Herstel van de
Leidse synagoge
thans begonnen
BOZE VROUW
Muzikale EO-Fruitmand:
1.3 miljoen luisteraars
r r
KERKDIENSTEN
Financiële bijdragen
van alle kanten
ZATERDAG 23 APRIL 1977
In 1972 verscheen een mooi
boekje, getiteld JN GE
SPREK MET GOD", met als
ondertitel „om de toekomst
van de mens op aarde" In
dit boekje zijn prachtige ge
beden opgenomen van boedd
histen en hindoes, islamieten,
joden en christenen
Een jeugdleidster bidt als volgt:
,Jk heb ze voor een ogenblik
verlaten. Ik zou graag tot me
zelf komen: soms zou ik de
mensen willen afschudden,
hun zorgen, hun vragen en
pijnden hun liefde, hun wan
trouwen, hxin attentie en hun
misverstaan, ik zou willen
vluchten, maar ze vervolgen
mij
Legende
Ook al zou ik zelf in mijn ant
woord aan God d? anderen
om me heen vergeten, Gód zou
toch blijven vragen aan mij:
„WAAR IS JE BROEDER
De bijbel leert ons, dat het bid
den nooit a- of anti-sociaal
kan zijn. Wanneer we tot God
willen komen en tegelijk de
mensen om ons.heen in de kou
laten staan, kunnen we er ze
ker van zijn, dat we ook God
niet zullen ontmoeten
Niemand minder dan de Russi
sche schrijver Dostojewski
heeft dit in zijn roman ,J)e
gebroeders Karamazov' aan
grijpend onder woorden ge
bracht.
„Zie je. Aljosja, zei Groens-
jenjka terwijl ze zich met een
nerveus lachje tot hem keerde,
ik heb tegen Rakitka opge
schept dat ik een uitje gegeven
heb, maar niet tegen jou; jou
ga ik dat met een heel ander
doel vertellen. Het is maar een
legende, maar een heel mooie
die ik als kind al gehoord fieb
van onze Matrjona, die nu
nog bij mij in de keuken
werkt. Luister maar eens.
Er leefde eens een heel boze
vrouw. En toen ze dood ging
kon ze zich op geen enkele
goede daad beroepen. De dui
vels grepen haar en gooiden
haar in het helse vuur. En
haar engelbewaarder stond
erbij en dacht: kan ik me nu
geen enkele goede daad uit
haar leven herinneren om aan
God te vertellen? En opeens
schoot hem iets te binnen. Hij
zei tegen God: ,#ij heeft eens
in haar moestuin een uitje uit
de grond getrokken en aan de
bedelares gegeven". En God
zei tegen hem: „neem dat
uitje, reik het haar toe, en laat
zij zich er aan optrekken, en
als jij haar daarmee uit het
helse vuur kunt optrekken,
dan mag ze het paradijs bin
nengaan, maar als het uitje
afbreekt, laat de vrouw dan
maar blijven waar ze is".
De engel snelde naar de vrouw
en reikte haar het uitje toe:
„kom vrouw, pak het vast en
trek je eraan op!", zei hij.
Toen probeerde hij haar voor
zichtig omhoog te trekken en
hij had er haar al bijna hele
maal uit, toen de andere zon
daars dat opeens in de gaten
kregen. Ze klampten zich al
lemaal aan haar vast om tege
lijk mét haar er uit te komen.
Maar het was een zeer boze
vrouw: ze trapte naar hen met
haar voeten en zei: „ik word
eruit getrokken, jullie niet, het
uitje
juli
Maar nauwelijks had
ze dat gezegd of het uitje
scheurde stuk. De vrouw viel
weer terug in het vuur en ligt
daar te branden tot de dag
van vandaag.
De engel weende en ging toen
zijns weegs".
Dat is de legende, Aljosja,ik ken
hem uit mijn hoofd, want ik
ben zelf zo'n boze vrouw".
Anderen
Ik denk, dat mensen daarom zo
veel bidden ervaren al zinloos
en onvruchtbaar: wij bidden
te veel „voor onszelf' en „op
ons eentje". Dat is de tweede
karakteristiek van het ant
woord van de mens op de
vraag van God „Waar is je
broeder?" de mens is wérke
lijk gaan staan op de plaats
van de anderen. Wij bidden
vanuit de aanvechtingen en
twijfels, de hoop en wanhoop,
het geloof en het ongeloof, de
liefde en de liefdeloosheid van
anderen.
In het „Onze Vader" bidden we:
Vergeef ONS ONZE
schuld
en geef ONS heden ONS da
gelijks brood.
Dr. HANS JANSEN.
LEIDEN - Het architecten
bureau Van Dam, Van der
Sterre en Van Straten te
Leiderdorp heeft namens de
Stichting tot bevordering
varj het Leidse Stadsherstel
en het bestuur van de Israë
litische Gemeente Leiden
de restauratie van de syna
goge aan het Levendaal op
gedragen aan het aanne
mersbedrijf Holleman te
Santpoort
Het bedrag waarmee deze firma
voor dit werk inschreef was
430.960,- (zonder btw).
De verwijdering van het oude
meubilair uit de synagoge en de
aanvoer van de materialen voor het
steigerwerk aan de buitenkant be
kenden deze week het begin van
een hoogst urgent karwei waarnaar
de Joodse gemeenschap in Leiden
en omgeving lange tijd met
groeiend ongeduld heeft uitgezien.
Niets heiligs
De heer A. Lesgever, voorzitter van
de restauratiecommissie, ontving
mij bij deze start in een totaal ont
luisterd interieur.
"Er is helemaal niets heiligs meer
aan te zien", moest hij vaststellen,
maafhij deed het zonder pijn in het
hart. "Weet u dat ik de synagoge
alleen nog maar op déze wijze graag
wilde zien? Wij gaan nu ten minste
daadwerkelijk aan de gang".
De Joodse gemeente moet tien pro
cent van het voor subsidie in aan
merking komende deel van de res
tauratie zelf bekostigen. Plus het
niet-subsidiabele deel in zijn ge
heel. Uit eigen bijdragen, giften en
acties. Een heel bedrag voor een
honderd zielen tellende gemeen
schap.
Uitzonderingen
Lesgeven „Er zijn restauraties die
de overheid voor 99 procent bekos
tigt, zodat de eigenaar nog maar 1
procent moet opbrengen, maar zij
behoren tot de uitzonderingen. En
waarom zouden wij een uitzonder
ing moeten zijn? Dat ben ik liever
niet.
Wij hebben - dat is mijn persoon
lijke indruk - als Joden na de oorlog
in Nederland min of meer in een
glazen huisje gewoond. Ik heb
mensen wel horen zeggen: je kan
wel zien dat ze weer terug zijn"Hoe
men dat ook bedoeld heeft, er
klonk soms toch iets in door van
een stukje onverwerkt anti
semitisme, waarvan ik nog steeds
niet weet hoe zoiets kan ontstaan.
Als je op je tenen liep en niet opviel,
dan had je geen last.
Ik zie wel, dat die houding nu lang
zamerhand aan het veranderen is.
Ook daarom vind ik zo'n actie voor
"U mag nooit ophouden
De synagoge is leeg. Het werk kan beginnen.
deze synagoge heel belangrijk. Het
bevordert het contact en mogelijk
ook het gesprek met anderen. Men
spreekt zich nu veel positiever uit.
Vroeger was het vaak alleen maar
negatief'.
Verbondenheid
Die tien procent en dat niet-
subsidiabele deel van het herstel -
de vernieuwing van het interieur,
verlichting en verwarming, herstel
van de wetsrollen en de aankleding
van het Heilige Arke en de Biema
(vanwaaruit de rabbijn de wetsrol
len voorleest) - betekenen intussen
wel dat de Joodse gemeente buiten
haar eigen kring is getreden om
steunpunten voor deze grondige
operatie te vinden. Zij heeft die ge
vonden.
Zo maakte een liefdadige stichting
"voor mens en dier" 10.000 over.
Van het Prins Bernhardfonds mag
men verwachten, dat het straks een
deel van de 10 procent zal bekosti
gen. Met twee folders benaderde de
Israëlitische gemeente alle kerken
in Leiden en'omgeving. Uit deze ac
tie zijn al^vele duizenden guldens
naar het restauratiefonds toege
stroomd. Tal van kerkelijke bijdra
gen gingen vergezeld van een be
moedigend briefje.
Het bisdom Rotterdam schonk
1600, met de mededeling dat het
voor dit doel graag een hoge uit
zondering maakte. De gerefor
meerde kerk van Lisse stuurde
100, "gezien de historische beteke
nis van de Leidse synagoge en de
verbondenheid met het volk van
Abraham, Izaak en Jacob". Uit de
centrale pot van hervormd Leiden
kwam 500, terwijl ten minste één
wijkgemeente in deze kring tot ac
tie overging. De Zoeterwoudse
Meerburg-parochie kwam met
600 over de brug. "Opdat de Joodse
eredienst weer beschikken kan
over een waardig decor", was erbij
geschreven. Uit het kleine Aarlan-
derveen gireerde de hervormde
kerkeraad 125 om daarmee zijn
verbondenheid met het Joodse
volk en de Joodse traditie te beves
tigen. Een Leiderdorpse vrouwen
groep heeft deze week 55 overge
maakt, na een paasmaal dat zoveel
mogelijk in Joodse sfeer was ge
houden. En de gereformeerde ker
keraad van Leiden kondigde al aan,
op zondag 1 mei in al zijn kerken
door middel van een extra collecte
speciale aandacht voor dit doel te
zullen vragen. Andere kerken heb
ben, met vermelding van het giro
nummer van de Israëlitische ge
meente (117566), hun leden aange
spoord een persoonlijke gift over te
maken.
"En dat is dan nog maar een greep
uit een veel groter aantal reacties",
zei een dankbare heer Lesgever.
Hij acht het niet onmogelijk, dat de
restauratie binnen het jaar wordt
voltooid. Zonder een spoor van on
tevredenheid over het verloop van
de acties buiten de Joodse gemeen
schap hoopt hij wel dat nog velen
een steentje aan het behoud van de
synagoge willen bijdragen, want
uiteindelijk zal het toch gaan om
een eigen aandeel van niet minder
dan 100.000. Daarvan is nu een
kleine 30.000 bijeen.
Nieuwe gang
Het herstel van dit gebouw heeft
niet alleen ten doel een monument
te bewaren. De vergrijzing van de
Joodse gemeente is tot staan ge
komen. Secretaris H. Speijer van
het bestuur „Een generatie van
jongeren dient zich aan, waardoor
een nieuwe gang naar deze plaats is
ingezet".
Dat reeds verplichtte de Joodse
gemeente, aan het verval van haar
enige gebedshuis in deze streek een
halt toe te roepen.
Gelukkig dat vele anderen iets van
die verantwoordelijkheid willen
meedragen.
S.J. DE GROOT
De Evangelische Omroep, die deze week tien jaar bestaat, heeft
berekend, dat naar zijn vrijdagse "verzoekplatenprogramma
van en voor zieken" (presentatie: Bep van Rij) regelmatig 1.3
miljoen mensen luisteren. Dit programma wordt op vrijdag
morgen van 9 tot 10 uur uitgezonden.
Voor een radioprogramma is dat beslist een uitschieter.
"We zijn dankbaar dat we zovelen, zieken en gezonden, gelovi
gen en ongelovigen, met het geestelijke lied kunnen berei
ken", schrijft de EO in zijn blad "Visie". "De grote luister
dichtheid voor deze "Muzikale Fruitmand" betekent echter
ook, dat we week in week uit veel meer verzoeken ontvangen
dan we kunnen verwerken".
Het zijn meestal eenvoudige, soms ouderwetse liederen en eeu
wenoude psalmen die in deze Fruitmand worden uitgezon
den, zo karakteriseert de EO zelf dit programma. De korte
"prikjes" tussen de liederen door duren slechts enkele tiental
len seconden. De gesprekken per telefoon met enkele tiental
len luisteraars tijdens en na de uitzending bewijzen dat de
harten van velen worden geraakt.
"Ik ben niet gelovig en ben lid van de TROS", zei iemand on
langs door de telefoon, "maar met dit programma mag u nooit
ophouden. Ik luister altijd en het spreekt mij en velen met mij
steeds weer aan".
En een andere onbekende: "Als uw programma er vanmorgen
niet was geweest, was ik er ook niet meer geweest. Ik was
serieus van plan vanmorgen mijn leven te beëindigen. Ik zette
werktuigelijk de radio aan, hoorde en belde uw nummer met
de gedachte: dit is misschien mijn laatste kans". Het antwoord
aan de andere kant van de lijn was toen: „Niet uw laatste kans.
Maar wel een kans om een uitweg te vinden. Jezus Christus;
Hij is de weg uit uw onhoudbare situatie, maar tevens de weg
naar God".
Uit een gevangenis belde iemand op. "Ik bel uit de onderwereld.
Wij luisteren elke week en we gaan langzamerhand verstaan
dat die God van jullie er ook voor ons is".
"Een programma zónder enige pretentie, maar voor velen", al
dus "Visie", "opent het een uitzicht op de liefde van God".
Bep van Rij
presentatrice
Morgenavond om 7 uur wordt
ih de baptistenkerk aan de
Oude Rijn 3 in Leiden de film
"The Ballad of Billy. Blue" ver
toond. De toegang is gratis en
na afloop kan er ook gratis kof
fie worden gedronken. De
hoofdfiguur in de film is een
bekend zanger, wiens droom
wereld door onverwachte ge
beurtenissen in elkaar stort.
In de Dorpskerk te Wasse
naar wordt morgenavond om 7
uur* een cantatedienst gehou
den, waaraan het Vocaal En
semble Wassenaar, het Gabrieli
Consort en de organist Wim
Landsman medewerking ver
lenen. Het Gabrieli Consort be
staat uit blokfluitisaten, koper
blazers en bespelers van blok-
fluitisten, gamba en clavecim-
bel. Uitgevoerd worden Psalm
100 en het Magnificat van Hen-
rich Schütz en drie bewerkin
gen van het Vater Unser. Liturg
is de heer P. Taal.
In de avonddienst in de
Nieuwe Kerk te Katwijk aan
Zee die om 6 uur begint, neemt
morgen ds. Jac. de Vos afscheid
wegens emeritaat. Ds. De Vos is
ruim 20 jaar hervormd predi
kant in Katwijk aan Zee ge
weest. Daarvóór werkte hij in
Tjerkgaast (Fr.), Beesd (Geld.),
Rotterdam-Vreewijk en Hui-
zum-Leeu warden. Volgende
week donderdag, 28 april, is er
in de wijkzaal van de Ichtus-
kerk - ds. De Vos was predikant
van de wijkgemeente Overduin
- "open huis" ter gelegenheid
van dit afscheid. Ds. De Vos
blijft in Katwijk wonen. Hij
heeft nu een gedeeltelijke taak
aanvaard voor het nieuwe ge
bied "Rijnsoever".
Ds. G. Toornvliet spreekt
volgende week donderdaga
vond om 8 uur in een evangeli-
satiedienst in de gereformeerde
kerk aan de Zijde te Boskoop.
Organist is Teke Bijlsma.
LEIDEN - Herv. Gem. Hoogl. Kerk 10
ds. Bouhuys, 11.45 oec. studentendienst,
Marekerk 10 ds. De Jong, 5 ds. Meijers
Maranathakerk 10 dr. Wind, Bethle-
hemkerk Driftstraat 10 ds. Pannekoek,
Bevr. kerk ZW. 10.30 ds. Boogert, Vre-
deskerk 10 dr. Lamping, Waalse kerk
10.30 ds. Ribs, Acad. Ziekenh. 10 ds. Bo
venberg, Diac. huis 10.30 ds. Hemmes,
jeugdkapel G. Herder, O. Vest 13, 10.30
dhr. v.d. Ploeg, Merenwijk 10 pastor Van
Well, Zuydtwijk 1.45 ds. Boogert, Petra-
kerk 10.30 ds. Landman, dienst voor do
ven, Geref. Kerk Zuiderkerk-10 ds. Hof
man 5 ds. Swierts Koudekerk, Petrak. 10
ds. Vegter O.geest, 5 ds. Dijkstra Benne-
broek, O. Vest 10 ds. Bolwijn Rijswijk, 5
ds. Hofman, Mar. kerk 10 dr. Wind, 5 ds.
Bolwijn, Bevr. kerk 9 prof. v.d. Berg, 5
dr. Wind, Zuidtwijck 1.45 ds. Boogert,
Groenhoven 10 ds. Bouma Noordwijk,
De Mirt 10 dhr. v.d. Velden. Mierennest
10 mevr. Owèl, Petrakerk 10.30 ds.
Landmam, dienst voor doven, Dole
rende Noodgem. Groot Leiden (Pieters-
kerkstr. 1) 8.30 dhr. Maaskant Ens, 5 dr.
Zeegers A-dam, Geref. K. Vrijg. (Her-
engr. 70) 10 en 5 ds. Gootjes, Chr. Geref.
Kerk (Steensch. 9) 10 en 5 ds. Carlier,
Geref. Gem. (N. Rijn) 10 en 4.30 lees-
dienst, Geref. Gem. in Ned. (Bethl. kerk
Driftstr.) 11.30 en 5.30, Evang. Luth.
Gem. (Hoogl. Kerkgr.) 10.15 ds. Happee,
Remonstr. Doopsgez. Gem. (Pieters-
kerkstr.) 10 dr. Meijering, Baptistengem.
(O. Rijn 3) 10 ds. v. Mameren, 7 film,
Evang. Chr. Gem. schap (Middelstegr. 3)
10 dhr. Dikkes, Zendingswerk Midder-
nachtsroep (Zoeterw. singel 21) 5 dhr.
v.d. Keur. Evang. centrum Zijlsingel 2,
10 dhr. Leeflang, di. 8, Els de la Croix uit
Indonesië, vrij. 8 jeugd bijeenkomst,
Pmkstergem. (O. Rijn 3) 3 dhr. Eiker
bout, Leger des Heils (Hooigr.) 10 en
7.30, Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijndijk 24)
9.30 en 4, woe. 8, Christian Science
(Sfeensch. 6) 10.30, Soefi-beweging: zaal
Pieterskerk 11 dhr. Van Gils over "De
boodschap", Kerk van J.chr. van de Heil.
der Laatste Dagen (Steenschuur 6) 10.15,
Oud-Kath. Kerk (Zoeterw. singel) 10 h.
mis, Vrij.-Kath. Kerk (Vreewijkstr.)
10.30 h. mis, RK Kerken Haagweg zat. 7,
zo. 9,10.45,12 en 6.30, Steenschuur zat. 7.
zo. 8.30, 10, 11.30, 6 en 7, Lammen-
schansweg zat. 7, zo. 9, 10.30, 12 en 6,
Haarlemmerstr. zat. 7, zo. 9.30, 10.45,
12.15 en 6.30, Rijndijk 281, zat. 7, zo. 9.30
en 11.30, Boshuizerlaan zat. 7, zo. 9.30,11
en 12.15, Herensingel zat. 7, zo. 8.30, 9.30
en 11.
ABBENES - Herv. Gem. 9.30 dhr. Drij
ver V.schoten, 7 ds. Ruitenberg Vianen,
jeugddienst.
AARLANDERVEEN - Herv. Gem. 10
ds. Molenaar te Scheveningen, 7 ds. Ho-
gendijk Alphen, Geref. Kerk 10 dhr. Te-
nyenhuis, 6.45 ds. Versluys H.woude,
Chr. Geref. Kerk 9.30 dienst, 7 ds. Riet
veld Maarssen, RK Kerk zat. 7, zo. 7.30 en
10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv. Gem.
Adventskerk 10 ds. Bogers, 4.45 zang, 5
ds. Irik Utrecht jeugddienst, Kruiskerk
10 ds. Hanemaayer, Opst. kerk 10 kand.
v.d. Ploeg R.dam, 6.30 ds. Vlok Gouder
ak, Nabij 10 jeugdkapel dhr. Bouwman,
G.H. Kerk 9 dr. v. Santen, De Bron 10.30
dr. v. Santen, 5 ds. Verploeg, 6.30 dr. v.
Santen, Driehoorne 7, Oudsh. weg. 10 ds.
Oort, Sionskerk 9.30 ds. Bouw Ede, 6.30
ds. Verploeg, Geref. Kerk Mar. kerk 10
ds. Booy Linschoten, 6.30 dhr. Tenyen-
huis, Salv. kerk 10 ds. v. Harmeien, 6.30
ds. v. Harmeien, G.H. Kerk 10.30 ds.
Verheul, 6.30 ds. De Ruiter, De Bron 9 ds.
Verheul, 9.30 ds. De Ruiter, 6.30 zang,
Driehoorne, 7 ds. Hanemaayer, Geref. K.
Vrijg. 8.45 en 2.30 ds. Zijlstra, Geref. K.
Vrijg. Buiten Verband 9.30 ds. Waag-
meester Den Haag, 4.30 ds. v.d. Hout,
kantine Binnenhaven, Chr. Geref. Kerk
9.30 en 4.30 ds. De Jong, Oud-Geref.
Gem. 9.30 en 4, 26 apr. 7.15 ds. v.
Prooyen, Baptistengem. 10 en 6.30 ds.
Koekoek, Noord (Sportlaan) 10 ds. Agte-
reek, Leger des Heils 10 en 6.30., Com. de
Vlamingstr., Remonstr. Kring 4.30 ds.
Duinker, Volle-Evang. Gem. 10 dhr. v.
Leeuwen (in school Preludeweg), Mo
luks Prot. Kerk 4 mej. ds. Nussy, Moluks
Evang. Kerk 11 ds. Sitanala, RK Kerken
Bonifaciuskerk zat. 7, zo. 8.30, 10 en
11.30, Piusk. zat. 7, zo. 9, 10.30 en 11.45,
De Bron zat. 6.30 zo., 8.30 en 11.
BENTHUIZEN - Herv. Gem. 9.30 ds.
Klein Kranenburg Hoevelaken, 6 ds.
Den Dikken, Geref. Gem. 9.30 leesd.,
2.30 ds. Bac Boskoop
BODEGRAVEN - Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. Kieskamp, Leerdam, 6.30 ds.
Cnossen Woerden, Salv. kerk 10 ds.
Blenk Woubrugge, 6.30 ds. Westland,
Amersfoort, Bethl. kerk 10 ds. Lefeber
Alphen, 6.45 ds. v.d. Bosch. Gorinchem,
Geref. Kerk 10 en 6.30 ds. Buitenhuis.
BOSKOOP - Herv. Gem. 9.30 en 6.30,
Geref. Kerk 9.30 ds. Dijkstra, 5 dhr. v.d.
Land, jeugdd., De Stek, 9.30 ds. Hey-
mans, Chr. Geref. Kerk 9.30 prof. Boer-
tien, 4.30 stud. Oosterbroek, Geref. Gem.
9.30 en 6, Opwekkingsgerp. (geb. Con
cordia) 9.30, Vergadering van Gelovigen
(Nieuwstr.) 9.30 en 5, RK Kerk zat. 7, zo.
8.45,10 en 11.30, Ontmoeting zat. 5.30, zo.
10.30.
HAZERSWOUDE - Herv. Gem. 9.30 en
6.30 ds. Geertsema, Geref. Kerk 10 en 5
ds. Versluys, RK Kerk Het Anker zat. 7,
zo. 8.45 en 11.45, Bernardus zo. 10.,
Haz.-dorp zat. 7, zo. 8, 10 en 11.30.
HILLEGOM - Herv. Gem. 10 ds. Geur-
sen L.dorp, 7 evang. dienst, Geref. Kerk
10 ds. Hartkamp, 7 zie Herv., Chr. Geref.
Kerk 10.30 ds. v.d. Kamp, 7 ds De Jong.
Zaandam, in Herv. Kerk, RK Kerken
Mart. zat. 7, zo. 8.30, 10, 11.30 en 12.45,
Jozefk.. zat. 7, zo. 8.30, 10 en 11.30.
HOOG MA DE - Herv. Gem. 10 dhr.
Goedhart Nieuwkoop, RK Kerk zat. 7,
zo. 10.
DE KAAG - Herv. Gem. 10 ds. Carstens,
RK Kerk zat. 7, zo. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem. Dorpskerk 9.30 ds. Bouman te
Katwijk aan Zee, 6. jeugdd., Ontm. kerk
10 ds. Reyenga te Leiderdorp, 6.30 ds.
v.d. Bogerd Rijnsburg, Geref. Kerk 9.30
ds. v. Halsema, 5 ds. De Vries, RK Kerk
zat. 7, zo. 9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gem. N.
Kerk 10 ds. Arkeraats, 6 ds. De Vos, af
scheid, O. Kerk 10 ds. Vink, 5 ds. Vroe-
gindewey, Ichtuskerk 10 ds. Catsburg,
Pniëlkerk 9.30 ds. Kool, 5 ds. Arkeraats,
Gr. v. Pr. school 10 ds. Hovius, Overduin
2 ds. Baas, Geref. Kerk Vr. kerk 10 ds.
Baayen Rijnsburg, 5 ds. v. Halsema, Tr.
kerk, 10 ds. De Vries, 5 ds. De Zwart
V.schoten, Geref. K. Vrijg. 10.15 en 3.30
ds. Hoff, Geref. K. Vrijg. Buiten Verband
8.45 en 7 ds. Roukema, Chr. Geref. Kerk
10 en 5 ds. v.d. Ent, Geref. Gem. 10 en 5
leesd., woe. 7.30 ds. v.d. Net, Volle-
Evang. gem. (Voorstr. 100) 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem. 10 ds. v.d. Linden, 5 oec. jongere-
nappel, 7 ds. Quak Vianen, in geref. kerk,
Geref. Kerk 10 ds. Swierts, 5 oec. jonge-
renappel in Herv. Kerk, 7 ds. Quak Via
nen, gemeensch. dienst.
LEIDERDORP - Herv. Gem. en Geref.
Kerk Dorpskerk 10 ds. Knorth, Hoofd-
str. 10 ds. v. Loenen, 6.30 ds. Oost,
Scheppingskerk 9 en 10.30 dr. Reuge-
brink, 5 ds. Knorth, Baptistengem. (v.d.
Valk Boumanweg) 10 dr. Lourens, RK
Kerk zat. 7, zo. 9, 10.30 en 12.
LEIMUIDEN - Herv. Gem.: 9.30 ds. De
Vree. Geref. Kerk: 9.30 ds. Sierat
O'geest, 7 mr. Reugebrink L.dorp. Rk
kerk: zat 7, zond. 7.30, 9.30 en 11.15.
LISSE - Herv. Gem.: grote kerk 10 ds.
Overgaauw Valkenburg; Pauluskerk 10
ds. Den Toneklaar Warmond, 7 ds. Boo
gert Leiden. Geref. Kerk: 10 prof. Be-
rkouwer, 7 ds. Den Hengst Hoofd-
dorp.Geref. K. Vrijg.: 10.15 en 4.30 ds.
Simpelaar. Geref. K. Vrijg. Buiten Ver
band: 10.45 en 5 ds. Schuurman, avond-
maaLChr. Geref. Kerk; 10 en 4.30 ds. v.
Dijken Dedemsvaart.Geref. Gem: 10 en
4 ds. Hakkenberg, wo. 7.30 ds. Honkoop
R.dam.Oud-Geref. Gem.9.30 en 3.5 mei
7.30 ds. Dorsman. Rk kerken;Agatha zat.
7, zond. 8.30,10 en 11.30; Poelhuis zat. 7,.
zond. 9 en 11.30; Mariak. zat. 7, zond. 8.30,
10 en 11.30; Engelbew. zat. 7, zond. 7.30,
9.30, 11 en 5.45.
NIEUWKOOP - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Warners Bilthoven, 6.30 ds. Heymans
Boskoop.Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 ds.
Nooteboom. Chr. Geref. Kerk: 9.30
dienst, 2.15 ds. v.d. Ent.Rk kerk: zat. 7,
zond. 7.30, 9, 10.45 en 7.
NIEUWVEEN - Herv. Gem.: 9.30 en 6.30
ds. Kaai. Geref Kerk: 9.30 ds. Bakker
A.dam, 7 ds. Vrolijk Katwijk. Rk kerk:
zat. 7, zond. 9 en 11.
NIEUW VENNEP - Herv. Gem.: 9.30 en
7 ds. Goverts.Geref. Kerk 9.30 ds. v.d.
Meulen Den Haag, 4.30 ds. Rang.Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 3 ds. Maris De
Bilt.Rk kerk: zat. 7, zond. 9.30 en 11.
NOORDEN (Woerdense Verlaat): Herv.
Gem.; 9.30 ds. Wolthaus Aarlanderveen,
7 ds. Klok Melissant.Geref. Kerk 10 ds.
mevr. Morsink Amstelveen, 7 ds. Grif
fioen Woerden.Rk kerk: zat. 7.30, zond. 9
en 10.30.
NOORDWIJK - Herv. Gem. Binnen 10
ds. Keuning, 7 ds. Teygeler Katwijk aan
den Rijn; Sole mio 9 ds. Keuning; Zee 10
ds. Hoogendijk Alphen, gemeensch.
jeugddienst; geref. kerk Hoofdstr. 10 ds.
Elgersma, gemeensch. dienst; De Rank
10 ds. Meyers Leiden, 3.30 ds. Van Eyk
Gouda;5.30 ds. Keuning; Vierboet Boe-
renburg 10 jeugdkapel. Geref, Kerk:
Hoo(dstr. 10 ds. Elgersma, 5 ds. War-
nink; herv. kerk: zie herv. gem.; Vinken-
laan 9.30 hr. Brouwer Katwijk, 5 ds. El-
gersman; stichtingskerk 11 ds. Wamink.
Ned. Prot. Bond (Oude Zeeweg): Rk
kerken: Binnen zat. 7, zond. 8, 10 en
11.30; aula Boerenburg 11; Zee zat. 7,
zond. 9. 11 en 7.
NOORDWIJKERHOUT - Herv. Gem.:
10 ds. Streefland, afscheid wegens eme-
ritaatRk kerken: Jozef zat. 7, zond. 8,10,
11.30 en 6; Viktor zat. 7, zond. 8. 9.30, 11
en 6; De Zilk zat. 7. zond. 8.30,10 en 11.30;
Bavo 9.30; S. Maria zat. 7, zond. 10.
OEGSTGEEST - Herv. Gem.: Willi-
brordkerk 10.30 ds. Ter Linden; Pau-
lusk. 10 hr. Da Costa; Gem. centr. 10.30
ds. Brokerhof Voorhout, 7 ds. Schoch
Zoeterwoude, jeugddienst; Van Wyc-
kerslooth 4.30 prof. dr. Jansen Schoon
hoven. Geref Kerk: 10 ds. Heems
kerk.Geref. Kerk Vrijg.: Geref. K. Vrijg.
Buiten Verband: 8.45 en 4 ds. v.d.
Berg.Volle-Evang. Gem. (gem. centr.): 4
hr. v.d. Brugge. Rk kerk: Willibrordus-
kerk zat. 7, zond. 9,10.30 en 12; Bonaven-
turakapel zat. 6.30, zond. 9 en 11.
OUD-ADE - Rk kerk: zat. 7, zond. 8.30 en
10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gem.: 9.30 ds. Lalleman, 7 ds. v.d.
Staat Uithoorn, jeugddienst.Geref Kerk:
9.30 ds. Hoomstra Nieuw Vennep,. 6.30
ds. Bezener Ter Aar.RK Kerk: zat. 7,
zond. 8.15, 9.45 en 11.30.Remonstr. Ge
meente; 10 ds. Sipkema Aalsmeer.
ROELOFARENDSVEEN - Rk kerken:
S.P. Banden zat. 7, zond. 8, 9.30, 11 en
12.15; M. Presentatie zat. 7, zond. 8, 9.30
en 11.
RIJNSATERWOUDE-Herv. Gem.: 9.30
ds. v. Hoegee Alphen, 7 ds. Stelwagen
Boskoop. Chr. Geref. Kerk: 9.30 dienst,
2.15 ds. Bouw.
RIJNSBURG - Herv. Gemeente: Gr.
kerk 9.30 ds. Quak Vianen, 5 ds. v.d. Bo
gerd; Bethelkerk 9.30 ds. v.d. Bogerd, 5
ds. Den Olde R'dam.
Geref. kerk: Petrakerk 9.30 dr. v. Oeve-
ren, 5 ds. Huisman; Immanëlkerk 9.30
ds. Huisman, 5 ds. Damsma; Mar. kerk
9.30 ds. Damsma, 5 dr. v, Oeveren.; Ge
ref. Kerk (vrijgem.): 10 en 5.15 ds. Zomer.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. Tijmes
Amersfoort; Evang. Christengemeente
(aula mavo): 10; Rk. Gemeenschap (aula
tuinbouwschool): zat. 7, zond. 10.30).
RIJPWETERING - RK. kerk zat. 7,
zond. 7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv. Gem.: 9 en 10.30
ds. Westra Beilen, 7 opendeurdienst in
Geref. Kerk. Geref. Kerk: 9.30 ds. v.d.
Berg, 7 ds. Bosman Noordwijk, open
deurdienst met herv. gem.; Chr. Geref.
Kerk: 10 en 5 ds. Rebel. Ned. Prot. Bond:
10.30 mevr. Heesels Utrecht, Julianalaan
17. R.K. Kerk: zat. 7, zond. 8, 9.30 en 11.
Ter AAR - Herv. Gem.: 9.30 en 6.30 ds.
Lindenburg.; Geref. Kerk: 10 ds. Beze-
mer, 6.30 ds. Verheul Alphen.;R.K.
Kerk: Langeraar zat 7, zond. 8,9.30,11 en
12.15; dorp 9 en 12 uur.
VALKENBURG - Herv. Gem. 10 dhr.
Vink Katwijk, 6.30 ds. Den Tonkelaar
Warmond, jeugdd., Geref. Kerk 9.30
kand. Bouma, 6.30 ds. Damsma Rijns
burg, Geref. K. Vrijg. 9.30 leesd., 5.15 ds.
Hoff.
VOORHOUT - Herv. Gem. 10 dhr. Hof-
fenaar, RK Kerk zat. 7, zo. 9, 10.30 en
11.45.
VOORSCHOTEN - Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. Meijering. aula 9.30 vic. Bijl,
voor avond dienst zie Geref. Kerk, Geref.
Kerk 9.30 ds. De Zeeuw, 7 ds. Smit
Heemstede, jeugdd., Geref. K. Vrijgem.
10.15 en 4.30 ds. Boxman Ede, RK Ker
ken M. Godskerk zat 7, zo. 8,10 en 11.30,
Laurentiuskerk, zat. 7, zo. 8.30, 10.30 en
12, aula NH 11.
WADDINXVEEN - Herv. Gem. Brug-
kerk 9.30 ds. v.d. Bosch, 6.30 ds. Ver
boom, Hoeksteen 9.30 ds. v.d. Heuvel,
6.30 ds. v. Vliet, Bethelkerk 9.30 ds. Ver
boom, 5 ds. v.d. Heuvel, Immanuelkerk
9.30 en 7 ds. Aalbers, Geref. Kerk Kruis
kerk 9.30 ds. Rang, 5 ds. v.d. Meulen,
Ontmoetingskerk 9.30 ds. v.d. Meulen, 5
ds. Meijnhardt, Oud Geref. Gem. Chr.
Afgescheiden Gem. 9.30 en 5 ds. Ver
loop, Volle-Evang. gem. (Lindengaarde
17a) 9.30, Remstr. Gem. 10 ds. Bloemen-
daal, RK Kerk Viktorkerk 10, Ontm.
kerk 8.30 en 11.45
WARMOND - Herv Gem. 10 kand.
Bronkhorst Leiden, RK Kerk zat. 7, zo.
8.30, 10 en 11.30.
WASSENAAR - Herv. Gem. Dorpskerk
10 ds. Blommaard Den Haag, 4.30 ds.
Tukker, 7 cantatedienst, KÜvietkerk 10
ds. Wiersma, Messiaskerk 10 ds. Fran
ken Zeist, Dorpscentrum 9.30 ds. Tuk
ker, Geref. Kerk 10 en 5 ds. v.d. Meulen,
Zuid 10 ds. Huyser Utrecht, 7 ds. De Wit
Lisse, Ned. Prot. Bond 10.30 ds. Werner.
WOUBRUGGE - Herv. Gem. 9.30 kand.
Zoutendijk Utrecht, 6.30 ds. Blenk, Ge
ref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. Huizebosch,
avondmaal, Ned. Prot. Bond 7 ds: Cadee
te Maassluis, RK Kerk zat. 7, zo. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gen». 9.30 ds.
Nicolai, Geref. Kerk 9.30 dhr. v.d. Kraan
R.dam, 7 ds. Dijkstra Boskoop, RK Kerk
zat. zo. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE - Herv. Gem. 10 ds.
Schoch, RK Kerk Janskerk zat 7.30, zo.
9.30, Chr. Dienaarkerk zat. 7, zo. 8.30 en
10, Rijndijk, Meerburg zat. 7, zo. 10,12 en
6.
ZWAMMERDAM - Herv. Gem. 10 ds.
Mostert 6.30 ds. Krol Vijfhuizen, ge
meensch. jeugddienst, Geref. Kerk 10
ds. v.d. Heiden, 6.30 zie Herv. Gem.