"Ik houd niet van specialisme
mmrnsm
Robert Long: frivole
cynische romanticus
(^)v_andaag^
toegelicht
{lesprogramma
VERKOOP
FABRIEKSPARTIJ
VLOERBEDEKKING
Liesbeth
Ramses
Pianist Daniël Wayenberg
1977 VRIJDAG 22 APRIL 1977
LEIDEN - Het is mogelijkélat ik mij vergis, maar Robert Long lijkt
mij geestelijk een kind van het milde-revolutiejaar 1966 te zijn; het
jaar waarin zoveel sprookjes verdorden en zoveel uiterlijkheden met
de vuilnisman meegingen. Nu. tien jaar later, weten we dat er in de
kern van de zaak niet zo heel veel veranderde. Het heeft de neo-
romanticus Robert Long wat cynisch gemaakt.
Men kan daarvan kennis nemen in het al enige tijd lopende pro
gramma "En dat is twee" waarmee hij (en de hem uitstekend partij
gevende Nelleke Burg) ook vanavond de Leidse Schouwburg aan
doet.
De maaksels van Robert Long contrasteren nogal in kwaliteit. In
nummers als "de getrouwde homofiel" en dat mooie, bijna predi
kende praatje over de dood van ons allemaal brengt hij iets dat ik nog
maar weinig cabaretiers op die manier heb zien doen. Aan de andere
kant probeert hij nogal eens met een ferme-jongens-stoere-knapen
taaltje een zeker gemis aan subtiliteit en vindingrijkheid te verdoeze
len. In het begin geeft die "platvloersheid" (waarmee hij zelf op zeker
moment de draak steekt) wel een aardig effect, maar het wordt ook
weer gauw een maniertje. Over het nummer Uncle Sam (en de wilde
conference die er aan vooraf gaat) is al het nodige gezegd. Ik ben er
niet verrukt van. De scheldkanonade op Amerika is mij te recht voor
z'n raap waar. Het zou een aardig ingezonden stuk in de krant zijn.
Maar van een cabaretier mag je verwachten dat hij de dingen een
kwart slag draait en je daarmee een andere kijk op de zaak geeft of de
absurditeit dan wel de gruwelijkheid van iets nog markanter aan het
licht brengt.
Het best is en blijft Robert Long in'zijn liedjes. Daarin toont hij een
grote oorspronkelijkheid en lichtelijk onderdrukte gevoeligheid.
Het gedeelte na de pauze beviel mij dan ook aanzienlijk beter dan dat
RUUD PAUW
Pompeuze
Puinhoop'
origineel
LEIDEN - Het geheel staat aange
kondigd als een "Pompeuze Puin
hoop" en zal vanavond en morge
navond, na de eerste voorstelling
van gisteravond, in het LAK-
theater worden herhaald. Op het
oog zeer simpele dramatische ge
gevens worden op een vaak zeer
originele manier uitgewerkt. De re
ceptie, welke bloedend uiteenspat,
de "dagindeling", met typende,
etende en rustende mensen en de
steeds weer van schot naar schot
rennende mensen, vallen het
meeste op. Apart dient vermeld te
worden de inzet van alle elf spelers,
die aanvankelijk een bewegings
spel verlengen tot een stemmen-
spel, waarbij gefluister via gepraat
overgaat in overrompelend ge
schreeuw. De roofvogel, met de
prooi nog in de bek, die voor een
ieder duidelijk zichtbaar wordt ge
toond, en de dame in de rolstoel
staan enigszins geïsoleerd van dit
totaalgebeuren. Dat geldt ook voor
het gedicht, dat in negatieve zin op
viel. Waardering verdient niet de
improvisatie als middel om de
kwetsbaarheid van het individu ge
stalte te geven, maar meer de vaak
macabere sfeer, welke door de im
provisaties wordt opgeroepen. Een
origineel initiatief van het LAK, dat
navolging verdient.
Bert Koekebakker
"Wat een fantastisch publiek",
'was een reactie in de kleedka
mer van Liesbeth Ramses in
Minerva, waar het turbulente
duo uit Amsterdam op uitnodi
ging van het "Comité du Salut
Public" gisteravond een voort
reffelijke show opvoerde. Ram
ses was heerlijk nuchter en
maakte een fantastische show.
Liesbeth oogstte met sommige
nummers ("You've got to
learn", "Zwanezang", "Bruin
café" en "Mensen naar de
Maan") zoveel succes, dat zij
veelvuldig werd teruggeroepen
op het podium.
Helène Herschel, op andere da
gen en nachten Ramses als een
schaduw volgend, bediende nu
zeer vakkundig de volgspot, die
vooral zo belangrijk is bij de dia
logen tussen Liesbeth Ram
ses. De Shaffies waren weer de
trouwe instrumentale volgelin--
gen van een onstuimige Ramses
("Oude Hein") en een vaak zeer
introverte Liesbeth ("Amster
dam"). Samen zongen ze o.a.
"We verschillen niet", "De tijd
stond even stil" en "Zo jong".
Bert Koekebakker
NEDERLAND 1
18.15 - Engels voor beginners (TELEAC)
18.45 - Bereboot (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - Bij ons in Medemblik, gevarieerd progr. (KRO)
20.25 - Goedkoper per dozijn (KRO)
21.35 - Journaal (NOS)
21.50 - Interview met de ministerpresident (KRO)
22.00 - Het spel en de knikkers (KRO)
22.30 - De Nieuwsgier(KRO)
23.00 - Algemene Loterij Nederland (KRO)
23.05 - De nieuwe ketters (IKON)
23.50 - Journaal (NOS)
NEDERLAND 2
18.00 - Wereldkampioenschappen ijshockey (NOS)
18.45 - TV-informatie voor Spanjaarden (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.04 - Calimero (TROS)
19.17 - Disco-circus (TROS)
20.00 - Journaal (NOS)
20.25 - De Jordaches (TROS)
21.15 - Koning en keizer (TROS)
22.05 - Aktua-TV (TROS)
22.55 - TROS-Sport (TROS)
23.15 - Journaal (NOS)
23.20 - Wereldkampioenschappen ijshockey (NOS)
mooiste i
het land en
Marga
bleek
trekkelijk
genoeg voor
een eervolle
derde
plaats.
Gummo Marx
overleden
PALM SPRINGS - In de ouder
dom van 84 jaar is vandaag overle
den Gummo Marx. Hij trad vooral
in de beginperiode veel op met het
komiekengezelschap van de Marx
Brothers. Gummo trok zich terug
om de zaken van zijn vier broers
Groucho, Chico, Harpo en Zeppo te
behartigen toen zij voor de film be
gonnen te spelen.
De dood van Gummo geschiedt op
een ogenblik, dat een verbitterde
juridische strijd wordt gevoerd om
het beheer van de financiële zaken
van de 86-jarige Groucho, de oudste
van de broers.
Chico stierf in 1961 en Harpo in
1964. De enige Marx-brother die,
afgezien van Grouchonog
is, is Zeppo.
Op het eerste net bij de KRO de laatste mr. Belvedere-film"Chea-
perly the Dozen" ("Voordeliger met dozijn") met Clifton Webb in zijn
markante rol, die hij overigens ook nog in "Dreamboat"twee jaar
later, vertolkte, maar die zendt de KRO niet meer uit. Na het één na
laatste tv praatje met de (demissionaire) premier het maandelijkse
sportprogramma "Het spel en de knikkers" met als onderwerpen
Ajax-spits Ruud Geels en wielrenner Eddy Merckx. Peter Knegjens
presenteert voor de tweede maal "-De Nieuwsgier" (met o.a. Rijk de
Gooyer, Marnix Kappers en Gerard Cox).
In de IKON-serie "De nieuwe Ketters" de hxdonesische schrijver en
journalist Mochtar Loebis, langdurig politiek gevangene onaer Soe-
karno. Hij is een felle pleiter voor een nieuw Indonesië, waar meer
met eigen culturele en technische mogelijkheden rekening wordt ge
houden en waar de rampzalige aantasting van de natuur tot staan
wordt gebracht.
De TROS begint op Nederland 2 de BBC-serie .fall of Eagles"
("Koning en Keizer"), waarin de val van de drie grote keizerrijken
van rond de eeuwwisseling in historisch verband behandeld wordt.
Bekende acteurs en actrices (Curd Jürgens als Bismarck, Maurice
Denham als Keizer Wilhelm II, MariiLS Goring als HindenburgMi
chael Aldridge als Raspoetin, Gemma Jones de jonge koningin Victo
ria Laurence Natsmith. als de oude keizer Franz-Josef) geven gestalte
aan de figuren die in de keizerrijken van Rusland, Oostenrijk en
Duitsland een rol spelen.
TROS-Aktua informeert vanavond nader over de zaak rondom de
voormalige Dordrechtse wethouder Van Tilburg, die zijn omstreden
kunstcollectie wil schenken aan een Zuidafrikaanse universiteit.
Er zijn ook reportages over de houding van de Nederlandse politieke
partijen ten opzichte van de kern energie,de problemen van de Neder
landse Bach-vereniging die in financiële nood verkeert en het toene
mend aantal winkeldiefstallen. Tenslotte Worden de moeilijkheden
rondom de Miss-Holland-verkiezing toegelicht.
•k Op deze foto de 76-jarige Zeppo Marx bij het verlaten van het gerechtshof
van Santa Monica. Zeppo Marx is in een juridische strijd gewikkeld,<iie
leven betrekking heeft op het beheer over het vermogen van zijn 86-jarige broer
Groucho.
"Toen ik een jaar of zeven
tien was en een solist het
podium zag betreden, dacht
ik wel eens: wanneer zullen
de deuren voor mij open
gaan? Drie jaar later ge
beurde het. Nog steeds als ik
een concert geef, heb ik dat
gevoel van verwachting van
opengaande deuren. Ik ben
nooit zenuwachtig, maar
wel gespannen.
.Pianist-componist Danièl Wayen
berg rolt gemoedelijk een "sjek
kie", zwijgend, rustig en gecon
centreerd. Maar als hij vertelt, zit
hij geen moment stil. Zijn don
kere ogen staan levendig onder
een grijze haardos. Zijn opval
lend kleine handen onderstrepen
beeldend zijn verhaal en hij is in
staat een heel orkest te laten aan
treden. De weinige ogenblikken
dat ze in rust zijn, liggen ze op zijn
knieën met bijna aan elkaar ge
sloten vingers in een "bolle"
houding, typerende pianisten
handen. Handen voor passages-
pel. denk je onwillekeurig.
Daniël Wayenberg lijkt soms ge
dachten te kunnen raden. "Met
een goeie techniek kun je alles
overwinnen. Je zou het niet zeg
gen", zijn handen nu met wijd ge
spreide vingers gaan omhoog -
"maar ik kan een decime om
spannen. Akkoordenspel is voor
mij geen probleem. In een moei
lijke positie, bijvoorbeeld bij een
akkoord in wijde ligging, neem ik
twee toetsen met één vinger -
gewoon een foefje. Doet ieder
een. Als ik bezig ben te studeren,
maak ik bij zo'n probleempje
eenvoudig een analyse van iets
hoe het moet klinken. De realisa
tie los je zelf op, daarvoor hoefje
je niet aan de notatie te houden.
Ik houd niet van specialisme. Ik
speel alles, van Bach tot Stock-
hausen. Ik ken maar één specia
lisme: mijn instrument. Dat diep
ik tot aan de bodem uit. Mensen
die zeggen dat ze een speciale
Daniel Wayenberg
vertolker van de één of andere
componist zijn. vind ik niet zo ge
loofwaardig. Ik ben dikwijls dol
van nieuwsgierigheid gaan luis
teren, en dan hoor je hetzelfde
wat anderen doen. Nee, ik ben
geen introverte figuur, ik ben
meer iemand voor de breedte,
voor het wijde. Ik heb een ge
spreid interesse-vlak. Gepieter-
peuter ligt me niet".
"Wat ik wél ben"? Er volgt een
moment van stilte. Dan bedacht
zaam: "een uitgesproken roman
ticus, met een grote voorliefde
voor Wagner, Brahms, Tsjai-
kowsky en Rachmaninoff - wat
de laatste betreft - ik heb een
Russische moeder. Ik bedoel niet
dat ik dit speciaal zelf wil spelen.
Ik ga ook graag luisteren naar
symphonie-orkesten".
Voelt hij zich Frans, want hij woont
bij Parijs?
"Ik ben Nederlander. Ik heb eigen
lijk veel invloeden ondergaan. Ik
heb Russisch en Nederlands
bloed. Kreeg mijn opleiding bij
Marguerite Long in Parijs. De
Franse school doet alles met vin
gertechniek. Je moet natuurlijk
wel ontspannen handen en pol
sen hebben".
Daniël Wayenberg is weer terug bij
zijn instrument.
"Natuurlijk, ik speel graag de Fran
sen. Debussy en liever nog Ravel,
omdat hij zo helder alles uitge
dacht heeft. Ravel kent de ana
lyse van het effect. De Franse
techniek kent het zogenaamde
kleuren - een bepaalde harmonie
wat meer reliëf geven, een kwes
tie van toucher en techniek. Dat
doe je eigenlijk alleen bij de Im
pressionisten. Bij de Klassieken
doe je dat niet.
In mei kom ik in Leiden voor de
Beethoven-cyclus. Je zult van mij
geen introverte Beethoven horen
in het vierde pianoconcert. Wat ze
er over geschreven hebben, inte
resseert me niet zo. Ik geloof niet
in die indelingen, dat overlapt el
kaar allemaal bij Beethoven. Ik
speel dit concert naar het orkest
toe.
Het thema van het begin wordt
overgenomen door het orkest,
dat geen pedaal of andere piano-
foefjes kent. Je hoort in je opvat
tingen één te zijn met je orkest-je
bouwt gezamenlijk iets op. Ik ken
de meesten van de dirigenten en
de orkestleden. Erg belangrijk
K en O-Beethovencyclus
op 20 en 27 mei
door het Amsterdams Philharmo-
nisch Orkest onder leiding van
James DePreist. Solisten Kaja
Danczowska en Daniël Wayen
berg.
Na een korte onderbreking met een
kopje koffie gaan we weer verder.
Het gesprek heeft een wat meer
algemeen karakter over dirigen
ten en hun opvattingen, en dan
komt Bach en zijn Matthaus-
Passion ter sprake. Daniël
Wayenberg, levendig en met een
bondig gebaar geeft te kennen
dat hij niets van die "ijle, steriele
opvattingen" van tegenwoordig
moet hebben.
"Het was een muziek-drama, net
zoals een opera. Grote ensembles
vind ik niet verderfelijk - Bach
zou net zo geschreven hebben als
hij de mogelijkheden van nu had
gekend. Ik vond die opvatting
van Mengelberg - hyperdrama-
tisch vooral - zo gek nog niet".
BEP RIJNDERS
ADVERTENTIE
Thans is er in Leiden een uitste
kende gelegenheid om aan al uw
tapijtwensen tegemoet te komen.
Service Tapijten b.v. Oss-
Rosmalen komt 2 dagen naar Lei
den om u van deze grandioze ge
legenheid te laten profiteren.
Service Tapijten b.v. wist zich te
verzkeren van een grandioze hoe
veelheid wollen en nylontapijt van
uitstekende kwaliteit in meer dan
300 dessins, welke thans tegen
fabrieksprijzen aan de consument
worden aangeboden.
Ondanks de zeer lage prijzen vol
ledige fabrieksgarantie van 3 tot 5
jaar.
Hier enkele voorbeelden en prijzen
uit 't Service Tapijten b.v. assorti
ment. Nylon vilttegels 40 x 40 cm
0.59 per stuk, in dozen van 50
stuks. Idem 40 x 40 zelfklevend
0.89. Dikke hoogpolige tapijttegels
50 x 50 cm in 8 kleuren, los te
leggen, per stuk 6,90. Vinyl op vilt,
200 cm breed, 8.95. Nylon vilt 2 m
breed per str. m. 9.50 o.a. nylonta
pijt in 3 modieuze tinten 4 m breed
vanaf 29.50 p. str. m. Pr. fraai ge
dessineerd origineel Engels
bloemtapijt, kamerbreed, vanaf
f 59,- per m. 100% wollen berber
400 cm breed vanaf 99,- per str. m.
Zuiver wollen hoogpolig tapijt spe
ciale prijs 139,- p.m. 400 cm breed.
Verdere huiskamertapijten v.a.
34.90 39,90 49,90 en enz. Te
veel fabrieksaanbiedingen om hier
te vermelden. Ook berbertapijt van
400 cm breed 72,50 p.m.
Deze sublieme verkoop fa-
briekspartij vloerbedekking
vindt plaats op vrijdag 22 april
van 14.00-18.00 uur en zaterdag
23 april van 10.00-17.00 uur In
da Ronniehal, gelegen naast de
Groenoordhai.
Reserveringen en iev6nng op la
tere termijn mogelijk, betaling ge
schiedt na aflevering. Voor leggen
kunnen wij zorgen. Kom vrijdag en
zaterdag en profiteer van dit
unieke aanbod.
Service Tapijten bv
Kruisstraat, gem. Rosmalen
tel. 04192-4098
Hoofd-showroom 1.800 m2
Kantoor: Oss
Thorbeckestraat 89,
tel. 04120-22006.
HILVERSUM I
VRIJDAG 22 APRIL P.P.
18.19 Communistische Partij van Neder
land. KRO. 18.30 Nws. 18.41 Marktbe
richten. 18.44 (S) Filmklapper. 19.30 (S)
Edwin, praten en zingen. 20.00 (S) In
antwoord op uw schrijven. 21.00 (S) SIR
5 one. 21.15 (S) Dr. Grol en de interna
tionale lol. 21.45 (S) Jazz 298. 22.25 Over
weging. 22.30 Nws. 22.40 (S) Goal. 23.55
HILVERSUM II 18.00
Nws. 18.11 (S) Embargo. 18.20 Simplis-
ties Verbond. 18.30 (S) Embargo, ver
volg. NOS 20.00 Nws. 20.05 (S) Isaac
Stern en David Oistrach, viool en leden
van het Philadelphia Orchestra. 20.15 (S)
Europees Concertpodium Rotterdams
Philharmonisch Orkest met solist mo
derne en klassieke muziek (21.10 Een
kleintje kuituur). 22.15 NOS-Cultuur. Al
les wat kuituur interessant maakt. 23.00
(S) Met het oog op morgen, met om 23.05
Aktualiteitenoverzicht. 23.20 Den Haag
Vandaag. 23.52 Even ontspannen .voor
het slapen gaan, yoga. 23.55 Nws.
HILVERSUM III NOS:
18.03 De vacaturebank. 18.10 (S) NOS-
maal. VOO: 19.02 (S) De Nederlandse
top-40. VPRO: 20.02 (S) VPRO-vr(jdag-
op-drie. waarin De Hoogwerkers, de
J.J.A. Gouverneurstraat en Germaine.
22.02 Radio Vrij Belgie. 23.02 (S) Amigos
HILVERSUM I
ZATERDAG 23 APRIL
VARA: 7.00 Nws. 7.02 (S) Z O. VARA's
Zaterdagochtendshow. (7.30 Nws. 7.41
Dingen van de dag. 8.30 Nws. 8.36-8.45
Gym. voor de huisvrouw.) 10.30 Nws.
10.33 (S) Z.I. - muz. en inf. 12.26 Meded.
t b.v. land- en tuinb. 12.30 Nws. 12.41 (S)
In de Rooie Haan. 14.30 (S) Licht ork.
met zangsolisten. 15.00 (S) Het zout in de
pap: kunst en kult. (15.30 Nws.) 17.00 (S)
Zing zomaar simpel een melodie. 17.30
Nws. 17.32 Dingen van de dag.
HILVERSUM II TROS 7 00 Nws.
7.11 Ochtendgym. 7.20 Rustig bijkomen.
8.00 Nws. 8.11 Aktua-sportcafe (11.00
Nws). 11.30 Hartje Weert. OVER
HEIDSVOORLICHTING: 12.49 Vast en
zeker. TROS: 13.00 Nws. 13.11 Aktua.
13.30 Familie-snipperdag. 14.30 Met een
knipoog naar het theater. 15.30 Happy
Music door het Orkest Freddy Golden.
16.00 Nws. 16.03 Europarade (Vanaf
17.00 Stereo). 17.55 Meded.
HILVERSUM III NCRV: 7.02 (S)
Popstation. 8.03 (S) Happy sound. 8.54
Eerlijk gezegd. 9.03 (S) In. 10.03 (S) Mu
ziek bij de koffie. 12.03 (S) Los Vast.
(13.30 Dik voor mekaar show) 14.03 (S)
Bij Barend. 16.03 (S) Sportshow.
HILVERSUM IV AVRO: 7.00 Nws.
7.02 (S) Reveille. 9.00 Nws. 9.02 (S)
Kamer- en Orgelmuz. 9.40 AVRO-thema.
10.00 (S) Nederlands Studenten Kame
rorkest. 11.20 (S) Concertgebouw Or
kest: klass. muz. 12.00 (S) Pistache.
(14.00 Nws.) 14.30 (S) Engelse componist
Sir William Walton 75 jaar. 16.00 In de
wetenschap dat... 16.20 (S) Kasseier Mu-
siktage 1976: klass. liederen. 16.40-17.00
Radiojournaal.
DUITSE TV
DUITSLAND I 18.10
Technisch-natuurwetenschappelijk
magazine. 18 55 Journaal. (Regionaal
progr. NDR: 19.00 Sportjournaal. 19.30
Actualiteiten. 19.45 Zandmannetje. 19,55
Nordschau-Magazme. 20.26 Die Mad-
chen aus dem Weltraum. 20.50 Pro-
grammaoverz. WDR: 19.00 Ragionaal
nws. 19.05 Programmaoverz. en teken
film. 1910 Michel aus Lonneberga. 19.40
Reich und Arm. 20.15 Hier und heute.
20.45 Amusementsprogramma). 21.00
Journaal en weerbericht. 2115 Abschied
fur immer. 22.25 Der 7 Sinn. 22.30 Ver
slag uit Bonn. 22.55 Journaal en weerbe
richt. 23.10 Die Pramie. 0.25 Jour
naal.
DUITSLAND II
17.45 Journaal. 17.05
Journaal voor jongens en meisjes. 18.40
Actualiteiten en muziek. 19.20 Vater der
Klamotte. 19.40 Manner ohne Nerven.
20.00 Journaal. 20.30 Reportages van
buitenlandse correspondenten. 2115 In
formatief programma. 22.15 Journaal.
22.30 Muzikale show. 23.20 Sport. 0.50
Journaal.
DUITSLAND III NDR 19.00
Sesamstrasse. 19.30 TV-cursus schaken.
19.35 Programma voor Joegoslavische
werknemers. 19.45 Informatieve serie.
20.00 TV-cursus autorijden. 20.15 Infor
matieve serie. 20.30 Sprookjes. 21.00
Journaal en weerbericht. 21.15 Tv-
cursus schaken. 21.20 Werkportret. 22.05
Informatieve serie. 22.50 Die nackte
Stadt.
DUITSLAND 3 WDR 18 Q()
18.30 Schooltelevisie. 19.00 Blickpunkt
Schule. 19.30 TV-kursus geschiedenis.
20.00 Zandmannetje. 20.05 Programma
voor Joegoslavische werknemers. 20.15
TV-kursus schaken. 20.20 TV-kursus
bloemenschikken. 20.30 TV-kursus over
de omgang met huisdieren. 20.45 Regio
naal nws. 21.00 Journaal en weerbericht.
21.15 Regionaal journaal. 22.45 Docu
mentaire. 0.30 Journaal.
BELGISCHE TV
VRIJDAG 22 APRIL 18.00
Kleuterprogramma. 18.15 Documentai
re. 18.45 Cultureel overzicht. 19.10 Ka
tholiek religieus programma. 19.40 Me
dedelingen en weerbericht. 19.45 Jour
naal. 20.15 Dierenprogramma. 20.45 Een
gezegend combinatie, speelfilm. 22.20
Documentaire. 23.IS*Journaal.
