geweer tegen Hitlerfilm
GROUCHO MARX INZET VAN KORT GEDING
Films
"Cross of iron": een eindeloze
reeks van ongedoseerd geweld
Film
van
hoog
niveau
jCL'ZZLT
Weldadige eenvoud
bij Skolimowski
sikkens
Ikbenerwel,
maar u ziet me
nog niet Coftjfc
VRIJDAG 22 APRIL 1977
PAGINA 11
LOS ANGELES (Reuter - Rond
Groucho Marx, de 86-jarige film
komiek en enig overlevend lid
van de legendarische „Marx Bro
thers" speelt zich dezer dagen bij
de rechtbank van Los Angeles
een onverkwikkelijk onderzoek
af, dat moet uitwijzen of zijn le
ven gevaar loopt.
De procedure is aangespannen
door Groucho's 56-jarige zoon
Arthur en is gericht tegen de 34-
jarige mevrouw Erin Fleming.
Vader en zoon Marx zijn volledig
van elkaar vervreemd en me
vrouw Fleming, Groucho's
secretaresse-gezelschapsdame,
treedt reeds zeven jaar op als cu
rator voor het Marx-
miljoenenbezit.
Zoon Arthur wil haar mandaat via
een rechterlijke uitspraak ont
nemen, bewerend dat mevrouw
Fleming het op Groucho's leven
heeft voorzien.
Centraal in de hoorzittingen, die
nog voortduren, staat de getuige
nis van een particulier detective,
Norman Perle.
Zijn hulp was aanvankelijk inge
roepen door mevrouw Fleming,
die van mening was dat Grou
cho's familie het woonhuis van
de komiek voorzien had van elek
tronische afluisterapparatuur.
Op zoek naar eventuele micro
foontjes ontdekte Perle echter
een kastje met een grote hoeveel
heid medicijnen - pillen en spui
tjes - die zijn argwaan opwekten,
ook al omdat mevrouw Fleming
tegenover hem de vrees had uit
gesproken dat Groucho werd
„gedrogeerd".
Perle drukte een hoeveelheid me
dicijnen achterover en leverde ze
af bij de politie van Beverly Hills,
waar ze thans worden onder
zocht. Hij vertelde de rechtbank
maandag dat mevrouw Fleming,
inmiddels op de hoogte van zijn
ondekking, was begonnen de res
terende medicijnen door het toi
let weg te spoelen. Niettemin
verklaarde ze tegenover Perle dat
het geen echte medicijnen waren,
maar „placebo's" - „nep"-spullen
zonder geneeskrachtige werking
en slechts bedoeld om de patiënt
door auto-suggestie een gevoel
van „beterschap" te geven.
Perle's compagnon, Fred Wolfson,
beschreef de rechtbank hoe me
vrouw Fleming Groucho ertoe
bracht zijn handtekening te zet
ten onder de cheque ter betaling
van hun diensten. De komiek lag
te bed, herstellend van een opera
tie aan zijn heupgewricht.
„Ze sjorden Groucho overeind in
de kussens, zijn benen bungel
den buiten boord en er werd een
tafeltje naast het bed geschoven",
vertelde Wolfson. „Toen zei me
vrouw Fleming: „Vooruit Grou
cho, we gaan nu oefenen in het
schrijven van je naam".
„Daarop", vervolgde Wolfson,
„deed hij iets fout en ze (Fleming)
begon tegen hem te schreeuwen.
Tenslotte Dakte ze ziin hand en
Armzalige poging van Lommei
BONN (SP) - Marlène Dietrich
heeft zich hevig verbolgen getoond
over een film van de Duitse regis
seur Uli Lommei, waarin een soort
romance tussen haar en Adolf Hit
ler wordt gesuggereerd. Lommei
heeft zich kennelijk laten inspire
ren door geruchten dat in de nog
niet gepubliceerde memoires van
de Duits-Amerikaanse ster onthul
lingen zouden staan over plannen
van Hitiers propagandist Goebbels
om de reeds geëmigreerde Dietrich
naar het Denie Rijk terug te halen,
omdat Hitier bijzonder op dit sexi-
dool van de jaren '30 en '40 gesteld
zou zijn geweest.
Adolf en Mariene is de weinig dub
belzinnige titel van een dubbelzin
nige film die een groteske voorstel
ling beoogt van hoe het eventueel
tussen die twee had kunnen toe
gaan wanneer Mariene de lokstem
van Goebbels was gevolgd. In de
film wordt zij voorgesteld door de
actrice Margit Carstensen - een
bleke Marleneschim, met volgens
Der Spiegel de sexapeal van een
kapstok.
Dit alles moet niet erg aangenaam
zijn voor de vedette, die destijds uit
atkeer voor de bruine horden het
Derde Rijk heeft verlaten. Lommei
weigerde aan het verzoek van Die-
trichs advocaten te voldoen de sug
gestieve titel te veranderen. Wel
zegde hij toe enkele scènes te ver
anderen.
Klucht
Dat deed Lommei dan ook - maar
alleen om in deze film Mariene nog
meer ten prooi te maken aan zijn
streven het volk met een bizarre
klucht te verblijden over een Hitier
die niet in staat is zijn Mariene te
veroveren. Of de advocaten het er
bij zullen laten zitten is nog niet ge
heel duidelijk. Misschien dat zij er
beter aan zouden doen dit werk
over Hitier als consument van tapij
ten en taarten en als vrolijke jode-
laar in het Beierse hooggebergte
maar te laten voor wat hij is.
Een proces en kort geding zou voor
dit maakwerk toch wel te veel eer
zijn. Hetzelfde kan gelden voor de
bekende regisseur Rainer Werner
Passbinder, die ondanks al zijn
vakbekwaamheid kennelijk niet
heeft kunnen voorzien dat Dommel
i het abominabele gegeven een
abominabele film zou maken.
Fassbinder, die bereid was in de
film een SS-man te spelen, is nu
over het resultaat zó ontstemd, dat
ook hij overweegt de vertoning ge
rechtelijk onmogelijk te maken.
Golf?
Van Lommei heet het dat hij een
scherp instinct heeft voor wat het
publiek op een gegeven ogenblik
verlangt. Feit is dat de Bondsrepu
bliek nog enkele Hitlerfilms te
wachten staan, zij het van geheel
andere makelij. Hans Jürgen Sy-
berberg komt na zijn films over de
Beierse koning Ludwig II en over
Karl May nu ook met een dramati
sche verbeelding over het leven van
Hitler. En Joachim Fest die onbet
wist een van de beste Hitier-
biografieën heeft geschreven, is
bijna gereed met de verfilming van
zijn boek. Vooral van dit laatste
werk mag men grote verwachtin
gen koesteren.
In de Duitse pers klinkt al veron
trust de vraag of weldra een Hitier-
hielp hem bij het zetten van zijn -■
handtekening -
Volgens de detective maakte Grou- »-■ W A-A
cho een verwezen indruk. „Vol- V^L
gens mij was hij ergens anders en
realiseerde hij zich niet wat er ge
beurde. Hij zat maar te knikken",
aldus Wolfson die ook vertelde
dat Groucho's personeel hem, na TA T /T\ I 7~
het zetten van de handtekening, i y
„tracteerde op een applausje".
Het lijkt aannemelijk, dat het labo-
ratoriumonderzoek van Grou- _r,
cho's medicijnen een beslissende x3ilj VerS
factor zal worden in de zaak Ar-
thur Marx contra mevrouw Fie- LUXOR - "The enforcer", een
ming. soort politiefilm met Clint
Eastwood.
CAMERA - "Cousin cousine",
liefdeskomdie met een toch wel
ondergrond.
Terug in Leiden
LIDO I - "De man in het ijzeren
masker" naar een verhaal van
Alexandre Dumas over een
man die een ijzeren masker om
zijn hoofd krijgt en daarin -
door de groei van zijn baard -
stikt. Wel wat ongeloofwaardig,
dit verhaal, maar toch wel
boeiende film.
LIDO II - "Papilion" is niet zo
lang weg uit Leiden. Nu weer
terug om te genieten van het
uitstekende spel van Dustin
Hoffman en Steve McQueen.
Kindermatinee
CAMERA - "Laurel and Hardy
als brokkenpiloten".
REX - "Peter en de vliegende
autobus".
f ».TrS. ;»WBWi. MMB» Nachtfilms
CAMERA -"Some like it hot".
REX - "Sexspel der brave bor
sten".
Kurt Raab en Margit Carstensen spelen de rollen van Hitler en Mbrlene Dietrich in een film van Uli Lommel.
Rex
golf over de bondsrepubliek zal grondiger met het verschijnsel Hit- van Syberberg kan daartoe bijdra-
spoelen. Voor een antwoord is het Ier te confronteren dan op de gen - beter te laat dan nooit. Gom- "Inslikken en doorgeven" net
nog te vroeg. Zeker kan het geen meeste scholen en in de bioscopen nrels poging, zo mag men hopen en als de appelmoes, die moetje óf
kwaad de in doorsnee jeugdige bio- tot nu toe is gebeurd. Een film als veronderstellen is tot mislukken voorbij laten gaan öf doorge-
scoopbezoekers uitvoeriger en die van Fest en mogelijk ook die gedoemd. ven. En zo hoort het ook.
Diana Dors en John Moulder Brown in ,J)eep end
Het wordt ongetwijfeld een trend.
Western-specialisten die de strijd
op de prairie tussen cowboys en in
dianen verruilen voor die van Hitier
tegen de rest van de wereld in het
Europa in de periode '40-'45. On
langs was van John Sturges "The
Eagle had landed" te zien, nu is
"Cross of iron" van Sam Packinpah
hier gearriveerd. Films, die elk één
van de twee manieren laten zien,
waarop de Tweede Wereldoorlog
sinds de afloop door de film is aan
gepakt.
De eerste categorie neemt één van
de facetten van die oorlog bij de
kraag en verfilmt die tegen de ach
tergrond van het grotere geheel (In
"the eagle had landed" was een van
de talloze pogingen tot kidnapping
van belangrijke strategen, in dit ge
val Churchill, het onderwerp). De
tweede categorie geeft een beeld
van de oorlog an sich, meestal met
het accent op het geweld, waarvan
de zinloosheid dan altijd moet uit
komen door het geweld te projecte
ren tegen een gemeenschap (dorp
of groepje frontsoldaten),
bezoeker zich kan herkennen en
waar het dus vooral de identificatie
is, die voor een waardering door de
kijker moet zorgen.
Een Pruisische aristocraat, de kapi-
teitn Stransky laat zich uit Frank
rijk naar het Oost-front overplaat
sen, omdat hij daar bij bewezen
diensten beloond zal worden met
het "ijzeren kruis", een onder
scheiding, die hij nodig heeft om
door zijn familie voor vol te worden
aangezien. Voor hij die onder
scheiding krijgt moet hij twee men
sen laten getuigen dat hij zich held
haftig heeft gedragen. Eén
collega-kapitein krijgt hij vrij snel
zo ver, omdat hij hem chanteert met
zijn homosexuele gevoelens voor
een soldaat. Een ander, sergeant
Steiner, kiest echter minder snel
zijn zijde. Deze is niet van Strans-
ky's kunnen overtuigd en be
schouwt hem integendeel als een
nietszeggende figuur. Steiner, de
leider van een groep verkenners die
voortdurend de moeilijkste klus
sen moeten opknappen, weigert
zijn handtekening te zetten, zodat
Stransky zijn kruis misloopt. Een
poging van Stransmy om hem te la
ten vermoorden mislukt en de film
eindigt op een moment dat Steiner
Stransky uitdaagt om te bewijzen
wat hij kan. Dat blijkt dan heel
weinig: hij is niet eens in staat om
een geweer op de goede manier te
laden.
De bekende race om het in de oor
log tot een lintje te brengen om
daarmee bij thuiskomst de held uit
te hangen.
Daarnaast was laten zien van het
Oost-front in een stadium dat de
daar gelegerde Duitsers door be
gonnen te krijgen dat zij voor een
verloren zaak vochten en dat men
niet, zoals Hitier bij voortduring eu
femistisch op de radio liet meede
len, "uit tactische overwegingen"
terug trok. Het had een aardige film
kunnen zijn.
Sam Peckinpah heeft echter al zijn
kruit verschoten, zonder een we
zenlijk doel te bereiken. De run om
het lintje, die best een centraal
thema had kunnen zijn, wordt bijna
zijdelings aangestipt (al doet de ti
tel anders vermoeden), terwijl aan
de andere kant ook weinig wordt
gedaan om een beeld te geven van
de gang van zaken aan het front in
Rusland. Dat betekent dus niet al
leen, dat Peckinpah een duidelijke
keuze voor het een of het ander ach
terwege laat, maar ook dat hij in
geen van de twee categorieën een
goede film maakt.
Wat hij wel heeft gedaan en voor
hem als western-fabrikant ligt dat
misschien meer voor de hand, is
een twee uur durend bloedbad aan
richten, een aaneenschakeling van
geweld, zonder enig gevoel voor
dosering, zonder een greintje subti
liteit gebracht en ik dacht nog wel
dat we daar zo langzamerhand op
uitgekeken waren.
"Cross of iron" van Sam Peckin
pah, met James Coburn en James
Mason, Trianon, 18 jaar.
TON VAN BRUSSEL
ADVERTENTIE
Titel: "Deep end"; regie: Jerzy
Skolimowski; hoofdrollen: Jane
Asher, John Moulder-Brown; mu
ziek: Cat Stevens; theater: Studio;
18 jaar.
Het is eigenlijk verwonderlijk dat
de Poolse regisseur Jerzy Skoli
mowski na 1971, het jaar waarin zijn
"Deep end" tot stand kwam, nau
welijks meer iets van zich heeft la
ten horen. Na een vrij produktieve
periode in de jaren zestig, waarin
hij onder andere met Polanski
werkte aan "Het mes in het water",
is er na "Deep end" geen film meer
van hem in de bioscopen geweest.
En dat is erg jammer. Want "Deep
end" is een produktie, die je
nieuwsgierig maakt en hongerig
naar meer films van zijn hand.
Skolimowski schildert daarin op
sobere, maar bijzonder indrin
gende wijze de grauwe mufheid
van een oud zwembad annex bad
huis in het al even grauwe Londen.
Tegen die achtergrond ontrolt zich
een geschiedenis tussen twee jonge
mensen, die weliswaar tragisch zal
eindigen, maar met een grote hel
derheid wordt neergezet.
Hij is een jongen van vijftien jaar,
die verliefd wordt op de sexy Su
zanne. Deze heeft totaal geen be
hoefte aan de jongen, omdat ze het
te druk heeft met haar verloofde en
haar minnaar. Maar in de sombere
grauwheid van het badhuis is zij het
enige lichtpuntje, waar de jongen
zich met onverzettelijke hardnek
kigheid aan wil vastklampen. Tens
lotte krijgt hij haar zover, dat zij
toegeeft. Maar dit gebeurt op een
wijze, die alles in hem doodslaat en
hem tot een wanhoopsdaad brengt.
De grauwheid van het begin van de
film wordt steeds kleurrijker, al
lengs wordt er een opdringerig
rood in verwerkt, dat op het einde
een onontkoombare hoofdrol gaat
spelen. Het rood van de verf, waar
mee het grauwe badhuis wordt ge
schilderd en het rood van het bloed,
dat een einde maakt aan de illusies
van de jongen. Skolimowski heeft
het einde van een bijna onwezen
lijke afstand geschilderd, in een
leeg zwembad.
Daardoor neemt de toeschouwer
bijna geen deel meer aan de gebeur
tenissen, is er een te grote afstand
geschapen tussen de jonge mensen
en de kijker. Maar dit werkt aller
minst relativerend. Integendeel, je
voelt je als het ware naar de diepte,
die symbolisch is voor de leegte van
het moment toegetrokkén. En dit
resulteert in een benauwend be
trokken worden met wat zich voor
je ogen afspeelt. Een werkelijk
prachtige film van een eenvoud die
weldadig aandoet.
ANNEMIEK RUYGROK
"Foxtrot' van regisseur Ripstein:
Verhoog de waarde
van uw huis
Laat uw huis schilderen
dooreen
vakman-schilder
metSikkens produkten.
Dat betekent verfraaiing
en bescherming voor
jaren.
"Terwijl de wereld in brand stond
bleven zij dansen". Dat is het op
merkelijke thema van de film 'Fox
trot'. Centraal in het verhaal staan
de Roemeense graaf Liviu Milescu
en zijn jonge
ten en hun leven verder te slijten op
een onbewoond eiland. Maar net als
Simon Carmiggelt huldigt de Roe
meense aristocraat het standpunt
dat "de natuur mooi is maar wel «««*-
Julia. Samen aangekleed moet zijn'. Een bevoor- ^apTHljvertertLiv^udaTEusebio
haar heeft vermoord. Liviu gelooft
tijen. Eusebio en Larsen aan de ene
kant en Julia en Liviu aan de an
dere kant. Julia kan de hele situatie
niet meer aan en verdrinkt zichzelf.
Larsen blijkt dan i
r door
met hun huisknecht en een ver- radingsschip moet er dus niet al-
trouweling, Eusebio en Larsen be- leen voor zorgen dat er voldoende
sluiten zij het geweld van d€
Tweede Wereldoorlog te ontvluch
goed voedsel aanwezig moet
zijn, maar ook dat er volgens de
maatstaven van de graaf te wonen
valt.
Dat schip arriveert nooit. Wel een
mysterieus zwart jacht, waarop
zich de ex-vrouw van Liviu blijkt te
bevinden. Zij heeft wat vrienden
meegenomen die het vredige eiland
binnen korte tijd onleefbaar ma
ken. Ook als ze uiteindelijk ver
trekken keert de idylle van het vier
tal niet terug. Verstoken van luxe
en levensmiddelen en door het
hem en schiet Eusebio neer. Als hij
later in de gaten krijgt dat hij be
drogen is, doodt hij zonder veel
omwegen ook Larsen.
Dan is zeer duidelijk dat hun vlucht
uit de oorlogvoerende wereld niet
geslaagd is. Met een beetje goede
wil zou je ze zelfs als de personifica
ties kunnen zien van een maat
schappelijke klasse. Larsen (het fa
scisme) bespeelt Julia en Liviu (de
bourgeoisie) waarvan Eusebio (de
uitgebuite klasse) het slachtoffer
wordt. Een zeer boeiend gegeven
dat regisseur Arturo Ripstein mede
CANNES - De speelfilm "Soleil des
Hyenes", een Nederlands-
Tunesische produktie, is geselec
teerd voor vertoning in de "Quin-
zane des Réalisateurs", één van de
drie categoriën van het filmfestival
van Cannes, dat van 12 tot 26 mei
wordt gehouden.
Goede films in an
dere steden
"The last tycoon" - met Robert
de Niro, een film van Elia Ka
zan, Calypso 2, Rotterdam,
Leidsepleintheater, Amster
dam.
"Cria cuercos - met Geraldine
Chaplin en Mónica Randall, re
gie Carlos Saura, De Uitkijk,
Amsterdam.
APOLLO 1: „Cross of iron",
dag. 2.00 en 8.00 uur. 18 jaar.
APOLLO 2: „Ilsa, de wolvin van
de SS", dag. 2.30, 7.00 en 9 45
uur, zo. ook 4.45 uur. 18 jaar.
ASTA: „Silver streak expres
se", dag. 2.30, 7.00 en 9.30 uur,
zo. 1.30,4.00, 7.00 en 9.30 uur. 14
jaar.
BIJOU: „De verleiding van
Mimi de bankwerker", dag.
2.00, 7.00 en 9.45 uur, zo. ook
4.15 uur. 18 jaar.
CALYPSO: „The last tycoon",
dag. 2.15, 7.00 en 9.30 uur, zo.
1.45, 4.15, 7.00 en 9.30 uur. 14
jaar.
CAMERA; „Network", dag.
2.15, 7.00 en 9.30 uur, zo. 2.00,
4.30, 7.00 en 9.30 uur. 14 jaar.
CINEAC: „Merlijn de toven
aar", dag. 1.30, 3.30, 7.00 en 9.30
uur. AL.
CORSO: „Russian roulette",
dag. 2.00, 6.45 en 9.15 uur, zo.
1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur. 14
jaar.
DU MIDI: „One flew over the
cuckoo's nest", dag. 8.15 uur, vr.
en za.7.00 en 9.30 uur, zo. 4.00,
7.00 en 9.30 uur. 18 jaar.
EURO: „Battle of the bulge",
dag. 1.45 en 7.45 uur, za., zo. en
woe. 3.45 en 7.45 uur. AL.
METROPOLE 1: „Rocky", dag.
2.00, 6.45 en 9.30 uur, zo. 1.15,
4.00, 6.45 en 9.30 uur. 14 jaar.
Metropole 2: „A star is born",
dag. 2.00, 6.45 en 9.30 uur, zo.
1.15, 4.00, 6.45 en 9.30 uur. 14
jaar.
METROPOLE 3: „Network",
dag. 2.15, 7.15 en 9.45 uur, zo.
1.45, 4.15, 7.15 en 9.45 uur. 14
jaar.
Metropole 4: „Marathon man",
dag. 2.15, 7.15 en 9.45 uur, zo.
1.45, 4.15, 7.15 en 9.45 uur. 18
jaar.
ODEON 1: „Cross of iron", dag.
2.00 en 8.00 uur. 18 jaar.
ODEON 2: „Seven nights in Ja
pan", dag. 2.00, 6.45 en 9.15 uur,
zo. ook 4.30 uur. 14 jaar.
ODEON 3: „The lady killers",
dag. 2.15, 7.15 en 9.45 uur, zo.
ook 4.45 uur. 14 jaar.
ODEON 4: „Faustrecht der
Freiheit", dag. 2.15, 7.15 en 9.45
uur, zo. ook 4.45 uur. 18 jaar.
OLYMPIA: „Family plot", dag.
2.00 en 8.00 uur, 14 jaar.
PASSAGE: „the eagle had lan
ded", dag. 2.00, 6.45 en 9.30 uur,
za. en zo. 1.15, 4.00, 6.45 en 9.30
uur. 14 jaar.
REX: „Ramp in de diepte", dag.
1.30, 4.00, 7.00 en 9.30 uur. 14
jaar.
ROYAL '70: „Aai Foesje", do,
za. en zo. 2.00, 7.00 en 9.30 uur,
vr. 2.00 en 6.45 uur, ma. 2.15 en
8.00 uur, di. en woe. 2.15 uur. 18
jaar.
ROYAL: „De wraak van de
Black Dragon"
BERLIJN - In Oost-Duitsland zijn de opnamen voor een film o
leven van Karl Marx in volle gang. De rol van de jonge Marx word1
gespeeld door de Bulgaarse acteur Wenzeslaw Kissjow. De regie is in han
den van Lew Kulidshanow.
raken ze geïrriteerd. Liviu en Julia
moeten door de omstandigheden
een flink stuk van hun bevoor
rechte positie inleveren, maar Eu
sebio en Larsen weten zich met die
veranderde verhouding eigenlijk
niet zo goed raad. Tot een uitbar
sting komt het wanneer Larsen Ju
lia verkracht. Ze vormen twee par-
spel van hoofdrolspelers Peter
O'Toole, Charlotte Rampling en
Max van Sidow uitstekend heeft
uitgewerkt.
'Foxtrot'; regie: Arturo Ripstein;
hoofdrollen: Peter O'Toole, Char
lotte Rampling en Max von Sy-
dow; theater: Lido 3; 18 jaar.
BART JUNGMAN
ADVERTENTIE
r, do., i
i 8.00
zo. 2.00, 7.00
zo. ook 4.30 uu
STUDIO 2000:
dag. 7.00 en 9.30
do., vr., zo.,
uur. 14 jaar.
DE UITKIJK: „Un elephant
trompe énormément", dï
2.00, 7.00 en 9.30 uur. 14 jaar.
en
14 jaar.
„Le sauvage",
ir (beh. di.),
di. ook 2.00
