Tanks in Karatsji Morgen woedt de slag om Parijs Persvrijheid in Zuid-Afrika ernstig beknot 'Doelen voor de mensheid' Koop eens een politiewijkje Onrust in Pakistan Troepen van Zaire heroveren terrein '\\W\ Brazilië zegt militair verdrag met Amerika op 'f Eerste Eigen Huis. ZATERDAG 12 MAART 1977 BUITENLAND PAGINA 9 PARIJS (SP) - "Het stadhuis van Parijs is voor mij geen troefkaart in een pokerspel", roept Frankrijks minister van Industrie Michel d'Ornano in een circustent aan de voet van de Sacré Coeur. "Ik beloof plechtig dat ik me zes jaar lang uit sluitend aan het bestuur van Parijs zal wijden". De ongeveer 2000 vol gelingen van graaf d'Ornano die 's avonds naar Montmartre zijn ge komen, hebben de boodschap be grepen. Hun juichkreet: "Allez Mi chel", betekent tevens "Weg met Chirac". Er zijn immers weinig Fransen die werkelijk geloven dat oud-premier Jacques Chirac het burgemeester schap van Parijs als zijn voornaam ste doel in de politiek beschouwt. De ambitieuze Gaullist Chirac, die verleden jaar zomer de regering verliet, zou hoger willen stijgen: president Giscard d'Estaing vers laan bij de presidentsverkiezingen in 1981. En is er een betere spring plank denkbaar dan het burge meesterschap van Parijs, dat na meer dan 100 jaar in ere is hersteld en waarvoor morgen de eerste ver kiezingsronde wordt gehouden? Daarom heeft Parijs de "provincie" - waar ook alle gehuchten, dorpen en steden hun nieuwe gemeente raad kiezen - weer eens totaal over vleugeld. In Parijs hebben Chirac en d'Ornano hun reputatie en die van de regering op het spel gezet. In de rest van het land strijden alleen plaatselijke grootheden. Maar ook minister d'Ornano (Onaf hankelijk Republikein en be schermeling van de president) en zijn tegenstander binnen de rege ringspartijen Jacques Chirac, zijn gedwongen om dorpspolitiek te bedrijven. Om burgemeester te worden, moeten ze in een van de 18 Parijse kiesdistricten worden ge kozen. De kandidaat die dan na de tweede verkiezingsronde - vol gende week zondag - de meeste van de 109 raadsleden achter zich heeft, krijgt de titel. Jacques Chirac voert zijn cam pagne in het vijfde arrondissement, het "intellectuele deel van Parijs" waarin het grootste deel van het Quartier Latin - de wijde omgeving van de Sorbonne - is onderge bracht. Dat is beslist geen moedig initiatief, want ondanks de uiter lijke schijn is "het vijfde" alleen overdag de verblijfplaats van de linkse intelligentsia, die meestal ergens anders woont en stem* Voor de Gaullisten is de wijk etn traditioneel bolwerk. Lijsttrekker Jean Tibéri heeft er zijn plaatr afge staan aan Chirac, die nu zo gemoe delijk mogelijk handen schudt in buurtcafé s en op mark'.jes. Dan heeft d'Ornano het heel wat moeilijker. Hij moet het in bet 18e arrondissement - gedomineerd door de Sacré C jeur aan de top van Montmartre, met de rosse buurt Pi- galle aan dr voet - opnemen tegen een verenigd links, dat hier een machtspositie heeft. Maar de rechtse partijen - Gaullisten (RPR) en Onafhankelijk Republikeinen (RI) - kunnen meer geld aan hun verkiezingscampagne besteden dan de linkse coalitie. Rond de cir custent in Montmartre delen d'Or- nano's supporters petjes uit, terwijl in de tent een dreunende fanfare het van een imitatrice van Edith Piaf overneemt. Aangetrokken door het lawaai, lijken toeristen blij om Pigalle's agressieve porno te verwisselen voor wat op een ou derwets Frans dorpsfeest lijkt. Die illusie is weer voorbij als de zwarte regerings-DS van minister d'Ornano zich een weg door de me nigte baant en de minister even la ter de fanfare opvolgt. Zijn thema: voor zowel de trouweloze Chirac als de linkse "collectivisten" is Parijs slechts een aanloop naar de macht in heel Frankrijk. Chirac krijgt het echter zwaar te verduren. Hij heeft immers president Giscard uitge daagd door te weigeren om diens kandidaat voor Parijs - d'Ornano - in de strijd te steunen, en zich toch afzonderlijk te presenteren. Volgens Chirac valt Parijs onver mijdelijk in handen van links als d'Ornano hun enige tegenstander is. Door die openlijke ruzie maken de regeringspartijen een hopeloos verdeelde indruk, terwijl socialis ten en communisten in heel Parijs - en op de meeste plaatsen in Frank rijk - een coalitie zijn aangegaan. Op korte afstand van d'Ornano's circustent houden zij een sobere bijeenkomst in een schoolgebouw, zonder muziek, zonder petjes en met een luidspreker die niet genoeg volume heeft om wandelaars uit de wijde omgeving aan te trekken. Nauwelijks 300 mensen luisteren er naar toespraken van burgemees terskandidaat Georges Sarre (so cialist) en andere linkse politici. "Het socialisme in Franse kleuren", is het thema van de avond. Na af loop dragen partijleden de Franse driekleur rond, waarin de aanwezi gen hun bijdrage voor de verkie zingscampagne gooien. Die avond heeft Jacques Chirac voor de radio beweerd dat zijn partij de groot scheepse campagne betaalt dankzij de goedgeefsheid van "ontelbare aanhangers". Hoongelach klinkt op in het schoolgebouw als een com munistische spreker die uitspraak aanhaalt: "Chirac en d'Ornano zijn toch zeker de vertegenwoordigers van de grote banken", zegt hij on der applaus van de aanwezigen. KARATSJI (Reuter) - Pakistaanse militairen hebben gisteren met tanks strategische posities ingenomen in de hoofdstad Karatsji in een po ging een einde te maken aan het toenemende ge weld dat Pakistan de laatste dagen heeft getrof fen. De gewelddadigheden staken de kop op na de algemene verkiezin gen van afgelopen maandag waar bij de regerende Pakistaanse volk spartij (PPP) van premier Zulfikar All Bhoetto een grote overwinning behaalde. Tegenstanders van Bhoetto's re gime zeggen dat er geknoeid is bij de verkiezingen en zij riepen voor gisteren een algemene staking uit. Volgens waarnemers werd aan deze oproep massaal gehoor gege ven. Toen aanhangers van de oppo sitie in Karatsji de straat opgingen om mensen op te wekken het werk neer te leggen, braken al gauw ge vechten uit met de politie Deze greep in op het moment dat een menigte demonstranten twee goederenwagons in brand stak. De agenten maakten herhaaldelijk ge bruik van traangas om de menigte uiteen te drijven. Ook tegen men sen die trachtten barricades op te werpen, werd hard opgetreden Korte tijd later trokken tanks deze en andere wijken binnen waar zij erin slaagden de rust te herstellen Sinds maandag zijn al minstens vijf mensen omgekomen bij geweld dadigheden in de hoofdstad. De uit negen partijen bestaande oppositie-coalitie heeft een beroep gedaan op Bhoetto af te treden en de macht over te dragen aan een zakenkabinet opdat er opnieuw verkiezingen kunnen worden ge houden onder toezicht van het le ger. Uit berichten uit andere delen van Pakistan bleek dat het stakingspa rool ook in andere delen van het land, maar voornamelijk in de ste den. was opgevolgd. Volgens waarnemers kan het suc ces van de oproep de oppositie er toe aanmoedigen de bevolking te verzoeken op grote schaal onge hoorzaam te zijn aan de regering Oppositieleider Maulana Sjah Achmed Noorani, zei dat minstens 1.000 aanhangers van de oppositie zijn gearresteerd sinds maandag in een poging van Bhoetto de bewe ging de mond te s Bologna - Op de campus van de universiteit van Bologna in Ita lië - oudste en beroemdste van Europa - is een student in een gevecht met de politie door een kogel in de borst om het leven gekomen. Het slachtoffer is de 22-jarige Francesco Lorusso, een lid van een links-militante beweging. De politie was naar de campus gegaan om een handgemeen tussen linkse en rechtse studen ten te voorkomen. De ongeveer duizend studenten zouden bar ricaden aan het oprichten zijn geweest De overheid vreest dat het inci dent de pas geluwde geweldda digheden aan universiteiten in Italië weer zal doen oplaaien. Op de foto wordt het slachtoffer weggedragen. GENÈVE (UPI) tijdelijk Een nieuw rapport van de club van Rome, waarvan gisteren uit treksels beschikbaar zijn ge steld, zegt dat zowel de liberale democratie als het marxistisch communisme schildig zijn aan wxcessen die de echte gelijk heid van alle mensen belemme- Het nieuwe rapport draagt de ti tel „Doelen voor de mensheid" en wordt later in dit jaar in boekvorm gepubliceerd. Het zegt dat de liberale demo cratie, het marxistische com munisme en nieuwe andere stromingen fundamenteel be trekking hebben op het leven en welzijn van de mens. „Maar hun wederzijdse wan trouwen kweekt tegenstellin gen en onverdraagzaamheid onder hun aanhangers. De posi tieve mogelijkheiden van de li berale democratie en het marx isme in zijn vele vormen kan worden verduisterd door de ne gatieve gevolgen van tegenstel lingen tussen de strategieën die ieder gekozen heeft en door de uitwassen van beide systemen in de praktijk. Het liberalisme gaf aanleiding tot de sociale en economische ongelijkheid van de eerste vormen van kapita lisme. „Socialisme en communisme hebben tot willekeurige vor men van dictatuur geleid, ge vestigd op de nukken en machtsdorst van gewetenloze leiders. Zij hebben de persoon lijke ondernemingslust der mate gesmoord dat de mensen lustelozer worden en hun scheppingsdrang wordt ver stikt" KINSJASSA (UPI) - Zairese lege reenheden hebben twee dorpen heroverd op huurlingen uit Angola, aldus Zairese functionarissen gis teren. Voorts zijn er versterkingen gezonden naar het zuiden van het land waar de huurlingen nog steeds drie dorpen bezet houden en acht Amerikaanse missionarissen ge vangen houden. President Mobutu Sese Seko kortte donderdag een bezoek aan zijn ge boortedorp in voor een ontmoeting met de generale staf in Kinsjassa Ook diende Zaïre een klacht in bij de Verenigde Naties wegens „wrede en boosaardige agressie Radio Zaire meldde dat het aantal invallers verscheidene duizenden bedroeg die met moderne wapens uitgerust waren. Een reden voor de inval is niet bekend. Wel heeft An gola Zaire in het verleden ervan be schuldigd in zijn grensgebied on derdak te verlenen aan rebellen die tegenstander zijn van de regering in Loenda. Zaire steunde in de Angolese bur geroorlog de pro-westerse bevrij dingsbewegingen, de tegenstan ders van de huidige Angolese rege ring. Volgens Loeanda worden in Zaïre nog steeds leden van de pro- westerse FNLA opgeleid. In offi ciële kringen wordt gezegd dat de inval mogelijk een vergelding is voor een aanval op een Angolees dorp in februari waarbij 43 mensen omkwamen en 25 gewond raakten. Zairese functionarissen zeiden dat de invallers nog steeds de dorpen Dilolo, Kapanga en Kisenge in de provincie Sjaba bezet houden. De dorpen Kasaji en Difuma zijn ech ter ontzet. Het gevechtsgebied ligt ongeveer 1.400 kilometer ten zuid-oosten van Kinsjassa. Een woordvoerder van 1 Mllïï'M STADIONWEG 31 TEL: 010-321455 (tussen Brienenoordbrug en stadion) Crote show.dag in dag uit TOURCARAVANS STACARAVANS VOUWWAGENS K^irrriTTBr^^>.iThïT MIDDENWEG 7 TEL:070-270500 (rijksweg R'dam-A'dam afslag L'dam) BRASILIA (AFP) - De Braziliaanse regering heeft gisteren bekend gemaakt dat zij het militaire verdrag van 15 maart 1952 met de Ver enigde Staten opzegt. In het desbetreffende communique staat dat dit gedaan wordt omdat de Verenigde Staten nieuwe voorwaarden aan de militaire samen werking hebben verbonden die voor Brazilië onaanvaardbaar zijn. Vorige week had de regering in Brasilia zich al verzet tegen het besluit van het bewind van Carter het Amerikaanse congres een overzicht te geven van de situatie van de mensenrechten in Brazilië en had zij besloten af te zien van militaire hulp van Washington ten bedrage van 125 miljoen gulden. Enkele dagen tevoren had Brazilië een deel van het akkoord van 1952 betreffende de levering van militaire Uitrusting opgezegd. Gisteren is het hele akkoord, dat tevens voorzag in de opleiding van Braziliaanse militairen in de Verenigde Staten, verworpen. KAAPSTAD - Reuter - De Zuid- Afrikaanse regering wil de natio nale kranten in een dubbel keurslijf - enerzijds een gedragscode, ander zijds een toezichthoudende „pers- raad" die geldboetes en schorsin gen kan opleggen. Het wetsontwerp werd gisteren in gediend bij het parlement. „De persvrijheid wordt geëerbie digd", zegt het wetsontwerp, „maar dusdanig, dat de wetten der repu bliek, de vrijheid van eredienst en de christelijke levensbeschouwing onverlet blijven". Het stuk vervolgt: „slechts dat wat redelijkerwijs als waar mag worden aangemerkt, de nieuwsbron in aanmerking genomen, mag als een feit worden weergegeven en niet op feiten stoelende verslagen moeten worden gebracht op een wijze die duidelijk doet blijken dat zulks niet het geval is". Kranten die zondigen tegen de bo venste bepaling - waarin de kreet „de nieuwsbron in aanmerking ge nomen" van centraal belang is - moeten zich verantwoorden bij de „persraad" Dit lichaam, zegt het wetsontwerp, bestaat voor de helft uit door de staat benoemde leden, voor de andere helft uit leden die worden aangewezen door de „Afri kaanse persunie" (de organisatie van journalisten). Het voorzitter schap (een extra stoel) komt in handen van een door de staat be noemde funktionaris. Deze raad kan een krant veroorde len tot een maximale geldstraf van 10.000 rand (ca. 3500 gulden) en een individuele journalist tot hoog stens eentiende van dat bedrag. Het college kan een krant voorts een tijdelijke verschijningsverbod op leggen. En dan komt't: boiler, geiser, oven, fornuis, verwarming en noem maar op. Als 't over gas gaat, over kosten en comfort, kom dan even bij ons langs. We adviseren u graag en gratis. Uw Gas- of Energiebedrijf (ook voor advies en documentatie) Unieke waakdienst in San Francisco de Amerikaanse ambassade in Kinsjassa zei dat acht Amerikaanse missionarissen onder wie vijf vrouwen, huisarrest hebben gekre gen in Kapanga dat ongeveer 80 ki lometer ten oosten van de Angolese grens ligt. Het Zaïrese dagblad Salongo gaf in een hoofdredactioneel Angola's president Agostinho Neto de schuld van de inval. „Een ieder weet dat Neto slechts een pion is in Loeanda." Pools comité beschuldigt autoriteiten WARSCHAU (DPA) - De leden van het uit 23 intellectuelen bestaande Poolse "comité ter verdediging van de arbeiders" hebben de veilig heidsautoriteiten in Warschau be schuldigd van het bedrijven van psychische terreur in de stad Ra- dom. Radom was naast de tracto- renfabriek Ursus bij Warschau het toneel van de arbeidsonrust van juni 1976 tegen de verhoging van de voedselprijzen. In een verklaring van het comité wordt gezegd dat sinds de aanhou ding van gratieregelingen begin fe bruari, in Radom arbeiders die al eerder het slachtoffer van onder drukking waren opnieuw worden lastig gevallen. Ze worden opge haald voor verhoren en men poogt hen als spionnen te werven. Tijdens urenlange verhoren wordt hun ge dreigd met ontslag, met hoge geld boetes, met zware gevangenisstraf fen of met gewelddadige dood. Door Anton Pfeiffer niet alleen de eerste stad in Ameri ka, waar de hippies een bloem in het haar droegen. Dat veel bezon gen lustoord aan de baai is ook de eerste en enige stad in de Verenigde Staten, waar je een politiewijk kunt kopen. Dat wil zeggen: je kunt je geld een stadsdeel claimen, je een door de gemeentepolitie van San Francisco geautoriseerde be wakingsdienst opzet en waarin je personeel in politie-uniform en met revolver in de holster de ronde doet. Zo'n wijk beslaat een „beat", zoals het patrouillegebied van de Amerikaanse politieman wordt genoemd. Je laat die wakers en waaksters - want ook vrouwen zijn van de partij controle houden op de winkels, kantoren en huizen van de klanten, die op de bewakingsdienst zijn geabonneerd. Ze mogen desnoods gewapenderhand arrestaties ver richten. Er wordt van ze verwacht, dat ze de gewone politie van San Francisco assistentie verlenen als dit nodig is. Maar je kunt niet zo maar een beat kopen, zoals je een halfje wit koopt. Wie van de politie van San Francisco de rechten en plichten van „patrol special" wil krijgen moet van goeden huize ko- Om bij voorbaat elk misverstand uit te sluiten: het systeem van de „patrol specials" - de speciale pa trouille - is en blijft een strikte prive-ondememing. Wassil Rolovich, de donkere reus - (van Joegoslavische stam, 46 jaar waarvan 24 bij de politie) - is de ver bindingsofficier tussen het San Francisco Police Department (de gemeentepolitie) en de Patrol Spe cials. Hij weet er alles van, behalve hoe en wanneer het is begonnen. Niemand schijnt dat te weten. Particulier „Ergens in de late jaren van 1800. De winkeliers en de zakenlieden kochten toen de diensten van lui, die bewaking van hun panden aan boden en nog andere hulp verleen den. Zo'n particuliere bewakings dienst bestreek dan een beat van de gewone politie. En als hij er geen zin meer in had, dan verkocht de eigenaar van zo'n beat zijn werkter rein - en zijn werk door aan een an der. Zo is het ongeveer begonnen". Omstreeks 1930 krijgt Rolovich de draad vast te pakken. „In die jaren werden deze diensten onder de reg lementen van de politie gebracht en kregen ze de naam Patrol Special Units, speciale patrouilleeenhe den". Van die tijd af staan de eigenaars van de patrouillewijken en hun as sistenten onder de ijzeren disci pline van de politieregels. „Het zijn nog steeds particuliere eigenaars, ze verkopen die wijken ook nu nog privé de gemeente verkoopt geen beats, die verdient er geen cent aan", zegt Rolovich, „Maar wij schrijven wel de regels en de dis cipline voor". Die regels zijn streng. Iedere eige naar van een beat mag als assisten ten de mannen en vrouwen huren, die hij wil. Maar zij worden wel tot op de graat op hun levenswandel onderzocht en in een zware stoom cursus getraind voor ze de straat- op mogen. De politie gaat tot in de Finesses de achtergrond van de aspirant assistenten na, doet navraag over hen en hun buurt, bij vroegere werkgevers en in het eigen politie register. De geringste smet op het strafblad sluit onverbiddellijk el ke kans uit. Dan volgt een cursus, zestig uur op de politie-academie: wetskennis, de procedure van de patrouille, eer ste hulp, zelfverdediging. En dan twee keer vijf uur wapenhandel, oe fening met de revolver op de papie ren gangsters in de schietbanen van de politieschool. Tenslotte een strenge medische keuring op dezelfde basis als mili tairen die krijgen. Zijn al die vuurproeven met succes doorstaan, dan mag de geslaagde als „special patrol" de straat op. Hij krijgt een- uniform, dat nagenoeg gelijk is aan dat van de gewone poli tie. Alleen telt zijn politiester zes zilverkleurige punten, terwijl de echte politiemannen een goud kleurige ster met zeven punten dragen. En dan staat op het mou wembleem „Patrol Special Officer" en niet „San Francisco Police De partment". „Als ze 's avonds hun dienst be ginnen doen ze dat precies als een gewone politieman", vertelt Wassil Rolovich, „Ze melden zich op rap port bij de commandant van het districtsbureau, waarin hun beat ligt en dan gaan ze het veld in. Om de twee uur moeten ze telefonisch contact zoeken met het bureau om eventuele bijzonderheden door te geven en als de dienst erop zit mel den ze zich af'. Rolovich is best tevreden met dit systeem, dat zo uniek is, omdat nergens in Amerika particuliere bewakingsdiensten op straat wa pens mogen dragen, laat staan dat deze prive-agenten verdachten mogen arresteren. „Het werkt Fijn. Ze doen hun job goed en krijgen vaak een pluim voor hun dapperheid als ze ons hel pen of zelf een misdadiger onscha delijk maken". In de twaalf jaar, dat Rolovich zich met de Special Patrols bezighoudt, hebben twee van deze gepaten teerde nachtwakers hun dapper heid met het leven moeten beko pen. Er wordt door de politie hulp van hen verwacht, maar er wordt zeker niet geeist, dat zij hun leven in de waagschaal stellen. Zij wer ken boven alles voor een particu liere onderneming. „De eigenaars van de beats mogen hun assistenten betalen wat ze wil len, daar zijn ze vrij in, maar het mag in geen geval minder zijn dan het wettelijke minimumloon. De wijkeigenaars kunnen ook de ta rieven voor hun klanten zelf bepa len. Niemand is verplicht om klant te worden. De diensten worden ook niet deur aan deur aangeboden. Dat gaat zo nu en dan met een reclame- foldertje. En dan hangt het er van af hoe groot je zaak is en hoe vaak je per nacht controle wilt. Misschien kost het vijf dollar, misschien tien, ik weet het niet precies Rolovich kan wel vertellen, dat er beat-eigenaars zijn die zestig- tot zeventigduizend dollar per jaar verdienen, maar er zijn er ook, die niet verder komen dan vijfduizend dollar. San Francisco telt 63 politie-beats. Er zijn 42 particuliere eigenaars, sommigen hebben meer dan een wijk in hun bezit, één van hen is een De eigenaars hebben een even scherpe test en training moeten doorstaan als hun assistenten.' Zij hebben op die medewerkers een streepje voor zij mogen dag en nacht overal een vuurwapen dra gen, hun wakers gaan alleen gewa pend in de uren, dat ze dienst doen. Verkoopt een beat-eigenaar zijn wijk aan een ander, dan moet die opvolger aan dezelfde strenge voorwaarden en keuringen vol doen als zijn voorganger. Zoals een eigenaar twee van die bewakings- wijken kan bezitten, zo kan een as sistent ook werken voor twee ver schillende eigenaars. Maar dan moet de politie dat wel weten: de Special Patrols mogen niet optre den buiten hun eigen beat. Misbruiken? Rolovich kent uit zijn praktijk geen beat-eigenaar, die de regels heeft overtreden. „Maar zou dat gebeuren, dan valt zo iemand onder de disciplinaire re gels van de politie. Hij kan dan een berisping krijgen: En als het werke lijk een serieuze zaak blijkt te zijn, dan moet hij zich verantwoorden in een hoorzitting. Hij kan dan wor den gedwongen zijn wijk binnen zo kort mogelijke tijd te verkopen" De straatpatrouilles zelf? Ook daar herinnert Wassil Rolovich zich geen klachten over. „O ja, toch Er was eens zo'n gast, die ging echt de gewichtige politieman spelen in dat uniform, zich bemoeien met dingen waar hij niets mee te maken had. Wou een beetje zijn eigen ego op bouwen. Nou, die is op staande voet door de beat-eigenaar ontslagen". Het particuliere politiewijkje, de Special Patrol. Het loopt fijn in San Francisco. „Alleen al het feit, datje 's avonds en 's nachts zo'n honderd tot hon derdveertig man extra in uniform op straat hebt werkt al afschri kwekkend". zegt Rolovich tevre den. Hij weet best, dat geen misdadiger in het donker gaat natellen of die politiester nu zes of zeven punten heeft. een miljoen gulden aan prijzen De Moulinette maakt in een paar seconden wat voor de dagelijkse mgaltijd nodig is: rauwkost, gehakt, gemalen kaas of noten, precies zo fijn als u zelf wilt- Voorzien van een krachtige 800 W-motor. Winkelwaarde 82.50. Geschonken door Moulinex B.V. te Gouda. Te winnen in de Nationale Puzzeiaktie t.b.v. Nationaal Fonds Beter Leven

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 9