Televisie speelt rol in Boekenweek
...en gist I
toegelicht
C/fii\progmmma
Louis de Ruyter: Toswas uniek
Leids debutantenbal
Schnabbel
van
Sinatra
COX MET EIGEN SHO W
KREDIETEN Als u tekort komt. Vooreen
onverwachte kans. Als u direkt over geld wilt
beschikkei^r^S^S^jEen Koop-Krediet
Plan of
DINSDAG 8 MAART 1977
«H.H.Mi'MHH.UH
PAGINA 5
AMSTERDAM - Naar aan
leiding van het onlangs ge
vierde vijfentwintigjarig ju
bileum van de Nederlandse
televisie, is als thema voor
de van 24 maart maart tot 3
april a.s. te houden 42ste
Boekenweek het thema
"Boek en televisie" geko
zen. De Stichting Collec
tieve Propaganda voor het
Nederlandse Boek (CPNB)
hoopt met dit thema te kun
nen aantonen dat boek en
televisie meer dan alleen in
cidentele raakvlakken heb
ben.
De Nederlandse Omroepstichting
verleent op diverse manieren me
dewerking aan het evenement. Zo
zal het Boekenbal (de traditionele
opening van de Boekenweek) ge
houden worden in het NOS-
decorcentrum in Hilversum.
Voorts zal op 25 maart in dit cen
trum een discussie plaatsvinden
over het onderwerp "boek/dra
ma/televisie" met een honderdtal
"direct betrokkenen", zoals regis-
LEIDEN - In het kader van de
Boekenweek wordt op zater
dagavond 2 april in het Leids
Vrijetijdscentrum een groot
debutantenbal voor alle
Leidse zondagsdichters ge
houden. Een speciaal feest dus
voor iedereen die wel eens een
gedichtje schrijft. Wat moet
men doen om aan dit feest deel
te kunnen nemen? Maximaal
drie gedichten insturen die
over de stad Leiden gaan of een
Leidse sfeer ademen.
De jury, bestaande uit Manuel
Kneepkens, Frank Koene
gracht en Anton Kortweg, se
lecteert een vijftigtal inzen
ders, die op zaterdagavond 2
april hun gedichten mogen
voorlezen. De mensen die ano
niem willen blijven of plan
kenkoorts hebben, van hen
worden de gedichten door de
presentator Boudewijn Büch
voorgelezen.
De jury heeft drie boekenbon-
nen van resp. f 50,-, f 30,-, en f
20,- te verdelen plus 2 verras-
singsprijzen.
Tevens wordt er een selectie
van de inzenders gemaakt voor
publicatie in het tweede
nummer van Ramp, Leids Li
terair Tijdschrift. De gedich
ten moeten voor 18 maart in
drievoud gestuurd worden
naar het Leidse Vrijetijdscen
trum, Breestraat 66, Leiden,
met de vermelding van "Debu-
tantenbal".
seurs, auteurs en uitgevers. Tens
lotte heeft de NOS-televisie voor
zondag 27 maart een informatief
spelprogramma in voorbereiding,
dat gepresenteerd zal worden door
Berend Boudewijn.
Het Boekenweekgeschenk (ver
krijgbaar bij aankoop van f 17,50
aan boeken) draagt dit jaar de titel
"Even geduld, a.u.b." en bestaat uit
in totaal vierendertig verhaaltjes,
gedichten, aforismen, e.d. van de
hand van evenzovele bekende Ne
derlandse auteurs, televisie-critici
en anderen. De illustraties voor
"Even geduld a.u.b." zijn verzorgd
door dertien medewerkers van de
NOS-afdeling Grafisch Ontwerp.
Het Boekenweekgeschenk ver
schijnt in een oplage van 306.000
exemplaren.
"De ontketende held" is een
tweede speciale uitgave in het ka
der van de 42-ste Boekenweek. Een
poging, aldus het CPNB, om de in
teresse voor oudere Nederlandse
teksten te vergroten. "Eenvoudige,
betaalbare uitgaven van oudere
teksten zijn er niet. Het onderwijs
komt er nauwelijks aan toe". In "De
ontketende held" geven elf Neder
landse schrijvers hun visie op bij
voorbeeld drie fabels uit de "Eso-
pet", het reisjournaal van James
Cook en op "Zungchin" van Joost
van den Vondel. Het boekje wordt
met name aan het middelbaar en
voortgezet onderwijs aangeboden.
De verkoop van boeken, waarvan
een televisieserie is gemaakt,
neemt in het jaar van de uitzending
over het algemeen sterk toe. Boe
ken, die gebruikt zijn voor één en
kele uitzending, worden niet beter
en soms zelfs minder verkocht. Dit
blijkt uit een onderzoek van de
studie- en documentatie-afdeling
van de NOS.
In de afgelopen zes jaar zijn in to
taal 24 Nederlandstalige boeken
voor de televisie bewerkt. Twaalf
boeken werden in het onderzoek
betrokken, alle romans.
De verkoop van boeken wordt ech
ter niet alleen beïnvloed door een
tv-uitzending en bovendien is het
onderzoek slechts gebaseerd op
twaalf boeken, zegt de afdeling in
een toelichting. Toch durft zij te
concluderen, dat tv-series de ver
koop bevorderen, dat wil zeggen in
het jaar van de uitzending. Daarna
daalt de verkoop van het betref
fende boek weer sterk, in de meeste
gevallen zelfs tot onder het peil van
vóór de uitzending.
De NOS-afdeling stelde een lijstje
samen van "tv-boeken", die tijdens
of na de uitzendingen het best ver
kócht werden. Bovenaan prijkt "De
stille kracht" van Louis Couperus.
De verkoop van deze uitgave steeg
dankzij de tv-serie met ruim 800
procent. Ook de verkoop van "Het
meisje met de blauwe hoed" van
Johan Fabricius steeg aanzienlijk
tijdens de tv-uitzendingen (ook
ruim 800 procent). Verkoopstijging
tijdens en kort na de tv-serie werd
o.a. ook waargenomen bij "Karak
ter" van Bordewijk, "Van oude
mensen" van Couperus en "De ko
peren tuin" van Vestdijk.
AMSTERDAM - Frank Sinatra is
even komen schnabbelen. Hij had
een week Londen gedaan en wat
tijd over om het Amsterdamse Con
certgebouw binnen te wippen. Hij
zong ervoor een kleine tweeduizend
fans, die er welf 100, f200, f300 off
400 voor moesten neertellen. Voor
dat de avond begon ontving het
echtpaar Sinatra samen met im-
pressario Lou van Rees mr. Pieter
van Vollenhoven. Het viertal be
kijkt hier een foto die tijdens een
eerder optreden van Sinatra is ge
maakt.
In samenwerking met
producent Joop van den
Ende begint cabaretier
Gerard Cox met ingang
van het seizoen 1977/1978
een eigen theaterpro
gramma. De titel van dit
programma staat al vast:
„Niemand weet dat ik
Repelsteeltje heet", naar
het gelijknamige
sprookje van de gebroe
ders Grimm.
Het is de bedoeling dat,
Cox in dit programma
terzijde zal worden ge
staan door een zes man
sterk orkest en door drie
meisjes die vooral op de
achtergrond bijdragen
zullen leveren.
De teksten voor het pro
gramma zullen behalve
door Cox zelf onder meer
geschreven worden door
Jan Boerstoel, die be
kendheid verwierf door
met name zijn liedjes
voor het cabaret Don
Quishocking.
De titel „Niemand weet
dat ik Repelsteeltje heet"
is niet toevallig gekozen.
Cox: „Ik las dat sprookje
weer eens over en kwam
tot de ontdekking hoe
ontzettend aardig het ei
genlijk is".
Repelsteeltje zal voor het
programma worden om
geschreven tot iets als een
mini-musical. Cox:
„Mini-musical is een rot
woord, maar ik weet ook
niet hoe ik het beter moet
uitleggen. In elk geval zie
ik wel mogelijkheden
met dat Repelsteeltje".
De repetities voor het
programma beginnen in
augustus.
Marcel Duhamel
(76) overleden
PARIJS - De Fransman Marcel
Duhamell, bekend van het pu
bliceren van de „Serie Noire"
(politie en spionageromans) is
op 76-jarige leeftijd in zijn
woonplaats Mouans-Sartroux,
bij Cannes, overleden.
Duhamell, die achtereenvol
gens hotelier, journalist, cineast
en acteur was, vond zijn weg in
de literatuur met het vertalen
van tal van werken van Ameri
kaanse schrijvers als Heming
way, Steinbeck, Caldwell en
Tennessee Williams.
NEDERLAND I
18.15 - Inleiding tot de ontwikkelingsproblematiek, les 6
(Teleac)
18.45 - Bereboot (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - De Pelm-Pelm-Brothers, tv-serie (VARA)
19.20 - Voorwaarts en niet vergeten, documentaire serie (VA
RA)
19.55 - 2 voor 12, kwis (VARA)
20.35 - FC Avondrood (VARA)
21.35 - Journaal (NOS)
21.50 - Groot uur U (VARA)
23.20 - Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 - Kortweg. Kunst op komst in de komende week (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.04 - AVRO's Toppop (AVRO)
20.00 - Journaal (NOS)
20.25 - Holiday on Ice (AVRO)
21.25 - Edward VII, tv-serie (AVRO)
22.20 - Tele vizier-Magazine (AVRO)
23.05 - Den Haag vandaag (NOS)
23.20 - Journaal (NOS)
Jan van Hillo's serie "De tijd
stond even stil" blijft een van de
meest curieuze programma's op
de beeldbuis. Niet alleen omdat
de 18 afleveringen tot dusver zo
verschillend van kwaliteit wa
ren, dat lag vaak aan de aard van
het onderwerp, waarmee de
maker zich niet altijd even ver
want of vertrouwd leek te voe
len. Maar ook wat de vorm be
treft lopen ze zó uiteen, en dan
vaak in negatieve zin, dat de
kijker voor onaangename ver
rassingen komt te staan. Het
thema van gisteravond, de zo
mertijd, was duidelijk een van
die onderwerpen die Van Hillo
in heel wat minder dan de hem
zo royaal toegemeten tijd had
kunnen afdoen. Dat uur en tien
minuten moet voor hem een
eeuwigheid geleken hebben,
toen hij steeds meer pagina's
aan zijn draaiboek moest toe
voegen. Bezoeken aan het
klokkenmuseum in Utrecht,
het Van Swinden-laboratorium
in Den Haag met zijn atoom
klok en het PTT-laboratorium
in Leidschendam, fragmenten
uit het kamerdebat over de in
voering van de zomertijd (com
pleet met een stuk Den Haag
vandaag) en praatjes met pro
(Jaap Zwart van de stichting
Recreatie) en anti (boer Koe
koek) en CHU-voorzitter Mel-
lema waren lang niet voldoen
de. Drie liedjes van Jules de
Corte en het oudejaarsjournaal
1946 van Polygoon met de grap
jes van Chiel de Boer konden.de
(winter)tijd evenmin volmaken.
Een babbeltje met een KLM-
stewardess over het tijdsver
schil op de trans-atlantische
routes en een KLM-
functionaris over de aanpassing
van de timetable kon uitkomst
brengen, maar om het helemaal
uit te kunnen zingen had Van
Hillo dit gedeelte gevisuali
seerd tijdens het radiomagazine
Globaal, dat vorige week don
derdag reeds werd uitgezonden
uit de NCRV-studio. In de ver
pakking van die blik achter de
radioschermen, waar Leen
Timp zijn camera-ogen de kost
gaf, alsof het een nieuw we
reldwonder was, en met een
Bomansvoordracht van Van
Hillo werd de STER gehaald.
Jan nam er wel de tijd voor.
J. A. FRENKEL
In Den Haag had gisteren
de première plaats van drie
korte films, die met subsidie
van CRM tot stand zijn ge
komen. Op deze foto bekijkt
Willeke van Ammelrooy de
eerste beeldjes van haar eer
ste zelf geproduceerde film
'Rust'.
De Italiaanse taalkundige Carlo
Battisti, die internationale be
kendheid kreeg door zijn vertol
king van de eenzame, oude man in
de neo-realistische film „Umberto
D" uit 1952 van Vittorio de Sica, is
op 94-jarige leeftijd overleden.
Televizier Magazine zendt vanavond een reportage uit over de
aardbevingsramp in Roemenië. Verder informatie over de toene
ming van het aantal particuliere bewakingsdiensten in Nederland
en berichtgeving over het verscherpte beleid van justitie inzake het
zwartwerken in de bouw in Zuid-LimburgVerder wordt het ant
woord van de regering aan de Tweede Kamer over de grondproble
matiek behandeld
DEN HAAG/LEIDEN - Louis de
Ruyter, heel lang voor velen een
vertrouwd gezicht geweest als lei
der van de tweede violen en later als
tweede concertmeester van het
Residentie-Orkest, heeft enige ja
ren geleden afscheid genomen na
het bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd. Hij is er 44 jaar
geweest, een periode waarin hij
vele groten heeft meegemaakt, on
der wie Arturo Toscanini, die in
1937 en in 1938 bij het Residentie-
Orkest in totaal zes concerten heeft
gedirigeerd.
Wie en hoe was Toscanini? De ver
halen en grapjes over hem zijn le
gio: hij was heftig, smeet met diri
geerstokken, en kon iemand onge
geneerd uitschelden (in het Ita
liaans) wanneer deze domme fou
ten maakte of niet direct aan de
wensen van de dirigent voldeed.
Is dat allemaal waar? Was Tosca
nini een drammer die met de vuist
op tafel zijn wil oplegde?
„Nee", zegt Louis de Ru>der, „hij
was een imposte orkestleider met
een enorme overtuigingskracht.
Hij werd gedreven door een grote
innerlijke macht - dat voelde ieder
een aan, ook het publiek. Op het
moment dat hij zijn dirigeerstok
ophief, wasje in zijn ban Ik kan het
niet verklaren, maar je gaf f je he
lemaal aan hem over. Hij vergde het
uiterste van je en wee degene die
achterbleef. Die kreeg er geducht
van langs. Ik heb nooit meer zo'n
dirigent meegemaakt Hij was
uniek".
Louis de Ruyter zit op een lage
stoel. On Onder het vertellen lijkt
Wijlen
Arturo
Toscanini
het wel of hij Toscanini weer voor
zich ziet.
„Hij dirigeerde alles uit zijn hoofd,
maar dat had een reden die weinig
bekend is. Toscanini kon namelijk
heel slecht zien; de enkele keer dat
hij in zijn partituur moest kijken,
lag hij er zowat met zijn neus bo
venop. Maar hij kende een parti
tuur tot in de perfectie en hij hoorde
alles. Ik herinner me dat hij tijdens
een repetitie vier keer heeft afge
tikt, omdat hij in enige groepen fou
ten hoorde van een halve toonsaf-
stand. Hij werd razend, Toen bleek
het dat er fouten in de partituur
stonden, een Petersuitgave; hij was
in de jaren al niet zo hevig op Duits
land gesteld want hij was een vu
rige fascisten-hater en dus moest de
partituur het ontgelden. Die ging
aan flarden onder een stortvloed
van scheldwoorden aan het adres
van Duitsland en zijn uitgevers, en
vloog even later door de lucht. De
volgende dag moest er een nieuwe
komen uit Italië".
Louis de Ruyter zit even in gedach
ten en lacht bij de herinnering. To
scanini had d ook een gloeiende
hekel aan Mengelberg. Ons aller
Jaap Stotijn kende Toscanini en via
zijn bemiddeling kwam hij bij ons.
Maar er werd even goed geïnfor
meerd: „Dat is toch niet dat orkest
van die kerel uit Amsterdam, want
dan doe ik het niet".
„Als hij nu nog had geleefd, zou To
scanini, althans zijn opvattingen,
dan nog geaccepteerd worden?"
Tijdloos
Louis de Ruyter denkt even na en
zegt langzaam en nadrukkelijk:
„Zeker wel. Hij was een indru
kwekkende persoonlijkheid. Hij
haalde lijnen uit een partituur die
nog nooit iemand vóór hem had ge
hoord. Natuurlijk, zijn tempi waren
aan de hoge kant, maar daarvoor
Door
Bep Rijnders
was hij een temperamentvolle Ita
liaan. Dat zou men zonder meer ook
nu nog accepteren. Deze man was
universeel en tijdloos. Ik ben ervan
overtuigd, dat hij een ieder zou fa
scineren.
Kijk, we hebben veel groten mee
gemaakt. We herkennen hen ogen
blikkelijk. Na tien minuten weten
we wat wij aan iemand hebben,
door zijn wijze van repeteren. Fer
dinand Leitner is er zo één, maar hij
is toch een heel andere persoon
lijkheid, minder meeslepend dan
Toscanini, maar toch een heel groot
dirigent. Net zoals Von Karajan en
Bernstein. Furtwangler was ook
een dirigent van grote klasse; ik
ben er zeker van dat hij over enige
tijd vergeten zal zijn. Maar Tosca
nini zal men nooit vergeten. Het
gebeurde bij ons na een repetitie
dat wij als één man overeind vlogen
en hem een ovatie brachten. Dat is
nog nooit eerder gebeurd en ook
daarna niet.
Toscanini was er erg onderstebo
ven van, heel erg ontroerd. Dat
geeft een kijk in iemands geaard
heid.
Hij is twee jaar achter elkaar bij ons
geweest en we hebben in totaal zes
concerten met hem gedaan. Dat is
een geweldige periode in de ge
schiedenis van ons orkest. Het was
of er een nieuw orkest was geko
men. Een dirigent heeft dus duide
lijk veel invloed", aldus Louis de
Ruyter.
ADVERTENTIE
Krediet.
Doorlopend
Snel beschikbaar en tegen
aantrekkelijke
voorwaarden.
LEIDSE SPAARBANK
DINSDAG 8 MAART
Hilversum I
P.P. 18.19 Uitzending van de PvdA.
AVRO: 18.30 Nws. 18.41 Per Saldo. 18.55
(S) The fascinating Errol Gamer. NOS:
19.15 Accoord. AVRO: 20.00 (S) Hoogte
punten uit operettes. 21.00 Onrust op
"De Olmen", hoorspelserie. 21.42 (S)
Yesterday, progr. uit de 50-er en 60-er
jaren. 22.30 Nws. 22.40 Radiojourn. 23.00
(S) Dichter bij de muz. 23.20 (S) AVRO
Skymasters Shów. 23.55 Nws).
Hilversum II
18.OONws.KRO: 18.11 Echo. 18.30 (S)Op
vleugels: pianomuz. 18.50 Verkenning.
19.00 (S) Zin in muz. 21.30 Spektakel,
nos: 23.00 (S) Met het oog op morgen met
om 23.05 Akt. overz. 23.20 Den Haag
vandaag, en om 23.52 Even ontspannen
voor het slapen gaan, yoga. 23.55 Nws.
Hilversum III
NOS: 18.03 De vakaturebank. 18.10 (S)
NOS-Maal. 19.02 (S) Poprekonstuktie.
20.02 (S) Nashville. 21.02 (S) Popdonder.
23.02 (S) Wachten op middernacht. 0.02
(S) Nacht-drie-draai: le uur... and all
that jazz. 2e uur en nog zo het een en
ander. 2.02 (S) Help! 3.02 (S) Peter Hol
land. 5.02 (S) Truck.
HILVERSUM I
WOENSDAG 9 MAART
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Rustig bijko
men. 7.30 Nws. 7.41 (S) Aktua-
Ochtendeditie. 8.30 Nws. 8.36 Gym. voor
de huisvrouw. 8.45 (S) Kom er maar eens
by: gesprek en klass. muz. 10.00 (S) Een
oude hit in nieuwe snit. 10.30 Nws. 10.33
(S) Toeija-Toernee: Streek-in. 11.45 (S)
Cafe-Chantant. 12.26 Meded. t.b v land
en tuinb. 12.30 Nws. 12.41 Aktua II 13 00
(S) Hoogtepunten uit musicals: Okla
homa. 13.30 (S) Sport na sport, voor jon
gens en meisjes. 14.00 (S) Specialiteiten a
Ia carte, muzik. wensprogr. 15.00 (S) Als
dat zou kunnen. Verzoekplatenprogr
(16.30 Nws.) 16.35 (S) Keerpunt. OVER
HEIDSVOORLICHTING: 17.20 Uit
zending van het ministerie van Volks
huisvesting en Ruimtelijke Ordening.
TROS 17.30 Nws. 17.32 (S)Aktua-
Magazine.
HILVERSUM II
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgym. 7.20
in de Roode Cirkel: nieuwsprogr. (8.00
Nws.) 9.35 Waterst. 9.40 Schoolradio.
10.00 Radioweekblad. 11.00 Nws. 11 03
Johan van Minnen - ombudsman. 11.15
Even „terug" draaien: oude grammo
foonplaten. 12.00 Marken - ccentraal:
gesprekken. 13.00 Nws 13.11 Dingen
van de dag 13.30 Een middagje stoomra
dio, een programma vol goede jeugdher
inneringen. 16.00 Nws. 16.03 Nathalie:
hoorspelserie. 16.40 Lichte grammo-
foonmuz. 17.00 (S) Metropole Orkest
o.l.v. Dolf van der Linden. RVU: Weten
schap in beweging.
VARA: 17.55 Meded. en SOS-ber.
HILVERSUM HL,
KRO: 7 .02 (S) Drie op je boterham: muz.
en inf. 9.03 (S) Pep-op-drie 11.03 (S) Drie
draait op verzoek: verzoekverhalen.
12 03 (S) Drie tussen de middag, om de
KROKiesschyf. 14.03 (S) Popkontakt.
16.03 (S) Hitmeesters
HILVERSUM IV
NCRRV 7.00 Nws. 7.02 Het levende
Woord. 7.08 (S) Te Deum Laudamus:
gewijde muz. 7.30 (S) Preludium: klass
muz. 9.00 Nws. 9.02 (S) Onder schooltijd
10.00 (S) Orkestpalet 12.00 (S) Pianower
ken uit de romantiek. 12.30 (S) Zangei
sportret. 13.00 (S) In de schaduw van de
meesters. 14.00 Nws. 14.02 (S) Een uur
natuur 15.00 (S) Vertolkers beluisterd
15.30-17.00 (S) Muziek van eigen tijd.
DUITSE TV
DINSDAG 8 MAART
Duitsland I
17.55 Journ. (Reg. progr.: NDR: 9.30-
10.00 Sesamstrasse. 18.00 Inform, progr.
18.30 Aktual. 18.45 Zandmannetje. 19 26
Notarzwagen 7, tv-serie. 19.50
Progr.overz. WDR: 8.05-11.50 School
televisie. (9.30-10.15 Sesamstrasse). 18 00
Nws. uit Noordrijnland-Westfalen. 18.05
Progr.overz. en tekefnilm. tekenfilm In-
spektion Lauenstadt, tv-serie. 19.15 Ak-
tul. 19.45 Hit urn 4tel vor 8). 20.00 Journ.
en weerber. 20.15 Gesprek. 21.00 Studio
Null, film. 22.50 Journ., kommentaar en
weerber. 23.10 Dokumentaire. 23.55
17.40 Aktual. en muz. 18.20 Tekenfilm.
18.50 Barbapapa. 19.00 Journ. 19.30
Adoptiertes Glück, speelfilm, aansl
Tips voor bioscoopbezoekers. 21.00
BELGISCHE TV
DINSDAG 8 MAART
18.00 kleuterprogr. 18.05 De witte steen,
jeugdserie. 18.30 Open school. 19.00 Tie-,
nerklanken. 19.46 meded. 19.45 Journ.
20.15 Liedjesprogr. 20.50 Documentaire
serie. 21.40 Zigeunermelodieën. 22.05
Het Vrije Woord. 22.35-22.50 Journaal en
Wetstraat
TV-woensdag
NEDERLAND I
15.00 Dierenverzorging, les 2 (herh.)
(TELEAC)
15.30 Wat heet oud; bejaarden-
progr. (KRO)
16.00 KRO's wereldcircus (KRO)
16.50 Dames en Heren, kleuterpro
gramma (KRO)
17.10 The Flmtstones, tekenfilmse
rie (KRO)