Kryptogram
Koeperman: produktief schrjver
"FT5
5-
e
Q
F
K
PP
p
0 b
s
p
o b
O
5
1
O
b b
O
Q
O
z
0
Q
O
Q
Q
O
O O
O
Uitgifteprogramma voor
1977 telt nu nog 23 zegels
Kom-er-ACHT-er
m
mmm
Q
O p
Q
O1
Q
O
O
O
Q
O
O
O
Q
O
Q O
O
if
Q
Oplossing
vorige
puzzel
NA VERKIEZINGS- ENERGIE- EN SPINOZAZEGEL
Eerste indrukken van
Leids kampioenschap
t a
1
w>
l 1
Geluk
in het
spel
ZATERDAG 5 MAART 1977
Kunt u de acht afwijkingen in bovenstaande tekeningen vinden?
De juiste oplossing vindt u elders op de pagina.
-
6
7
6
V
3 i
■'5
1
2/
n
■a
27-
w
De eerste prijs van 10.- werd toe
gekend aan de heer J. Bosse, Lage
Rijndijk 12a te Leiden. De tweede
prijs van 7.50 werd toegekend
aan de heer H. van Veen, Jan Steen
straat 33 te Hazerswoude-dorp. De
twee prijzen van 5.- werden toe
gekend aan Yvonne Vlugt, Huigs-
loterdijk 398 te Buitenkaag en aan
de heer G. M. Vonk, Tulpenstraat la
te Lisse.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Oplossingen met in de linkerbo
venhoek vermelding "Kruiswoord
raadsel" voor donderdag zenden
aan Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, Leiden.
Kom er achter
liru do SS/ui] aajja/ g
ojno ui umu uva xvvq i
puojLÖxamoo ap do aCiauuDw g
siqoai pjioq do \Cxd c
uviu uajqav siqoai sinq iuvvx p
uvvuapuo ojnv uva ivvpin
uDvuaaoq
xnnut xa^ui] do uaais ajsxapuoo
uDui xa^ui] uva svpdoxis i
HORIZONTAAL
1Visetende vogel?
5. Is soms boos en nat.
7. De jongen en z'n maatsa
men een romp.
9. Gedeelten van een gulden
sleeboom
11. Voor veel geld hebben ze
daarin mijn verloofde begra-
12. Er is behoefte aan één ding,
O.
13. Eén van de twee, öf het is
puntigöf bedrog
15. De hoge stoel van de tan-
darts ziet er maar vettig uit!
18 Speciale tijden om te bele
digen en pijn te doen.
19. Geef mij een maat drank, E.
20. Bekijk het maar eens in t
22. Een meubel hiermee bekleed
kunt U nóg eens bekleden.
24. Hij geeft niet soepel les, 't is
allemaal zo plakkerig
25. Brabantse plaatsen voor
dieren
27. Joris Goedbloed steekt er
anders steeds z'n nek in.
28. Bewijs dat U zo heet? Geef
het af.
VERTIKAAL
1. Zo is het letterlijk met de
wijn gesteld.
2. Prijst het groen en de thee
3 De drank is daar erg slecht.
zo te horén
4Door zo te praten krijgt men
een bezield volk.
5. Ik ben aan mijn dij gehol
pen ik ben jaloers.
6. Speelt IN. een wedstrijd
met een ander part of is het juist
omgekeerd
8. Door nadeel en dit wordt
iemand wel verstandig.
10. De bast is 'sniet in 't klooster
geweest
11. Ironische inkopen zijn niet
duur.
14. Bekijk het nu eens anders:
er staan files naast de stoep van
de P.T.T.
16. Heel veel kon O lijmen.
17. Vis voor Uw schoothondje
2\. Geeft U 1ps in het hanteren
van de zweep?
22. Ensijs.Elydoenietzosaai.
23. Als een tol om je as draaien
met een doek om
26. Het omgekeerde van een
verdraaide bevestiging
NEDERLAND - De Nederlandse
PTT heeft eindelijk een overzicht
gegeven van het uitgiftepro
gramma 1977. Ongegrijpelijk laat.
Zo laat, dat inmiddels reeds drie
zegels zijn verschenen en wel op 25
januari de energiezegel van 40 cent
en de verkiezingszegel van 45 cent
(beide zowel uitgegeven in vellen
als op tweezijdig getande rollen) en
op 21 februari de 75 cent-zegel ter
herdenking van De Spinoza En
dan te bedenken dat we het pro
gramma van de Duitse Bondsrepu
bliek voor 1978 al in huis hebben.
Het Nederlandse programma, dat
nu nog 23 zegels telt, ziet er verder
als volgt uit: 8 maart verschijnt,
zoals reeds gemeld, de 55 centzegel
ter gelegenheid van het 500-jarig
bestaan van de Delftse Bijbel (met
als novum een informatie-tab). De
zomerzegels komen op 19 april. De
zegels zijn gewijd aan onderwerpen
uit de Romeinse tijd: waarden 40
20 cent. 45 20 cent, 55 20 cent en
75 25 cent.
De tweede serie ter gelegenheid
van de wereldpostzegeltentoon-
stelling Amphilex 77. die van 26
mei tot en met 5 juni in de RAI in
Amsterdam zal worden gehouden,
komt op 26 mei uit, vier zegels, alle
van 55 cent met een toeslag van 45
cent. Bovendien zullen twee van
deze zegels ook worden verkocht in
een velletje, dat overigens alleen te
koop zal zijn op de tentoonstelling
voor een bedrag van twee gulden
Omtrent de wijze waarop dit vel
letje buiten de tentoonstelling ver
krijgbaar zal zijn zullen nog nadere
mededelingen volgen.
In de loop van mei zullen ook drie
zegels respectievelijk van 40, 45 en
50 cent verschijnen van het Inter
nationale Gerechtshof (afbeelding
Vredespaleis in Den Haag). Deze
zegels zullen echter alleen gestem
peld verkrijgbaar worden gesteld
Op 9 juni volgt een zegel van 55 cent
ter gelegenheid van het 200-jarig
bestaan van de Nederlandse Maat
schappij voor Nijverheid en Han
del.
Op 1 juli zal het briefport worden
verhoogd. Op een brief tot 20 gram
zal dan een zegel van 60 cent moe
ten worden geplakt. Naar aanlei
ding van deze tariefverhoging zul
len in juli twee nieuwe postzegel
boekjes worden uitgegeven. Het
ene boekje, genummerd PB 24a
(Amphilex), bevat vijf zegels van 60
,cent. het andere, genummerd PB
25a (Amphilex). vier zegels van 50
cent, twee van 45 cent en twee van 5
cent (alle cijferzegels Crouwel).
55+
55c
■77
Opgemerkt zij dat deze boekjes ook
al te krijgen zullen zijn op de ten
toonstelling 77. De nieuwe cijferze-
gel van 50 cent die in de boekjes zal
zitten zal in de loop van juli ook
worden aangemaakt in vellen en op
rollen (tweezijdig getand).
Verder komen in juli uit: een brief
kaart met een Juliana Reginazegel
van 45 cent, een adreswijzigings
formulier met Regina(.
Juliana Regina-zegel van 45 cent,
een briefkaart van 55 cent (Juliana
Regina) en een luchtpostblad van
80 cent (Juliana Regin).
Op 6 september zal een herden
kingsserie in roulatie worden ge
bracht. Met een zegel van 45 cent zal
het 50-jarig bestaan van AVO-
Nederland worden herdacht: met
een zegel van 50 cent zal postaal
aandacht worden besteed aan het
50-jarig bestaan van het Water
loopkundig laboratorium in Delft
en het 100-jarig bestaan van het
tandheelkundig onderwijs in Ne
derland zal worden gememoreerd
met een zegel van 60 cent.
Het emissiejaar zal in november als
gewoonlijk worden afgerond met
de gebruikelijke kinderzegels (vier
stuks en een velletje) die dit jaar als
thema hebben "de veiligheid van
het kind".
Mocht u nog niet in het bezit zijn
van de Amphilex-sene die op 8 ok
tober verscheen (drie zegels van 55
55 cent en twee zegels van 75 75
cent), of mocht u er nog een serie bij
willen hebben, dan kunt u nog tot 1
april terecht bij de Filatelistische
Dienst (Prinses Beatrixlaan II) in
Den Haag. Daarna is het definitief
afgelopen. Zelfs bij de PTT-stand
op de Ampilex 77 zullen ze niet
meer voorhanden zijn.
HERO WIT
De traditionele strijd, sinds
1929, om het persoonlijk
kampioenschap van Leiden,
belooft dit jaar zeer span
nend te worden. Halver
wege het toernooi geef ik u
reeds een paar impressies,
wanneer over enige weken
de kampioen bekend is vol
gen nadere bijzonderheden.
De grote favoriet Ad. van den Berg
(ELO-rating 2310!), moest in de
derde ronde het moede hoofd bui
gen voor C. Kuypers, die behalve
goede successen in Rotterdam, ook
in de Sleutelstad goed aan de weg
timmert.
Ik geef u de partij met toestemming
van beide combattanten (zo gaat
dat tegenwoordig) met de nodige
informatie, omdat uit het geheel
blijkt dat Van den Berg in feite
zonder een bepaald plan speelt en
de opening wat te nonchalant be
handelt. Een woord van hulde moet
ik hier brengen aan de wedstrijd
leider van de Leidse Schaakbond,
de heer Karei Revet, die niet alleen
het toernooi in goede banen leidt,
maar bovenal steeds aanwezig is bij
kleine discussies over o.a. "het no
teren", "het klok-vraagstuk" of
controle na de 40e zet. Het regle
ment van de LSB geeft namelijk
aanleiding tot simplistische con
troverses. Maar dat is een hoofd
stuk apart!
Wit: A. M. J. v. d. Berg (Philidor)
Zwart: C. Kuypers (LSG)
FRANSE OPENING
I.e2-e4 e7-e6 2.d2-d4 d7-d5 3.Pbl-c3
Pg8-f6 4.Lfl-d3
Reeds door Euwe in zijn "theorie"
aangegeven als "een zet zonder pre
tentie". Omdat men tegenwoordig
de gekste zetten in de opening
tegenkomt (de Leidse schaker
Ruud Mieremet uit het LSG begon
meerdere malen met 1 .f3 gevolgd
door 2.Kf2?!) ditmaal geen com
mentaar.
4c7-c5! 5.Pgl-f3 c5-c4
In de partij Lasker-Bogoljubow,
Zürich 1934, volgde: 5..cd4: 6.Pd4:
Pc6 7.Lb5 Ld7 8.ed5: ed5: 9.0-0 Le7
met gelijke kansen.
6.Ld3-e2 d5xe4 7.Pf3-e5 Lf8-b4 8.0-0
Pb8-d7 9.Pe5xc4 0-0 10.Lcl-d2
Lb4xc3
Op 10. ..Le7 komen de zwarte
stukken moeilijk tot werkzaam
heid.
Il.b2xc3
Solider is ll.Lc3:. Het is duidelijk
dat Van den Berg zijn dag niet
had
11... b7-b6 12,Pc4-d6 Dd8-c7 13.
Pd6xc8 Ta8xc8 14.c3-c4 Tf8-d8
15.Tal-bl e6-e5! 16.c2-c3 Pf6-e8
17.f2-f3
Het beste. Na 17.Dc2 fö 18.f3 Pef6
19.fe4: fe4:! staan de witte lopers
buiten spel.
17.... e4xf3 18.Tflxf3 Pe8-d6
19.Tf3-h3
Een pionoffer. Waarschijnlijk bood
19.Tg3 Pc4: 20.Lh6 g6 21.Dfl betere
kansen.
19.Pd6xc4 20.Ld2-g5 Td8-e8?!
(Zie diagram)
Stelling na 20 .Te8
Sterker is natuurlijk 20 .f6!, want
de toren stond op d8 goed, in ver
band met de druk op de centrale
velden.
1 I
i - 1
1
1
3
2
'5
O
21.Le2-g4 f7-f6 22.Lg5-cl Tc8-d8
Ddl-bij e5xd4 24.c3xd4 Pd7-f8
25.Lcl-e3 b6-b5! 26.Le3-f2 a7-a6
27.a2-a4 Kg8-h8!
Zwart staat zeer goed en de winst
schijnt slechts een kwestie van tijd
te zijn.
28.Tbl-cl?
Na deze blunder is de rest eenvou
dig. Er volgde nog: 28 .Df4!
29.Db3-bl Dg4: (Pik in, 'tis winter!)
30.ab5: ab5: 31.Db3 Pd632.Dd5Pe4
33.Df7 Pf2: 34.Tg3 Dd7 35.Dd7:
Td7: 36.Kf2: Td4: en wit gaf even
later op. Er viel ook nog wat anders
te beleven in de derde ronde. Wat
denkt u van het volgende drama?
GEERTSMA-HEEMSKERK
1 b4 c6 2. c4 Pf6 3.Lb2 d5 4.e3 Pbd7
5.Pf3 Dc7 6.Pc3 b6 7.Tcl! Db7?
8.cd5: cd5: 9.Pb5 opgegeven (1-0).
Jerry Bey-G. van Dijk (Lisse I)
1 e4 Pf6 2. e5 Pd5 3.d4 d6 4.c4 Pb6
5.f4 Lfo 6.Le3 e6 7.Pc3 Pc6 8.Pf3
de5: 9.fe5: Pb4 lO.Tcl c5 11.a3 cd4:
12.Pd4: Pc6 13.Pc6: BC6: 14 DfJ
Tc8 15.Le2 Pc4?!
Ziet er kansrijk uit, maar na de nu
volgende zetten komt wit tot uit
stekend tegenspel.
16.Tdl! De7 17.Lc4: Dh4+ 18 Df2'
Dc4: 19.La7: c5.
Na een uur nadenken gespeeld.
Niet goed is 19...La3:? wegens
20.Dd2ü en zwart zit in de tang. De
pointe van Df2. Maar het is nog niet
uitin het verdere verloop!
20.Dd2 Dh4+ 21.g3 Dd8 22.Pb5'
Dd2: 23.Td2: Le7 24.KH2 0-0
25.Td7 Le4 26.Thd 1 Lg5 27.Pd6 Lc2
28.Tel La4 29.Pc8: Ld7: 30.Pd6 f6!
Het beste. Omdat weldra pion c5
valt, verkrijgt wit goede winstkan-
Niet Te5: wegens 34...Lel! met
remise.
34..Lc3 35.Tdl Lc6 36.b5! Ld5
Niet 36 .Lb5: wegens 37.Tbl met
stukwinst.
37.b6 e4 38.Tbl Le5 39.a4 Td8
40.Pb5 Lb7 41.Pc7! Tc8 42.Tfl Lc7:
43.bc7: é3 (Op Tc7: volgt mat op f8)
44.Lb6 e2 45.Tcl h6 46.Kf2 La6
47.Ke3 Kh7 48.La5! Tf8 49.TC6! af
gebroken. Het is duidelijk dat wit
binnen enkele zetten gaat winnen.
Een levendig gevecht, wat beide
spelers tot eer strekt!
BISHOP
De Rus Koeperman is zonder twij
fel de meest produktieve dam-
schrijver. Ik heb me laten vertellen
dat er ieder jaar wel twee dikke
boeken van zijn hand verschijnen.
Dit zou dan betekenèn dat hij in de
twintig jaar dat hij nu op topniveau
speelt zo'n veertig boeken heeft la
ten publiceren. Helaas worden zijn
boeken zelden vertaald uit het Rus
sisch en dat is een groot handicap
voor ons, Nederlandse dammers.
Tot voor kort was alleen de
Prisma-uitgave „Dammen met
Koeperman" (no. 1438) de enige
vertaling.
Gelukkig is hier nu verandering in
aangebracht door de Hagenaar
Frits Luteyn (eerste tiental speler
van RDG) Op de een of andere wijze
heeft hij zich het Russisch aange
leerd en dat stelt hij in dienst van
het vertalen van Koepermans wer
ken. Al sinds enige maanden publi
ceert hij zijn bevindingen in het
tweemaandelijks verschijnend
damblad „De Vriendendamkring"
en nu heeft hij zijn eerste vertaal
boekje ter wereld gebracht, dat als
titel heeft: „Opsluitingsposities.
Uit het partijenarchief van I. Koe
perman".
Als proeve uit dit boek de schitte
rende winst van de bekende speler
Davidov (zwart) op Tsjariëf (zie
diagram). Iedereen denkt dat de in-
S 8 0
<Gt jG* JGK
a
Q
j 1
fej
O
De combinatie 2. 23-28. 3. 33:11
24:33,4.38:29 12-17,5. 11:22 16-21 6.
27:16 18:38,7.43:32 leidt naar schijf-
en partijverlies.
3. 41-36 17-22.
Wit is van plan om uit te ruilen met
4. 27-22. Het lukt niet om dit te ver
hinderen met 3. ...17-21 i.v.m. 4.
27-22.
4. 37-32 12-17, 5. 31-26 22:31 6. 26:37.
Na de slag 6. 36:27 speelt zwart 6.
7-12, 7. 27-21 16:27, 8. 32)21 17-22
met gewonnen stelling.
6. .17-21, 7. 37-31 (op 36-31 dan
21-26, 31-27 en 8-12) 7. .8-12 8. 32-
27 21:32,9.38:27 12-17,10.31-26 1-6!
(wit hoopt op 7-11 om dan te spelen
26-21, 17:26, 27-22, 18:27, 29:18,
13:22,33-29) 11.42-37 7-11,12. 48-42.
Andere zetten redden ook niet. Na
12. 37-32 beslist 17-21, 26:37, 11:31,
36:27 6-11, 48-42, 11-17, 42-37, 17-21
en zwart wint. En op 37-31 volgt al
tijd 23-289
12. .23-28,13.33:22 24:33,14 39:28
18-23 en wit gaf op! Het plan van
Davidov om de inklemming te
handhaven is diep doordacht en
knap gerealiseerd
JOOP BURGERHOUT
klemming hier niet gevaarlijk is
voor wit. Hij heeft immers de reeds
geheel opgebouwde stootkolonne
41, 37, 32 tot zijn beschikking en
daarmee kan je altijd een schijf op
23 wegruilen met liquidatie van de
kettingstelling. Maar zwart weet
met behulp van een origineel stra
tegisch plan, dat tegen te gaan.
1. ...9-14!!
Een op het eerste gezicht vreemde,
maar m.i. zeer diepzinnige zet.
Zwart slaagt hiermee een manier te
vinden om de ruil 2. 32-28 23:32, 3.
37:28 te verhinderen, door 18-23,
8-13, 12:32, 24-30, 14-19, 20:36 met
winst. 2. 32-27.
Indien 2. 31-26, dan 2 1-6 en weer
is de combinatie na 32-28 vernieti
gend. Op 2. 31-27 antwoordt zwart
met 3-9 en hij heeft praktisch ge
wonnen spel. 2. .3-9.
Koeperman rechts
titelstrijd vorig jaar.
Wiersma links bij de opening i
O
Toen het volgende spel werd
gespeeld in een parenwedstrijd
verklaarde oost na afloop dat de
leider geluk had gehad dat de
hartens drie-drie zaten, w«
door hij zijn contract van 3 SA
met een overslag had kunnen
maken. Dat leek waar, m
toch had oost na afloop zijn
partner moeten kritiseren c
dat deze eén van de basisprin
cipes in de verdediging niet had
opgevolgd.
7 5 4 3
A B 4
O H 9 4
A 8
HVB93 $10 2
CV 10 5 C 7 6 3
076 O B 10 532
B 3 2 V 10 9 4
A 6
CH 9 8 2
O A V 8
H765
Zuid als gever (allen kwetsbaar)
opende 1 SA. waarna noord de
bieding besloot met 3 SA. West
kwam uit met Sch H en ver
volgde, toen de slag hem bleef,
met de vrouw. Zuid nam het aas
en speelde een kleine harten
naar de boer. Ha A, waaronder
en 10 vielen, nog twee hartens,
drie slagen in ruiten en twee in
klaveren bracht het totaal ver
volgens op 10.
Wat heeft west nu verkeerd ge
daan? West's fout zat in het bij
spelen van Ha 10 in de tweede
ronde. Een basisprincipe is nl.
dat men, indien dit niets kan
kosten, de kaart moet bijspe
len waarvan bekend is dat men
die bezit. Veronderstel dat west
dus niet de tien, maar de vro
bijspeelt. Zuid zou nu kunnen
denken, en wie zal hem dat e
vel duiden, dat oost nog de 7 t
10 heeft Hij zal wellicht snijden
door vanuit noord naar Ha H 9
te spelen en dan zelfs nog down
gaan ook.
West kan weten dat het bijspe
len van de vrouw niets kost. Uit
het spelen blijkt dat zuid de
heer heeft en derhalve vier sla
gen in die kleur maakt, behalve
dan wanneer hem de kans
wordt geboden het verkeerd te
doen.
7 5
C 10 8 3
O A 5
A B 9 8 4 2
H 10 6 V9 2
CV9742 CB65
<>9 7 O B 10 8 4 3
10 6 3 H V
AB843
O A H
O H V 6 2
75
Het contract was opnieuw 3 SA,
waartegen west startte met Ha
4. Zuid nam en kon al heel mak
kelijk concluderen dat hij het
van de klaverkleur moest heb
ben. Hij speelde de zeven en
die doorlopen, zodat oost moest
nemen met de vrouw. Oost
speelde harten terug en zuid
had geen andere keus dan de
klaversnit te herhalen. Toen
west de zes speelde legde zuid
het aas en oost leverde grom
mend de heer in, iets Zou dat
zuid tegen de kansrekening
speelde. Zuid speelde evenwel
correct. Hij mocht niet m
van slag af en zijn enige kans
was de klaverkleur zonner
der verlies te incasseren. Zoj hij
hebben gesneden met de boer
en zou deze hebben gehouden,
dan had west van huis uit KI H
10 6 3 gehad en viel er in klave
ren toch niets te beginnen. Het
was opnieuw west die de blaam
trof. Deze had in de tweede
ronde KI 10 moeten spelen, de
kaart waarvan bekend was dat
hij deze bezat. Zuid zou in
geval kunnen veronderstellen
dat west was begonnen met KI
H 10 3 en oost dus met KI V 6. De
grootste kans is nu te snijden en
dat is dan precies wat west
beoogt.
T. SCHIPPERHEYN
