Van der Stoel ontmoet in
Praag
dissident
-59
Schandaal rond rovende rechter Jespers schokt België
'Behandeling
van zwarten
moet beter'
"Ik ken maar één halfzware
die tot op de bodem vers blijft!
Rumoer in West-
Duitsland rond
afluisterzaak
Demonstraties in Spanje
gort-of bloempap
halve liter van 70
„Rider,
mijnidee!'
WOENSDAG 2 MAART 1977
BUITENLAND
PAGINA 13
GENT (SP) - De getuige herkent
rechter Jespers sis een der ro
vers. Onderzoeksrechter speelde
sleutel en lettergeheim van
bankkluis door aan medeplichti
gen. Auto waarin mevrouw Jes
pers bijna levend verbrandde
werd gesaboteerd. Verdrinking
in badkuip was wellicht moord.
Jespers bevriend in kringen die
sex-spelletjes hielden. Nog meer
vooraanstaanden in opspraak?
Ook de dossiers worden uitge
pluisd, onder meer de moord te
Huise en dopingsproces dr. Mar-
lier.
De Belgische krant Het Laatste
Nieuws heeft de halve voorpa
gina ingeruimd voor boven
staande koppen. De zondag aan
gehouden rechter van onderzoek
Jespers is in België dan ook het
gesprek van de dag. Werd hij eind
vorige week al verdacht van me
deplichtigheid bij het leeghalen
van een bankkluis (inhoud ter
waarde van 40 miljoen Belgische
francs, ofwel 2,8 miljoen gulden)
en roof uit een flat (negen miljoen
francs), in het weekeinde kwam
daar de zware verdenking bij van
moord op zijn echtgenote. Het
laatste nieuws is dat er nog meer
hooggeplaatste lieden bij de zaak
betrokken waren en dat ook de
wereld van de sex in dit schan
daal een rol gaat spelen.
Rechter Jespers' kabinet te Gent is
inmiddels verzegeld. Het sterke
vermoeden bestaat dat hij in een
aantal belangrijke zaken een
dubbelrol speelde. Was de man
zondag niet aangehouden, dan
zou hij vanaf maandag ook het
onderzoek naar een diefstal van
negen miljoen francs leiden. Vast
staat inmiddels dat de rechter de
sleutel van de bankkluis, waar hij
niet rechtmatig aan was geko
men, naar zijn vrienden - de da
ders - heeft doorgespeeld. In dat
verband is een bankdirecteur,
een garagehouder en een zaken
man aangehouden.
Een aantal dossiers die Jespers als
onderzoeksrechter samenstelde
moet opnieuw onderzocht wor
den, aldus de justitie. Zoals het
merkwaardige dopingproces van
de Gentse sportarts Marlier. Dat
heeft destijds veel aandacht ge
trokken omdat er stukken uit het
dossier waren verdwenen. Mar
lier en rechter Jespers waren be
vriend. Juist vorige week werd de
sportarts opschorting van straf
toegestaan. De bekende wielren
ner Eric de Vlaeminck kon vorig
jaar in deze zaak niet gestraft
worden voor doping omdat er
verklaringen zoek waren.
Dan de moord op de 15-jarige Ma-
rijze Verhaeve uit Gent. Haar li
chaam is vier jaar geleden in een
gracht gevonden. De dader is
nooit gepakt. Het onderzoek van
rechter Jespers leverde ook maar
weinig op. Nu blijkt dat twee
goede kennissen van de rechter -
beiden betrokken bij de recente
roof uit de bankkluis - ervan ver
dacht worden veel meer te weten
van de verdwijning van dat meis
je.
De aangehouden jurist was schat
rijk. Wat kan hem er dan toe ge
bracht hebben om mee te werken
aan zulke berovingen? De man
was sedert vijftien jaar gehuwd
met de sportieve tenniskam
pioene Rosine de Sutter en heeft
zonen van acht en dertien jaar.
Dat huwelijk liep weliswaar de
voorbije jaren niet, maar waarom
zou de man wanneer hij van zijn
vrouw af wilde haar moeten ver
moorden?
Men fluistert dat Rosine teveel
wist; weg moest. Jespers (en an
dere hooggeplaatsten, zo zegt
men) was betrokken bij sex-clubs
en andere duistere zaken, die
weer gefinancierd waren door
een van zijn vrienden. Dat is de
zakenman Luc de Craemer uit
Heusden, bij Gent, die inmiddels
ook achter de tralies zit.
Jespers stond bekend als een man
van onbesproken gedrag. Hij was
de weliswaar verwende en spor
tieve enige zoon van een rijke
vlashandelaar, die in zijn vrije
uren actief lid was van de liberale
Belgische PW en van charita
tieve organisaties. Toch beston
den er, zo blijkt achteraf, al langer
verdenkingen. Twee jaar geleden
vloog de auto van de rechter met
alleen zijn echtgenote erin plotse
ling in brand. Toen is vastgesteld
dat een ontploffingsmechanisme
was ingebouwd. Men dacht aan
een aanslag op de rechter door
lieden die betrokken waren bij
handel in drugs en door Jespers
werden gezocht.
Die zaak is toen eigenlijk in de
doofpot verdwenen. Nu er sterke
geruchten zijn dat nog meer auto
riteiten bij de affaire-Jespers be
trokken zijn vraagt België zich af
of de zaak wel tot op de bodem
wordt uitgezocht. Velen zeggen
dat te betwijfelen.
ADVERTENTIE
PRAAG (ANP) - Minister Van der Stoel heeft gisteren in
zijn hotelkamer in Praag als eerste westelijke minister van
buitenlandse zaken een ontmoeting gehad met de woord
voerder van de groep van Charta '77, de filosoof Jan Patoc-
ka. Patocka vertelde de minister dat hij blij was dat hij
thans voor de eerste maal kon spreken en hij zich niet tot
schrijven behoefde te beperken.
Minister Van der Stoel verzekerde
Patocka dat het streven van de Ne
derlandse regering geen inmenging
in de binnenlandse aangelegenhe
den van Tsjechoslowakije was,
maar dat Nederland uitvoerig van
alle delen van de slotakte van Hel
sinki (lees: ook welke die betrek
king hebben op de mensenrechten)
wil.
Minister Van de Stoel, die reeds
eerder had gezegd dat hij eën ont
moeting met de ondertekenaars
van Charta '77 niet uit de weg zou
gaan, verklaarde over de manier
waarop deze ontmoeting tot stand
was gekomen dat hij van een van de
journalisten had gehoord dat ie
mand hem wenste te spreken en dat
h(j dat niet wilde weigeren". Pa
tocka werd door twee Nederlandse
journalisten naar de kamer van de
minister gebracht zonder dat in het
hotel geposteerde veiligheidsper
soneel tussenbeide kwam. Later
sprak hij in de hal van het hotel nog
enige tijd met Nederlandse journa
listen die, toen zij eerder trachtten
de vroegere minister van buiten
landse zaken Jiri Hajek - een der
voormannen van Charta '77 - te
Fraude bij
verkiezingen
El Salvador
wordt ontkend
SAN SALVADOR (Reuter) - De
kiesraad van de middenameri-
kaanse republiek El Salvador heeft
gisteren een bezwaarschrift van de
oppositie tegen de gang van zaken
bij de presidensverkiezingen, van
de hand gewezen. De centrum
linkse oppositiebeweerde dat de
kiesraad met de kiezerslijsten had
geknoeid op de presidentskandi
daat van de regeringspartij, gene
raal Carlos Romero, aan de over
winning te helpen. Romero kreeg
67,3 procent van de stemmen. De
kiesraad heeft die uitslag beves
tigd.
President Arturo Molina maakte
gisteren bekend dat ongeveer 200
mensen zijn gearresteerd in ver
band met de dagenlange betogin
gen tegen de 'verkiezingsfraude'.
Hij sprak berichten tegen als zou
den er tientallen doden en honder
den gewonden zijn gevallen in ge
vechten tussen betogers en politie.
Op een persconferentie zei de pre
sident dat er vijf doden en 40 a 50
gewonden waren.
spreken te krijgen, moeilijkheden
hadden met de voor Hajeks huis op
wacht staande politie.
Geen gevolgen
De ontmoeting tussen Van der
Stoel en Patocka, aldus de woord
voerder van het ministerie van bui
tenlandse zaken in Praag, Milan
Kadnar, zal geen gevolgen hebben
voor de diplomatieke betrekkingen
tussen Nederland en Tsjechoslo
wakije, maar in feite verweet hij
minister Van der Stoel opportu
nisme, gebrek aan realiteitszin en
blind anticommunisme.
Voordat de ontmoeting plaats had
had minister Chnoepek in ant
woord op vragen hoe hij stond
tegenover pogingen van officiële
gasten om op indirecte wijze in con
tact te komen met leden van de op
positie, in eerste instantie ver
klaard dat alles van de gast afhing. -
Hij voegde hierechter aan toe dat
hij toen hij in Nederland was, als
officiële gast slechts met de gas
theer had gesproken, en geen pro
blematische plaatsen had bezocht
of met problematische personen
had gesproken.
Kennelijk refererend aan wat de
woordvoerder van het Nederlandse
ministerie van Buitenlandse Zaken
eens heeft gezegd over het gedrag
van Nederlandse journalisten die
minister Van der Stoel op een reis
haar Egypte vergezelden, zei Kad
nar dat gasten zich moeten gedra
gen, "alsof zij bij hun tante op be
zoek zijn".
Geen antwoord
De Tsjechoslowaakse minister van
Buitenlandse Zaken had gister
middag nog niet officieel geant
woord op het aanbod van minister
Van der Stoel de NOS te vragen
hem tien minuten televisiezendtijd
ter beschikking te stellen indien hij
zelf ook tien minuten voor de Tsje
choslowaakse tv zou mogen spre
ken (voldoende om de tekst van
Charta 77 voor te lezen, die in Tsje
choslowakije nooit integraal is ge
publiceerd.
De NOS bood maandagavond aan
minister Chnoepek tien minuten in
de rubriek "Panoramiek" te laten
spreken indien minister Van der
Stoel na afloop van deze uitzending
een commentaar zou verzorgen.
In antwoord op vragen zei mr. Van
der Stoel zich niet te willen uit
spreken over het aanbod van de
NOS. Men zou kunnen veronder
stellen dat, indien de hfederlandse
Omroep Stichting de Tsjechoslo
waakse bewindsman onmiddellijk
en zonder meer tien minuten zend
tijd had aangeboden, het voor
Praag iets minder gemakkelijk was
geweest argumenten te bedenken
om te voorkomen dat minister Van
der Stoel in een rechtstreekse uit
zending tien minuten op de Tsje
choslowaakse televisieschermen
zou komen.
Geldig t/m zaterdag 5 maart
ALGIERS - Premier Fidel Castro van
van Algerije. Castro maakte in Algii
hebben met kolonel Gaddafi.
Amerikaanse bedrijven in Z.-Afrika:
WASHINGTON (Reuter) - Verte
genwoordigers van elf grote Ame
rikaanse bedrijven hebben gisteren
de Zuidafrikaanse regering een
reeks maatregelen voorgelegd, die
zij in hun vestigingen in Zuid-
Afrika willen invoeren om de posi
tie' van de zwarte en kleurling-
werknemers te verbeteren. De
maatregelen betreffen betaling en
promotiekansen en betere voorzie
ningen voor huisvesting, gezond
heidszorg en opleiding.
De plannen, vervat in een „verkla
ring van zes principes" zijn gisteren
voorgelegd aan de Zuidafrikaanse
ambassadeur in Washington Roelof
Botha.
Een woorvoerder van de ambas
sade zei dat Botha de voorstellen
zou overbrengen aan zijn regering.
De discussie erover was vriendelijk
verlopen, en hij meende dat de
Zuidafrikaanse regering geen grote
problemen zal hebben met de „zes
principes".
Hij somde de zes principes op als:
opheffing van alle rassenschei
ding in kantines, recreatieruimten
en werkruimten van de Ameri
kaanse bedrijven
Gelijke kansen en gelijke behan
deling voor alle werknemers
Gelijke betaling voor hetzelfde
op voor vergelijkbaar werk
het organiseren van opleidings
programma's waarmee Afrikanen
en andere niet-blanken in aanzien
lijke aantallen opgeleid kunnen
worden voor banen in administra
tieve, technische en toezichthou
dende sectoren
Meer Afrikanen en andere niet-
blanken in leidinggevende posities
in de Amerikaanse bedrijven,
verbetering van de levensom
standigheden van de werknemers
ook buiten het bedrijf, op gebied
van huisvesting, vervoer, onder
wijs, recreatie en gezondheidszorg.
Bezoek aan
oostelijk
deel van
Berlijn kost
thans geld
BERLIJN (UPI) - De Oost-
duitse overheid is ondanks
westelijke protesten gisteren
begonnen met de heffing van
10 mark wegenbelasting van
automabilisten die Oost-
Berlijn binnenrijden. Voertui
gen van de Westelijke bezet-
tingslanden in West-Berlijn
zijn vrijgesteld.
In het westen vindt men de hef
fing in strijd met het bezet
tingsstatuut en overweegt
men diplomatieke stappen.
Volgens een Westberlijnse
woordvoerder wil Oost-
Duitsland het voor Westduit
sers en Westberlijners moei
lijker maken vrienden en fami
lie in Oost-Berlijn te bezoeken.-
BONN (SP) - "Ik een veiligheidsri
sico voor de staat? Dat is volkomen
absurd!". Dat riep gisteren in een
sterk bewogen betoog de West-
duitse atoomfysicus dr. Klaus Ro
bert Traube uit, naar aanleiding van
de geruchtmakende afluisteraffai-
re, waarvan Traube begin vorig jaar
het slachtoffer is geworden. Afge
lopen maandag had het weekblad
Der Spiegel een bij de Westduitse
BVD uitgelekt verhaal gepubli
ceerd waarin werd onthuld dat die
dienst begin 1976 in Traube's huis
afluisterapparatuur had geplaatst,
omdat de atoomgeleerde werd ver
dacht van gevaarlijke contacten
met politieke terroristen.
Traube hoonde de uitspraak van de
verantwoordelijke minister van
Binnenlandse Zaken Maihofer dat
hij als één van de drie directeuren
van de firma Interatom (kernreac
toren) door zijn vermoede omgang
met terroristen of sympathisanten
"een groot veiligheidsrisico" zou
zijn geweest, omdat Traube in staat
geacht werd "gevaarlijke kernpo
tentiëlen tegen de staat te ontkete
nen". In zijn functie bij Interatom
was hij "meer wetenschappelijk
manager dan wetenschappelijk
werker" geweest, aldus Traube, die
daar aan toevoegde dat ingenieurs,
met de dagelijkse produktie belast
en op de hoogte van alle details, ter
roristen eventueel veel beter had
den kunnen helpen.
De atoomfysicus ontkende niet dat
hij contact had gehad met Hans-
Joachim Klein, die zich later, bij de
overval in december 1975 op de
opec-ministers in Wenen, als terro
rist had ontpopt. Maar hij kende
hem alleen als begeleider van een
oude kennis, de Frankfurter advo
cate Ilse Hornischer, die weliswaar
als juriste contacten met extremis
ten heeft gehad, maar een volko
men legale praktijk in Frankfurt
voert.
Met grote nadruk wilde Traube
duidelijk maken dat hij van Kleins
terroristische bedoelingen nooit
kennis heeft gehad, "ik heb nauwe
lijks een ernstig woord met hem
gewisseld". En als deze man dan zo
gevaarlijk was, waarom heeft dan
do BVD niet de moeite genomen
mij over de risico's van deze contac
ten te informeren?".
ADVERTENTIE
Groeiende onrust onder boeren
MADRID (DPA/Reuter) - De on
rust onder de Spaanse boeren over
het prijsbeleid van de regering in
Madrid, is gisteren nog verder toe
genomen. Enerzijds werd dit ver
oorzaakt door de arrestatie van een
van hun voormannen, Angel Fer
nandez Perez die de secretaris
generaal is van de illegale landar-
beidersbond
Anderzijds ontstond enige onrust
toen de politie op last van het mi
nisterie van Binnenlandse Zaken,
gisteren een aantal wegversperrin
gen slechtte die de boeren met trac
toren hadden aangebracht. Tot
dusver namen de boeren uit vijf van
de elf Spaanse provincies deel aan
de betogingen, voornamelijk in het
noorden.
Gisteren hielden de agrariërs met
naar schatting 22.500 tractoren een
demonstratieve tocht waarbij zij
spandoeken meevoerden om hun
wensen duidelijk te maken. Deze
wensen zijn een verhoging van de
prijzen voor landbouwproducten,
goedkeuring voor het oprichten
van vakverenigingen en een verbe
tering van de oude
dagsvoorzieningen evenals van de
sociale situatie op het platteland.
Elk pakje Rider heeft een
dubbele, goed afsluitende flap. Dat
voorkomt uitdrogen. Daardoor is
Rider een halfzware shag die tot op de
bodem vers blijft.
Samen met de extra lange draad
zorgt dat voor soepel rollen en een
konstante smaak: pittig en toch zacht.
Van de eerste tot en met de veertigste.
Veertig Riders voor f 1.90. I0J
