fQQQB
TMIFI
Nieuwe vorm Openbaar Kunstbezit
'ASTERIX VEROVERT ROME'
DE
GELE
SPIN
VRIJDAG 25 FEBRUARI 1977
PAGINA 25
Gisteren schreef ik over de eerste
illustrator van de Camera Obs-
cura.E.Carl Sierig, en de tweede.
Jo Spier. Er is in ieder geval nog
een derde. Karei Thole, die de
Prisma-uitgave illustreerde en
Pieter Stastok wel degelijk met
een degen in de hand te kijk zet.
Wat is namelijk het geval? In het
laatste hoofdstuk van "De familie
Statok", getiteld "Pieter is waar-
atje verliefd, en hoe wij uit spele
varen gaan", valt Pieter, onhan
dig als hij is, uit het roeibootje in
het water, waarna hij, in ge
leende kleren van de bootver
huurder, zich weer bij het gezel
schapjongedames en Hildebrand
en de vrolijke Dolf van Brammen
voegt. Dolf steekt vervolgens de
gek met Pieter, grijpt hem aan
voor een dansje, maar Pieter is
daar niet van gediend en werpt
Dolf "vonkelende van woede",
van zich af. Waarop Dolf zijn de
genstok oppakt, Pieter de degen
geeft en zelf de schee houdten zijn
"tegenstander" tot een duel uit
daagt, deels tot ontsteltenis, deels
tot vermaak van de dames. Ik ci
teer nu Hildebrand:
Ondertussen leverde Pieter, met
zijn fijne stalen bril,zijn bouffan
te, zijn duffels wambuis, en het
opgedrongen rapier vrij onhan
dig in de hand, een zeer zonder
ling schouwspel op. de tekenpen
van een Cruikshank onwaardig
Maar de pose duurde niet lang:
hij wierp het staal verachtelijk
weg."
Cruikshank
Nu weten u en ik natuurlijk dat
George Cruikshank, 1792-1878.
onder meer de werken van Char
les Dickens, waaronder "Oliver
Twist", iltustreerae, maar jon
gere lezers zullen hiervan niet op
de hoogte zijn, en daarom leg ik
hen nog neven uit dat Cruiks
hank, die ook Walter Scotts werk
en de sprookjes van Grim illus
treerde, de "grote kleinmeester
der karikatuur" werd genoemd.
Als er voor een illustrator dus ooit
sprake is geweést van een uitda
ging. dan lag die in deze passage
van Hildebrand verscholen! Ka-
rel Thole beeldt Pieter Stastok in
derdaad uit met het rapier on
handig in de hand,maar Jo Spier
laat hel lelijk afwetenGenoemde
scène behoort wel tot de tekenin
gen die hij voor dit hoofdstuk
maakte, maar hij houdt zich
slecht a cm de tekst.
We zien links op de rug Dolf van
Brammen met in zijn rechter
hand de degen en in zijn linker
hand de schede, terwijl Pieter
Stastok met een bundeltje kleren
onder de rechterarm hem ver
stoord en afwerend aankijkt. Die
scène bestaat niet. Van Brammen
laat Pieter zelf de degen uit de
schede trekken! En "het zeer zon
derlinge schouwspel.de tekenpek
van een Cruikshank on waardig",
spreekt over Pieter die met het
rapier onhandig in de hand
staat. Jo Spier moest zich scha
men! Hij kan de vergelijking met
Cruikshank allerminst door
staan
Dit in tegenstelling tot F. Carl
Sierig, in de mij als recensie-
exemplaar toegestuurde prach
tuitgave van Amsterdam Boek
BV, 26x35 cm, goud-op-snee
prachtband, bijna 3 kilo zwaar,
een facsimile-uitgave van wat
genoemd wordt een "Nieuwe.
Goedkope Uitgaaf wat anno
1977 neerkomt op 195 gulden.Dus
zo bar goedkoop is dat 93 jaar la
ter nu ook weer niet (het is de uit
gave van 1884 namelijk),maar je
hebt met die kloeke letter en met
de 184 kleinere en 20 full-page il
lustraties van F. Carl Sierig na
tuurlijk wel iets mooiers en lees-
hoarders in huis dan wanneer je
zo n bruin briefje van honderd,
drie rode briefjes van vijfentwin
tig, en twee blauwe van tien tus
sen je boeken klemt.
In het voorbericht uit 1878 zegt
Hildebrand over de illustraties
van Sierig: "Het moeilijkst van
allen moest wel de Schrijver zelf te
voldoen zijn: en hij heeft de bil
lijkheid gehad van te begrijpen,
dal hij het onmogelijke niet ver
gen mocht, toch kan hij betuigen,
dat er onder deze schetsen, die,
alvorens te worden afgedrukt, al
len onder zijne oogen zijn doorge
gaan, niet weinigen gevonden
worden, die hem groot genoegen
gegeven hebben, en die hij niet
anders zou wetischen".
Kampioen
Het klinkt een beetje zuinigmaar
toen had Hildebrand ook nog
geen kennis aan de tekeningen
van Spier en Thole, die zoveel
minder doorwerkt zijn dan die
van Sierig. In ieder geval heeft
Sierig zich durven meten met de
denkbeeldige tekenpen van
Cruikshank: we zien het moment
waarop Pieter het staal verachte
lijk wegwerpt, terwijl Bram nog
in schermhouding staat. Cruiks
hank zou het waarschijnlijk beter
hebben gedaanmaar Sierig is in
ieder geval nationaal kampioen
Statok-tekenen
NICO SCHEEPMAKER
Openbaar Kunstbezit heelt voor
het zojuist begonnen seizoen een
vorm gevonden, die succes belooft.
Twee onderwerpen komen aan de
orde: de tijd; de roem van de kun
stenaar Van de specifieke mogelij-
heden van radio en televisie zal zo
goed mogelijk gebruik worden ge
maakt. In verband met het tweede
thema: de roem, komen exposities
in 6 musea, een symposium en een
festival met films en toneelstukken
over beroemde kunstenaars.
Men kan zich net als vroeger abon
neren op illustraties en tekst in al
bumvorm of op het „Kunstschrift"
intekenen Het eerste Kunstschrift,
over de tijd, heeft 46 pagina's op
kunstdrukpapier met 5 reproduk-
ties over de volle pagina en 57 af
beeldingen tussen de tekst Dit
blad - feitelijk een uitvoerige scrip
tie - is in dertig musea te koop voor
9,50 per nummer. De abonnee
ontvangt er voor 24 per jaar 4, plus
de gratis museumkaart en het tijd
schrift „Openbaar Kunstbericht"
met actuele artikelen en interviews
met abonnees.
De radio-uitzendingen - elke
maandagavond 10 minuten via Hil
versum 1 - gaan voorlopig over de
meetbare tijd. Het zijn minder dan
vroeger lezingen; ook toneel en
muziek worden gebruikt. Het
Kunstschrift begint met onze af
hankelijkheid van de tijd (de
prikklok!1/* en opent vervolgens
een verschiet waarin zowel de hu
nebedden als een schilderij van Ti-
tiaan, de kroeg van Kienholz als de
nieuwste conceptuele kunst hun-
plaats hebben.
Het grote voordeel is, dat aldus zo
wel heel oude als nog weinig
nieuwe kunst op een heel vanzelf
sprekende manier behandeld kun
nen worden. Er wordt niet, zoals
vroeger, nader ingegaan op de kwa
liteiten van een afzonderlijk
kunstwerk. Inplaats daarvan wordt
de zin van de meest uiteenlopende
kunstwerken in een groter verband
duidelijk - en daar komt het inder
daad allereerst op aan.
In deze nieuwe opzet worden dus
bepaalde lijnen gevolgd. Daarom
ook is het geheel toevertrouwd aan
een vaste redactie, die per onder
werp zo nodig de medewerking van
anderen kan inroepen.
In musea
Het thema tijd'' bleek zo inspire
rend, dat de VPRO daar ook een
programma over gaat maken, dat
op een nog te bepalen tijdstip, voor
mei, zal worden uitgezonden. In het
kader van de „roem" komen in het
Haags Gemeentemuseum (Mond
riaan), het Frans Halsmuseum
(Frans Hals), het Van Goghmu-
seum (Van Gogh), het Amsterdams
Historisch Museum (Rembrandt),
Teylers Museum, Haarlem (Rem
brandt) en het Mauritshuis (Rem
brandt) speciale exposities.
Deze nieuwe opzet bleek niet te
verwezenlijken in samenwerking
met Openbaar Kunstbezit Vlaan
deren. De scheiding tussen beide
instellingen heeft tot gevolg dat
men in beide landen nu kan kiezen
tussen de Vlaamse aanpak (steeds 1
reproduktie en tekst) en de Neder
landse.
Galerie v. d. Vlist. Botermarkt 31 Ten
toonstelling Ine v. d. Merwe - geweven
wandkleden. Jan Vermev - schilderijen
en Iet Cool - keramiek, t/m 5 maart.
Galerie De Oude Rijn. Oude Rijn 40
Tentoonstelling Jan van der Veer - olie
verfschilderijen en aquarellen met
houtskool, Hans Gorter - keramiek.
Geopend di. t/m za. van 10.30-17.00 i
do.
23 r
Galerie-bibliotheek, Luifelbaan 1,
Wassenaar. Tentoonstelling Cathy
Jansen - schilderijen en aquarellen
en Loes Uit den Bogaard - kera
miek. Van 12 febr. t/m 10 mrt., ope
ningstijden van de bibliotheek.
'Rijksmuseum van Oildheden (Rapen
burg 28). Werkd. 10 uur voorm.-ö uur
tpam. zondag 1-5 uur naijj.
Galerie Denise Stephan, Bakker-
steeg 18, tel. 132319. Tentoonstel
ling Kees van Roemburg - stille
vens. Van 11 febr.t/m 11 apr.,
geopend za. en zo. van 14-18 uur,
overige dagen na tel. afspraak.
Galerie Pulchri Studio, Passage 10,
Oegstgeest. Tentoonstelling Lies
Was - schilderijen en tekeningen.
Van 11 febr. t/m 3 mrt., dag.
geopend van 10-16 uur, zo. geslo
ten.
•De Lakenhal, Oude Singel 28-32. Ten
toonstelling Floris Verster en Menso
Kamerlingh Onnes, akwarellen en teke
ningen 1885-1900. Van 21 jan.-21 mrt.,
dag. geopend van 10-17 uur, zon- en
feestdagen van 13-17 uur.
Atilier "De Scherf'. Nassaulaan 41
Oegstgeest, tel. 150220. Ans v. d. Hei-
de-Kort exposeert eigen werk^lasbui-
gen. houtwerk, tegels en mozaïeken.
Galerie Kerkdam, Lange Kerkdam 113,
Wassenaar. Tentoonstelling oliever
fschilderijen van Sonja Gerverdinck,
Willie v. d. Berg en Marina Broere, li
tho's, etsen en tekeningen van Jenne van
Leghen. Geopend woe. t/m za. van 10-16
uur en di. van 14-20 uur, t/m 12 mrt.
LAK-Theater, Levendaal 150. Tentoon
stelling Peter Schenk, t/m 28 februari.
Academiegebouw Rapenburg 73. Ten
toonstelling Cees Martens - schilderijen
pastels, t/m 28 februari.
Galerie JA. Sportfondsenbad. Wasse
naar, Tentoonstelling Joke Matze - foto's
en schrijfsels, Inez Meter - foto's en
schrijfsels en Nout Visser - houten
sculpturen en prenten. Geopend woe.
van 20-22 uur en do. t/m zo. van 10-17
uur t/m 6 mrt.
(Que/
leiuM
25 FEBRUARI 1977
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- De hertog en hertogin van Cle
veland zijn het slachtoffer ge
worden van de beruchte Engel-
sche inbrekers: op Castle Albey
hebben zij de vertrekken dei
hertogin geplunderd en al hare
juweelen, waaronder een hals
sieraad van 3000 pond sterling
geroofd. De diefstal is gepleegd
terwijl het gezin aan tafel zat.
Het eenige wat men ontdekt
heeft, is het spoor der voetstap
pen. De Engelsche juweelen-
dieven, die een goed georgani
seerd corps schijnen uit te ma
ken, weten zoo behendig te han
delen, dat zelden één hunner
ontdekt wordt, veel minder het
gestolene. Onder de ontstolen
voorwerpen bevindt zich ook het
halssieraad, dat de hertogin
van koningin Victoria ontving,
bij gelegenheid van het huwe
lijk der koningin, waarbij zij
als bruidsmeisje fungeerde.
Vijftig jaar geleden:
- Toen onlangs, aldus meldt het
Haagsche Aneta-kantoor, de
scheepvaart in Noord-West-
Europa grooten hinder onder
vond van den zwarten mist,
heeft het vliegtuig der KLM uit
Londen komend, de H-NADK,
bestuurd door den oudsten pi
loot G. JGeysendorffer, geheel
vliegend op zijn instrumenten
en draadlooze peiling, zonder
eenige storing of vertraging den
tocht naar Rotterdam vol
bracht. Geysendorffer steeg met
zijn toestel, waarin zich twee
passagiers en een groote lading
goederen bevonden, tot 1000 m.
hoogte en kon, door geregelde
koerscorrecties aan de draad
loze peilstations van Croydon,
Brussel en Rotterda m te vragen
zonder eenig zicht op de aarde
zijn tocht door dikke mistban
ken en nevellagen voortzetten.
Geysendorffer vond alles heel
gewoon, de passagiers echter
waren opgetogen. Het vliegtuig
was een gewone Fokker F Vil,
zooals thans algemeen bij de
KLM in gebruik. Het draadloze
station is van het type Marconi
A.D. 6, waarmede bijna alle
vliegtuigen der KLM zijn uitge
rust. Geysendorffer was de ee
nige vlieger, die over het Ka
naal kwam. Na zijn aankomst
te Rotterdam werd Geysendorf
fer gecomplimenteerd door het
station Croydon.
Breehorn 24 120 n Vilano nr Runcorn
Breevoort 24 40 z Brest nr Bayonne
Cornelis Broere pass 24 Smithsknoll nr
Rotterdam
Daniella 23 rede Tripoli
Dependent 22 vn Groningen
Doggersbank 23 35 z Ouessant nr Dord
recht
Dutch Mate vn Rotterdam nr Saltend
Gabriella 23 40 nw St Helena nr New
York
Isabel pass 22 Holtenau
Jupiter pass 23 Dudgeon nr Londen
Limousine Express, 2 dw Algiers nr Du
blin
Mare Iratum 24 vn Rotterdam nr Te-
'heems
Parma 23 40 w Kp Malea nr Tartous
Polaris 23 rede Augusta
Reina 22 vn Par
Riet 22 te Goole
■Satumus 22 vn Amsterdam nr Lerwick
Shipmair-5 23 30 nnw Kp Henry nr
Puerto Limon
Si tul a 24 90 z Vitoria nr Richmond
Swallow 23 vn Rotterdam nr Hamburg
(Grote vaart)
Alkes 23 v Santos nr Rotterdam
Alkmaar 24 te Lissabon verw.
Aludra 23 v Bremen nr Recife
Antilla Bay 24 te Shuaiba
Archimedes 23 v Maracaibo nr Guanta
Büderdijk 23 v Houston nr New Orleans
Getaflx 23 v Suez nr Ras Tanura
Grotedyk 23 v Antwerpen nr Le Havre
Heelsum 23 300 nnw Finisterre nr Rot
terdam
Hermes 24 te Bilbao
Idefix 24 20 zo Malta nr Marsa al Hagira
Kelletia 22 v Miri nr Port Dickson
Khasiella 24 v Rotterdam nr Gibraltar
Kylix 24 v Rotterdam nr Shellhaven
Leersum 23 200 no Bermuda nr Phila
delphia
Leiderkerk 23 te Portland
Lelykerk 24 te Mombasa
Lovellia 24 380 zw Dampier nr Seria
Meerdrecht 23 v Liverpool nr Bremen
Mercurius 25 te Guanta verw
Mississippi Lloyd 23 v Bremen nr Ant
werpen
Neder Eems 24 te Dunedin verw
Neder Linge 24 v Noumea nr 'Tsuranga
Neder Waal 23 v Norfolk nr Port Said
Nedlloyd Katwijk 23 v Kaapstad nr Port
Elizabeth
Nedlloyd Niger 24 120 n Dakar nr Le Ha-
Neptunus 23 te Amsterdam
Palamedes 23 v New Orleans nr Houston
Pericles 24 te Antwerpen
Rynborg 23 te Hamburg verw
Socrates 24 te Bridgetown
Straat Algoa 24 te Yokohama
Straat Clarence 25 te Melbourne verw
Straat Clement 23 v Melbourne nr Du
nedin
Straat Fushimi 23 660 zo Mauritius nr
Pointe Noire
Straat Honshu 24 v Maputo nr Singapore
Straat Kobe 23 te Antofagasta
Straat Magelhaen 22 1500 w San Franci
sco nr Punta Aarenas
Straat Nagoya 23 v Durban nr Singapore
Straat Nassau 23 v Tema nr Takoradi
Streefkerk 23 v Suezkan. nr Malta
Viana 27 te Lymebay verw
Wissekerk 24 v Damman nr Abu Dhati
Zaria 24 te Teesport verw.
DgACMISNZO
HEEFT 60eit WMJl ^uuüt/
W£N°oBtuvYre
EXTRA ORoTC fiti 1/
ToVEAD KAUK. VOO*
•5*610 BE MOT"
ASTeaiX.' WAT 6EK,
oatux 'C#> NAAR RoMt, I A46U«ANCAToO«lX,
OP NAAR RoMl y ONU BARD, HAD
BLijKBAAR 6EEN ZlN 6M
l^jETV VfloftQN*
-f - v" - -
PANDA EN DE MEESTER-REIZ1GER
12 - 136 - "Ik heb hier misschien iets tegen uw verveling!" riep Panda
omhoog naar de balancerende Lord Master, terwijl hij de ochtend
krant toonde. "Het ziet er tenminste erg opwindend uit!"
"Ah!" sprak de edelman gretig. "Een ogenblikje. Ik kom er aan".
Hij boog de knieën, en tot Panda's grote schrik sprong hij veerkrachtig
van het koord af. Het is te begrijpen dat Panda zijn ogen dicht kneep,
maar hij had buiten de butler gerekend. Die greep een mollige leunstoel
en schoof die met grote vaardigheid precies onder zijn neersuizende
werkgever.
"Jammer mompelde deze, toen hij veilig tussen de pingelende ve
ren van het inzakkende meubel terecht kwam. "Ik ben bang dat er niets
gebeurd is. Zelfs dit is tamelijk vervelend"
ROHATAART
150 g. boter, 150 g.
basterdsuiker, 1 ei,
100 g. cacaopoeder,
50 g. rozijnen, 150 g.
droge koekjes, 150 g.
hazelnoten of aman
delen.
Roer de boter met de
basterdsuiker romig.
Meng eerst het los
geklopte ei en daarna
de cacaopoeder er
door. Blijf roeren tot
een gladde chocola
decrème is ontstaan.
Voeg dan de rozij
nen, de fijngebrok-
kelde koekjes en de
gepelde hazelnoten
of amandelen toe, die
met een scherp mes
in grove stukjes zijn
gehakt. Doe dit
mengsel in een met
transparantfolie ge
voerde cakevorm en
laat het in de koel
kast hard worden.
Trek de taart aan het
folie uit de vorm en
snijd hem in plak
ken.
/K- HEB LP, 77AA£ ZiAj c
Her HeL&rAAL GIT de £}El/EAJ
/wj capbautweeroe. ooi
i&Ti HEEL ^OEPfcecpr DA-T
"2J5 G KIM/A/E/0 CjEl/EAJ?
V
Agenda
LUXOR: "The dvnamite brothers",
dag.2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. 2.15, 4.30,
7.00 en 9.15 uur. 18 jaar.
CAMERA: "Marathon man". dag.7.00en
9.30 uur. 18 jaar. Kindermatinee: "De
kleine zeemermin", za. en woe. 2.30 uur,
zo. 2.00 en 4.15 uur. AL.
Nachtvoorstelling "Le magnifique", vr.
en za. 12.00 uur. 18 jaar.
STUDIO: "1900, deel 2". dag. 2.30 en 8.00
uur. 18 jaar.
LIDO I: "Two minute warning dag.
2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur. 14
LIDO II "Silent movie", dag. 2.30, 7.00
en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur. AL.
LIDO III: "Mr. Klein", dag. 2.30, 7.00 en
9.15 uur, zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: "King Kong", dag. 2.15, 6.45
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
sieve verpleging: dag van 14.00 tot 14.30
yur en van 18.30 tot 19.00 uur.
Sport-Medisch Adviescentrum Spreek
uur, ma. 19.30-20.30 uur in het St.
Elisabeth-Ziekenhuis.
Endegeest dinsdag en vrijdag 13-14.30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
•;erste klasse: de gehele dag.
n 9.15 u
1.1.45,4.30,6.45 en 9.15 u
REX: "Tiroler Sexfestyn", dag. 7.00 en
9.15 uur. 18 jaar.
Kindermatinee: "Sneeuwwitje" za. en
woe. 2.30 uur. AL.
Nachtvoorstelling: "Horizontale pret op
het ronde bed", vr. en za. 11.30 uur. 18
jaar.
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur.
Avond bezoekuur: 18.30-19.30 uur. Kin
derafdeling dagelyks van 14.00-19.00 uur
alleen voor ouders zondag 14.00-15.00
uur voor overige familieleden. Kinderen
beneden 14jaar hebben geen toegang op
de kinderafdeling.
Sint Ellzabeth-ziekenhuis:
Volwassenen dagelijks van 14.06-14.45
uur en van 18.30 tot 19.30 uur: klasse
afdelingen ook 11.15 tot 12.00 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11.15 tot 12.00
uur (alleen voor echtgen.) v. 15.00 tot
16.00 uur en van 18.30 tot 19.30 uur. Kin
derafdeling dag. van 15.00 tot 18.30 uur.
CCU (hartbewaking) dag. van 14.15 tot
14.45 uur van 19.00 tot 19.30 uur. I.nten-
*30 tot 20.00 uur
•erde klasse bezoekuur van 13.00-14.00
iur en 18.30-19.30 uur
j-vinderzaal: van 13.00-14.00 uur. Op
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19.30 uur.
Voor de prematurenafieling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tlm vrijdag:
18.30-18.45 uur.
Zaterdag en zondag
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderklimek
Dagelyks:
15.00-15.45 uur.
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijn oord: le en 2e klas 11-11.30; 15.30-
14.15 en 18 30-19.30 uur: 3e klas 13.30-
14.15 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 uur
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol ^20-175000).
