Hubert Lampo: gelukkig met
tv-bewerking van zijn boek
[/lij\mgmmmaj
...en gisteren i
toegelicht
De komst van Joachim Stiller
Veronica verbijsterd
Wijnberg verdacht
van uitspattingen
met jonge meisjes
(^yjvandaaa...
TV-donderdag
c1 frambozenvla
halve liter van 99
voor 85
Geldig t/m zaterdag 19 feb
RI WOENSDAG 16 FEBRUARI 1977
RADIO - TV - KUNST
De schrijver van o.a. ,f)e heks en de archeologie",£)e belofte aan Rachel",
Hermione betrapt", ,JJe ruiter op de wolken", „Terugkeer naar Atlantis",
De zwanen van Stonehenge" en ,De komst van Joachim Stiller", Hubert
Lampo, was onlangs één dag in Nederland om de televisiebewerking van
het laatstgenoemde boek, dat in een co-produkte van BRT en AVRO op
woensdag 16 februari as. van 21.15 tot 22.55 uur via Nederland 2 wordt
uitgezonden, van een begeleidend commentaar te voorzien.
In deze televiesiebewerking worden prachtige rollen gespeeld door Hugo
Metsers (Freek Groenveltic.q. Lampo, schrijver en journalist bij de ,f>chel-
debode") Joan Remmelts (Andreas Colijn, een boekhandelaar) en Cox
Habbema (Simone Marijnissen, uitgeefster van een avantgarde-
tijdschrift)Kleine ondersteunende rollen spelen Willeke van Ammelrooy
als Maria VandecasteeleILilly en Ward de Ravet (bekende van ,jherlock
Jones") als Wiebrand Zijlstra, een gewiekste kunsthandelaar. In België
werd deze televisiebewerking in drie afzonderlijke delen uitgezonden,
maar cineast Harry Kumel maakte voor Nederland een afleveringdie
totaal honderd minuten in beslag neemt. Deze gecomprimeerde bewerking
zal namens AVROIBRT worden uitgezonden naar het Jnternationale
Televisiefestival"dat binnenkort in Monte Carlo zal worden gehouden.
k Hubert Lampo: tevreden
verfilming.
Is Lampo met de televisiebewer
king van zijn boek? Lampo: Dat
het boek een heel eind van de film
verwijderd zou zijn, geloof ik niet.
Toen met „Oorlog en Vrede" ver
filmd had, bestond er ook een
aanwijsbaar verschil met de
boekversie. Dat betekende inmid
dels niet, dat de verfilming
daarom ook slecht was. Een regis
seur kan besluiten om de continuï
teit, of omdat bepaalde scènes
nauwelijkt te verfilmen zijn, van
de door de auteur aangebrachte
tekst af te wijken. Daar waar kü-
mel dat gedaan heeft, heb ik dat
als zeer logisch ervaren. Toen ik
de bewerking zag, had ik met die
passages geen enkele moeite. Er
zijn enkele speelse scènes ver
dwenen en het circus is een tent op
de kermis geworden, maar daar
heb ik vrede mee. Ik zie de film, als
een kind, dat een nieuw stuk
speelgoed heeft. Ik ben er ver
schrikkelijk gelukkig mee.
Kan hij iets vertellen over de
voorbereidingen tot deze televi
siebewerking?
Lampo: Ik herinner mij op de dag
nauwkeurig, dat Walter van der
Kamp nu bijna twee jaar geleden
naar Brussel is gekomen om te kij
ken naar de werkkopie. Toen al be
stond bij ons de gedachte om voor
Nederland één langlopende versie
van ruim een uur te maken. In Bel
gië was namelijk over het algemeen
de ervaring, dat de onderbreking in
de uitzendingen als zeer storend
werd ervaren, het was ons destijds
bovendien erg moeilijk om vast te
stellen, waar wij tot afgeronde ge
deelten zouden moeten besuiten.
Het is één verhaal en dat laat zich
niet makkelijke couperen.
Hoe staat hij op het ogenblik
tegenover het boek „De komst van
Joachim Stiller". Het is bekend,
dat dit boek hem de sleutels gaf tot
zijn eigen, autonoom ontwikkeld,
„magisch realisme".
Lampo: Bij het schrijven kwam ik,
zonder dat ik het mezelf bewust
was, tot de ontdekking, dat ik ge
grepen werd door het „messias-
type" een oud mythologisch/reli
gieus gegeven, dat ieder mens vol
gens Carl Gustav Jung min of meer
in zijn onderbewustzijn bij zich
draagt. Dat „magisch realisme"
vind ik incidenteel terug in de tele
visiebewerking. Kümmel geeft op
een gegeven ogenblik een beeld
van een „flash back", waarin de
schrijver Freek Groenevelt zich bij
de psychiater herinnert, hoe hij ja
ren geleden voor het eerst met de
persoon van Joachim Stiller werd
geconfronteerd, omdat er een groot
tijdsverschil ligt tussen het mo
ment, waarop ik het boek heb ge
schreven (1958/59) en het ogenblik
van verfilming, moesten bepaalde
gegevens door Kümel worden aan
gepast. De „eerste confrontatie"
met Stiller heeft Kümel heel knap
dramatisch herleid tot een door een
V-2 gruwelijk verminkte majoor
Joachim Stiller, een Amerikaans
legeraalmoezenier, die over de
jonge Freek Groenevelt valt en
daarmee diens leven redt. Deze
.hergeschiedschrijving" van kü
mel, Blokker en Ferry, de onlangs
helaas overleden Franse scenario
schrijver, die voor de televisiebe
werking gebruikt maakte van de
Engelse uitgave van mijn boek,
heeft mij bijzonder aangegrepen en
alle kritiek van mijn kant op de ver
filming onmiddellijk in de kiem ge
smoord.
Schuldcomplex
Wie is de figuur Freek Groenvelt?
Lampo: Mijn vrouw vertelde me,
dat Hugo Metsers precies de schrij
ver speelt, die ik vroeger ben ge-
Cox Habbema en Hugo Metsers in ,JDe Komst van Joachim Stiller".
weest. Daar kan ik natuurlijk niet
over oordelen. Zij vond veel van het
aarzelende, bange, weifelende van
de Groenevelt-interpretatie door
Metsers in mijn persoon van vroe
ger aanwezig. Over Groenvelt als
dramatisch personnage kan ik na
tuurlijk wel iets zeggen. Groenevelt
heeft een schuldcomplex omdat
zijn vader in de oorlog fout is ge
weest. In de televisiebewerking zie
je ook, in verscheidene „flash
backs", dat Freek als klein kereltje
moet ervaren, hoe zijn vader we
gens collaboratie door leden van
het verzet wordt weggevoerd. Die
gebeurtenis in zijn leven is uitge
groeid tot een immer aanwezig
schuldgevoel. Ik heb Joachim Stil
ler in het boek bewust geïntrodu
ceerd als een „messias-figuur", die
bestemd is om Freek Groenvelt te
redden. Daarom zal Groenvelt ook
nooit in wérkelijk contact komen
met de persoon van Joachim Stil
ler. Op het ogenblik, waarop dat in
de televisiebewerking dreigt te ge
beuren, wordt Stiller, vlak voor
Groenevelt's en Simone Marijnis-
sen's ogen door een auto overreden.
De werkelijke ontmoeting zou
nooit plaatsvinden.
OVER AFWIJZING ALS C-OMROEP
HILVERSUM - Het bestuur van de
Veronica Omroep Organisatie heeft
„met verbijstering en grote ver
ontwaardiging", kennis genomen
van de afwijzing door de minister
van CRM op Veronica's verzoek om
zendtijd als C-omroep. Het argu
ment van de minister dat zij niet
voldoende leden zou hebben vindt
Veronica onaanvaardbaar omdat
zij haar eerste aanvraag gebaseerd
op 150.000 leden nog in 1974 heeft
aangevuld met een accountants-
Het gemeentebestuur van Milaan
heeft Carlo Maria Badini voorge
dragen als directeur van de Scala.
Dit besluit moet nog bekrachtigd
worden door de regering in Rome.
Badini die de afgelopen 13 jaar de
opera in Bologna heeft geleid, volgt
Paolo Grassi op, die in het begin
van dit jaar werd benoemd tot
hoofd van de Italiaanse staatstele-
LOS ANGELES - Henry Wijnberg,
een goede vriend van de filmster
Elisabeth Taylor in de tijd dat zij
voor de eerste keer van Richard
Burton gescheiden was, is in de
Amerikaanse stad Los Angeles be
schuldigd van onwettige sexuele
activiteiten met jonge meisjes.
Ook zou deze 42-jarige oud
autohandelaar van Nederlandse
afkomst minderjarigen drugs en al
cohol verstrekt hebben.
De Nederlandse Amerikaan zal
zich vandaag moeten verantwoor
den voor de rechtbank.
Wijnberg zou samen met een an
dere man eind vorig jaar sexuele
„handelingen" hebben verricht
met vier meisjes in de leeftijd
15 en 16 jaar. Het tweetal zou de
meisjes ook hebben gefotografeerd
in „compromitterende" omstan
digheden. Wijnberg werkte vroeger
als bediende in een hotel in Am
sterdam. Hij werd in 1973 door de
acteur Peter Lawford voorgesteld
aan Elisabeth Taylor.
Op 28 januari werd hij door de poli-
NEDERLAND I
15.30 - De holle bolle boom (AVRO)
16.15 - Muzikaal intermezzo (AVRO)
16.20 - Een bezoek aan de goudzoeker, filmreportage (AVRO)
16.45 - Supersonic, pop- en rockmuziek (AVRO)
17.10 - Gitaar spelenderwijs, kursus, les 8
18.15 - Moderne elektronica (TELEAC)
18.45 - De Bereboot (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.04 - Van gewest tot gewest (NOS)
19.50 - Uitzending PPR
20.00 - Omwille van de liefde, tv-spel (NOS)
20.55 - Oten hoe zit het nu met Sien?, programma over t
scheiden vrouwen (NOS)
21.35 - Journaal (NOS)
21.50 - Den Haag Vandaag (NOS)
22.05 - Panoramiek (NOS)
22.35 - Sprekershoek (NOS)
22.50 - Studio Sport (NOS)
23.25 - Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 - Staatsloterij (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.04 - Wie oren heeft (IKON)
19.29 - Kenmerk (IKON/KRO/RKK)
20.00 - Journaal (NOS)
20.25 - Stichting Socutera
20.30 - Eindexamens, ja of nee? (AVRO)
21.15 - De komst van Joachim Stiller (AVRO)
22.55 - Journaal (NOS)
Er is een kleintje op komst en de
vraag die vrijwel dagelijks van
buitenaf komt is: .én, wat
moet het worden, een meisje of
een jongen Maar in de ver
loskamer, een fractie na de ge
boorte, tél je eerst haastig. Is het
een kindje met alles er op en er
aan? En pas daarna: is het een
meisje of een jongen? Leuk om
te weten, maar het maakt op dat
moment eigenlijk niet uit. Alle
bei goed, als het maar goed is.
Deze gedachte speelt vooral bij
het kijken naar de documen
taire „Which for tomorrow" van
de Japanner Toshio Idematsoe,
die 13 jaar lang met de camera
een jongetje volgde dat niet
goed ter wereld kwam. Een
Softenon-kindje, zonder armp
jes.
Een reportage van 40 minuten
die compleet vertelde, hard, in
feite meedogenloos soms, over
het onvoorstelbare geduld van
ouders, over het gevecht van
het jongetje tegen zijn handicap
en - terzijde - over de taak die
Idematsoe zich stelde om te la
ten zien hoe iets schier hopeloos
toch een toekomst kan hebben.
Het eerste deel van de film was
ondanks, juist door het gebruik
van zwart-wit materiaal het
meest indringende. Geen beeld
dat afleidde van het onderwerp,
geen kleur met toevallig een
overbodig zonnetje erin. Ide
matsoe filmde toen ook nog ge
brekkiger, waardoor zijn bewo
genheid sterker lijkt door te tril
len. Als totaal niettemin een
werkstuk dat bij de kijker zo nu
en dan het hart doet omdraaien,
zonder dat Idematsoe daarvoor
enig sentiment aan hoefde toe
te voegen.
FRANS HAPPEL
In de NOS-rubriek "Sprekershoek" zal vanavond (Ned. 1,2235) de
Nederlandse Go-Bond uitleg geven over het Japanse denkspel Go, dat
in ons land snel aan populariteit wintDe Nederlandse Go-bond heeft
inmiddels vijftien afdelingen. In Sprekershoekook aandacht voor
de Lach-in, die door een Middelburgse wijkvereniging speciaal voor
bejaarden en gehandicapten wordt georganiseerd.
■kin Panoramiek vanavond (Ned. I, 22.05) een portret van Zuid-
Korea. Aan de hand van een Frans-Zwitserse reportage wordt ge
toond dat voor de Zuidkoreanen de koude oorlog nog niet voorbij is
onder de dreiging van het communistische regime uit het noorden.
verklaring waaruit blijkt dat de
Veronica Omroep Organisatie ruim
180.000 leden telt, aldus een verkla
ring van het bestuur van de VOO.
Het bestuur is van mening dat uit
deze afwijzing opnieuw blijkt de
onwil van de huidige minister van
CRM om Veronica als volwaardig
omroeporganisatie te accepteren.
Het door het ministerie van CRM
genoemde percentage van 54 pro
cent van het ledenbestand dat niet
zou staan ingeschreven als om
roepbijdragebetalers, komt Ver
onica als zeer ongeloofwaardig
voor. De door CRM gehanteerde
normen moeten dusdanig scherp
zijn dat, indien toegepast bij de
reeds bestaande omroeporganisa
ties, geen daarvan de huidige status
zou kunnen behouden. Het bestuur
van de Veronica Omroep Organisa
tie overweegt dan ook juridische
stappen om het door CRM toege
paste telsysteem te onderwerpen
aan het oordeel van de Raad van
State.
Hilversum I
18.30 Nws 18.41 (S) De een ziet het zus en
de ander zo. 19.00 (S) Muziektriptiek, van
zeven tot tien, met om 19.00 (S) Jazz-Sir;
om 20.00 (S) Eight o'clock special en
Oom 21.00 (S) Kruis en mol. 22.00 (S) een
mondje Frans. 22.30 Nws. 22.40 Aktua
III. 22.50 (S) Vluchtmisdrijf, hoorspel.
23.55-24.00 Nieuws.
Hilversum n
18 00 Nws. 18.11 Dingen van de dag.
P.P.: 18.20 Uitz. D'66. VARA: 18.00 (S)
Tussen start en finish: sport en muziek.
19.30 (S) Vrye tijd, blijde üjd Portret.
20.00 Nws. 20.05 (S) VARA-Klassiek:
Russisch Operaconcert door het Groot
Omroepkoor en het Omroeporkest,
telt o
VARA-Klassiek: Dianah Walsh, j
NOS: 22.30 Gamma van Alpha en Beta,
nieuw uit de wereld van wetenschap en
technologie. 23.00 (S) Met het oog op
morgen, met om 23.05 Aktualiteiteno-
verz.; 23.20 Den Haag vandaag en 23.52
Even ontspannen voor het slapen
gaan yoga. 23.55-24.00 Nws.
Hilversum Hl
NOS: 18.03 De vakaturebank. 18.10 (S)
NOS-maal. 19.30 (S) Langs de lijn; sport
en muz. (19.38 Paardenkoersen.) 23.02
(S) NOS-Jazz 0.02 (S) Metro's Midnight
Music. 1.02 (S) Take it easy. 2.02 (S) Dat
wordt weer nachtwerk. 4.02-7.00 (S) De
achternacht.
tie gearresteerd in zijn luxueze villa
in Beverly Hills maar korte tijd la
ter op borgtocht vrijgelaten.
ADVERTENTIE
NCRV: 7 00 Nws. 7.02 Het levende
Woord. 7.08 (S)Te Deum Laudamus. 7.30
Nws. 7.41 (S) Vandaag... donderdag:
aktual., persoverz., inform, en lichte
muz. (7.41 Hier en nu) 8.24 Werk-Wo'ord,
praatje. 8.30 Nws. 8.36 Gymn. voor de
huisvrouw. 8 45 (S)Tot uw dienst: klass.
9.05 (S) Onder de hoogtezon. 10.30
Nws. 10.33 (S) In 't zilver. 12.00 (S) De
Kilima Hawaiians Show. 12.15 Boer en
tuinder. 12.26 Meded. t.b. v. land- en
tuinbouw 12.30 Nws. 12.41 (S) Hier en
nu 12.55 (S) Middagpauzedienst. 13.15
(S) Metropole Orkest. 13.30 (S) Globaal:
gevar. prog, met om 15.30 Nws. 17.30
Nws. 17.32 (S) Hier en nu.
Hilversum II
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymm.
7.20 Op blote voeten, vraag- en ant
woordspel (8.00 Nws. 8.11 Radiojourn.)
8.50 Morgenwijding. 9.00 Kind van de
ongehuwde moeder. 9.35 Waterstanden.
9.40 Schoolradio. 10.00 Radio Lawaai-
papagaai. 10.10 Arbeidsvitaminen. (11.00
Nws. 11 03 Radiojourn.) 11.30 Rondom
twaalf: een uur allerlei voor iedereen.
12.30Hersengymnastiek: spelprog. 13.00
Nws. 13.11 Radiojourn. 13.25 Beursplein
5. 13.30 'n Middagje AVRO: muziek, i
Hilversum Hl
TROS: 7.02 (S) Vaak 's ochtends. 9.03 (S)
De Hugo van Gelderen-show. 9.03 (S)
Gerardo de Vries draait op verzoek 12.03
(S) Boter, Klaas en prijzen. 14.03 (S) Pol-
derpopparade. 16.03 (S) Europarade.
Hilversum IV
KRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) Badinerie: klass.
kamermuz. 9.00 Nws. 9.02 (S) Aan woor
den voorbij gedachten ter overweging.
9.10 (s) Promenade Orkest. 9.30 Ik sta
niet voor de banken te praten. 10.00 (S)
Aubade: klass. muZ. 12.00 (S) Rondom
Ravel (7). 14.00 Nws. 14.02 Hoogachtend:
herhalingen van KRO programma's.
14.45 (S) Ariadne auf Naxos, opera van
Richard Strauss.
DUITSE TV
Duitsland I
woensdag 16 februari
17.05 Kinderprogr. 17.25 Kmderprogr.
17.55-18.00 Journ. (Reg progr. NDR:
18 00 Rebellion der zalten, tv-film. 18.30
Akt. 18.45 Zandmannetje. 18.55
Nordschau-Magzin. 19.26 Lokalseite un-
ter links, tv-serie. 19.59 Progr.overz.
WDR: 18.00 Reg. nws. 18.05 Intermezzo.
18.10 Spelprogr. 18.40 Die Eingeweihten
von Eleusis, tv-serie. 19.10 Akt. en muz.
19.45 Amusem.progr.) 20.00 Joum. en
weerb. 20.15 Document. 21.00 Report.
21.45 Spuren, tv-serie. 22.30-22.50
Journ., en weerber.
Duitsland H
16.20 Gym. voor kinderen. 16.30 Kleu-
terprogr. 17.00 Journ. 17.10 Dierie
Klumberger, tv-serie. 17.40 Akt. en muz.
18.20 Zum kleinen Fisch, tv-serie. 19.00
Journ. 19.30 Inform, progr. 20.15 Infor
maties en meningen uit het bedrijfsle
ven. 21.00 Journ. 21.15 Report. 21.45 Die
TV België Ned.
woensdag 16 februari
18.15 Kleuterprogr. 18.00 Progr. voor
zestig-plussers. 18.50 Space 1919, feuille
ton. 19.40 Meded. en weerber. 19.45
Journ. 20.15 Rhoda, tv-serie. 20.40 In
perfecte staat, tv-spel. 21.45 Nws uit de
filmwereld. 22.33-22.55 Joum. en Wet-
15.00 - Van hart tot hart
NOS-NOT (EO)
16.00 - 16.30 Schooltelevisie.
Bob Meijer:
boek over
verzwijgen
van nieuws
LEEUWARDEN - Ex-nieuwslezer
Bob Meijer heeft een boek geschre
ven over het nieuws. Het boek is
vanaf morgen in de boekhandel
verkrijgbaar. Het heet „Het belang
rijkste nieuws wordt verzwegen",
telt 104 pagina's en is uitgegeven bij
Novapress in Laren (N.H.).
De schrijver tracht daarin met be
hulp van beeldmateriaal uit het da
gelijks nieuws uiteen te zetten wat
volgens hem de oorzaken zijn van
het feit, dat, zoals hij het stelt, het
nieuws steeds meer gekleurd wordt
weergegeven en in sommige geval
len zelfs, al naar gelang de kleur van
de regering, voor een deel of in zijn
geheel wordt achtergehouden.
Bob Meijer was 12'/ï jaar als
redacteur-nieuwslezer in dienst
van het NOS-journaal. Eind 1975
nam hij op staande voet ontslag,
omdat hij naar zijn zeggen niet lan
ger nieuws kon voorlezen, waarvan
hij vond dat het verdraaid of onvol
ledig werd weergegeven.
Het vroegere Engelse fotomodel
Twiggy was even in ons land. Ze
presenteerde in Baarn haar eerste
langspeelplaatdie binnenkortin
Nederland in de handel zal komen.
Julius Hermann
(88) overleden
WENEN - Julius Hermann, die vele
jaren dirigent is geweest van de in
ternationaal bekende ,Deutsch-
meisterkapelle', is in Wenen over
leden.
Dit orkest dat wel het 'philharmo-
nisch orkest van de blaasmuziek'
werd genoemd, was de voortzetting
van de kapel van het in 1696 ge
vormde regiment van de „Hoch-
und Deutschmeister". Onder lei
ding van Hermann overleefde het
ensemble de ineenstorting van de
Donau-monarchie. In de unifor
men van deze monarchie traden de
leden van de kapel in de gehele we
reld op. Voorgangers van Hermann
waren de operette- en walscompo-
nisten Carl Michael Ziehrer en Jo
sef Helmesberger. Nu Hermann op
88-jarige leeftijd is overleden, zal de
kapel bij gebrek aan een opvolger
worden ontbonden.
