Renovatie
tot rol
stoelhuis
in Noord
Het dilemma van de wethouder van onderwijs
"Tv)
VVD: noodlokalen in
Meren wijk veilig?
Botsingen
ONTVOLKING VAN SCHOLEN IN BINNENSTAD EN GROEI IN MERENWIJK
Corine Koet heeft nu de ruimte
Alle doorgangen in het huis zijn
ruim genoeg voor Corine in haar
electrische rolstoel.
Door Tom Maas
LEIDEN - Twee kleine woningen
aan de Waldeck Pyrmontstraat zijn
gerenoveerd tot één ruime rol
stoelwoning. De elfjarige Corine
Koet heeft in huis nu eindelijk alle
ruimte om met haar rolstoel te gaan
en te staan waar zij wil. Alle partijen
(gezin, woningbouwvereniging en
architect) zijn uiterst tevreden over
het resultaat van deze vorm van re
noveren. Het zou wenselijk zijn als
uitgezocht zou worden waar in de
toekomst nog meer van dergelijke
renovaties nodig zijn, want daar
heeft men nog weinig kijk op.
Corine heeft van jongs af aan een
spierziekte gehad, ze heeft nooit
kunnen lopen. Ze kan zich alleen in
haar electrische rolstoel verplaat
sen. Elke dag komt een busje langs
om haar naar de mytylschool aan de
Blauwe Vogelweg te brengen.
Na de geboorte van Corinne, die
één broertje heeft, is de familie
Koet al snel van het bovenhuis
waar ze woonden verhuisd naar een
woning op de begane grond. Het
gezin woont nu al jaren in de Wal
deck Pyrmontstraat. Haar ouders
hebben Corine altijd gestimuleerd
om zoveel mogelijk overal gewoon
mee te doen. Mevrouw Koet „Ze
wordt ontzettend goed geaccep
teerd in de buurt. Ze speelt gewoon
met de kinderen in de buurt, ze doet
gewoon mee".
Een paar jaar geleden kwam een
maatschappelijk werkster op be
zoek die zag hoe verschrikkelijk
klein het gezin behuisd was. Me
vrouw Koet vertelt dat er wel eens
ouders van schoolgenootjes op be
zoek kwamen: „Die ouders konden
zich niet voorstellen hoe ik hier kon
leven". Het huisje was zo klein dat
Corine zich niet zelf in haar rolstoel
kon verplaatsen; ze zat altijd op één
punt en moest het vragen om „ver
sjouwd" te worden. In het
schuurtje achter het huis lieten Co-
rines ouders een douche aanleggen,
waar Corine zo goed en zo kwaad
als het ging geholpen werd.
Er is toen gedacht aan een andere,
ruimere woning, maar dat zou voor
het gezin Koet verschrikkelijk duur
worden. De oplossing kwam toen
het oudere echtpaar dat naast het
gezin woonde vertrok.
De woningbouwvereniging Ons
Belang greep die gelegenheid aan
om de twee woningen samen te
voegen tot één ruime rolstoelwo
ning. Architect De Jong van het ar
chitecten NBR uit Wassenaar kreeg
in augustus 1975 opdracht om de
plannen uit te werken. Het heeft de
nodige moeite en tijd gekost om
alle procedures rond te krijgen,
maar in april 1976 kon de gereno
veerde woning opgeleverd worden.
Architect De Jong heeft de plannen
opgezet in samenwerking met de
Stichting Revalidatie Zuid-
Holland, gevestigd in Den Haag.
Deze plannen werden doorgespro
ken met de familie Koet. In de te
keningen hoefde niet veel meer
veranderd te wnrHpn
De hoogte van het verstelbare aan
recht kon het gezin zelf bepalen
Mevrouw Koet bepaalde ook de
hoogte van het speciale douchebed,
waarop Corine kan liggen als ze on
der de zeer ruim uitgevoerde dou
che geholpen wordt.
Op vele punten is het nieuwe huis
aangepast. De deuren zijn breder
dan normaal en zonder drempel
uitgevoerd om makkelijk doorgang
te verlenen aan een roelstoel. In de
keuken is het aanrecht zo gemaakt
dat iemand in een roelstoel er mak
kelijk bij kan; de hoogte van het
aanrecht is verstelbaar. De douche
is zo ingericht dat Corinne makke
lijk bij het douchen geholpen kan
worden. Ook de toilet is aangepast
aan Corinnes handicap. De aanpas
singen zijn overigens van dien aard
dat het huis als roelstoelwining ge
schikt is voor iedereen die in een
rolstoel lééft.
Het samentrekken van de twee wo
ningen tot een vernieuwde en aan
gepaste woning heeft totaal 67.000
gulden gekost. Het gezin Koet moet
nu de dubbele huur opbrengen, te
weten 165 gulden.
Tijdens de verbouwing heeft het
gezin 5 maanden in een woning om
de hoek. in de Anna van Saksen
straat, gewoond. Voor de andere
woningen in de Waldeck Pyre-
montstraat worden op dit moment
plannen voor renovatie uitgewerkt.
De bewoners zijn in principe al ak
koord met het schetsen. Ons Be
lang had de wonin g boven die van
de familie Koet tegelijk met de be
nedenwoning willen renoveren,
maar zo ver is het niet gekomen
omdat die bewoners niet akkoord
waren met de eerste principeteke
ningen.
Incidenteel worden bij renovatie
wel eens speciale voorzieningen ge
troffen, maar nog nooit is een wo
ning helemaal aangepast als rol
stoelwoning. Het bestuur van de
woningbouwvereniging Ons Be
lang zou van het bureau Huisves
ting eigenlijk wel meer gegevens
willen hebben over de vraag naar
aangepaste woningen. Onbekens is
wat het aanbod is, er wordt nooit
over gepraat. Maar mevrouw Koet
kan zich voorstellen dat er meer ge
zinnen zijn die eigenlijk een aange
paste woning nodig hebben: "Het is
pure noodzaak voor wie in een rol
stoel zitten.
Dit huis is een hele ver
lichting. Je kar; merken dat Corine
nu makkelijker beweegt. Er kon
den ook kinderen komen met haar
verjaardag, dat konden vroeger al
leen kinderen zonder rolstoel zijn.
Ze kan zich veel meer ontplooien.
Ze doet nu alle huishoudelijke din
gen zelf." Mevrouw Koet is de wo
ningbouwvereniging en de archi
tect dankbaar voor het initiatief en
het helemaal aangepaste ontwerp.
Het is een initiatief geweest dat wel
licht navolging verdient. Bij Ons
Belang wordt gesuggereerd dat de
communicatie met het bureau
Huisvesting beter zou kunnen, zo
dat er meer inzicht zou komen op
de behoefte aan aangepaste wonin
gen.
Het aanrecht is zo geconstrueerd dat Corine in haar rolstoel er makkelijk bij kan.
LEIDEN - Het WD-raadslid
Zonnevylle wil weten of de
noodlokalen voor het onderwijs
in de Merenwijk nu wel of niet
uit oogpunt van brandveilig
heid verantwoord zijn. Hij heeft
naar aanleiding van berichten
hierover in deze krant schrifte
lijke vragen gesteld.
De brandweer kwam in eerste
instantie tot de conclusie, dat de
lokalen niet veilig waren, maar
kwam daar later op terug. Ook
wil Zonnevylle weten of de
noodvoorzieningen na de af
keuring door de inspectrice
voor het kleuteronderwijs en na
eventueel aangebrachte verbe
teringen voldoen aan de eisen*
die men minimaal aan onder
wijsvoorzieningen mag stellen.
Verder vraagt het VVD-raadslid
of wethouder Tesselaar inder
daad gezegd heeft dat de bouw
van negen nieuwe noodlokalen
in de Merenwijk reeds in sep
tember 1977 begint. Wanneer
kan de gemeenteraad daarover
een beslissing nemen en staan
de lokalen er dan inderdaad be
gin '78 (Zonnevylle wijst erop
dat de noodlokalen op het ge
meentelijk investeringsschema
voor 1978 staan). Hij vraagt zich
af hoe het college in de tussen
tijd de situatie denkt op te van
gen, gezien de afstand van de
serie noodlokalen die dit voor
jaar gereed komen, tot de an
dere scholencomplexen in de
wijk. Hij wijst erop dat er - ge-
zien een brief aan de raad-
communicatiestoornissen be
staan tussen de oudercommis
sie van de Meerpaal en B en W.
Hij dringt er bij het college op
aan om in samenwerking met
de oudercommissie in de tijd
dat de huidige situatie voort
duurt naar een oplossing te
streven.
LEIDEN - Op het kruispunt van
Haagweg en Churchilllaan werd za
terdagmiddag omstreeks kwart
over zes een bromfiets door een
auto geschept. De berijder, de
16-jarige J.K. uit Leiden, stak, ko
mend uit de stad en rijdend over het
fietspad langs de Haagweg, de weg
over toen de auto van de 21-jarige
Leidenaar P.S. reeds dicht was ge
naderd. Bij een poging om de
bromfiets nog te ontwijken, kwam
de auto na de botsing op zijn kant
terecht. De bestuurder kwam met
de schrik vrij. De bromfietsbes
tuurder kreeg een hersenschud
ding en de 14-jarige duo-passagier
A.B. uit Leiden brak zijn enkel.
Gistermiddag rond vier uur deed
zich even verderop de Haagweg
opnieuw een ongeval voor. De
27-jarige Arabier H.A. uit
Saoedie-Arabië reed over de Vin-
kweg in de richting van de Rijndijk
en besteedde zoveel aandacht aan
de verkeersborden ter plaatse dat
de auto in het talud terecht kwam
en tegen een lichtmast botste. De
auto werd geheel vernield. De be
stuurder kreeg een wond aari het
voorhoofd. Twee inzittende land
genote» de 22-jarige A.A. en de 22-
jarige I.N. kregen verwondingen
aan het hoofd.
Mater-Sprenger
vierde jubileum
De Leidse Amateur Planten- en
Fruitteeltclub Mater-Sprenger
vierde zaterdagmiddag zijn tienja
rig bestaan. Deze vereniging orga
niseert o.a. cursussen voor volk
stuinders en geeft voorlichting over
het telen van dahlia's, chrysanten,
fruit en planten. Vooral de grote ac
tiviteit van deze vereniging en de
prettige samenwerking met
Mater-Sprenger werd door de ver
schillende sprekers tijdens de ma
tig bezochte receptie, in clubhuis
"Ons Buiten", benadrukt. Namens
de Leidse Bond van Amateurtuin
ders voerde de voorzitter, de heer
Haarlem, het woord: hij wees nog
op de behaalde successen van
Mater-Sprenger bij de nationale
kampioenschappen bloemschik
ken voor amateurs. De erevoorzit
ter van het Algemeen Verbond van
Volkstuinverenigingen, de heer
Visser, die zich had voorgenomen
om niet meer in het openbaar te
spreken, maakte voor Mater-
Sprenger een uitzondering en wen
ste het bestuur veel succes voor de
toekomst. Verder voerden nog af
gevaardigden van de tuingroepen
"Ons Buiten", "Roomburg" en
"Oostvliet" het woord.
LEIDEN - Het is een bekend ver
haal: het effect van de geboorte
golf ligt ver achter ons, het kin
dertal neemt af, scholen ontvol
ken, gebouwen komen leeg te
staan. Er is vrijwel geen ge
meente die dat lot ontloopt. En
om dicht bij huis te blijven: de
ontwikkelingen in de Leidse
binnenstad spreken boekdelen:
schoolsluitingen in het recente
verleden en schoolsluitingen in
de toekomst.
Maar er zijn ook ontwikkelingen in
omgekeerde richting. Zo is in
nieüwbouwwijken de behoefte
aan onderwijsvoorzieningenjuist
erg groot. De Merenwijk is er een
treffend voorbeeld varL In die
wijk zullen uiteindelijk zo'n acht
tienduizend mensen komen wo
nen. Veel jonge gezinnen, veel
kinderen, veel scholen. Zo simpel
ligt dat.
Maar bestuurderen plegen dat niet
als simpel te ervaren. Aan de ene
kant zien ze immers schoolge
bouwen leegstromen, terwijl ze
aan de andere kant handen en
voeten tekort komen om in de
behoefte aan nieuwe lokalen te
kunnen voorzien. "Het is een po
litieke en financiële vraag", zegt
wethouder Dick Tesselaar, die als
beheerder van de onderwijspor-
tefeuille in Leiden met dit pro
bleem wordt opgezadeld. "Kijk,
volgens de wet heb je de grens
van een school op vier kilometer
liggen, je zou dus eventueel kin
deren in een andere wijk op
school kunnen laten gaan. Maar
het is de vraag of dat wel zo ver
standig is. Intussen blijf je met
dat probleem zitten. Je weet dat
er in de binnenstad scholen ge
sloten moeten worden. Maar
moet je dan aan de andere kant
geld pompen in nieuwe lokalen
voor de Merenwijk, terwijl die
misschien overeen x-aantal jaren
ook leeg komen te staan?".
Een politieke en financiële vraag,
waar Tesselaar de gemeenteraad
persé bij wil betrekken. Het
bouwen van nieuwe lokalen in de
advertentie
Alle reizen zijn volledig verzorgd en incl.
excursies. 8 Dagen binnenland reeds v.a. f 292.-.
8 Dagen buitenland reeds v.a. f 444.-.
Dit boekwerk is gratis verkrijgbaar op de
stations, de NS-reis- en inlichtingenburo's,de ANWB,
de meeste reisburo's en de Rabobanken.
twijfelachtige wetenschap dat ze
wellicht niet hun geld zullen op
leveren, is een zaak waarover de
gemeenteraad zich maar moet
uitspreken, vindt hij.
Noodvoorzieningen
Het kindertal in de Merenwijk
groeit flink Zo zelfs dat de zg.
vleugelschool aan het Broek
plein, waar de drie zuilen (open
baar, prot. chr. en r.k.) zo amech
tig tegen elkaar aanleunen, bij
kans uit haar voegen barst. In de
openbare lagere- en kleuter
school "De Meerpaal" moesten
zelfs noodvoorzieningen worden
aangebracht.'En als er op korte
termijn geen maatregelen wor
den genomen, zal ook het prot.
chr. deel in grote moeilijkheden
komen.
Op het ogenblik telt de Merenwijk
drie scholencomplexen: één aan
het Valkenpad (in de Slaagh-
wijk), één aan het Broekplein en
één aan de Zwartemeerlaan
(Zijlwijk), waar omstreeks mei
negen nieuwe lokalen zullen
worden opgeleverd.
Aanvankelijk was het de bedoeling
dat er bij de sporthal aan het
Broekplein in 1977-'78 nog eens
negen lokalen zouden komen.
Maar toen duidelijk werd dat de
behoefte aan onderwijsvoorzie
ningen de prognoses te boven
ging, besloot wethouder Tesse
laar het krediet voor die negen
lokalen naar voren te halen. En
waarschijnlijk zullen ze nu begin
volgend jaar gereed zijn. Waar
mee het ruimtegebrek overigens
niet direct is opgelost. In oktober,
zo verwacht de wethouder, zullen
zich wel opnieuw moeilijkheden
voordoen. Daarna is de nood
voorlopig gelenigd. Maar dan?
De Merenwijk heeft er een hele
Leedewijk bij gekregen. Een wijk
waar de toewijzing van woningen
voor een groot deel in handen is
van Nationale Nederlanden. Dat
maakt het inzicht in de gezinssa
menstelling van de bewoners er
niet eenvoudiger op en dus ook
niet het inzicht in de behoefte aan
scholen. Een andere onzekere
factor is de natuurlijke trek naar
de scholen: Jantje zitop school X,
dus zijn zusje Marie moet daar
ook maar naar toe. Dat zijn din
gen die moeilijk voorspelbaar
zijn.
Inmiddels is wel duidelijk gewor
den dat de prognoses hoognodig
moeten worden bijgestuurd. De
rek van de bestaande scholen is
er uit. Er zullen in elk geval be
halve de negen lokalen bij de
sporthal nog eens negen lokalen
(zes voor het lager- en drie voor
het kleuteronderwijs) bij moeten
komen. Waar die lokalen zullen
komen, is nog niet precies be
kend, maar wethouder Tesselaar
denkt aan het complex van Na
tionale Nederlanden, ofschoon
eventuele plannen van de ge
meente Warmond voor het nabij
liggende gebied die keus niet on
belangrijk kunnen beïnvloeden.
Immers, wat gaat Warmond in
dat gebied doen?
Pessimistisch
Over de ontvolking van de scholen
in de Leidse binnenstad zijn de
prognoses - cijfermatig gezien -
ronduit pessimistisch. De laatste
- tien jaar is het aantal leerlingen
bij het kleuter- en lager onderwijs
consequent gedaald. En over
twee jaar, zo luiden de verwach
tingen, zal het leerlingenoestana
bij het kleuteronderwijs met 20
procent gekrompen zijn, terwijl
het aantal leerlingen bij het lager
onderwijs over vijf jaar (daar
werkt het langer door) met 27
procent zal zijn geslonken. Op
grond van die verwachtingen is
er tussen de gemeente en de over
ige twee zuilen (schoolbesturen)
een vorm van overleg op gang
gekomen om te bekijken wat de
gevolgen zullen zijn per wijk.
In Zuid-West, waarvan veel bewo
ners naar de Merenwijk zijn ver
huisd, hebben inmiddels tv/ee
r.k. scholen hun deuren moeten
sluiten. Er zal nog een.openbare
school - de Hammerskjöldschool
volgen, terwijl wethouder Tesse
laar de indruk heeft dat er nog
wel twee scholen in die wijk ge
sloten zullen moeten worden.
De Professorenwijk verkeert in een
vergelijkbare situatie. Daar zul
len in de nabije toekomst een
openbare school en in een later
stadium waarschijnlijk nog een
confessionele school moeten
verdwijnen. De vraag is alleen of
een mogelijke nieuwe bouwloca
tie in Meerburg niet de nodige in
vloed zal gaan hebben op het
scholenbestand in de Professo
renwijk, omdat er - als er ge
bouwd gaat worden - waarschijn
lijk te weinig woningen zullen
komen om het stichten van een
nieuwe school te rechtvaardigen.
De oude Leidse binnenstad telt op
het ogenblik twee prot. chr. la
gere scholen, twee r.k. scholen en
een openbare school. Als gevolg
van het teruglopen van het aantal
leerlingen worden daar een prot.
chr. school (die aan het Noord
einde) en een r.k. school (De Bar-
baraschool aan het Levendaal)
afgebouwd. Het plan is om in elk
geval drie scholen over te hou
den, alleen is nog niet bekend
waar ze precies zullen komen.
Ook in de Kooi doet zich een daling
van het aantal leerlingen voor, die
volgens Tesselaar zal resulteren
in de sluiting van één of meer
scholen.
Al met al zijn het ontwikkelingen
die - terwijl er in de Merenwijk
geschreeuwd wordt om meer lo
kalen - wethouder Tesselaar voor
een levensgroot dilemma plaat
sen. Enerzijds terugloop, ander
zijds groei. Tesselaar: "Kijk, ik
heb er wel begrip voor hoor, als
ouders zeggen: geef ons vol
doende goede voorzieningen.
Maar wij zullen als gemeente toch
goed moeten bekijken of dat al
lemaal wel verantwoord is".
ADVERTENTIE
Nationale-Nederlanden
Wij maken onze relaties er op attent dat ons kantoor te
Leiden, Rapenburg 8,
op 15 februari zal worden gesloten.
Binnenkort hopen wij u te informeren over de opening van
een nieuw kantoor.
U kunt zich voorlopig wenden tot onze kantoren te:
Haarlem
Grote Markt 21
tel. 023-311450
Den Haag
Groenhovenstraat 2
tel 070-712011