Bestrijding
geslachts
ziekte
moeilijker
HELE HOGE KORTINGEN
OP VRIJWEL AL ONZE
SHOWROOMMODELLEN
Gewrichten 'ideaal gesmeerd'
De beste machine kan er niet tegenop
HET SLAAPKAMERCENTRUM
VOOR DE GEHELE RANDSTAD
DINSDAG 8 FEBRUARI 1977
UTRECHT (ANP) - „Hoe is het
mogelijk, dat een gezond gewricht
80 jaar meegaat, terwijl zelfs de be
ste, goed gesmeerde machine, lich
ter belast dan bijvoorbeeld de men
selijke knie, onherroepelijk slijta-
geverschijnselen gaat vertonen".
Deze vraag heeft de Utrechtse chi
rurg G. de Keizer (33) beantwoord
in het proefschrift „over s.vnoviale
vloeistof, gewrichtssmering en
arthrosis deformans", waarop hij
enige tijd geleden aan de rijksuni
versiteit in Utrecht is gepromo
veerd tot doctor in de geneeskunde.
Hierin komt hij tot de conclusie, dat
de gewrichten een zo ideale sme
ring hebben, dat geen machine
eraan kan tippen.
Volgens zijn promotor, prof. dr. P.
Wittebol, is dr. De Keizer de eerste
wetenschapper ter wereld die een
afdoende verklaring heeft gevon
den voor het smeermechanisme
van het gewricht. Prof. Wittebol
noemde het proefschrift ook „een
doorbraak naar de pathologie (ziek
teleer) van alle gewerichtsaandoe-
ningen".
Tot nü toe is arthrose (degeneratie
van een gewricht) op een enkele
chirurgische ingreep na vrijwel on-
handelaar Alleen de klachten kun
nen soms wat worden verminderd.
maar dat neemt niet weg dat de le
vensvreugde van talloze mensen
wordt beperkt door aanhoudende
pijn en een meerdere of mindere
mate van invaliditeit.
Dr. De Keizer is er van uitgegaan,
dat een beter begrip over het ont
staan van arthrose pas mogelijk is,
als eerst inzicht is verkregen in het
functioneren van een normaal ge
wricht. Daar ontbreekt nogal wat
aan, waarschijnlijk doordat het om
een zo complexe zaak gaat, dat ver
schillende wetenschappen (bij
voorbeeld ook een bio-mediscYi ge
schoold ingenieur) bij het onder
zoek moet worden betrokken. Zelf
is dr. De Keizer bij zijn onderzoek
bijgestaan door deskundigen van
de TH in Twente en de TH in Delft.
Kraakbeen
Tijdens het lopen wisselen maxi
male en minimale belasting van het
kniegewricht elkaar in hoog tempo
af. Belastingen in het kniegewricht
van meer dan driemaal het li
chaamsgewicht zijn tijdens de
„standfase" normaal. Maar ge
zonde gewrichten „slijten" niet,
terwijl het kraakbeen - te vergelij
ken met de lagers in een machine -
toch erg zacht is en terwijl het rege
nererend vermogen (het „weer
aangroeien") van kraakbeen zeer
beperkt is.
Eigenlijk zou het dus voor de hand
liggen, dat elk gewricht wel door
slijtage ten gronde zou moeten
gaan. Dat dit niet gebeurt is volgens
dr. De Keizer alleen maar te verkla
ren doordat de kraakbeenopper
vlakken elkaar helemaal niet raken.
Een laagje smeermiddel houdt ze
gescheiden en dat smeermiddel
wordt geleverd door de synoviale
vloeistof, een slijmerig vocht in de
gewrichtsholten.
De tot nu toe over de synoviale
vloeistof bestaande theorieën
kloppen volgens dr. De Keizer niet,
omdat die niet verklaren hoe het
vocht er in slaagt, de kraakbeen
oppervlakken van elkaar af te hou-
•den. In de bestaande modellen zou
de „smeerlaag" daarvoor een mil
joen keer zo dik moeten zijn als ze
in werkelijkheid is.
De "Fuikenlichter" - ofwel: de brutalen vissen niet achter het net..
Elastisch
Dr. De Keizer heeft de eigenschap
pen van de synoviale vloeistof uit
voerig bestudeerd. Een van de be
langrijkste is de viscositeit of „dik-
vloeibaarheid" die niet constant
blijkt te zijn. De inwendige wrij
ving (weerstand) van de vloeistof
verandert met de bewegingen en de
belasting vanhet gewricht. Belang
rijke factoren daarbij zijn de
„stroomsnelheid", de elastische ei
genschappen van de vloeistof en de
vertraging die zich bij de wisselin
gen voordoet. Vooral de „tijdsaf
hankelijkheid" speelt volgens dr.
De Keizer een belangrijke rol.
In zijn proefschrift beschrijft hij
ook wat er gebeurt bij de steeds
veranderende contactoppervlak
ten. Al met al heeft het „ideale"
smeringssysteem tot gevolg, dat, of
het been tijdens het lopen nu in een
„standfase" of een „zwaaifase" is,
ongeacht de belasting dus, een
steeds even dikke vloeistoflaag de
kraakbeenoppervlakken scheidt.
Dit mechanisme kan in de war
worden gebracht door een abnor
male belasting van het gewricht
(bijvoorbeeld bij te dikke mensen)
of door andere invloeden van bui
ten. Wat ook de oorzaak van een
gewrichtsaandoening is meestal
ontstaat er een vicieuze cirkel; als
het kraakbeen bijvoorbeeld slijt
door een te grote belasting kan er
een ontsteking ontstaan die weer in
stand wordt gehouden doordat de
„afvalprodukten" van het kraak
been in de smeervloeistof terecht
komen.
Praktisch nut
Hoewel het bij het onderzoek van
dr. De Keizer vooral ging om het
verzamelen van bewijzen om zijn
theorie over de smeervloeistof te
onderbouwen, is al tijdens het on
derzoek enig praktisch nut geble
ken van zijn stellingname. Voor de
preventie zowel als voor de diag
nostiek.
Zo heeft hij ontdekt, dat de syno
viale vloeistof (die wordt geprodu
ceerd door een membraam) zich na
verstoringen maar heel langzaam
herstelt. Als er door welke oorzaak
dan ook dus sprake is van een „slij-
tager" van de smering, mag het ge
wricht niet al te snel weer worden
belast. Dat is bijvoorbeeld van be
lang voor patiënten die in verband
met een voetbalknietje zijn geope
reerd. Om arthrose te voorkomen,
zullen ze hun knie vrij lang rust
moeten gunnen. Door middel van
een punctie zou regelmatig kunnen
worden bekeken, in welke conditie
de smeervloeistof verkeert en
welke belasting weer verantwoord
Ook operatietechnieken zouden
volgens promotor prof. Wittebol
misschien moeten veranderen, als
rekening wordt gehouden met het
tempo waarin de synoviale vloeis
tof zijn goede eigenschappen weer
terugkrijgt. Bij het stellen van een
diagnose is het ook van belang, de
smeervloeistof te bekijken, omdat
dan bijvoorbeeld eerder kan wor
den vastgesteld of er sprake is van
rheuma of arthrose. Zo kan worden
voorkomen, dat bij een arthrosepa-
tiënt met een „goudkuur" wordt
begonnen in de veronderstelling,
dat hij aan rheuma lijdt.
Op de Technische Hogeschool in
Twente werkt men nu aan het ont
wikkelen van een apparaat waar
mee de eigenschappen van de sy
noviale vloeistof kunnen worden
vastgesteld en dat, om met prof.
Wittebol te spreken, zo gemakke
lijk te bedienen is, dat „iedereen het
kan doen".
DEN HAAG - Het wordt steeds moeilijker om de geslachtsziekte gonorr-
hoe oftewel "druiper" met penicilline te bestrijden. In Rotterdam zijn al
vier gevallen van een gonorrhoe-variant bekend, die niet op de gewone
manier te behandelen is. Gezondheidsautoriteiten vermoeden dat deze
vorm van geslachtsziekte steeds meer zal voorkomen, omdat de Neder
landers door buitenlanders worden besmet.
Artsen sluiten niet uit dat door het sterk toegenomen inkooptoerisme naar
Engeland de penicilline-ongevoelige bacteriën naar Nederland worden
overgebracht. "Al geruime tijd moeten artsen steeds grotere hoeveelhe
den penicilline voorschrijven om iemand van gonorrhoe af te helpen",
meldt de afdeling Biowetenschappen en Maatschappij van de Konin
klijke Akadem.ie van Wetenschappen. "De voor genezing benodigde
hoeveelheid penicilline is de afgelopen jaren zeker 25 keer zo groot
geworden".
Derde land
Totale ongevoeligheid voor dit antibioticum was tot voor een jaar vrijwel
onbekend. Nederland is het derde land in Europa waar de "nieuwe"
bacil is gesignaleerd. Het eerst in Engeland, daarna in Noorwegen.
De bacteriestam komt het meest voor op de Filippijnen. Een van de Neder
landse gevallen is het gevolg van contact met een Filippijnse vrouw. Een
ander geval betreft een zeeman, die de ziekte opliep in Ghana.
Volgens dr. E. Stolz van het Rotterdamse Dijkzigtziekenhuis kan men in
verschillende tropische landen, maar ook in Frankrijk en Spanje, zonder
recept penicilline kopen. Het verbaast deze arts dat de ongevoeligheid
niet eerder is ontstaan. Hoewel hij zegt dat het nooit helemaal zeker is
dat de gonorrhoe-variant uit de Aziatische landen komt, meent hij dat in
bepaalde bevolkingsgroepen op de Filippijnen veertig procent met go
norrhoe is besmet. Volgens het Amerikaanse blad Science nemen de
Filippijnse prostituées bij wijze van voorzorg regelmatig een lage dosis
antibiotica. Het te snel voorschrijven van penicilline in het algemeen zou
de oorzaak kunnen zijn van de ongevoeligheid.
Andere middelen
Geslachtsziekte die niet meer te genezen is met penicilline, kan nu nog met
andere middelen worden bestreden zoals Getracycline en Speotinimy-
cine. Maar volgens dr. Stolz zal de nieuwe bacterie daar op een goed
moment ook ongevoelig voor worden. Momenteel wordt aan bijna alle
Amerikaanse universiteiten gezocht naar een middel dat meer moge
lijkheden biedt. Gedacht wordt aan preventieve inenting tegen ge
slachtsziekten, hoewel dat de nodige bezwaren zal opleveren.
SENSATff^lEEL AANBOD
10-TALLEN
\n DELLEN
en lits-
meaux
zwart e
,led. met
extra brede
boekenplan
ken. 2 riante
nachtkastjes van 625 -
voor 398.-
EXTRA AANBIEDING
OMBOUWKAMERS
Extra aanbieding
Onthulling v
STUNTPRIJS
voor échte DRAKA
Teener-set Joyce in moderne
kteurkombinatie van 2 frisse kleuren Bestaande uit
ledikant, nachtkastje en 2-delige
sekretaire Normaal nn nnn
319 Nu samen v00r jj 98.- en 229.-
Bijp. linnenkast 169.-, bijp. buro's 98.-
Off. dealers: Auping, Draka, Norma, Zaalberg„ Ideens, Boxspring, Springbox. Springset. Komfortabel
GEWOON
1 TE GEK!
keihard vergelijkbaar
deze slaapset bestaande uit ledikant. 2-persoons 140 x 190 (20<
2 nachtkastjes, opbouw, boekenplank toilet inzetspiegel en verlichtin
van 748.-
i NU TEZAMEN VOOR
444.-
'ROMANTIQUE'
Een van de fraaie
modellen
waaruit u kunt kiezen.
yaO LISSE
LISSE
Grachtweg 59-€
koopavond donderdag
CRUOUIUS WADDINX VEEN
J2521-12949 Spaameweg 75b Tel 023 289033 /mclk.Hte Ï47:'. r«-i 01H2H
it problum koopa»o«d »rt|diQ parkeren geen proeieem koopavond vrgdag parkeren geen probleem
