Rabin sprak met bemiddelaar
LEVEN IN ULSTER
IS ZENUWSLOPEND
Levering van kerninstallaties gaat toch door
Andrew Youngambassadeur die
geen blad voor de mond neemt
Schot in vredespogingen in Midden-Oosten
ZATERDAG 5 FEBRUARI 1977
Zes leden Rode Frankrijk en West-Duitsland weerstaan druk uit Washington
Hulp weer vrij
AMSTERDAM (ANP) - De
rechter-commissaris te Amsterdam
heeft gisteren na verhoor de zes
verdachten van de mislukte bo
maanslag in Amsterdam-Oost in
vrijheid gesteld. Hij achtte onvol
doende termen aanwezig voor ver
dere gevangenhouding. Het zestal
was maandag door het landelijk
terreurbestrijdingsteam gearres
teerd.
Van de zes waren er vier die wei
gerden een verklaring af te leggen,
de Twee anderen verklaarden met
nadruk dat zij onschuldig waren.
De bom werd in mei vorig jaar aan
getroffen tegen de gevel van een ga
ragebedrijf aan de Linnaeushof te
Amsterdam-Oost. De politie was'
door een anonieme telefonische tip
gewaarschuwd. Een politieman
trok de elektrische draden van het
ontstekingsmechanisme los, zodat
de bom niet tot ontploffing kwam.
Volgens de verklaringen van de of
ficier van justitie, mr. F. H. von
Meyenfeldt, stond het projectiel op
scherp. De bomaanslag werd ge
heim gehouden.
PARIJS (DPA)/Reuter)- President
Valery Giscard d'Estaing en
bondskanselier Helmut Schmidt
zijn het eens over de noodzaak om
verdere verspreiding van kerncen
trales tegen te gaan, maar zij zijn
voor vreedzame economische doe
leinden aan landen die kernenergie
voor hun ontwikkeling nodig heb
ben.
Dit is gisteravond bekend gemaakt
in Parijs, na afloop van het topover-
leg tussen het Franse staatshoofd
en de Westduitse regeringsleider.
Via woordvoerders lieten zij weten
bereid te zijn met de Verenigde Sta
ten overleg te plegen over strikte
waarborgen bij de uitvoer van ker
ninstallaties.
Diplomaten die aan de besprekin
gen hebben deelgenomen, verze
kerden echter dat de twee landen
vastbesloten zijn om weerstand te
bieden aan de druk van Washing
ton om hun contracten tot levering
van opwerkingsinstallaties voor
kernafval aan Brazilië en Pakistan
op te zeggen. Plutonium dat met
behulp van dergelijke fabrieken
wordt geproduceerd, kan gemak
kelijk worden gebruikt voor de
vervaardiging van kernwapens.
Giscard en Schmidt zeiden voorts
dat zij aan de Europese topconfe
rentie dit jaar concrete plannen zul
len voorleggen voor een bespoedi
ging van het streven naar economi
sche integratie Volgens een ge
meenschappelijke verklaring moet
Europa tegen 1978 zijn ontwikke
ling naar een volledige monetaire
en economische unie voortzetten.
De ministers van financiën van de
twee landen zullen eens per kwar
taal bijeenkomen om het economi
sche beleid te coördineren. Andere
europese landen zullen later wor
den uitgenodigd aan dit overleg
deel te nemen. Giscard en Schmidt
stemdem ook hun standpunten op
elkaar af wat de komende weste
lijke top met president Carter be
treft. Volgens diplomaten is het
vrijwel zeker dat de conferentie op
10 mei in Londen begint. Wat de
economische maatregelen op na
tionaal gebied betreft, liet de
bondskanselier zich optimistisch
uit over het Franse anti-inflatieplan
en het Westduitse program tot ver
betering van de conjunctuur. Sa
men met Giscard hoopte Schmidt
dat ook de maatregelen die in ver
scheidene andere Europese staten
zijn getroffen, zullen bijdragen tot
een nieuwe aanzwengeling van de
economie in de europese gemeen
schap.
GENÈVE (Reuter/DPA/UPI/AFP) - Premier Rabin van Israël is gisteren
naar Genève gevlogen en heeft daar drie uur lang gesproken met president
Houphouet-Boigny van Ivoorkust die zou bemiddelen bij de pogingen om
tot vrede in het midden-oosten te komen.
De president van Ivoorkust zou Rabin in kennis hebben gesteld van het
jongste standpunt van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie (PLO). De vo
rige week woensdag hebben vertegenwoordigers van deze organisatie een
bezoek gebracht aan president Houphouet-Boigny die een villa in Genève
heeft. De vertegenwoordigers van de PLO hebben hem daar een persoon
lijke boodschap overhandigd van de leider van de PLO, Jasser Arafat.
SCHIPHOL - D leidster van de Ierse vrouwenbeweging voor vredeBetty Williams, is gisteravond op Schiphol
aangekomen. Zij werd verwelkomd door Trix Betlem (rechts), lid van het comité Hulp Noord-Ierland. Betty
Williams zal vandaag aanwezig zijn op een bijeenkomst voor de vrede in Noord-Ierland die vandaag in Amster
dam wordt gehouden. Overigens heeft het Ierland Komitee gisteren aan de Nederlandse vrouwenbewegingen
gevraagd de banden met de Noordierse organisatie te verbreken. Het Komitee vindt dat de Noordierse vredesbe
weging de kritiek voornamelijk tegen dé IRA richt, terwijl de schuld ligt bij het Britse leger en de Noordierse
politie.
In een gemeenschappelijk i
niqué, gisteren in Genève uitgege
ven na afloop van het gesprek tus
sen Rabin en Houphouet-Boigny,
zeggen beide staatslieden van me
ning te zijn dat de vredespogingen
in het Midden-Oosten gebaseerd
moeten zijn op de bestaande resolu
ties van de Verenigde Naties.
Het gaat hier om de resoluties 242
(van 1967) en 338 (van 1973). In reso
lutie nummer 242 wordt aange
drongen op terugtrekking van de
Israëlische troepen uit de bezette
Arabische gebieden en beëindiging
van de staat van oorlog door de
Arabische landen. In de tweede re
solutie wordt een beroep op Israël
en Egypte gedaan een bestandsak
koord te tekenen.
In het communiqué wordt voorts
gezegd dat Rabin en de president
van Ivoorkust "diepgaand van ge
dachten hebben gewisseld" over de
toestand in het Midden-Oosten en
de pogingen die langs diplomatieke
weg worden gedaan om tot vrede in
dit gebied te komen. "Ze zijn tot de
conclusie gekomen dat de dialoog
de beste manier is om vrede te ver
krijgen". De twee mannen hebben
ook gesproken over de "rol van de
Afrikaanse landen in internationaal
verband". Het overleg is gevoerd in
"een sfeer van wederzijds vertrou-
Dat Rabin en Houphouet-Boigny
met elkaar in Genève zouden pra
ten, was niet van tevoren bekend
gemaakt. Waarnemers hechten een
speciale betekenis aan de ontmoe
ting daar men aanneemt dat de be
middeling van de president van
Ivoorkust betrekking heeft op de
diplomatieke stappen die thans
worden gedaan om tot hervatting
van de Geneefse vredesconferentie
over het Midden-Oosten te komen.
In Tel Aviv zei een hoge ambtenaar
van het Israëlische ministerie van
Buitenlandse Zaken dat Israël van
mening is dat de Geneefse confe
rentie in feite is vastgelopen en dat
het daarom graag zou zien dat Was
hington opnieuw langs diploma
tieke weg poogt tot een stapsge
wijze toenadering van beide par
tijen in het conflict te komen.
Deelneming van de Palestijnse be
vrijdingsorganisatie is een van de
belangrijkste kwesties die geregeld
moeten worden voordat de Ge
neefse conferentie, die in december
1973 maar twee dagen bijeen is ge
weest, hervat kan worden. De Ara
bische landen staan op deelneming
van de PLO, maar Israël wil met
deze organisatie niet onderhande
len. Het beschouwt de PLO als een
groep terroristen die uit zijn op de
vernietiging van de Joodse staat.
Secretaris-generaal Kurt Waldheim
van de V.S. die gisteren in Dama
scus is aangekomen, maakt op het
ogenblik een rondreis door het
Midden-Oosten om te proberen de
moeilijke kwestie van deelneming
van de PLO via een bepaalde pro
cedure te omzeilen.
Premier Rabin is inmiddels naar Is
raël teruggekeerd.
Premier Rabin zei later in een
vraaggesprek voor de Israëlische
televisie dat het overleg met de pre
sident van Ivoorkust past in het ka
der van Israëls pogingen om op-
nieuw diplomatieke banden aan te
knopen met de Afrikaanse landen
die hun betrekkingen met de
Joodse staat verbraken na de oor
log van 1973 in het middenoosten.
Op de vraag of dit soort overleg er
ook toe kan bijdragen dat Israël en
de Arabische landen rond de tafel
gaan zitten, antwoordde Rabin dat
hij op dit punt niet zo 'optimistisch
is als op het eerder genoemde.
Geheimzinnige
plons in het
Victoriameer
hij Australië
MELBOURNE (DPA) - Berich
ten over het neerstorten van een
hemellichaam in de nacht van
woensdag op donderdag en het
gelijktijdig opduiken van een
nieuw eiland in het Victoria
meer hebben de inwoners van
het zuidoosten van Australië
voor raadsels gesteld.
Geologen, sterrenkundigen en
natuurkundigen zijn naar het
meer in het natuur bescher-
mingsgebied Gippsland ge
trokken om het geheim van het
ongeveer honderd meter lange
eiland te ontrafelen. Het is op
hetzelfde tijdstip ontstaan
igaarop duizenden inwoners
„een gele vuurbal met lange,
groenachtige staart" boven het
meer hadden waargenomen.
Ooggetuigen vertelden dat zij
„een ontploffing die de ruiten
deed trillen" hadden gehoord.
Enkelen zeiden dat zij het pre
cies gezien hadden: het raadse
lachtige hemélichaam was in
het meer gevallen, twee kilome
ter van de plaats waar het
nieuwe eiland nu een meter
hoog boven het water uitsteekt.
De geleerden willen nu onder
zoeken of een meteorieteen deel
van de kunstmaan of ander
ruimte-afval in het meer is ge
stort. Een feit is dat donderdag
rond het eiland stoomwolken tot
twaalf meter hoogte en gasbel
len opstegen. Vissers vertelden
dat het meer op bepaalde plaat
sen veel dieper geworden is.
Enkele fantasierijke omwoners
menen zelfs dat het Victoria
meer door bezoekers van andere
planeten als landi
uitgekozen.
BELFAST (UPI) - Een blonde
vrouw van middelbare leeftijd
leunt tegen de etalage van een
kruidenier in Falls Road en huilt.
"O mijn God", zegt ze, "Ik heb er
genoeg van, ik kan het niet meer
aan". De kruidenier komt zijn win
kel uit, neemt haar voorzichtig bij
de arm en bréngt haar naar binnen.
"Alleen maar zenuwen", zegt hij
tegen een voorbijganger, „dit ge
beurt steeds".
Een uur tevoren was een bejaarde
vrouw, die in de nabijgelegen
Castle Street aan het winkelen was,
jammerend op het trottoir in elkaar
gezakt toen de knal uit de uitlaat
van een passerende auto de buurt
de adem deed inhouden. "Alleen
maar zenuwen", zei een verpleger
toen een ambulance de vrouw
kwam ophalen, "ze komt wel weer
bij".
De twee voorvallen, nauwelijks op
gevallen in de drukte van een op
volle toeren draaiende stad, weer
spiegelen de grote geestelijke
spanning waaronder vooral de
vrouwen op het No<ydierse
guerrilla-strijdtoneel gebukt gaan.
Een overwerkte arts schatte dat de
helft van de vrouwen in de volks
wijken van Belfast na meer dan ze
ven jaren van bommen en kogels
zich alleen nog maar met kalme
rende middelen op de been hou
den.
Overspanning
Dokter Joe Hendron, die een tien
duizend patiënten omvattende
praktijk heeft in de dichtbevolkte
wijken Turf Lodge, Anderson-
stown en Ballymurphy, zei dat de
tekenen van overspanning in nage
noeg elke woning zijn waar te ne
men. "Van jongeren tot ouden van
dagen, bij allen beheerst de angst
het dagelijkse leven. Maar het zijn
vooral de vrouwen die er het meest
onder lijden". Volgens de arts is een
typische patiënt de jonge huis
vrouw met drie of vier kinderen,
wonend in een volksbuurt of er
gens in een flatgebouw en met een
echtgenoot die of in de gevangenis
zit of werkloos is.
"Ze ziet er veel ouder uit dan ze in
werkelijkheid is. Ze klaagt over de
pressies, lijdt aan slapeloosheid of
kan niet meer op tegen het leven
van alledag", zegt hij. Dokter Hen
derson merkte op dat een van zijn
vier vrouwelijke patiënten lijdt aan
slapeloosheid of pleinvrees, de
angst om op straat te komen. "Ze
willen het liefst binnenblijven en
de moeilijkheden buiten de deur
houden. Voor de huisartsen zijn de
tekenen van overspanning enorm.
"Ze vertonen zich in nagenoeg elke
woning en manifesteren zich in
hoofdpijn, ademnood, depressie
en, natuurlijk, de overal heersende
angst", aldus dokter Henderson.
De arts wijt het grootste deel van de
zenuwoverspanningen in het wes
ten van Belfast aan de "hoogste
graad van armoede en de slechtste
woonomstandigheden in West-
Europa". "Veel woningen in dit ge
bied zijn nog niet geschikt om er
vee in onder te brengen en ze vallen
langzamerhand in elkaar", zegt hij.
De situatie verslechtert gestaag
terwijl het ene jaar van geweld door
het volgende wordt opgevolgd,
waarbij angstige katholieken of
protestanten uit de gemengde
buurten wegtrekken en zich bij hun
geloofsgenoten in andere wijken
voegen. In de meeste huizen wonen
volgens dokter Henderson dan ook
minstens twee en soms wel drie ge
zinnen bijeen. Dat op zich veroor
zaakt al spanningen, zegt hij
Bijna de helft van de vrouwelijke
patiënten van dokter Henderson
gebruikt kalmeringsmiddelen. De
meest gebruikte zijn genummerd
van een tot tien, overeenkomstig
hun sterkte. "De meesten staan op
nummer vijf', aldus de arts.
Maar de spanningen beperken zich
een miljoen gulden aan prijzen
De Moulinette maakt in een paar seconden
wat voor de dagelijkse maaltijd nodig is:
rauwkost, gehakt, gemalen kaas of noten,
precies zo fijn als u zelf wilt. Voorzien van
een krachtige 800 W-motor. Winkelwaarde
82.50. Geschonken door Moulinex B.V. te'
Gouda.
Te winnen in de Nationale
Puzzelaktie t.b.v. Nationaal Fonds
Beter Leven
niet alleen tot de vrouwen. Ook de
gaan gebukt onder de slij-
j van het geweld. "In een
gebied waar recht en orde gewoon
niet bestaan staan terroristen en
psychopaten op de voorgrond",
zegt dokter Henderson, "veel man
nen lijden aan chronische angst,
bang zich buiten hun eigen gebied
te begeven omdat zij vrezen ver
moord te worden".
Roemenië geeft
uitreisvisa
WENEN (Reuter) - De Roemeense
autoriteiten hebben 142 Roe
meense staatsburgers een visum
verstrekt om naar het buitenland te
vertrekken, zo heeft^ de Oosten
rijkse regering gisteren bekend
gemaakt. Volgens een Weense ver
klaring gaven de Roemeense auto
riteiten hiermee gehoor aan een op
roep van de Oostenrijkse kanselier
Bruno Kreisky. -
Het besluit van de Roemeense au
toriteiten is aan Wenen overge
bracht in een persoonlijke bood
schap aan Kreisky.
De uitreisvisa hebben voor het me
rendeel betrekking op gevallen van
gezinshereniging. In vier gevallen
is een huwelijk de grond voor de
verstrekking.
De meeste mensen 'die een visum
hebben gekregen zullen naar Oos
tenrijk vertrekken maar volgens
een woordvoerder van Kreisky zul
len ook families in andere landen
van de Roemeense maatregel profi-
teren.
WASHINGTON (ANP) - In januari
is het de goede kant uitgegaan met
de werkloosheid in de Verenigde
Staten. Blijkens gegevens van het
ministerie van Arbeid in Washing
ton daalde het voor het seizoen ge
corrigeerde cijfer van 7.8 procent
van de arbeidsbevolking in decem
ber tot 7.3 procent in januari. Dat
betekent dat het werkloosheid
spercentage het laagste is na de
economische inzinking.
Er dient evenwel rekening mee te
worden gehouden dat in dit cijfer
nog niet geheel de gevolgen zijn
verdisconteerd van het strenge
winterweer met zijn tekorten aan
brandstoffen en daarmee in ver
band staande bedrijfssluitingen.
Vermoedelijk zal de werkloosheid
daardoor in februari weer een
kraxhtige stijging te zien geven.
Het aantal werklozen in de VS
daalde van 7.52 miljoen tot 6.96 mil
joen. De werkende bevolking nam
toe van 88.44 miljoen tot 88.56 mil
joen en de arbeidsbevolking ver
minderde van 95.96 tot 95.52 mil
joen.
WASHINGTON (SP) - Andrew
Young, de nieuwe Amerikaanse
ambassadeur bij de Verenigde
Naties, durft onverbloemd
standpunten in te nemen, die niet
worden gedeeld door zijn directe
chef Cyrus Vance, de minister
van buitenlandse zaken. Binnen
een week is Young voor zijn af
wijkende meningen al drie keer
door buitenlandse zaken op zijn
vingers getikt, waarvan twee keer
door de minister persoonlijk.
Maar de ambassadeur laat zich
hierdoor niet van zijn stuk bren
gen. Hij zegt, dat hij zich in de
regering van president Carter ziet
als een soort wisselwachter, die
zijn eigen koers kan uitgeven,
voordat er door buitenlandse za
ken een formeel standpunt is be
paald. Het laatste conflict tussen
Andrew Young en het ministerie
is ontstaan door Youngs verkla
ring dat de Cubaanse troepen in
Angola voor een soort evenwicht
en voor orde zorgen. Hij zei dit in
een interview vlak voordat hij af
reisde naar Afrika, waar hij de
Rhodesische kwestie bespreekt
met de leiders van de „frontsta-
ten".
Geschrokken
Op het ministerie is men zeer ge
schrokken van deze uitlatingen
van de VN
assadeur. Maar Cyrus Vance
heeft de zaak in het openbaar niet
op de spits gedreven en volgens
het amerikaanse dagblad de
Washington Post is er nu afge
sproken dat er overleg zal worden
gepleegd met het Amerikaanse
hoofdkwartier bij de Verenigde
Naties in New York en het minis
terie in Washington, alvorens
dergelijke overduidelijke stand
punten worden bekendgemaakt.
Woensdag verklaarde Frederick
Z. Brown, woordvoerder van mi
nister Vance, echten „Noch am
bassadeur Young noch de minis
ter vergoelijkt de aanwezigheid
van Cubaanse troepen in Ango
la".
Maar later gaven hoge ambtena
ren van het ministerie toe, dat de
precieze tekst van deze verjaring,
waarin de Cubaanse inmening in
Angola wordt afgewezen, niet ter
goedkeuring is voorgelegd
Andrew Young.
Orde
De ambassadeur zei bij zijn i
trek letterlijk: „Er is een man
waarop de Cubanen voor een
soort evenwicht en orde zorgen in
Angola bijvoorbeeld".
Henry Kissinger heeft als minis
ter van buitenlandse zaken altijd
fel stelling genomen tegen de
aanwezigheid van de Cubanen in
Angola. Hij stelde als eerste
voorwaarde voor normalisering
van de betrekkingen tussen de
Verenigde Staten en Cuba, dat dit
land zich uit Angola zou terug
trekken.
Minister Vance had de ambassa
deur over zijn opmerking al ver
trouwelijk onderhouden, toen
het ministerie woensdag met de
aanvullende verklaring kwam,
die zei dat Young net als de mi
nister de Cubaanse aanwezigheid
in Afrika niet goed praat. Maar
woordvoerder Brown ontweek
een antwoord op de vraag of
hiermee Youngs verklaring werd
ingetrokken. „Ik zeg over deze
zaak precies wat ik bedoel te zeg
gen en laat daarbuiten wat am
bassadeur Young een paar dagen
geleden zou hebben gezegd".
Maar hij kon niet uit onder een
pertinent „nee" toen hem werd
gevraagd of de minister het eens
is met Andrew Young dat de Cu
baanse troepen een evenwicht
brengen in Angola.
Andrew Young heeft voordat hij
naar Afrika vertrok verklaard,
dat hij met minister Vance ge
sproken heeft over de uitzonder
lijke opvatting, die hij van zijn
taak heeft. „Ik heb de minister
gezegd dat ik, om het recht te be
houden te zeggen wat ik werke
lijk geloof, bereid ben al het ge
schut dat tegen mij wordt ge
bruikt te weerstaan en dat ik al
zijn terechtwijzingen wil aan
vaarden als die officieel nodig
zijn. Ik heb daar persoonlijk niet
de minste moeite mee".
Agewacht
Vorige week heeft het ministerie
van buitenlandse zaken al af
stand genomen van het pleidooi
van ambassadeur Young voor
toelating van Vietnam tot de Ver
enigde Naties en daarna heeft
minister Vance het standpunt
van de ambassadeur, dat het
blanke minderheidsbewind in
Rhodesie maar te onderhandelen
heeft als Zuid-Afrika dat wenst,
met een „zo eenvoudig ligt die
zaak niet" afgezwakt.
Cyrus Vance, hier met zijn voorganger op Buitenlandse Zaken Henry Kissinger,
moet Young regelmatig op z'n vingers tikken.
