Gespierde taal, en kleurrijke termenpracht Burgemeesters gaan te weinig op de trimtoer Jan Wolkers in Katwijk Vrouw komt om bij brand in ziekenhuis CDA in conflict met Duisenberg KATWIJK - Vraag uit het pu bliek: „Was u benauwd om naar Katwijk te komen?" De bekende schrijver-beeldhouwer Jan Wol kers gisteravond in zalencom plex „Tripodia": „Nee hoor, wie heeft dat gezegd?Nee, dat was ik wel geweest als ik met m'n schepje en m'n vormpje langs het kanaal hier naartoe was-komen lopen" (red. - scène uit het ver haal „De dominee met de strooien hoed"). Wolkers - gehuld in eigentijds denim, als vijftiger getooid met een vol-krullerige rood geverfde haardos - las voor uit eigen werk. En dat bleek, zoals de aanwezi gen ongetwijfeld al verwachtten, goed voor een rijke sortering ge spierde taal, blomvolle beelden, een kleurrijke termenpracht. Schrijver-beeldhouwer Jan Wol kers: "Je kan niet met een hamer op die glasplaten gaan staan slaan Wolkers over zijn onderwerpen: „De dood en wrange humor en- Voorlezen uit eigen werk - zoals was aangekondigd - maar geen dia's over zijn verblijf enkele ja ren terug op het bewoonde eiland Rottummerplaat (weet u nog welj Godfried Bomans ging eerst een week en kwam ziek terug). De verantwoording van de auteur „Ja, er zijn bij die dia's platen waarop zó'n afschuwelijke figuur staat, dat schijn ik zelf te zijn en de geneeskundige dienst hier heb ik gehoord heeft een vrye avond, zodat ik er maar vanafheb gezien." Secretaris H. Zantinge van de or ganiserende volksuniversiteit K&O („We hebben hem gedu rende drie jaar meermalen ver zocht te komen echter na af loop: „Wolkers had zelf voorge steld die dia's te vertonen, maar vorige week liet-ie plots weten dat het niet zou doorgaan. Tja, dat zyn grillige mensen, hè Katwijk Jan Wolkers komt uit het nabu rige Oegstgeest en zyn broer woont tegenwoordig in Katwijk, en de schrijver speelde daar dankbaar - ook voor wat betreft het veelkoppige en merendeels jeugdige publiek - op in. Zo las hij het verhaal "Ezau's handen" voor, waarin een knaap in het ha ventje van Katwijk valt en door diens broer wordt gered. De broer, als ze eenmaal op het droge zijn, zegt: „Als jij nog eens zo iets stoms doet, zal ik je niet nteer redden." De knaap krijgt juist daardoor zoveel bewondering voor zijn broer, dat-ie bij beetjes zijn gehele verzameling uitgebla zen eieren cadeau doet .Het eerst een gebarsten ei van de minst bijzondere soort. Dit soort vertellingen waren re den genoeg voor een vraag vanuit het publiek - na een pauze gele genheid tot vragen-stellen - over de autobiografische elementen in Wolkers' boeken. De auteur daarover: „Ja, alles datje schrijft heeft natuurlijk autobiografische elementen .Maar je kunt niet stellen dat mijn moeder uit het verhaal „het Tillenbeest" nou mijn moeder is, ook al is het een lieve vrouw die koffie inschenkt voor haar zoon die op bezoek komt". Wolkers heeft eens gezegd dat kinderen voor hem het belang rijkste zijn in zijn leven. Een vra gensteller haalde deze uitspraak aan en informeerde naar het aan tal kinderen dat de schrijver heeft en waaróm hij zulks indertijd heeft uitgekreten. De eerste helft van de vraag: twee zoons uit diens eerste .huwelijk; de een studeert geschiedenis de ander is fotograaf; hij ziet hen nog dage lijks. De tweede helft: „Nou, ik weet niet of er hier ouders in de zaal zitten? .Die kunnen bea men wat ik zeg. Door kinderen leer je jezelf kennen .Verder kan ik er eigenlijk weinig van ver tellen.' Monument Tot slot halen wij de vragensteller aan die het een en ander wilde weten van het Auswitsch- monument dat onlangs is ont huld en dat de beeldhouwer-in- de-mens-Wolkers voor het ge lijknamige comité heeft vervaar digd. Over het idee erachter: „Het is heel moeilijk iets te maken ter herdenking van het feit, dat er daar 18.000 mensen zijn ver moord. De mensen van dat co mité hadden iets gezien van een muur met stangen en prikkeld raad. Maar zoiets vind ik te natu ralistisch. Dat gaat niet uit als symbool boven de verschrikkin gen die daar in die gruwelkamers tijdens de Tweede Wereldoorlog zyn gebeurd. De onrechtvaar digheid die daar is gedaan moest eruit spreken. En die zie je in het gebarsten weerspiegelen van de hemel." Over hoe het werkstuk is ge maakt vervolgens: „Ja, je kan na tuurlijk niet met een hamer op die glasplaten gaan staan slaan. Dan springt het zilver er af en er I moet bovendien structuur in zo'n werkstuk aanwezig zyn. In over leg met de mensen van de glasin dustrie heb ik toen kleine snee tjes gemaakt in het glas, waar door de barst precies de juiste richting uitschiet." En als toegift in dit kader een sappige anecdote op z'n Wolke- riaans: „Toen dat werkstuk op een grote vrachtwagen werd ver voerd, stapte er op een gegeven moment een vrachtwagenchauf feur op ons toe die zei: Jongen, je hoeft niet rustig meer te rijden, hoor. Het hele zwikkie is al ge broken JOS VAN DER MEER In een brief aan Husak, secretaris-generaal van de commu nistische partij in Tsjechoslowakijc, doet het bestuur van de Raad van Kerken in Nederland een dringend beroep op de regering van dat land om de verklaring van Charta 77 ernstig te nemen en de vervolging van de ondertekenaars te staken en met hen in gesprek te treden. Charta 77 is een manifest van en kele honderden vooraanstaande Tsjechen waarin zij opkomen voor de handhaving van de mensenrech ten in hun land. De brief van de Raad van Kerken is ook gegaan naar de Tsjechische ambassadeur in Den Haag. De reactie van de Tsjechische rege ring op Charta 77 heeft de raad "diep teleurgesteld". „Terwijl de ondertekenaars op legitieme wyze internationale verdragen op hun naleving toetsen, wordt een aantal van hen door de politie verhoord en onder arrest gesteld. Arbeiders en ambtenaren worden geprest om zich tegen Charta 77 uit te spreken, hoewel de tekst van deze verklaring nog steeds niet officieel werd ge publiceerd". De rk kerk in Zuid-Afrika kreeg gisteren van regeringszijde een zware aanval te verduren in ver band met de integratie binnen het rk onderwijs. Een aantal rk scholen heeft vorige maand zijn deuren geopend voor leerlingen van alle In een fel commentaar verlangt de bestuurder van de Kaapprovincie L. Munnik "regeringsactie op het hoogste niveau". "Met de autoritei ten kan niet worden gespot; zij moeten handelen om de discipline, de wet en de orde te handhaven". Munnik, wiens positie te vergelij ken is met die van een gouverneur in de Verenigde Staten, eist een diepgaand donderzoek. Woordvoerders van de rk kerk ge ven als commentaar op de aanval van Munnik, die vrijwel zeker toe stemming van de regering had voor zijn kritiek, dat de kerk gehoor zaam moet zijn aan morele wetten en de wet van de bijbel. Hervormde Kerk: beroepen te Bleskensgraaf G. H. van Kooten Delft, te Heemse R. Heusinkveld Maassluis; bedankt voor Klaaswaal C. den Boer Wageningen, te Ouder kerk aan de IJssel A. Vlietstra Doornspijk. Geref. Kerken: beroe pen te Schoonhoven R. Oranje Ol- denzaal, te Hoogeveen J. van der Klaauw Veendam en H. Bylsma Bedum; aangenomen naar Heer- hugowaard kandidaat P. Vliegen- thart aldaar; bedankt voor Emlich- heim (West-d Enter, Gorredijk en Uithuizen W. A. Boer Meerkerk. Geref. Kerken Vrijgemaakt: be dankt voor Rozenburg W. Scherff Ma rum. Bejaarden krijgen meer invloed in hun tehuizen DEN HAAG (SP) - Bejaarden krij gen meer invloed in hun bejaarden tehuizen. Staatsecretaris Meijer (CRM) heeft daartoe gisteren maat regelen aangekondigd in de Tweede Kamer tijdens de bëhande- ling van de nota bejaardenbeleid. Meijer liet blijken niet toe te willen geven aan de bezwaren die de Tweede Kamer heeft ingebracht tegenover de beperking van het bouwen van bejaardenoorden. Volgens de CRM- staatssecretarissen kan in sommige gevallen afgeweken worden van de norm dat het aantal bedden in be jaardenoorden niet hoger mag zijn dan de zeven-procent van de be volking in de regio. Verpleeghuis bij Rijnoord bijna klaar ALPHEN AAN DEN RIJN - Het verpleeghuis aan de Delfzichtweg (nabij ziekenhuis Rijnoord) nadert zijn voltooiing, al zal het nog een klein jaar duren alvorens het in ge bruik kan worden genomen. Onge veer een jaar geleden ging de eerste paal de grond in en de verwachting is dat het gebouw in oktober opge leverd wordt. De inrichting zal nog enkele maanden vergen zodat ge hoopt wordt dat het verpleeghuis rond de jaarwisseling in gebruik kan worden genomen. Opleiding Gisteren werd gestart met de oplei ding van de eerste groep (8) zieken verzorgenden voor het nieuwe ver pleeghuis. Totdat het verpleeghuis klaar is zullen de leerlingen een stuk praktijkervaring op kunnen doen in het verpleeghuis Leythen- rode in Leiderdorp. Het is de be doeling dat in september de oplei ding - die twee jaar duurt - van een nieuwe groep ziekenverzorgenden van start gaat. In het verpleeghuis, dat 140 bedden zal tellen, zullen uiteindelijk ongeveer 80 verple- genden nodig zijn, van wie onge veer 50 leerlingen. Hoofd van de op leiding is Andries Paats. In Brussel BRUSSEL (ANP) - Bij een brand in het EEN BRAND IN HET Brus selse Sint Janshospitaal, die giste ravond gedurende een uur woedde, is een 78-jarige vrouw omgekomen. De vrouw overleed, waarschijnlijk nadat de emoties haar te veel ge worden waren, aan een hartaanval Van de ongeveer vijftig in het zie kenhuis verpleegden, was deze vrouw het enige slachtoffer. De an dere tijd konden allen ruimschoots op tij din veiligheid worden ge bracht. Op de tweede en derde etage van het hospitaal is aanzien lijke schade aangericht. Het vuur is ontstaan in of zeer dicht bij de kapel van het dertig jaar ge leden gebouwde Sint Janshospi taal. Die kapel was gelegen op de eerste etage. Patiënten van de er boven gelegen etages werden zo snel mogelijk naar andere afdelin gen van het ziekenhuis overge bracht. Enige tijd is de brandweer bang geweest voor explosies. Juist bo ven de brandende kapel namelijk bevonden zich de kamers waar pa tiënten met ademhalingsmoeilijk- heiden verpleegd worden. Daar waren enige zuurstofflessen aan wezig. De brandweer heeft aan patiënten rookmaskers uitgedeeld om te voorkomen dat ze door de rook be vangen zouden worden maar zover is het niet gekomen. Wel moesten op een gegeven moment een tiental mensen van het verplegend perso neel, via een door de brandweer opgestelde ladder, het gebouw ver laten. De oorzaak van de brand is Bijna voltooid, maar het zal nog een jaartje duren voor het verpleeghuis in gebruik kan worden nog onbekend. genomen. DEN HAAG (SP) - De positie van de Nederlandsche Bank is de inzet van een gevecht tussen minister Duisenberg (Financiën) en het CDA. Tegen de zin van de minister willen de christen-democraten de toezicht op het kredietwezen uitsluitend in handen van de Nederlandsche Bank leggen. Duisenberg staat er op dat de minister van Financiën de uiteindelijke verantwoordelijkheid krijgt. Als de Kamer de minister geen gro tere greep op de bankwereld geeft, zet zij uiteindelijk zichzelf buiten spel, waarschuwde minister Dui senberg gistermiddag. De minister wordt door het parlement op de vingers gekeken. De Nederland sche Bank niet. Hij oefende grote druk uit op de CDA-partijen om hun voorstel in te trekken. Maar het CDA-kamerlid Van Amelsvoort vreest dat dit zal leiden tot ondermijning van de po sitie van de Nederlandsche Bank. Het gevecht wordt achter de schermen voortgezet. Volgende week dinsdag zal moeten blijken of het CDA een botsing met minister Duisenberg wil riskeren. HILLEGOM - Hillegommers die de uitvoering van de operette "Die Csadarfürstin" door het muziekge zelschap Kunst en Volharding uit Lisse willen zien krijgen daar op 18 maart de gelegenheid voor. Dan komt het gezelschap naar zaal Flora in Hillegom. In Lisse (gebouw Re- hoboth) zijn er al uitvoeringen op 25 februari, vier maart en elf maart. Kaarten voor het Hillegomse op treden zijn verkrijgbaar bij E. Wes terink, Schaepmanlaan 41, tel. (02520-21225). GRUTTER RUILT DE MAÏZENA TN VOOR ANTIEK Het is een klassiek ver haal aan het worden. Een kleine middenstander die, om zijn nek te red den, successievelijk al zijn personeel de bons geeft, dan een paar jaar samen met zijn vrouw probeert de zaak draaiende te houden en uiteindelijk in het zand bijt omdat hij ondanks al zijn overuren slechts een karige boterham blijft verdienen. De sanering in het midden- en kleinbedrijf maakt nog steeds „slachtoffers". Alp hen aan den Rijn is daar geen uitzondering op. Daar heb ben door de komst van en kele cash en carrybedrijven en in mindere mate door het grootwinkelbedrijf vooral veel winkeliers met een overwegende levensmidde lensortering moeten afha ken. De laatste vijf jaar zo'n vijftig. Hoofdzakelijk jonge ondernemers. Joker De meesten hebben hun joker nu ingezet op een andere branche. Om maar eens wat te noemen: kruidenier Willem Goedhart is begrafenison dernemer geworden, Richard Kerkhoven verkoopt nu schoenen, Willem Krosschel zit in de verzekeringen, Wim Scherpenzeel in de textiel. Deze week heeft Cees Wortman zijn levensmiddelenbedrijfje Tips voor deze rubriek kunt U elke morgen tot 10.00 uur aan mij kwijt, tel. 071-144941, toestel 38. U mag ook schrijven. Cees Wortman: nu antiek in plaats van doucheschuim: „anders ga ik er aan onderdoor in de Hoofdstraat gesloten. Van jongsaf opgegroeid tus sen de halve liters melk en de pakjes maizena. Stond tot zijn 26ste in de melkzaak van zijn vader (Steekterweg) en was de laatste zestien jaar eigen baas. Over twee weken gaat hij in het zelfde pand antiek verkopen. Ziet het daar wél mee zitten. Cees Wortman, pas 42: „Ik heb voor mijn liefhebberij al tijd al wat gerommeld in oude spullen. Nu komt dat aardig van pas. Als ik in de leven smiddelen was gebleven was ik er onderdoor gegaan", zegt hij. „Samen met mijn man draaide ik per week gemiddeld zo'n 140 uur. Waarvan mijn vrouw zestig en ik de rest. Ik heb geen hekel aan werken, maar dat werd me te gortig Als je dan bovendien met z'n tweetjes maar net aan het mi nimum inkomen komt is de lol er snel af. In dit vak had ik graag nog wat jaartjes mee gedraaid. Net zoals mijn va der. Die was veertig jaar melkboer in Alphen". „Ik til er niet zo zwaar aan dat mensen het jammer vinden dat ik er mee ben gestopt. Dan hadden ze maar wat meer bij mij moeten kopen. Had ik misschien nog aan een rede lijke omzet kunnen komen. Nu had ik dikwijls het idee dat de mensen alleen hier naar toe kwamen omdat ze in de cash en carry iets waren vergeten". Over de grote uittocht van vooral levensmiddelenbed- rijven in Alphen aan den Rijn, sprak ik gisteren nog met de vice-voorzitter van de Alp- hense middenstandsorgani satie, Piet Houweling. Die zei: „Ergens betreuren we het na tuurlijk dat er zoveel kleine middenstanders uit het vak moeten stappen. Maar het is frappant dat er desondanks in ons dorp zo weinig winkel panden leeg staan. Bijna ie dereen is in zijn winkel aan iets anders begonnen". Slecht „Eigenlijk zouden meer mid denstanders die stap moeten durven wagen. Als je er mo menteel aan tien vraagt hoe de zaken er voor staan zeg gen ze allemaal: best. Nie mand wil namelijjk met zijn armoede te koop lopen. Toch zijn er acht van de tien die slecht draaien". Wist u dat de burgemeester van Oegstgeest, jonk heer T. A. J. Eysinga al van jongsaf een enthou siast schaatser is en niets liever doet dan in het hartje winter tochten maken over toegevroren poldersloten? Ik wist dat niet, maar ik las dat in het maandblad van het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten dat een onderzoek heeft laten instellen naar de „trim- lust van onze vroede vaderen". Van honderd Nederlandse burgemeesters is nage gaan hoe sportief,c.q. onsportief ze zijn. Over de uitslag van die mini-enquète vandaag iets in deze rubriek, vooral ook omdat ik tussen die hon derd burgemeesters er vier ontdekte uit onze re gio. Ik had het al over burgemeester Eysinga die di kwijls het ijs op gaat. In het maandblad staat van hem ook een actiefoto afgedrukt en die wilde ik u niet onthouden. De behoudende jonkheer op ou derwetse onderbinders. Als ik het goed zie zijn ze van het type Friese door loper. Prima glijders, dat wel, maar ze hebben het nadeel dat er nogal eens een bindriempje breekt. Dan rij je er geen meter meer mee. En dat kan vervelend zijn als je zo'n dertig kilometer van huis bent. Maar de jonkheer voelt zich er waarschijnlijk prima op en wil geen andere schaatsen. Ik kan me ten minste niet voorstellen dat hij met zijn salaris niet in staat is een paar eenvoudige schoennoren aan te schaffen. Ik lees in het artikel dat burgemeester Eysinga (60) van zijn vijftig werkuren (hoewel het er niet bij staat neem ik gemakshalve maar aan dat per week wordt bedoeld) de helft zittend achter zijn bureau doorbrengt. In de zomermaanden trimt de jonk heer achter zijn huis. Daar maakt hij, zo lees ik, maai-wandelingen in zijn ruim duizend vierkante meter tuin. Er staat ook een plaatje in van burgemeester A. J. Berends uit Lisse, die op het punt staat een golf balletje een loei te verkopen. Vier jaar geleden is de burgemeester beoefenaar van de golfsport ge worden en sindsdien traint hij vrij fanatiek. Als het even kan slaat hij in het golfseizoen in Noord- wijk er drie keer op los. Burgemeester Berends (60) is ook al dertig jaar actief zeiler. Burgemeester Mr. R. M. Gallas (53) van Alphen heeft bij enquête enquete opgegeven dat hij „zo veel mogelijk; maar in de praktijk te weing zwemt, fietst, wandelt en tennist". Zijn weinig uit Bodegraven volstaat met het maken van korte wandelingen en tuinieren. Burgemeester Eysinga van Oegstgeest: op de ouderwetse doorbinders Hem ontlokte men de volgende vrijblijvende uit spraak: „Ik meen dat het op peil houden van de geestelijke conditie invloed heeft op de lichame lijke". Tot zover „onze burgemeesters" in het maandblad van het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. Ik zal u in deze rubriek besparen wat de andere burgemeesters uit onze regio aan hun conditie doen. Wellicht kunnen de volgende gegevens voor u een indicatie zijn. Bij het onderzoek is vast komen te staan dat de burgemeester 90 procent van hun werktijd doorbrengen zittend achter de werk- en verga dertafel. De meesten houden er een 55 tot 60- urige werkweek op na en hebben dan weinig lust meer in trimmen. Dus wat is de uitkomst van de mini-rondvraag onder de honderd Nederlandse burgemeesters? „Ze zijn te weinig in beweging, meestal tegen beter weten in".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 4