Gespierde taal, en kleurrijke termenpracht
Burgemeesters gaan te
weinig op de trimtoer
Jan Wolkers in Katwijk
Vrouw komt om bij
brand in ziekenhuis
CDA in conflict met Duisenberg
KATWIJK - Vraag uit het pu
bliek: „Was u benauwd om naar
Katwijk te komen?" De bekende
schrijver-beeldhouwer Jan Wol
kers gisteravond in zalencom
plex „Tripodia": „Nee hoor, wie
heeft dat gezegd?Nee, dat was ik
wel geweest als ik met m'n
schepje en m'n vormpje langs het
kanaal hier naartoe was-komen
lopen" (red. - scène uit het ver
haal „De dominee met de
strooien hoed").
Wolkers - gehuld in eigentijds
denim, als vijftiger getooid met
een vol-krullerige rood geverfde
haardos - las voor uit eigen werk.
En dat bleek, zoals de aanwezi
gen ongetwijfeld al verwachtten,
goed voor een rijke sortering ge
spierde taal, blomvolle beelden,
een kleurrijke termenpracht.
Schrijver-beeldhouwer Jan Wol
kers: "Je kan niet met een hamer op
die glasplaten gaan staan
slaan
Wolkers over zijn onderwerpen:
„De dood en wrange humor en-
Voorlezen uit eigen werk - zoals
was aangekondigd - maar geen
dia's over zijn verblijf enkele ja
ren terug op het bewoonde eiland
Rottummerplaat (weet u nog welj
Godfried Bomans ging eerst een
week en kwam ziek terug). De
verantwoording van de auteur
„Ja, er zijn bij die dia's platen
waarop zó'n afschuwelijke figuur
staat, dat schijn ik zelf te zijn
en de geneeskundige dienst hier
heb ik gehoord heeft een vrye
avond, zodat ik er maar vanafheb
gezien."
Secretaris H. Zantinge van de or
ganiserende volksuniversiteit
K&O („We hebben hem gedu
rende drie jaar meermalen ver
zocht te komen echter na af
loop: „Wolkers had zelf voorge
steld die dia's te vertonen, maar
vorige week liet-ie plots weten
dat het niet zou doorgaan. Tja, dat
zyn grillige mensen, hè
Katwijk
Jan Wolkers komt uit het nabu
rige Oegstgeest en zyn broer
woont tegenwoordig in Katwijk,
en de schrijver speelde daar
dankbaar - ook voor wat betreft
het veelkoppige en merendeels
jeugdige publiek - op in. Zo las
hij het verhaal "Ezau's handen"
voor, waarin een knaap in het ha
ventje van Katwijk valt en door
diens broer wordt gered. De
broer, als ze eenmaal op het droge
zijn, zegt: „Als jij nog eens zo iets
stoms doet, zal ik je niet nteer
redden." De knaap krijgt juist
daardoor zoveel bewondering
voor zijn broer, dat-ie bij beetjes
zijn gehele verzameling uitgebla
zen eieren cadeau doet .Het
eerst een gebarsten ei van de
minst bijzondere soort.
Dit soort vertellingen waren re
den genoeg voor een vraag vanuit
het publiek - na een pauze gele
genheid tot vragen-stellen - over
de autobiografische elementen in
Wolkers' boeken. De auteur
daarover: „Ja, alles datje schrijft
heeft natuurlijk autobiografische
elementen .Maar je kunt niet
stellen dat mijn moeder uit het
verhaal „het Tillenbeest" nou
mijn moeder is, ook al is het een
lieve vrouw die koffie inschenkt
voor haar zoon die op bezoek
komt".
Wolkers heeft eens gezegd dat
kinderen voor hem het belang
rijkste zijn in zijn leven. Een vra
gensteller haalde deze uitspraak
aan en informeerde naar het aan
tal kinderen dat de schrijver heeft
en waaróm hij zulks indertijd
heeft uitgekreten. De eerste helft
van de vraag: twee zoons uit
diens eerste .huwelijk; de een
studeert geschiedenis de ander is
fotograaf; hij ziet hen nog dage
lijks. De tweede helft: „Nou, ik
weet niet of er hier ouders in de
zaal zitten? .Die kunnen bea
men wat ik zeg. Door kinderen
leer je jezelf kennen .Verder
kan ik er eigenlijk weinig van ver
tellen.'
Monument
Tot slot halen wij de vragensteller
aan die het een en ander wilde
weten van het Auswitsch-
monument dat onlangs is ont
huld en dat de beeldhouwer-in-
de-mens-Wolkers voor het ge
lijknamige comité heeft vervaar
digd.
Over het idee erachter: „Het is
heel moeilijk iets te maken ter
herdenking van het feit, dat er
daar 18.000 mensen zijn ver
moord. De mensen van dat co
mité hadden iets gezien van een
muur met stangen en prikkeld
raad. Maar zoiets vind ik te natu
ralistisch. Dat gaat niet uit als
symbool boven de verschrikkin
gen die daar in die gruwelkamers
tijdens de Tweede Wereldoorlog
zyn gebeurd. De onrechtvaar
digheid die daar is gedaan moest
eruit spreken. En die zie je in het
gebarsten weerspiegelen van de
hemel."
Over hoe het werkstuk is ge
maakt vervolgens: „Ja, je kan na
tuurlijk niet met een hamer op
die glasplaten gaan staan slaan.
Dan springt het zilver er af en er I
moet bovendien structuur in zo'n
werkstuk aanwezig zyn. In over
leg met de mensen van de glasin
dustrie heb ik toen kleine snee
tjes gemaakt in het glas, waar
door de barst precies de juiste
richting uitschiet."
En als toegift in dit kader een
sappige anecdote op z'n Wolke-
riaans: „Toen dat werkstuk op
een grote vrachtwagen werd ver
voerd, stapte er op een gegeven
moment een vrachtwagenchauf
feur op ons toe die zei: Jongen, je
hoeft niet rustig meer te rijden,
hoor. Het hele zwikkie is al ge
broken
JOS VAN DER MEER
In een brief aan Husak,
secretaris-generaal van de commu
nistische partij in Tsjechoslowakijc,
doet het bestuur van de Raad van
Kerken in Nederland een dringend
beroep op de regering van dat land
om de verklaring van Charta 77
ernstig te nemen en de vervolging
van de ondertekenaars te staken en
met hen in gesprek te treden.
Charta 77 is een manifest van en
kele honderden vooraanstaande
Tsjechen waarin zij opkomen voor
de handhaving van de mensenrech
ten in hun land. De brief van de
Raad van Kerken is ook gegaan
naar de Tsjechische ambassadeur
in Den Haag.
De reactie van de Tsjechische rege
ring op Charta 77 heeft de raad
"diep teleurgesteld". „Terwijl de
ondertekenaars op legitieme wyze
internationale verdragen op hun
naleving toetsen, wordt een aantal
van hen door de politie verhoord en
onder arrest gesteld. Arbeiders en
ambtenaren worden geprest om
zich tegen Charta 77 uit te spreken,
hoewel de tekst van deze verklaring
nog steeds niet officieel werd ge
publiceerd".
De rk kerk in Zuid-Afrika kreeg
gisteren van regeringszijde een
zware aanval te verduren in ver
band met de integratie binnen het
rk onderwijs. Een aantal rk scholen
heeft vorige maand zijn deuren
geopend voor leerlingen van alle
In een fel commentaar verlangt de
bestuurder van de Kaapprovincie
L. Munnik "regeringsactie op het
hoogste niveau". "Met de autoritei
ten kan niet worden gespot; zij
moeten handelen om de discipline,
de wet en de orde te handhaven".
Munnik, wiens positie te vergelij
ken is met die van een gouverneur
in de Verenigde Staten, eist een
diepgaand donderzoek.
Woordvoerders van de rk kerk ge
ven als commentaar op de aanval
van Munnik, die vrijwel zeker toe
stemming van de regering had voor
zijn kritiek, dat de kerk gehoor
zaam moet zijn aan morele wetten
en de wet van de bijbel.
Hervormde Kerk: beroepen te
Bleskensgraaf G. H. van Kooten
Delft, te Heemse R. Heusinkveld
Maassluis; bedankt voor Klaaswaal
C. den Boer Wageningen, te Ouder
kerk aan de IJssel A. Vlietstra
Doornspijk. Geref. Kerken: beroe
pen te Schoonhoven R. Oranje Ol-
denzaal, te Hoogeveen J. van der
Klaauw Veendam en H. Bylsma
Bedum; aangenomen naar Heer-
hugowaard kandidaat P. Vliegen-
thart aldaar; bedankt voor Emlich-
heim (West-d Enter, Gorredijk en
Uithuizen W. A. Boer Meerkerk.
Geref. Kerken Vrijgemaakt: be
dankt voor Rozenburg W. Scherff
Ma rum.
Bejaarden
krijgen meer
invloed in
hun tehuizen
DEN HAAG (SP) - Bejaarden krij
gen meer invloed in hun bejaarden
tehuizen. Staatsecretaris Meijer
(CRM) heeft daartoe gisteren maat
regelen aangekondigd in de
Tweede Kamer tijdens de bëhande-
ling van de nota bejaardenbeleid.
Meijer liet blijken niet toe te willen
geven aan de bezwaren die de
Tweede Kamer heeft ingebracht
tegenover de beperking van het
bouwen van bejaardenoorden.
Volgens de CRM-
staatssecretarissen kan in sommige
gevallen afgeweken worden van de
norm dat het aantal bedden in be
jaardenoorden niet hoger mag zijn
dan de zeven-procent van de be
volking in de regio.
Verpleeghuis
bij Rijnoord
bijna klaar
ALPHEN AAN DEN RIJN - Het
verpleeghuis aan de Delfzichtweg
(nabij ziekenhuis Rijnoord) nadert
zijn voltooiing, al zal het nog een
klein jaar duren alvorens het in ge
bruik kan worden genomen. Onge
veer een jaar geleden ging de eerste
paal de grond in en de verwachting
is dat het gebouw in oktober opge
leverd wordt. De inrichting zal nog
enkele maanden vergen zodat ge
hoopt wordt dat het verpleeghuis
rond de jaarwisseling in gebruik
kan worden genomen.
Opleiding
Gisteren werd gestart met de oplei
ding van de eerste groep (8) zieken
verzorgenden voor het nieuwe ver
pleeghuis. Totdat het verpleeghuis
klaar is zullen de leerlingen een
stuk praktijkervaring op kunnen
doen in het verpleeghuis Leythen-
rode in Leiderdorp. Het is de be
doeling dat in september de oplei
ding - die twee jaar duurt - van een
nieuwe groep ziekenverzorgenden
van start gaat. In het verpleeghuis,
dat 140 bedden zal tellen, zullen
uiteindelijk ongeveer 80 verple-
genden nodig zijn, van wie onge
veer 50 leerlingen. Hoofd van de op
leiding is Andries Paats.
In Brussel
BRUSSEL (ANP) - Bij een brand in
het EEN BRAND IN HET Brus
selse Sint Janshospitaal, die giste
ravond gedurende een uur woedde,
is een 78-jarige vrouw omgekomen.
De vrouw overleed, waarschijnlijk
nadat de emoties haar te veel ge
worden waren, aan een hartaanval
Van de ongeveer vijftig in het zie
kenhuis verpleegden, was deze
vrouw het enige slachtoffer. De an
dere tijd konden allen ruimschoots
op tij din veiligheid worden ge
bracht. Op de tweede en derde
etage van het hospitaal is aanzien
lijke schade aangericht.
Het vuur is ontstaan in of zeer dicht
bij de kapel van het dertig jaar ge
leden gebouwde Sint Janshospi
taal. Die kapel was gelegen op de
eerste etage. Patiënten van de er
boven gelegen etages werden zo
snel mogelijk naar andere afdelin
gen van het ziekenhuis overge
bracht.
Enige tijd is de brandweer bang
geweest voor explosies. Juist bo
ven de brandende kapel namelijk
bevonden zich de kamers waar pa
tiënten met ademhalingsmoeilijk-
heiden verpleegd worden. Daar
waren enige zuurstofflessen aan
wezig.
De brandweer heeft aan patiënten
rookmaskers uitgedeeld om te
voorkomen dat ze door de rook be
vangen zouden worden maar zover
is het niet gekomen. Wel moesten
op een gegeven moment een tiental
mensen van het verplegend perso
neel, via een door de brandweer
opgestelde ladder, het gebouw ver
laten. De oorzaak van de brand is Bijna voltooid, maar het zal nog een jaartje duren voor het verpleeghuis in gebruik kan worden
nog onbekend. genomen.
DEN HAAG (SP) - De positie van
de Nederlandsche Bank is de inzet
van een gevecht tussen minister
Duisenberg (Financiën) en het
CDA.
Tegen de zin van de minister willen
de christen-democraten de toezicht
op het kredietwezen uitsluitend in
handen van de Nederlandsche
Bank leggen. Duisenberg staat er
op dat de minister van Financiën de
uiteindelijke verantwoordelijkheid
krijgt.
Als de Kamer de minister geen gro
tere greep op de bankwereld geeft,
zet zij uiteindelijk zichzelf buiten
spel, waarschuwde minister Dui
senberg gistermiddag. De minister
wordt door het parlement op de
vingers gekeken. De Nederland
sche Bank niet.
Hij oefende grote druk uit op de
CDA-partijen om hun voorstel in te
trekken. Maar het CDA-kamerlid
Van Amelsvoort vreest dat dit zal
leiden tot ondermijning van de po
sitie van de Nederlandsche Bank.
Het gevecht wordt achter de
schermen voortgezet. Volgende
week dinsdag zal moeten blijken of
het CDA een botsing met minister
Duisenberg wil riskeren.
HILLEGOM - Hillegommers die
de uitvoering van de operette "Die
Csadarfürstin" door het muziekge
zelschap Kunst en Volharding uit
Lisse willen zien krijgen daar op 18
maart de gelegenheid voor. Dan
komt het gezelschap naar zaal Flora
in Hillegom. In Lisse (gebouw Re-
hoboth) zijn er al uitvoeringen op 25
februari, vier maart en elf maart.
Kaarten voor het Hillegomse op
treden zijn verkrijgbaar bij E. Wes
terink, Schaepmanlaan 41, tel.
(02520-21225).
GRUTTER
RUILT DE
MAÏZENA
TN VOOR
ANTIEK
Het is een klassiek ver
haal aan het worden. Een
kleine middenstander
die, om zijn nek te red
den, successievelijk al
zijn personeel de bons
geeft, dan een paar jaar
samen met zijn vrouw
probeert de zaak
draaiende te houden en
uiteindelijk in het zand
bijt omdat hij ondanks al
zijn overuren slechts een
karige boterham blijft
verdienen.
De sanering in het midden- en
kleinbedrijf maakt nog
steeds „slachtoffers". Alp
hen aan den Rijn is daar geen
uitzondering op. Daar heb
ben door de komst van en
kele cash en carrybedrijven
en in mindere mate door het
grootwinkelbedrijf vooral
veel winkeliers met een
overwegende levensmidde
lensortering moeten afha
ken. De laatste vijf jaar zo'n
vijftig. Hoofdzakelijk jonge
ondernemers.
Joker
De meesten hebben hun joker
nu ingezet op een andere
branche. Om maar eens wat te
noemen: kruidenier Willem
Goedhart is begrafenison
dernemer geworden, Richard
Kerkhoven verkoopt nu
schoenen, Willem Krosschel
zit in de verzekeringen, Wim
Scherpenzeel in de textiel.
Deze week heeft Cees Wortman
zijn levensmiddelenbedrijfje
Tips voor deze rubriek kunt U elke
morgen tot 10.00 uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 38. U mag ook
schrijven.
Cees Wortman: nu antiek in plaats van doucheschuim: „anders ga
ik er aan onderdoor
in de Hoofdstraat gesloten.
Van jongsaf opgegroeid tus
sen de halve liters melk en de
pakjes maizena. Stond tot zijn
26ste in de melkzaak van zijn
vader (Steekterweg) en was
de laatste zestien jaar eigen
baas.
Over twee weken gaat hij in het
zelfde pand antiek verkopen.
Ziet het daar wél mee zitten.
Cees Wortman, pas 42: „Ik
heb voor mijn liefhebberij al
tijd al wat gerommeld in oude
spullen. Nu komt dat aardig
van pas. Als ik in de leven
smiddelen was gebleven was
ik er onderdoor gegaan", zegt
hij.
„Samen met mijn man draaide
ik per week gemiddeld zo'n
140 uur. Waarvan mijn vrouw
zestig en ik de rest. Ik heb
geen hekel aan werken, maar
dat werd me te gortig
Als je dan bovendien met z'n
tweetjes maar net aan het mi
nimum inkomen komt is de
lol er snel af. In dit vak had ik
graag nog wat jaartjes mee
gedraaid. Net zoals mijn va
der. Die was veertig jaar
melkboer in Alphen".
„Ik til er niet zo zwaar aan dat
mensen het jammer vinden
dat ik er mee ben gestopt. Dan
hadden ze maar wat meer bij
mij moeten kopen. Had ik
misschien nog aan een rede
lijke omzet kunnen komen.
Nu had ik dikwijls het idee
dat de mensen alleen hier
naar toe kwamen omdat ze in
de cash en carry iets waren
vergeten".
Over de grote uittocht van
vooral levensmiddelenbed-
rijven in Alphen aan den Rijn,
sprak ik gisteren nog met de
vice-voorzitter van de Alp-
hense middenstandsorgani
satie, Piet Houweling. Die zei:
„Ergens betreuren we het na
tuurlijk dat er zoveel kleine
middenstanders uit het vak
moeten stappen. Maar het is
frappant dat er desondanks in
ons dorp zo weinig winkel
panden leeg staan. Bijna ie
dereen is in zijn winkel aan
iets anders begonnen".
Slecht
„Eigenlijk zouden meer mid
denstanders die stap moeten
durven wagen. Als je er mo
menteel aan tien vraagt hoe
de zaken er voor staan zeg
gen ze allemaal: best. Nie
mand wil namelijjk met zijn
armoede te koop lopen. Toch
zijn er acht van de tien die
slecht draaien".
Wist u dat de burgemeester van Oegstgeest, jonk
heer T. A. J. Eysinga al van jongsaf een enthou
siast schaatser is en niets liever doet dan in het
hartje winter tochten maken over toegevroren
poldersloten?
Ik wist dat niet, maar ik las dat in het maandblad
van het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten dat
een onderzoek heeft laten instellen naar de „trim-
lust van onze vroede vaderen".
Van honderd Nederlandse burgemeesters is nage
gaan hoe sportief,c.q. onsportief ze zijn.
Over de uitslag van die mini-enquète vandaag iets in
deze rubriek, vooral ook omdat ik tussen die hon
derd burgemeesters er vier ontdekte uit onze re
gio.
Ik had het al over burgemeester Eysinga die di
kwijls het ijs op gaat. In het maandblad staat van
hem ook een actiefoto afgedrukt en die wilde ik u
niet onthouden. De behoudende jonkheer op ou
derwetse onderbinders.
Als ik het goed zie zijn ze van het type Friese door
loper. Prima glijders, dat wel, maar ze hebben het
nadeel dat er nogal eens een bindriempje breekt.
Dan rij je er geen meter meer mee. En dat kan
vervelend zijn als je zo'n dertig kilometer van huis
bent.
Maar de jonkheer voelt zich er waarschijnlijk prima
op en wil geen andere schaatsen. Ik kan me ten
minste niet voorstellen dat hij met zijn salaris niet
in staat is een paar eenvoudige schoennoren aan
te schaffen.
Ik lees in het artikel dat burgemeester Eysinga (60)
van zijn vijftig werkuren (hoewel het er niet bij
staat neem ik gemakshalve maar aan dat per week
wordt bedoeld) de helft zittend achter zijn bureau
doorbrengt. In de zomermaanden trimt de jonk
heer achter zijn huis. Daar maakt hij, zo lees ik,
maai-wandelingen in zijn ruim duizend vierkante
meter tuin.
Er staat ook een plaatje in van burgemeester A. J.
Berends uit Lisse, die op het punt staat een golf
balletje een loei te verkopen. Vier jaar geleden is
de burgemeester beoefenaar van de golfsport ge
worden en sindsdien traint hij vrij fanatiek. Als
het even kan slaat hij in het golfseizoen in Noord-
wijk er drie keer op los. Burgemeester Berends
(60) is ook al dertig jaar actief zeiler.
Burgemeester Mr. R. M. Gallas (53) van Alphen
heeft bij enquête enquete opgegeven dat hij „zo
veel mogelijk; maar in de praktijk te weing
zwemt, fietst, wandelt en tennist". Zijn weinig
uit Bodegraven volstaat met het maken van
korte wandelingen en tuinieren.
Burgemeester Eysinga van Oegstgeest: op de
ouderwetse doorbinders
Hem ontlokte men de volgende vrijblijvende uit
spraak: „Ik meen dat het op peil houden van de
geestelijke conditie invloed heeft op de lichame
lijke".
Tot zover „onze burgemeesters" in het maandblad
van het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. Ik
zal u in deze rubriek besparen wat de andere
burgemeesters uit onze regio aan hun conditie
doen. Wellicht kunnen de volgende gegevens
voor u een indicatie zijn.
Bij het onderzoek is vast komen te staan dat de
burgemeester 90 procent van hun werktijd
doorbrengen zittend achter de werk- en verga
dertafel. De meesten houden er een 55 tot 60-
urige werkweek op na en hebben dan weinig lust
meer in trimmen.
Dus wat is de uitkomst van de mini-rondvraag
onder de honderd Nederlandse burgemeesters?
„Ze zijn te weinig in beweging, meestal tegen
beter weten in".