W erelddiakonaat:
geen prestatie,
maar een teken
VOLGEN
Kerkdiensten
-mnTimriiiSHJ
Veel ouders zijn bang
voor hun kinderen
ZATERDAG 29 JANUARI 1977
Zondag 6 februari in vele kerken:
UTRECHT - "Het Werelddiakonaat helpt mensen die op
één of andere manier slachtoffer zijn van onrechtvaardige
structuren in de wereld. En die vind je vrijwel overal. Ei
genlijk is er genoeg reden om te wanhopen. Toch heeft het
zin, je voor een betere verdeling in te zetten. Het Wereld
diakonaat iè niet meer maar ook niet minder dan: naast een
verre naaste staan".
Het blijkt altijd weer een kunst
te zijn om met geld op de juiste
manier om te gaan. Niet ie
dereen is die kunst machtig.
Zo zijn er mensen die aan hun
geld vastzitten. Elke uitgave
gaat hen aan het hart. Ze zijn
niet zuinig maar gierig. En
uit die houding kunnen zij
zich moeilijk losmaken.
Daarnaast zijn er mensen die
van de waarde van het geld
nauwelijks besef hebben. Het
geld glijdt hen als zand door
de vingers. Het is bij hen geen
vrijgevigheid maar verkwis
ting. Ook dat is een strik die
een mens gevangen kan hou
den.
Er zijn ook mensen die finan
cieel niet betrouwbaar zijn.
Zij rekenen altijd naar zich
zelf toe. Dat is dan geen slor
digheid maar oneerlijkheid.
En die kan iemand, zelfs tot
een tweede natuur maken.
Hoe dan ook,met geld zijn we op
een glibberig terrein. Je kunt
gemakkelijk uitglijden.
In de bijbel vinden we een be
langrijke richtlijn waaraan
wij onze praktijk kunnen toe
tsen. Jezus zegt ergensmaakt
u geen vrienden met behulp
van de onrechtvaardige
Daarmee bedoelt Hij niet te zeg
gen dat geld als zodanig ver
keerd is, maar wel dat het
maar al te vaak aanleiding
geeft tot allerlei verkeerde
praktijken. Daarin moeten
we Hem alleen maar gelijk
geven Voorbeelden zijn er ge
noeg
Jezus roept op, datgene ufat wij
als het onze beschouwen op de
juiste manier te gebruiken.
Hij wil dat wij met wat wij
bezitten niet alleen maar on
szelf dienenmaar vooral ook
anderen. Wie alleen maar
voor zichzelf bezig is, maakt
zich geen vrienden. Mensen
die op hulp zijn aangewezen
worden verbitterd als wij ze
in de kou laten staan
Als we de medemens in nood,
waar dan ook, helpen, volgen
we niet minder dan de richt
lijn die Jezus geeft. Met wat
wij kunnen en bezitten hebben
we God en de naaste te dienen.
Dat heeft Hij, die deze richtlijn
geeftzelf ook gedaanZelfs tot
in de dood had Hij ons lief.
Wie Hem wil volgen, zal ook in
het dienen in zijn voetstappen
moeten gaan.
W.H.Walvaart,
Leiderdorp.
Met deze weinige woorden heeft de
heer J. Bos (Odijk), bestuurslid van
het Hervormd Werelddiakonaat en
algemeen directeur van een protes
tants bureau voor ontwikkelings
projecten in de derde wereld, de be
tekenis van zondag 6 februari in
zijn kern wel aangegeven. Die zon
dag staat in vele protestantse ker
ken in het teken van de jaarlijks te
rugkerende, wereldomspannende
hulpactie, waaruit tientallen pro
jecten in een lange reeks van lan
den mede bekostigd worden. Wat
het Hervormd Werelddiakonaat be
treft: van medisch werk in Tanza
nia, dat dit jaar 5000 krijgt, tot
hulp aan vluchtelingen en "stille
hulp", die beide op 100.000 mogen
rekenen.
Ds. T. van Weelie (Naarden), secre
taris van het Werelddiakonaat, kent
deze functie van de kerk een hoge
Ds. Van Weelie
."navolging in dienst"
"Ze is een zuiver onderdeel van de
diakonale taak van de kerk. Niet op
één lijn te stellen met Unicef, het
Rode Kruis of de Novib. Wereld
diakonaat is geen organisatie, al
moet het centrale bureau in Utrecht
ter wille van de efficiency met tder
mensen werken. De gemeente van
Christus is, in navolging van haar
Heer, geroepen tot dienst in de we
reld, dichtbij en veraf. Hoe meer zij
dat beseft, hoe sterker zal zij het
Werelddiakonaat in haar leven in
tegreren. Werelddiakonaat en zen
ding zijn de twee functies van de
gemeente, de wereld in".
Niet zinloos
Over de omstandigheden die tot,
deze gebundelde en georgani
seerde aandacht voor de noden in
de wereld hebben geleid, kan de
heer Bos wel een boekje open
doen. Ontdaan van alle details
komt zijn verhaal op het volgende
neer.
"'Azië, Afrika en Zuid-Amerika zijn
de eeuwen door de wingewesten
van de Europese naties geweest. In
het begin van deze eeuw gaat zich
in deze continenten een streven
naar eigen ontwikkeling aftekenen.
Wij in het Westen zagen die bewe
gingen als scheurmakers, omdat
we niet dóór hadden wat er in die
landen aan de hand was, en we er
gemakshalve van uitgingen dat de
koloniën nog wel eeuwen zouden
bestaan.
De Tweede Wereldoorlog laat een
wereld op drift achter. Drie soorten
werelden kan men in de jaren
daarna onderscheiden: een vrije,
een onvrije en een derde wereld in
Azië, Afrika en Latijns-Amerika.
In Azië en Afrika zijn vrijwel alle
landen politiek onafhankelijk ge
worden. maar dat is niet gepaard
gegaan met economische onafhan
kelijkheid. De economische afhan
kelijkheid is in vele gevallen zelfs
groter geworden. Wij dicteren nog
altijd onze prijzen aan de ontwikke
lingslanden. Veel grondstoffen uit
deze landen zijn nauwelijks in prijs
gestegen.
Sinds de jaren 50 bedrijven wij
ontwikkelingshulp. We dachten de
kloof tussen ons en deze landen wel
binnen een tijdsverloop van één
generatie te kunnen dichten, maar
dat optimisme is volledig weg
geëbd.
Er moet aan dit probleem nog heel
wat gebeuren. De verschillen in de
wereld zijn zeer groot. De jonge
landen hebben gebrek aan kapitaal
en technische kennis en het voed
seltekort wordt nog verergerd door
een moeilijk af te remmen bevol
kingsgroei. Daarom is er genoeg
reden om te wanhopen. Toch zijn
de pogingen om tot een betere ver
deling te komen niet zinloos. De
mensen in de ontwikkelingslanden
zelf moeten daarbij wel recht
streeks betrokken worden. Zij le
veren nu al 80 procent van die in
spanning".
Ruimer denken
Ds. Van Weelie, die zendingsleraar
en zendingspredikant inVIndone-
siê is geweest, probeert waar hij
maar kan de kerkmensen van de
?edachte af te helpen, dat wereld
diakonaat alleen maar een kwes
tie van geld en losse, onsamen
hangende projecten is.
'De oude diakonaatsopvatting
speelt ons nog steeds parten. We
zamelen geld in, gaan naar een bu
reau en willen dit of dat project
doen. Het komt niet zelden voor,
dat een diakonie dat als haar eigen
doel beschouwt, waar een ander
niet aan mag komen. Ze wil ook
graag zekerheid dat het geld pre
cies komt waar zij wil.
Ik vraag me af, of we zo niet egocen
trisch bezig zijn. Natuurlijk doe ik
niets af aan het enthousiasme dat
hier achter ligt, maar ik moet wel
zeggen, dat we er met zo'n aanpak
alléén nog lang niet zijn. Weten we
wel wat er aan de andere kant van
de lijn gebeurt? Krijgen de kerken
daar de ruimte om ons geld op een
In modern werelddiakonaat gaat het niet alleen om geld maar ook on
verandering van mensonwaardige en dus God-onwaardige toestanden.
naar hun eigen inzicht verant
woorde manier te besteden?
Naast geld zou er bij ons meer aan
dacht voor het werk zelf moeten
zijn. Werkgroepjes in de plaatse
lijke gemeenten kunnen zoiets op
gang brengen. Laten zij eens een
klein stukje uit die grote wereld
nemen en daar serieus en met ken
nis van zaken naar gaan kijken.
Desnoods er contacten mee leggen.
Zo probeert men in Voorburg iets
te doen voor gevangenen in Rhode-
Het bureau in Utrecht is nu bezig
met het verzamelen van informa
tiemateriaal over een aantal projec
ten. Er zijn in ons land veel mensen
te vinden die degelijke informatie
over landen, toestanden en ont
wikkelingsplannen kunnen geven.
Overleg met ons bureau in Utrecht,
voordat men zelf contacten gaat
aanknopen, is erg verstandig,
vooral omdat de correspondentie
met een project overzee duidelijk
moet zijn. Dat voorkomt teleurstel
lingen".
Helft "algemeen"
Wat doet het Werelddiakonaat er
zelf aan om naast de inspanning
van een plaatselijke gemeente
voor een bepaald project ook aan
dacht voor de algemene lijnen van
het beleid te wekken?
Ds. Van Weelie: "Wij stellen ons
voor om 50 procent van de gelden
voor een vijftal algemene doelein
den te bestemmen. Dan doen we
tenminste iets aan de structuren die
in wereldverband tot slechte om
standigheden ieiden. Wij vinden
wel, dat daarin het diakonale aspect
naar voren moet komen.
De vluchtelingen zijn punt 1 op het
programma. Naar schatting heeft
de wereld er 7.5 miljoen. Punt 2 zijn
de gevangenen. Ons derde doel is
het werk in Oost-Eruopa. Dat is
vooral "stille hulp" aan predikan
ten en kerken in landen waar ten
onrechte wordt gezegd dat de kerk
er niets tekort komt. Een deel van
dat geld komt ten goede aan bijbel-
en lectuurverspreiding en aan re
paraties aan pastorieën en kerken.
Ais 10 procent van ons geld in deze
richting gaat, is dat zeker niet te
veel.
Punt 4 betreft de kerken in de
derde wereld die steun behoeven
bij het zoeken naar een plaats in
hun veranderde samenleving. Zij
staan voor de vraag, hoe je een kerk
moet organiseren wil ze werkelijk
kunnen functioneren. Op het
ogenblik zijn in dertien Afrikaanse
landen groepen mensen met deze
vragen bezig. En punt 5 van ons al
gemene programma is gericht op
de internationale verhoudingen.
Zo krijgt dit jaar het werk van het
Zuidafrikaanse Christelijk Insti
tuut van ds. Bevers Naudé in Eu
ropa een bijdrage 10.000)".
Zeven ton extra
Welke waarde hecht u bij deze
verschuiving naar een algemene
lijn dan nog aan het concreet om
schreven project?
Dat blijft een mogelijkheid om be
trokken te zijn. Ze zijn een kapstok,
maar pin ons er niet op vast, dat de
gelden ook uitgerekend voor dat
doel bestemd worden. De landen
zelf moeten delen in de beslis-,
singsbevoegdheid
Hebt u vertrouwen in de diako-
nieen dat ze uw beleid daadwerke
lijk volgen?
Ds. Van Weelie: "Er zit in de diako-
nieën een geweldige potentie. Het
heeft er vorig jaar even op geleken
dat rfet Werelddiakonaat door een
financieel tekort een paar projecten
moest schrappen. In twee brieven
hebben wij toen een extra beroep
op de diakonieen gedaan. Het re
sultaat was 700.000 binnen drie
maanden
43Een teken
In een zevental regionale bijeen
komsten, uitgeschreven door de
Generale Diakonale Raad van de
Hervormde Kerk, zijn diakenen,
predikanten en correspondenten
van het Werelddiakonaat deze
maand uitvoerig voorgelicht over
het antwoord dat de kerk diako-
naal wil geven op actuele ontwik
kelingen in de wereld.
In Haarlem vroeg één van de aan
wezigen na de inleidingen van ds.
Van Weelie en de heer Bos, wat er
met de 2 procent gebeurt die de
hervormde synode van de gemeen
ten vraagt als bijdrage aan de op
lossing van het ontwikkelings
vraagstuk.
De heer Bos deelde mee, dat van dit
bedrag, dat door de Generale Dia
konale Raad alleen wordt geadmi
nistreerd, 3/4 gaat naar een speciale
commissie van de Wereldraad van
Kerken, "die daarmee nieuwe din
gen doet", en dat 1/4 hier blijft "om
onze eigen mentaliteit te verande
ren". "Die 2 procent vraagt de sy
node om aan te geven dat het ont
wikkelingsvraagstuk in het hart
van de gemeente een plaats heeft".
Ds. Van Welie: "Het mag niet ge
zien worden als een prestatie, maar
als een teken".
Dat in een middelgrote gemeente
deze 2 procent ter discussie wordt
gesteld wanneer haar eigen tekort
daardoor met 4000 zou oplopen,
vond hij, tegen de achtergrond van
onze weivaart, beschamend.
"Met onze eigen bewustwording
zijn we nog niet klaar".
S. J. DE GROOT
Een aantal leden van de her
vormde gemeente in Assen, onder
wie een predikant, een fysicus, een
ingenieur en twee psychiaters,
heeft de synode gevraagd, opnieuw
een uitspraak te doen over het
kernvraagstuk. Zij vinden, dat ook
een vreedzaam gebruik van kerne
nergie een groot gevaar voor de
schepping is. Omdat dit bericht
donderdag alleen in de stadseditie
stond hier een herhaling ervan:
paus Paulus heeft, in een officieel
Vaticaans document, gezegd, dat er
geen sprake van kan zyn, dat in de
rk kerk de vrouw het priesterambt
bekleedt. De redenen zijn: Christus
was een man, de houding van
Christus zelf ten aanzien van dit
punt, het feit dat de apostelen rhan-
nen waren en de oude tradities van
de kerk. Ds. R. Kok (86), chr. ge-
ref. predikant in Nijkerk, zal
woensdag voor de tweede keer een
kleinzoon in het ambt bevestigen,
de heer W. Kok. Dat gebeurt in Ca-
pelle aan de IJssel. Ds. Kok, die ook
in Alphen aan den Rijn heeft ge
werkt, doet nog altijd dienst.
De Wilde Ganzen van de IKON
hebben vorig jaar ruim f. 3,5 mil
joen bij elkaar gevlogen. Voor al
het landelijke werk heeft de Her
vormde Kerk dit jaar f. 54 miljoen
nodig. Bijna f. 30 miljoen komt uit
de gemeenten. Daarnaast brengen
deze nog hoge bedragen op voor
hun eigen werk. Omdat er nog
steeds onbevoegden in kerkdien
sten voorgaan, heeft het bestuur
van de gereformeerde synode alle
kerkeraden geadviseerd, in voor
komende gevallen naar de „preek-
stoestemming" te vragen. De rk
commissie "Justitia et Pax" (ge
rechtigheid en vrede) in ons land
heeft president Marcos van de Fi
lippijnen een protest gestuurd
tegen zijn onderdrukkingspolitiek
(schending burgerrechten op grote
schaal). De TV zendt morgenoch
tend om 11 uur de eucharistievie
ring uit in de Hartebrugkerk in
Leiden. De missen van 9.30 en 12.15
vervallen. Het gemengd koor zingt
de mis van Cosali. Orgel: Jan
Schmitz. Zaterdag 5 febr. 8.15
uur wordt in de Ichthuskerk in
Katwijk aan Zee een nieuw orgel in
gebruik genomen. Hervormde
Kerk: beroepen te Dordrecht J. den
Hoed Sliedrecht; aangenomen naar
Rijssen J. Broekhuis Schoonho
ven: bedankt voor Pernis (nadere
beslissing) D.W. Koelman Katwijk
aan Zee.
Ouders geven hun kinderen tegenwoordig van alles, maar wat de kinde
ren werkelijk van hun ouders verlangen is, dat zij tijd en aandacht aan
hen besteden.
Dat zegt de Amerikaanse zuster Elinor Ford in een gesprek met een week
bladredacteur. Zuster Ford behoort tot de congregatie van de Domini
canessen en is directrice van de rk ouderverenigingen in de Verenigde
Staten.
Haar ervaringen geven haar de indruk, dat veel ouders bang zijn voor de
kinderen omdat die hen niet meer begrijpen. Ze hebben geen vertrou
wen meer in zichzelf.
Een van de adviezen die de zuster de ouders geeft is, het antwoord niet
zozeer in allerlei boeken te zoeken, maar iedere dag - en zeker iedere
week - tijd vrij te maken om met elk kind afzonderlijk te praten.
Leeg huis
De oorzaak van het onvermogen van veel kinderen tot lezen, schrijven of
rekenen zoekt de zuster niet in de eerste plaats in het onderwijs, maar in
het gezin. Want hoe is vaak de praktijk?
Na schooltijd vinden heel wat kinderen een leeg huis. Als vader en moeder
thuis komen, zijn ze zo vermoeid, dat er geen aandacht voor de kinderen
meer is, die dan ook gemiddeld 27 uren per week voor de televisie zitten.
Het samen eten wordt ook steeds minder. De koelkast is een soort
draaideur geworden. Een cijfer uit 1974 leerde al, dat het gemiddelde
gezin minder dan een half uur per week aandacht gaf aan het leven in
gezinsverband.
Een gevolg is, volgens zuster Ford, dat de jeugd die onvoldoende gebor
genheid ervaart het gevoel krijgt, ongewenst te zijn. En kinderen die zich
ongelukkig voelen raken gemakkelijk verslaafd aan drank en drugs.
Zuster Ford vertelde, nog nooit een aan drugs verslaafde jongere ont
moet te hebben die uit een gelukkig gezin kwam.
De ouderverenigingen proberen nu, vaders en moeders met elkaar in
contact te brengen om deze zaak eens onder ogen te zien en de afstand
tussen de generaties te verkleinen.
LEIDEN - Herv. Gem. Hoogl. kerk 10 ds.
Pannekoek, 1145 oec. studentendienst
(ds. Zuurmond), Marekerk 10 ds.
Meijers, 5 ds. v.d. Velden Doorn, Mara-
nathakerk 10 mevr. ds. v. Everdingen.
Bethl. kerk 10 ds. Oost te Leiderdorp,
Bevr. kerk 10.30 ds. Wagenvoorde, Vre-
deskerk 10 ds. Steenstra, Waalse kerk
10.30 ds. Ribs, Acad. Ziekenhuis 10 ds
Bakker, Diaconessenhuis 10.30 ds.
Hemmes, Merenwyk 10 mevr. De Mey,
medew v. liturgisch kamerkoor Voor
schoten, Petrakerk Surinamestraat
10.30 dienst voor doven, dhr. Van Dalen.
Geref Kerk Petrakerk Surinamestraat
10.30 dienst voor doven, dhr. Van Dalen,
Zuiderkerk ds. Ridderbos 's Graveland,
5 ds. Sytsma, Petrakerk 10 ds. Wijngaar
den N-Vennep, 5 ds. Pouwels Hillegom,
Oude Vest 10 ds. Koolstra, 5 ds. Boven
berg, Mar. kerk 10 mevr. ds v. Everdin
gen, 5 ds. Omta Boskoop, Bevr. kerk 9
ds. Bovenberg, 5 ds. Koolstra, Groenho
ven 10 ds Sijtsma, De Mirt 10 dhr. Wie-
linga. Mierennest 10 dhr. v.d. Velden.
Dolerende Noodgemeente Groot Leiden
(Herengr. 70) 8.30 en 7 dhr. Oosting Leer-
sum, Geref. K Vrijg. (Herengr.70) 10en 5
ds. Gootjes, Chr. Geref. Kerk (Steensch.
9) 10 en 5 ds. Carlier, Geref. Gem. (N.
Rijn) 10 en 4.30 leesd Geref. Gem. in
Ned. (Bethl. kerk Driftstr). 11.30 en 5.30,
Evang. Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgr.)
10.15 ds. Happee, Rem. Doopsgez. Gem.
(Pieterskerkstr.) 10.15 dr. Meyering,
Baptistengem. (O. Rijn 3) 10 ds. v. Mame
ren. Evang,. Chr. Gem. (Middelstegr. 3)
10 dhr Dikkes, Zendingswerk Midder-
nachtsroep (Zoeterw singel 21) 5 dhr
Sprey Zoeterwoude, Evang. centrum
Zylsingel 2, zo. 10 en di. 8 evang. Zylstra,
Pinkstergem. (O. Rijn 3) 3 dhr. Eiker
bout, Leger des Heils (Hooigr.) 10 en
7.30, Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijndijk 24)
9 30 en 4, woe. 8. Christian Science
(Steensch. 6) 10.30, Soefi-beweging, zaal
Pieterskerk 11 mr. De Graaf over "Vol
geling of voorbijganger", Kerk van J.
Chr van de Heil. der Laatste Dagen
(Steenschuur 6) 5 nam., 's morgens con
ferentie Den Haag, Oud Kath. Kerk
(Zoeterw singel) 10 hoogmis, Vry Kath.
Kerk (Vreewijkstr.) 10.30 h. mis, RK
Kerken Haagweg zat. 7, zo. 9,10.45,12 en
6.30, Steenschuur zat. 7, zo. 10,11.30,6 en
7, Lammenschansweg zat. 7. zo 9, 10.30,
12 en 6. Haarlemmerstraat zat. 1, zo.
10.45, Rijndijk 281 zat 7, zo. 9.30 en 11.30.
Boshuizerlaan zat. 7, zo 9.30,11 en 12.15,
Herensingel zat. 7, zo. 8.30, 9.30 en 11.
ABBENES - Herv. Gem. 9.30 ds. Cover
ts. 7 ds. Krol Vijfhuizen jeugddienst.
AARLANDERVEEN - Herv Gem. 10
ds. Wolthaus HA, 7 drs. Kattenberg.
Voorschoten, Geref. Kerk 10 ds. v. Har-
melen, 6.30 ds 't Hart Bodegraven, Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. Maris De Bilt,
RK Kerk zat 7, zo. 7.30 en 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv. Gem.
Adventskerk 10 ds. Bogers, 6 30 ds v.d
Broek Vinkeveen, Kruiskerk 10 ds. Vink
Katwijk aan Zee, Opst kerk 10 ds Fok-
kema, 4.45 zang, 5 hr. Goedhart Nieuw
koop jeugdd Nabij 10 mej. Burggraaf
jeugdkapel, G. Herderkerk 10.30 dhr. v
santen, 6.30 zangdienst, ds. De Ruiter,
De Bron 9 dhr. v. Santen, 5 ds. Verploeg,
Oudshoornse kerk 10 ds. Oort, Sio-
nskerk 9.30 ds. Bouw Neerlangbroek,
6.30 ds. Verploeg, Geref. Kerk. Mar. kerk
10 ds. 't Hart Bodegraven, 6.30 ds. Vree,
Salv. kerk 10 ds. Vree. 6.30 ds. Noot-
eboom Nieuwkoop. G Herderk. 9 ds. De
Ruiter. 6.30 ds. De Ruiter zangdienst. De
Bron, 9.30 ds. v.d. Ree. 10.30 ds. De Rui
ter, 6.30 ds. v.d. Ree, Geref. K. Vrijg 8.45
dienst, 6.30 ds. Borgdorff, Geref. K
Vryg. Buiten Verband 9.30 dhr. Fröling,
3.30 ds. Bustra Breukelen, Eikenlaan
233, Chr. Geref. Kerk 9.30 dienst, 2.30 ds.
v.d. Ent, Oud Geref. Gem. 9.30 en 4, di. 1
febr. 7.15 ds. Kamp, Baptistengem. 10 ds.
Koekoek, 6.30 ds. v. Mameren, Noord
(Sportlaan) 10 hr De Looij, Leger des
Heils 10 en 6 30 Corn, de Vlamingstr.,
Volle Evang Gem. (geb. Kindervreugd)
10 dhr. v.d Hoorn, Moluks Prot. kerk
9.30 ds. Molle Den Bosch, Moluks
Evang. Kerk 11 ds. Sitanala, RK Kerken
Bonifaciuskerk zat. 7, pred. mgr. Simo-
nis, zo. 8.30, 10 en 11.30, Piuskerk zat. 7.
zo. 9,10.30 en 11.45, De Bron zat. 6.30, zo.
8.30 en 11.
BENTHUIZEN - Herv_Gem.~9^0 en 6
ds. Den Dikken, Geref. Gem. 9.30 en 6 ds.
Honkoop Rotterdam.
BODEGRAVEN - Herv. Cfem. Dorps
kerk 10 ds. Vo6 Amsterdam, 6.30 ds.
Droogers, Salvatorkerk 10 ds. Verploeg
Alphen, 6.30 ds. Koole Den Haag, Be-
thlehemkerk 10 kand. Boelhouwer Lin-
schoten, 6.30 ds. De Vreugd, Geref. Kerk
10 ds. v.d. Neut de Bilt, 5 ds. Van Veen
Harderwijk.
BOSKOOP - Herv. Gem. 9.30 en 6.30
dienst, Geref. Kërk 9 30 ds. Dijkstra, 5 ds
Versluys Hwoude, De Stek, 9 30 ds. Om
ta. Chr. Geref Kerk 9.30 en 4.30 prof
Oosterhoff Apeldoorn, Geref. Gem. 9.30
en 6. Opwekkin^sgem. (geb. Concordia)
9.30, Vergadering van Gelovigen
(Nieuwstr.) 9.30 en 5, RK Kerk zat. 7, zo
8 45, 10 en 11.30, Ontmoeting zat 5.30,
kand. 10.30.
HAZERSWOUDE - Herv Gem.- 9.30 en
6.30 uur ds. Geertsema; Geref. Kerk: 10
uurds Versluys, 5 ds. Dijkstra Boskoop,
Rk kerk Michaelkerk zat. 7, zond 9; Be-
rnarduskerk zat 7. zond. 10 30: Ridder
hof zond. 10.30; Haz.dorp zat. 7, zond. 8,
10 en 11.30
HILLEGOM - Herv. Gem 10 ds. v
Bruggen, 7 jeugddienst. Geref. Kerk: 10
ds. Pouwels, 7 jeugddienst in herv. kerk,
ds. Kroes, Haarlem. Chr Geref. Kerk: 10
en 5 uur ds Biesma Lisse, RK Kerken
Martinuskerk zat. 7, zond 8 30, 10, 11.30
en 12 45: Jozefkerk zat. 7, zond. 8.30, 10
en 1130 uur
HOOGMADE - Herv. Gem 10 ds
Schoonenboom te Woubrugge, RK
kerk: zat. 7, zond. 10.
DE KAAG-Herv Gem.. 10 ds Carstens,
7 ds. Den Harder Abbenes.RK kerk: zat
7, zond. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem Dorpskerk 10 ds Teygeler, 6 ds
Gebraad; Ontmoetingskerk 10 ds. Ge
braad, 6.30 ds. Teygeler. Geref. Kerk:
9.30 ds. De Vries, 5 ds van Halsema, RK
kerk: zat. 7, zond. 9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - Herv Gem. N
Kerk 10 ds. Vroegindewey, 6 ds. Vink;
Oude Kerk 10 ds. Lagerwey, Den Haag, 6
ds. Arkeraats; Ichthuskerk 10 ds. Boer, 5
ds. Catsburg, Pniëlkerk 9.30 ds. Arke
raats, 6 ds. Overgaauw Valkenburg; Gr
v Pr. school 10 ds. De Vos: Overduin 2
ds. Baas Geref. Kerk: Vredeskerk 10 ds.
Vrolijk, 5 ds. De Vries: Tnumfatorkerk
10 ds. v Halsema, 5 ds. Vrolijk; Geref.
Kerk vrygem. 10.15 en 3.30 ds. Hoff. Ge
ref. Kerk Vrygem. buiten verband. 8.45
en 7 ds. Brink Kampen, Chr. Geref
Kerk: lOen 5 ds. v.d. Ent; Geref. Gem 10
en 5 leesdienst. Volle Evangeliege
meente (Voorstr. 100): 9.45, Soefi
beweging: 4 uur.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: 10 ds. v.d Linden, 7 ds. Swierts,
gemeensch. dienst, Geref. Kerk: 10 ds.
Swierts, 7 ds Swierts, gemeensch.
dienst in herv kerk
LEIDERDORP - Herv. gem. en Geref
Kerk: Dorpskerk 10 ds Geursen; Hoofd-
straatkerk 10 ds Knorth. 6.30 geen
dienst; Scheppingskerk 9 en 10.30 mevr.
Sysling, 5 ds v. Drie, Delft. Baptisten
gemeente (v.d. Valkboumanweg): 10 dr.
Lourens, 5 br. De Vries. RK kerk zond.
9, 10.30 en 12 uur.
LEIMUIDEN - Herv. Gem.: 9.30 ds De
Vree, 7 ds Pannekoek, Leiden. Geref.
Kerk 9.30 ds Hoornstra N.-Vennep, 7 ds
Rang N.-Vennep. RK Kerk: zat 7, zond.
7.30, 9.30 en 11.15
LISSE - Herv. Gem. grote Kerk 10 en 7
ds v d Velden; Pauluskerk 10 ds Den
Tonkelaar Warmond. Geref. Kerk: 10 ds
Herlaar Heemstede, 7 ds Omta Boskoop
Geref. Kerk Vryg. 10 ds Simpelaar, 5
dienst. Geref. Kerk Vryg. Buiten Ver
band: 9 ds Schuurman, 7 ds Bouma
Loosdrecht. Chr. Geref. Kerk 10 en 4.30
ds Drayer Hilversum. Geref. Gem.: 10 en
4 ds Hakkenberg, wo. 7.30 ds Hakken
berg. Oud Geref Gem.: 9.30 en 3 lees
dienst, dond. 7.30 leesdienst. RK Ker
ken Agathakerk zat. 7, zond. 8.30, 10 en
11.30; Poelhuys zat. 7, zond 9 en 11 30;
Mariakerk zat 7, zond. 8.30, 10, 11.30,
Engelbewaarders zat. 7, zond. 7.30, 9,30,
11 en 5,45.
NIEUWKOOP - Herv. Gem.: 9.30 en 6.30
ds Bronsgeest, HA. Geref. Kerk: 9.30 ds
Treurniet Woerden, 6.30 ds Baas A'dam
Chr. Geref. Kerk. 9.30 en 6.30 dienst. RK
Kerk: zat. 7, zond. 7.30, 9, 10,45 en 7.
NIEUWVEEN: Herv Gem.: 9.30 en 6.30
ds Kaai Geref. Kerk: 9.30 ds Hulsebosch
Woubrugge, 7 ds De Wit Lisse, RK
Kerk NIEUW-VENNEP - Herv Gem.:
9.30 ds Quack Vianen, 7 ds Goverts. Ge
ref. Kerk: 9.30 ds Rang, 6.30 ds Wijn
gaarden. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 3 kand
Rookhuvzen, Zeist. RK Kerk- zat. 7,
zond. 9.30 en 11.
NOORDEN (Woerdense Verlaat): Herv
Gem: 9.30 ds Lalleman Oude en N. Wete
ring, 7 ds Boer te Zoetermeer Geref.
Kerk: 10 ds Nooteboom, 7 ds Van Har-
melen Alphen. RK kerk: zat. 7.30, zond. 9
en 10.30.
NOORDWIJK Herv. Gem Voorstraat
Binnen 10 ds Elgersma, gemeensch
dienst met Geref. Kerk, 7 ds Keuning;
Sole Mio 9 dr Jansen; Zee Hoofdstraat 10
ds Keuning, gezinsdienst; De Rank 10 ds
v Vliet Papendrecht, 5.30 dr Jansen, 7 hr
Visser Gouda. Geref. Kerk' Hoofd-
straatkerk 10 ds Warnink, 5 ds Elgersma;
Vinkelaankerk: 's morgens zie herv
gem., 5 ds Warnink; Stichtingskerk 11.15
ds Bosman. RK Kerken: Binnenzat. 7,
zond 8, lOen 11.30; aula Boerenburg 11;
Zee zat. 7, zond. 9, 11 en 7.
NOORDWIJKERHOUT - Herv Gem.:
10 ds Perdok te Oegstgeest. RK Kerken:
Josefkerk: zat. 7, zond. 10,11.30 en 6 Vik-
torkerk zat. 7, zond. 8, 9.30 en 11
OEGSTGEEST - Herv. Gem.: Groene
Kerk: 10.30 ds Ter Linden; Pauluskerk:
10 ds Fntsche. gem. centrum 10.30 prof.
dr Heering Leiden: Gem centrum 10.30
mevr Bons; Jeugdkerk: Van Wyckers-
looth;4.30dsTer Linden Geref. Kerk 10
ds Heemskerk, 7 ds Heemskerk, vesper
met koor Geref Kerk Vrijgem.: 9.30
leesdienst, 4.30 ds Simpelaar. Geref. K.
Vrygem. Buiten Verband: 8.45 en 4 ds v.
d. Berg. RK Kerk: Willibrordkerk zat. 7,
zond. 9, 10.30 en 12; Kapel Bonaventura
zat. 6.30, zond. 9 en 11.
OUD ADE: - RK Kerk: zat. 7, zond. 8.30
en 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING: -
Herv. Gem.: 9.30 hr Drijver Voorscho
ten, 5 zie geref. Kerk. Geref. Kerk: 9.30
kand. Mak A'dam, 5 ds Steenstra Leiden,
gemeensch jeugddienst. RK Kerk: zat. 7,
zond. 8.15, 9.45 en 11.30. Remonstr.
Gem.: 10 ds Luca Amsterdam.
ROELOFARENDSVEEN - RK Kerïïën:
Kerk St. Petrus Banden: zat. 7. zond. 8,
9.30, 11 en 12.15 uur; M. Presentatie zat
7. zond. 8. 9.30 en 11.
RIJNSATERWOUDE-Herv.Gem. 9.30
prof Bronkhorst Utrecht, bevestiging
kand De Kruyf, 2 ds De Kruijf, intrede
Chr Geref. Kerk: 9.30 dienst, 2.15 ds
Bouw, Scheveningen.
RIJNSBURG - Herv. Gem. grote kerk
9.30 ds. v. Nie], 5 ds. v.d. Bogerd, Bethel-
kerk 9.30 ds. v.d. Bogerd, 5 ds. v Niel,
Geref Kerk Petrakerk 9.30 dr. v. Oeve-
ren, 5 ds. Boer te Zoetermeer, Imma-
nuelkerk 9.30 ds. Huisman, 5 ds. Dams-
ma. Mar. kerk 9.30 ds. Damsma, 5 dr v.
Oeveren, Geref. K. Vrygem. 10 prof. dr.
Trimp, bevestiging ds. Zomer, 7 ds. Zo
mer, intrede, Chr. Geref Kerk 9.30 en 5
ds. Den Boer te Rijswyk, Evang. Chris-
tengem. (aula mavo) 10, RK Gemeen
schap (aula tuinbouwschool) zat. 7, zo.
10.30.
RIJPWETERING - RK Kerk zat. 7. zo.
7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv Gem. 9 ds Den
Tonkelaar Warmond, 10.30 ds. Anker
Doorn, 7 ds. Westra Beilen, opendeur-
dienst, Geref. Kerk 10 ds. v. Santen, 5 ds.
v.d. Leer Driehuis, Chr. Geref. Kerk 10
ds. Rebel, 5 ds. Quist Rijswijk, Ned. Prot.
Bond 10.30 mevr. ds. Den Herder A.dam,
RK Kerk zat. 7, zo. 8.30, 9.30 en 11.
TER AAR - Herv. Gem. 10 dr. Huls Gou
da, 6 30 ds. Lindenburg, Geref Kerk 10
ds. Gilhuis Soest, 6.30 mevr. Nooteboom
Nieuwkoop en ds. Bezemer, RK Kerk
Langeraar zat 7, zo. 8, 9.30, 11 en 12.15,
dorp zo. 9 en 12.
VALKENBURG - Herv Gem. 10 dhr.
Vink Katwijk aan Zee, 6.30 ds. Batelaan
Voorschoten jeugddienst, Geref. Kerk
9.30 dhr. Brouwer Katwijk, 6.30 dr. v.
Oeveren Rijnsburg, Geref. K. Vrijg. 9.30
leesdi. 5.15 ds. Hoff.
VOORHOUT - Herv. Gem. 10 ds. Bro-
kerhoff, RK Kerk zat. 7, zo. 9, 10.30 en
11.45.
VOORSCHOTEN - Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. v. Malssen te Leiderdorp, 7
jeugdd., aula Noord-Hofland 9.30 ds.
Meyering, Hulp en He'il 10 ds. Lentz,
clubgebouw Molenlaan 10 jongeren-
dienst, Geref. Kerk 10 ds. De Zeeuw, 7
kand Hofs, jeugddienst in Herv. Kerk,
Geref. K. Vrygem. 10.15 en 4.30 ds.
Boxman, Ede, RK Kerken M. Godskerk
zat 7, zo. 8, 10 en 11.30, Laurentiuskerk
zat 7, zo. 8 30, 10.30 en 12, aula NH 11.
WADDINXVEEN - Herv Gem. Brug-
kerk 9.30 ds. Tichelaar Putten, 6.30 ds.
v.d. Heuvel, Hoeksteen 9.30 ds. v.d.
Heuvel, 6.30 ds. Vos A.dam, Bethelkerk
9.30 ds. Verboom, 5 ds. Tichelaar, Im-
manuelkerk 10 en 5 ds. Flink, Geref.
Kerk Kruiskerk 10 ds. Prins, 5 ds. Mooy
Gouda, Ontmoetingskerk 10 ds. Brou
wer Krimpen aan den IJssel, 5 ds. Prins,
Oud Geref. Gem. 10 en 6 30, Chr. Afge
scheiden Gem. 9.30 en 5 ds. Verloop.
Volle Evang. gem. (Lindengaarde 17a)
9 30 dhr. v.d. Heyden, 4 jeugddienst.
Rem. Gem. 10 ds Hooykaas, RK Kerk
Ontmoetingskerk zat. 7, zo. 7.30,11.45 en
7, Viktorkerk zat. 7, zo. 10.
WARMOND - Herv. Gem. 10 dhr. Hoffe-
naar Voorhout, 5 ds. Den Tonkelaar, on
derwerp: "Het woord "licht" in het
Nieuwe Testament", RK Kerk zat. 7, zo.
8.30, 10 en 11.30.
WASSENAAR - Herv Gem. Dorpskerk
10 dr. Frederikse, 4.30 ds. Vermaat
Vlaardingen, 7 ds. v Zanten, Kieviet-
kerk 10 ds Wiersma, Messiaskerk 10 ds.
Van Wijngen Den Haag, Dorpscentrum
9.30 ds. Catsburg Katwijk aan Zee, Ge
ref. Kerk 10 en 5 ds. v.d. Meulen HA,
Zuid 10 en 5 ds Heule te Leiden, Ned.
Prot. Bond 10.30 ds. Zuurdeeg Maars-
WOUBRUGGE - Herv. Gem. 9.30 ds.
Hage Voorburg, 6.30 ds. Blenk, Geref.
Kerk 9.30 ds. De Wit Lisse, 6.30 ds. Hui
zebosch. RK Kerk zat. 7, zo. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gem. 9.30 ds.
Nicolai, 7 ds. Vegh Aalsmeer, ge
meensch. dienst in Herv. Kerk, Geref.
Kerk 9.30 dhr. v.d. Kraan R.dam, 7 zie
Herv. Kerk, RK Kerk zat. 7. zo. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE - Herv Gem. 10 ds.
Schoch, RK Kerk Janskerk zat. 7.30, zo.
9 30, Chr. Dienaarkerk zat. 7, zo. 10 en
11.30, Ryndyk Meerburgkerk zat. 7, zo.
10, 12 en 6.
ZWAMMERDAM - Herv. Gerp. 10 ds.
Mostert, 6.30 dhr. Drijver Voorschoten,
gemeensch. jeugddienst in Herv. Kerk,
Geref. Kerk 10 ds. v.d. Heiden, 6.30 zie
herv. gem.
