De Schaak
olympiade
In Haifa 12)
kryptogram
Proble
matiek
op
verzoek
Dammen
De Snip en Snap uit
de bridgeverhalen..
NORGE14Ö
Kom-erACHTer
n
n
r
n
QD
n
nz
n
n
z
H
H
A
A
A
A
n
X
A
A
A
3
nnrwisi
H
A
A
1
A
A
|gz 1
A
r
L
A
n
n
nnn
5»
n
A
A
A
A
J
A
A
A
1
A
A
A
ST"!
I
A
A
A
A
A
Z
A
A
1
A
J
vorige
puzzel
Gezamenlijke Skandinavische emissie
mm
n
nrrm
n
n
mmi
rvm
m
rvm
m
Z\
Oplossing
ZATERDAG 29 JANUARI 1977
Op verzoek van een lezer zullen
we deze rubriek voor een ge
deelte wijden aan de problema
tiek. In het damspel heeft dit
woord een andere betekenis
dan in het alledaagse woordge
bruik. Hier is het de verzamel
naam van allerlei stellingen en
standen, die een analytische,
haarzuivere winst- of remiseva
riant herbergen. Het probleem
bij deze problematiek is de
winst- of remisevariant te vin
den.
Daar niet iedereen een liefheb
ber is van deze probleemstan
den, geven we eerst zonder
commentaar een partij uit de'
eerste ronde van de finale van
het Persoonlijk damkampioen
schap van Leiden 1977 en dan
komen er twee standen, die U
thuis kan gaan oplossen.
Uw oplossingen kunt U zenden
naar mijn adres (Parklaan 56,
Katwijk) of naar de redactie van
het Leidsch- of Alphens Dag
blad t.n.v. J. Burgerhout, dam-
medewerker). Onder de goede
inzendingen wordt een boek
verloot. De sluitingsdatum is 9
februari!
Dan eerst de partij Fase-
Huisman (6 dec. '76 Leiden)
1. 33-29 19-23 2. 35-30 14-19, 3.
40-35 17-21, 4. 45-40 21-26, 5. 38-
33 11-17, 6. 50-45 6-11, 7. 32-28
23x32, 8. 37x28 26x37, 9. 41x32
20-25, 10. 30-24 19x30, 11. 35x24
1-6 12. 46-41 16-21, 13. 41-37 11-
16,14. 40-35 7-11,15. 44-40 21-26,
16.28-23 10-14,17.43-38 14-20 18.
49-43 17-21, 19. 32-28 11-17, 20.
34-30 25x34, 21. 39x30 4-10 22.
40-34 18-22, 23. 43-39 9-14, 24.
37-31 26x37, 25. 42x31 13-18 26.
31-26 20-25, 27. 24-19 14-20, 28.
30-24 3-9,29. 48-43 8-13,30. 19x8
12x3 31. 23x12 17x8, 32. 26x17
22x11, 33. 38-32 9-13, 34. 47-42
13-18, 35. 42-37 11-17, 36. 43-38
16-21, 37. 24-19 8-12, 38. 45-40
18-22, 39. 29-24 20x29 40. 34x23
15-20, 41. 40-34 10-15, 42. 19-13
22-27, 43. 34-29 21-26, 44. 32x21
2-8, 45. 13x2 20-24, 46. 29x20
15x24, 47. 2x30 25x41, 48. 36x47
3-9,49. 23-19 5-10, 50. 33-29 6-11,
51. 35-30 26-31, 52. 19-14 10x19,
53. 29-24 17x26, 54. 19x4 31-36,
55. 4-15 12-18, 56. 47-41.
En Zwart gaf op.
De twee problemen:
De eerste is een "praktisch pro
bleem", dus een probleem uit
de praktijk. Niet moeilijk, als
men een uurtje de tijd neemt.
Stand: wit schijven op: 26/28,
31/34, 36, 39, 41, 42, 46, 48/50.
Zwart schijven op: 6/9, 11/13,
16/19, 21, 23, 25, 30.
De tweede is ook niet zo moei
lijk. Alleen het eindspel is zeer
lastig en wordt ook gevraagd.
Stand, wit- 6,25,31/34,37,39,41,
43.
Zwart: 1. 3, 4, 14, 19, 21/24, 28.
Voor beide standen geldt: Wit
speelt en wint!
JOOP BURGERHOUT.
De Engelsman Saunders heeft een
grote naam opgebouwd als vertel
ler van bridgeverhalen. Hij kiest
immêr voor de Snip en Snap-
formule, de sufferd die het nooit
begrijpt en de slimme partner die
het vervolgens uitlegt. Die partner
heet Wilson en in het laatste num
mer van Bridge Magazine onder
wijst hij zijn partner op het gebied
van eliminatiespel.
A4
P H 10 3
O AHB96
4 A 7 4
4 H VB 9 8 7 5 43
964 O A B 8 7 4 2
O 82 O V1074
4 10 83
10 6 2
V
O 53
HVB 9 6 52
West opende 3 Sch, ik doubleerde
zei Wilson, waarbij jij 5 KI bood en
ik 6 KI. O ja, zegt de partner, dat
slem dat er niet in zat. Ik had twee
zekere verliezers, in harten en in
schoppen; tenzij de ruiten optimaal
gunstig zouden zijn verdeeld, maar
dat was niet het geval.
Wanneer is een verliezer geen ver
liezer, vraagt Wilson dan. Juist, als
de kleur niet wordt aangespeelde
En niemand gaat in dit geval 1
tweede schoppen spelen. En op de
onvermijdelijke vraag, waarom
niet, vervolgt hij: jij niet, omdat je
er geen behoefte aan hebt, de
tegenpartij niet omdat ze niet kun
nen. West bood 3 Sch en kwam uit
met de heer, die je nam met het aas.
West moest een 7-kaart hebben;
trouwens oost's drie was duidelijk
een singleton. Je kon ook weten dat
oost Ha A moest hebben, want met
Ha A erbij was west te sterk voor 3
Sch. Daaruit volgt dat west geen
schoppen meer kan spelen omdat
hij geen entree heeft en oost niet
omdat hij wel een entree maar geen
schoppens meer heeft.
Maar ik heb nog steeds mijn verlie
zers!
Nadat je de eerste slag hebt geno
men speel je troef en vervolgens Ha
V, waarna je kunt genieten van
oost's ontsteltenis. Als hij neemt
moet hij een rode kaart terugspe
len, hetgeen je verzekert van vier
rode slagen. Neemt hij niet, dan
heem je vervolgens de snit op Ru V
en maakt daarmee zijn ellende als
nog compleet. Dat laatste is natuur
lijk sadistisch, want je had nu ook
gewoon een schoppen kunnen af
geven.
Met bovenstaande wetenschap ge
wapend is het wellicht leuk te
trachten het volgende probleempje
op te lossen:
4 B 53
9A6
O 10 7 4 3 2
4 954
4 H 6 2 4 10 8 7
9HVB 8 7 2 9 5 4 3
OA O 8 5
4 H 7 6 4 B 10 8 3
4 A V 9 4
Q? 10
O H VB 96
4'A V 2
Zuid speelt 5 Ru, waartegen west
start met Ha A.
In een vorige rubriek werd een spel
beschreven, waarin een fout is ge
slopen (nee, niet de zetduivel, mea
culpa):
4 A B 9 5
V 10
O 94 3 2
4 AH 10
4862 4 V 10 7 3
<?H8432 ABT 85
OV37 B 10 5
BS 4
H 4
9
O A H 5
V 98 7 6 52
Zuid speelde 5 KI en west kwam uit
met schoppen. Van tafel werd klein
'gespeeld, oost legde de tien en zuid
de vier! Oost speelde ruiten terug,
waarna zuid op Sch A een ruitentje
afgooide en vervolgens de 13e rui
ten hoog speelde. Hierop verdween
tenslotte de verliezende harten.
Leuk, maar niet met het oorspron
kelijk gegeven zitsel, want daarin
zaten de ruitens ten onrechte 4-2.
TON SCHIPPERHEYN
Volgens de vele schaakperiodieken was de 22e Schaak-
Olympiade in Israël uitstekend georganiseerd en waren alle
deelnemers vol lof over de ontvangst, maaltijden, nacht
verblijf en ontspanning na een der ronden. Hoe zal het zijn
in 1978, wanneer Rusland de gastheer zal zijn?! Zal (mag)
Israël deelnemen? Voorlopig moeten wij aannemen dat de
ploeg van Israël de Moskouse musea niet zal mogen bezich
tigen
Ook de dames traden in het strijd
perk. Verrassend was dat Israël met
de eer ging strijken. De uitslag was:
1. Israël 17 pnt., 2. Engeland IIV2
pnt., 3. Spanje 11 pnt., 4. USA IOV2
pnt. en/Nederland 9V2 pnt.
Voor de volledigheid geef ik u de
deelnemers van de winnende ploeg
uit de Verenigde Staten (heren): R.
Byrne, Kavalek, Evans, Lombardy
en Commons. Gezien de uitste
kende vorm van Byrne en Evans
kon de Amerikaanse ploeg een half
puntje voorblijven op Nederland
(USA 37, Holland 36>/2 pnt!).
Toch heeft ons team geruime tijd de
leiding in dit evenement gehad en
men was in het algemeen van me
ning dat ons land de Olympiade zou
winnen, maar door de zege van
USA op Wales (3V2-V2) en de over
winning van Nederland op Finland
(3-1) kwam ons dapper team juist
een half puntje te kort om de be
roemde Hamilton-Russellcup mee
naar Amsterdam te nemenDe
conditie-training, onder leiding van
Victor Kortsjnoj (zwemmen, hard
lopen, massage, theorie etc) heeft
wel haar vruchten afgeworpen
Konings-Indisch
I.d2-d4 Pg8-f6 2.c2-c4 g7-g6 3.Pbl-
c3 Lf8-g7 4.e2-e4 d7-d6 5.f2-f3 0-0
6.Lcl-e3 Pb8-d7.
Zoals bekend beschikt zwart ook
over de voortzettingen 6.e5,
6 .c6,6 .Pc6 en 6 ,b6. De tekst
zet is ongebruikelijk, maar wel
speelbaar.
7.Lfl-d3 c7-c5 8.Pgl-e2 a7-a6.
Zwart wil de spanning in het cen
trum nog even handhaven, omdat
na 8 ,cd4: 9.Pd4: Pc5 10.Lc2 wit
gunstig staat.
9.0-0 Dd8-c7 10.b2-b3!
Dit is sterker dan bijvoorbeeld
lO.Tcl cd4: ll.Pd4: Pe5 12.Le2Pc4:
13.Lc4: Dc4: 14.Pd5 Pd5:15.Tc4:
Pe3: enz. (Pachman). 10b7-b6
ll.Tal-cl e7-e5 12.d4xe5 Pd7xe5!?
Het was een moeilijke keuze voor
zwart. Gewoonlijk speelt men de5:,
om van de zwakke pion d6 af te ko
men, maar ook de gekozen voort
zetting is stellig interessant.
13.Ld3-bl Ta8-b8 14.h2-h3 b6-b5
15.f3-f4 Pe5-d7 16.Pc3-d5! Pf6xd5
17.c4xd5 Tf8-e8 18.b3-b4! Lg7-b2
19.Ddl-d2
Door Pachman voorzien van twee
uitroeptekens!
19.Lb2xcl 20.Tflxcl Pd7-b6!?
De aandacht vraagt natuurlijk
20.c4. Hoewel wit met Ld4 en Pc3
een goed figurenspel verkrijgt had
hij toch alle moeite moeten doen
om de partij te winnen. 21.Lbl-d3
Pb6-c4 22.Ld3xc4 b5xc4 23.Tclxc4
Lc8-d7 24.Pe2-g3 Ld7-b5 25.Tc4-c3
c5-c4 26.Le3-d4 Dc7-e7 27.Pg3-
h5!
Een echte Pachman-zet' Hst is nu
duidelijk dat hij de gehele partij op
een koningsaanval heeft gespeeld.
Het kwaliteitsoffer was in feite de
inleiding van zijn strategie.
27... 17-f5 28.Ph5-f6+ Kg8-fB
29.e4-e5! Te8-c8 30.g2-g4! Lb5-e8
31.a2-a3 a6-a5 32.g4xf5 a5xb4
33.a3xb4 Tb8xb4 34.f5xg6 Tb4-bl
35.Kgl-h2 Le8xg6 36.Tc3-g3 c4-c3
37.Tg3xc3! Tc8xc3 38.Dd2xc3
De7-b7 39. e5xd6 Db7-a6 40. d6-d7
Da6-e2+ 41.Kh2-g3 en zwart gaf op.
Een formidabele prestatie van de
Tsjech!
Ludek Pachman
fantastische prestatie
Hogeschool-schaak!
De nu volgende diagramstelling
ontstond in de partij Yanofski-So-
sonko. Zoals bekend wint een
Dame tegen een Toren, maar wan
neer er nog pionnen op het bord
zijn heeft de verdediger nog enige
overlevingskansen.
Zwart aan zet.
(Wit: Kbl,Tc4, pion b3. Zwart: Kd3,
De5, pion c5).
Het is duidelijk dat het zwarte
winstplan bestaat uit twee moge
lijkheden: wit in zetdwang bren
gen en bij gelegenheid de dame
tegen de toren offeren, waarna een
gewonnen pionneneindspel ont
staat. De uitvoering is niet eenvou
dig omdat de praktijk heeft bewe
zen dat er partijen zijn met dezelfde
materiaalverhouding die in remise
eindigden. Zie b.v. de partij
Kotow-Pachman, Moskou 1946.
1.... De5-d4! 2.Tc4-c2
Natuurlijk niet 2.Td4: cd4: 3.b4Ke2
en wint.
2Dd4-gl+.
Een andere mogelijkheid was:
2..Db4 3.Kb2 Kd4! 4.Tc4+ Kd5
5.Tb4: cb4: en zwart wint.
3.Kbl-b2 Kd3-d4 4.Tc2-d2+ Kd4-e4
5.Td2-c2 Ke4-d5, 6.Kb2-a2 Kd5-c6.
7.Ka2-b2
Niet mogelijk is 7.b4 vanwege
7 .Dg8+ benevens c5-c4.
7.... Kc6-b5 8.Tc2-c4 Dgl-f2+
9.Kb2-bl Df2-e2! 10.Tc4-c2
Wit is reeds gedeeltelijk in zetd
wang, omdat lO.Kal faalt op
10.Dc4: enz.
10 De2-d3 ll.Kbl-b2 Dd3-d4+
12.Kb2-bl Kb5-b4! 13.Tc2-c4
Kb4xb3!
Wit gaf het op.
Een leerzaam eindspel, dat So-
sonko uitstekend heeft geanaly
seerd, want de partij werd maar
liefst drie maal afgebroken!
BISHOP
SKANDINAVIË - De posterijen
van de Skandinavische landen -
Denemarken, Finland, Noorwegen,
Zweden en IJsland - geven onge
veer zo eens in de drie jaar op de
zelfde dag zegels uit met dezelfde
kleuren en met hetzelfde motief. Op
2 februari is het weer zo ver en de
zegels staan dit keer in het teken
van de natuurbescherming, in het
teken van het streven om bossen,
merenrivieren en bergen zo schoon
en zuiver mogelijk te houdenOnder
het motto "lucht en water" symboli
seren vijf waterlelies op schoon wa
ter en onder een heldere lucht het
natuurbescherming sstreven.
In de diverse landen hebben de ze
gels de volgende waarden: Dene
marken 100 en 130 ore, Finland 0,90
en 1,00 mark (respectievelijk in op
lagen van 5 en 4 miljoen stuks);
Noorwegen 125 öre (oplage 7 mil
joen) en 140 öre (1,5 miljoen); Zwe
den 1 kroon en 1J0 kroon en IJsland
35 en 45 kronen
De Finse PTT heeft een speciale
dienst geopend waar men deze ge
zamenlijke uitgifte kan bestellen:
Postscheckkonto Nordic Stamps
1977 Helsinki nr. 4466-8. Het adres
luidt: PhilaleliableilungHameen-
tie 155.C, 00560 Helsinki 56, Fin
land Tien zegels - twee van elk land
- kosten 9,50 Finse mark.
ZWITSERLAND - Na een onder
breking van enkele jaren is afgelo
pen donderdag 27 januari in Zwit
serland weer een serie portretzegels
verschenen. Vier zegels, die lucht
vaartpioniers eren. Een zegel van
40 rappen herdenkt Oskar Bider
(Langenbruck, 12 juli 1891 - Dü-
bendorf, 7 juli 1919), die omkwam
bij een vliegongeluk. Op de achter
grond op deze zegel een Blériot-
vliegtuigje. Eduard Spelterini (Ba-
zenheidIKirchberg2 juni 1852 -
Zipf in Oostenrijk, 16 juni 1931)
staat op een 80 rp.-zegel. Op de ach
tergrond de mand van een ballon.
Een 100 rp.-zegel herdenkt Armand
Dufaux (Parijs, 13 januari 1883 -
Genève, 17 juli 1941). Op de achter
grond een Dufaux-dubbeldekker.
De reeks wordt afgerond met een
150 rp.-zegel met daarop Walter
Mittelholzer met een Do Merkur-
dubbeldekker (St. Gallen, 2 april
1894 - verongelukt op 9 mei 1937 als
alpinist).
Verder verscheen op 27 januari in
Zwitserland de eerste bijzondere
reeks van het jaar. Een zegel van 20
rappen herdenkt het eeuwfeest van
het Blauwe Kruis. Op de zegel twee
mensen die een alcoholist onder
steunen. Ter gelegenheid van het
folkloristisch feest in Vevey (30 ju-
li-14 augustus) kwam een 40 rp.-
zegel uit met daarop het feestem-
bleem. Tot slot een 80 rp.-zegel die
aandacht vraagt voor de interna
tionale postzegeltentoonstelling
voor jeugdige filatelisten Juphilex
77 die van 7 tot 11 april in Bern zal
worden gehouden. Afbeelding: en
kele kleurige ballonnetjes met
daaronder brieven.
FRANKRIJK - Ook de tweede
Franse zegel van dit jaar, die op 17
januari verscheen hoort thuis in de
landstrekehserie. De zegel is dit
keer gewijd aan Languedoc-
Roussillon, de streek ten westen van
de Rhónedelta, waarin de depar
tementen Gard, Hérault, Aude,
Pyrénées-Onentales en Lozère zijn
ondergebracht en waar in totaal 1,7
miljoen mensen wonen. Op de zegel
de karakteristieken van de streek,
een stralende, hoog aan de hemel
staande zon, vruchten die in dat ge
bied worden verbouwd en water en
zeilen, de Middellandse Zeekust
symboliserend. De zegel heeft een
waarde van 2,50 franc en is uitge
voerd in oranje, rood, azuurblauw
en donkerblauw.
Over niet al te lange tijd zullen we
alle zegels die tot nu toe in de land-
strekenreeks zijn verschenen nog
eens memoreren, want de serie is te
mooi om er een van te gaan missen.
HERO WIT
Kunt u de acht afwijkingen in bovenstaande tekeningen vinden?
De juiste oplossing vindt u elders op de pagina.
s>
9
'0
'2
Y
]29
2?
29
30
V
w~
De eerste prijs van tien gulden van
de kruiswoordpuzzel van vorige
week is gewonnen door mevrouw
A. Haasnoot-Klok, Van Speijstraat
32, Katwijk aan Zee. De tweede
prijs van 7.50 is voor R. Geerlof.
De Genestetstraat 31, Leiden. Twee
prijzen van 5,- zijn voor mevrouw
Colla, Irenestraat 8a, Leiden en
voor E. v.d. Woerd, Lindestraat 14a,
Leiden.
Kom er achter
•a jeeSis 'A ^[om^ooj apaaM; 9
uiaojq aaquq g
japuo uappiui afdeed do ja^fids t-
ueuj -a sepdo-qs ueA iund g
MnojA uba puequue z
say do la^qa q
HORIZONTAAL
1. De stok in het pluimveeh-
ok!
4. Voor de helft geacht zijn.
8. Gaat O naar beneden? 't Is
schande.
11. Voedsel in de loop der ko-
12. Hij is moeilijk met z'n zware
13. Da's ook een flater een Belg
met A z'n moeder.
14. Geen man is het waar vee en
andere in zit.
15. Dit in de stille tijd oveme-
17. Een voertuig voor een
boom van de besturen.
20. Een hippe en een vreemde.
23. Zeer velen zijn niet dood.
26. P is in de rivier gevallen in
Gelderland.
27. Op de schapen passen, zo te
horen, en de wacht houden.
29. Tijdelijk wat te doen heb
ben, dus let op de klok.
31. Het land in een plaatje.
32. O, wat een kleurloze en
geen ronde ook.
33. Een vogel nabootsende Eu
ropeaan brengt het over.
34. Trek de bodem er af in de
diepte.
VERTIKAAL
1. Sla het niet te actief in bij
deze mensen.
2. De melkfabriekjes van de
dieren.
3. Pak een vaas anders op in
de regen.
5. De riem uit de verte op de
wond.
6. Mejuffrouw van de Hëide.
7. Deksels nog aan toe, wat
een onweer!
9. Verzorgt in Engeland het
brood en hier de baby's.
10. De kou is erg in de snoep-
tent.
16. Te deze tijde is de hond an
ders geboren.
18. Kom op, maat, we zijn in
Engeland.
19. Die mensen heten Jan.
21. Overeenkomstig geluid
tussen een baby en een vo
gel.
22. U moet niet zo gillen. El is
niet zo soepel.
23. Ezel, U moet Uw kreet niet
zo uitschreeuwen!
24. De verhandeling over het
kleed is nog een eind weg.
25. Hij is omhangen met niet
zo'n mooie mondpijn.
28. Zullen we eens gokken? En
dan niet om Uw salaris.
30. De muze van de toreador als
'ie niet dor is.
