Carter klaar
voor zijn
installatie
Richard sprak met Vorster
Baskische vlag wettig
ONTSLAGEN ROND
MANIFEST '77
Ford nam telefonisch
afscheid van leiders
Sadat trekt
prijs
verhoging in
DONDERDAG 20 JANUARI 1977
j'j
WASHINGTON (AFP) - Op zijn laatste dag in het Witte Huis heeft
president Gerald Ford gisteren per telefoon afscheid genomen van
een aantal regeringsleiders in de wereld.
Hij sprak een kwartier lang met partijleider Leonid Brezjnjewen had
ook president Valéry Giscard d'Estaing, bondskanselier Helmut
Schmidt, president Anoear Sadat en premier Jitzhak Rabin aan de
lijn.
WASHINGTON (Reuter) - Pre
sident Ford heeft op de laatste
volle dag van zijn ambtstermijn
amnestie verleend aan Iva To-
guri d'Aquino, beter bekend als
"Tokio Rose". Zij was in 1949 tot
zes-en-een-half jaar gevange
nisstraf veroordeeld wegeiis
haar optreden in
propag an da-uitzending en van
de Japanse radio in de Tweede
Wereldoorlog
Mevrouw D'Aquino werkt nu in
een soevenirwinkel in Chicago.
De in Los Angeles geboren
vrouw bracht een bezoek aan
Japan, toen de oorlog uitbrak.
Omdat zij van Japanse afkomst
was, koyi zij niet terugkeren
naar de VS.
In de eerste jaren na de oorlog
was zij voor de Amerikanen één
van de gehaatste personen. In
de afgelopen jaren keerde de
publieke opinie zich echter ten
gunste van haar, vooral toen
bleek dat haar proces niet be
paald vlekkeloos was verlopen.
De woordvoerder van de jury
verklaarde afgelopen jaar in
een vraaggesprek, dat "Tokio
Rose" zou zijn vrijgesprokeri of
een nieuw proces zou hebben ge
kregen als de president van de
rechtbank de jury niet oiider
druk had gezet. Zelf had hij zich
aanvankelijk voor vrijspraak
uitgesproken.
Tijdens haar proces verklaarde
"Tokio Rosedat haar propa-
gandapraatjes geheime bood
schappen bevatten voor de geal
lieerden en geallieerde krijgs-
gevangenen.
Ford heeft gisteren ook deser
teurs die in Vietnam hebben ge
diend en daar werden gewond
in de strijd dan wel werden on
derscheiden wegens dapper-
heid, voorgedragen voor eervol
ontslag uit de dienst. Deze
maatregel geldt voor naar
schatting 700 militairen.
De president kondigde echter
geen amnestie af voor mensen
die destijds geen gehoor hebben
gegeven aan de oproep voor mi
litaire dienst of die zich aan an
dere misdrijven 'in oorlogstijd
hebben schuldig gemaakt.
In totaal zijn er naar schatting
30.000 deserteurs, en 23.849
mensen die niet zijn opgekomen-
voor de dienstplicht, omdat zij
gekant waren tegen de oorlog in
Vietnam.
Jimmy Carter die vandaag
Ford opvolgt, heeft toegezegd
dat één vati zijn eerste maatre
gelen zal zijn de begenadiging
van mensen die zich tegen deze
oorlog hebben verzet.
De president
vandaag,
Jimmy Carter,
komt met zijn
vrouw in
Washington aan
bepakt en
beladen, maar vt
frisse moed voor
de nieuwe taak.
WASHINGTON (Reuter) - President-elect
Jimmy Carter is gisteravond in Washington aan
gekomen voor zijn installatie als 39-ste president
van de Verenigde Staten.
Carter legt op het middaguur Amerikaanse tijd -
zes uur vanmiddag bij ons - de ambtseed af.
Voor zijn vertrek naar de federale
hoofdstad heeft Carter tegen jour
nalisten in George gezegd, dat hij
zich van zijn beperkingen bewust is
maar dat hij meent dat de Ver
enigde Staten een grootser tijdperk
ingaan dan zij voordien gehad heb
ben.
Alvorens zijn woning in Plains te
verlaten, sloofde president water
leiding, verwarming en elektriciteit
af, voegde een codicil toe aan zijn
laatste-wilsbeschikking en liep
naar zijn bank om een storting te
doen en zijn paspoort uit een kluis
te halen.
„Als ik maar voeling houd met het
volk en het niet teleurstel denk ik
een kans te hebben tot een groot
president uit te groeien", aldus Car-
President Ford
knapt in zijn
werkkamer in het
Witte Huis nog
wat karweitjes op
alvorens voor het
laatst dit kantoor
te verlaten.
ter.
„Ik zal mijn uiterste best doen en ik
geloog dat ik het in mij heb door het
Amerikaanse geloof goed te verte
genwoordigen, grootheid te berei
ken".
Vertrouwen
De president-elect zei dat hij zijn
kwaliteiten wilde bewijzen door
zijn persoonlijke bekwaamheden
en niet door de beproeving van een
plotselinge crisis of pogingen tot
het afwenden van een oorlogsdrei
ging.
„De hele wereld wil dat ik slaag en
dat geeft mij een gevoel van zeker
heid en vertrouwen", aldus Carter.
Op de laatste dag in huize Carter in
Plains heeft de president-elect zijn
vrouw Rosalynn geholpen bij het
klaarmaken van het ontbijt voor
hen beiden en hun negenjarige
dochter Amy. Daarna deed hij de-
afwas. Ook las hij hardop zijn in
stallatierede voor met een stop
watch in de hand. Hij deed er iets
minder dan tien minuten over.
Carter heeft gisteren Clifford M.
Alexander jr. voorgedragen als on
derminister van Defensie voor de
landmacht en Graham William
Claytor jr. als onderminister van
Defensie voor de zeemacht.
Alexander wordt de eerste zwarte
legerminister. Carter zei met deze
twee aanstellingen het advies te
hebben opgevolgd van minister
van Defensie-elect Harold Brown.
Alexander is 43, Claytor 64 jaar.
Eerstgenoemde heeft ook deel uit
gemaakt van de Witte-Huisstaven
van de presidenten Kennedy en
Johnson.
Revue
Na een uurtje rusten in Blair House
tegenover het Witte Huis gingen
Carter en zijn vrouw en dochtertje
naar het „Kennedy Center for the
performing Arts", voor een revue
aan de vooravond van de installatie.
In de pauze heeft Cater papieren
ondertekend die vastleggen dat hij
voor de duur van zijn president
schap opperbevelhebber van de
krijgsmacht is.
Carter had gisteren nog moeite om weg te komen uit Plains, zoveel mem
nemen. Er waren er zelfs, die met Jimmy meereisden naar Washington c
kwam.
i wilden van hun stadgenoot afscheid
i te zien of hij daar wel goed terecht-
Over kwestie-Rhodesië
In Tsjechoslowakije:
PRAAG (Reuter) - Ondanks toe- De ontslagen die professor Patocka
Rhodesië-conferentie, heeft giste
ren in Kaapstad besprekingen ge
voerd met de Zuidafrikaanse pre
mier John Vorster. Tijdens dit
tweede gesprek met Vorster heeft
Richard een uiteenzetting gegeven
gesprek met
'Volgens Rhodesische regerings
kringen behelst het plan dat Lon
den tijdens de overgangsperiode
een hoge commissaris in Salisbury
installeert, die een beslissende
stem zou hebben in de minister
dat het blanke aandeel in het kabi
net bestaat uit vertegenwoordigers
van verschillende blanke politieke
partijen, wat voor de regering niet
aanvaardbaar is, aldus de zegslie
den. Het lijkt er volgens hem op dat
de Britse voorstellen grote zeggen
schap geven aan de hoge
de vordering die hij de afgelo- raad, die voor eenderde uit blanken
de autoriteiten
nemende druk
is het manifest voor de
rechten Charta '77 al door ruim 300
Tsjechoslowaken ondertekend. Dit
heeft Jan Patochka, een van de
woordvoerders van de beweging
voor de mensenrechten, gisteren
verteld aan westerse correspon
denten in Praag. Professor Pa
tochka meldde tevens dat ver
scheidene personen die het mani
fest hebben ondertekend de laatste
T^echoslowaakse
gekomen betreffen
Helena Seidl, werkzaam
bij het museum voor Tsjechische
literatuur in de Praagse buitenwijk
Strahov, Ivan Medek, een muziek
criticus, en Jaromir Litera, een
vroegere communistische partij-
funktionaris die zijn baan verloor
als handarbeider bij een fabriek in
Praag.
gen. „Dit toont metterdaad
het waar is wat in het manifest over
de mensenrechten in dit land wordt
gezegd", aldus de 63-jarige filosoof.
In welingelichte kringen in Praag is
vernomen dat de oud-journalist Jiri
Lederer is beschuldigd
schaden van de Tsjechoslowaaksi
belangen in het buitenland op
grond van een artikel van het wet
boek van strafrecht dat een .maxi
male gevangenisstraf kent van drie
jaar. Tot nu toe ontbreekt nadere
informatie over eventuele aan
klachten tegen de andere drie gear
resteerden. Het zijn de toneel
schrijver Vaclav Havel en de thea
terdirecteurs Otto Ornest en Fran-
tisek Pavlieek.
Rude Pravo, het orgaan van ae
communisti
sche partij, wijst elke suggestie, een
oplossing voor de zaak rond Charta
'77 te bespreken met democrati
sche krachten in het Westen, volle
dig van de hand. Dit standpunt
"kU volgt op de oproep van Zdenek
HGt j
Mlynar," oud-lid van het Tsjechos-
lowaaks partijpresidium, die de
leiders van de communistische
(wat Rude Pravo overigens ver
zwijgt) en socialistische partijen
van West-Europa uitnodigt hun in
vloed aan te wenden ten gunste van
de ondertekenaars van het mani
fest. Daarnaast heeft de schrijver
Pavel Kohout opgeroepen een
„missie van goede wil" naar Tsje
choslowakije te sturen.
pen twee weken, sinds zijn laatste
gesprek met Vorster, heeft ge
maakt.
Hij zei dat hij Vorster niet om "spe
cifieke garanties" had gevraagd in
zake Rhodesië. Londen hoopt op de'
medewerking van Zuid-Afrika bij
het uitwerken van een regeling
voor Rhodesië omdat het blanke
minderheidsregime in Salisbury
voor zijn voortbestaan grotendeels
van Zuid-Afrika afhankelijk is en
daarom gevoelig voor eventuele
Zuidafrikaanse pressie. Vorster liet
gisteren doorschemeren dat hij
waarschijnlijk volgende week voor
het Zuidafrikaanse parlement een
verklaring over Rhodesië zal afleg
gen.
Volgens Britse kringen heeft Ri
chard nu nieuwe Britse voorstellen
op zak, die aanzienlijk verschillen
van de voorstellen die Richard tij
dens zijn eerste rondreis in Salis
bury en Pretoria op tafel legde.
Waarnemers achten het overigens
onwaarschijnlijk dat Ian Smith po
sitief zal staan tegenover deze voor
stellen, die voorzien in een grotere
Britse rol in Rhodesië tijdens de
overgangsperiode naar onafhanke
lijkheid.
Volgens zegslieden in Kaapstad
heeft Vorster positief gereageerd
op het verslag dat Richard hem uit
bracht over de vorderingen van zijn
"pendeldiplomatie" in zuidelijk
Afrika. Vorster zou het met Richard
eens zijn dat de nieuwe Britse
plannen een basis voor serieuze
onderhandelingen over een meer
derheidsbewind voor Rhodesië
kunnen zijn. Volgens Britse zegs
lieden zal Richard voor het eind van
v..» tweederde uit Afrikanen Tijdens Richards eerste bezoek aan
zou bestaan. Daar besluiten met Salisbury zei Smith dat hij de
tweederde meerderheid genomen zou bestuneren.
zouden moeten worden,
"blanke veto" teniet gedaan kun
nen worden door de Britse voorzit
ter. Daarmee is die hele constructie
onzinnig geworden, meent men in
regeringskring in Salisbury. Bo
vendien zou Engeland voorstellen
Maar sindsdien heeft het partijbes
tuur van het Rhodesische front, de
regeringspartij van Smith, elke
vorm van Britse aanwezigheid in
Rhodesië tijdens de overgangsre
gering categorisch van de hand ge-
CAIRO (AP) - De Egyptische pre
sident Anwar Sadat heeft gisteren
de prijsverhogingen voor leven
smiddelen, gas en sigaretten inge
trokken welke hebben geleid tot
gewelddadige demonstraties in
verschillende Egyptische steden en
tot het instellen van een uitgaans
verbod, aldus is door radio Cairo
bekend gemaakt.
In de verklaring werd gezegd dat de
regering op verzoek van premier
Mamdouh Salem en met goedkeu
ring van president Anwar Sadat
heeft besloten de onlangs afgekon
digde prijsmaatregelen op te schor
ten. Verder kv^am de regerende
centrum partij, die 305 van de 360
parlementszetels in handen heeft,
bijeen om de gebeurtenissen van de
afgelopen dagen te bespreken.
De economische commissie van
het parlement zal voor hetzelfde
doel bijeenkomen.
Een uur na het begin van de bijeen
komst van de centrum partij werd
een uitgaansverbod van zonson
dergang tot zonsopgang in de
Egyptische hoofdstad van kracht.
De oproerpolitie heeft opdracht
gekregen één ieder, die niet in het
bezit is van een pasje, neer te schie
ten, aldus radio Cairo.
Uitgaansverboden zijn tevens in
gesteld in Alexandrië, ongeveer 190
kilometer ten noorden van de
hoofdstad, en in de stad Suez aan de
zuidkant van het kanaal waar zich
eveneens gewelddadige demon
straties hebben voorgedaan.
Westduitse
communisten-
leider
overleden
PÜSSELDORF - De oud
voorzitter van de vroegere commu
nistische partij Duitsland (KPD),
Max Reimann, is dinsdag in de leef
tijd van 78 jaar overleden. Dit heeft
de Duitse communistische partij
(DKP), waarvan Reimann ere
voorzitter was, gisteren in de West
duitse stad Düsseldorf bekendge
maakt.
Reimann is jarenlang fractievoor
zitter van de KPD in de Duitse se
naat geweest. Deze partij werd in
1956 verboden, omdat zij een aantal
artikelen in haar statuten zou heb
ben staan, die in strijd waren met de
grondwet. De belangrijkste com
munistische partij in West-
Duitsland is op het ogenblik de
Duitse communistische partij
(DKP), waarvan de kern uit de KPD
afkomstig is. De DKP heeft echter
de artikelen, die in strijd met de
grondwet zouden zijn, niet van de
KPD overgenomen. Vooral in het
begin trad de DKP soepeler naar
voren dan de KPD. De DKP heeft
overigens geen zetels in het parle
ment, omdat de kiesdrempel van
vijf procent bij lange na niet ge
haald werd bij de verkiezingen.
Chirac wil
burgemeester
Parijs worden
PARIJS (Reuter) - De Franse oud
premier Jacques Chirac heeft giste
ren aangekondigd, dat hij zich kan
didaat zal stellen voor de nieuwe
post van burgemeester van Parijs
bij de in maart te houden verkie
zingen. Hiermee stelt hij zich
tegenover president Giscard d'Es
taing, die de minister voor indus
trie, Michel d'Ornano, graag aan het
hoofd van het Parijse stadsbestuur
Chirac zei dat hij aan de verkiezin
gen in Parijs zal deelnemen om te
voorkomen dat de hoofdstad in
handen valt van de samenwer
kende socialisten en communisten.
Volgens hem vormen de verkiezin
gen in maart een inleiding op de
campagne voor de parlementsver
kiezingen van volgend jaar.
Na jarenlang verbod:
MADRID (UPI) - Op veel Bas
kische stadhuizen in Spanje is
gisteren de Baskische rood
groen-witte vlag verschenen.
De Spaanse overheid heeft be
paald, dat het dundoek niet lan
ger onwettig is. Voorheen stond
stond op het ontplooien of zelfs
het bezit van een Baskische
vlag een flinke gevangenisstraf.
Wel moet er naast de Baskische
ook een Spaanse nationale vlag
hangen.
Het Spaanse De afgetredenen
wil zich pas uitlaten over de re
denen van zijn ontslag, indien
hij niet langer meer gouveneur
Spaanse ministerraad, die op 21
januari bijeen is. zal de ontsla
gaanvrage waarschijnlijk
goedkeuren. In kringen, die in
nauwe betrekking staan tot de
tot gouverneur is gezegd, dat
het besluit tot aftreden is ge
nomen nadat Martin Villa toe
stemming had gegeven tot het
voeren van de Baskische vlag.
Centrum
De twee belangrijkste Spaanse
centrumpartijen, de volkspartij
en de Spaanse democratische
Unie, zijn gisteren verenigd in
een federatie.
De volkspartij staat onder lei
ding van de twee oud-ministers
Jose Maria de Areilza en Pio
Cabanillas.
Deze laatste verklaarde gisteren
dat het samengaan van beide
partijen meer te betekenen
heeft dan een „simpele verkie
zingsalliantie".
Ook deed hij een oproep voor
onmiddellijke erkenning van
de Spaanse communistische
partij die nog steeds verboden
De volkspartij was al gelieerd
met verscheidene liberale par
tijen en met de federatie van
sociaal-democraten.
De volkspartij hoopt ook sa
menwerkingsverbanden te
kunnen aangaan met de
christen-democratische par
tijen van Joaquin Ruiz Jimenez
en Jose Maria Gil Robles om
uiteindelijk een grote
„centrum-linkse liberale partij"
van Spanje te kunnen forme-
