Meer ongevallen,
minder doden en
minder gewonden
Burgemeesters- en Professoren wijk wil buurthuis
Whngedrag in
verkeer groter
Bezwaren tegen
firma Huisman
Leids verkeer in 1976:
DONDERDAG 20 JANUARI 1977
Verkeersongelukken o.m. met
auto's zijn geen uitvinding of
verschijnsel van de laatste ja
ren. Daarvan getuigt deze "al
leraardigste" foto daterend uit
1923 en berustend in het poli
tiearchief. Veel bijzonderheden
over dit dramatische ongeluk
zijn niet bewaard gebleven, be
halve dat het op de Kanaalweg
moet hebben plaats gevonden
en dat in dat jaar het overigens
niet bijgehouden aantal onge
vallen met koetsjes met paar-
dentractie waarschijnlijk gro
ter is geweest dan met auto's.
Overigens schijnen ook in die
tijden periodieke kwaliteitscon
troles van auto's geen overbo
dige luxe te zijn geweest, ge
tuige het touwwerk uit het lin
ker wrak, dat een en ander nog
bij elkaar gehouden schijnt te
hebben voordat het fatale tref
fen met het snelheidsmonster
rechts er toch een total loss van
maakte.
Het Leidse verkeer heeft afgelopen jaar 1976 voor het eerst
sinds betrekkelijk lange tijd een stijging in het aantal gere
gistreerde ongevallen te zien gegeven vergeleken met het
jaar daarvoor, maar het aantal gewonden en doden bij die
ongelukken nam iets af. De politie kreeg kennis van 2665
ongevallen in totaal, tegenover 2516 in 1975. Dat is een
stijging van 5,9 procent. Het aantal gewonden (bij 484 van
die ongevallen) bedroeg 515 en het aantal doden 8, beide
aantallen lager dan de 549 en 11 van 1975. Voor het laatst
had zich een stijging van het aantal ongevallen voorgedaan
van 1969 op 1970.
Twee kwalijke misdragingen in het verkeer zijn in het afgelopen jaar meer
voorgekomen dan het voorgaande jaar, en daarmee werd een reeds jaren
durende ontwikkeling bestendigd: doorrijden na een ongeval en het
rijden onder invloed van alcohol.
In 344 gevallen (dat is 12,9 procent van alle ongevallen) reed de bestuurder
van een motorvoertuig door na betrokken te zijn bij een verkeersonge
val. In 1975 waren die getallen resp. 197 en bijna 8 procent en in 1974 ging
het om 159 gevallen ofwel zes procent. Het duurt vaak lange tijd en vergt
veel onderzoek en bewijsmateriaal om voor deze ergerlijke overtredin
gen proces-verbaal op te maken en het tot een veroordeling te laten
komen. Er konden na verloop van tijd in 1976 slechts 36 processen-
verbaal worden opgemaakt voor dit ergerlijk delict tegen 45 en 46 in 1975
en 1974.
Onder invloed
Ook het rijden onder invloed blijkt toe te nemen, niet alleen landelijk,
maar volgens de jaarcijfers ook in Leiden. Niet minder dan 62 bestuur
ders van motorvoertuigen werden in de kraag gegrepen voor overtre
ding van artikel 26 toen zij bij verkeersongevallen waren betrokken, en
52 ondergingen hetzelfde lot bij normale verkeerscontroles. In 1975
waren die aantallen respect. 49 en 37, hetgeen wel aanzienlijk minder
was dan in het afgelopen jaar. Vergelijkende cijfers in jaren verder in het
verleden zijn er niet, want toen was het befaamde novemberwetje met
betrekking tot het blaaspijpje nog niet van kracht, waardoor het beeld
scheefgetrokken zou worden.
Vergelijkende cijfers vind de U zer
in bijgaande tabel en een interpre
tatie van de grote lijnen in bij
gaande grafiek.
Die grafiek verdient een kleine toe
lichting. Er is een lijn "gecorri
geerde totalen" in opgenomen tot
1967. In dat jaar werd voor het eerst
niet melding gemaakt van een aan
tal kleinere ongelukken als gevolg
van een milder verbaliseringsbe-
leid. Vandaar dat het geregi
streerde totale aantal ongevallen
toen een spectaculaire duik maak
te. Dat was echter geen reële daling
maar een ogenschijnlijke als gevolg
van een gewijzigde registratie. Na
een procentuele "behandeling" van
de cijfers van de daaraan vooraf
gaande jaren ontstond de lijn van
de gecorrigeerde totalen.
Houdt men die lijn tot 1967 en de
werkelijke totaal-lijn sindsdien in
het oog dan bleek er een regelma
tige stijging tot 1970 te zijn, gevolgd
door een aanvakelijk hoopgevende
daling over een periode van vijf
jaar. Afgelopen jaar is helaas die
"keerpunt 1970" niet gehonoreerd.
Verkeersomleidingen
Het is altijd een riskante en boven
dien oncontroleerbare zaak .om da
ling of stijging van cijfers redelijk te
verklaren. Ongelooflijk veel on
meetbare factoren hebben invloed
op de totaalcijfers, zoals bijv. de
verkeersdichtheid, de
Door P. Bok
standigheden, de levensomstan
digheden die directe invloed heb
ben op de irritatie en preoccupatie
van de weggebruikers etc.
Maar toch durven wij het aan, om
bepaalde omstandigheden in ieder
geval mede verantwoordelijk te
stellen voor de betreurenswaardige
doorbreking van de daling in het
aantal Leidse verkeersongelukken.
Zonder dat de Sleutelstad in het af
gelopen jaar verrijkt werd met be
langrijke voorzieningen ten bate
van de verkeersveiligheid waren er
nogal wat nadelige factoren, in het
bijzonder verkeersomleidingen
langs daartoe niet geschikte maar
onvermijdelijke routes.
Reeds op 19 januari begon de om
leggingsmisère met de afsluiting
van het Rapenburg-Oostzijde voor
de tijd van twee maanden in ver
band met vernieuwing van de gas
buizen.
Op 3 februari ging de Oosterkerk
straat voor een half jaar dicht in
verband met riolerings werkzaam
heden.
Zes weken lang was de Clarensteeg
met ingang van 20 januari gesloten
eveneens voor de vernieuwing van
de gasbuizen.
De vierde bijzondere hindernis
voor het Leidse verkeer in 1976 was
van ongebruikelijke aard. Op 6 mei
Jaar
Totaal aantal
ongevallen
Procent
stijging
Aantal
gewonden
Aantal
doden
Percentage
gewonden en
doeden van totaal
1946
489
152
7
32,5
1947
705
42,2
213
3
30,6
1948
746
5,8
233
6
32,0
1949
821
10,1
216
7
27,2
1950
948
15,5
292
9
31,8
1951
1134
19,6
372
3
33,1
1952
1090
- 3,9
321
8
30,2
1953
1303
19,5
447
12
35,2
1954
1461
12,1
535
3
36,8
1955
1447
- 1,0
551
9
38,7
1956
1936
33,8
549
10
28,9
1957
1920
- 0,6
529
6
27,8
1958
2025
5,5
474
4
23,6
1959
2333
15,2
648
1
27,4
1960
2650
13,5
628
8
24,0
1961
2649
- 0,0
616
6
24,0
1962
2838
7,1
607
8
21,6
1963
3188
12,3
512
6
16,2
1964
3513
19,2
515
5
14,8
1965
3582
2,0
725
6
20,4
1966
4095
14,3
812
10
20,1
1967
2807
-31,5
767
14
27,8
1968
2900
3,3
810
19
29,0
1969
2961
2,1
853
10
29,2
1970
2990
1,0
802
12
27,2
1971
2834
- 5,2
779
9
27,8
1972
2689
- 5,1
692
18
26,4
1973
2650
- 1,5
619
3
23,7
1974
2584
- 2,5
657
11
25,8
1975
2516
- 2,6
549
11
22,3
1976
2665
5,9
515
8
19,6
Totaal
68469
-
16990
252
25,2
waren op rijks- en provinciale we
gen op Leids gebied en ook op de
overige trajecten gevolgen merk
baar van de actie van Haagse taxi
chauffeurs, die het verkeer op be
paalde knooppunten lamlegden.
Korte tijd later begon er een andere
"normale" stremming, namelijk
toen op 10 mei vooreen periode van
vier maanden de Burggravenlaan
werd afgesloten voor reconstructie
en asfalteringswerkzaamheden.
Ook in mei, namelijk op de 24ste,
begon de afsluitingsmisère op de
Willem de Zwijgerlaan in verband
met werk voor de riolering, de aan
sluiting van de Gooimeerlaan en
andere activiteiten. Deze verkeers
stremming duurde ongeveer twee
maanden.
Reconstructie
Op diezelfde 24ste mei begon een
wat uit de hand gelopen werk aan
de reconstructie van het wegdek
van de Rijnsburgerweg, de aanslui
ting van de Wassenaarseweg en het
Stationsplein, waarvoor de uit
voerders ongeveer een half jaar no
dig bleken te hebben.
Tenslotte was er nog een spectacu
laire omlegging op 14 december in
verband met de stranding in een
sloot van een tankwagen met lach
gas langs Rijksweg 4.
De ongevallencijfers langs de om
leidingsroutes tonen duidelijk in al
deze gevallen een stijging aan, die
zich zonder deze bijzondere om
standigheden waarschijnlijk niet
zouden hebben voorgedaan. Het is
alleen maar te hopen, dat recon
structies, die nu leidden tot ver
hoogde ongevallencijfers, in het lo
pende jaar tot een verlaging aanlei
ding zullen geven, maar zekerheid
daarover kan uiteraard niet verkre
gen worden.
Dodelijk
Een aantal ongevallen trekt over
het algemeen meer dan gewone be
langstelling, zoals ongevallen waar
doden bij vallen hoewel deze tragi
sche afloop (vaak minder tragisch
overigens dan bij zwaar letsel van
de betrokkenen) veelal niets te ma
ken heeft met de ernst van het on
geval zelf. In het ene geval valt er
een dode, in een volkomen verge
lijkbaar geval (b.v onvoorzichtig
oversteken) loopt het met een sisser
af of gebeurt er helemaal niets.
Niettemin enkele gegevens over de
dodelijke ongevallen van het
Leidse verkeer in 1976.
Een merkwaardig verschijnsel was,
dat alle doden in het Leidse verkeer
mannen of jongens waren. Vrou
wen en meisjes mogen daar geen
voorbarige conclusies over hun
klaarblijkelijke voorzichtigheid en
zorgvuldigheid aan verbinden,
want deze geslachtelijke preferen
tie van de dood' in het Leidse ver
keer wordt door de gegevens van
andere jaren niet bevestigd.
Het eerste slachtoffer viel op 21 ja
nuari toen een 84-jarige fietser bij
het oversteken van de Willem de
Zwijgerlaan vanaf de Marnixstraat
werd geschept door een persone
nauto. Hij overleed korte tijd later
in het ziekenhuis.
Ruim twee weken later, op 10 fe
bruari, struikelde een 75-jarige man
op het trottoir van het Noordeinde,
viel en kwam met zijn hoofd onder
de wielen van een passerende
vrachtauto met de dood als gevolg.
Een illustratief voorbeeld van de
betrekkelijkheid van doden in het
verkeer als maatstaf voor de ernst
van ongevallen. Hoeveel mensen
struikelen niet dagelijks op trottoir
waarbij hoogstens boodschappen
uit een tas vallen?
Het derde slachtoffer was öp 25
maart een 12-jarige jongen die met
de fiets de Lammenschansweg
wilde oversteken in de richting van
de Leliestraat. Hij werd gegrepen
door een bestelwagen en overleed
ter plaatse.
Op 3 april kwam een 50-jarige
bromfietser om het leven op de
Plesmanlaan ter hoogte van de
Vondellaan. Hij wilde bij de ver
keerslichten oversteken toen hij
geschept werd door een persone
nauto die met grote snelheid door
de op rood staande verkeerslichten
reed.
Het vijfde slachtoffer viel op 25
april op de Haagweg. Een 19-jarige
voetganger stak bij de Churchill-
laan onverhoeds de weg over en
werd dodelijk aangereden door een
personenauto.
Een 75-jarige wielrijder had op 30
april op de Voorschoterweg de
"eer" om de 250ste naoorlogse dode
in het Leidse verkeer te worden. Hij
werd gegrepen door een auto toen
hij genoemde weg wilde overste
ken.
Op de Haagweg passeerde op 25
juni een truck een stilstaande auto
bus op de Haagweg. Uit tegenover
gestelde richting kwam een perso
nenauto, die bij een onvermijde
lijke botsing zich te pletter reed.
Daarbij kwam de 68-jarige vader
om het leven van de chauffeur van
de personenauto.
Tenslotte verloor een 16-jarige jon
gen op 19 oktober het leven toen hij
op een bromfiets bij de wegkrui-
sing Valeriusstraat-Sweelincklaan
ten onrechte geen voorrang ver
leende aan een autobus.
In het Leidse verkeer kwamen 523
doden en gewonden voor op een to
taal van 2665 ongevallen. Dat is 19,6
procent, aanzienlijk lager dan het
voorafgaande jaar. Dat is logisch,
want het aantal ongevallen steeg en
de aantallen gewonden en doden
daalden.
Maar het percentage is wel uitzon
derlijk laag, want in de naoorlogse
jaren bedroeg het slechts tweemal
minder, namelijk 16,2 en 14,8 in
resp. 1963 en 1964. Maar dat waren
nog jaren waarin de aantallen ver
keersongevallen "ongecorrigeerd"
hoog waren.
LEIDEN - Twintig bewoners uit de
Koenesteeg (een straatje tussen de
Hogewoerd en het Levendaal) en
omgeving hebben gistermiddag
bezwaar gemaakt tegen het even
tueel verlenen van een hinderwet
vergunning aan de firma Huisman.
Dit bedrijf (in de Koenesteeg)
houdt zich o.m. bezig met het spui
ten van auto's.
De bewoners voerden op een hoor
zitting op het stadhuis aan dat zij
veel hinder ondervinden van de fa.
Huisman: stankoverlast als gevolg
van het lozen van afvalstoffen en
lawaai, doordat de radio al 's och
tends vroeg luid aan zou staan.
De afdeling hinderwet van de ge
meente heeft van de klachten
proces-verbaal opgemaakt. Dat zal
worden gestuurd naar de arbeid
sinspectie. Na een onderzoek door
gemeentewerken zullen B. en W.
tenslotte een besluit nemen over
het al dan niet verlenen van de hin
derwetvergunning.
Welzijnsraad
in commissie
bouwkeet
LEIDEN - Een vertegenwoordiger
van de Welzijnsraad zal zitting
nemen in de speciale commissie,
die de mogelijkheid om de bouw
keet in de Acaciastraat te ver
plaatsen, gaat onderzoeken. We
thouder Verboom, die in een ver
gadering dinsdagavond de men
sen van de Welzijnsraad als "op
geblazen kikkers" kwalificeerde,
heeft dit bij nader inzien als nuttig
geoordeeld. Ook bewoners van de
Kastanjekade zullen in de com
missie vertegenwoordigd zijn.
Naar deze straat wordt de bouw
keet mogelijk verplaatst. Bewo
ners van de Acaciastraat willen de
keet niet meer voor hun deur heb
ben.
Wisseling in
PvdA-fractie
LEIDEN - Opnieuw zal er in de
gemeenteraadsfractie van de PvdA
een wisseling plaatsvinden. Peter
Brouwer, die eerder al tussentijds
in de raad kwam, legt zijn functie
wegens tijdgebrek neer. Hij wordt
volgende maand opgevolgd door
Paul Bordewijk.
LEIDEN - De afdeling Leiden en
omstreken van de Koninklijke
Maatschappij Tuinbouw en Plant
kunde houdt vanavond een bijeen
komst in het Rijksherbarium aan
de Schelpenkade 6. Mellie Uyldert
uit Bussum spreekt over het on
derwerp "De mens en de kruiden".
MODELWONINGEN
POLDERMOLEN 27 (achter Kopermolen)
GEOPEND: WOENSDAG 10-12 uur, 2-4 uur
'S ZATERDAG'S 10-12 uur
JAN LUYKENLAAN 21 Zomerlandflat
GEOPEND: SINSDAGS 10-12 uur, 2-4 uur
VRIJDAGS 10-12 uur, 2-4 uur.
ZATERDAGS 10-12 uur, 2-4 uur.
Interieurverzorging W. J. ZIRKZEE
Zeemanlaan 22 Lelden tel. 071-142627
II II 8 AANTAL
DODEN
I952 'Ï3'5<i '55 '56'57 *58'59'60 '61 'hl '61 '6V6S '66 '67 '68 '69 70'7I '72 73'74 '75'76
LEIDEN - In de Burgemeesters- en Pro-
fessorenwijk is een actiecomité opgezet,
dat zich wil gaan beijveren voor de stich
ting van een buurthuis. Ook overweegt
het actiecomité een wijkvereniging op te
zetten. Tijdens een gisteravond in de Lo-
rentzschool gehouden eerste bijeen
komst in de buurt, deed het comité het
voorstel om een drietal commissies in
het leven te roepen, dat zich met de
voorbereiding van de plannen moet
gaan bezighouden.
Het actiecomité is in mei opgericht, maar
trad gisteravond voor het eerst met en
kele concrete plannen naar buiten. Eén
zal zich met de financiële
kant van de oprichting gaan bezighou
den en gaat onder meer onderzoeken op
welke manier een door het rijk en de ge
meente gesubsideerd buurthuis van de
grond te helpen is. De tweede commissie
gaat een programma van activiteiten
voor het buurthuis opstellen en de derde
groep verzorgt de publiciteit en de con
tacten naar de bewoners.
"Samen sterk voor ons buurthuis" luidde
de slogan die gisteravond enthousiast bij
de grote groep aanwezige buurtbewo
ners werd ontvangen Dat enthousiasme
was al gebleken uit de resultaten van een
enquete, die het actiecomité j*> een ge
deelte van de ProfessorenwijK had ge
houden. Ruim negentig procent van de
ondervraagden bleek voor een buur
thuis, vijf procent had geen mening en
èèn procent bleek tegenstander.
Over een mogelijke plaats van het buur
thuis is nog niets bekend. Aanvankelijk
dacht het comité aan de voormalige Don
Boscoschool. Deze wordt echter door de
Stichting Katholiek Onderwijs Leiden
overgedragen aan de gemeente, die er
een Lom-school in wil vestigen. Een al
ternatief zou kunnen zijn het terrein
tegenover de Vredeskerk, waar in het
verleden het wijkgebouwtje "'t Profje"
heeft gestaan. Bewoner Walter vroeg
zich af of het gebouw "De Beukershof'
aan de Lorentzkade geen goed onderdak
zou zijn.
Over de bestemming van dit pand is echter
weinig bekend.
Dr. Kamphuis, wijkbewoner en directeur
van de Welzijnsraad stelde voor dat de
Welzijnsraad wellicht een sociale ver
kenning van de wijk kan maken, on zo
doende meer inzicht te krijgen in de be
volkingsopbouw. Dat is belangrijk voor
het bepalen van een beleid en de activi
teiten van het buurthuis. Ook zal het ac
tiecomité contact zoeken met de Leidse
Jeugd Aktie, die zich met het buurt- en
clubhuiswerk bezig houdt.
Zeker is dat activiteiten al zullen beginnen
voor dat het buurthuis er is en dat er
tijdelijk in de wijk naar een onderdak
gezocht zal worden. De bewoners deden
de suggestie om ook zelf geld voor de
dekking van de voorlopige kosten bijeen
te brengen, bijvoorbeeld door een loterij
en fancy fair.
Voorlopig contactadres: Jaap Huschka,
Van der Hoevenstraat 12, telefoon
130083.
Boekowsky naar
West-Duitsland
LEIDEN - De Russische dissident
Boekowsky, die de afgelopen da
gen in Leiden was om zich te
oriënteren over zijn studiemoge
lijkheden aan de universiteit, is
gisteren naar West-Duitsland ver
trokken. Ook daar zal hij zich
blootstellen aan de orkaan van
persconferenties en interviews,
die zijn verblijf in West-Europa
tot nu toe kenmerken. Boekowsky
heeft nog geen definitieve beslis
sing genomen of hi j zijn studie bio
logie in Leiden zal voortzetten.
