Residentie-Orkest boeit
MMAJUÜ
mmnFniL
Tegenvallende Van der Linden
ASTERIX
EN
HET
IJZEREN
SCHILD
DE
GELE
SPIN
MAANDAG 10 JANUARI 1977
In de laatste aflevering van
McCloud repte McCloud zich
naar de telefoon op het moment
dat de ober bij hem en zijn
vriendin Chris kwam informe
ren wat zij wilde eten. Bestel jij
maar voor mij", zei McCloud.
Chris, gepikeerd, bestelde een
bord Mexican jumping
beans", wat in de ondertiteling
werd vertaald als Mexicaanse
boontjes". Alsof er sprake was
van een variatie op Brusselse
spruitjes of prinsessenboontjes.
McCloud keek raar op, toen hij
bij terugkomst een bord vol met
harde, ongekookte knikkertjes
vond, de de zogenoemde Mexi
caanse springende boontjes,
waarvan staatssecretaris drs.
W. Meijer van CRM vorige week
gezegd heeft dat hij de invoer
ervan als speelgoed ,op ethische
gronden volstrekt verwerpelijk
vindt".
WERKEND HOUT?
We springen nu als een jumping
bean een halfjaar terug in de
tijd. Ik zit op een perstribune
van het Olympisch Stadion in
Montreal, als een Nederlandse
collega een klein doorzichtig
plastic doosje op mijn tafel legt
met vier boontjes erin. Ze zijn
bruin en zo hard als hout, maar
niet rond, want ze hebben de
vorm van een derde partje x)a7i
een appel. ..Wat zijn dat?"
vraag ik. ,JCijk maar goed",
zegt hij. Ik zie hoe een van de
boontjes met een droog tikje
gaat verliggen. Het beweegt!
Even later blijken ook de andere
drie zich schoksgewijs, bijna
springend te verplaatsen. „Hoe
werkt dat?" vraag ik. ,J4iet
magnetisch, volgens mij", zegt
hij, „want als je ze eruit haalt
doen ze het ook". Hij doet het
doosje open, zet de vier boontjes
ver van elkaar op mijn desk, en
inderdaad, ze bewegen nog
steeds. Is er misschien sprake
van „werkend hout", inkrim
ping en uitzetting? Zodra de
tijd het toelaat rep ik mij naar
Woolworth, want wie zou niet
graag uit den vreemde thuis
komen met een onbegrijpelijk
wonder op zak?
Bij Woolworth, de Hema van
Canada, bleken ze jumping
beans" te heten, en niet duurder
dan 69 dollarcenten, dus onge
veer twee gulden per doosje. Ik
kocht meteen tien doosjes, want
kleine cadeautjes onderhouden
de vriendschap. Ik vroeg of er
nog een gebruiksaanwijzing bij
zat, en de juffrouw stopte een
handvol bedrukte papiertjes bij
de doosjes in het zakje. Ik begaf
me naar het universiteitsge
bouw waar we waren inge
kwartierd, en maakte op mijn
kamer het zakje nieuwsgierig
openOp de papiertjes werd het
raadsel onthuld: binnen in elk
boontje zat een wormpje, dat
erin was gekropen op het mo
ment dat het boontje zacht was.
Zo'n boontje valt af, verhardt
zich, en het wormpje is gedoemd m
de rest van zijn leven in gevan
genschap door te brengen, zich
nog enige maanden voedend
met het binnenwerk van het
boontje.
De adem stokte in mijn keel toen
ik besefte dat ik voor twintig
gulden eigenaar was geworden
van een kennel met veertig le
vende schepsels! Toen ik ging
slapenbleken zij in hun plastic
doosjes zoveel lawaai te maken
(veel luider dan het getik van
mijn wekker, bovendien u;ist ik
wel zeker dat er geen specht in
mijn wekker opgesloten zat),
dat ik het zakje met de jumping
beans in een handdoek wikkel
de, de handdoek in een koffertje
stopte, en het koffertje zover mo
gelijk in een hoek zette. Vervol
gens legde ik mijzelf uit dat
Moeder Natuur het zo gewild
had, dat het zelfs hun dood zou
betekenen als ik de boontjes
openpelde en de inzittende de
vrijheid gaf, en gerustgesteld
ging ik slapen
DIERENPESTERIJ
Ten dele ten onrechte natuur
lijk, want hoe heeft Moeder Na
tuur het bedoeld? Een nacht
vlindertje legt een eitje in
vruchtje van de een of andere
boom, uit)iet eitje komt een larf-
je,het vruchtje valt van de boom
af, het larf je voedt zich met het
vruchtvlees en zorgt er, al
springend voor dat het uit de
warmte in de schaduw en op een
vochtige plaats terecht komt, en
na verloop van tijd breekt het
door het omhulsel heen en ont
popt zich als een eendags-
nachtvlinderdie weer een eitje
legt in een vruchtje, etcetera.
Die laatste fase ontbreekt dus in
de speelgoedindustrie(de
springende boontjes- werden
overigens al omstreeks 1860
voor het eerst in Nederland tot
vermaak van de burgers inge
voerd). Vandaar de afkeuring
van de staatssecretaris en de
dierenbescherming: ,je reinste
dieren pesterij". Jammer is het
wel. Het waren ideale huisdie
ren, weliswaar met een lage
aaibaarheidsfactor, maar heel
zindelijk: je hoefde nooit hun
hok te verschonen, ze nooit te
voeden of uit te laten ,en ze beten
ook nooit terug
NICO SCHEEPMAKER
LEIDEN - Bij het Residentie-
Orkest is het vriezen of dooien: de
ene keer geven ze een concert om
op te schieten, bij een andere keer
moet je op het puntje van de stoel
gaan zitten om maar niets te hoeven
missen. Zaterdagavond speelden
de Hagenaars in een uitverkochte
Stadsgehoorzaal onder leiding van
de Zwitserse dirigent Matthias
Aeschbacher, met als trekpleister
de pianist Daniel Wayenberg.
Vooropgesteld zij, dat het orkest-
spel verre van homogeen was,
waarbij om te beginnen het stem
men al op zijn jan-boerenfluitjes
werd aangepakt. En Aeschbacher
bleek allerminst het type van een
sergeant die zijn afdeling in het ga
reel weet te laten marcheren: zijn
capaiteiten lijken eerder tot hun
recht te kunnen komen, indien hij
kan bouwen op een hechte basis,
want hoe zijn muzikale bouwwer
ken er uit zouden moeten zien weet
deze architect drommels goed. Het
gaan langs platgetreden paden kan
hem niet verweten worden: zijn vi
sie op de Eroica getuigde van een
weldoordachte oorspronkelijk
heid. Dat hij bij de realisatie ervan
niet geheel op drijfzand bouwde
was te danken aan het feit, dat de
Hagenaars zich wel als indivudu in
zetten.
De interpretatie van Aeschbacher
verraste niet alleen, zij liet ook vele
vragen open. Waarom bijvoorbeeld
het vermijden van al het heroïsche,
waarvan het onderdrukken van de
"Beethoventrompet" slechts een -
zij het saillant-detail was? Waartoe
het bijna tergend langzame tempo
van het tweede deel, waar tal van
figuratieve motiefjes anderszins
suggereren?
Dergelijke boeiende eigenzinnig
heden treft men slechts aan bij
grote persoonlijkheden, zo ook bij
Daniel Wayenberg, wiens opvat
ting van Ludwigs 4e pianoconcert
aanvankelijk lijnrecht tegenover
die van de dirigent stond, waarbij
de laatste tenslotte de eer aan de
pianist liet. Waar Wayenberg op
aanstuurde was retrospectief van
meet af aan duidelijk: de totale ont
luistering van het vrouwelijke as
pect, dat deze compositie op den'
duur is aangekleefd. Tegenover het
gebruikelijke was het spel van
Wayenberg als katalysator nuttig
en aandachtkluisterend.
RON HARMS
LEIDEN - "De vlo had zeer goede
manieren. Hij was gewend met
mensen om te gaan", was wel de
leukste opmerking van de toneel
manifestatie "De Tuin van het Pa
radijs", gespeeld door APPEL-
acteur Peter van der Linden en mu
zikaal begeleid door Jan Erik
Noske en Jörn Plas. Over Noske en
Plas kan ik kort zijn. Dat was magi
straal. Hun spel bevatte een tast
baar vermoeden naar (o.a.) het gi
taarspel van Baden Powell en
Harry Sacksioni. Ook op andere in
strumenten (wind toverend, of bij
het muzikale intro vlak ia de pau
ze) Waren zij in hun muzikale een
voud ongemeen boeiend. Hun
kracht is het verstilde accoord, de
haast rimpelloze beroering van de
snaren. Maar Peter van der Linden
mocht me nauwelijks boeien. Met
"De Knecht van Twee Meesters",
vele jaren geleden opgevoerd in de
zelfde schouwburg tijdens een
voorstelling voor leerlingen van
middelbare scholen, was dat be
paald anders. Was ik toen minder
kritisch? Of is Van der Linden altijd
al een begaafd acteur geweest? Ik
neig tot het laatste, zijn dramati
sche prestaties in "Peer Gynt" (met
Carol Linssen en Nell Koppen) in
herinnering roepend. In de pauze
ontstond een wezenlijke discussie
over het feit, of Van der Linden mag
eisen, dat de toeschouwer de
sprookjes van Andersen kent. Of
moet hij in staat zijn ook dié toe
schouwers te boeien, die "De
Sneeuwkonigin", "De Kranige
Springertjes" en "De Theepot" niet
als geestelijke bagage met zich
meetorsen naar een zaterdagavond
redelijk bezette Schouwburg. Dat
in de pauze wat mensen weggingen
mag nooit een argument zijn. Maar
als verschijnsel in de marge is het
intrigerend. Het bewijst, dat ik za
terdagavond niet de enige was, die
vol verwondering keek naar een
Van der Linden, zich verliezend in
obligate, gedateerde grapjes over
auto's, wanneer hij in "De Vlie
gende Koffer" zit. Maar "De Ton
deldoos", het sprookje na de pauze
over de soldaat, die moet afdalen in
een holle boom en daar drie honden
tegenkomt, kende ik. Toch werd de
betrokkenheid daardoor niet gro
ter.
"Modern toneel", zegt Van der Lin
den in "De Tuin van het Paradijs" is
als nat hout, dat geen vlam wil vat
ten". Daarom bleven ook zaterda
gavond de lucifers in de zak. Het
resultaat was immers tevoren be
kend.
BERT KOEKEBAKKER
Galerie-bibliotheek, Luifel baan 1, Was
senaar. Tentoonstelling Aimée Crince le
Roy - houtsneden, Wim Fraeyhoven -
poppen. Openingstijden van de biblio
theek. Van 18 dec. tot 13 jan.
De Lakenhal, Ouae SingeI*2B-32. Ten
toonstelling "Gesehildert tot Leyden
Anno 1626". Van 18 nov. t/m 9 jan.,
geopend dag. van 10-17 uur, zo. van
13-17 uur (25 dec. en 1 jan. gesloten).
Galerie uenise Stephan, Bakkersteeg
18. Tentoonstelling Kees van Roemburg
- schilderijen. Geopend za. van 14-18
Atelier "De Scherf', Nassaulaan 41,
Oegstgeest, tel. 150220. Ans d. Hei-
de-Kort exposeert eigen werk glasbui-
gen, houtwerk, tegels en mozaïeken.
Galerie De Oude Rijn 40. Tentoonstel
ling Ans Wortel - gouaches en Geert Jan
van Meurs - beeldhouwwerk. Van 17
dec. tot 20 jan., geopend di. t/m zat. van
10.30-17 uur, do. ook van 10-21 uur.
l zondag 1-5 uur nam.
Galerie Pulchri Studio, Passage 10,
Oegstgeest. Tentoonstelling Jan Vegter
- tekeningen. Van 3 t/m 20 jan., dag.
geopend van 10-16 uur,, zo. gesloten.
Galerie JA, Sportfondsenbad, Wasse
naar. Tentoonstelling Sinemus - ge
mengde techniek, Ton Pape - aquarel
len, Ben Hoezen - perspex objecten en
Guus van Lummel - kinetische lichtob-
jecten. Van 6 t/m 23 jan., geopend do. t/m
zo. van 10-17 uur en woe. van 20-22 uur.
(§uc/ 9ln
reu uM
10 januari 197 7
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- De italiaansche regeering
neemt krachtige maatregelen
om Sicilië te verlossen van de
plaag der rooverbendenIn de
laatste dagen zijn verscheidene
beruchte roovers öf gevangen
genomen öf in den strijd met de
gewapende macht omgekomen.
Zoo hadden zich, eind. decem
ber, vier van top tot teen gewa
pende roovers met geweld toe
gang verschaft tot de op dat oo-
genblik verlaten woning van
een rijken boer in Perizzi en zich
van eenige zakken graan, een
aantal kledingstukken en an
dere voorwerpen meester ge
maakt Kort na hun vertrek stie
ten zij op eene patroulle, be
staande uit carabinieri en be
reden militie, welke de roovers
aanmaande zich over te geven.
Vier geweerschoten waren het
antwoord. Na een hardnekkig
gevecht .waarbij de aanvoerder
der roovers gedood werd, gaven
twee bandieten zich over. De
vierde ontkwam. De boer kreeg
het ontstolene terug nog voordat
hij kennis droeg van hetgeen in
zijne woning was voorgevallen.
Vijftig jaar geleden:
- De goudzoeker Oscar Otterso-
niz uit Little Squaw in Alaska,
90 mijlen ten Noorden van den
Poolcirkel, werd kortgeleden op
een nacht gewekt door het hui
len van een hond, die bovendien
tegen de deur van zijn woning
krabde. Toen hij de deur open
de, zag hij zijn eigen hond, die
hij aan twee vrienden op een
uitstapje naar de goudmijnen
in de Brooksketen had meegege
ven Aan de halsketting van den
hond hing een briefje met de
woorden: ,Kom: beiden ernstig
gewond door ontploffing". De
hond hond had bij een tempera
tuur van veertig graden onder
nul een langen weg afgelegd om
zijn baas te bereiken. Deze begaf
zich met een buurman en een
met honden bespannen slee op
weg naar de gewonden, van wie
er een door de ontploffing blind
was geworden. Het draadloze
zendstation van Little Squaw
bracht de tijding over naar
Fairbanks, vanwaar een vlieg
tuig de gewonden binnen enkele
uren kwam ophalen om ze naar
een ziekenhuis over te brengen.
zl£k. ik ook,
bgn ook 2iek zgcfs
onze homo is zigk. lajkj
zouoeiM GRflos eeM uol-
CGOGG KUUR ONOGRSflfiN.
PANDA EN DE OVERMEESTERING!!
42-135- Professor Kalker schoot niet erg op met zijn proefnemingen om
metaal zwaarder te maken. Hij had alle mogelijke soorten erts gepro
beerd, en stroomstoten van verschillende kracht gegeven,zonder dat de
moleculen zich verdichtten
"Dit is de laatste keer mompelde hij, terwijl hij zijn apparatuur
opnieuw in werking stelde. "Als nu het gewicht niet toeneemt, gooi ik
m'n aantekeningen weg en ga iets anders uitvinden. Er is een grens
aan alle proefnemingen en men moet niet te ver gaan - want anders
verliest men de werkelijkheid uit het oog. Een geleerde moet met de
voeten op de grond blijven".
Maar toen zette hij grote ogen op. De weegschaal waarop het proef-
materiaal lag, gaf een hoger gewicht aan - en bovendien leek het hem
toe dat de schaal met werkbank en al naar beneden zakte.
Helaas- hij merkte in zijn opwinding nietdat er niets zakte, maar dat
hijzelf omhoog ging
CHAMPIGNON
RISOTTO
2 uién, 50 g. boter, 150
g. champignons, 250
g. rijst, 4 dl. bouillon
(van 1 bouillonta
blet), 150 g. geraspte
kaas, zout, peper.
Fruit de fijn gesnip
perde uien in de bo
ter goudgeel. Doe de
droge rijst erbij.
Fruit deze goudbruin
voeg dan de ge
ssen en gehal
veerde champignons
toe. Laat dit enkele
minuten zacht door
bakken. Voeg dan de
bouillon toe en laat
de rijst in circa 30
minuten in een ge
sloten pan gaar wor
den. Meng alles met
vork goed door
roer tenslotte de
kaas erdoor en maak
de risotto op smaak
met zout en peper.
FRED BASSET
rzAAt:, EAJ pAT
PlEtEKBO KAM t«!E>eW
h,A£TEUt2\/' DAACMSE K
paaitepEA) om re p/etazej)
t64 TE ^inXSTEft' J
I a
a
/yiFH. O-F.
Agenda
LUXOR: "Wie dan leeft, wie dan zorgt",
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. 2.15, 4.30,
7.00 en 9.15 uur. AL.
CAMERA- „Victory at Entebbe", dag.
7.00 en 9.30 uur. 14 jaar.
Kindermatinee: "Zorro en de drie Mus
ketiers", za. en woe. 2.30 uur, zo. 2.00 en
4.15 uur. AL.
Nachtvoorstelling: "Rosemary's baby",
vr. en za. 12.00 uur. 18 jaar.
STUDIO: "20.000 mijl onder zee", dag
2.30, 7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4.45 uur. 14
LIDO: "The Pink Panther strikes
again", dag. 2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. ook
4.45 i
AL.
TRIANON: "Wan Pipel", dag. 2.30, 7.00
en 9.15 uur, zo. 2.15,4.30,7.00 en 9.15 uur.
18 jaar.
REX: "Dolle pret in een Tiroler bed",
dag. 7 00 en 9.15 uur. 18 jaar
Kindermatinee: "Asterix verovert Ro
me", woe. en za. 2.30 uur. AL.
Nachtvoorstelling: "Meisjes, die graag
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur.
Avond bezoekuur: 18.30-19.30 uur. Kin
derafdeling dagelijks van 14.00-19.00 uur
alleen voor ouders zondag 14.00-15.00
uur voor overige familieleden. Kinderen
beneden 14 jaar hebben geen toegang op
de kinderafdeling.
Sint Elizabeth-ziekenhuis:
Volwassenen dagelijks van 13.30-14.15
uur en van 18.30 tot 19.30 uur; klasse-
afdelingen ook 11.15 tot 12.00 uur.
Kraarpafdeling: dag. van 11.15 tot 12.00
uur (alleen voor echtgen.) v. 15.00 tot
16.00 uur en van 18.30 tot 19.30 uur. Kin
derafdeling dag. van 15.00 tot 18.30 uur.
CCU (hartbewaking) dag. van 14.15 tot
14.45 uur van 19.00 tot 19.30 uur. Inten
sieve verpleging: dag. van 14.00 tot 14.30
uur en van 18.30 tot 19.00 uur.
Sport-Medisch Adviescentrum Spreek
uur. ma. 19.30-20.30 uur in het St.
Elisabeth-Ziekenhuis-
Endegeest: dinsdag en vrijdag 13-14.30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klasse: de gehele dag.
18 30 tot 20.00 i
Derde klasse bezoekuur van 13.00-14.00
uur en 18.30-19.30 uur.
Kinderzaal: van 13.00-14.00 uur. Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.30-19.30 uur.
Academisch-Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18 30-19.30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
18.30-18.45 u
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelyks:
15.00-15.45 uur.
18 30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19 00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14.15 en 18 30-19.30 uur; 3e klas 13.30-
14.15 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 uur.
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het ii
