DE
GELE
SPIN
WOENSDAG 5 JANUARI 1977
PAGINA 19
De volgende stelling bij het
proefschrift van dr. Yap Kioe
Sheng, die aan de Vrije Univer
siteit in de sociale wetenschap
pen promoveerde, verdient
enige nadere toelichting:
,X>e belangstelling voor Fran
stalige literatuur zou wellicht
toenemen indien de wijze van
rugbetiteling van in Frankrijk
uitgegeven boeken in overeen
stemming zou worden gebracht
met de in Nederland, Engeland
en Amerika gebruikelijke wijze
van rugbetiteling of indien de
Franse boeken op hun kop in
boekenkasten zouden worden
geplaatst, waardoor de lees
baarheid van de titels wordt
vergroot."
ZEVENDE SLUIER
Het probleem kwam me bekend
voor. Waar en wanneer was mij
dit verschijnsel ook eens opge
vallen? Als een geoloog groef ik
in mijn geheugen, aardlaag na
aardlaag wegspittend, of mis
schien kan ik het nog beter ver
gelijken met de sluierdans,
waarbij ik de ene na de andere
sluier afwierp, totdat de blote
feiten zichtbaar werden. Was
het voor mijn eigen boekenkast?
Nee (eerste sluier). Viel het me
dan op in een boekwinkel? Nee
(tweede sluier). Ha, ik weet het
al, ik stond voor zo'n boekenmo
len.' (derde sluier). En dat was
ergens in het buitenland, maar
waar? (vierde sluier). Niet in
een boekhandel,maar ineen ho
tel! (vijfde sluier). Het had ook
iets met sport te maken, Mon
treal misschien? (zesde sluier).
O nee, nu weet ik het. In Frank
furt, in 1972, in het hotel waar
IMJFItL
alle FIFA-bonzen en het organi
satiecomité van de wereldkam
pioenschappen voetbal waren
ondergebracht, had men in een
boekenmolen pockets in allerlei
talen neergezet, maar niet taal
bij taal, maar door elkaar heen
zodat je je hoofd beurtelings
naar links en naar rechts moest
buigen om de rugtitels te kun
nen lezen! (zevende sluier, het
geheim is ontraadseld!).
RUGTITELS
Nu herinner ik mij ook waar ik
erover geschreven had: in het
voorwoord van het boek „De
paus? Daar krijg ik een kind
van", waarin ik in 1975 een
keuze uit mijn verzamelde werk
samenbracht. Ik leg in dat
voorwoord uit, aan welke ele
mentaire wetten een boek moet
beantwoorden. „Vervolgens be
kijken we de rug. U zet het boek
nu rechtop voor u neer, u kijkt
tegen de smalle „dichte" kant
aan, u kantelt uw hoofd op uw
nek een graad, of 45 naar rechts,
en u leest dan, van boten naar
beneden: Nico Scheepmaker De
Paus? Daar krijg ik een kind
Ik zal niet zeggen dat de wereld
vergaai als u diezelfde tekst van
beneden naar boven zou moeten
lezen na eerst uw hoofd naar
links te hebben gekanteld, maar
het is nu eenmaal wél zo dat Ne
derlandse boeken, inclusief de
pockets, titel en schrijver van
boven naar beneden vermelden
zodra zij rechtop staan. Zij heb
ben dat gemeen met de Engelse
en Amerikaanse boeken al zijn
daar,net ah bij de Nederlandse
uitzonderingen die de regel be
vestigen. Franse, Duitse en bij
voorbeeld Russische boeken
hebben voor het andere systeem
gekozen: hoofd naar links, lezen
van onderen naar boven. Als je
iemand goed gek wil hebben,
dan moetje hem in zo'n draai-
molen in de boekhandel een
mooie pocket voor zijn verjaar
dag laten uitzoeken, en dan af
wisselend een Nederlands boek.
een Frans boek,een Engeh boek.
een Duits boek, een Nederlands
boek,een Russisch boek, etcetera
naast elkaar zettenDat is erger
dan naar tafeltennis kijken
MINDERHEID
Ik weet niet of er tijdens de pro
motie tegen deze stelling geop
poneerd is, maar ik hoop het
wel. Want als de Franse uitge
vers de Nederlandse en Engel
stalige lezers zouden willen ge
rieven door de rugtitels voort
aan andersom te laten lezen,
dan zouden ze ongeveer 323 mil
joen potentiële lezers een plezier
doen (USA, Groot-Brittannië,
Canada voor een deel, Nieuw-
Zeeland, Australië, Nederland,
de helft van België), maar tege
lijkertijd ruw geschat 700 mil
joen lezers afstoten, want alle
Oostbloklanden lezen de rugti-
teh van onder naar boven, de
meeste Spaanse boeken titelen
op de Franse wijze, kortom: we
zijn domweg in de minderheid
met onze van boven naar
onder-rugtitels!
NICO SCHEEPMAKER
De "verstilde wereld" in een zaal
van het Schiedams Museum is aan
de rechterkant helder, aan de lin
kerkant donker. Rechts hangen
schilderijtjes van Karsper en links
van diens zoon Eduard Karsen. De
vader wordt doorgaans alleen ge
noemd in verband met de zoon. Zo
is het ook in het boek, dat prof. A.M.
Hammacher in 1957 over deze kun
stenaars publiceerde. Pas - de
Schiedamse tentoonstelling (tot 23
jan, nadien in het Arnhems Mu
seum) stelt beiden naast elkaar.
Terecht, want onder de schilders
van het stadsgezicht in de tijd van
de Nederlandse Romantiek, neemt
Karsper een eigen plaats in. Hij is
niet, zoals Springer, gezellig - daar
was hij ook de man niet naar. De
geliefde schilderachtigheid van het
verval, met vermolmde muurtjes of
zelfs met een ietwat beurse voor
dracht, kon hij niet altijd en zeker
niet in de jaren van zijn grootste
geldzorgen vermijden: dat spul was
verkoopbaar. Maar zijn beste wer
ken hebben de gedisciplineerde
helderheid die even aan die van de
De verstilde
wereld van de
Karsen-familie
Symboolwaarde
Nu is
Knip van een vroegere generatie,
maar Karsper is toch niet "ouder
wets", want zijn seizoenloze licht
zonder scherpte is anders dan bij
Knip. Zijn beste schilderijen zijn
slotsommen uit vele, gedistilleerde
waarnemingen, ook wat de keuze
en schikking van gebouwen be
treft. Het stadslandschap is voor
hem klaarblijkelijk in de totale
ruimte een deel dat met werken van
mensenhand zo gemarkeerd is, dat
er een verwijzing in te zien is naar
regionen boven de menselijke be
perktheid.
Het stadslandschap is voorwerp
van beschouwing: in zijn vroege
werk plaatst Karsper dikwijks op
het voorplan - maar onopvallend -
een beschouwer, soms ook een
schetsende schilder. Hij kiest het
gezichtspunt laag, zodat we tegen
de gebouwen opkijken. Zijn
"Duitse vestingkerk" is daar een
extreem voorbeeld van. De drie
hoek of diagonaal van weg of rivier
naar het verschiet zijn uiteraard de
ruggegraat van zijn composities.
Soms laat hij door een bootje, een
veerpont, als bij Ruysdael of Van
Goyen, een horizontaal aan duiden.
Maar hij wijst niet alleen terug naar
de 17de eeuw: bij utzondering ont
moeten we een schilderijtje, waar
mee hij tipt aan de sfeer van Casper
David Friedrich. Hij tipt, maar
houdt het net niet sober genoeg.
Onmiskenbaar is er echter de ge
spannenheid van het bijna, maar
net niet kunnen formuleren van
een woordloos groot besef.
Galerie-bibliotheek, Luifelbaan 1, Was
senaar. Tentoonstelling Aimée Crince le
Roy - houtsneden, Wim Fraeyhoven -
poppen. Openingstijden van de biblio
theek. Van 18 dec. tot 13 jan.
De Lakenhal, Oude Singel"20-32. Ten-!
toonstelling "Geschildert tot Leyden
Anno 1626". Van 18 nov. t/m 9 jan.,
geopend dag. van 10-17 uur. zo. van
13-17 uur (25 dec. en 1 jan. gesloten).
Galerie Denise Stephan, BakRersteeg
.18. Tentoonstelling Kees van Roemburg
- schilderijen. Geopend za. van 14-1.8
uur, tot 30 jan.
Atelier "De Scherf', Nassaulaan 41,
Oegstgeest, tel. 150220. Ans d. Hei-
de-Kort exposeert eigen werk glasbui-
gen, houtwerk, tegels en mozaïeken.
Galerie De Oude Rijn 40. Tentoonstel
ling Ans Wortel - gouaches en Geert Jan
van Meurs - beeldhouwwerk. Van 17
dec. tot 20 jan., geopend di. t/m zat. van
10.30-17 uur, do. ook van 19—21 uur.
>l-5i
Galerie Pulchri Studio, Passage 10,
Oegstgeest. Tentoonstelling Jan Vegter
- tekeningen. Van 3 t/m ?0 jan., dag.
geopend van 10-16 uur,, zo. gesloten.
Galerie JA, Sportfondsenbad, Wasse
naar. Tentoonstelling Sinemus - ge
mengde techniek, Ton Pape - aquarel
len, Ben Hoezen - perspex objecten en
Guus van Lummel - kinetische lichtob-
jecten. Van 6 t/m 23 jan., geopend do. t/m
zo. van 10-17 uur en woe. van 20-22 uur.
(9uc/ 01 te
iet/uw
5 januari 1977
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- In Engeland en Frankrijk ver
vaardigt men tegenwoordig ke
tels, bestaande in een cilinder
van 45 centimeter hoogte en 20
centimeter middellijn. In dezen
cilinder liggen koperen buizen,
spiraalvormig omgebogen.
Wanneer nu een of meer gas
vlammen of eenig ander verhit-
tingsmiddel de warmte in den
cilinder voert, zijn de buizen
onmiddellijk aan de vlammen
blootgesteld. Men laat nu boven
in de buis water vloeien. Op den
langen en zeer heeten weg, dien
het doorloopt, wordt het snel
verwarmdDeze toestel geeft per
minuut een liter kokend water
of2llz liter van 45 gr. C. In pho-
tographische ateliers gebruikt
men deze inrichting reeds vrij
algemeen.
Vijftig jaar geleden:
- De "Times" (Londen) ver
neemt uit Toronto, dat in
Niéuw-Schotland een 55-jarige
man zijn geheugen teruggekre
gen heeft, dat hij 25 jaar kwijt
was geweest. Bij het houthakken
in een bosch werd hij door een
vallenden boom getroffen en
verloor het bewustzijn. Toen hij
bij kwam, was hij blind, maar
na eenigen tijd kreeg hij zijn ge
zichtsvermogen èn zijn geheu
gen terug. Hij herinnert zich nu,
dat hij op een scheepswerf te
Hantsfort (Nieuw-Schotland)
gewerk{had en als zeeman Aus
tralische en Zuid-
Amerikaansche havens had be
zocht. Deze zomer teas hij te Bos
ton afgemonsterd en had hij
zich naar Nieuw-Schotland be
geven. Zijn moeder, die nog
leeft, verklaarde dat haar zoon
25 jaar geleden naar zee was
gegaan. Zij geloofde tot dusver,
dat hij kort daarna te Gibraltar
aan aele koorts bezweken was.
- Te New-York raakte Maandag
zekere Lubetkin in twist met een
kleermaker in diens winkel over
de kwestie of hij voor het repa-
reeren van zijn overjas 1.60 of
1.80 moest betalen. In zijn
drift greep Lubetkin een schaar
en stootte die den kleermaker in
de borst. De man was binnen
enkele minuten dood. Een detec
tive, die door het opgewonden
gesprek opmerkzaam was ge
worden, kon den dader arres
teeren, juist toen deze den win
kel verliet. De man was diep on
der den indruk van het voorge
vallene.
(Kleine vaart)
Celtic Prince 3 40 n Tunis nr Setubal
Cornells Broere 4 vn Rotterdam
Dutch Engineer 4 vn Rotterdam
Gerda Smits 31 te Setubal
Groesbeek 3 te Shoreham
Inger Smits 2 te Algiers
Isabel 4 te Manyluoto
Jenny Smits 31 te Lagos
Makiri Smits 1 te Savona verw
Margaretha Smits 1 te Bahrein
Marinus Smits 10 te Oslo ver
Norstar 3 vn Rotterdam nr Huil
Pallas 4 Andors Island nr Rotterdam
Parma 3 rede Latakkia
Spray pass 4 Ouessant nr Runcom
Stella Nova 3 60 no Tunis nr Doha
Viscount 4 in monding Washbay n
Kingslynn
Abel Tasman 3 vn Suezkanaal nr Ger
Achilles 3 1000 no Paramaribo nr Rot
terdam
Atlantic Star 3 1000 z Ierland nr Liver-
Bilderdijk 3 vn Bremerhaven nr Rotter-
Calamares 3 580 ozo Bermuda nr Sou-
thamton
Chevron Amsterdam 3 p San Salvador
island nr Panamakanaal
Coral Isis 3 700 o Bermuda nr Port Ne-
Coral Maeandra 3 te Le Havre
Coral Rubrum 4 te Rotterdam
Diadema 3 50 z Palenque nr Curacao
Duivendrecht 4 te Rio de Janeiro
Esso Bonaire 3 128 no Marowijneriver nr
Bahrein
Flevoland 3 190 w Lissabon nr Santos
Gardenia 3 vn Suez nr Carrara
Hercules 4 te Ponce
Katelysia 4 vn Curacao nr Liverpool
Kennemerland 3 100 z Madeira nr Am
sterdam
Kermia 3 te Teesport
Khasiella 3 vn Teesport n Stanlow
Leuvelloyd 3 55 ozo Aden nr Damman
Mississippilloyd 3 160 ozo Port Sudan nr
Rotterdam
Neder Lek 4 te Antwerpen
Neder Ryn 3 te Lissabon
Neder Weser 3 500 o St Helena nr Cher-
Nykerk 3 840 zzo Newfoundland nr Port
Said
Palamedes 3 70 zzo Cape Hanry nr Bal-
Philipia 3 60 zw Ouessant nr Port Said
Rudolph Peterson 3 te Rastanura
Simonskerk 3 325 no Mogadiscio nr
Straat Forcados 5 te Kuwait
Straat Fresco 3 65 zw Reunion nr Singa
pore
Straat Futami 3 36 zzw St Helena nr San-
Straat Napier 5 te Singapore,
Straat Nassau 3 vn Hongkong nr Singa
pore,
Telena 3 p Valentia nr Fenit,
Toloa 4 te Oslo,
Viana 3 vn Curacao (wacht op orders),
Wonosari 2 700 w Mazanillo nr Manzanil
lo.
PANDA EN DE OVERMEESTERING
38-135- Een half uurtje later werd er aangebeld bij Hobbeldonk, en
Panda sprong opgewonden overeind.
"Misschien is dat Pam wel!" riep hij terwijl hij langs Jollipop naar de
voordeur snelde.
"Ik hoop het niet, meneer Panda," zei de bediende kil.
„Uw neef is tot vernielzucht overgegaan - en dat kan niet scherp
genoeg afgekeurd worden. Ik stel voor om belet te geven..."
Maar dat deed Panda niet toen hij de deur opende.
"V/-wat is er met jou gebeurd?!" vroeg hij, onthutst naar zijn neef
kijkend die bleek en schichtig in de deuropening stond te wankelen.
"De politie zoekt me..." legde Pam uit. "ze hebben m'n portret overal
opgehangen...
Ik moest heel stiekem hiernaartoe komen - en dat is niks voor mij. Jij
bent de enige, die me kan verstoppen... Al weet ik eigenlijk niet,
waarom. Ik heb niets gedaan, geloof ik."
Panda leidde hem zorgzaam naar de woonkamer - en Jollipop keek
hem misprijzend na.
"Wel ja," prevelde hij met dunne mond. "Gezocht door de wet! Het
verbaast me niet, want niets is zo afkeurenswaardig als geweld en
vernielzucht. Het is mijn plicht, de politie te waarschuwen!"
GEVULDE PAP
RIKASCHIJFJES
1 grote rode paprika.
'li bakje kwark, 50 g.
Bluefort, 20 g. boter,
zout, peper. Snijd
een klein kapje (met
het steeltje) van de
paprika af. Neem
zaadjes en zaadlijs
ten er voorzichtig uit.
Was en droog hem.
Roer de kwark met
de Bluefort en de bo
ter met de mixer
dooreen tot een
gladde massa. Maak
dit op smaak met
zout en peper. Vul de
paprika stevig op
met dit mengsel.
Wikkel hem in folie
en laat hem in de
koelkast goed opstij
ven. Snijd hem vlak
plakken en leg deze
op een plakje rogge
brood. Garneer met
wat druiven.
pAr ZECIK TOCH
NtCT IK-
BEAJ PQ.IH*, HA/
V'J EVEAJ ^DED
V
f-rAAE pe»UK E.ZAAH
-l'J BEMT A U&ÉA
priha Z&UA, J€
Zoet\T PAT l|c OOK.
priHA &LVF
nrn. t>Ort)utr.
Agenda
LUXOR:"Wie dan leeft, wie dan zorgt",
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, za. en zo 2.15,
4.30, 7.00 EN 9.15 uur, oudejaarsavond
gesloten. AL.
CAMERA "Victorie at Entebbe", dag.
2.30, 7.00 en 9.30 uur, za. en zo. 2.00, 4.30,
7.00 en 9,30 uur, oudejaarsavond geslo
ten. 14 jaar.
STUDIO - "20.000 mijl onder zee", dag.
2.30, 7.00 en 9.15 uur. zat. en zo. ook 4.45
uur, oudejaarsavond gesloten, 14 jaar.
LIDO:"The Pink Panther strikes again
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, za. en zo. ook
4.45 uur, oudejaarsavond gesloten. AL.
TRIANON:"Asterix verovert Rome",
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, za. en zo. 2.15,
4.30, 7.00 en 9.15 uur, oudejaarsavond
gesloten.AL.
REX: "Commando Atak", dag. 2.30, 7.00
15 uur, za. en zo. 2.15, 4.30, 7.00 en
uur, oudejaarsavond gesloten. 14
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuls:
Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur: 18.30-19.30 uur. Kin
derafdeling dagelijks van 14.00-19.00 uur
alleen voor ouders zondag 14 00-15.00
uur voor overige familieleden. Kinderen
beneden 14 jaar hebben geen toegang op
de kinderafdeling.
Sint Elizabeth-ziekenhuis:
Volwassenen dagelijks van 13.30-14.15
uur en van 18.30 tot 19.30 uur; klasse
afdelingen ook 11.15 tot 12.00 uur.
Kraamafdeling: dag. van 11.15 tot 12.00
uur (alleen voor echtgen.) v. 15.00 tot
16.00 uur en van 18.30 tot 19.30 uur. Kin
derafdeling dag. van 15.00 tot 18.30 uur.
CCU (hartbewaking) dag. van 14.15 tot
14.45 uur van 19.00 tot 19-30 uur. Inten
sieve verpleging: dag. van 14 00 tot 14.30
uur en van 18.30 tot 19.00 uur.
Sport-Medisch Adviescentrum Spreek
uur. ma. 19.30-20.30 uur in het St.
Elisabeth-Ziekenhuis.
Endegeest dinsdag en vrijdag 13-14.30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klasse: de gehele dag.
Annakiiniek:
Klasse afdeling van 13.00-14.30 uur van
18.30 tot 20 00 uur.
Derde klasse bezoekuur van 13.00-14.00
uur en 18.30-19.30 uur.
Kinderzaal: van 13.00-1400 uur. Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.30-19-30 uur.
Academisch-Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19.30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandarj t/m vrijdag;
Bezoek aan ernstige patiënten-
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor - spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur.
18 30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14 15-15.00 uur
18.30-19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14.15 en 18.30-19.30 uur; 3e klas 13.30-
14.15 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 uur.
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip-
hol (020-175000).