Besancon zou f 1,25 miljoen
hebben
ontvangen
'Vliegend voorwerp is de ster van Syrius'
Politie Purmerend joeg vannacht op UFO
OUD-KLM-DIRECTEUR MOEST EEN GUNSTIG
VERKOOPKLIMAAT VOOR BOEING SCHEPPEN
Uit in de Randstad
Drie jaar en tbr
VERZEKERINGEN Een ongeluk is niet altijd te
voorkomen. De financiële gevolgen ervan vaak wel.
Voorkom dat u in moeilijkheden raakt
KWAJONGENSSTREEK
Wiegel verwijt
kabinet
indirecte
loonmaatregel
Kind bedolven
onder muur
EERDERE VEROORDELING VAN
INVLOED OP STRAFTOEMETING
DONDERDAG 30 DECEMBER 1976
BINNENLAND
DEN HAAG (ANP) - Het fantasti
sche licht dat de afgelopen nach
ten aan de hemel was te zien, en
een groot aantal mensen voor
UFO's hielden, blijkt afkomstig
van de ster Syrius.
Dat zegt ir. A. Cramwinckel, lid van
de werkgroep Nobovo, het Ne
derlandse onderzoekbureau voor
ongeïdentificeerde vliegende ob
jecten (UFO's). Evenals dinsdag
als gisteravond zijn meldingen
daaromtrent bij leden van de
werkgroep binnengekomen.
Volgens ir. Cramwinckel zien de
mensen dan de ster Syrius, die
door de atmosferische toestand
tijdens het vriesweer schittert in
de meest fantastische kleuren.
Hoe vindt men Syrius? Ir. Cram
winckel "Iets links van het
zuiden staat een groot sterren
beeld (een lange en rechtop
staande rechthoek). Daarin staat
op een rechte lijn in het midden
drie sterren die duidelijk zijn te
zien. Als men de lijn door die drie
sterren schuin links naar bene
den doortrekt, komt men bij de
ster Syrius terecht. Zelf flikkert
de ster niet, daar zorgt de atmos
feer voor".
De gemeentepolitie van Purme
rend kon er in ieder geval nog niet
genoeg van krijgen en heeft van
nacht jacht gemaakt op UFO's.
Een patrouille-auto met twee
agenten meldde omstreeks half
drie "een wit-oranje voorwerp"
op tweehonderd meter hoogte.
De wachtcommandant die aan
een grap dacht, spoedde zich naar
het raam en zag tot zijn verbazing
een bolvormig voorwerp dat hij
omschreef als: "Rood-wit met
vier zwaailichten". Terwijl hij er
naar keek verdween het in de
richting van Zaanstad. De gea
larmeerde politie in Zaanstad
zegt de bol ook gezien te hebben.
De twee politiekorpsen en de
Amsterdamse politie ontvingen
ook meldingen van particulieren.
Een woordvoerder van de rijkspoli
tie dienst luchtvaart vertelde dat
men op de radarschermen van
Schiphol geen UFO's had kun
nen ontdekken. Volgens hem
hebben de UFO-jagers een vlieg
tuig dat omstreeks die tijd boven
het Noordhollandse Spijkerboor
(gemeente Jisp) vloog, gezien.
Een veronderstelling die men in
Purmerend van de hand wees
met het argument dat een vlieg
tuig twee zwaailichten heeft ter
wijl de wachtcommandant een
voorwerp met vier zwaailichten
zag. Volgens Purmerend leek het
nog het meest op een helikopter
maar die had men moeten horen.
"Het merkwaardige was juist het
totaal ontbreken van geluid", al
dus de wachtcommandant in
Purmerend.
DEN HAAG (SP) - Opnieuw is de naam van oud-KLM-
directeur Besancon gevallen in een omvangrijke omkoop
affaire van een Amerikaanse luchtvaartindustrie. Hij zou
volgens berichten uit Washington één van de twee Neder
landers zijn, aan wie de vliegtuigfabriek Boeing grote
commissies zou hebben betaald in verband met de aankoop
van de 747 Jumbo-jet door de KLM.
Oud-KLM-directeur Besancon
De namen van de twee Nederlan
ders zouden op een lijst staan van
achttien geheime buitenlandse ad
viseurs, aan wie Boeing in totaal
175 miljoen gulden aan smeergel
den heeft betaald. De Amerikaanse
beurscommissie heeft een onder
zoek verricht naar dit soort betalin
gen door Boeing.
Boeing heeft inmiddels een proces
aangespannen tegen de beurs
commissie om de namen van de
adviseurs geheim te houden. In
eerste instantie maakte de rechter
geen bezwaar tegen het openbaar
maken van de namen. Boeing is
echter in hoger beroep gegaan en
pas halverwege januari is een ge
rechtelijke uitspraak te verwach
ten.
Een woordvoerder van de beurs-
commissie in Washington wilde
gisteren noch ontkennen noch be
vestigen of de naam van Besancon
op de lijst van Boeing voorkomt.
"Zolang de zaak onder de rechter is
kunnen we geen commentaar ge-
De beurscommissie - officieel de
Securities and Exchange Com-
mitte (SEC) geheten - is de officiële
waakhond van de New Yorkse ef
fectenbeurs en het Amerikaanse
geldwezen. De beurscommissie
komt op voor de belangen van de
Amerikaanse aandeelhouders. In
Amerika is het bezit van aandelen
veel meer verspreid over alle be
volkingslagen dan in ons land. Er
zijn met name veel gepensioneer
den die van hun dividenden moe
ten rondkomen.
Topje van ijsberg
De beurscommissie houdt zich al
geruime tijd bezig met onderzoe
ken naar omkooppraktijken door
het Amerikaanse zakenleven. Zo
bleek uit een recente studie van de
beurscommissie dat in de afgelo
pen zes jaar meer dan 175 Ameri
kaanse industriële ondernemingen
samen ruim 750 miljoen gulden aan
dit soort duistere betalingen heb
ben verricht. "En deze openbarin
gen, die vrijwillig zijn gedaan, zijn
nog maar het topje van de ijsberg",
aldus een woordvoerder van de
beurscommissie.
Het hanteren van steekpenningen
komt volgens de studie van de
beurscommissie vooral voor in de
volgende industriëen: chemie, ge
neesmiddelen, olie, communicatie,
scheepvaart, bouw en luchtvaart.
Inmiddels heeft de directie van de
KLM stappen ondernomen om
meer informatie te krijgen over de
beschuldigingen, waarbij een van
zijn vroegere directeuren genoemd
is. Volgens een woordvoerder van
de KLM weet de directie niets van
deze betalingen af. "Maar", zo
vroeg hij zich af, "wat moeten we
met deze beschuldigingen, zolang
er officieel niets bekend is. Ir. Be
sancon was indertijd wel betrok
ken bij het aankoopbeleid van de
KLM, ook toen de Boeing-747 werd
besteld. Maar hij maakte deel uit
van een team van tientallen experts
op vliegtechnisch, economisch en
financieel terrein. Het is praktisch
onmogelijk dat één man binnen de
KLM een beslissende stem kan
hebben in dit soort zaken", aldus de
KLM-woordvoerder.
"Bij de Boeing-747-bestelling
kwam daar nog bij, dat dit vliegtuig
is aangekocht, samen met de SAS
en Swaissair, zodat er nog meer
mensen een beslissende stem had
den".
De KLM waarvan het grootste deel
van de aandelen in handen is van de
staat heeft de eerste zeven vliegtui
gen van het type Boeing-747 be
steld in 1967, zij werden in 1971 af
geleverd. In 1974 werden er nog
eens twee bijbesteld van het type
Combi, die in 1975 zijn afgeleverd.
Een 747 kostte indertijd inclusief
reserveonderdelen ruim 100 mil
joen gulden per stuk.
Ir. Besancon zelf was niet bereik
baar voor commentaar. Zijn huis
houdster in zijn Amsterdamse flat
liet weten, dat de heer Besancon
(68) in het buitenland verbleef.
Netwerk
De lijst van geheime Boeing-
agenten, waarop de naam van Be
sancon zou voorkomen, bestaat uit
achttien buitenlandse medewer
kers. Deze personen kregen van
Boeing grote sommen geld, waar
mee zij voor een deel andere buiten
landse functionarissen betaalden.
De achttien namen vormen dus
slechts een bovenlaag van een net
werk van personen, die Boeing
omkocht. Volgens Amerikaanse
bronnen zou Besancon in totaal een
bedrag hebben ontvangen van 1.25
miljoen gulden. De oud-KLM-
directeur zou met dat geld zijn in
vloed moeten uitoefenen om een
goed verkoopklimaat in Nederland
te scheppen voor de Boeing-747.
Ir. Frits Besancon ging in 1974 met
pensioen als plaatsvervangend-
directeur van de KLM, na een loop
baan die veertig jaar daarvóór op de
afdeling statistiek van onze natio
nale luchtvaartmaatschappij was
begonnen. Zijn naam werd ook ge
noemd in het Lockheed-schandaal.
Lockheed-president Kotchian ver
klaarde voor de commissie-
Church, dat er een bedrag van
25.000 dollar betaald was'aan een
vice-president van de KLM, de heer
Besancon. Diezelfde KLM-
functionaris zou in de jaren vijftig
ook door Lockheed betaald zijn
voor de aankoop van de Electra
door KLM. De 25.000 dollar zouden
contant betaald zijn door de
Lockheed-vertegenwoordiger Mit
chell in een kamer van het Amster
damse Hilton-hotel.
Besancon heeft deze beschuldigin
gen altijd ten stelligste van de hand
gewezen. De KLM, die een intern
onderzoek naar de beweerde gang
van zaken verrichtte, heeft nooit
uitsluitsel over deze zaak gegeven.
Maar aan het einde van het hoofd
stuk over het aanschaffingsbeleid
bij de KLM in het rapport van de
Commissie van Drie is de conclu
sie zo duidelijk, dat de commissie
zich van verder commentaar
meent te kunnen onthouden: "De
commissie merkt op, dat, al wei
gert de heer Mitchell zich uit te
spreken over de identteit van de
door hem genoemde KLM-official,
niettemin zijn omschrijving van
diens functie bij de evaluatie in
KSS-verband (KLM, Swaissair en
SAS) - tezamen met de verklaring
van de heer Kotchian - onmisken
baar in de richting van de heer Be
sancon wijst".
AMSTERDAM
Tingel Tangel: 1 t/m 6 jan. (behalve 3 januari), 20.30 uur, cabaret
Tekspierement "Wacht u voor de hond".
Westerkerk: 2 jan., 11.00 uur, het Westerkerkkoor en het Bachorkest
o.l.v. Simon C. Jansen voeren Joh. Seb. Bach's Weinachtsoratorium
uit (de cantates 4, 5 en 6).
Van de overige theaters ontvingen wij geen opgaven.
ROTTERDAM
De Doelen: Grote zaal 1 en 2 jan., 20.15 uur, nieuwjaarsconcert door
het Rotterdams operakoor o.l.v. Piet Struyk, 2 jan., 14.30 uur, Joh.
Seb. Bach's Weihnachtsoratorium door het groot koor van de Ned.
Bachvereniging m.m.v. het Richard Nichox Orchestra, o.l.v. Charles
Wolff, 5 jan., 12.45 uur, koffieconcert door het Baroktrio Amsterdam,
5 jan., 14.30 uur, het Beeldtheater met de "Kijk-tijd-revue", 6 jan.,
12.45 uur, orgelconcert door Arie J. Keijzer. Kleine zaal: 6 jan., 20.15
uur, concert door het barokensemble le Nuove Musiche.
Hof^Ieintheater. 1 jan., 20.15 uur, "Niet bereikbaar" komedie van
Simon Gray, met o.a. Ton van Duinhoven en Ina van Faassen, 4,5 en
6 jan., 20.15 uur, Toneelgroep Theater met "Verre Vrienden", tragi
komedie van Alan Aykbourne.
Piccolo Theater: 4, 5 en 6 jan., 20.30 uur, Toneelgroep Baal met
"Mattheus Passie" van Louis Ferron.
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg: 31 dec., 19.30 uur en 2 en 3 jan., 20.15 uur,
Haagse Comedie met "Naar 't u lijkt" van Shakespeare, 1,4 en 5 jan.,
20.15 uur en 2 jan., 14.00 uur, Haagse Comedie met "Maria Stuart"
van Friedrich Schiller.
HOT-Theater: 1 en 2 jan., 20.30 uur, les Clowns Macloma "Héro
Zéro", 2 jan., 14.00 uur. Kindertheater Psstt met "Piccolo en de
Troebadoerak", 4 en 5 jan., 20.30 uur, uitvoering door het Werkcen
trum Dans, 6 jan., Toneelgroep Theater met "De schoondochter" van
D. H. Lawrence.
Congresgebou w: 1 en 2 jan., 20.15 uur, John Lanting's Theater van de
Lach met "Inpakken en wegwezen 5 en 6 jan., 20.30 uur, concert
door het Residentie-Orkest o.l.v. Matthias Aeschbacher, m.m.v. Da
niël Wayenberg, piano.
Diligentia: 1 jan., 14.30 uur, Catherine Collard, piano, 5 jan., 12.45
uur, Blazersensemble Sempre Crescendo, 6 jan., 20.15 uur, "Jukebox
2008" van Herman van Veen.
Theater Pepijn: 3 jan., 20.30 uur, Henk van Ulsen "Liederen en
teksten van en over Hugo Wolf', m.m.v. Lieuwe Visser, bas en Ru-
dolf Jansen, piano, 4 jan., 20.30 uur, Henk van Ulsen "Prediker",
m.m.v. Adriaan Valk, altsaxofoon, 5 jan., 20.30 uur, Henk van Ulsen
"Spelen met woorden", teksten van zijn favoriete schrijvers en dich
ters.
Houtrust: 4, 5 en 6 jan., 20.00 uur, ijsshow "Holiday on Ice".
LEIDEN
Leidse Schouwburg: 3 en 4 jan., 20.15 uur, "Niet bereikbaar" van
Simon Gray, met o.a. Ton van Duinhoven en Ina van Faassen.
K.e n O.-gebouw: 5 jan., 20.15 uur, Rijksdaalder-concert door Ri
chard Deering, piano.
LAK-Theater: 4 en 5 jan. (try-outs), 6 jan. (première) en 7 en 8 jan.,
20.15 uur, Theatergroep Carrousel met "Niet voor kinderen".
Voor doodschieten jongen
ADVERTENTIE
ZWOLLE (ANP) - De 20-jarige J. W.
H. is gisteren door de Zwolse
rechtbank veroordeeld tot dire jaar
gevangenisstraf met aftrek plus
terbeschikkingstelling van de rege
ring wegens doodslag, mishande
ling en inbraak. De 20-jarige M. S.
kreeg driejaar en zes maanden met
aftrek wegens medeplichtigheid
aan doodslag en inbraak.
De beide veroordeelden zouden de
belangrijkste rol gespeeld hebben
tijden een schietpartij in de nacht
van vijf op zes juni in het Overijs
selse dorp Balkbrug. De 19-jarige
Gezinus Paasman kwam daarbij
om het leven. Twee anderen wer
den min of meer ernstig gewond.
Oorzaak van de schietpartij was een
ruzie tussen een groep jongens uit
de omgeving en vier woonwagen
bewoners, waaronder ook H. en S.
De officier had respecteivelijk tien
jaar met aftrek plus tbr en acht jaar
geëist
Sluit tijdig een goede verzekering voor
uw gezin. huiS/g^EglgÖ^ uw auto en rekreatie.
Ga voor een deskundig advies
naar de
UTRECHT - Een groot deel van de staan. Utrechtse lieverdjes hadden
wandelpromenade bij het winkel- namelijk de brandkranen openged-
centrum Hoog Catharijne in raaid met als resultaat dat duizen-
Utrecht kwam gisteren als gevolg den liters water de promenade be-
van een kwajongensstreek blank te dekten.
LEIDSE SPAARBANK
DEN HAAG (SP) - WD -fractie
leider Wiegel verwijt het kabinet
met de nieuwe prijsmaatregel indi
rect in de ontwikkeling van de.lo-
nen te hebben ingegrepen.
In vragen aan minister Lubbers
(Economische Zaken) en Boersma
(Sociale Zaken) stelt hij dit. Vol
gens hem komt de prijsmaatregel
van de regering, waardoor de ge
stegen loonkosten niet in de prijzen
mogen worden doorberekend, er
op neer dat de overheid via het be
drijfsleven de loonontwikkeling
aan banden wil leggen.
Wiegel vindt dat bij het nemen van
deze maatregel geen rekening is
gehouden met de door de meerder
heid van de Tweede Kamer onder
schreven wens dat een nieuw prijs
beleid rekening moet houden met
de geëigende doorberekeningsmo
gelijkheden voor het bedrijfsleven.
WAARLAND (ANP) - In het dorp
Waarland is gisteren de 6-jarige
Adje Dekker onder een instortende
muur bedolven en om het leven ge
komen. Het kind speelde bij het
ouderlijk huis rond een schuur die
gesloopt werd. Een 7-jarig broertje
werd met ernstig hersenletsel naar
een hersenkliniek in Wassenaar
vervoerd.
Het is weer erg druk bij de leveranciers van vuurwerk.
Morgen wordt traditiegetrouw voor miljoenen guldens de lucht ingeknald om zo op lawaaierige of kleurige wijze
afscheid van 1976 te nemen en 1977 te begroeten.
AMSTERDAM (ANP) - „Zowel
door het beslissingsbeleid van de
politie op straat als door dat van
de officier van justitie lopen jon
geren uit de lagere milieus een
grotér risico om voor de rechter te
komen dan jongeren uit de ho
gere milieus".
Deze conclusies uit voorafgaande
studies laten prof. dr. Rudolf
Jongman, hoogleraar-directeur
van het criminologisch instituut
in Groningen, en zijn medewer
ker Taco Schilt voorafgaan aan
hun verslag over een onderzoek
naar het straftoemetingsbeleid
van de rechter. Onderzocht wer
den 3.450 diefstalzaken uit 1972,
gepleegd door jongeren van 18 tot
25 jaar).
Als men al eerder veroordeeeld is
geweest blijkt dat de grootste in
vloed te hebben op de aard van de
straf. Van de zogenaamde first of
fenders (voor het eerst veroor
deelden) krijgt slechts 28 procent
een voorwaardelijke of onvoor
waardelijke gevangenisstraf,
terwijl dat percentage voor reci
divisten (al eerder voor een misd
rijf veroordeelden) 67 bedraagt.
Het blijkt dat de sociale klasse
ook nog samenhangt met de reci
dive. Men vindt in de lagere so
ciale milieus meer recidivisten
dan in de hogere. Juist recidivis
ten worden zwaarder gestraft.
Uit de lagere klasse kreeg 24 pro
cent een onvoorwaardelijke ge
vangenisstraf en uit de hogere
klasse vijf procent, de percenta
ges voor een voorwaardelijke ge
vangenisstraf waren resp. 26 en
15, die voor een boete 50 en 80.
Een tweede punt, dat volgens hen
opvalt, is het grote verschil in
aantal jongeren uit beide milieus
dat voor de rechter komt. Uit de
hoge milieus zijn dat er maar
weinig. Uit voorgaande onder
zoeken van het criminologisch
instituut is gebleken, dat de kans
dat jongeren uit de hogere mi
lieus voor de rechter komen, ver
houdingsgewijs klein is.
Ook de factor werkloosheid bleek
van invloed bleek van invloed op
de straftoemeting. Werklozen
blijken beduidend vaker een on
voorwaardelijke gevangenisstraf
te krijgen dan werkenden.
Een laatste factor die van invloed
was op het type straf dat men
kreeg, was „positieve informatie"
over de dader. Hoewel dit in nog
geen vier procent van alle geval
len voorkwam, bleek toch duide
lijk dat positieve informatie be
loond wordt. De kans op boete in
plaats van gevangenisstraf wordt
daardoor namelijk veel groter.
Zuidmolukkers en gastarbeiders
worden in het algemeen op ge
lijke wijze als Nederlanders ge
vonnist, zo wordt in het verslag
gemeld. Voor de Surinamers ligt
dat anders. Uitgezonderd voor de
kleinste groep van delicten (de
combinaties van delicten waarbij
diefstal centraal stond) bleken zij
wel een andere behandeling te
krijgen, namelijk veel vaker een
onvoorwaardelijke gevangenis
straf dan de Nederlanders.
