variatie
op vierde
kanaal
ROYOZ:
Steeds minder bejaarden in tehuizen
College: afstand van thema „Leiden voorgoed inlast
Verzorging wordt intensiever en kostbaarder
v.d. Water
v.d. Water
ZATERDAG 11 DECEMBER 1976
Ziekenomroep
heeft nieuwe
radiokamer
LEIDEN - De ziekenomroep van
iet Diaconessenhuis heeft officieel
een nieuwe radiokamer in gebruik
genomen. Na het doorknippen van
een brede geluidsband weerklonk
vanmorgen de herkenningstune
van de ROVOZ (Radio Omroep
Voor Zieken). De penningmeester
P. P. de Koning van het Steunfonds
van het Diaconessenziekenhuis
mocht deze officiële handeling ver
richten omdat het Steunfonds de
nieuwe studio heeft bekostigd Al
gemeen Directeur mr. J. W. Filippo
van het ziekenhuis had even tevo
ren de ruimte, een voormalige zus-
I
Een kijkje in de radiokamer van de ROVOZ. Links het omroephokje, rechts de "man aan de knoppen"
terkamer, officieel aan de ROVOZ
overgedragen. Vanzelfsprekend
was de hele openingsceremonie
voor alle patiënten in het zieken-'
huis te volgen via de eigen omroep.
Volgende week maandag, dinsdag
en woensdag houdt de ROVOZ
open huis van half zes tot negen uur
's avonds.
De ROVOZ bestaat al meer dan tien
jaar. De allereerste programma's
kwamen uit de portiersloge: daar
werd een band afgedraaid die thuis
gemonteerd was. Een al iets betere
outillage vond de omroep op de
kamer van de dominee. Daar werd
een grote kast vol electronica geïn
stalleerd. Elke woensdagavond als
er een uitzending verzorgd werd,
moesten de nodige spullen tevoor
schijn gehaald worden en daarna
weer opgeborgen. Degenen die die
tijd meegemaakt hebben denken er
met een lichte weemoed aan terug:
het was erg gezellig om in die do
mineeskamer zo dicht op elkaar te
zitten.
Maar ook de nieuwe studio, van
waaruit al enige tijd wordt uitge
zonden, is gezellig, de overgang is
erg mee gevallen. De acht mede
werkers beschikken nu over pro
fessionele apparatuur platenspe
lers, bandrecorders, en een apart
hoekje voor de omroeper of om-
roepster. Ongedwongen worden de
plaatjes met lichte muziek aan el
kaar gepraat. Voor de meeste avon
den in de week is er nu een pro
gramma, voor elk wat wils.
Niet alleen worden vanuit de studio
programma's verzorgd, zoals een
verzoekplatenprogramma, de
Wesko-show met popmuziek en in
de toekomst wellicht ook een klas
siek programma, maar de ROVOZ
trekt er ook op uit om reportages te
maken. Een succesvol programma
is elk jaar weer de reportage van de
3-oktoberfestiviteiten. Met kleine
draagbare recorders gaan de me
dewerkers de straat op, zodra ze een
"item" hebben afgerond wordt het
bandje naar het Diaconessenhuis
gebracht waar het bijna direct kan
worden uitgezonden via kanaal 4
naar de meer dan tweehonderd pa
tiënten. Er worden af en toe ook wel
eens opnamen gemaakt van con
certen; met de eenvoudige midde
len lukt het de ROVOZ toch nog om
aardige opkamen te maken.
De acht medewerkers doen al het
werk uit liefhebberij.
De meesten hebben muziek of het
spelen met geluid als hobby. Er zijn
nog altijd enthousiastelingen wel
kom die wat tijd willen besteden
aan het verzorgen van een avondje
ziekenomroep. De twee samenstel
lers van de Wesko-show zoeken nog
een omroepster van achttien jaar of
ouder. Zo worden de zieken ver
poosd met een gevarieerd pro
gramma in de stille avonduren.
TOM MAAS
LEIDEN - „We zullen er op moeten rekenen dat de
bejaarde, die in de toekomst een beroep doet op een
plaats in een verzorgingstehuis, intensiever en kost
baarder hulp zal behoeven. Onder andere vanuit de
para-medische sector".
Mej. A. J. van Nienes, oud-
gemeenteraadslid voor de PvdA,
nam vier jaar geleden afscheid als
directrice van het bejaardencen
trum Rijn en Vliet. Bij die gele
genheid hield zij een lezing over
haar ervaringen in de bejaarden
zorg en lanceerde ze vijftien stel
lingen. Bovenstaande is er één
Mej. Nienes geeft er mee aan, dat
destijds te verwachten viel dat de
groep bejaarden die in een tehuis
geplaatst wil worden, zou gaan
veranderen. Die voorspelling is
bewaarheid. In de twee nota's be
jaardenbeleid, die de afgelopen
zes jaar door het ministerie van
CRM zijn uitgegeven werd gewe
zen op de noodzaak om bejaarden
meer zelfstandig te laten wonen.
Alleen degenen, die echt hulp
nodig hebben, zouden in een cen
trum moeten worden opgeno
men. In 1970 dacht men dat voor
10 procent van de bejaarden een
plaats in een tehuis nodig was,
vijfjaar later ging men uit van ze
ven procent en nu, in 1976, wil
men met nog minder tehuizen
gaan volstaan.
Staatssecretaris Meijer van CRM
wil de nieuwbouw en de uitbrei
ding van bejaardencentra per 1
januari drastisch aan banden leg
gen. Om er voor te zorgen dat al
leen urgente gevallen een plaats
in een centrum krijgen, moet elke
stad een plaatsingscommissie in
stellen, die de aanvragen voor een
tehuis beoordeeld.
In Leiden draait een dergelijke
commissie al enige jaren. Het
plan hiertoe ontstond, omdat be
trokkenen de behoefte hadden
aan het trekken van één lijn bij
het plaatsen. Dan wist een ieder
beter waar men aan toe was en
kon ook „vriendjespolitiek"
worden uitgesloten.
Deze commissie beoordeelde de
door de aanvrager ingevulde vra
genlijsten en vormde zich aan de
hand daarvan een beeld van de
urgentie. De aanvragers werden
aanvankelij in vier groepen inge
deeld. Gewenst zeer gewenst, ur
gent en zeer urgent. Het tekort
aan bejaardencentra deed de
commissie echter al vrij snel be
sluiten zich alleen nog maar bezig
te houden met urgente en zeer
urgente aanvragen. Voor de an-
derer categorieën was veelal geen
plaats te vinden.
Voor acht procent van de Leidse
bejaarden is nu ruimte in een te
huis. Een groter aantal dus dan de
staatssecretaris toelaat,
toch nog te weinig.
Afgelopen zomer was e
wachtlijst van ruim tweehonderd
urgente en zeer urgente aanvra
gen van voornamelijk vrouwen.
Per jaar wordt nog minder dan
tien procent van die lijst wegge
werkt.
De conclusie is duidelijk. Leiden
heeft een tekort aan bejaarden
centra, maar is door de nieuwe
Een gevolg i
bezuinigingsmaatregelen niet
nog meer in moeilijkheden ge
komen. Omdat in de stad al voor
acht procent van de bejaarden
een plaats was (één procent meer
dan het ministerie sinds '75 toe-
de bezuinigingsmaatregelen is dat meer bejaarden thuis zullen blijven
er al een bouwstop
laat), wa
kracht.
Het beleid van het ministerie om
met minder bejaardencentra te
volstaan, heeft twee voor de hand
liggende gevolgen. De bejaarden
die in een tehuis wonen, behoren
tot de groep van zeer urgente ge
vallen, die veel hulp nodig heb
ben en daarmee keren we terug
naar de stelling van mej. Van
Nienes.Die situatie vraagt een
herziening van het beleid in de
tehuizen en een duidelijke aan
passing in de behandeling. Voor
de hand ligt dat er meer en wel
licht ook meer gespecialiseerd
personeel nodig is.
Ook hier echter komen de be
zuinigingen om de hoek kijken.
De staatssecretaris heeft immers
ook te kennen gegeven dat de
zgn. „drie op tien norm" per 1 ja
nuari algemeen van kracht
wordt. Daarmee wil hij zeggen
dat per tien bejaarden in een te
huis, niet meer dan drie perso
neelsleden werken. Vermoede
lijk is dat, zeker in de toekomst,
niet genoeg, daarbij de veran
derde groep van bejaarden in
ogenschouw nemend. Bejaarden
voor wie de plaatsing als zeer ur
gent wordt gezien, zullen inten
sievere hulp nodig hebben dan
ouderen, voor wie hetalleen maar
gewenst is of zeer gewenst is dat
ze een plaats krijgen.
De andere kant van de maatrege
len is, omdat meer bejaarden
thuis blijven wonen, dat de hulp
aan huis moet worden uitgebreid.
„Extra-murale hulp, heet dat in
vaktermen en daaronder worden
instellingen verstaan als gezins-
en bejaardenhulp, dienstencen
tra, wijkverpleging en „tafeltje-
dek-je", dat maaltijden aan huis
verzorgt. Ook zal in veel gevallen
n bejaarden aangepaste
woningbouw een noodzaak zijn.
„Extra-murale hulp" en aange
paste woningbouwl in welke
mate is een uitbreiding daarvan
nodig en op welke groep bejaar
den moeten deze voorzieningen
zijn gericht? Die vragen komen
aan de orde in volgende artikelen
in deze serie.
Geld voor
W esterkwartier
en Pinokkio
LEIDEN - Het Nederlands comité
voor kinderpostzegels heeft 30.000
gulden beschikbaar gesteld voor de
herbouw van het club- en buur
thuis Westerkwartier in de Ten Ka-
testraat (Haagweg-kwartier). Het
bedrag zal besteed worden aan de
inventaris van het nieuwe club- en
buurthuis. Het oude gebouw werd
dit jaar door een brand verwoest.
De verzekering was onvoldoende
om de schade te dekken. Door
middel van acties onder de bevol
king en een bijdrage van de ge
meente kon de herbouw van het
clubhuis ter hand worden geno
men. Het nieuwe gebouw is bijna
voltooid.
Ook de spel-o-theek Pinokkio pro
fiteert van de jaarlijkse kinderpost
zegelactie (die dit jaar nog tot 31 de
cember doorgaat). Het comité heeft
tienduizend gulden geschonken
voor de aankoop van spelmateriaal
ten behoeve van deze spel-o-theek
in Leiden-Noord.
Echtpaar
Heetveld 60
jaar getrouwd
LEIDEN - Na een kort aantal jaren
in de Lege Werfsteeg en de Mors-
straat woont het echtpaar Heetveld
nu al 56 jaar in de Magdalena Moon-
sstraat Het echtpaar viert maandag
13 december het zestigjarig huwe
lijksfeest en dat was de reden voor
het bezoek dat burgemeester Vis en
zijn vrouw afgelopen donderdag
brachten in het bovenhuis aan de
Magdalena Moonsstraat.
Wie zolang in een straat woont, leert
zijn omwonenden natuurlijk goed
kennen. Met de buren heeft het
echtpaar dan ook een prima ver
standhouding. Nu het lopen en het
verrichten van allerlei karweitjes
niet meer zo gemakkelijk gaat is het
echtpaar erg dankbaar zulke goede
buren getroffen te hebben die altijd
weer klaar staan om te helpen. Zo
wel meneer Heetveld als mevrouw
Heetveld-Nijssen is 81 jaar, de leef
tijd der zeer sterken. Begrijpelijk
dat ze nu het liefst in een bejaar
denhuis zouden willen genieten
van hun rust. Het wonen op een bo
venwoning met een steile trap is
niet zo gemakkelijk voor een hoog
bejaard echtpaar. Ze hopen op een
plaatsje in Robijnzicht.
Terwijl zijn vrouw voor de drie kin
deren zorgde (elk kind kreeg later
zelf ook weer drie kinderen, en als
jongste generatie zijn er nu ook vijf
achterkleinkinderen) besteedde
meneer Heetveld de meeste tijd aan
het metselen, dat was zijn lust en
zijn leven. In 1937 heeft hij nog in
Parijs gemetseld aan het Indische
en Nederlandse paviljoen op de we
reldtentoonstelling. Tot zijn eenen-
zeventigste jaar heeft hij gewerkt
als metselaar.
het diamanten echtpaar viert op
bescheiden wijze feest en hoopt
nog veel rust te genieten in Robijn-
zicht, zodra daar plaats is.
Nieuwe centrale
keuken voor
Endegeest
LEIDEN - Een door de
geneesheer-directeur van het psy
chiatrisch ziekenhuis Endegeest
ingediend plan voor de bouw van
een nieuwe centrale keuken zal,
vooruitlopend op behandeling in
de gemeenteraad, nu al ter goed
keuring worden voorgelegd aan het
ministerie van Volksgezondheid en
Miliehygiëne. B en W hebben dat
besloten.
Gemeenteraad begint maandag aan behandeling van begroting 1977
LEIDEN - De Leidse gemeente
raad staat aan de vooravond van
een fors jaarlijks karwei: de behan
deling van de begroting voor het
volgend jaar. Omdat de vorige be
grotingsbehandeling sterk verlaat
was en pas begin van dit jaar
plaatsvond is het in feite de tweede
zittingsmarathon. Overigens is er
een gerede kans, dat het huishoud
boekje van de gemeente dit jaar wat
sneller wordt samengesteld dan in
voorgaande jaren.
De raadsleden hebben namelijk
overeenstemming bereikt over een
spreektijd beperking. Met uitzon
dering van de overgrote meerder
heid van het CDA, zijn de Leidse
feadsleden akkoord gegaan met
een initiatief, dat door de WD
werd genomen Overigens al enkele
jaren achtereen, maar nooit was er
ip de raad een redelijke meerder
heid voor te vinden. Ditmaal is dat
wel gelukt, zij het dat velen hebben
benadrukt het als een experiment
te beschouwen.
ADVERTENTIE
Quarts - Horloges
De Aller Beste
Haarlemmerstraat 181
EIGEN ATELIERS
Een blik in de ontwerp-begroting
leert dat de gemeente voor 1977 een
totaal aan inkomsten raamt van
ruim 237 miljoen gulden. Daar
tegenover staan uitgaven tot een to
taal van 234.5 miljoen gulden. Een
simpel rekensommetje leert dat
daartussen een tekort ligt van tuim
2.5 miljoen gulden, een bedrag dat
uit de reserves van de gemeente zal
worden geput.
Bekijken we de uitgaven voor de
verschillende sectoren dan springt
die voor de volkshuisvesting daar
flink bovenuit. Een bedrag van
ruim 43.5 miljoen gulden. Daar
staan weer een flink aantal inkom
sten van de gemeente tegenover
zodat uiteindelijk een tekort res
teert van 9.6 müjoen. De grootste
tekorten liggen in Leiden bij open
bare werken (23.3 miljoen), sociale
zorg en maatschappelijk werk (17.8
miljoen) en cultuur en recreatie
(13.3 miljoen).
Salarissen
Het overgrote deel van de uitgaven
die de gemeente jaarlijks doet komt
steeds opnieuw terug. Een flinke
hap uit de gemeentekas nemen de
salarissen. Daarom resteert slechts
een beperkt bedrag waarmee be
staande taken kunnen worden uit
gebreid of nieuwe zaken kunnen
worden aangepakt. B en W hebben
in de ontwerp-begroting rekening
gehouden met een ruimte van f
2.140.000,-.
Hoe komt de gemeente aan geld?
Wel in de eerste plaats door de uit
kering die Leiden ontvangt uit het
Gemeentefonds. Dat is een bepaald
bedrag per inwoner dat het minis
terie van Binnenlandse Zaken jaar
lijks vaststelt. Daarnaast krijgt de
gemeente nog een aantal speciale
uitkeringen bijvoorbeeld voor het
onderwijs. Om even bij dat laatste
te blijven; de uitkering dekt niet
alle kosten. De gemeente Leiden
heeft geraamd dat het onderwijste-
kort volgend jaar ruim 4.1 miljoen
zal bedragen. In 1981 zal dat waar
schijnlijk zijn opgelopen tot 5.5 mil
joen.
Om de zaak dus financieel rond te
breien moet ook de geifleente aan
geld zien te komen. Dat gebeurt
bijvoorbeeld via de onroerend-
goedbelasting, een heffing die
wordt opgelegd aan de eigenaars en
gebruikers van onroerend goed
(bijvoorbeeld woningen winkels).
B en W hebben de raad voorgesteld
deze belasting voor 1977 te verho
gen met tien procent. De opbrengst
van de belasting wordt voor het
volgend jaar geraamd op ruim 14
miljoen gulden. Het minimumbed
rag dat per woning moet worden
betaald is f 272,50.
Bekijken we de financiële positie
van Leiden dan is die in de laatste
decennia steeds weinig rooskleurig
geweest. Leiden behoorde enkele
jaren tot de zogenaamde „artikel
12-gemeenten". Dat zijn die ge
meenten, die er niet in slagen een
sluitende begroting op te stellen en
steeds met flinke tekorten kampen.
Leiden heeft dat ook steeds gehad, Jfl de slag
en om op die benarde positie de
aandacht te vestigen' werd een nota
„Leiden in last" gepubliceerd, waar
aan de hand van cijfers en feiten
werd aangegeven hoe beroerd de
gemeente er aan toe was. Later is
dat nog eens dunnetjes overgedaan
met de nota „Leiden voorgoed in
last?"
ADVERTENTIE
Gevolg was dat Leiden gedurende
een periode van vijf jaar van het rijk
een bijzondere uitkering kreeg.
1977 is het laatste jaar dat Leiden
van deze regeling gebruik kan ma
ken. Daarna moet men opnieuw in
de slag met het rijk voor een aanvul
lende bijdrage. Dat is ook de reden
waarom de begroting voor 1978
vroegtijdig door de raad behandeld
zal moeten worden.
Is er in die afgelopen vijfjaar nu iets
veranderd aan de financiële positie
van Leiden? Het Leids college
meent van wel. In een begeleidend
stuk voor dé begrotingsbehande
ling zeggen B en W dat er tekenen
van herstel op velerlei terreinen
zijn waar te nemen. Een teken aan
de wand vindt men dat Leiden de
100.000-grens weer passeerde, ter
wijl in de meeste andere grote ste
den van een teruglopend inwone
raantal sprake is. Ook het aantal ar
beidsplaatsen in de Leidse regio
vertoont een stijgende lijm onge
veer 100 per jaar.
Vervolgens wordt een aantal zaken
opgesomd dat de afgelopen jaren
tot stand is gekomen zoals de vol
tooide restauratie van de schouw
burg, de opning van de runderhal
en de ijshal, de totstandkoming van
het streekenergiebedrijf en de slui
ting van de puinstortplaats Room
burg. Verder wordt gewezen op de
begonnen woningbouw in het
kaalsiaggebied tussen Herengracht
en Zijloingel en de restauratie van
het Heerenlogement te behoeve
van de openbare bibliotheek.
Met name op sportgebied zijn door
beslissingen een aantal achterstan
den weggewerkt de opening van
zwembad De Zijl, en de plannen
voor een zwembad in Zuid-West, de
sportzaal in de Merenwijk, en
gelden voor een nieuwe botenloods
voor Die Leythe.
Zoals gezegd: de financiële moge
lijkheden die Leiden heeft naast de
reeds bestaande, is beperkt. Toch
bevat het lijstje van de investerin
gen die men van plan is te doen een
aantal belangrijke punten. Zo is er
voor de restauratie van gemeente
lijke monumenten rekening ge
houden met een uitgave van een
miljoen. Eenzelfde bedrag is be
stemd voor het herstel van een
grote brug.
Een fors bedrag is ook opzij gelegd
voor het opknappen van de oudere
Leidse wijken. Opgeteld komt men
tot een bedrag van ruim vijf miljoen
gulden, waarvan het rijk een deel
voor zijn rekening neemt. De inves
teringen voor het onderwijs is Lei
den worden voor volgend jaar ge
raamd op bijna zeven miljoen. Zo
zijn er plannen voor de bouw van 9
noodlokalen in Zijlwijk (deel Me
renwijk), de bouw van een nieuwe
kleuter- en lagere school aan de
Vondellaan en een depencance aan
de Louise de Coligny-
scholengemeenschap. Andere in
het oog springende posten zijn:
350.000 gulden voor een buurtcen
trum in Noord, 800.000 gulden voor
de aanleg van tennisvelden, 31.000
gulden voor de peuterspeelzalen en
26.000 gulden voor het dierenasiel.
Maandagmiddag om twee uur be
gint de Leidse begrotingsbehande
ling met de algemene beschou
wing. Alle fracties kunnen bij die
gelegenheid bespiegelingen hou
den over algemene zaken. In grote
lijnen wordt een oordeel gegeven
over de verrichtingen van het col
lege en de raad in de afgelopen pe
riode. Bovenden wordt in grote lij
nen gesproken over de voorstellen
van B en *W. Enkele fracties benut
ten de gelegenheid om ook de lan
delijke politiek op de korrel te ne
men. De vergadering wordt om half
zes onderbroken en 's avonds om
zeven uur voortgezet tot elf uur.
Ook op de resterende dagen van de
volgende week zullen die verga
deruren worden gehouden.
ADVERTENTIE
ANTIEKE
KLOKKEN
Ow vakadres
Haarlemmerstraat 181
ETALAGE IN DE STEEG.
