Cortes akkoord met hervormingen
WEER CHILENEN
VRIJ
Golf van
opstandige
geluiden
in DDR
Weer een nieuw
compromis voor
zwarte leiders
Fantastische Film- en Dia Show
"Indonesië
vakantieland"
gipuda
De stemming
zit erin...
Wat doet Pa?
Rechtse leden Spaans
parlement overstag
Geen heimwee naar tijdperk-Franco
Christof/e
Nederland valt junta toch aan in VN
Thuis in de lucht.
VRIJDAG 19 NOVEMBER 1976
BUITENLAND
MADRID (AFP/UPI) - Er
blijkt weinig heimwee in
Spanje te bestaan naar het
tijdperk van generalissimo
Franco, die een jaar geleden
overleed.
Volgens de uitslag van een
opinie-onderzoek dat giste
ren is gepubliceerd vinden de
Spanjaarden dat zij nu meer
vrijheid genieten en dat het
prestige van Spanje in het
buitenland groter is gewor
den.
Op de bij het onderzoek ge
stelde vraag of zij de omstan
digheden onder het Franco-
bewind terug zouden willen
of de voorkeur geven aan de
huidige gang van zaken koos
54,8 procent voor het heden,
•11,5 procent voor Franco en
33,7 procent zei daar geen
oordeel over te hebben.
Zesenzestig procent was
voorstander van goedkeu
ring door het parlement van
het regeringswetsontwerp
betreffende de politieke en
staatkundige hervormingen.
De opiniepeiling is verricht
onder bijna tweeduizend in
84 verschillende steden en
dorpen wonende Spanjaar
den.
Zuid-Korea is
diep bezorgd
over levering
Nederland aan
Noord-Korea
SEOUL (UPI/ANP) - Zuid-
Korea is diep bezorgd' over
berichten dat Noord-Korea
twee uit Nederland geïmpor
teerde vissersboten heeft om
gebouwd tot oorlogsschepen.
Zo heeft een hoge Zuidko-
reaanse regeringsfunctionaris
in Seoel gisteren gezegd.
Hij meent dat er sprake is van
contractbreuk door de
Noordkoreaanse regering, en
van een ernstige bedreiging
van de vrede op het Koreaanse
schiereiland.
Noord-Korea zou in strijd met
het contract met de Neder
landse regering twee vissers
boten hebben uitgerust met
Russische raketten, en bo
vendien de schepen niet be
taald hebben. De schepen
zouden tien miljoen dollar per
stuk kosten.
De Tweede-Kamerleden Be
rkhouwer en Ploeg hebben
vorige week de regering ge
vraagd hoeveel "uit de Neder
landse schatkist is toegelegd
op het door een Nederlandse
scheepswerf aan Noord-Korea
geleverde tweetal - inmiddels
met Russische geleide wapens
uitgeruste - marineschepen".
Hangende de beantwoording
van deze vraag kon het minis
terie van Buitenlandse niet
Zaken meedelen of de sche
pen inderdaad zijn geleverd
krachtens een contract van
Noord-Korea met de Neder
landse regering
Omdat er geen diplomatieke
betrekkingen bestaan tussen
Nederland en Npord-Korea
lijkt het echter uitgesloten dat
voor de levering van de visser
schepen een contract op rege
ringsniveau is gesloten.
MADRID (AFP/UPI) - Het Spaanse parlement
heeft gisteravond met grote meerderheid de door
de regering voorgestelde politieke hervormingen
goedgekeurd.
ADVERTENTIE
meer don
een couvert-
een levensstijl
verkrijgbaar bil o a
FockeA Meltzer
Den Haag/Rijswijk
Kunsthandel Au Bon Gout
Winkelgalerij Gangetje 8
Leiden
Eerder al waren de rechtse afge
vaardigden in de Cortes akkoord
gegaan met een compromis. Name
lijk het kiessysteem dat volgens de
voorstellen door het uit twee Ka
mers bestaande Spaanse parlement
zou worden gehanteerd.
Voor het meer macht hebbende
Lagerhuis, het 350 leden tellende
congres van afgevaardigden, voor
ziet het regeringsvoorstel in een
systeem waarbij de zetels worden
verdeeld volgens de uitslag van al
gemene verkiezingen.
Een woordvoerder van de "Alianza
Popular", een blok van 130 rechtse
afgevaardigden die aanvankelijk
hadden gedreigd hun steun aan het
voorstel te onthouden, zei dat de
groep zijn standpunt had gewijzigd
"in het belang van de nationale
eendracht" en om het land het to
neel te besparen van "een Cortes
dat niet in staat is het over politieke
hervorming eens te worden".
Het ontwerp werd aangenomen
mèt 425 tegen 59 stemmen. Er wa
ren 13 onthoudingen. Het zal nu
worden onderworpen aan een refe
rendum (waarbij het volk zich via
de voorstellen kan uitspreken), dat
voor het eind van dit jaar moet
plaatsvinden. Algemene verkiezin
gen zijn vóór juni volgend jaar gep
land.
Tweederde
Als de leden van de "Alianza Popu
lar" zich van stemming zouden
hebben onthouden, zoals zij had
den gedreigd, zou het ontwerp ze
ker zijn verworpen. Er was name
lijk een tweederde meerderheid
voor nodig van de 531 leden van de
Cortes.
Vredespoging
in M.-Oosten
CAIRO-TEL AVIV
(AFP/UPI/Reuter) - President Sa-
dat van Egypte heeft gisteren ten
overstaan van een groep Ameri
kaanse senatoren elke mogelijk
heid van een globaal vredesak
koord met Israël in direct overleg
van de hand gewezen. Het Egypti
sche staatshoofd legde de nadruk
op de noodzaak van een vredesak
koord met Israël maar dan in het
kader van de Geneefse conferentie
waaraan alle partijen deelnemen.
In Israël is men nog steeds terug
houdend met betrekking tot her
vatting van de Geneefse conferen
tie, maar, zo zei men in regerings
kringen, Israël zal wel naar Genève
teruggaan als Sadat het voorstel
voor direct overleg met Israël ter
beëindiging van de staat van oorlog
afwijst. In Jeruzalem meent men
echter dat Genève een soort Ver
enigde Naties is. Twee dagen for
mele besprekingen op de Geneefse
conferentie van december 1973
bleek "weer een Verenigde Naties"
op te leveren "met dezelfde propa-
gandatoespraken".
Volgens dezelfde Israëlische, rege
ringsbron heeft de regering Sadats
voorstel echter nooit verworpen.
In Tel Aviv houdt men echter ook
terdege rekening met de mogelijk
heid van een nieuwe militaire cam
pagne tegen Israël.
Cruz Martinez Estruelas, parlemen
tair woordvoerder van de Alianza,
zei dat zijn groep nu bereid was ak
koord te gaan met het beginsel van
evenredige vertegenwoordiging,
mits in het ontwerp "correctie-
maatregelen" zouden worden op
genomen teneinde "buitensporige
versnippering" te voorkomen. Een
van deze maatregelen zou eruit
moeten bestaan dat alleen die par
tijen in het parlement kunnen ko
men die bij algemene verkiezingen
een bepaald percentage van de
stemmen op zich verenigen.
Applaus
i lang-
Martinez Estruelas kreeg t
durig applaus van de Cortes, a
bij premier Adolfo Suarez en de ne
gentien leden van zijn kabinet zich
aansloten.
In regeringskringen werd ver
klaard dat het kabinet geen be
zwaar zou maken tegen "kleine cor
recties" zolang het beginsel van
evenredige vertegenwóordiging
niet wordt aangetast.
Premier Adolfo Suarez van Spanje applaudiseert i
van de Spaanse regering heeft goedgekeurd
zijnparlement dat zojuist de hervormingsplannen
BERLIJN (AP) - De golf van dissi
dente geluiden in Oost-Duitsland
bereikt op dit moment een stadium
zoals het in de afgelopen twintig
jaar niet meer voorgekomen is.
Voor de eerste keer heeft een groep
Oostduitse intellectuelen formeel
het communistische regime opge
roepen de harde politieke lijn te
verzachten.
De verbanning van de communisti
sche, maar niet partijgetrouwe
protest-zanger Wolf Biermann. is
de laatste uiting van onvrede bin
nen de strak gecontroleerde Duitse
Democratische Republiek.
Gespannen
De groeiende onvrede over het be
letten van Wolf Biermann om terug
te keren door de muur naar Oost-
Berlijn draagt bij tot een reeds zeer
gespannen binnenlandse toestand.
In augustus stak een protes
tantse geestelijke zich uit politiek
protest in brand.
SALT LAKE CITY - Gary Gilmore, de veroordeelde Amerikaan die zelf
heeft gevraagd om executieis gisteren teruggebracht van het hospitaal
naar de gevangenis in Salt Lake City. Hij was opgenomen in het zieken
huis nadat hij had geprobeerd zelfmoord te plegen.
GENEVE (AP) - Ivor Richard, de
voorzitter.van de Geneefse confe
rentie heeft gisteren een nieuw
compromis voorgesteld aan de
zwarte nationalistenleiders, Jos
hua Nkomo en Robert Moegaba,
die weiferden terug te keren naar
de conferentie tot tegemoetge-
komen-wordt aan hun eisen, over
de datum van de onafhankelijk
heid
Details van het voorstel, dat hij
deed tijdens een 45 minuten du
rende ontmoeting met de twee
vertegenwoordigers van het mili
tante „patriottisch front", wer
den niet onmiddelijk bekend
gemaakt. Richard omschreef ze
als, „enige gedachten, ontworpen
om beweging in de conferentie te
brengen".
Nkomo en Moegabe vertelden dat
ze de suggesties van Richard
zouden gaan bestuderen
hielden zich van verder c
taar. Zij liepen dinsdag weg uit de
weinig voortgang makende be
sprekingen waarbij ze de Britse
voorzitter ervan beschuldigden
dat hij de Rhodesische delegaties
probeert te verdelen. Zij ver
klaarden dat zij niet zouden pra
ten over een overgangsregering
voor Zimbabwe (Rhodesié) als
Richard er niet formeel akkoord
gaat dat de onafhankelijkheid 1
december 1977 verleend wordt.
De Amerikaanse staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken John
Reinhardt is in Geneve gearri
veerd om daar de leiding op zich
een team van waar
die de besprekingen vol
gen. Richard liet weten Bier
mann. rol er uit bestaat op te tre
den als verbindingsman van Kis
singer.
SANTIAGO (AFP/UPI/ANP) - In
Chili zjjn gisteren 168 politieke ge
vangenen vrijgelaten. Woensdag
waren er al 134 vrijgelaten. Volgens
een Chileense legerwoordvoerder
zouden er nu nog slechts 7 politieke
gevangenen in Chili worden vast
gehouden. Onder hen bevinden
zich de communistische leiders
Luis Corvalan en Jorge Montes.
ADVERTENTIE
Sr
'■'7*4
Indonesië bezoeken. Vandaag de dag kost zo'n
reis geen kapitalen meer. Vliegtarief v.a. 1.993,-.
Complete tour v.a. 2.945,-. Voorproefje nemen?
Dat kan op do komende KLM Film- en Dia Show.
Uiterst boeiend. En met gelegenheid 0111 te
vragen wat u weten wilt.
Vrijdag 26 november, 20.00 uur in de
Stadsgehoorzaal, te Leiden.
Toegangskaarten a f5,-.
Plaatsbespreken vanaf 22 november,
tel.:071-146846. HL#-ITIs» «a
Kaarten afhalen bij V.V.V. S^iLolfi
S ,::jf
W indonesian airways
Deze worden volgens de bekend
making pas op vrije voeten gesteld
als uitwisseling tegen de vrijlating
van de Russische dissident Wladi-
mir Boekowski en de Cubaanse di
rigent Hubert Matos.
Inmiddels heeft generaal Pinochet,
die in Chili het bewind voert, ont
kend dat de nieuwe Amerikaanse
president Jimmy Carter zijn in
vloed zou hebben aangewend voor
deze vrijlating. Volgens de militaire
leider gaat het hier om de uitvoer
ing van een programma van het
ministerie van Binnenlandse Za
ken. Het hoofd van de junta onder
streepte dat deze stap niet betekent
dat zjjn regime aan autoriteit zou
hebben ingeboet.
De internationale organisatie tot
steunverlening aan politieke ge
vangenen, Amnesty International,
heeft verklaard dat zij is ingenomen
met het Chileense besluit, maar zij
roept de junta op ook de andere po
litieke gevangenen vrij te laten.
Amnesty zegt over informatie te
beschikken, dat er andere gevan
genen zijn, die niet onder het rege
ringsbesluit vallen, en die op onbe
kende plaatsen in het land worden
vastgehouden.
Nederland heeft desondanks sa
men met een aantal andere landen
in de Verenigde Naties een ontwer
presolutie ingediend waarin de al
gemene vergadering van de Ver
enigde Naties gevraagd wordt zich
in duidelijke en krachtige bewoor
dingen uit te spreken over de
schendingen van de rechten van de
mens in Chili.
De Nederlandse afgevaardigde zei
dat de regering in Den Haag de
digde zou het een belangrijke stap
zijn als de staat van beleg in Chili
zou worden opgeheven. En als dit
naar de mening van de Chileense
autoriteiten nog niet mogelijk
(Papakt PARADE, de zachtere vieux) I
Een aantal burgers heeft openlijk
de wens te kennen gegeven uit hun
ommuurde staat te willen vertrek
ken.
Naar schatting 20.000 personen
hebben officieel een verzoek inge
diend om toestemming te krijgen
voor emigratie naar West-
Duitsland.
Dit cijfer komt overeen met het
aantal waarvan bekend is dat ze wil
len vertrekken waarbij welinge
lichte Westerse diplomaten aante
kenen dat het werkelijke cijfer van
de mensen die zouden willen ver
trekken als ze konden, 200.000 of
meer bedraagt.
Brief
En nu is er zelfs over het geval
Biermann, die op dit moment na
denkt over wat h'em te doen staat
nu hij in West-Duitsland gestrand
is, door een groep van 13 andere
Oostduitse kunstenaars een open
bare brief gepubliceerd, ter onder
steuning van Biermann.
De ondertekenaars zeiden dat ze
niet alles onderschrijven wat Bier
mann zegt of doet, maar de Oost
duitse natie zou in staat moeten zijn
onderdak te bieden aan een dichter
die deelt in een lange literaire tradi
tie van moeilijkheden hebben met
zijn tijd en plaats
De brief haalde Marx aan door te
zeggen dat "de proletarische revo
lutie m staat moet zijn zichzelf te
bekritiseren".
Maatregelen
houding van de Chileense autori
teiten betreurt, die een onder
zoeksgroep van de Verenigde Na
ties de toegang tot het land blijft
weigeren. Deze houding van Chili
kan niet anders dan tot de conclusie dat dan de mogelijkheden welke de
leiden, dan dat een vrij, objectief en staat van beleg biedt slechts ge-
ongehinderd onderzoek naar de si- bruikt zullen worden voor die doe-
tuatie in Chili daar de autoriteiten leinden waarvoor ze bedoeld zijn.
niet welkom is. Hij vroeg ook om een opheffing van
De Nederlandse gedelegeerde de Chileense veiligheidsdienst Di-
zwaaide lof toe aan het werk dat na. Hij noemde ook een reeks in
door de kerken in Chili wordt ver- breuken op de rechten van de mens
richt ter verdediging van de poli- zoals de zaak van de vermiste per-
tieke gevangenen en tot onder- sonen, mishandelingen en de wil-
steuning van hun familieleden. lekeurige aanhoudingen en arresta-
Volgens de Nederlandse afgevaar- ties.
ADVERTENTIE
Biermann (40) was maandag bezig
met een concert-toernee door
West-Duitsland. Zaterdag had hij
voor 6500 mensen in Keulen opge
treden. Dinsdag zei de Oostduitse
regering dat hij niet meer terug kan
keren en dat hem zijn staatsburger
schap ontnomen is. In een commu
nique van de partij werd verklaard
dat de uitingen van Biermann tij
dens zijn optreden in Keulen de re
gering genoodzaakt hadden maat
regelen te r
De gebelgdheid van de regering is
naar alle waarschijnlijkheid net zo
groot geweest als na de zelf
verbranding van dominee Oskar
Brüsewitz, een actie die de kerk
dwong haar pogen om naast een re
gime dat vijandig staat tegenover
godsdiensten in vrede te leven, in
heroverweging te nemen.
Havemann, een natuurkundige en
een professor aan de Humboldtu-
niversiteit te Oost-Berlijn en vriend
van Biermann, zei in een interview
met de Westduitse radio dat de
brief van 13 intellectuelen waarmee
Biermann ondersteund wordt,
"van beslissende betekenis" zou
kunnen worden.
Het toont aan, zei hij, dat het regime
zich vergist heeft in de reactie van
"zijn eigen intellectuele gemeen
schap".
Genegeerd
De Oostberlijnse partijpers heeft
tot nu toe de breif die een promi
nente plaats kreeg in Westduitse
publicaties, genegeerd.
In de brief leggen de onderteke
naars (schrijvers en andere kunste
naars) er de nadruk op dat Bier
mann tijdens zijn concert in Keulen
verklaarde dat voor hem, ondanks
alles, Oost-Duitsland "het beste
deel van het verdeelde land blijft"
