Vredeling heeft beste
papieren voor Brussel
Risico's van
onderzoek naar
erfelijkheid
nog te groot
PPR zet in
kabinet
voet dwars
Kamer is tegen het
V redeling-hu welij k
Uit in de Randstad
DONDERDAG 11 NOVEMBER 1976
BINNENLAND
PAGINA 7
Kees van Kuijen (PPR):
Het PPR-Kamerlid Kees van
Kuijen heeft vanmorgen schrifte
lijke vragen gesteld aan de rege
ring over de risico's van weten
schappelijk onderzoek naar de
erfelijkheid. Een dergelijk on
derzoek wordt met bacteriën ge
daan. Die zijn zo miniscuul dat zij
niet aan banden te leggen zijn.
Het standpunt van Kees van
Kuijen is: wacht met dit soort on
derzoeken tot meer bekend is
over de veiligheidsaspecten.
Daarnaast zet het PPR-Kamerlid,
die zelf bioloog is, vraagtekens bij
de wenselijkheid van dit soort
onderzoeken.
Kees van Kuijen: "In het verleden
was het alleen mogelijk erfelijke
eigenschappen te verwisselen
door kruising. Via de natuurlijke
weg dus. Het was echter onmoge
lijk om organismen - bijvoor
beeld dieren - te kruisen die niet
nauw verwant zijn, omdat de ge
slachtscellen niet gecombineerd
konden worden.
Sinds het begin van de jaren zeven
tig is het mogelijk om - via be
paalde ingewikkelde methoden -
iets aan die cellen toe te voegen.
Daarbij wordt aan de cel een
stukje molecuul, waarin de erfe
lijke eigenschappen liggen opge
slagen (het zogeheten DNA-
molecuul) toegevoegd.
Het vervelende is echter dat je dat
niet zo gericht kan doen, dat je
precies weet wat je krijgt. Je
werkt een beetje op de gok. De
kans bestaat dat een erfelijke ei
genschap wordt ingebracht met
onplezierige gevolgen.
Bij proeven wordt dikwijls gebruik
gemaakt van een bacterie die on
der andere in onze darmen leeft,
de Escherichia Coli. Die vervult
daar een nuttige functie.
Er wordt gewerkt met een vorm
van deze bacterie, waarvan men
aanneemt dat die buiten het labo
ratorium niet levensvatbaar is
maar dat is niet zéker. Als zo'n
bacterie, die je via proeven hebt
veranderd, toch toevallig in de
darmen terecht komt, weetje niet
wat er gaat gebeuren.
Er zullen dus strenge voorzorgs
maatregelen getroffen moeten
worden om te voorkomen dat
zulke bacterieën ontsnappen.
Maar als dergelijke proeven
overal worden uitgevoerd, blijft
de kans daarop altijd bestaan.
Die onderzoeken kunnen best zin
hebben. Je leert er iets uit over de
erfelijkheid. Daarnaast is het
commercieel van belang. Je zou
bijvoorbeeld bacteriën kunnen
kweken die insuline (een middel
dat suikerpatiënten nodig heb
ben) fabriceren. Nu wordt dat
syntetisch gemaakt. Dat is erg
duur.
In Amerika is een paar jaar terug
een oproep van bacteriologen
uitgegaan, om dit soort proeven
niet te doen. Daar is geen verbod
uit voortgekomen. In Nederland
heeft de Koninklijke Academie
voor Wetenschappen - in navol
ging van wat in Amerika ge
beurde - vorig jaar een verzoek
van de regering ontvangen om
een onderzoek in te stellen.
Behalve dat een onderzoekcom
missie werd ingesteld, werd aan
alle instituten in ons land ge
vraagd of zij dit soort proeven
nemen. Tevens werd daarbij ver
zocht met het nemen van verdere
proeven te wachten, tot de com
missie een aantal veiligheids
voorschriften klaar had. Dat on
derzoek is nog niet afgerond.
Onlangs zijn er berichten versche
nen dat aan de Amsterdamse
Universiteit prof. dr. P. Borst
plannen heeft voor dit soort
proeven. Mijn vraag aan de rege
ring is of zij wil bevorderen dat
met de proeven wordt gewacht,
tot de onderzoekcommissie van
de Koninklijke Academie klaar is
met haar werk.
Bovendien zou ik graag zien dat de
resultaten van het onderzoek
eerst aan de Kamer worden voor
gelegd. En dat ook andere be
trokkenen zich er over kunnen
uitspreken. Naast de bezwaren
die ik op het gebied van de veilig
heid heb - bezwaren dus die de
volksgezondheid betreffen - heb
ik ethische bedenkingen. De on
derzoekcommissie gaater vanuit,
dat dit soort proeven gedaan
moet worden. Er zijn mensen, ik
zelf bijvoorbeeld, die daar eerst
wel eens over willen discussië-
AMSTERDAM - In demon
stratieve optocht zijn buurtbe
woners uit de Amsterdamse
Jordaan gisteravond naar het
stadhuis getrokken om de aan
dacht te vestigen op hun angst
dat zij niet in hun woningen zul
len kunnen terugkeren als de
huiseigenaren na de binnenkort
uit te voeren renovaties tot ver
koop van de panden zouden
overgaan. De Jordaan-
bewoners dienden een verzoek
in om met burgemeester Sam-
kalden te sprekenDeze liet we
ten misschien zaterdag tijd te
hebben.
ADVERTENTIE
Geleidehond
teruggebracht
EINDHOVEN (ANP) - De
blinden-geleidehond, die dinsda
gavond laat in de Eindhovense
binnenstad van een 76-jarige
blinde man uit Veldhoven werd af
genomen, is terecht. Een onbe
kende man heeft de hond gistera
vond omstreeks acht uur achterge
laten bij een medewerker van het
Eindhovense bureau voor alcohol
en drugs.
De politie stelt nu een onderzoek in
naar de identiteit van de onbeken
de. Volgens de politiewoordvoer
der zou de man bij het terugbren
gen van de hond gezegd hebben
„zeer veel spijt" van zijn daad te
hebben. De hond is inmiddels bij
zijn baas teruggebracht.
Onder het motto "Zon in de
schoorsteen" zet de nationale
vereniging De Zonnebloem weer
de jaarlijkse Sinterklaas-actie op
touw. De opzet van de actie is
langdurig zieken rond 5 decem
ber een cadeautje te bezorgen.
Wie een langdurig zieke in
Zuid-Holland wil verrassen kan
schriftelijk contact opnemen met
De Zonnebloem, Okkernoot-
straat 59, Den Haag. Een postze
gel van 55 cent bijsluiten.
Amnesty International, de in
ternationale organisatie die op
komt voor de rechten van de
mens, organiseert altijd in de
laatste maanden van het jaar de
actie "Groet een politieke ge
vangene". Iedereen die een ge
vangene een (kerst)groet wil
sturen kan bij Amnesty Interna
tional, 3e Hugo de Grootstraat 7,
Amsterdam, kaarten aanvra
gen. Wel duidelijk eigen naam,
adres en eventueel telefoon-
r vermelden.
VENDPRINT
De sneldrukkerij
waar alles kan.
Van Vroom Dreesmann.
VVD: verlaag
belastingen
DEN HAAG (SP) - De WD heeft
opnieuw gepleit voor een verdere
verlaging van de loon- en inkom
stenbelasting. De zogenaamde
tweede en derde schijf moeten met
één punt omlaag. Dat zegt de libe
rale fractie in haar opmerkingen
over het belastingplan van de rege
ring 1977.
Volgens de WD bestaat de kans
dat de blijvend gemaakte tijdelijke
lastenverlichtingen wel eens min
der blijvend zullen blijken te zijn.
Zij meent ook dat een verdere be
lastingverlaging een belangrijke
tegemoetkoming kan betekenen
om de loononderhandelingen tus
sen werkgevers en werknemers
voor volgend jaar te doen slagen.
DEN HAAG (ANP) - Als morgen de
ministerraad zich zet aan de be
spreking van de uitbreiding van
de ultra-centrifugefabriek te Al
melo, dan wordt van de kant van
de PPR-ministers Trip (Weten
schapsbeleid) en Van Doorn
(CRM) daartegen bezwaar ge
maakt. De beide bewindslieden
hebben dinsdagavond, met
PPR-fractievoorzitter De Gaay
Fortman, premier Den Uyl op de
hoogte gebracht van de bezwa
ren. „In het gesprek heeft de
PPR-top toegelicht, waarom zij
tegen de uitbreiding is", aldus De
Gaay Fortman gisteravond.
Op korte termijn moet de regering
beslissen, of zij medewerking wil
verlenen aan de uitbreiding van
de capaciteit van de fabriek in
Almelo, opgezet in Nederlands-
Duits-Britse samenwerking, tot
2000 ton. De regio Twente drong
aan op een positieve beslissing,
omdat er 2500 nieuwe arbeid
splaatsen in het verschiet liggen.
Minister Lubbers van Economi
sche Zaken deelde veertien da
gen geleden, tijdens een monde
ling overleg met de tweede-
kamercommissies voor econo
mische zaken, buitenlandse za
ken en kernenergie mee, dat voor
de financiering van de uitbrei
ding f 700 miljoen geleend moet
worden, waarvoor het rijk garant
dient te zijn. Van belang is voorts,
aldus de bewindsman, dat Neder
land door verdere medewerking
aan het ultra-centrifugeproject
(het vervaardigen van verrijkt
uranium) een greep zou houden
op de technologie en de versprei
ding ervan.
De tweede kamercommissies be
sloten, na het overleg, eerst de re
geringsbeslissing af te wachten,
alvorens met de betrokken mi
nisters in het openbaar verder te
praten. Volgens een enkele jaren
geleden gemaakte afspraak tus
sen regering en Kamer moet die
beslissing in het parlement ter
discussie gesteld worden.
Ondertussen heeft de PPR openlijk
van haar bezwaar melding ge
maakt. „Wij gingen niet voor
niets naar premier Den Uyl", zei
De Gaay Fortman over het ge
sprek van hem en de beide PPR-
bewindslieden met de minister
president. „Wij gingen praten
omdat wij bezorgd zijn".
Bij de PPR heerst onzekerheid over
het rendement van het geld, dat
in het project gestopt wordt en
over de veiligheid van het project
bestaat geduchtheid.
DEN HAAG (SP) - Defensie-minister Vredeling van de PvdA maakt de meeste kans om de
nieuwe Nederlander in de Europese Commissie te worden. De strijd over de opvolging van
landbouwcommissaris Lardinois (KVP) is nog niet definitief beslist. Het kabinet-Den Uyl
hakt waarschijnlijk volgende week de knoop door. Maar in politiek Den Haag wordt niet
verwacht dat iemand anders dan Vredeling naar Brussel gestuurd zal worden.
Dit is ook aan de Brit Roy Jenkins,
de nieuwe voorzitter van de Euro
pese Commissie, duidelijk ge-
een zittende minister of staatsse
cretaris tot lid van de Europese
Commissie. Dat is al twee keer eer-
maakt. Jenkins bracht maandag der gebeurd. In 1958 verdween
een bliksembezoek aan Den Haag Mansholt voortijdig uit Den Haag
om met premier Den Uyl en minis
ter Van der Stoel (Buitenlandse
Zaken) te overleggen over de sa
menstelling van het dagelijks be
stuur van de Gemeenschap dat op 1
januari van het volgend jaar aan de Er zijn nog wel twee andere belet-
en vier jaar geleden werd Lardinois
commissaris terwijl zijn minister
schap nog niet beëindigd was.
Beletsels
slag gaat.
D'66-staatssecretaris Brinkhorst
(Buitenlandse Zaken) stond aan
vankelijk ook hoog genoteerd.
Maar zijn kansen zijn de laatste we
ken sterk gekelderd. De belang
rijkste reden is dat Brinkhorst
vrijwel geen partij meer achter zich
heeft staan. Ook de christen
democraten die azen op "Brussel"
lijken het tegen de PvdA af te leg
gen.
Dolgraag
Vredeling is de belangrijkste kan
didaat van de Partij van de Arbeid.
Hij staat sterker dan andere
PvdA-kanshebbers als burgemees
ter Oele van Delft, Kamervoorzitter
Vondeling en de Europese parle
mentariër Schelto Patijn.
Vredeling, die zijn sporen in Eu
ropa verdiend heeft, wil zelf dol
graag naar Brussel. Hij heeft ge
noeg van de "bekrompen" vader
landse politiek.
Premier Den Uyl zelf schijnt na
lang wikken en wegen akkoord te
zijn met de benoeming van Vrede
ling. Aanvankelijk had hij nogal
wat bezwaren. Vredeling is één van
de weinige PvdA'ers die voor de
CDA-partijen aanvaardbaar is als
minister van Defensie.
Oplossing
Maar er lijkt nu een oplossing ge
vonden waar Den Uyl mee kan
seis voor de benoeming van Vrede
ling:
Hij staat niet zo goed aange
schreven in het buitenland, met
name in West-Duitsland en Enge
land niet. Bovendien staat Vrede
ling niet bekend als een gemak
kelijke onderhandelaar. Zijn
starheid is bijna spreekwoorde
lijk. Vandaar dat de naam van de
soepele en behendige diplomaat
Van der Stoel plotseling opduikt
nu Brinkhorst zo goed als zeker
van het toneel verdwenen is.
Jenkins zou maandag Van der
Stoel gepolst hebben.
De benoeming van Vredeling be
tekent vrijwel zeker dat Neder
land de landbouwportefeuille
verliest. Dit versterkt de positie
van KVP-minister Van der Stee
van Landbouw, die wel goede
kansen heeft op de landbouwze-
tel in de Europese commissie.
Van der Stee kan rekenen op de
steun van de christen
democraten in verschillende
EG-landen. Dat is een belangrijk
pluspunt. De Nederlandse rege
ring hecht erg aan de zware land
bouwportefeuille, waaronder
ook de steeds belangrijker wor
dende visserij valt. Daarom is het
niet uitgesloten dat Van der Stee
toch nog het gevecht wint.
Een ander
i- Maar dan moet zwart op wit staan
stemmen: PvdA-staatsseceretaris dat. de keus voor Van der Stee het
Stemerdink van Defensie volgt mi- behoud van de landbouwzetel be-
nister Vredeling op. Hij ligt wat tekent. En dat is lang niet zeker. In-
moeilijker bij de confessionelen,
maar echt onaanvaardbaar is hij
niet.
Ook ei
deling
ling tot WD-fractieleider Hans Dat werkt
Wiegel heeft het kabinet geen be- deling,
tegen de benoeming
tegendeel - na het achttienjarige
bewind van de Nederlanders
Mansholt en Lardinois vinden de
andere barrière voor Vre- grote EG-landen dat er nu maar een
weggeruimd. In tegenstel- ander op landbouw moet komen.
het voordeel van Vre-
Nederland heeft - na landbouw -
DEN HAAG SP) -Het vrij opval
lende huwelijksgolfje dat minister
gen is wel groter dan verwacht
werd, gaf hij toe. Maar hij wil toch
Vredeling (defensie) onder jonge eerst degelijk onderzoeken of van de
mensen heeft veroorzaakt zint de nieuwe regeling inderdaad een
stimulerende uitwerking uitgaat.
De motie was afkomstig van het
kostwinnaar zijn van de minister PPR-Kamerlid Van Winkel en werd
thuis blijven. Dat scheelt hem geld
maar leidt blijkbaar tot haast-
huwelijken. Een aantal partijen
verzet zich in een motie tegen deze
gang van zaken.
ondersteund door leden van PvdA,
WD,D'66 en DS'70. Van Winkel be
toogde dat uit zo'n haast-huwelijk
om aan de militaire dienst te ont
komen maatschappelijk ongewen-
Staatssecretaris Van Lent, verant- ste ontwikkelingen kunnen voort-
woordelijk voor de personeelszaken komen. Hij vond dat de regeling
bij defensie, voelde gisteravond
weinig voor opschorting
worden opgeschort totdat de
De tweede veiling in Nederland
van Old Timers en klassieke
voertuigen zal worden gehouden
op 23 november (12.00 uur) in het
nationaal automobielmuseum in
Leidschendam. De veiling bevat
meer dan vijftig auto's en twee
motoren.
Het reeds vijf jaar bestaande
hotel voor invaliden in Heerlen
zit dringend om geld verlegen.
Oorzaken zijn de groei van het
aantal gasten en de kosten voor
de speciale voorzieningen voor
de gehandicapten. Daarom
wordt binnenkort een lande
lijke geldinzamelingsactie ge
houden. Binnenkomende gelden
worden door een aparte stich
ting beheerd die het hotel finan
cieel gaat steunen.
maatregel. Het aantal vrijstellin-
ADVERTENTIE -
de hoofdlijnen bekend zijn
dienstplichtbeleid.
De fabrikant van Peter Stuyvesant Extra Mild maakt bekend, dat
het MINISTERIE van VOLKSGEZONDHEID in zijn mededeling van 29.9.76
heeft gepubliceerd dat Peter Stuyvesant Extra Mild de allerlaagste
in teergehalte is van de 152 onderzochte sigarettenmerken.
het oog op buitenlandse betrekkin
gen, energiezaken en ontwikke
lingssamenwerking. Wel is het zo
goed als zeker dat de nieuwe Neder
landse commissaris tegelijk vice-
voorzitter van de Europese Com
missie wordt Dat is om de bittere
pil van het verlies van de Europese
landbouwportefeuille te vergul
den.
ADVERTENTIE1
helpt
aljaren
hij hoest?
DEN HAAG
HOT-Theater: 12 nov., 20.30 uur, Toneelgroep Centrum met "Spie
gels"; 13 en 14 nov., 20.30 uur, Ekathrina Sobechanskaya en Tamara
Karpova dansen met The Original Trockadero Gloxinia Ballet
Company; 14 nov., 14.00 uur Kindertheater Psssttmet "Piccolo en
de troebadoerak"; 17 nov., 20.30 uur, Ned. Danstheater; 18 nov.,
20.30 uur, London Dance Events.
Circustheater: 12 nov., 20.15 uur, concert door de Haagse Federatie
van Zangkoren.
Theater Pepijn: 12,13, en 18 nov., 20.30 uur, kabaret Nar met "Alles
in Wonderland"; 17 nov., 20.15 uur, Amsterdams Strijkkwartet.
Van de overige theaters in Den Haag ontvingen wij geen opgave.
LEIDEN
Leidse Schouwburg: 12 nov., 20.15 uur, Jules Croiset met "Over
Tsjechow gesproken"; 13 nov., 20.15 uur, Louis van Dijk en Jules de
Corte met "Samen"; 14 nov., Vrij Jeugdtheater festival '76, 10.30
uur, Pantomime Theater Carrousel met "Ko de kat", 13.30 uur,
Marionettentheater Lucas Goudzwaard met "Verboden te niezen",
17.00 uur. Toneelgroep Marmouzet met "In de Soete Suikerbol", 15
nov., 20.15 uur, Toneelgroep Centrum met "Spiegels"; 16 nov.,
20.15 uur, Toneelgroep De Appel met "Preparadise sorry now"; 17
nov., 20.15 uur, Zuidelijk Toneel Globe met "Driekoningenavond";
18 nov., 20.15 uur, Internationaal Folkloristisch Danstheater.
Theater Sociëteit Minerva: 15 en 16 nov., 20.15 uur, Leidsch Stu
denten Tooneel met "Hands across the sea" van Noel Coward.
Microtheater: Vestestraat 40: 12 en 13 nov., 20.15 uur, Toneelgroep
Imperium met "De goede mens van Sezuan" van Bertolt Brecht.
Jazz-zolder Hot House: 12 nov., 22.00 uur, optreden van Loek Dik
ker en de Waterlanders.
LAK-Theater: 12 nov., 20.15 uur, de Bloemgroep met "Voor niks
gaat de zon op"; 13 nov., 20.15 uur, dans-, bewegings- en totaalthea
ter Penta met "Evenwichtig", "Kunst en vliegwerk" en "Tijd voor
Teenagers"; 17 en 18 nov., LAK-Cinema, filmfestival.
AMSTERDAM
Concertgebouw: Grote zaal: 12 nov., 20.15 uur, Concertgebouwor
kest; 13 en 16 nov., 20.15 uur, Amsterdams Philh. Orkest; 14 nov.,
20.15 uur, uitvoering door Oratoriumvereniging Zang en Vriend
schap; 17 nov., 12.30 uur, Ned. Kamerorkest. Kleine zaal: 12 nov.,
20.15 uur, Concertgebouw-Kamermuziek; 14 nov., 11.00 en 13.00
uur, Ned. Omroepstichting "ÏTür Elise"; 16 nov., 20.15 uur, Dick
Bor, viool; 17 nov., 20.15 uur, Elise Galama, alt en Thom Bollen,
Peter Humbel, fluit en Marijke Smit
piano; 18 nov., 20.15
Siebenga, klavecimbel.
Stadsschouwburg: 12 r
20.15 uur en 14 nov., 13.30
20.15 uur, "De opgaande zon"; 13 nov.,
ir, "De Kaukasiche krijtkring"; 15 en 17
Ned. Operastichting met "Rusalka"; 16 nov., 20.15 uur,
Haagse Comedie met "Butley"; 18 nov., 20.15 uur, Nationaal Ballet.
Nieuwe de Ia Mar: 12 t/m 18 nov. (beh. 15 nov.), 20.15 uur, Seth
Gaaikema met zijn one-man-show "Familie Willekeur"; 15 nov.,
20.15 uur, "Lied in de schemering".
RAI: 15 nov., 20.15 uur, optreden van de groep Nazareth.
Frascati: 12 t/m 18 nov. (beh. 14 en 15 nov.), 20.15 uur, "Als jij de
bloemen vertrapt, zal ik jou vertrappen" van Lodewijk de Boer.
Carré: 12 t/m 18 nov. (beh. 14 en 15 nov.), 20.15 uur, Paul van Vliet
met zijn one-man-show; 14 nov., 11.00 uur. Koffieconcert; 14 nov.,
20.15 uur, fragmenten uit opera's van Verdi m.m.v. Italiaanse solis
ten en het Amsterdams Operakoor.
Tingel Tangel: 12 t/m 18 nov. (beh. 15 nov.), 20.30 uur, Vrouwenka-
baret Natascha Emanuels met "Een vrouw is ook een mens".
ROTTERDAM
v., 20.15 uur, Zuidelijk To-
14 nov., 20.15 uur, K.N.S.
20.15 uur, "Niet bereik-
Rotterdamse Schouwburg: 12 en 13 no
neel Globe met "Driekoningenavond";
Antwerpen met "Orestes"; 16 en 17 no'
baar" met o.a. Ton van Duinhoven.
De Doelen: Grote zaal: 12 nov., 20.15 uur en 14 nov., 14.15 uur,
Rotterdams Philh. Orkest; 15 nov., 20.15 uur, fragmenten uit ope
ra's van Verdi; 16 nov., 20.15 uur, Clifford Curzon, piano; 17 nov.,
12.45 uur, koffieconcert; 17 nov., 14.30 uur. Theater Henk Abbing
met "Ratje toe"; 17 nov., 20.15 uur, orgelconcert door Arie Keijer; 18
nov., 20.15 uur, uitvoering door de kon. Chr. Oratorium Vereniging
"Halleluja". Kleine zaal: 12,13 en 14 nov., 20.15 uur, Fiesta Gitana;
17 nov., 20.15 uur, concert in de Pro Arte serie.
Hofpleintheater: 13,14,16,17 en 18 nov., 20.15 uur, "Hou jij nou van
mij of ik van jou?", met Luc Lutz en Simone Rooskens.
Piccolotheater: 12, 13, 16, 17 en 18 nov., 20.30 uur, Theaterwerk
groep FACT met "Nu noch"; 14 nov., 14.00 en 15.15 uur, Kinder
theater Wiedus met "Niet Alle vogels vliegen".
