Carter wil orde, geen macht
in de
wereld
Wijziging van buitenlandse politiek
Boekowski zou
stervende zijn
Kips'f
specialiteiten
Snel einde aan
vliegtuigkaping
Rhodmlie
zwarte leiders
fel tegen een
compromis
Fotograaf
vermoord
in verband
met dood
Dora Bloch
Communistische regering is
een zaak van de Europeanen
Binnenkort proces
tegen weduwe
van Mao Tse-toeng
VRIJDAG 5 NOVEMBER 1976
NAIROBI (AFP) - De Oegan-
dese geheime politie heeft het
hoofd van de fotodienst van
het ministerie van Voorlich
ting, Jimmy Parma, ver
moord omdat deze meer wist
van de dood van mevrouw
Bloch, de Israëlische passa
gier van de gekaapte „lucht-
bus" van de Air France die na
de Israëlische tegenactie op
het vliegveld van Entebbe op
'3 juli in Oeganda was achter
gebleven. Dit heeft het Ke-
niase blad ,,The Standard"
gisteren in Kampala gemeld.
Parma zou een reeks foto's van
het lijk van mevrouw Bloch
hebben genomen, nadat zij
was vermoord en haar stoffe
lijk overschot in een bos was
achtergelaten. Toen de ge
heime dienst van president
Idi Amin achter het bestaan
van deze foto's waren geko
men, werd de fotograaf ont
voerd en werden de bewuste
negatieven vernietigd. Half
oktober werd van de zijde van
de familie van Parma verno
men, dat zijn lijk, doorzeefd
met kogels, in een bos in de
ómgeving van Kampala was
gevonden.
De bejaarde mevrouw Bloch
was destijds na aankomst van
de gekaapte Franse luchtbus
op de luchthaven Entebbe in
een plaatselijk ziekenhuis
opgenomen. Toen de Israë
liërs bij een bliksemactie de
gijzelaars bevrijdden en mee-
namen naar Israël, bleef me
vrouw Bloch achter. Hoewel
een Britse diplomaat, die later
door Oeganda werd uitgewe
zen, verzekerde dat hij haar
nog levend in het ziekenhuis
had aangetroffen, heeft de re
gering van Amin altijd
staande gehouden dat zij het
ziekenhuis had verlaten, op
weg naar de luchthaven van
Entebbe en dat zij niet weet
waar zij is gebleven.
ADVERTENTIE
NEW YORK (UPI) - Jimmy Carter is van plan een
Amerikaanse buitenlandse politiek te gaan voe
ren die mikt op "orde in de wereld", een beleid
dat vooral qua mentaliteit zal afwijken van de
"Machtspolitiek" uit het tijdperk-Kissinger.
De nieuwgekozen Amerikaanse
president, die op 20 januari 1977 in
functie treedt, zegt dit in een giste
ren gepubliceerd vraaggesprek met
het weekblad Time.
Carter definieert het begrip "Orde
in de wereld" als een streven naar
vrede. De pas gekozen president
zegt voorts dat hij "onmiddellijk"
contact zal leggen met leidende fi
guren in de Sowjet-Unie, China,
vooraanstaande Europese landen
en Mexico.
"Ik hoop orde in de wereld te krij
gen in plaats van machtspolitiek",
zegt Carter in het interview. "Naar
mijn mening heeft er in Kissingers
buitenlandse politiek een neiging
bestaan de wereld te verdelen in
twee grote machtsblokken, waarbij
practisch alle landen ter wereld een
standpunt werd afgedwongen".
Bij die standpunten kon men vol
gens Carter kiezen uit "Ik ben voor
de V.S., ik ben tegen de Sowjet-
Unie of ik ben tegen de V.S.".
Contact
Carter vindt het opdringen van een
dergelijke keuze "het zaaien van
permanente tweedracht". "Wat ik
zal doen", zegt hij tegen Time, "is
DEN HAAG (ANP) - De Russische
dissident Wladimir Boekowski,
die in Moskou zeven jaar gevan
genisstraf uitzit, is stervende Dit
heeft zijn moeder meegedeeld
aan Mary Davis, een liberaal lid
van een delegatie van jeugdorga
nisaties van Britse politieke par
tijen die vorige week de Sowjet-
Unie heeft bezocht.
Boekowski heeft een maagzweer,
maar het dieet dat hij nodig zou
hebben wordt hem geweigerd.
Hij heeft sinds half augustus geen
bezoek meer ontvangen, hij krijgt
geen post of lectuur.
Mary Davis heeft de Britse premier,
George Callaghan, een brief van
Andrei Sacharow overhandigd,
waarin hij hem vraagt aan te
dringen op de vrijlating van Boe
kowski en andere politieke ge
vangenen in de Sowjet-Unie en
Oosteuropese landen.
De Engelse jonge liberalen hebben
de kwestie Boekowski aan de
orde gesteld op het congres dat
de afgelopen twee dagen in Den
Haag is gehouden, en waar een
"beweging van liberale en radi
cale jeugd in de Europese Ge
meenschappen" is opgericht. Dit
is een 'jongerenafdeling van de
federatie van liberale en demo
cratische partijen die het ko
mende weekeinde in de Haagse
Ridderzaal vergadert. De jonge
renorganisatie wil het congres
vragen er bij de regeringen op aan
te dringen, in Moskou stappen te
nemen ten gunste van Boekows
ki.
De liberale jeugdbeweging, heeft
nogal wat kritiek op het ont
werpprogramma waarmee de li
berale federatie de eerste verkie
zingen voor het Europese parle
ment, in mei/juni 1978 wil ingaan.
Wat in dit programma wordt ge
zegd over ontspanning is volgens
een woordvoerder van jeugdor
ganisatie van de WD die het in
itiatief voor de liberale jeugdbe
weging heeft genomen, "te sum
mier'. Wat over sociale politiek
wordt gezegd is "volstrekt on
voldoende", de economische pa
ragrafen zijn "zo nietszeggend"
dat zij moeten worden ingetrok
ken. Bovendien zou iets moeten
worden gezegd over de zoge
naamde "Berufsverbote", de
maatregelen die in West-
Duitsland zijn genomen om "ra
dicalen" uit overheidsfuncties te
Het komende weekeinde zal blij
ken, of de ouderen bereid zyn iets
over te nemen van deze funda
mentele kritiek van de jongeren.
Zij verwachten steun van in elk
geval de Engelse, en mogelijk
Wladimir Boekowski
ook de Duitse en Franse libera
len. De Nederlanders worden in
dit verband niet genoemd.
proberen weg te komen uit die po
sitie en met de naties op individuele
basis te onderhandelen over wat
het beste is voor hun eigen bevol
king".
Op de vraag of hij persoonlijk con
tact zal moeten leggen met buiten
landse leiders, antwoordt Carter
"Ja, dat zal ik onmiddellijk doen,
speciaal met de leiders van de toon
aangevende landen. Ik ben al door
velen van hen uitgenodigd, hetzij
voor bezoeken aan hun landen, het
zij voor bezoeken van hen aan mij.
Carter zal op korte termijn samen
met zijn eigen adviseurs en de frac
tieleiders in het Congres proberen
te komen tot een gemeenschappe
lijk standpunt ten aanzien van de
Amerikaanse buitenlandse politiek
voor de komende vier jaar. Aan dat
overleg, zegt hij in het gesprek met
Time, kent hij de hoogste prioriteit
toe. Het streven naar een gemeen
schappelijk door regering en Con
gres gedragen buitenlandse poli
tiek noemt Carter "een radicale
breuk met wat er tot dusver be
staat".
Kissinger, aldus Carter, "liet het
Congres pas toe tot het proces van
besluitvorming, wanneer dat voor
hem politiek nuttig was". Gevraagd
om specifieke standpunten ten
aanzien van zuidelijk Afrika, het
Midden-Oosten en Azië, ant
woordde Carter zich voor het mo
ment liever te bepalen tot de grote
lijnen, dan in te gaan op details.
"Ik hoop", zei hij, "zo goed als ik
kan een positie te scheppen waarin
ons land de leider van de wereld is,
niet op grond van militaire macht,
economische druk of politieke
overreding, maar op grond van het
feit dat wij het gelijk en het fatsoen
aan onze kant hebben".
Meerderheidsbewind
Niettemin liet hij daarop in speci
fieke zin volgen: "Ik ben sterk vóór
een meerderheidsbewind in Rho-
desië en in Zuid-Afrika en ben van
plan dat aan de wereld duidelijk te
maken".
"Voorts", aldus Cartër, "ben ik van
plan diplomaten te benoemen die
kunnen bogen op een uitnemende
staat van dienst, en dat alleen op
grond van verdienste en niet bij
wijze van politieke beloning. Ik heb
me hiertoe op erewoord verplicht
en ik zal deze belofte niet breken".
Carter wil verder de ontwikkelings
landen niet langer als blok benade
ren, maar op individuele basis met
ze praten. "En dit geldt niet alleen
voor de Afrikaanse landen, maar
ook voor de landen van Latijns-
Amerika en die in Oost-Europa".
verkrijgbaar bij o.a..
Focke Meltzer
Den Haag/Rijswijk
Kunsthandel Au Bon Gout
Winkelgalerij Gangetje 8
Leiden
k- De aanstaande president
Jimmy Carter liet zich giste
ren met zijn vice-president
Walter Mondale en hun echt-
genoten fotograferen in een
"ontspannen sfeer", alvorens
hij zijn eerste officiële pers
conferentie als toekomstig
president gaf.
PARIJS (DPA) - Eventueel mee
doen van communisten aan rege
ringen in West-Europa is in de eer
ste plaats een zaak van de Europea
nen. Dit is de mening van Zbigniew
Bzrezinski, adviseur in buiten
landse aangelegenheden van de
gekozen president Jimmy Carter
en wel genoemd als een van de
kandidaten voor het ambt van dr.
Henry Kissinger.
„Uiteraard", verklaarde Bzrezinski
in een vraaggesprek met het Parijse
dagblad „De Quotidien de Paris",
„zijn wij geen voorstander van de
aanwezigheid van communisten in
de regering. Maar het zou belache
lijk zijn wel te spreken met Brezjn-
jew en geen contact te willen heb
ben met Berlinguer (diens Ita
liaanse collega als partijsecreta
ris)".
Bzrezinski verweet de huidige
Amerikaanse buitenlandse politiek
„gebrek aan fantasie" en een obses
sie met het in stand houden van het
machtsevenwicht.
„Zij bekommert zich meer om onze
tegenstanders dan om onze vrien
den", verklaarde hij, het gevaar dat
daarin schuilt is volgens hem dat de
Verenigde Staten in de toekomst
op het politieke wereldtoneel geïso
leerd raken.
Bzrezinski is van mening dat de
Amerikaanse politiek op langere
termijn herzien moet worden en
aan een herstructurering van het
wereldsysteem gedacht moet wor
den.
De Amerikaanse Zuid-Afrika-
politiek is volgens Bzrezinski een
voorbeeld van zijn opvatting dat de
Verenigde Staten alleen maar bui
tenlandse politiek op korte termijn
bedreven hebben. Zij is sinds de
Tweede Wereldoorlog uitgegaan
van de Oost-West-visie en heeft niet
begrepen dat het lot van de wereld
door de Noord-Zuid-visie bepaald
is gaan worden.
Prof. Zbigniew Brzezinski: "Als
we met Brezjnjew praten,
waarom dan niet met Berlin
guer?"
De 20-jarige Pool Andrzej Jaros-
law Krasinski, die vanmiddag
een Pools vliegtuig kaapte,
wordt hier na de landing op het
vliegveld van Wenen door voli-
tiemannen weggevoerd.
PEKING (Reuter) - Tsjiang Tsjing,
de weduwe van Mao Tse-toeng en
drie andere links-radikalen zullen
worden berecht wegens het bera
men van een staatsgreep, zo heb
ben Chinese functionarissen giste
ren gezegd tegen een bezoekende
Finse delegatie. Ze zouden ook
hebben gezegd dat deze zoge
noemde „bende van vier" nu onder
huisarrest staat.
De functionarissen zeiden niet of
het proces openbaar zal zijn, of ach
ter gesloten deuren zal worden ge
houden. Een openbaar proces
tegen gezuiverde leiders is in de ge
schiedenis van de Chinese volksre
publiek nog niet voorgekomen.
Een commissie onderzoekt of de
„bende van vier" illegale relaties
onderhield met de Sowjet-Unie. De
vier zijn sinds 7 oktober onder ar
rest, en zijn uit de communistische
partij gezet.
Tan Tsjen-lin, vicevoorzitter van
het Chinese volkscongres zou
tegen de Finnen hebben gezegd dat
er tot dusver niet is vastgesteld dat
de vier in contact stonden met de
Sowjets. Voorzitter van de com
missie van onderzoek is minister
van Defensie Jen Tsjien-jing.
Tan had ook gezegd dat de vier ra
dicalen machtsbelust waren en een
„chauvinistische grote
mogendheden-politiek" gevoerd
zouden hebben, in plaats van het
huidige beleid van gelijke behande
lingen van kleine en grote naties.
Volgens Tan is 99,99 procent van de
Chinezen vastberaden tegen de ra
dicalen.
Genève moet
worden hervat
SOFIA/BELGRADO/CAIRO
(DPA) - Ter afsluiting van hun
tweedaagse ontmoeting hebben de
ministers van buitenlanse zaken
van de Sowjet-Unie en Egypte,
Andrei Gromyko en Ismaël Fachni,
zich gisteren in de Bulgaarse
hoofdstad Sofia uitgesproken voor
een snelle hervatting van de confe
rentie van Genève over het
Midden-Oosten.
Ten aanzien van de onderkoelde
betrekkingen tussen Cairo en Mos
kou verklaarde Fachmi dat „alle
aspekten van de wederzijdse be
trekkingen in volledige openheid
aan de orde zijn geweest"
ADVERTENTIE
Van jonge Pool
nogelijkheden: paté,
cervelaat, kookworst enz.
WENEN (AP) - Eeen twintigjarige
Pool heeft gisteren een Pools ver
keersvliegtuig dat op weg was van
Kopenhagen naar Warschau ge
kaapt en de piloot gedwongen naar
Wenen te vliegen.
Daar heeft hij zich aan de politie
overgegeven. De man, Andrzej Ja-
roslaw Karozinski, is hierop gear
resteerd
Hij had de kaping kunnen plegen
door te dreigen met een handgra
naat, maar dat bleek geen echte te
zijn.
Aan boord van de machine, een
Toepolew 134, bevonden zich 29
passagiers.
De directeur van de luchthaven van
Kopenhagen heeft meegedeeld dat
de jonge Pool werd gedeporteerd
en terug moest naar zijn land.
Waarom wist hij iets Twee Deense
politiemensen die hem vergezelden
hadden hem op wapens gefouil
leerd.
Hoe Karoszinski was gekomen aan
het voorwerp dat leek op een hand
granaat is niet bekend.
Hij had de piloot gedreigd het toe
stel op te blazen en deze deed toen
wat hem bevolen was, en zette
koers naar het neutrale Oostenrijk.
Te Kopenhagen is nog vernomen
dat de Oostenrijkse politie de
Deense had opgebeld en gezegd dat
de „handgranaat" was gemaakt van
stukken uitgekauwd roggebrood
dat toen in de vorm was gekneed en
bedrieglijk veel op een projectiel
leek.
De Deense politie heeft meege
deeld dat Karoszinski in Denemar
ken vier maanden had gezeten we
gens inbraak, diefstal en valsheid in
geschrifte en dat hij thuis ook al het
nodige op zijn kerfstok had, rede
nen te over om hem te deporteren.
GENEEVE (UPI/Reuter) - De
zwarte Rhodesische leiders hebben
gisteren een Britse compromis
voorstel verwerpen om 1 maart vast
te stellen als datum voor de onaf
hankelijkheid vam Rhodesië. De
nationalistische leiders zeiden dat
de datum hun te ver weg ligt. „Bin
nen twaalf maanden of we stappen
op", dreigde Robert Moegabe, de
militante leider van de Afrikaanse
nationale unie van Zimbabwe
(ZANU). Ook Joshua Nkomo, part
nervan Moegabe in de unie, was de
mening toegedaan. De twee andere
nationalistische leiders bij de con
ferentie over Rhodesië bisschop
Moezorewa en dominee Sethole -
rivalen van Nkomo en Moegabe -
wezen de datum gedecideerd van
de hand.
Het voorstel, bedoeld als compro
mis, was gistermiddag door de
Britse voorzitter van de conferentie
in Geneve, Ivor Richard, op tafel
gelegd tijdens een bijeenkomst
tussen de delegatieleiders. De bij
eenkomst werd vervolgens voor
korte tijd geschorst om de leider^
gelegenheid te bieden het voorstel
te bestuderen.
Britse deskundigen huldigen het
standpunt dat de juridische consti
tutionele procedures niet binnen
een jaar kunnen worden voltooid.
Het voorstel van Richard is juist
gebaseerd op de tijd die Britse juri
dische deskundigen noodzakelijk
achten voor elk van de stappen in
het proces dat naar onafhankelijk
heid moet leiden.
Nieuw kabinet
in Teheran
TEHERAN (DPA) - Premier Amir
Abbas Howeida van Iran heeft gis
teren een herschikking van zijn ka
binet bekend gemaakt. Bij de ver
anderingen zijn twaalf ministeries
betrokken. Het nieuwe kabinet telt
26 personen, één minder dan voor
heen.
Ook de functie van directeur van de
Universiteit van Teheran is gewij
zigd. De Sjah heeft de nieuwe mi
nisters gisteren in gehoor ontvan
gen.
