mojm
éw
ASTËRIX
EN HET
IJZEREN
SCHILD
DE
GELE
SPIN
VRIJDAG 5 NOVEMBER'l976
VARIA
PAGINA 17
Ik herinner me nog goed de
premire in de Stadsschouwburg
van „Onder het melkwoudvan
Dylan Thomas. Dat zal nu zo n
kleine twintig jaar geleden zijn.
Prachtig vond ik het, van begin
tot eind. Toen viel het doek en
begonnen we te klappen, wat
zeg ik, we verdoofden de acteurs
en actrices met een donderend
applaus, staand natuurlijk, de
meesten van ons op onze tenen
om de spelers duidelijk te ma
ken dat we nog een paar centi
meters hoger wilden staan, te
hunner ere, dan bij het gebrui
kelijke staande applaudisseren
Het doek viel maar werd weer
opgetrokken, en wij bleven
maar klappen, minuten achte
reen, misschien wel tien minu
ten, wie weet wel een kwartier,
zo mooi vonden we het. Ik was
buitengewoon ontroerd door dit
huldebetoon, veel ontroerder ei
genlijk dan door het stuk zelf.
hoe mooi ik het ook had gevon
den.
Later heb ik me daar wel vaker
op betrapt, dat ik een voorstel
ling prachtig-mooi vond, maar
het langdurige enthousiaste
applaus na afloop eigenlijk nog
veel mooier. Ik geef het met eriige
schroom toe, het zal wel iets te
maken hebben met wat J. B.
Charles het Wilhelmus-gevoel
heeft genoemd, en wat door an
deren het Open-het-Dorp-effeet
is gedoopt. Hoe dan ook, ik heb
daar wel eens last vanik slik er
groene pillen tegen maar die
helpen maar eventjes, dus met
die Amerikaanse verkiezingen
had ik het ook weer: dat onstui
mige verlangen naar de slota
potheose, als de verliezer in wel
gekozen bewoordingen zijn Ne
derlaag toegeeft, en de win
naar, in nog beter gekozen be
woordingen, zijn tegenstander
zoveel lof toezwaait dat iedere
stemmer op de winnaar zich
vertwijfeld afvraagt waarom
hij niet zo verstandig is geweest
op de nobele verliezer te stern-
Het was gelukkig ook deze keer
weer goed raakt. Carter prees
Ford als „een goed en waardig
mam' (Gepede-kranten), als
„een goed en fatsoenlijk mens''
(de Volkskrant),en als „de moei
lijkste en hardste tegenstander
die men maar kan treffen
(Gepede-kranten), om niet te
zeggen „de taaisteen meest for
midabele tegenstander die men
kan hebben" (de Volkskrant).
Prachtig vind ik die dingen. Als
ikJimmy Carter was geweest en
ik had nogal krap van Ford ge
wonnen nadat ik maanden te
voren met een grote stemmen-
meerderheid nog op kop was ge
gaan dan zou ik gezegd hebben
,.Poe-poe, ik heb hem zitten
knijpen, als een ouwe dief ik
moet die Ford nageven dat hij
me nog bijna te grazen had, ere
wie ere toekomt, al zou ik niet
weten waar hij dat eigenlijk
aan te danken had, want hij
heeft geen zinnig woord gezegd
in zijn campage. Zo is het toch?
Maar het is een fatsoendelijk
man, je kan zeggen wat je wil.
Vriendelijk maar saai, ik zou
hem de binnenhuisarchitectuur
van mijn woning niet opdra
gen maa r hij zou de eerste zijn
die ik opbelde als ik een verzeke
ring wilde afsluiten. Begrijp je
u'af ik bedoel? Je moet er toch
niet aan denken dat je je maan
denlang zo uitsloooft, en oefent
voor de televisie, en dat je dan
toch in een klap alles kwijt bent,
het zit die man wel legen maar
ja, hij is ook al 63 moet je reke
nen. elf jaar ouder dan ik, dat
vreet toch aan je. Als je een
beetje zwaar vak hebt ben je op
die leeftijd al drie jaar gepen
sioneerd. dus wat bezielt zo"n
man eigenlijk om toch nog door
te willen gaan?"
Jk heb er nooit over willen zeu
ren, maar wist je dat hij eigen
lijk helemaal niet Ford heet,
maar King? Ook kort en krach
tig, dat wel, maar die naam
Ford kreeg hij dus van zijn
tweede vader, die met zijn moe
der trouwde toen Gerald twee
jaar was en zij van Leslie King
gescheiden was. En hij trouwde
pas toen hij 35 was. met Betty,
ook al een gescheiden vrouw,
dus ja kan wel nagaan. Zijn ei
gen ouders gescheidennooit ge
kozen als president, en nu weer
als zittende president verslagen
door de eerste de beste tandpas
tareclame: je zal moeten toege
ven dat er geen zegen rust op
deze man. Maar ik zal hem een
goed getuigschrift meegeven
dus schrijf maar opherenGe
rald Ford is een goed, een
waardig, zeg maar gerust een
fatsoenlijk man, en een van de
moeilijkste en, hoe zal ik het
zeggen .hardste of taaiste tegen
standers die je kan treffen".
NICO SCHEEPMAKER
AMSTERDAM - Bachs
Mattheus-Passion wordt afgesloten
door een dissonant die harmonieus
oplost in een consonerend ak
koord. Het laatste moment van
verbittering verdwijnt in een gelou
terd c kleine terts. Die seconde is bij
de meeste muziekliefhebbers even
bekend als de eerste maat van „Für
Elise". In de Mattheus Passie van
Louis Andriessen (muziek) en
Louis Ferron (tekst), een muziek
theaterstuk dat bij de Toneelgroep
Baal in het Shaffy-theater in pre
mière ging, is het slot net even an
ders. Die dissonant wordt door za
gende strijkers lange tijd aange
houden zonder op te lossen.
Deze verwijzing naar Bach is niet
het enige element in deze produktie
dat niet wordt opgelost. Wel is het
misschien het meest tekenende
monent wat betreft de manier
waarop Louis Andriessen de mu
ziek van Bach en in samenwerking
met Ferron het verhalende gegeven
van de Mattheus-Passion heeft be
commentarieerd. Symboliek, sym
boliek en nog eens symboliek. Dat
wil zeggen niet de Mythische sym
boliek van Wagner, maar de kriti
sche symboliek van het duo
Brecht-Weill in „Mahagonny", een
werk waarmee deze productie wel
enige verwantschap heeft.
Met het gegeven is door de makers
i dit stuk muziektheater stevig
gemanipuleerd. De belangrijkste
actiemomenten in het evangelie
verhaal zijn er. laatste avondmaal,
verraad, gevangenneming proces,
en zo verder. Maar die acties vor
men slechts het kale frame. Voor de
rest zijn er uitsluitend misvormin
gen van het origineel.
Deel één speelt zich af in het bor
deel van Magdalena waar een van
de meest geliefde werkneemsters.
Lola met de achternaam Jezus,
wordt gearresteerd wegens staats
gevaarlijke, macht ondermijnende
activiteitenTot zover is de zaak vrij
duidelijk. Maar dan worden de in
de mond gelegde en uitgebeelde
associaties en de persoonsverwis
selingen (een persoon gedraagt zich
achtereenvolgens als Judas, Petrus
en tenslotte de gekruisigde) zo gril
lig en verward dat vermoedelijk
(Kleine vaart)
AAT-V pass 3 Goodwins nr Rotterdam
Adriana pass 3 Kreta nr Gibraltar
Ana Isabel pass 3 Dover nr Shoreham
Areas 4 te Amsterdam
Bierum pass Lissabon nr Lattakia
Breehees 3 op Amazone nr Munguba
Car Express 3 vn Hoek van Holland nr
Harwich
Charolais Express 3 100 z Colombo
Corrie Broere pass 3 Kp. Spart i vent o nr
Middlesboro
Dutch Faith pass 4 Haisboro nr Tees
Dutch Glory pass Kp. Palos nr Livorno
Dutch Spirit te Rotterdam
Elisabeth Holwerda 3 bij westkust
Mexico
European Express 4 100 z Athene nr
Ceuta
Fairload 3 350 wnw Bermuda nr Char-
Gazelle van Amsterdam nr Koog a.d.
Linda pass 4 Hoek van Holland nr Var-
berg
Looierspracht pass 3 Gibraltar nr Sho-
Vincent nr Oostende
Mercator 3 vn Amsterdam nr Venetie
Passaat Brasil 3 t.a. Chalna nr Bangla
desh
Rijnhaven 3 40 z Lissabon nr Lissabon
Spithead 3 200 n Canarischeeil. nr Bor-
Stella Nova 3 50 n Mauri tiusnr Calabar
Stella Orion 3 vn Benghazi Tarragona
De gele tulp 3 te Rotterdam
Vanguard 4 30 zw Beachyhead nr St.
Malo
Watum 3 vn Avonmouth nr Par.
Acmaea 4 lichten Curacao
Acteon 4 van Bahrein nr Aden
Amstelveld 3 17 n Alboran nr Damman
Antilla Cape te Sluiskil
Baarn 3 vn Bilbao nr Curacao
Breda te Rotterdam
Capistena 3 vn Los Angeles nr Ardju
Galerie van der Vlist, Botefmarkt 3. Ten
toonstelling Jan Nikkels - schilderijtjes,
Wim Bettenhausen- grafiek, Maud Mul
ler Massis, wandkleden, Pieter van
Heerde en Marianne Wouerben, bron-
splastieken. Tot 6 nov, geopend, di. t/m
zat. van 10-17 uur. do. tot 21 uur.
Ars, Pieterskerkgracht y. Tentoonstel
ling Piet Herfst - Schilderijen Van 1 t m
14 nov., geopend dag. van 1-0-12 en 14-16
uur. zo. van 14-16 uur.
Galerie Kerkdam, Lange Kerkdam 113,
Wassenaar. Tentoonstelling Ina Orbaan
- gouaches, Jopie Müller- aquarellen i
Galerie Denise Stephan, Bakkersteeg
18. Tentoonstelling Kees van Roemburg
- schilderijen. Geopend za. van 14-18
uur, tot 30 jan.
De Waag. Tentoonstelling „Taptade in
bloemen". Geopend za. van 11-14 u do.
11-17
i 19-22 t
3 Rijn
20 nov.
Galerie 't Straatje, ingang Nieuwi
38 Handgeborduurde tafellakens
felkleden van Linthorsten gobelins met
afbeeldingen van Renoir. Tot 31 dec.
geopend di. t/m za. van 10-17 uur, do.
ok
Sociëteit Burgers, Burgsteeg. Tentoon
stelling Madeion de Maa - olieverfschil
derijen, litho's en pentekeningen Tot 15
Algemene Bank, Geverstraat 43, Oegst-
geest. Tentoonstelling Jaap Volkers -
aquarellen. Tot 12 nov
De lakenhal. Oude Singel 28-32 Ten
toonstelling van de Stichting Openbaar
Kunstgebit. Van 25 sept. t/m 7 nov <iag.
geopend van 10-17 uur, zo. van 13-17
Galerie De Oude Rijn, Oude Rijn 40.
Tentoonstelling Jan Hameling - pente
keningen en aquarellen, Marjolein v. d.
Assen - potloodtekeningen, Alex Hak-
- De "Kölnische Zeitung" ver
neemt uit Berlijn, dat het ge
vaar van een Russisch-
Turkschen winterveldtocht als
geweken moet worden be
schouwd, maar dat een voor-
jaarsveldtocht niet onmogelijk
moet worden geacht. De wil van
keizer Alexander was dit maal
nog machtig genoeg om de oor
logspartij in bedwang te hou
den, maar hij ziet nieuwe par
tijen en stroomingen in kracht
winnen. Er zijn zelfs toespelin
gen dat de czaar zou willen af
treden als de oorlogspartij de
overhand zou krijgen. In Russi
sche kringen beschouwt men het
teiiws
als eene uitgemaakte zaak, dat
de legers van den czaar in het
voorjaar tegen de Muzelman
nen zullen oprukken. In de Pe-
tersburgschen gemeenteraad is
besloten 30.000 roebels per
maand beschikbaar te stellen
voor kosten van inkwartiering
in het geval eener mobilisatie.
Het gemeentebestuur is door het
departement van oorlog aange
schreven zich in dat geval op
eene inkwartiering van 25,000
man en 4500 paarden voorbe
reid te houden.
Vijftig jaar geleden:
van het Prinsenhof. E" zijn
tweehonderd gouden munten
uit de 16de, 17de en 18de eeuw
ontvreemd: de munten hebben
groote historische en aanzien
lijke reële waarde. De recherche
stelt een uitgebreid onderzoek
Onder de gestolen munten
bevinden zich gouden rijders,
dubbele gouden rijders, duka
ten provinciale en stedelijke
gouden munten en gangbaar
geld. Enkele bezitten zeer hooge
historische waarde wegens hun
zeldzaamheid
Het staat te be
zien of er ooit zoo'n mooie ver
zameling weer bijeengebracht
kan worden als deze niet terug
gevonden wordt.
noch theoloog noch theaterkenner
al deze manipulaties als functioneel
en noodzakelijk zal ondergaan.
Er zijn duidelijke centrale thema's
(o m. misbruiken van en manipule
ren met macht en liefde), maar er
wordt verder heel veel aangetipt en
weinig uitgediept. De (vermoede
lijke) samenhang in de visie van de
makers - behalve Louis Andriessen
en Ferron ook Leonard Frank als
regisseur - is niet voldoende ge
concretiseerd in een theatrale sa
menhang.
Er zijn bijzonder suggestieve mo
menten, maar het springen van
music-hall op tragedie vice versa
vormt een van die shockerende
elementen die vaak niet als zinvol
werken. Dergelijke plotselinge me
tamorfoses binnen de behandeling
zijn eigenlijk schokkender dan het
feit dat een groot deel van deze Mat
theus Passie wordt gespeeld in vrij
erotische onderkleding. Zelfs daar
wen je aan.
Arend Bulder, Kitty Courbois,
Hans Dageïet. Trudy de Jong,
Diane Lensink, Herman Naber,
Elja Pelgrom en Jac Vecht zingen
en acteren in elk geval het een als
het ander met grote vastberaden
heid. Deze Mattheus Passie wordt
op 11 januari op de planken van de
Leidse Schouwburg gebracht.
AAD VEN DER VEN
Chevron Madrid 3 40 o Keywest Pasca-
Dordrecht 4 te Bahia
Duivendrecht 3 t.a. Alexandric
Early bird vn Antwerpen nr Ventspils
Farmsum 3 vn Savannah nr Contre
Flevoland 5 te Mackay
Fossarina 3 vn Trinidad nr Lagos
Ganymedes 4 te Buenaventura
Grotedijk 3 vn Rotterdam nr Antwerpen
Kapelle 2 vn Singapore nr Hongkong
Kennemerland 4 vn Amsterdam nr San
tos
Lelykerk vn Dubai nr Yokohama
Neder Lek 5 te Tauranga
Neder Rhone 4 te Marseille
Neptunus 4 te Grenada
Rijnberg 3 vn Hamina nr Amsterdam
Safocean Aucklan 3 vn Port Louis nr Pto
Elizabeth
Scheldelloyd 4 te Bahrein
Straat Lagos 4 vn Kaapstad nr Durban
Straat Singapore 4 te Colombo
Streefkerk 4 vn Rotterdam nr Londen
Thameshaven 3 vn Rotterdam nr zee
Tndent Rotterdam 3 vn Bilbao nr
Westerkerk 3 vn Rotterdam nr Antwer-
Pulchri Studio, Passage 10. Oegstceest.
Tentoonstelling. Hessel de Boer - schil
derijen t/m 18 nov dag.
geopend van 10-16 uur (beh zo
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28). Werkd. 10 uur voorm.-5 uur
nam. zondag 1-5 uur nam.
K en O gebouw. Oude Vest, "Gillen maar
zo'", tentoonstelling over de geschiede
nis van de Schouwburg, t/m 13 nov., dag.
geopend van 10-17 uur.
Atelier "De Scherf', Nassaulaan 41,
Qegstgeest, tel. 150220. Ans v. d. Hei-
de-Kort exposeert eigen werk glasbui-
gen, houtwerk, tegels en mozaïeken.
Galerie JA, Sportfondsenbad, Wasse
naar. Tentoonstelling W. H. Gipsen - et
sen, Antoinette Gispen - kleurhoutsne-
den, H H. Kamerlingh Onnes - kera
miek. Tot 13 nov., geopend do. t/m zo.
10-17 uur, woe. 20-22 uur.
PANDA EN DE GOUDDORST
66-134Karei Muzer werd door de bulldozer opgetild en even verder
op de grond gestort, terwijl de bestuurder van het graafwerktuig
een stukje grond bij Joris liet boeken.
Maar Muzer was niet zomaar opzij te zetten. „Wacht maar
mompelde hij. terwijl hij verbitterd naar zijn gebied terug liep,
waar de paaltjes van Bill MacMack nu doorheen stonden. .Dit
muisje heeft een staartje.' Ik heb betaald voor een lapje grond - en
SPAANSE KIP
Verdeel een flinke
braadkip in 4 stukken
en braad deze aan in 2
eetlepels boter en 4 eet
lepels olijfolie. Halveer
2 rode paprika's en ver
wijder pitjes en zaad lijs-
pel 2 tomaten. Voeg na
10 minuten braden aan
de kip de uisnippers toe
en temper het vuur Als
de uisnippers licht
goudgeel zijn voegt u de
in repen gesneden pa
prika's toe, de gehal
veerde tomaten, twee
ragfijn gesnipperde
teemtjes knoflook, zout
en peper naar smaak en
een kop heet water. Leg
een deksel op de pan en
laat het mengsel zo 30
minuten sudderen.
Snijd intussen een on
geschilde augergine in
dobbelstenen en voeg
dan de stukken auber
gine. een flinke handvol
olijven en een glas
sherry aan de rest toe. U
kunt evt. (met paprika
of amandelen) gevulde
olijven nemen, dan hebt
u geen problemen met
pitten. Giet er nog een
flinke kop heet water bij
en laat het geheel sud
deren tot de aubergine
nèt gaar is. Reken in to
taal op 4 a 5 kwartier.
Geef hierbij stokbrood.
dus heb ik er recht op. En als de wet me niet beschermd moet ik slim
zijn!"
Hij begon zijn eigen paaltjes uit de aarde te trekken en verderop in
het terrein van zijn volgende buurman te steken terwijl Bill tevre
den toe keek.
.Heel goed", sprak deze laatste in zichzelf. ,JZo deden we dat in de
west ook. En als er dan. trammelant van kwam, ging het er uiteinde
lijk om wie het beste kon schieten".
lie hOB ST OLD VliAAic A«AIOtP Ate SrroES
HEtPEAi BV «er t tjEBltuitEAi is WEU 2-ietlc,
Zoeéeaj wAar Nli»,. D«-r voer
De
avonturen
van
Jommeke
Met mijn A2 B2 za! ik
de wereld van de
ondergang redden
Met deze uitvinding
maak ik alle
atoombommen over
de hete wereld
onschadelijk Ook die
van De Qe/e Spin i
De Qe/e Spin Nooit I
r van gehoord! 1
Leidse bioscopen
LUXOR: ..Mahoganv dag. 2.30,7.00 en
9.15 uur.zo. 2.15, 4.30,7 00 en 9.15 uur. 14
CAMERA: „Nashville", dag 8.00 UUR.
14 jaar.
Kindermatinee: „Sjorsen Sjimmieen de
Rebellenclub", za. en wo. 2.30 uur, zo.
2 00 en 4.15 uur. AL.
Nachtvoorstelling: „Amarcord", vr. en
za. 11.30 uur. 18 jaar.
STUDIO:„1900 (Novecento, deel 1),",
dag 2.00 en 8.00 uur. 18 jaar.
LIDO:"The magnificent
2.30,7.00 en 9.15 c
jaai
i. ook 4.45 l
14
TRIANON: „Max Havelaar",dag. 2.00en
8.00 uur. 14 jaar.
REX: „Liefde met een grote L", dag. 7.00
en 9.15 uur. 18 jaar.
Kindermatinee: „Robin Hood", za. en
wo. 2.30 uur. AL.
Nachtvoorstelling „Vrouwen die met
een natte vinger te lijmen zyn", vr. en za.
11.30 uur. 18 jaar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst élke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
Uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-zie.kenhuis).
.Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoekuur
13.45-14 30 uur Avondbezoeken
18 30-19.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur alleen voor ou
dors zondag 14 00-15 00 uur voor overige
ling.
oint Elizabetfi-ziekenhuis volwassenen
dagelijks van 14.00-14.45 uur en van
18.30 tot 19.30 uur; klasse-afdelingen ook
'11.15 tot 12.00 uur. Kraamafdeling: dag.
van 11.15 tot 12.00 uur (alleen voor echt-
gen.)v. 15.00 tot 16.00 uur en van 18.^0 tot
19.30 uur. Laatste kwartier middag- en
avondbezoek babyshow. Kinderafde
ling dag. 15.00 tot 18.30 uur. CCU (hart-
bewaking)dag. van 14.15 tot 14.45 uuren
van 19.00 tot 19.30.
Sport-Medisch Adviescentrum SDreek-
uur, do. 19.30-20.30 uur in het St.
Elisabeth-Zieken huis
EndegeesL dinsdag en vrijdag 13-14 30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klasse: de gehele dag.
Annakliniek:
Klasse afdeling van 13.00-14.30 uur van
1*3.30 tot 20.00 uur
Derde klasse bezoekuur van 13.00-14 00
uur en 18.30-19.30 uur
Kinderzaal: van 13.00-1400 uur. Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18 30-19.30 uur.
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als iKilgt:
Elke dag:
14 15-15.00 uur.
18 30-19.30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag l m i'rijdaq
18 30-18 45 uur.
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiénten door
lópend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderklinxek:
Dagelijks:
15 00-15.45 uur
18 30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19.00 uuc.
Alphen aan dpn Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.3a
14 15 en 18.30-19.30 uur; 3e kla$ 13.30-
14.15 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
13 30-14 15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 "Our.
Geluidshinder Schiphol'
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden'gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).