DDR: „Sterfkamer voor de christenen Wé esanamii Filemon: „kinderachtige zaak Controverse met De Danaïdenéén groot misverstand te VRIJDAG 5 NOVEMBER 1976 De Oostduitse regering ver bood de kerkelijke pers in de DDR onlangs een verkla ring over de zelfverbranding van ds. Oskar Brusewits uit Zeitz op te nemen. Dit verbod had tot gevolg dat vijf regionale kerkbladen niet versche- nen: de Mecklenburgische Kir- chenzeitung, het Thürings week blad Glaube und Heimat, het Sak sische blad Der Sonntag, het Oost- berlijnse weekblad Die Kirche en het Brandenburgse blad Potsda- mer Kirche. Met hun vijven hebben deze kerkbladen een oplaag van 150.000. Protest Evenals de hele pers in de DDR ge niet de kerkelijke publiciteit pers vrijheid in het kader van de wetge ving. Er bestaat geen voorcensuur van de kant van de staat Deze probeert nu door middel van een verbod verdere' verspreiding tegen te gaan van een kerkelijke verklaring, die ingaat tegen de óp- vatting van de regering en van de regeringspartij SED. De bewuste verklaring stond al in een brief aan alle protestantse ge meenten. Zij was opgesteld door de conferentie van besturen der Oost duitse protestantse kerken, die re gionaal zelfstandig zijn en bp na tionaal niveau verenigd zijn in een bond. Dominee Brusewitz heeft zichzelf op zijn kerkplein verbrand uit pro test tegen de druk die op christenen in de DDR wordt uitgeoefend De zaak heeft in de evangelische ge meenten, maar ook in de rest van de samenleving van de DDR grote on rust gewekt en aanleiding gegeyen tot vele vragen aan staat en kerk. De staat heeft geprobeerd met vage beweringen en met beschimping van de overledene de zaak te sus sen. Maar dat is niet gelukt, al ging het in de regeringspropaganda, naar Sowjet-voorbeeld, over een geesteszieke. Verwijt De kerkeribond heeft zich achteraf tegen deze propaganda verzet en zich beschermend opgesteld voor de nagedachtenis van drs. Bruse witz. Maar de afzonderlijke provin- ciale kerken krijgen wel allerlei kri- t Wie aan de andere kant van de Muur zegt, in de DDR geen christen te kunnen zijn, kannoch in de DDR, noch in het Wésten predikant zijn". tische vragen op hun bord. Het leek op een kruisvuur van kritiek vanuit de gemeenten em van afzonderlijke kerkleden. Zij verwijten de kerkbesturen, dat deze niet genoeg hebben gedaan om de moeilijke kerkelijke situatie „realistisch en in de overeenstem ming met de zaak van de christe nen" naar buiten te brengen. De kerkenbond probeert overigens al geruime tijd te komen tot een „ophelderend gesprek" met de staat over de' discriminatie van christenjongeren in school en be roepsopleiding. De autoriteiten houden dat gesprek tegen, want - zeggen zij - bewuste jonge christe nen worden helemaal niét bena deeld en lastiggevallen,in de DDR, E r is dus geen' onderwerp om over té praten. Vrees Maar in dè gemeenten van de acht Oostduitse provinciale kerken zijn wel degelijk talloze voorbeelden bekend. Enkele daarvan zijn in het reine gebracht, nadat of de ouders of de predikant krachtig hadden geprotesteerd en op hun grondwet telijke rechtem hadden gestaan. Veel ouders durven dat niet aan, uit vrees dat ze zelf op hun werk de gevolgem zullen merken. En het succes van actie hangt vaak af van de plaatselijke instanties en van de bereidheid van bevoegde partij- en staatsvertegënwoordigers om het recht te handhaven. Op vele plaatsen is de druk van on derwijzers en opleiders zo sterk, dat christenjongeren met een helder idee van wat ze willen worden, met wanhoop rondlopen, omdat ze sys tematisch weggedrukt worden. Intussen is in Halle een driedaagse „kerkdag" gehouden, waaraan 15.000 protestanten hebben deel genomen, in Oostduitse verhou dingen een heel druk bezoek voor een kerkelijke bijeenkomst. De evangelische bisschop van Sak sen, dr. Werner Krusche uit Maag denburg, haakte in beginsel in stemmend aan bij de leus, dat sa menwerking van christenen en marxisten politiek gewenst is. Kans „Zeer juist", zei hij, maar hij voegde er aan het adres van de heersende partij SED wel aan t<?e: „De bereid heid van christenen tot samenwer king kan alleen dan resultaat heb ben, als zé oök de kans krijgen hun eigen overwegingen tot uitdruk king te brengén in <$.e besluitvor ming en in het maatschappelijk handelen. Op hetogenblik be schouwt de SED het nog steeds als vanzelfsprekend dat christenen - vanuit een eigen motivering - ten slotte toch precies doen wat de par tij der arbeidersklasse al heeft vast gelegd". Het vraagstuk van de politieke be trokkenheid van de christenen in de DDR is tijdens de kerkdag te Halle in de bijeenkomsten en in persoonlijke gesprekken kritisch besproken. Overwegend was de ondubbelzin nige wil van kerkelijk' georiën teerde christenen, dat zij zich niet buiten de maatschappij laten zet ten. Bisschop Krusche zei onder ap plaus: „Ons christenen is in het huis - van het - socialisme de ouderen-afdeling toegedacht, mis schien wel de sterfkamer. Dat moe ten we niet al te tragisch opvatten. Laten we dan maar in die sterfka mer de frisse lucht van de opstan ding blazen". „Niet produktief Naar het Westen zijn nogal wat Oostduitse dominees vertrokken. Dat mag, omdat ze toch ,;niet pro duktief' zijn. Die dominees hebben aan de andere kant van ,de Muur gezegd, dat je ih de DDR geen christen meer kunt zijn. Bisschop Krusche daarover „Wie zoiets zegt, kan noch in de DDR, noch in het Westen predikant zijn". Ds. W. C. van Dam (50)houdt per 1 januari 1977 op prdikant van de hervormde gemeente in Vlaardin- gen te zijn, omdat hij zich geheel wil gaan geven aan het werk van, „Oa se" in Rotterdam, waarvan de „ui.t-" drijving van boze geesten" een voornaam facet is. De predikant, die nogal kritiek in zijn gemeente op zijn betrokkenheid bij het exor cisme (duiveluitbanning) onder vond heeft ook een boek over dit verschijnsel geschreven: „Demo nen, eruit in Jezus' naam." Ds. Van Dam is'eerst luchtmachtpredikant geweest en daarna hervormd pre dikant in Geldrop. Sinds 1970 werkt hij in Vlaardingen. 40 procent van de groepen rond dit thema de deelnemers lid van één kerk waren en dat bij 53 procent leden van meer kerken tot de groep behoorden. Bijna .80 procent van de groepen werd speciaal om hèt on derwerp „nieuwqe levensstijl" op gericht. De activiteiten die het ge volg van deze groepsgesprekken waren, tonen een. grote gevarieerd heid. Ruim 70 procent berichtte, volgend jaar te willen doorgaan. Inmiddels heeft de werkgroep haar vierde „Injectie" gepubliceerd. De titel daarvan is: „Anders met elkaar Konijn „De enige reden waarom, de bis schoppen unaniem geen goedkeu ring konden hechten aan de be noeming van drs. S. Konijn tot we tenschappelijk medewerker aan de Katholieke Theologische Hoge school Amsterdam is dat hij te zeer een omstreden persoon is in de bréde kerkelijke gemeenschap, in Rome maar ook in Nederland", al dus de persdienst van dé rk kerkr provincie. „Met zijn 'benoeming zou volgens de bisschoppen de kerkelijke ge meenschap niet zijn gebaat". Drs. Konijn kent de bezwaren van de Romeinse congregatie voor de ge loofsleer met betrekking tot de or thodoxie in- zijn geschriften. De bisschoppen willende rechtgelo vigheid van de heer Konijn niet in twijfel trekken, noch daarover een uitspraak doen of ovër zijn des kundigheid oordelen. „Een docent aam een katholieke theologische hogeschool heeft een kerkelijke en een academische taak", aldus de bisschoppen. „Op beide terreinen zal hij binnen de helegeloofsge meenschap kerkelijk aanvaardbaar moeten zijn." Voor de bisschoppen is de vraag, of de heer Konijn voldoende kerkelijk aanvaard is een punt van ernstige overweging geweest. In geval van twijfel kan men een vraagteken plaatsen achter de wenselijkheid van een benoeming. Levensstijl De werkgroep Nieuw Levenss tijl" van de Raad van Kerken in Nederland schat, dat ongeveer 5000 mensen dit jaar bezig zijn geweest met te denken em te praten over een nieuwe manier van leven. Een enquête bracht aan het licht, dat bij omgaan". Het gaat daarin vooral om onze relaties met anderen. Een aantal portretten maakt duidelijk in welke rollen we leven en welke etiketten wij elkaar plegen op te plakken. Door een belichting van bijbelse fragmenten wil -de werk groep bevorderen dat men anders zowel naar zichzelf als naar anderen gaat kijken. De hand mojt meer in- eigen boezem gestoken wor- den.Dat geldt, aldus dj werkgroep, in het bijzonder voor kerken, paro chies en gemeenten. Hoeve Hervormde Kerkrberoepen te ijsselmuiden IJsselmuiden M. de Raad Stolwijk, te Kethel J. Kor- pershoek De Bilt; aangenomen naar Giessen-Nieuwkerk kandi daat C. G.Geluk Ede, naar Hinde- .lóopen kandidaat J. Bruin Hilver sum: bedankt voor Spijkenisse J. Visser Nieuw-Stadskanaal, voor Zeist M Verduin Brakel, voor Sommelsdijk J. Bos Otterlo. Geref. Kerken Vrijgemaakt: beroepen te Leerdam G. van Rongen Grand Rapids (Ver. Staten), te Monster H. Mostert Hoogeveen; aangenomen naar Pretoria (Zuid-Afrika) K. J. Kapteyn Spakenburg-Noord. Morgen wordt in Lage Vuursche na een ingrijpende verbouwing de Ernst Sillem Hoeve, het la nde- lijke centrum van het Chr. Jonge ren Verbond, officieel heropend. De Hoeve is nu internationaal YMCA (Youbg Men Christian Associationf-centrum geworden. Volgende week zaterdag, 13 no vember, is er open huis voor iedere belangstellende, van 10 tot 4 uur. De sectie „Dienst" van de Raad van Kerken heeft de pastores van de aangesloten kerken gevraagd, aanstaamde zondag in de kerk diensten een sspeciale aandacht te schenken aan hen die in veeteelt, landbouw en tuinbouw werken, de agrarische gemeenschap dus. De sectie meent, dat de agrariërs juist nu recht hebben op begrip voor hun niet-eenvoudige positie in de zich veranderende samenleving. Primaat De paus heeft kardinaal Wys- zynski, die onlangs 75 laar is ge worden, gevraagd aan te blijven als primaat van de rk kerk in Polen. Een ondergronds tijdschrift voor de katholieken van Litauen schrijft dat het enige waar de Sovjet-Unie vrees voor heeft, de opinie in de wereld is. Voor de Rus sische Joden heeft de Amerikaanse senator Jackson zich ingezet. Is het nu niet mogelijk dat een dergelijke persoonlijkheid zich ook eens inzet voor de katholieken van Litauen? Zo vraagt het blad. Zij hebben geen pers, geen gebedenboeken, geen catechismus, priesters worden ge vangen genomen "en jonge mensen vervolgd als ze in de kerk zijn ge weest. De Kathedraal in de hoofd stad is omgebouwd tot museum en twee bisschoppen leven al 15 jaar in ballingschap zonder dat ooit een proces tegen hen is gevoerd. LEIDEN - Merkwaardig mis verstand eigenlijk dat File mon en De Danaïden uit el kaar joeg. De korfballer dacht vijf weken lang dat hem in een telefoongesprek cfoor voorzitter Selier was beloofd dat er nog over zijn schorsing zoq. worden gesproken; die voorzitter zegt echter iets heel anders te hebben bedoeld. Hij vindt dat Filemon best had kunnen bellen als hij een ge sprek nodig vond voordat hij weer zou gaan trainen. Zo dreef het afwachten de par- - tijen zover uiteen dat Filemon tenslotte besloot de knoop door te hakken. Hij vroeg overschrijving a'an naar het Amsterdamse Luto. Een zaak die opnieuw aanleiding werd tot tegenstrijdigheden. Filemon zei bij zijn overgang te rekenen op st.eun .van f zijn oudé •club' (op grond van elf jaar trouwe dienst), De Da naïden kon hem die mede werking niet verlenen omdat de reglementen yan de korf- balbond zo'n tussentijdse overschrijving uitsluiten. Niet alleen een merkwaardige, maar ook nog een ingewik kelde zaak, die pas duidelijk wordt als aan de basis wordt begonnen. Terug naar het be gin dus, Daar stond de schor sing van Eric Filemon. Een speler die een kneuzing aan de ribben had opgelopen bij een "huisongeval". Er liep een spin op het plafond, die ik wilde weghalen. Ik klom op een barkruk, ben daar afge-, vallen en plat op mijn rug te recht gekomen". Telefoon Het ongelukje deed Filemon naar de telefoon grijpen om zijn trainer Jan Hensen te melden dat hij die zondag niet mee zou kunnen spelen in het eerste team van de korfbal club. Dat was de start Van de zich vreemd ontwikkelende affaire. Oefenmeester Hensen beweert dat Filemon hem destijds de toezegging heeft gedaan ook de wedstrijdse cretaris in te lichten over zijn afschrijving. "Zoals al twee jaar regel was binnen De Da naïden". Filemon zegt dat vergeten te zijn. Hij vindt na- Door Paul de Tombe derhand trouwens voldoende dat hij alleen de trainer heeft gewaarschuwd, "want die stelt tenslotte het eerste team samen", en ha<$ verwacht dat De Danaïden hem wel even zou bellen dat hij ook de wed- strijdsecretaris nog diende te waarschuwen. Voorzitter Se lier gaat er vanuit dat Filemon dat zelf moet hebben gewe ten. "Die regel geldt voor ie der lid en Eric heeft zelfs nog in het bestuur gezeten". Hoe dan ook, de afschrijving van Filemon bereikte de wed strijdsecretaris niet. Gevolg: Filemon werd door zijn club een schorsing voor één wed strijd opgelegd. De speler dan weer; "Dat las ik zaterdags in het clubblad. Zondags belde ik-de trainer, die zei: "Joh, dat -is th§i|n' schuld niet. Bel de voorzitter. Ik belde Selier. Die legde me uit dat ik de ver keerde had opgebeld, maar dat de voorzitter van de tech nische commissie (t.c.j Jan Hartevelt die week nog wel langs zou komen. Dat was 29 september. Hij moet nu nog komen". Op lijstje Selier. "Maar ik heb nooit be doeld dat dat gesprek over die schorsing zou gaan. Ik weet ook zeker dat ik dat niet heb gezegd. Nee, Eric stond op het lijstje van spelers met wie we wilden praten over bepaalde problemen die je als gedegra deerde club altijd tegenkomt. We hadden al met een aantal anderen gesproken en Eric was net aan de beurt toen hij belde. We waren zeker, niet van plan om ovér die schor sing te discussiëren Filemon vatte dat echter wel als zoda nig op. Wierp de kop in de wind toen er niemand ver scheen en bleef ook weg toen hij van zijn blessure was ge nezen en weer kon spelen. "Dat is het hoofdmotief voor mijn vertrek", zegt hij. "Dat ze vijf weken lang niets van zich hebben laten horen. Terwijl ik toch die toezegging ,v ]*ad. Daarom ben ik niet meer naar'de, club toegegaan, zelfs niet meer naar wedstrijden gaan kijken. Ik vond niet dat ik fout was. Bovendien vond ik héél erg zwak dat ze me juist schorsten toen ik gebles seerd was en toch niet kon spelen. Ik had het evenmin juist gevonden als ik wel fit was geweest, maar dan was het in ieder geval eerlijker geweest. Nu was ik het er per tinent niet mee eens. Ze kun- nerf terecht' zeggen dat ook ik - nietS'Vah me heb laten horen, maar. dat kwam daardoor". Selier vindt het nogal mer kwaardig: "Als hij zo op een gesprek heeft zitten .wachten, had hij toch zelf even kunnen bellen? Eén telefoontje en ik was gegaan. Waarom moet al tijd alles van het bestuur uit gaan? Leden hebben rechten, maar ook plichten. Als ze iets graag willen, laat ze dan ook zelf eens een keer bellen. Dat heeft hij niet gedaan. Nogal merkwaardig voor iemand die zolang in De Danaïden heeft gespeeld". Filemon (27): "Ik speel nu elf jaar in hét eerste, maar ik wil er toch echt niet langer blij ven. Er was natuurlijk een stuk clubliefde gegroeid, want ik heb tien leuke jaren gehad. N.u doet het me niét zoveel meer. Ik vind het ge woon niet leuk méér om met die mensen samen te werken. Zelf was ik niet te beroerd om. een financiële aderlating te ondergaan voor de club toen ik besloot te stoppen met training geven. Maar werd er wat voor teruggedaan? Nee, inplaats daarvan ontstonden er zelfs moeilijkheden over het feit dat ik niet altijd kon trainen vanwege mijn veran derde werkzaamheden. Ik ben pas schoolhoofd gewor den en heb nog maar weinig tijd. Bij een ander werd wel blindelings aangenomen, dat dat om studieredenen kon voorkomen, bij mij niet". Selier: "Ik weet op wie hij doelt, maar die speler heeft een ge sprek gehad mét de trainer en de technische commissie. Als er een geldige reden is, kan Ontheffing worden verleend van de verplichting die geldt voor alle spelers van het eer ste. Die moeten twee keer per week trainen, uitzondering daargelaten. Filemon had tot die uitzonderingen hebben kunnen behoren, als hij ero ver gepraat had". Geen tijd Filemon: "Ik had inderdaad toegezegd twee keer te ko men trainen, maar ik had geen tijd. Ik kan het niet be wijzen, - maar -volgens mij - hebben ze speciaal Op mij ge let. Trouwens, niemand is naar mij toegekomen om te zeggen: joh als het nou zo moeilijk gaat, kom dan maar één keer. Het had toch alle maal best wat soepeler kun||l nen gaan? Maar dat gebeurde niet. Ze hebben me alleen het speelplezier ontnomen. Vorig seizoen al. Gemopper voor de wedstrijden en altijd maar ge sprekken naderhand. Daar had ik geen zin meer in. Ik wilde spelen, niet ouwehoe ren. Ik heb tien leuke jaren gehad, maar nu zie ik het echt niet meer zitten". Trainer Hensen: "Zonde, want als speler zullen we hem mis sen. Ik dacht wel dat hij een van de peilers van het team kon zijn. Het was ook de be doeling dat rónd hem een I hieuw team geformeerd zou Worden. Dat is mislukt". Air Filemon: "Ik had mijn krachten nog best een tijdje aan De Da naïden willen geven, maar wel met plezier. Niet met ge- kanker. En de jongens van nu gaan erin met de air van: we maken het wel even. Lukt dat niet, dan reageren ze dat ver keerd af. Ik heb geen zin meer daartussen te staan. Ik wil met plezier korfballen Dat kan bij Luto. Als De Danaï den me tegenhoudt, kan ik daar pas in het nieuwe sei zoen. gaan spelen, maar dan train ik er in ieder geval al. Dat vind ik al veel leuker dan het spelen bij De Danaïden. Ik kan gewoon niet meer; mef die mensen werken. Omge keerd maken ze dezelfde fout die ze mij verwijten. Wordt door een misverstand tussen trainer en secretaris vergeten een speelster te waarschuwen die mee moet spelen. Wie wordt er dan nu geschorst? De trainer of de secretaris? Ik ben benieuwd". Filemon vindt de hele affaire trouwens nogal "kinderach tig". "Een beetje welles- nietes. Op bestuurlijk niveau is de korfbalwereld ook erg bekrompen. Een familie aangelegenheid, allemaal zo onvolwassen". Exact zó, denkt het bestuur over hem. - Een volwassen conflict dus. Vrij spel Schakers stevig aan de leiding HAIFA - Na de tiende ronde van dè schaakolympiade in Haifa heeft Nederland de leiding nog steeds stevig in handen. Het duel tegen Zweden eindigde in een ruime 3/ V2-V2 zege voor Nederland. Timman remiseerde tegen Andersson, maar Sosonko, Kuypers en, Ligterink wonnen hun partij. Vandaag heeft Nederland een rustdag. De stand: Nederland 281/-; Engeland 261/2; USA en Argentinië 24»/2. De Nederlandse dames behaalden in de finalegroep gisteren een maximale 3-0 overwinning op de Verenigde Staten. Het duel tegen Engeland werd bij de stand 1/2-1/2 afgebroken. Nederland staat mo menteel tweede met P/2 punt ach terstand op Israël. Matige start biljartteam AMERSFOORT - Het Europees kampioenschap pentathlon biljar ten, waaraan wordt deelgenomen door Nederland, België, Oosten rijk, Spanje, West-Duitsland en Frankrijk is gisteren in Amersfoort van start gegaan met het duel tu's- sen Nederland en Oostenrijk. De veel sterker geachte gastheren wonnen moeizaam met 6-4. Vul-tink (47/2), Van Bracht (driebanden) en Vet (71/2) wonnen moeiteloos hun partijen, maar Louis Havermans struikelde in het libre over Wein- garter. Teleurstellend was de ne derlaag die Europees kampioen Christ van der Smissen in het band stoten leed tegen routinier Johan Scherz. Toto en Lotto DEN HAAG - De lotto van week 44 heeft twee deelnemers ruim een kwart miljoen rijker gemaakt. De deelnemers, die de zes getallen goed invulden, krijgen f286.572,- De lotto- en totocijfers van de vo rige week zijn: Aantal deelnemers: 864.077 Inleg: f3.447.483.-. Prijzenbedrag: f 1.637.554,43. Ie prijs: 2 winnaars, die elk bruto f286.572,- ontvangen. 2e prijs: 4 winnaars, die elk bruto f 40.938,- ontvangen. 3e prijs: 286 winnaars, die elk f 858,- ontvangen. 4e prijs: 13.993 winnaars, die elk f 25,- ontvangen. 5e prijs: 12.443 winnaars, die elk1 f25,- ontvangen. Toto week 44: Aantal deelnemers: 237.763. Inleg: f745.638,-. Prijzenbedrag: f354.178,05. Ie prijs: geen winnaar. Van het be drag van de le prijs gaat 1/3 deel naar de jackpot van toto 45 (zondag 7 november), het overige 2/3 deel wordt in gelijke delen verdeeld over de 2e en de 3e prijs. 2e prijs: 31 winnaars, die elk bruto f 4.379,- ontvangen. 3e prijs: 477 winnaars, die elk f 358,- ontvangen. Jackpot voor de tot van zondag 7 november f47.223,74. Kinzo vrijwel uitgeschakelt MECHELEN - Voor Kinzo/Am stelveen is het Europa-cup- avontuur nagenoeg voorbij. De Nederlandse basketbalkampioen verspeelde zijn laatste kansen op het bereiken van de tweede ronde in Mechelen. Geheel volgens de verwachting was Racing Mechelen in het vierde duel in de eerste ronde van het toernooi 'om de Europese beker, te sterk voor de ploeg Van Theo Kinsbergen: 80-64 na een ruststand van 36-32. De ploeg moet nu nog twee wedstrijden spelen (thuis tegen UBSC Wenen en uit tegen Tours). ADVERTENTIE Zaterdag a.s. 19.30 uur waterpolowedstrijd De Zijl/LGB - Nereus Zwembad De Zijl.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 17