..Hier nog lang
niet uitgekeken
Katwijkse inspraakgroep
vraagt reactie van GS,
minister en mr. Vrolijk
VIJFMAAL KUNST
BIJ V.D. VLIST
Steeds meer
vreemdelingen
naar Leiden
De stemming
zit erin...
Wat doet Pa?
„Nu die groep de
oorlog er bij sleept,
heb ik zelf reden
voor een aanklacht'
Bonnike tien jaar in Noordwijk
STREEK
VRIJDAG 22 OKTOBER 1976
NOORDWIJK - "Ik blijf voorlopig wel hier, waarom niet? Bedenk wel, wat heb je en wat is
beter? En bovenal heb je hier goede verhoudingen. Ik ben een man van het compromis en
de samenwerking, eri dat vind ik ruimschoots in Noordwijk".
Tien jaar nu voert burgemeester Bonnike het bewindover Noordwijk,
Een goede aanleiding, hem eens te vragen naar zijn eigen gedachten over
enkele brandende kwesties in de badplaats. En: blijft hijals over twee jaar
zijn tweede ambtesperiode is geëindigd?
"Ik ben hier nog lang niet uitgeke
ken" zegt Noordwijks eerste burger
vol enthousiasme. "Als je over de
vijftig bent, raak je bovendien die
wilde ambities kwijt, je wordt wat
beschou weiijker. Ondanks die
herdnekkige geruchten als zou ik
gesolliciteerd hebben naar Arn
hem. Er was daar niet eens een va
cature". Burgemeester Bonnike
beweert zich helemaal in z'n ele
ment te voelen in Noordwijk. "Kijk,
wij kunnen hier nog over Noord
wijk zélf praten, terwijl je in een
stad als Leiden het meer over de
landelijke politiek gaat hebben. Ik
zie mezelf daar niet zitten. Over de
bevolkingsaard van Noordwijk en
het beleid dat doordoor bepaald
wordt, zegt Bonnike: "Noordwijk is
zo'n wisselende gemeente".
"Neem de totale badplaatsver
nieuwingen, het ruimtelijk be
leid .en de problematiek van
Noordwijk Binnen, die heel anders
is dan Noordwijk aan Zee. Binnen
is agrarisch, zee toeristisch, heeft
daardoor een commerciëler be
bouwing, kent bovendien nog iets
van een oud vissersdorp. De be
staansmiddelen verschillen. Vroe
ger moet het verschil nog groter
zijn geweest binnen was katholiek,
Noordwijk zee protestantsge
lukkig zijn we wat oecumenischer
gaan denken".
Komen we als vanzelf natuurlijk op
het woordje "Dura", het bouwpro
ject aan de boulevard. Het kort ge
ding, een paar weken geleden door
de stichting tot behoud van het ei
gen gezicht Noordwijk aangespan
nen, werd verloren. Dura mag - en
is daar al mee bezig - bouwen. Hoe
vindt de burgemeester het uitein
delijke resultaat?
"Dit is het best haalbare plan. Wij
(B en W, de raad) hadden het alle
maal best wel iets kleiner gewild,
maar we zijn er nu vijf jaar aan bezig
geweest en qua bouw- en grond-
kosten, dus economisch gezien,
kan dit echt niet meer kleiner. Het
kost toch al zoveel, kijk eens naar
die oude hotels die moesten wor
den afgebroken? Vernieuwing kost
nu eenmaal meer dan nieuwbouw.
Er wordt de burgemeester wel eens
verweten als zou hij te "grootscha
lig" denken voor een plaats als
Noordwijk. Hoe denkt hij daar zelf
over?
"Dat zou wel kunnen zijn .maar
het is hier ook geen kleinschalig
geheel. Ik heb veel gevoel voor de
oude dorpskern, de Voorstraat, die
bomen, dat oudste huisje hier, je
kunt gerust stellen dat ik dat heb
gered. Maar ik denk anders als we
het over de boulevard hebben. Het
dorpsstraatje dat smal is: daér moe
ten geen hoge huizen komen. Maar
een brede boulevard, waar alleen
de zee tegenover staat, daar mag
best naar verhouding worden ge
bouwd.
"Join-cultuur? Hebben altijd goed
werk geleverd. Tsja, ze hebben nu
hun kop in de wind gestoken. Be
grijpelijk. Het is ook een hele klus,
dergelijke evenementen te organi
seren. En dan ook nog kritiek .ik
vind het heel begrijpelijk van Join
dat ze daar niet tegen kunnen. Maar
aan de andere kant heeft de ge
meenteraad gelijk. Als je subsidie
verleent mag je je oordeel geven
over een bepaald programma. Ik
kan niet tegen de raad zeggen dat ze
hun kritiek tegen Join maar moe
ten inslikken. Maar we hebben nog
een gesprek met ze, ik hoop er het
beste van".
Mr. Bonnike, behalve burgemees
ter van Noordwijk: voorzitter van
Sole Mio en het Elisabeth zieken
huis, bestuurslid van de ANWB en
hoofdingeland van Rijnland, denkt
er nog niet over om "het wat rusti
ger aan" te gaan doen. "Dat kan
niet. Dan ben je niet meer op de
hoogte. Zonder als burgemeester
overal een grote invloed op te heb
ben moet je goed geïnformeerd
zijr.: veel lezen, vergaderen, men
sen spreken. Ik ben trouwens van
mening datje beter een avond kunt
vergaderen dan naar de tv kijken,
daar verlies je zóveel tijd mee
De burgemeester krijgt wekelijks
zo'n tien Noordwijkers bij het ge
meentehuis die hem willen spre
ken. Ondanks de drukbekladde
agenda geeft hij daar altijd gehoor
aan. "Niet, omdat ik altijd tegemoet
kan komen aan de wensen en ver
langens van de meesten, want heeft
de gemeente eenmaal nee gezegd
kan het besluit niet meer worden
veranderd, tenzij er nieuwe argu
menten op tafel komen. Maar soms
Op zaak-Bergman
Uitstekend
samenspel
pianokwartet
ALPHEN - In de Oudshoornse
Kerk speelde het "Concertge
bouw Pianokwartet". Het be
roemde orkest zal wel in twintig
kamermuziek-ensembles op te
delen vallen. Klaas Boon is er al
meer dan 30 jaar de solo-altviolist
van. Veel jonger zijn de eerste
violist Nobuyuki Shioda en de
cellist Fred Pot. Zij hebben de
pianiste Ina Overkamp aange
trokken, een musicienne die haar
toon (op een prachtig klinkende
kamer-Steinwav) vootreffelijk en
weldadig orkestreert. Vier ge
rijpte spelers, van wie de altist de
zangrijkste. Maar geen leidde ooit
door individualiteit van de ver
klankingen de aandacht van de
componisten af.
Eigenlijk wel even in Allegro en
Rondo van Mozart's Kwartet in g,
waar de drie strijkers kort merk
baar iets uit de pas streken. Een
waarlijke rondedans is dat Ron
do, vast geïnspireerd door Pergo-
lesi. Mozart heeft heus niet alles
uit eigen duim gezogen.
Dvorak's kwartet in Es zal meer
aangesproken hebben dan het
eerste van Martinu, twee Tsje
chen. Door de stoere virtuositei
ten, het temperament en wisse
lend de weemoed, die dieper in
de snaren deden grijpen en aldus
veel kleur en warmte vrijmaak
ten. Daar spreekt ook een volk in
mee, dat gedrukt leefde onder
een Habsburgs bewind.
Martinu is vroegtijdig naar Ame
rika geëmigreerd, het Boheemse
zit bij hem overwegend in de aard
van zijn vitale ritmiek ingekap
seld. Hij klinkt behoorlijk mo
dern, al blijft hij tonool; zijn in
tervallen kunnen een gewaagde
spreiding aannemen en zijn me-
lodiek ontstaat broksgewijze: het
sterk elegische, soms bijtende
adagio, bijv., expressief geïn
strumenteerd met onverwacht
geniaal tableautje van pizzicati
bij de strijkers en carillongetin-
kel op het klavier. Meer vak-
kunde dan vakkunst vertoont de
finale, wier spanning ergens ver
loopt, maar het eind is een gezel
lig volksfeestje en hier is de
Tsjech weer thuis.
KEES VERHOEF
ALPHEN AAN DEN RIJN - De
LTV Aarlanderveen organiseert
maandag in het Oude Rechthuis
een politieke voorlichtingsavond.
Spreekster is het tweede kamerlid
voor de KVP mevrouw
Gardeniers-Berends. Zij zal spre
ken over de Nederlandse politiek in
het algemeen en de KVP in het bij
zonder. De bijeenkomst begint om
20 uur.
KATWIJK - Wethouder drs. J. Be
rgman (CHU) - de man die zich de
woede op de hals-haalde van de be
geleidingscommissie Katwijk door
weinig waarderende woorden te
spreken over haar inspraakavond -
neemt de volgende week vakantie
om zich eens rustig over de hele
zaak te bezinnen. „Het wordt nu al
lemaal zo gewichtig, ik sta stom
verbaasd over wat er op dit moment
gebeurt. Ik ga de kwestie op m'n
gemak bestuderen en zal dan later
wel reageren. Nu ik dit allemaal
hoor zeg ik: ik moet ook uitgekookt
gaan bedenken hoe ik zal reage
ren", aldus de heer Bergman.
De wethouder laat weten geen
commentaar nog te willen geven op
het feit dat er wellicht een aan
klacht komt of dat er mogelijk een
kort geding tegen hem zal worden
aangespannen zolang er nog niets
offïceel is. Over het sturen van in
formatiepakketten naar diverse
mensen en instellingen zegt drs.
Bergman: „Dat vind ik groots. Het
wordt groots aangepakt. Maar ik lig
er echt niet wakker van. Ik reageer
er niet op. Wat heb ik daar voor een
reden toe?! Als ik dat allemaal zo
hoor dan zeg ik allleen: of ik nou
werkelijk achter mijn woorden sta,
is nooit beproefd. Ik heb me terug
getrokken toen ik hoorde van dat
ultimatum
Onzindelijk
De heer Bergman noemt het onzin
delijk dat de commissie in haar
reacties op deze kwestie een link
heeft gelegd naar de Tweede We
reldoorlog „Dat ze de oorlog er met
de haren hebben bijgesleept, daar
wil ik me fel tegen verzetten Ik hoef
mijn oorlogsverhalen toch niet
tegen iedereen te gaan vertellen.
Nu die mensen dit hebben gedaan,
zou ik zelf op een gegeven moment
reden hebben om een aanklacht in
te dienen
Dewethouder legt nader uit „Waar
ik het over heb gehad tijdens die
inspraakavond is de tijd van vlak
voor de oorlog. Ik ben angstig voor
de manier van onzindelijk denken
van die groep, voor dat hameren op
het aambeeld dat ze doet. Ze laat d'r
ideeën op die manier invreten in de
hersens van de mensen. Het idee
móet bij de mensen ontstaan dat de
gemeente willekeurig handelt, dat
er daar allemaal ondeskundige
mensen rondlopen. Ik heb niets
tegen die commissieleden, hoor.
Maar ik probeer me te verplaatsen
in inboren bij de gemeente die hard
werken en die mag je niet de grond
onboren door ze voortdurend maar
woorden op korte termijn wilde te
rugnemen. Dat stond op zaterdag 9
oktober in het Leidsch Dagblad en
de maandag erop lag het bij B en W.
Toen er de vrijdag daarop nog geen
reactie was binnengekomen, heb
ben we dat ultimatum gesteld: als
de wethouder zijn woorden voor 21
oktober niet had teruggenomen,
zouden we stappen tegen hem on
dernemen. Anders hadden we wel
tot Sint Juttemis kunnen wach
ten".
"Als er mensen zijn die licht den
ken over dit soort opmerkingen van
een wethouder, als er mensen zijn
dieL onze reactie overtrokken vin
den, dan trek ik daaruit de conclu
sie dat die mensen inspraak ook af
keuren. Die mensen moeten dan
maar zorgen dat de tijd van '40-'45
terugkomt", aldus Tejo Janssens,
die zegt zich gesteund te weten in
de actie van zijn commissie door
een groot aantal Katwijkers: "Al
heel wat mensen hebben ons bena
derd met het verzoek of we dit op
treden van wethouder Bergman nu
eens een keer niet naast ons wilden
neerleggen...".
LEIDEN - Leidse groenten en fruitvei
ling, 22 oktober. Appels 51-70, Aardap
pelen 73, Andijvie 20-64, Snijbonen
305-500. Kroten kg. 16-31, Kroten-gek
100, Boerenkool 25-59, Groenekool
16-37, Spitskool 37, Postelein 133-168,
Prei 54-83, Spinazie 58-67, Spruiten A
83-95, Spruiten B 78-87, Spruiten C
70-71, Tomaten A 670-700, Tomaten B
770-820, Tomaten C 430-460, Tomaten
CC 260-270, WiUof 305-315, Bloemkool
6st 112-116, Bloemkool 18 st. 68. Knol
selderij 25-64, Komkom AA 106 A 91
Komkom B 72-79 C 62-69, Komkom D
58-59, E 47-52, Sla zwaar 37-35, Bleek
selderij 41-55, Bospeen 50-83, Peterselie
12-48, Selderij 38, Paprika st 20-51 kg
45-46
als „zogenaamde deskundigen" te
betitelen. Daar heb ik echt hele
maal geen èèn goed woord voor
over!"
Benauwend
Drs. Jaap Bergman gaat verder „Ik
vind het zo benauwend in de rede
nering van die groep, dat ze die
oude angsten bij mij van vlak voor
de oorlog weer oproepen. Wij heb-
Legatum stolpianum
LEIDEN - Voor zijn studie „Wet
matigheid en Wonder" zal dr. Din-
gemans op 9 november de Legatum
Stolpianum ontvangen. Deze in
1753 door Jan Stolp ingestelde prijs
wordt tegenwoordig om de vier jaar
uitgereikt om werken te bekronen
van wetenschappelijk gehalte die
van belang zijn voor de discussie
over godsdienst en ethiek. De in
Driebergen wonende dr Dinge-
mans zal de prijs van 2500 gulden in
ontvangst nemen in het Academie
gebouw, om half vijf.
ben bepaalde dingen meegemaakt
die dwars overal tegenin gingen en
daar is de oorlog op gevolgd. Ik
hoop niet dat we daar weer naartoe
gaan, je moet niet polariseren. Al is
het dan maar een oorlog met woor
den. De Weimar-republiek, in de
grond een goede republiek, is door
soortgelijk gedrag naar de knoppen
geholpen. Ik ben inderdaad als
knaap al beroerd geweest van wat
Hitier wel allemaal niet heeft ge
daan. Die mensen moeten niet zo
zwart-witdoen, net doen alsof erbij
de gemeente van alles mis is."
Om aan te tonen dat dit laatste best
allemaal nog wel meevalt, zegt de
wethouder tot slot: „Er is momen
teel een bestemmingsplan voor
Katwijk aan den Rijn in de maak.
Er komt daarvoor een hele in
spraakprocedure voor de bevol
king. Iedereen kan straks een
woordje meespreken. Er komen
voorlichtingsavonden, wat er in
kleine buurtjes moet gaan gebeu
ren bespreken we apart met
kleinere groepjes mensen. Over
Schutterswei komt een voor-
lchtingsavond. Echt hoor, de ge
meente heeft inspraak nooit ge
schuwd. Dat blijkt wel uit de di
verse bijeenkomsten die we totnog
toe al hebbenen georganiseerd."
ALPHEN AAN DEN RIJN - De
Communistische Partij van Neder
land, afdeling Alphen aan den Rijn
organiseert volgende week woens
dag een openbare vergadering in
hotel Centraal aan de Hooftstraat.
Frans Aarts, lid van het partijbes
tuur zal spreken over een progres
sieve regeringspolitiek en het be
houd van de koopkracht. Tijdens
de pauze zal het zangkoor de Een
heid optreden. De bijeenkomst be
gint om 20 uur.
KATWIJK - De begeleidingscom
missie van de "Commissie tot Be
houd en Wederopbouw van Kat
wijk" heeft volgende week woens
dag een gesprek met de advocaat
die zij ten behoeve van de "zaak-
Bergman" in de arm heeft geno
men, mr. A. Wladimirov uit Den
Haag. Dit is dezelfde advocaat die
enige tijd terug een overwinning
voor een Katwijkse actiegroep op
het gemeentebestuur heeft geboekt
in de kwestie "zondagsluiting
zwembad".
Woordvoerder Tejo Janssens van
de commissie vertelt dat zowel mr.
Wladimirov als de commissie mo
gelijkheden zien om via een gerech
telijke of civiele procedure we
thouder Bergman zijn woorden - de
heer Bergman noemde een in
spraakavond van de commissie
"fascistoïde, demagogisch en on
democratisch" - publiekelijk terug
te laten nemen. "We gaan dus pra
ten over een aanklacht of een kort
geding. De advocaat beslist in deze.
Als hij geen mogelijkheid voor suc
ces ziet, dan heeft geen van beiden
voor ons natuurlijk zin. Volgende
week donderdag kunnen we daar
meer over meedelen. Uit de juri
sprudentie over dit soort zaken
blijkt dat we een goede kans van
slagen hebben. Er zijn al vaker
mensen veroordeeld tot het terug
nemen van hun woorden", aldus
Janssens.
Naast het ondernemen van gerech
telijke stappen, gaat de begelei
dingscommissie een informatie
pakket samenstellen over deze in
Katwijk zoveel opschudding ver
wekkende kwestie. Dat pakket zal
bestaan uit een visie van de groep
op deze zaak en uit alle artikelen die
erover in het Leidsch Dagblad zijn
verschenen. Het zal naar de vol
gende mensen en instellingen wor
den gestuurd: de minister van Bin-
Wethouder drsa. J. Bergman (CHU):
nenlandse Zaken, het Ambtena
rengerecht, Provinciale Staten,
Gedeputeerde Staten, de Commis
saris van de Koningin, mr. M. Vro
lijk, alle grote landelijke dag- en
opinieweekbladen, de VPRO en de
VARA, de landelijke en Katwijkse
afdeling van de CHU, CHU-
fractieleider Kruisinga in de
Tweede Kamer en naar zes
sociaal-culturele magazins.
In het informatiepakket stelt de
commissie deze mensen en instel
lingen de volgende vraag: "Is een
wethouder die in dienst is van de
inwoners, gerechtigd om initiatie
ven van de bevolking op een derge
lijke manier af te doen?".
Janssens over het doel van deze
postale activiteit: "Voor mijn ge
voel gaat het nu nog veel verder dan
alleen maar om het terugnemen
van die woorden. Het is een princi
piële zaak geworden. En de oorzaak
daarvan ligt bij wethouder Be
rgman zelf. Hij heeft namelijk op
merkingen gemaakt - hij heeft onze
activiteiten vergeleken met het fa
scistoïde handelen van Nazi-
Duitsland - die voldoende zijn ge
weest om een dergelijke procedure
op gang te brengen".
Op onze vraag of de commissie deze
kwestie met al deze op vergelding
gerichte activiteit niet al te zeer op
de spits drijft, niet een beetje aan
het doordrammen slaat, antwoordt
Janssens zelfverzekerd:
"Nee, beslist niet. Wij zijn er in eer
ste instantie vanuit gegaan dat we
thouder Bergman zijn woorden
niet helemaal heeft kunnen over
zien. We hebben dan ook via bur
gemeester Bos gevraagd of hij zyn
uitspraken wilde rechtzetten. Toen
dat niet het gewenste resultaat had,
zijn we meteen zeer gematigd pers
communiqué gekomen, waarin we
vroegen of de heer Bergman zijn
LEIDEN - Galerie Van der Vhst heeft zijn ruimten geheel opgevuld met
het werk van vijf kunstenaars. Aan de winkelpand hangen wandkleden
van Maud Muller Massis, in een aparte ruimte achterin de galerie hangen
grafische werken van Wim Bettenhausen, in kleine vitrinetjes staan bron-
splastiekjes van Pieter van Heerde en Marianne Souerbren de overgeble
ven wandjes zijn bestrooid met piepkleine schilderijtjes van Jan Nikkels.
Zeer terecht is de grootste ruimte besteed aan het werk van Wim Betten
hausen. Zijn grafische werk bestaat voor het grootste deel uit afbeeldingen
van vergeten stukken architectuur. Oude huizen in Scheveningen, een
kale muur waar een reclametekst op staat, de bijna antiek watertoren in de
duinen, al dit soort bouwwerken heeft Bettehausen op een suggestieve
manier nieuw leven ingeblazen. Ze bezitten de sfeer van vroeger, ze zijn
ook van een voorbije periode maar ze zullen zeker jaren blijven voortbe
staan. Bettenhausen heeft deze Haagse en Scheveningse atmosfeer goed
weten te vangen. Van de overige exposanten is vooral het werk van Jan
Nikkels bijzonder aardig. Kleine doekjes die geheel gevuld zijn met dieren
en huiselijk taferelen. „Vanuit mijn raam" is hier een mooi voorbeeld van.
De bronsplastiekjes van Souerbren en van Heerde zijn klein, ze missen
volume en komen dan ook wat prullerig over. De wandkleden van Maud
Muller Massis hebben we al gezien. Voor liefhebbers is haar werk altijd
goed.
JURRIAAN VAN KRANENDONK
(Papakt PARADE, de zachtere vieux)
LEIDEN - Het aantal vreemdelin
gen in Leiden stijgt van jaar tot
jaar. Dat blijkt uit het overzicht dat
het Bureau Vreemdelingen- en In
lichtingendienst heeft gepubliceerd
in het jaarverslag van de Leidse po
litie. Op 1 januari van dit jaar wa
ren er in Leiden 2446 buitenlanders
gevestigd. Een jaar daarvoor wa
ren dat er nog 2025 en in 1971 ston
den er 1648 geregistreerd. De be
langrijkste stijging deed zich het
afgelopen jaar voor bij de Marok
kanen en de TurkenIn één jaar tijd
'nam het aantal Leidse Marokkanen
toe van 488 tot 602 en het aantal
Turken van 331 tot 483. Van de
groep Marokkanen woont ruim de
helft in de zogenaamde vreemde
lingenpensions. Het aantal Marok
kanen dat in gezinsverband in Lei
den woont is het vorig jaar belang
rijk toegenomen, namelijk van 154
LEIDEN - De Zilveren De Jongh-
penning zal 11 november om vier
uur in het Academiegebouw uitge
reikt worden aan dr. A. H. JScaf en
dr. W. de Jong voor hun werk op het
gebied van de farmacie. De pen
ning wordt om de twee jaar uitge
reikt aan een onderzoeker beneden
de leeftijd van veertig jaar voor zijn
werk, mits dat in hoofdzaak in Ne
derland tot stand is gekomen.
tot 234. Turken wonen veel minder
in vreemdelingenpensions. Het
aantal bedroeg eind '75 ruim 60.
Ook hier heeft zich een grote stijging
voorgedaan onder het aantal Tur
ken dat in Leiden in gezinsverband
woont: van 236 tot 377In verband
met het toenemende aantal gezins
herenigingen werd eind van het vo
rig jaar door B en W de werkgroep
gezinshereniging buitenlandse
werknemers gevormd, waarin on
der meer het bureau huisvestingde
vreemdelingendienst, de welzijns-
raad en de schooladviesdienst zijn
vertegenwoordigd. De werkgroep
houdt zich met de problemen die
spelen bij de gezinshereniging bezig
en adviseert en informeert op dit
punt het Leids college van B en W.
Tot het aantal "Leidse buitenlan
ders" behoren naast de Turken en
Marokkanen verder onder meer 93
Amerikanen, 171 Britten, 66 Chine
zen, 175 Duitsers, 151 Indonesiërs,
194 Italianen en 30 Joegoslaven. In
totaal omvat het aantal buitenlan
ders ongeveer 2.6 procent van de
Leidse bevolking.
Het afgelopen jaar werd ook in
twaalf gevallen een buitenlander
die in Leiden verbleef de grens over
gezet. Het waren: 1 Fransman, 1
Duitser, 3 Turken, 2 Portugezen, 2
Amerikanen, 1 Egyptenaar, 1 Griek
en 1 Marokkaan.
Burgemeester Bonnike: "Ik ben een man van het compromis en de sa
menwerking".
kan ik mensen met een uitleg alleen
tevredener maken".
"De situatie bij de VW? Die heeft
het altijd al moeilijk gehad. Maar
het is beslist niet zo dat de VW nu
in een wankele positie verkeert nu
de WHK zijn tijd heeft overleefd.
De VW kan ook aan andere finan
ciële middelen komen, onder an
dere van de gemeente Noordwijk,
die is al goed vopr zo'n ton per jaar.
Maar we moeten die VW helpen.
Wat dat ontslag van De Groot be
treft ik geloof niet dat wij ons met
personeelszaken moeten be
moeien. Het is zuiver een VW-
kwestie".
MI EP DE GRAAFF