HOOGE BURCH VRIJWEL KLAAR
IJsclub wil met
bungalow uit
de rode cijfers
Warmonders schonken
veel schilderijen
PAGINA 4
STREEK
DONDERDAG 21 OKTOBER 1976
ZWAMMERDAM - Gisteren werd de laatste fase
van de bouw van het chistelijk centrum voor
geestelijk gehandicapten Hooge Burch in
Zwammerdam met het in gebruik nemen van het
laatste gehucht min of meer afgerond. Alleen de
afwerking van het centraal liggende dorpsplein
zal nog moeten geschieden.
Eind november zal naar verwach
ting van directeur mr. N. J. Ge-
leijnse het centrum volledig bezet
zijn door in totaal 570 geestelijk ge
handicapten. De officiële opening
van Hooge Burch zal voorlopig ech
ter nog op zich laten wachten, die
zal naar alle waarschijnlijkheid in
juni van het volgend jaar pas
plaatsvinden.
Feestelijk
Met opzet pas dan. Mr. Geleijnse:
"Dan is er een redelijke kans, dat
het weer zo is, dat we buiten veel
activiteiten kunnen ontplooien. De
officiële opening moet namelijk in
de eerste plaats een grote manifes
tatie voor de huisgenoten zijn. Het
is voor hen een feestelijke zaak.
Hooge Burch is niet een dorp van
wie dan ook, het is het dorp van hen
die als gevolg van hun gehandicapt
zijn hier nu eenmaal moeten wo
nen". Dat laatste kan worden be
schouwd als het grond-principe
van het vijfhonderd man tellende
personeelsbestand van Hooge
Burch.
Geleijnse- "Hooge Burch is het
dorp van onze huisgenoten. Dat is
de noemer waaraan je een heleboel
moet willen ophangen. Dat bete
kent, dat je je telkens opnieuw weer
moet afvragen of je bij alles wat je
doet waarmaakt wat je zegt. Door
dit te stellen maak je jezelf erg
kwetsbaar, stel je je nadrukkelijk
bloot aan kritiek en moet je jezelf
voordurend toetsen. In dat uit
gangspunt speelt de christelijke
opstelling mee. We willen ernst
maken met het volstrekt dienstbaar
zijn aan onze huisgenoten, er kan
geen plaats zijn voor ook maar
enige superioriteitswaan. Als je dit
uitgangspunt als toets wilt hante
ren in je onderlinge verkeer, als
toets voor je eigen functioneren,
ghebben,
slagen, al
thans zover herkenbaar kunt zijn,
dat je niet bij voorbaat ongeloof
waardig klinkt".
Filosofie
Die filosofie speelt ook mee bij het
opnamebeleid van Hooge Burch.
Vanuit het ministerie van volksge
zondheid is heel nadrukkelijk
vooropgesteld, dat te stichten voor
zieningen voor geestelijk gehandi
capten zorgen voor de begeleiding
en opvang van de geestelijk gehan
dicapten waarvan de ouders of
naaste familieleden zo dicht moge
lijk in de buurt wonen. In doprsnee
is het dan voor de ouders gemakke
lijker om contact te blijven houden
met hun kind na opname in een in
richting, zo redeneert men bij het
ministerie. Een redenering, die
men in Hooge Burch onderschrijft
Dat betekent voor het opname
beleid zoals dat in Hooge Burch
wordt gehanteerd, dat men afgaat
op de behoefte (de nood) in het
veld. Geleijnse onmiddellijk ver
klarend: "Dat wil zeggen, niet onze
voorkeur met betrekking tot de ca
tegorie geestelijk gehandicapten
die wij in beginsel het liefst zouden
hebben domineert, dominant is:
waar is de nood het hoogste". Een
stelling, die door meer instellingen
als Hooge Burch wordt onder
schreven, zo haast Geleijnse zich te
zeggen, maar waarmee naar zijn in
druk toch niet alle instellingen een
even grote emst maken. Bij Hooge
Burch zal het daarom niet gemak
kelijk voorkomen, dat iemand
wordt geweigerd, alleen maar om
dat hij of zij mogelijk moeilijk in
een groep te plaatsen is.
Dorpsplein
Die geestelijk gehandicapte die te
recht komt in Hooge Burch treft
daar een instituut aan, opgezet als
een soort dorpskern. Binnen de in
stelling wordt ook gesproken van
het dorp, dat bestaat uit vier ge
huchten, rondom een centraal ge
legen dorpsplein met daaraan als
markant middelpunt het dorps
huis, dat dienst doet als kerkge
bouw en recreatiegebouw. Aange
vuld verder met een groot aantal
voorzieningen. De gehuchten. Wes
teinde, Noordeinde, Zuideinde en
Oosteinde, zijn blokken van drie of
twee paviljoens. Elk paviljoen is
weer in drieën gesplitst de wonin
gen die liggen rondom een open pa
tio. Elke woning is verder weer on
derverdeeld in een woonruimte
voor zes en een woonruimte voor
twaalf mensen. De rondom een sa
nitair blok gelegen slaapvertrek
ken hebben als grootste capaciteit
vier bedden.
Gisteren werd het laatste van die
vier gehuchten, het Oosteinde, be
trokken. In dit uit twee paviljoens
bestaand gehucht zullen kinderen
worden opgenomen, die tot voor
gisteren gehuisvest waren in het
Zuideinde. Die voorlopige huisves
ting aldaar wees uit, dat het onmo
gelijk is om met kinderen die ern
stige gedragsstoornissen verstoren
te werken in groepen van twaalf.
"Zelfs met een dubbele perso
neelsbezetting, als dat al zou kun
nen, is er nog sprake van een on
aangepaste situatie", aldus Ge
leijnse. Die in Hooge Burch opge
dane ervaring werd de inspectie
meegedeeld en de inspectie stemde
erin toe, dat de maximale groeps
grootte van de kinderen op 8 werd
bepaald, zodat het gehucht Oos
teinde bewoond zal gaan worden
door 78 in plaats van 108 kinderen.
Op het 45 hectare grote terrein,
waarvan ongeveer 10 hectare be
bouwd is, staat ook een paviljoen,
de Kreek genaamd, waar zestig
chronisch bedlegerige geestelijk
gehandicapten worden verzorgd.
Deze mensen zijn diep gehandi
capt, niet alleen geestelijk, maar
vaak ook lichamenlijk, zodat ze ge
doemd zijn om in bed of in een box
te verblijven. Ze kunnen zich
hooguit schuifelend over de vloer
Het zwembad in de pas betrokken sporthal.
rijke gebouwen in gebruik geno- hulpmiddel een vlinderbad.
men: de sporthal en de Speeldoos.
Deze beide accommodaties spelen
Je moet je
telkens afvragen
of je waar maakt
wat je zegt
een groep bewoners gewoon mee
doen aan de speciaal voor hen ge
geven zwemlessen in het zwembad
van Bodegraven.
De Speéldoos is een ontwikke
lingscentrum. Hier worden met de
jongste bewoners van de Hooge
Burch allerlei activiteiten verricht
die erop gericht zijn om uit de kin
deren tot ontwikkeling te laten
komen, wat daarin al latent aanwe
zig is. Er kan worden gespeeld met
elementair speelgoed; er is een
luchtkussenruimte.
Zandbak
Een van de lokaaltjes is ëén grote
zandbak, in een ander lokaaltje
kunnen dia's worden vertoond, in
weer een ander kan onder leiding
van een muziek-therapeute aan
muziek gedaan worden. Al die ak-
tiviteiten worden door deskundige
medewerkers begeleid, terwijl ook
de groepsleiders en -leidsters erbij
aanwezig zijn, zodat men over en
weer van eikaars ervaringen zo op
timaal mogelijk kan profiteren.
Die Speeldoos kan min of meer
vergeleken worden met de school,
het op het terrein aanwezige dagac
tiviteitencentrum voor de ouderen
is ongeveer te vergelijken met "het
werk". Vroeger werd gesproken
van de arbeidstherapie. Maar ar
beid is uitdrukkelijk niet het doel
Zwembad en de productie staat niet voorop.
Arbeid wordt in Hooge Burch ge
zien als een van de vele middelen
voor ontplooiing en ontwikkeling
van de bewoners.
Plantenkassen
Bij
overplaatsen, een vloer die daarom
ook van onderaf wordt verwarmd.
De Kreek is binnendoor verbonden
met het hoofdgebouw, het raadhuis
genaamd in Hooge Burch. In dat
hoofdgebouw hebben de stafleden
hun kamers, de doktoren hun be
handelruimten. Die aanwezigheid
van medische hulp kan van veel be
lang zijn voor de mensen die in De
Kreek zijn opgenomen. In het
hoofdgebouw zijn voorts ook de
ruimten voor directie en bestuur.
Nog maar kort geleden werden een
tweetal voor het dorp zeer belang-
een belangrijke rol bij de opvang en
begeleiding van de geestelijk ge
handicapte. De sporthal biedt be
halve een fijne sportzaal ook goed
ge-outilleerde ruimtes voor fyso-
therapie en bewegings-therapie.
Ruimtes waarvan veelvuldig ge
bruik gemaakt wordt, gezien het
feit dat veel geestelijk gehandi
capte bewoners van Hooge Burch
ook lichamelijk gehandicapt zijn.
In hetzelfde complex is ook een
therapeutisch zwembad onderge
bracht en een voor die .fysio
therapie eveneens zeer belangrijk
De watertemperatuur van het
zwembad is hoog: 28 graden Cel
sius. Die temperatuur draagt bij tot
ontspanning van de spieren, zodat
bepaalde oefeningen kunnen wor
den verricht. Het zwembad kan
verder ook de meer gebruikelijke
zwembadfuncties vervullen: als de
watergewenning en het leren
zwemmen. Het eerste deel van het
bad heeft daarom een geleidelijk af
lopende bodem; het daarvan goed
gescheiden achterste deel van het
bassin heeft een diepte van twee
meter. Ongeacht dit zwembad blijft
dit dagactiviteitencentrum,
dagelijks ongeveer tweehon-
dervijftig bewoners bezig zijn, zijn
ook de plantenkassen van de eigen
plantsoenendienst, waarin vijftien
bewoners meewerken. Beide acti
viteiten zijn bewust een eindje bui
ten het dorp geplaatst, omdat ook
in het normale bestaan "Het werk"
immers doorgaans wat verder bui
ten de deur ligt.
Het uitgestrekte terrein wordt ge
completeerd met een recreatiege
bied met daarin een kinderboerde
rij in het westen; een riitje wonin
gen voor de groepsleiders en
groepsleidsters die intern zijn en
wat eensgezinswoningen voor een
aantal gehuwde personeelsleden
waarvan het gewenst is dat ze dicht
bij Hooge Burch wonen, in het oos
ten; en een boerderij met bijbeho
rend terrein, die in de toekomst zul-
t De bestuursleden Van Moorsel.Van Tongeren en De Vetten tussen
De inzameling onder de Warmondse bevolking en bij bedrijven uit
de omgeving heeft de Warmondse muziekvereniging St. Matthias
een vrachtwagen vol „handel" opgeleverd. De bijna 300 artikelen
kon men met moeite kwijt in de grote kelder aan het Van Duyven-
voordeplein waar de spullen tot morgen opgeslagen staan. Morge
navond worden ze om acht uur bij opbod geveild in 't Trefpunt.
Vandaag in mijn rubriek een
"koud" onderwerp waar ook
nog een warm zomers tintje aan
zit. Het gaat over de Leimui-
dense ijsclub "Nut en Ver
maak". Voorzitter Nico Beuk
bedacht een paar maanden ge
leden een aardig plannetje om
uit de rode cijfers te komen. Hij
stelde zijn mede-bestuursleden
voor het clubgebouw gedu
rende de zomermaanden te
gaan verhuren als vakantie
bungalow. "Met het geld dat
dan binnenkomt kunnen we
dan de 2700 gulden terreinhuur
betalen en hoeven we niet meer
bij de gemeente onze hand op te
houden. We zijn dan van nie
mand afhankelijk en hoeven
dus ook geen verantwoording
af te leggen voor ons beleid".
Een aardig plan dat echter wel
de goedkeuring van het ge
meentebestuur moet hebben.
Immers, het clubgebouw staat
in een bestemmingsplan waar
een dergelijke vorm van recrea
tie niet is toegestaan. En inder
daad, om die reden gaat het
stoute plan van Nico Beuk
waarschijnlijk ook niet door.
Burgemeester en wethouders
willen niet toestaan dat de ijs-
club op zo'n manier een paan
centjes bijverdiend. Alleen de
raad kan nu nog anders beslis
sen. Dan zou er een wijziging
van het bestemmingsplan moe
ten worden aangevraagd en
goedgekeurd.
Nico Beuk hoopt dat dat ook
gebeurt. Hij zegt: "Het gaat ons
er echt niet om met de verhuur
veel geld op te strijken. Als we
die 2700 gulden binnen hebben
mogen er wat ons betreft een
paar mensen intrekken die
slecht bij kas zitten en geen cent
kunnen betalen. Maar we doen
het vooral ook voor het behoud
van het clubgebouw. Met die
kwakkelwinters van tegen
woordig staat 'ie soms het hele
jaar leeg. Voordat je het weet
DEN HAAG/ALKEMADE - De of
ficier van justitie bij de Haagse poli
tierechter stelde, dat het allemaal
nog best was afgelopen met de
schietpartij, waaraan een 19-jarige
scholier uit Alkemade zich had
schuldig gemaakt. Met een lucht
buks schoot hij op een man, die
daardoor in diens linker dijbeen
werd getroffen. Weliswaar viel de
verwonding wel mee. maar de ge
volgen hadden heel wat ernstiger
kunnen zijn, constateerde de offi-
Mede gezien de jeugd, wilde de of
ficier nog geen gevangenisstraf op
leggen. De scholier werd veroor
deeld tot f 100,- boete.
Van de Warmondse zolders kwamen ook veel oude schilderijen.
„Er zitten er een paar bij die ik zelf dolgraag zou willen hebben",
vertelde mij Matthias-voorzitter Joop de Vetten. „Al was het alleen
maar voor de lijst". De Warmondse schilderijen hebben bijna alle
maal iets met het water te maken. Of er staat een enorm zeilschip
op, dat moeizaam voortploetert over de woelige baren of je ziet wat
kleine zeilbootjes op de rustige plas. Eigenlijk niet zo vreemd al die
„waterige" schilderijen want Warmond ligt van oudsher ook aan
het water.
Tussen de schilderijen ontdekte ik er ook een paar van broeder
Bavo, die aan de Oranje Nassaulaan in het broederhuis Geto woont
en als hobby al talloze Warmondse woningen en monumenten
schilderde. Hij vereeuwigde bijvoorbeeld twintig keer de oude to-
Dieren-cursus
Onder leiding van de Noord-
wijkse dierenarts Verschueren
(foto links) hebben in totaal 22
dierenliefhebbers deze week in
het gemeenschapshuis De Kuip
in Noordwijk de spits afgebeten
van de cursus EHBO voor huis
dieren. De cursisten worden in
tien lessen van twee uur klaar
gestoomd om eerste hulp te kun
nen verlenen bij kleine ongeval
len met onder meer katten, hon
den,kavia's, geiten,konijnen en
duiven.
Ze krijgen onderricht in het
aanbrengen van spalken, het
stelpen van bloedingen en het
aanleggen van verband. De
cursus, georganiseerd door de
Noordwijkse Dierenbescher
ming,wordt afgesloten met twee
examen-avonden, één praktijk
en een theorie.
staat er alleen nog maar wat
wrakhout overeind".
"Als mijn plannetje er toch door
komt zijn we van plan er iets
moois van te maken. We gaan
het clubgebouw dan helemaal
stofferen en er komen ook
meubeltjes in. We zorgen ook
voor een douche en gezellige
verlichting en er is natuurlijk
warm en koud stromend water
aanwezig. En voldoende zit- en
slaapruimte, bij elkaar wel zo'n
45 vierkante meter. En dat is
nog niet alles. Want het ge
bouwtje is niet alleen ruim; de
ligging mag er ook zijn. Vlakbij
een zwembad en een viswa-
tertje en nauwelijks drukte om
je heen. Ik zou er zelf ook wel op
vakantie willen gaan ook al
woon ik er maar een paar hon
derd meter vandaan".
"Nut en Vermaak"-voorzitter
Beuk ziet het helemaal zitten
met zijn clubgebouw. Het laat
ste woord is nu aan de Leimui-
dense raad.
Op de foto Nico Beuk in zijn
"vakantiebungalow".
len gaan dienst doen als recreatie-
gebouw en voetbalveld voor het
personeel in het noorden.
Door Jan Uitzetter
Foto's Will Dijkman
In de zuid-oosthoek van het terrein
is dan ook nog het voor het dage
lijks functioneren van het dorp zo
belangrijke dienstencentrum te
vinden. Hierin zijn ondergebracht
de keuken, het centrale magazijn,
de naaikamer, de linnenkamer, de
chemische reiniging, de werkver-
Dit is de overdekte patio van het
gisteren in gebruik genomen
kinder- "gehucht", zoals de leef
eenheden van het Zwammer-
damse complex worden genoemd.
Thans rest alleen nog de afbouw
van het dorpsplein. Volgende
maand is de Hooge Burch naar
verwachting volledig bewoond.
Er verblijven dan in totaal 570
geestelijk gehandicapten.
trekken van de diensthoofden en
het personeelsrestaurant. In de
kelder van dit gebouw klopt het
hart van het mechanisch transport
systeem, dat ondergronds alle ge
bouwen met elkaar verbindt. Via
dit transportsysteem gaat de dage
lijkse voeding, bestek en servies
goed en schone kleding naar de
verschillende paviljoens. Vuile
kleding, huisvuil en de vaat worden
via hetzelfde transportsysteem
weer teruggevoerd naar het dien
stencentrum.
Kruidenier
Dit hele dorp, met straks in novem
ber zijn bijna zeshonderd bewo
ners, nadert langzamerhand zijn
voltooiing. Alleen het dorpsplein
moet nog worden aangekleed; de
winkeltjes van een kruidenier en
kapper moeten nog worden be
trokken. Dan zal Hooge Burch,
waarvan in augustus 1973 de eerste
woningen werden betrokken, he
lemaal compleet zijn: een dorp van
de mensen die er nu eenmaal moe
ten wonen, omdat ze zozeer gehan
dicapt zijn, dat ze zijn aangewezen
op verzorging door derden in het
verband van een internaat.
