'„Moet je iemand fdie pijn heeft laten wachten?" Compromis Stevenshofjespolder vaag UR MOET BESLUIT AZ INTREKKEN Patient: geestelijk ga je er aan kapot TEGENSTELLINGEN BLIJVEN IN DE TEKST VERBORGEN Ifoor'n A# mode pruikje V- PvdA, PPR en D'66 "«DONDERDAG 21 OKTOBER 1976 jDe problemen rond de Anna-Kliniek V „"J (Vervolg van pagina 1) LEIDEN - De patiëntenvereniging van de Anna-Kliniek ft maakt zich ernstig zorgen over de Noodsituatie die in de p, kliniek is ontstaan sinds er een afdeling door personeelsge- n brek moest worden gesloten en de wachtlijst van patiënten alsmaar groter lijkt te worden. De drie initiatiefnemers van de patiëntenvereniging: vl.n.r. de 'heer Verver, me vrouw Breebaart en Netty van der Krieke. Daar komt nog bij dat ook de toe komst van de orthopedie in de Leidse regio de vereniging weinig vertrouwen inboezemt. Want, zegt - de vereniging, de orthopedische verrichtingen van de Anna-Kliniek worden begin volgend jaar welis waar overgeheveld naar een nieuwe afdeling in het academi- sche ziekenhuis, maar in dat aca demische ziekenhuis zijn voor dat doel maar 48 bedden beschikbaar. Een simpele rekensom leert, aldus nog steeds de vereniging, dat dit een achteruitgang betekent ten op zichte van de oude situatie toen de Anna-Kliniek nog kon beschikken over 80 bedden. En ook in die oude situatie was er al een flinke wacht lijst Zo stonden er in december van het vorig jaar al zo'n 180 tot 200 pa tiënten op papier voor de deur om gehopen te worden. Een nieuwe or thopedische afdeling met slechts 48 bedden, zo concludeert de vereni ging, is derhalve volstrekt onvol doende. Vrees De vrees van de patiëntenvereni ging dat de orthopedie in het alge meen en de patiënten in het bijzon der hiervan het slachtoffer zullen worden, is niet helemaal onge grond omdat het getal van 48 bedden geenszins stoelt op een afweging van patiëntenaanbod enerzijds en aanwezige beddenca paciteit anderzijds. Die afweging is namelijk eenvoudig niet te maken. Zowel bij de Nederlandse Ortho pedische Vereniging (een weten schappelijke club van orthopeden) Door Wim Wirtz als bij de Landelijke Specialisten Vereniging en bij het ministerie van Volksgezondheid blijkt in elk geval niemand te weten hoeveel or thopedische bedden er in Neder land zijn. Laat staan dat er bekend zou zijn hoeveel patiënten er tot papieren wachtnummers zijn ver heven. „Er waren gewoon niet meer be dden voor de nieuwe afdeling", verduidelijkt dr. A. M. van der Heijden, secretaris van de Neder landse Orthopedische Vereniging. En dat beluistert men ook elders: de 48 orthopedische bedden zijn gebaseerd op wat er beschikbaar Prof. dr. F. Duijfjes, orthopedisch chirurg en enige hoogleraar in de Anna-Kliniek, maakt zich over de capaciteit in de Leidse regio niet temin weinig zorgen. „Ik geloof dat die 48 bedden in het academisch ziekenhuis de bestaande toestand niet zullen bevriezen. Voor de na zorg kun je tenslotte altijd uitwij ken naar uydtwijck en Leythen- rode bijvoorbeeld. Bovendien gaat het Elisabeth Ziekenhuis zijn or thopedische afdeling van 20 be dden uitbreiden met 10. Dan zit je dus al bijna op 80 bedden. „Met een beetje efficiënter gebruik, geloof ik niet dat die 48 bedden een achteruitgang zijn". Wachttijden Dokter W. A. J. Zwart, orthope disch chirurg in de opleiding in de Anna-Kliniek, vindt daarentegen dat de verwachtingen omtrent de 48 (onderwijs) bedden in het aca demisch ziekenhuis, gezien vanuit de patiëntenzorg, wel wat optimis tisch gestemd zijn. „Ik vind dat daar een beetje gemakkelijk over gedacht wordt", zegt hij, doelend op het feit dat er vroeger flinke wachtlijsten bestonden. Die lange wachttijden zijn in de or thopedische wereld trouwens niet ongewoon. Wachttijden van een half jaar tot een jaar voor dikwijls niet eens ingewikkelde operaties wekken geen verbazing meer. in Leiden is dat nu extra zwaar gaan drukken, omdat er te weinig perso neel en te weinig bedden zijn. Dok ter Zwart „Ik heb laatst nog ie mand gehad die driekwart jaar moest wachten op een hernia operatie. En wachttijden gelden er ook voor een op zichzelf toch vrij simpele meniscus-operatie, wat vooral voor veel jonge mensen erg triest is. Die willen natuurlijk ook weer zo snel mogelijk goed kunnen bewegen om aan sport te doen of iets dergelijks. Kinderen met open ruggetjes, dat rooien we net. Maar er zijn ook veel acute zaken die we met de grootst mogelijke moeite kunnen behandelen". De orthopedie, een specialisme waarvan nog steeds veel mensen denken dat het zich beperkt tot het aanmeten van speciale schoenzo len, is tot een omvangrijk vakge bied uitgegroeid. Het begint al bij y's, bij wie eventuele heupaf- J wijkingen worden opgespoord en weggenomen. Spastici, mensen met een open rug, reuma-patiënten, bejaarde mensen met artrose (slij tage in de gewrichten) en slachtof fers van ernstige ongelukken. Dok ter Zwart „Je werkt vaak gewoon aan een stukje welzijn van de men sen. Denk aan mensen die net ge pensioneerd zijn en dan last van ar trose krijgen. Die mensen krijgen soms een compleet nieuw heupge wricht. En dat soort gevallen neemt steeds toe door steeds weer nieuwe vindingen op het gebied van de prothesen. Daarom is orthopedie erg belangrijk". „Zo'n wachtlijst is een groot probleem. Want wat moet je doen, hoe moet je selecteren? Moet je iemand die pijn heeft laten wachten? Of moet je zeggen: ga maar naar een ander ziekenhuis?" Actie De patiëntenvereniging van de Anna-Kliniek wordt sinds haar op richting ook veelvuldig met dit soort problemen geconfronteerd. De heer Verver, die met Netty van der Krieke en mevrouw S. E. Breebaart als contactpersoon fun geert: „We hebben adressen en na men van patiënten binnengekre gen, van wie sommigen schrijven: ik zit al zes maanden te wachten op een operatie". „En we hebben al mensen gehad die ten einde raad maar naar een ziekenhuis zijn ge gaan". Netty van der Krieke, de familie Verver en mevrouw Breebaart ko men ieder op hun eigen manier nog steeds met de Anna-Kliniek in aan raking. Vanuit de situatie zijn ze gedrieen tot de oprichting van een patiëntenvereniging gekomen. Of schoon ze ervan uitgaan dat een in itiatief dat louter gericht is op de Anna-Kliniek, gedoemd is de be kende druppel op de gloeiende plaat te worden. Er zal, zegt de ver eniging derhalve, actie moeten worden gevoerd om verbetering te brengen in de hele orthopedie. Want de orthopedie, zo vervolgt de vereniging, wordt nog altijd stief moederlijk bedeeld. Een mening die in ruime kring ge deeld wordt. In diverse hoeken be luistert men namelijk grote on vrede over een te gering aantal op leidingsplaatsen voor orthopeden. Het ontbreken van een centrale re gistratie is menigeen een doorn in het oog. en om weer terug te komen op de Anna-Kliniek: ook de be ddencapaciteit wordt hier en daar onrustbarend klein genoemd. De patiëntenvereniging van de Anna-Kliniek heeft inmiddels VA- RA's ombudsman Johan van Min nen ingeschakeld om ruimere be kendheid te geven aan de proble men van de orthopedie en de or thopedische patiënten. Netty van der Krieke: „In het verleden heeft de Anna-Kliniek zich wel druk ge maakt over de beddencapaciteit maar de laatste jaren is dat er een beetje vanaf. Wij zeggen nu: de Anna-Kliniek is uitgevochten, nou gaan wij, de patiënten, vechten". Werkgroep Milieubeheer: LEIDEN - De Werkgroep Milieu beheer vindt dat de Leidse univer siteitsraad zijn standpunt over de nieuwbouwplannen voor het aca demisch ziekenhuis moet intrek ken, zolang er geen duidelijk be staat over welke plannen het nu ei genlijk gaat. De werkgroep laat dit weten in een brief aan de raad. De universiteitsraad deed onlangs een keuze uit drie mogelijkheden voor nieuwbouw van het zieken huis - en koos voor de bouw van een compleet nieuw ziekenhuis naast en gedeeltelijk aansluitend op het bestaande terrein (het zg. plan C). Inmiddels is komen vast te staan dat er geen sprake is drie va rianten, maar van vier. De vierde variant was nog niet bekend op het moment dat de universiteitsraad zijn keuze deed. Dit nieuwe plan (D) houdt voor veertig procent nieuwbouw in op het sportterrein bij het Piet Paaltjenspad en verder het opknappen van de bestaande gebouwen van het ziekenhuis. Verwacht wordt dat de minister raad, die uiteindelijk moet beslis sen welk plan wordt uitgevoerd, een keuze zal doen uit de mogelijk heden D en C. De vierde variant is tot voor kort geheim gehouden en pas deze week door publicaties in deze krant naar buiten gekomen. De Werkgroep Milieubeheer on dersteunt het standpunt dat de ge meente over de nieuwbouw van het ziekenhuis heeft ingenomen. Het college van B en W heeft voor va riant B gekozne: nieuwbouw op het bestaande terrein. De werkgroep noemt als voordelen hiervan de ge ringe afstand die het ziekenhuis zou hebben tot het station en de stad; bovendien zou er in dit plan een optimaal gebruik kunnen wor den gemaakt van de ruimte in de Leeuwenhoek (Wassenaarseweg) voor woningbouw. LEIDEN - Ongeveer 160 pa tiënten en oud-patiënten heb ben tot nu toe hun handteke ning gezet onder een verkla ring van de patiëntenvereni ging van de Anna-Kliniek, waarin op verbetering van de orthopedie wordt aangedron gen. Sommige ondertekenaars hebben daarbij een opmerking gemaakt, zoals: "Langer wachten betekent langer pijn lijden". "Er zijn hier mensen die vier tot negen maanden liggen te wachten op een operatie. Als het beddenaantal kleiner wordt in het Academisch Zie- kenhuis, dan is er weinig hoop op een plaats en dat is voor deze mensen geestelijk funest. Moet er dan op deze mensen bezuinigd worden?". "Als er maar zo weinig be dden beschikbaar zijn, waar moeten wij dan heen? Een halfjaar op de wachtlijst of nog langer?". "Als reuma-patiënt lig ik hier al zes maanden te wachten op een oproep. Maar door plaatsgebrek kan ik niet wor den geopereerd. Daar ik twee slechte heupen heb kan ik ook niet staan of lopen en heb ik veel pijn. Daarom vind ik het een schande dat zoiets in deze maatschappij voorkomt. La ten ze op andere dingen be zuinigen, maar niet op gezond heidszorg. Geestelijk ga je eraan kapot". "Er wordt zoveel geld ver knoeid aan andere dingen waar niet het geluk van de mens om normaal te kunnen lopen of althans zichzelf te kunnen voortbewegen, mee gediend is. Dat de regering juist daar op gaat bezuinigen. De beide staatssecretarissen zouden zelf een of twee weken in de Anna-Kliniek moeten gaan werken". LEIDEN - De gezamenlijke ledenvergadering van PvdA, PPR en D'66, die morgenavond wordt gehouden zou een boeiende confrontatie hebben kunnen worden tussen twee groepen, die een verschillende opvatting hebben hoe het verder zou moeten met de woningbouw in Leiden na de u; ■•j voltooiing van de Merenwijk. Aan de ene kant een groep die de voorkeur geeft aan nieuwbouw in flinke aantallen "in het weiland" aan de andere kant de groep, die de voorkeur geeft aan de benutting van "open plekken", die er nog zijn binnen de bebouwde kom van Leiden. Kort gezegd: de voor- en tegenstanders van de bouw in de Stevenshofjes polder, het weidegebied liggend ten zuid-westen van de Rijndijk, tussen De Vink en het Haagsche Schouw. De discussie beloofde interessant te worden, omdat de beide groepen zich de afgelopen maanden aardig in hun stellingen hebben ingegra ven. Zo publiceerde de werkgroep Stadsontwikkeling en Verkeer van de PPR, PSP en D'66 een nota geti teld "Een ander volkshuisves tingsbeleid", waarin men zich sterk verzette tegen de bouw in de Ste venshofjespolder. InJiet verlengde daarvan lag het dreigement dat D'66-wethouder Oosterman zijn portefeuille bij de andere progres sieve wethouders zou inleveren, wanneer er in de Stevenshofjes polder gebouwd zou worden. In haar standpunt werd de werk groep gesterkt door de Werkgroep Milieubeheer aan de Leidse univer siteit, die bij haar pleidooi om te bouwen in grotere dichtheden ook tot de conclusie kwam dat binnen de huidige Leidse woonkern nog voldoende plaatsen zijn om voor de eigen woningbehoefte te bouwen. Tegenover deze groeperingen stonden de voorstanders van de bouw in de Stevenshofjespolder. Een groep, die ervan overtuigd is, dat aan de bouw in deze polder niet valt te ontkomen, maar die ten op zichte van elkaar toch een flink ver schil vertonen. Hikken Een van de meest extreme stand punten in dit opzicht werd inge nomen door wethouder Verboom (Volkshuisvesting). Bij diverse ge legenheden - de laatste maal nog tijdens de 14 dagen geleden gehou den ledenvergadering van de PvdA - liet hij er geen twijfel over be staan, dat er snel gebouwd moet worden in de Stevenshofjespolder. Zelfs tegen de door zijn partijge noot Hugo Priemus voorgestelde gefaseerde bouw zat hij duidelijk aan te hikken. Steeds opnieuw heeft hij iedereen voorgehouden, dat als de Stevenshofjespolder niet snel tot ontwikkeling wordt ge bracht, er in Leiden een gat valt in de woningbouwproduktie en de jongeren daarvan over enkele jaren de wrange vruchten zullen pluk ken. Drie fasen is volgens wethou- Door Bram van Leeuwen der Verboom het uiterste voor de Stevenshofjespolder. Het is in politieke en gemeentelijke kringen geen onbekend gegeven dat in ambtelijke kringen - met name daar waar het de huisvesting en de stadsontwikkeling betreft- in dezelfde richting wordt gedacht. De opvatting krijgt vaste grond on der de voeten, wanneer men ziet, dat de lijst van woningzoekenden in Leiden nog steeds aanzienlijk is. Er is ook een groep die omschreven zou kunnen worden als de "gema tigden". Dat zijn de mensen, die er weliswaar van overtuigd zijn dat op den duur niet valt te ontkomen aan een bebouwing van de Stevenshof jespolder, maar die vinden dat dit tijdstip zover mogelijk vooruitge schoven dient te worden en dat eerst gepoogd moet worden de problemen op te lossen via een be bouwing van de "open plekken". In deze categorie vallen onder meer wethouder Waal (Stadsontwikke ling) en gedeputeerde Borgman (ook een PvdA-man). Beiden heb ben in het orgaan van de afdeling Leiden van de PvdA het standpunt ingenomen, dat er straks toch in de Stevenshofjespolder woningen ge bouwd moeten worden. Beiden ge bruikten in hun argumentatie het intergemeentelijke argument, dat woningbouw op andere plaatsen (bijvoorbeeld een bouwlocatie Zoe- terwoude) op nog grotere nadelen zou stuiten. Alles bijeen dus een scala van me ningen; basis voor een boeiende discussie. Inmiddels is echter de angel uit het progressieve vlees (een breuk leek niet uitgesloten) verwijderd. Dat is gebeurd door het compromis, dat is bereikt door de partijbesturen van PvdA, PPR en D'66, en dat morgenavond aan de leden zal worden voorgelegd ter goedkeuring. De basis voor een dergelijke over eenstemming werd gelegd in de werkgroepen stadsontwikkeling Stevenshofjespolder: bouwen of groen? van PvdA en PPR/PSP/D'66. De standpunten van beide groepen verschilden duidelijk en dreigden steeds verder uiteen te gaan totdat in september het initiatief werd ge nomen om gezamenlijk om de tafel te gaan zitten en te bekijken of men elkaar zou kunnen vinden. Dat is uiteindelijk gelukt op basis van een stuk, dat werd voorbereid door het oud-PvdA-statenlid Jonker en het PvdA-lid Priemus. Het is een moeizaam gevecht ge weest. De gesprekken verliepen niet gladjes, maar uiteindelijk kwam men toch tot overeenstem ming. De afgelopen week is de in houd van het compromis gepeild bij de achterban, en daaruit is ge bleken, dat niet iedereen even en thousiast is over hetgeen er uit de bus is gekomen. Afgelopen maan dag heeft het PvdA-bestuur nog in alle beslotenheid met de wethou ders en de raadsleden vergaderd. Hoewel er morgenavond dus wel wat tegenstellingen verwacht mo gen worden, is de taxatie wel, dat het compromisvoorstel door de meerderheid van de leden zal wor den aanvaard. Dat daarbij een drei gende breuk in de coalitie als een belangrijke stok achter de deur fungeert, mag als vanzelfsprekend worden aangenomen. Bekijken we nu het voorgestelde compromis inhoudelijk, dan blijkt dat het als zovele vergelijken vlees noch vis is. Werkelijke knopen worden er niet doorgehakt. Defini tieve beslissingen worden er niet genomen, maar verschoven naar een later tijdstip. Dat zal in de beide "kampen" toch een zeker gevoel van teleurstelling teweeg brengen. Bij de voorstanders van het bou wen in de Stevenshofjespolder zal het feit, dat niet eerder dan 1 januari 1979 een globaal bestemmingsplan voor het gebied klaar mag zijn, worden uitgelegd als een duidelijke vertraging in het bouwschema. Immers, daarmee wordt het zo ge vreesde "gat" na de voltooiing van de Merenwijk levensgroot zicht baar. Vooral omdat men juist in die kringen nogal sceptisch is over de mogelijkheden, die er zijn bij het bouwen in de "gaten". Onaangenaam Tegenstanders van woningbouw in de Stevenshofjespolder zal onget wijfeld ook een wat onaangenaam gevoel bekruipen. Want in het compromis staat duidelijk ver meld, dat er gewerkt zal worden aan een globaal bestemmingsplan, waarin de doelstellingen met be trekking tot de Stevenshofjespol der worden aangegeven. Er worden beperkingen, remmen en waarbor gen ingebouwd maar toch. De bouw wordt voorbereid. De eerste paal is figuurlijk gesproken gesla gen. Rondom dit concrete punt in het compromis is een wollig geheel ge vlochten vol vaagheden, die voor velerlei uitleg vatbaar zijn. Het is bijvoorbeeld aardig om vast te leg gen, dat bij de voorbereiding van het bestemmingsplan slechts in beperkte mate op de bestuurlijke en ambtelijke capaciteit beslag mag worden gelegd. Maar wat is beperkt en wie bepaalt dat? Wat de voorstanders van de bouw in de Stevenshofjespolder uiterst be perkt vinden, zullen de tegenstan ders misschien nog veel te veel vin den. De conflictstof ligt dus nog huizenhoog opgetast. Ook met een uitspraak dat het woningverlies door renovatie en onttrekking van woningen aan de voorraad tot een minimum beperkt moet worden lijkt aardig, maar is niet meer dan een ballon, die met een speld flink in zijn bast wordt geprikt. Zo staat het compromis bol van gemeenplaatsen en worden her en der open deuren ingetrapt. Wat koopt men voor de volgende "be leidsuitgangspunten" bij de be bouwing van open plekken: maxi male lokatiesubsidies, zuinig'ge bruik van beschikbare ruimte. Doen we nu iets anders? Een van de wéinige zinvolle zaken, die in het compromis worden aangekaart is het plan om te pogen met de rand gemeenten te komen tot een sa menwerking en afstemming van de woningbouwprogramma's. Hoe wel daar in het verleden niets van terecht is gekomen, kan enig suc ces zeer zinvol zijn. De meest ge schikte terreinen kunnen in dat ge val het eerst benut worden en door het grote draagvlak zal bij een goede fasering ook minder snel ge bouwd worden voor de Haagse of Amsterdamse agglomeratie. Tens lotte nog iets over de voorwaarden die gesteld worden voor er in de Stevenshof gebouwd mag worden, in de eerste plaats de Leisde Baan die er niet mag komen. Terecht heeft de Werkgroep Milieubeheer geconstateerd, dat de gemeente Leiden op dit punt erg weinig te vertellen heeft. De Leidse Baan ligt dan wèl bij de provincie in de ijs kast, maar dat is nog geen vuilnis bak. Rijksweg 11 In nog sterkere mate geldt dat voor de Rijksweg 11, die er volgens het compromis ook niet mag komen. De centrale overheid heeft name lijk al bepaald, dat het gedeelte van de Rijksweg 11 dat door de Steven shofjespolder loopt er zal komen. Het tracé is al bekend, en de eerste voorbereidingen (grondaankopen en verplaatsing van een bedrijf dat in de weg staat) zijn al aan de gang. Verder wordt nog betoogd, dat er geen projectontwikkelingsmaat schappijen ingeschakeld mogen worden voor de Stevenshofjespol der. Het is een opvatting, die in strijd is met een andere uitspraak, dat er slechts in beperkte mate be slag mag worden gelegd op be stuurlijke en ambtelijke capaciteit. Want zonder projectontwikkelaars, zal de hele voorbereiding van de Stevenshofjespolder neerkomen op juist die bestuurders en ambte naren. De vrees voor de projec tontwikkelaar wordt waarschijn lijk ingegeven, door het feit, dat die maatschappijen zich in het verle den hebben ontpopt als "volbou- wers in recordtempo-". Maar wie zegt, dat een projectontwikkelaar, die goed door de gemeenten op de vingers wordt gekeken en die dui delijke instructies ontvangt, geen bijdrage kan leveren aan een gefa seerde bebouwing van de Steven shofjespolder? Dan kan het ambte lijk apparaat zich met nog meer verve werpen op de bebouwing van de open plekken in de stad. Een van de ondertekenaars van het compromis, is - omdat D'66 plaat selijk nauwelijks meer over een be stuur beschikt - wethouder Oos terman. Dezelfde persoon die en kele maanden geleden dreigde zijn wethoudersportefeuille te verbin den aan eventuele bouwplannen voor de Stevenshofjespolder. Het mag op z'n minst opmerkelijk he ten, dat die handtekening er onder staat. Of misschien ook niet. Het bewijst eens te meer, dat iedereen er uit kan concluderen wat hij zelf graag wil. 't Is maar wat je duide lijkheid noemt. ES PELATTI v.TONGEREN Leiden. Breestraal 32. tel 071 - 125212 Pancras-west LEIDEN - Het wijkcomité Pancras-west (het gebied in de om geving van de Hooglandse kerk) wordt een wijkvereniging. Morgen wordt de oprichtingsvergadering gehouden. Het comité wil als rechtsvorm vereniging hanteren, opdat de leden van een optimale in spraak verzekerd zijn. Negen per sonen hebben zich tot nu toe aan gemeld voor een plaats in het be stuur van de nieuwe vereniging. De eerste daad van de wijkvereni ging is het houden van een enquête onder de bewoners. Zij krijgen een groot aantal vragen te beantwoor den over. het parkeren, de horeca, wonen, werken, onderwijs, winke len enz. in de wijk. De oprichtingsvergadering van de wijkvereniging wordt morgena vond om acht uur in het Hoogland- sche Huys (Moriaansteeg) gehou- den. ADVERTENTIE CASSETTES Ruime keuze in de beste merken. Wij brengen U als speciale aanbieding, 6-delig, 40 stuks. Messen Bol, heft gesmeed lemmet edelstaal (zilverglans) 375.- Gratis er bij: 6 taartvorkjes 1 gebakschep 6 theelepels 1 suikerschep 2 vleesvorkjes 1 sla-couvert v. d. WATER Haarlemmerstraat 181 GEZAMENLIJKE LEDENVERGADERING tevens afzonderlijke ledenvergaderingen van PvdA, Aktiecentrum PPR en D'66 over de bebouwing van de Stevenshofjespolder in de kapel van 't Parlement Nieuwe Rijn 52, 22 Oktober 20.00 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 3