WERKLOZE TURKEN WILLEN EEG BINNEN N.-Koreanen uit Denemarken gezet Arrestatie in China "FRANCO WAS BEVREESD VOOR DE CIA Bent u so jaar of ouder? Lees hier hoe u honderden artikelen voordeliger kunt aanschaffen... en hoe u uw leven kunt verrijken! tgnvpc BON ZATERDAG 16 OKTOBER 1976 BUITENLAND ANKARA (SP) - Wat moet de EG, die zelf al vijf miljoen werklozen telt, met een even groot aantal Tur ken dat naar Europa toe wil? Hoe reageert Brussel op de tien miljoen Turkse boeren die hun sappige produkten o zo graag willen afzet ten in de Europese gemeenschap pen? Die vragen hebben een rol gespeeld bij het uitstel van de onderhande lingen tussen Turkije en de EG. Vandaag zouden de ministers van Buitenlandse Zaken van de negen, aangevoerd door onze Van der Stoel, in Istanboel besprekingen voeren met de Turkse regering. Deze zogenaamde associatieraad is afgelast omdat Eurocommissaris Soames ziek is. In werkelijkheid is Brussel blij een smoes gevonden te hebben om de kwestie weer even weg te kunnen schuiven. In de Turkse hoofdstad Ankara, waar de in EG-kwesties geïnteres seerde pers al was gearriveerd voor het overleg van zaterdag, reageert de regering bijzonder scherp op het uitstel. De minister van Buiten landse Zaken, Sabri Caglayangil, concludeert tijdens een ontmoe ting met de pers dat zijn land ge dwongen zou kunnen worden om de betrekkingen met Europa fun damenteel te herzien. Minister Caglayangil: "Ik zou daar toe willen overgaan wanneer de doelstelling van Turkije, een on derdeel te kunnen worden van het economisch welvarende en politiek democratische Europa, niet haal baar blijkt". Oppositieleider Ecevit van de linkse republikeinse volk spartij wijst er echter op dat het uit stel de regering best schikt. Zij is intern verdeeld over de vraag of Turkije wel moet integreren met het Europa van de negen. Minister Caglayangil: "Turkije is voor Europa onmisbaar; een brug naar het Midden-Oosten en een gordel langs de Sowjet-Unie. Al se dert 1963 onderhoudt men in Brus sel officieel betrekkingen met ons land. Volgens de in dat kader geslo ten verdragen worden wij op den duur volwaardig lid van de Euro pese Gemeenschappen. De laatste tijd verslechterd de verhouding Brussel-Ankara echter. Die ont wikkeling loopt dwars in tegen het streven om ons geleidelijk aan rijp te laten worden voor aanhechting bij de EG". Eisen Turkije - en ook Griekenland - ho pen op korte termijn als volwaar dige nieuwe leden van de Gemeen schap in Brussel te kunnen aan schuiven. De jaren '80 moeten An kara de gelegenheid bieden om zijn politieke en economische structuur naar Westeuropees model uit te bouwen. Hier ligt de kern van de problemen in de relatie EG- Turkije. Zowel de premier van Turkije De- mourel als de minister leggen er in gesprekken met de pers veel nad ruk op dat zij zich door de EG flink tekort gedaan voelen. Dit betreft dan vooral de export van agrarische produkten en het vrije verkeer van werknemers uit Turkije naar lan den van de Euromarkt. Het zijn beide normale verlangens die voor een kandidaat-lid geen buitenge wone moeilijkheden op zouden mogen leveren. Voor de EG is het echter haast on doenlijk in te gaan op de eisen van Ankara. Van de bijna 40 mihoen Turken vindt ongeveer 60 procent bezigheid in de landbouw. Een groot deel van hen is eigenlijk werkloos en zou graag naar een van de EG-landen komen om daar een bestaan op te bouwen. Hoeveel werklozen Turkije werkelijk telt weet niemand. Er bestaat voor hen geen enkele sociale voorziening en dus ook geen registratie. Vast staat alleen dat het er veel meer zijn dan de 1,8 miljoen die in de Turkse in dustrie een baan hebben. De economie van dit land drijft dus op de landbouw en de zich uitbrei dende industrie. Turkije wil voor uitlopend op een lidmaatschap van de EG minder heffingen op zijn ex port van agrarische produkten. Mi nister Korkut Ozal van landbouw blijkt hevig gepikeerd omdat Israël en Marokko zulke voorrechten al wel hebben weten te verwerven, hoewel dat geen landen zijn die streven naar volledige aansluiting bij de EG. Probleemgeval In Brussel wordt al enkele maan den bestudeerd hoe Ankara tevre den gesteld zou kunnen worden. Veel voortgang is daarbij niet ge maakt. De hoop dat het vandaag Om diverse redenen zal er tussen Ankara en EG-Brussel op korte termyn toch overeenstemming tot stand moeten komen. Gezien de historische relaties tussen de Eu ropese Gemeenschappen staat Turkije erop te worden behandeld als Griekenland. En met dat land wordt al over een echte toetreding tot de Euromarkt onderhandeld. De toch al slechte verhouding tot de Grieken - denk aan Cyprus en de strijd om de bodemschatten in de Egeische Zee - mag Europa niet helpen verslechteren. De ontwikkelingen van deze week rechtvaardigen de vrees dat Turkije voor de EG een probleemgeval wordt. Die EG kan Turkije echter niet los laten. Het land verdient ex tra aandacht vanwege zijn streven om de democratie op de been te houden en zich te laten ontwikke len. Onderzoek FBI naar aanemen geld en goed WASHINGTON (UPI) - De Ameri kaanse federale recherche (FBI) en een grand jury onderzoeken mo menteel de bewering dat een aantal huidige en voormalige parlementa riërs geld en goed heeft aangeno men van of via de Zuid-Koreaanse regering. Dit meldt de Washington Post in zijn nummer van gisteren. De krant citeert een "bron" bij de regering die zegt dat het hier gaat om de grootste corruptiezaak bij het Congres die de federale over heid ooit in onderzoek heeft gehad. Volgens de Post loopt het onder zoek tegen zeker 22 vroegere en nog zittende leden van het Huis van Af gevaardigden, zowel democraten als republikeinen. De betrokkenen zouden niet alleen dure geschen ken - meubelen, juwelen, vakan ties, vliegbiljetten en snoepreisjes - maar ook grote bedragen hebben aangenomen. De grote "Sinterklaas" in het schandaal was volgens de Post Tongsun Park, een Zuid- Koreaanse zakenman die promi nent aanwezig was in het Washing- lon.se uitgaansleven, Ambassade smokkelde hasj, drank en tabak TEL AVIV (UPI) - Een majoor van het Israëlische leger is door de krijgsraad veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf omdat hij verantwoordelijk dood ten v; nistische betoger was overleden aan een hartaanval. Maar bij een lijkschouwing kwam vast te staan dat hij was bezweken aan zware mishandeling. De autoriteiten betoger bij de onlus- moesten wel een onderzoek gelas- maart op de bezette weste- ten, hetgeen uiteindelijk resul teerde in een aanklacht tegen de bewuste majoor. Er loopt nog een soortgelijk pro ces tegen een soldaat. Deze wordt verdacht van de verantwoorde lijkheid voor het overlijden van een 16-jarig meisje, Lina Nabulsi, dat op 16 mei stierf bij rellen in haar woonplaats Nabloes. De majoor, wiens naam niet werd vrijgegeven, is tevens gedegra deerd tot gemeen soldaat. Aanvankelijk stelde het plaatse lijke opperbevel, dat de KOPENHAGEN (AP) - De Deense regering heeft giste ren de Noord-Koreaanse ambassadeur en diens hele staf bevel gegeven binnen zes dagen Denemarken te verlaten omdat zij hun am bassade hadden gebruikt om grootscheepse en ille gale invoer en verkoop van narcotica, drank en sigaret ten te verdoezelen. In een officieel communiquë is door het ministerie van Buiten landse Zaken te Kopenhagen mee gedeeld dat dit bijzonder onge wone besluit, namelijk om het hele buitenlandse personeel van een ambassade het land uit te zetten, was genomen na "zeer ernstige overwegingen". De regering, aldus het communiquë, had geen andere keus gehad dan tot uitwijzing over te gaan "gezien de hoogst ernstige schendingen van zekere Deense sigaretten en grote hoeveelheden wetten". sterke drank die zonder invoer- Tot degenen die moeten heengaan rechten waren ingevoerd en uitslui- behoren ambassadeur Krm Hong tend voor het gebruik van de am- Tsjoel, de derde secretaris Kim bassade waren bestemd. Soen Gil en twee attachés, Tsjoi Hong U en Kang Ho Sam. Aan het bevel tot uitwijzing, dat ei genlijk neerkomt op het sluiten van de ambassade, was deze week de arrestatie voorafgegaan Door het ministerie van Justitie te Kopenhagen is meegedeeld dat de politie de Noord-Koreaanse diplo maten enige maanden lang in de ga ten heeft gehouden en "definitief zwart op wit had vastgesteld dat geïndentificeerde buitenlanders het in beslag namen van 175 kilo gram hasjiesj met in Denemarken een "straatwaarde" van bijna een miljoen gulden. De arrestanten zouden dienst hebben gedaan als koeriers en handelaren. Door de politie, aldus is gisteren door het ministerie meegedeeld, niet niet- de Noord-Koreaanse diplomaten met aan het hoofd de ambassadeur betrokken waren bij zeer ernstige overtredingen van de Deense douanevoorschriften en het straf recht". Derde secretaris Kim Soen Gil heeft gisteren doen weten van de aanklacht niets te begrijpen; vol gens hem had ambassadeur Kim met zekerheid vastgesteld dat Hong TsJoel ook alle beschuldigin- de Noord-Koreaanse diplomaten Sen van de hand gewezen. Een offi- "in grote h'oeveelheden" narcotica £.iele reactie van de Noord- hadden verkocht en dat de hele staf de ambassade keld bij de verkoop niljoenen PEKING (Reuter) - In China is de campagne tegen de links-radicale leden van het politieke bureau, die naar verluidt vorige week donder dag werden aangehouden, in volle gang. Volgens betrouwbare kringen worden Mao's weduwe, Tsjiang Tsjing, de plaatsvervangend partij voorzitter Wang Hoeng-Wen, de vice-premier Tsjang Tsjoen- Tsjiao en de partijtheoreticus Yao Wen- Yoean in verhalen die onder de Chinezen de ronde doen, beschul digd van samenzwering om de ge matigde nieuwe partijvoorzitter en premier Hwa Kwo-Feng uit de weg te ruimen. Op muurkranten wor den zij de „vier uit Sjanghai" en een „tegen de partij gerichte groep sa menzweerders" genoemd. Daaraan worden leuzen toegevoegd als „verpletter en wurg de bende van vier" en „verpletter de koppen van de vier honden". Aan de campagne tegen de vier nemen ook de studenten deel die tot dusver werden beschouwd als trouwe aanhangers van de vier links-radicale leiders. Naar van betrouwbare zijde in Pe king verluidt, had het viertal al een staatsgreep beraamd, toen Mao nog in leven was. Zij hadden zich daar voor gewend tot de bevelhebber van het garnizoen van de hoofd stad, Tsjen Hsi-Lien, en t< functionarissen. Deze hadden echter Hwa Kwo-Feng in gelicht, die toen nog eerste plaats vervangende partijvoorzitter was. Na het overlijden van Mao Tse- Toeng was op een bijeenkomst van de partijleiding Hwa voorgedragen als opvo' ;er van de gestorven par tijleider. Vie dat deed, werd er niet bij gezegdAlle aanwezigen hadden zich voor Hwa uitgesproken, be halve de vier links-radicalen. Me vrouw Tsjiang Tsjing had Hwa bij die gelegenheid „onbekwaam" ge noemd. Hwa die in antwoord daarop had verklaard, dat hij wel in staat was de partij te leiden en wist hoe men de problemen moet oplos sen, had vervolgens verteld, dat Mao hem drie essentiele dingen had gezegd: „Men moet zich niet haasten, niet opgewonden raken en gewoon doorgaan met handhaving van de vastgestelde beginselen". De vier dissidenten hadden vervol gens uit hun midden de vice- partijvoorzitter Wang Hoeng-Wen als opvolger van Mao voorgedra gen. Na een felle discussie was Hwa tenslotte als partijvoorzitter geko- Bij de aanhouding van de vier dis sidenten zouden in een schermut seling drie doden zijn gevallen. De vier zouden echter ongedeerd zijn gebleven. Volgens bepaalde be- pas over enige dagen kunnen den verwacht. De politie heeft meegedeeld dat de verdenking dat er hasjiesj werd af geleverd op de Noord-Koreaanse ambassade afgelopen dinsdag werd bevestigd, toen zij een voor de ambassade bestemde station wagon aanhield en onderzocht, en ontdekte dat zich in de daarin aan wezige kisten en koffers een lading bevond van 147 kilo hasjiesj. Wat de sigaretten betreft, zegt de politie, dat de douane wantrou wend was geworden toen in afgelo pen september een Noord- Koreaanse diplomaat een aanvraag had ingediend voor het importeren, vrij van rechten, van 2,5 miljoen s richten zou de arrestatie zijn ge schied in een buitenverblijf voor hoge partijfunctionarissen buiten garetten die bestemd zouden zijn Peking. voor "persoonlijk gebruik Het schijnt dat de aanhouding van lid van de staf. het viertal een zuivering onder linkse partijmensen heeft ingeluid. Op aanplakbiljetten in Sjanghai werd gisteren een hoge stadsbes tuurder. Hsoe Tsjing-Hsien, aange vallen. Van hem werd geëist dat hij zijn verhouding tot de vier links radicalen uit de doeken zou doen. GÖSCHEN - De St. Gotthard is door zware sneeuwval geblokkeerd. Het is bijzonder vroeg voor de tijd van het jaar dat deze pas, een van de belangrijkste van Zwitserland, geblokkeerd is.Op de wegen naar de pas zijn borden aangebracht die aangeven dat de pas voor alle verkeer gesloten is. ADVERTENTIE Buitenland Een van de gevolgen van het in on genade vallen van mevrouw Mao en haar medestanders kan zijn, dat China meer zaken gaat doen met het buitenland. Tot dusver werd in vele artikelen kritiek geoefend op de gewezen vice-premier Teng Hsiao-Ping aan wie een „serviele" houding tegenover alles uit het bui tenland werd verweten. Uitgangs punt van de critici was het beginsel „vertrouwen op eigen middelen". Enkele dagen geleden kregen be zoekende Zweedse zakenlieden te horen, dat het vijfde vijfjarenplan dat dit jaar is ingegaan gedeeltelijk zal worden gewijzigd en dat de om vang van de handel met hun land zal worden vergroot. Gisteren haalde de Chinese pers een rapport aan dat Mao in maart 1949 indiende op een zitting van het centrale partijcomité. In dat rap port had Mao gewezen op de „ach terlijkheid" van de Chinese eco nomie, die toen voor 9 pet op de landbouw rustte. „Als wij er niet op korte termijn in slagen de produk- tie te ontwikkelen en wezenlijke successen boeken ter verbetering van het levenspeil van de bevolking in het algemeen en dat van de ar beiders in de eerste plaats, zullen wij niet in staat zijn de macht te behouden", aldus Mao in zijn rap port dat nu weer, blijkens persbe richten, in het volksleger wordt be studeerd. Ter gelegenheid van de opening van de jaarbeurs in Kanton haalde de Chinese pers een andere uit spraak van Mao aan: „Het Chinese volk wenst een vriendschappelijke verhouding met de volkeren van alle landen en het wil de internatio nale handel hervatten en uitbrei den teneinde de produktie te ont wikkelen en de economische voor spoed te bevorderen". WIELRENNEN - Rene Pijnen en Dueter Kemper hadden gistera vond laat de leiding in de Zes daagse van Dortmund. Na eén dag had het huo een voorsprong van éen punt op het koppel Thurau/Ha- ritz. Wanneer u lid wordt van de Neder landse 50 Plus Club kunt u profiteren van aanzienlijke kortingen op meer dan 400 ar tikelen die u dagelijks nodig hebt - stuk voor stuk uitvoerig beschreven in een dikke kleurrijke catalogus! Bovendien ontvangt u een catalogus met artikelen voor uw tuin, die u tegen een speciale korting kunt aanschaffen. Op tijd schriften, minivakanties en het huren van een auto kunt u eveneens geld besparen. U kunt ook profiteren van zeer exclusieve aanbiedingen, waaronder meubelen en stoffering. Andere voordelen die uw lidmaatschap met zich meebrengt zijn het clubblad en de nieuwsbrief, die u vier keer per jaar ont vangt. In deze publicaties staan speciale ar tikelen voor mensen van 50 jaar en ouder, b.v. over gezondheidszorg, geldzaken, vei ligheid en vele andere belangrijke onder werpen. Al deze geldbesparende voordelen van de NVPC gelden voor u en voor uw echt genote. Wanneer u meer wilt weten over de Nederlandse 50 Plus Club, en wat ze voor u kan betekenen, stuur dan onderstaande bon aan ons op. U ontvangt dan ons 16 pa gina's tellende clubhandboek, waarin alle voordelen van het lidmaatschap van de NVPC staan beschreven. IMededaimdss Keizersgracht 562, Amsterdam MDPlMsOrfb) Zend mij de uitgebreide documentatie over de vele geldbesparende voordelen waarvan ik als NVPC-lid kan profiteren. Ik ben ouder dan 50 jaar. Naam (Met blokletters invullen s.v.p.) Adres PlaatsProv Zend dit formulier in open enveloppe aan: Nederlandse 50 Plus Club Antwoordnummer 8509, Amsterdam. Postzegels plakken is dan niet nodig. 2206 Handelsr r145396 Sponsor Merckx op de loop GENUA (AP) - Een rechter alhier heeft gisteren bevelen tot aanhouding uitgevaardigd jegens Pietro Molteni, bekend als de Italiaanse salami- en worstenkoning"en diens zoon Ambrogio wegens smokkelen en het verval sen van documenten De familie Molteni is in de sportwereld bekend als de sponsor van de wielerploeg van Eddy Merckx. Waar Molteni sr. is weet niemand, sinds enige dagen is hij verdwenen uit zijn villa bij Milaan. Het onderzoek tegen vader en zoon Molteni heeft haast vier jaar geduurd. Dat onderzoek begon in 1972 nadat in Genua een lading salami in beslag was genomen die verrot was en afkomstig van de fabriek van Molteni. De Molteni's zeiden toen dat zij het slachtoffer waren van "industriële Biografie van neef: 99 MADRID (UPI) - Wijlen generaal Francisco Franco Franco meende dat de Amerikaanse CIA erop uit was zijn regime ten val te brengen. Deze en andere onthullingen staan in een boek dat in Spanje een be stseller is geworden, niettegen staande pogingen van de familie Franco het te onderdrukken. Het boek heet „Mijn privégesprek- ken met Franco", is uitgegeven bij Planeta in Barcelona en is geschre ven door luitenant-genaraal Fran cisco Franco Salgado, volle neef van Francisco Bahamonde, die hij als chef van het militaire huis en secretaris byna veertig jaar diende. Franco Salgado overleed vorigjaar, een paar weken voor Franco Ba hamonde. Het boek lijkt het eerste waarach tige verslag te zijn van wat er om ging in Franco's paleisje El Pardo en het werpt somtijds een ongun stig licht op de Caudillo, zodanig dat er gesproken kan worden van speldeprikken in de mythe. „Ik geloof dat alle activiteiten in de westerse wereld die tegen ons ge richt zyn geweest, zijn uitgevoerd door groepen die door de CIA wer den gesubsidieerd", citeert Franco Salgado de generalissimo. „Doel is in Spanje een democratie naar Amerikaans voorbeeld in te voeren op de dag waarop ik er niet meer zal zijn. Maar zij vergissen zich. Alleen wanorde en subversie zullen het gevolg zijn en alleen Rus land zal ervan profiteren". Maar Franco was ervan overtuigd dat niemand zou slagen in het ver anderen van zijn regime hetzij tij dens zijn leven hetzij na zijn dood. Hij meende dat 90 procent van het Spaanse volk achter hem stond en hijsprak meer dan eens het ver trouwen uit dat koning Juan Carlos na zijn troonsbestijging het per soonlijke bewind zou voortzetten. Franco heeft bovendien gezegd: „Ik weet dat het leger het regime altijd zal steunen. Dit kan natuur lijk altijd beter, maar in wezen zal het hetzelfde biijven. Te proberen in Spanje een liberaal bewind te in stalleren, zou betekenen er een re publiek van te maken - politiek conservatief in het begin, maar communistisch op een later tijd stip". Generaal Franco komt uit het 560 bladzijden tellende boek naar vo ren als iemand die schommelde tussen voorzichtigheid en kracht dadigheid. Hij wordt beschreven als een leider die de zaken alleen zwart-wit kon zien. In alle zestien jaar - 1954 tot 1970 - die het boek bestrijkt, lijkt Franco geobsedeerd door het vraagstuk van zijn opvolging. Niemand wordt bij de overwegin gen daarover zo dikwijls door hem genoemd als Don Juan de Bourbon Bourbon, graaf van Barcelona en wettige erfgenaam van de troon. Franco schoof hem terzijde ten fa veure van zijn zoon Juan Carlos, omdat hl) de oudere Bourbon te li beraal vond. Maar hij scheen er nooit helemaal zeker van te zijn dat hij er goed aan deed Franco Salgado omschrijft de sfeer in het Palacio de El Pardo, voorma lig jachtslot van Karei de Vijfde, als stijf en formeel, zelf tydens ont vangsten. „De Caudillo is een aardige man, maar hij is kil, erg kil", aldus de auteur „Dikwijls heeft hy zijn vrienden alle spontaniëteit ontno- ceerder i „Ik heb hem nooit gevraagd en heb ook nooit gekregen een woord van dank of teken van genegenheid", aldus Franco Salgado. En ergens merkt hij op: „De Caudillo vraagt nooit wat. Hij leeft gelukkig en lijkt voorbij te gaan aan de stemming die er heerst, de openbare mening en veel andere zaken, liever genoe gen nemend met wat zijn ministers hem mededelen". „Ik heb vandaag ten paleize ge luncht", schrijft de generaal elders. „Het gesprek was, zoals altijd erg saai en er vielen lange leemten". Franco's vrouw, dona Carmen Polo de Franco, wordt in de „Gesprek ken met Franco" omschreven als „hooghartig, gesteld op luxe en eerzuchtig": „Zij wil alle eer en ap plaus voor haar man (Falanx-leider Jose Antonio) Giron heeft weinig goede woorden over voor de mar kiezin van Huetor de Santillan (echtgenote van de chef van Fran co's civiele huis) en de trucjes zij juweliers en kooplie- erkt om schenkingen te de vrouw van zijne excel- den beu lentie. Franco i graaf ee volgens zijn neef en bio- man geweest die streng was voor zichzelf. Als jeugdig offi cier werd hij eens met een officiële opdracht naar Parijs gestuurd. Hij sloeg alle uitnodigingen af om zich na gedane zaken te verpozen in het Parijse nachtleven. Als de genera lissimo al passies had," dan waren dat de jacht en het hengelen. De auteur verwijt Franco meer dan eens dat hij de staatszaken laat voor wat ze zijn om op langdurige jacht partijen te gaan, vergezeld door een entourage die erop uit is persoon lijk gewin aan de connectie te beha- Voor democratie had Franco alleen maar minachting. Karakteristiek is een opmerking uit 1955. „Op het einde van de Tweede We reldoorlog wilden de overwinnaars de zekerheid dat de landen die zij in het stof hadden doen bijten, niet opnieuw gauw overeind zouden komen. Daarom legden zij hun een democratisch stelsel op, zeer goed wetende dat dat hen nooit tot wel vaart zou brengen". Franco las met graagte buiten landse perscommentaren over zijn persoon en Spanje, maar ten aan zien van de persvrijheid had hij zo zijn eigen opvattingen: „In Spanje kunnen wij geen pers vrijheid hebben zoals die bestaat in Engeland of Amerika, waar het pu bliek gematigder is en veel minder heetgebakerd dan hier". Franco over recht: „Wat de regering wil is voorkomen dat beroepsa- mokmakers en door het buitenland betaalde agitators zich waarbor gen". Franco over de Sowjet-Unie: „De Russen zullen niet vergeten dat het beleid van hun leiders hun land tot de tweede mogendheid ter wereld heeft gemaakt, met aspiraties de eerste te worden. De cultuur is enorm toegenomen. In Rusland studeert en werkt iedereen". Franco over het fascisme: „Ik ben. zoals u wel weet, nooit fascist ge weest". Volgens het boek van Franco Del- gado heeft Franco lange tijd een foto van Adolf Hitler in ziijn stu deerkamer gehad.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 9