Rhodesië-conferentie lijkt nu vrijwel zeker Buitenlands beleid niet gewijzigd Lenen. U kunt't op meer dan één manier. Kremlin zal nooit iemand bedreigen NAAST HET NIEUWS Conservatieven Engeland willen rem op uitgaven Sowjet-Unie zou grotere gevangenis zijn dan tsaristisch Rusland WOENSDAG 6 OKTOBER 1976 Brezjnew in gesprek met Franse journalist: STOCKHOLM (Reuter) - Een Sowjet-hoogleraar heeft in een open brief aan partijleider Leonid Brezjnew verklaard dat de Sowjet-Unie een gro tere gevangenis is dan het tsa ristische Rusland ooit was. De brief van de in Tsjecho- Slowakije geboren prof. .Ar- nost Kolman, een 84-jarige wiskundige en filosoof, die vorige week in Stockholm aankwam, is gisteren in het Zweedse dagblad Expressen gepubliceerd. De hoogleraar kwam met zijn vrouw, Jekaterina, na vier jaar gewacht te hebben op toestemming om hun dochter in strohalm te bezoeken. Zij woonden in Moskou. Prof. Kolman zei van plan te zijn vandaag asiel in Zweden te vragen. Prof. kolman nam deel aan de Bolsjewistische revolutie van 1917 en bekleede vervolgens verschillende functies in het Moskouse comité van de Sowjetrussische communis tische partij. In zyn open brief zei hij dat hij Lenin had gekend en dat-hij samengewerkt had met Le- nins vrouw, Nade^jda Kroepskaja. Sedert Chroesjtsjows verwer ping van Stalin in 1956 was hij geleidelijk gaan begrijpen hoe ernstig partij en regering in de Sowjet-Unie gedegene reerd waren. Het keerpunt kwam met de in vasie van de landen van het Warschau-pact in Tsjecho- Slowakije in 1968 toen de Sowjet-Unie „het land dwong in een politieke dictatuur, het aan een meedogenloze eco nomische uitbuiting onder wierp en het maakte tot een ware kolonie". Hij vervolgde: „Is het niet on menselijk ouders van kinde ren weg te halen, te beletten dat gezinnen herenigd wor: den, toestemming te weige ren om naar verwanten over zee te reizen of maanden of soms jaren familieleden toe stemming te weigeren poli tieke gevangenen te bezoe ken of zelfs met hen te corre- ponderen? Kan iemand onder zulke om standigheden leven en hoe lang? Ik kan dat niet". Dr. Kolman was hoogleraar in de wiskunde aan de universi teit van Moskou en later op de Karei-universiteit in Praag. Van 1945 tot 1948 stond hij aan het hoofd van de afdeling van propaganda van het centraal comité van de Tsjechoslo- waakse communistische par ty. Na de communistische coup in Tsjecho-Slowakije in 1948 leverde hij kritiek op de partij methoden en werd hij naar Moskou gedeporteerd. Daar werd hij gearresteerd en bracht hij drie jaar door in de Loebianka gevangenis. Na rehabilitatie werd hij direc teur van het filosofisch instu- tuut van de academie van we tenschappen van Tsjecho- Slowakije voordat hy in 1963 naar Moskou terugkeerde. MOSKOU (AFP) - In het eerste vraaggesprek voor de televisie dat hij ooit aan een westelijke journalist heeft toegestaan heeft partijleider Leonid Brezjnew gis teren voor de Franse televisie de grote vraagstukken van de Sowjet-ontspanningspolitiek, de ontwapening en samenwerking met het Westen aangeroerd. Hij zei dat de NAVO voortdurend militaire druk op de S.U. en an dere communistische landen uit oefent en dat het Kremlin daarom zijn strijdkrachten sterk houdt en perfectioneert. Het Kremlin "heeft echter nooit iemand bedreigd en zal dat ook niet doen". Hij vond echter dat de V.S. en West-Duitsland "be paalde krachten" bevatten "die willen terugkeren naar de koude oorlog en internationale span ning". Het Kremlin is daarentegen "be reid tot wederzijdse troepenbe perkingen en andere maatrege len die leiden tot algehele ontwa- zorgen maakt over het peil van de Sowjet-strijdkrachten lijkt dat een reden te meer dat de andere party in ernst gaat trachten de bewapening te beperken en stap voor stap af te gaan op het grote doel van de algemene ontwape ning", aldus Brezjnew. Hy zei dat de Europese veiligheids- conferentie in Helsinki vorig jaar Leonid Brezjnew pening". Brezjnew ontving de journalist op zijn bureau in het Kremlin. Hij bleek goed gezond en op zijn ge mak en sprak langzaam en duide lijk. "Wanneer iemand zich werkelijk menwerking heeft opgeleverd. t)e S.U. "eerbiedigt en houdt de hand aan de overeenkomsten die in Helsinki zijn bereikt" en staat samen met andere communisti sche landen aan de spits bij het uitvoeren van die akkoorden. "Er worden echter steeds pogingen gedaan om de geest en de letter van de slotovereenkomst (van Helsinki) te verminken of die in haar geheel in twyfel te trekken. Dat doen degenen die naar de koude oorlog en de spanning te rug willen". Brezjnew herhaalde zijn verklaring van vorige maand dat de S.U. dit jaar een "zeer goede" oogst heeft, ondanks het slechte weer. "Vorig jaar was de oogst slecht, er was grote droogte. Dit jaar was het weer ons evenmin gunstig ge zind, maar door extra inspanning van de landbouwarbeiders krij gen we een zeer goede graan oogst". In 1975 was die 138 mihoen ton, een derde beneden de raming. Weste lijke landbouwkundigen hebben de oogst voor dit jaar op 205 mil joen ton geschat. Het vraaggesprek vormde de inlei ding van een week aandacht van de Franse televisie voor de S.U., waarin onder meer een uitzen ding vanuit de Kosmonauten- stad, het mus'eum Hermitage in Leningrad en een rechtstreekse uitzending uit het Bolsjoi-theater met een optreden van Mireille Mathieu voorkomen. Het vraaggesprek was niet recht streeks, zoals aanvankelijk ver wacht werd, maar was maanda gavond al opgenomen. BASKISCHE REGERING VEROORDEELT AANSLAG PARIJS (UPI) - De Baskische re- gering in ballingschap heeft giste ren vanuit Frankrijk de terreuractie veroordeeld waarbij maandag in San Sebastian vijf mensen, onder wie het lid van de staatsraad Juan Maria Araluce, werden vermoord. "Geen van de slachtoffers (Juan Maria Araluce, één van koning Juans top-adviseurs inbegrepen) had moeten worden terechtgesteld zonder voorafgaand proces", aldus het communiqué. Volgens het communiqué loopt men het risico dat alle Basken ver antwoordelijk worden gehouden voor de politieke consequenties van een dergelijke aanslag. De Spaanse politie heeft tot dusver meer dan 100 personen aangehou den, onder verdenking dat zij in contact hebben gestaan met de da ders van de aanslag in San Sebas tian. JOHANNESBURG/ SALISBURY (UPI/AFP) - De voorberei dingen voor het beleggen van een constitutionele con ferentie inzake Rhodesië verlopen volgens plan. Zo wel zwarte als blanke Rho- desische leiders hebben in gestemd met een datum en een plaats van samenkomst. Dit heeft de Britse onderminister voor Afrikaanse zaken Ted Row lands in Johannesburg^bekendge maakt. Rowlands heeft samen met zijn Amerikaanse collega William Schaufele een reis van een week gemaakt langs Botswana, Zambia, Mozambique, Tanzania, Rhodesië en Zuid-Afrika. Met de leiders van deze landen bespraken zij het bij eenroepen van een grondwetscon ferentie, als eerste stap naar een zwart meerderheidsbewind binnen twee jaar in Rhodesië. "Het gaat volgens plan voorzover het de voorbereidingen voor de conferentie betreft", zei Rowlands tot verslaggevers, alvorens met Schaufele op het vliegveld Jan Smuts van Johannesburg het vlieg tuig naar Londen te nemen. "Alle partijen hebben ingestemd meteen geschikte plaats waar de conferen tie kan worden gehouden. Ik geloof dat we in positieve zin verslag kun nen uitbrengen". De twee onder handelaars zullen hun respectieve ministers van Buitenlandse Zaken op de hoogte brengen, "maar er moeten nog een of twee gesprek ken worden gevoerd", aldus Row lands. Livingstone Rhodesische parlementariërs heb ben laten weten dat als plaats van samenkomst hoogstwaarschijnlijk de keus is gevallen op Livingstone, een Zambiaanse stad aan de Victoria-vallen in de Zambezi- rivier, langs de grens tussen Rho desië en Zambia. Onzekerheid be staat nog steeds over de agenda van de conferentie. De Rhodesische re gering heeft gezegd dat ze wil pra ten over de vorming van een multi- raciale overgangsregering. Maar premier Ian Smith stelde al op 24 september, bij de aanvaarding van het vredesplan van Henry Kissin ger, dat de grondwet voor een onaf hankelijk, door zwarten geregeerd Rhodesië zal worden opgesteld "in Rhodesië, door Rhodesiërs, voor Rhodesiërs". De zwarte nationalis tische leider Joshua Nkomo gaf te kennen dat het plan van Kissinger is vervangen door een nieuw do cument, meer dan een week gele den opgesteld door de Afrikaanse "front-presidenten" in Loesaka. De nationalisten willen volgens Nkomo dat de conferentie zich te vens bezighoudt met het opstellen van een grondwet. Reis Nkomo, leider van de binnenlandse vleugel van de ANC (Afrikaanse Nationale Raad), is gisteren een reis langs drie Afrikaanse landen be gonnen. Men ziet dit als een poging zijn politieke rivalen te overvleuge len en de belangrijkste leider van de zwarte Rhodesische politiek te worden. Nkomo gaat achtereen volgens naar Zambia, Mozambique en Tanzania voor besprekingen, met regeringsfunctionarissen, on der wie president Samora Machel van Mozambique. Voordat hij naar Loesaka vertrok zei Nkomo dat hij een eenheidspact wilde vormen met Robert Moega- be, de leider van de guerrillastrijd- macht Zipa die zijn hoofdkwartier in het Mozambikaanse Mapoeto heeft. Volgens nationalistische kringen bezit Moegabe meer popu lariteit onder de zwarte Rhodesiërs dan Nkomo of diens grootste poli tieke rivaal, bisschop Abel Moezo- rewa die de buitenlandse vleugel van de ANC leidt. Moezorewa keerde na langdurige afwezigheid afgelopen zondag in Rhodesië te rug. Hij kreeg een tumultueus wel kom van naar schatting 100.000 zwarte aanhangers. Schandaal De ouders van de leerlinj van het befaamde Eton college fron sten gisteren het voorhoofd, toen zij in de krant foto's zagen van een fraaie blonde jongedame die met blote boezem rondwandelde tus sen de leerlingen van het eerbiedwaardige Britse onderwijsinsti tuut. Het bleek niet de opening te zijn van een nieuwe cursus seksuele voorlichting, maar een vrijblijvend aangeboden "verstrooiing", bedacht door een publiciteitsbureau dat de aandacht wilde vesti gen op een nieuwe erotische revue in Londen. De 23-jarige Cher Wood, één van de danseressen van deze revue, was in een zeer doorschijnende cape gehuld het college binnenged rongen, zogenaamd om te protesteren tegen het feit dat op Eton alleen maar jongens worden toegelaten. Op de binnenplaats van het uit 1440 stammende instituut gekomen, liet zij haar cape vallen om de meegekomen fotografen hun werk te laten doen. De woedende directeur riep met spoed de hulp van de politie in, maar toen de politie arriveerde, waren Chet en haar gezelschap al verdwenen. "Het zou van onze kant niet beleefd zijn geweest al te nadrukkelijk te kijken", verklaarde één van de leerlingen. Uit de foto's bleek echter dat lang niet al zyn collega's zo beleefd waren geweest. Bustehouder Een Schotse dokter heeft een bustehouder ontwikkeld die kanker in het eerste stadium registreert. De beha van dr. Hugh Simpson, hoofd-patholoog aan een ziekenhuis in Glasgow en gasthoogleraar aan de universiteit van Minnesota in de Verenigde Staten, is voor zien van gevoelige plekken voor het meten van de lichaamstempe ratuur. Deze vijf sensors tekenen om de tien minuten op een plaats van de borst de temperatuurschommelingen op. Dr. Simpson stelt zich voor dat de vrouw de beha krijgt van een ziekenhuis en hem ongeveer twee weken draagt. Daarna worden de ingewonnen gegevens door een computer verwerkt en kunnen de kankercellen in een zeer vroeg stadium gesignaleerd worden. De elektronische beha van Simpson zou vrijwel niet van een gewone te onderscheiden zijn. De dokter hoopt dat er een gespecialiseerde firma is die de ontwikkelingskosten van 10.000 pond sterling over neemt. Hij schat dat het produkt later voor tussen de 100 en 200 pond sterling gefabriceerd kan worden. Door een paar veranderin gen kan dr. Simpsons bustehouder ook gebruikt worden als anti conceptiemiddel, doordat de sensors zeer nauwkeurig de "veilige" perioae vaststellen. Paleis Koning Chaled Ben Abdel Aziz van Saoedi-Arabië heeft de directie van "Boeing" gevraagd een "Jumbo 747" voor hem te bouwen, die een soort "vliegend paleis" moet worden. De koning wil in het vliegtuig een troonzaal en een operatiekamer. Die is uitgerust met een telecommunicatie-systeem dat per satelliet een verbinding tot stand moet brengen met een ziekenhuis in Cleveland. De Amerikaanse vliegtuigmaatschappij heeft meegedeeld dat zij inderdaad in onderhandeling is met Saoedi-Arabië over de verkoop van een dergelijk "vliegend paleis" voor de Saoedische koning. De Maatschappij, die niet alle details van de voorgenomen installaties verklapte, deelde mee dat het gaat om een "Jumbo 747 SP", een kleinere versie, maar met een grotere actie-radius. Testament Haim Litvinsky is boos en wel zo boos dat hij de rechter heeft gevraagd het testament van zijn overleden broer Abraham ongel dig te verklaren. Abraham heeft in zijn laatste wilsbeschikking broer Haim het bedrag van één Israëlische pond, zijnde iets meer dan 40 cent, nagelaten en de rest van zijn bezit van 10 miljoen pond (meer dan 4 miljoen gulden) aan de dieren van Tel Aviv. Volgens Haim was broer Abraham geestelijk onevenwichtig toen hij zijn testament opstelde. Als het testament rechtsgeldig wordt verklaard, gaat het geld naar de dierentuin van Tel Aviv en naar de plaatselijke vereniging tot bescherming van dieren. In Frankrijk: BRIGHTON (Reuter) - De Britse conservatieven, door hun leiders ervan verzekerd dat zij de macht binnen hun bereik hebben, hebben gisteren gepleit voor drastische vermindering van de overheidsuit gaven, verlichting van de belas tingdruk, minder prijsremmingen en een strenger toezicht op de geld- verschaffing als de manier om het land uit het economische slop te ha len.' "Wij zijn van plan de overheidsuit- jjaven^jrie^yzer^ Margaret Thatcher, leidster van de Britse Conservatieve Partij, zwaait tijdens de opening van het partijcongres in Brighton met een strooien hoed, geleend van één der reclame-meisjes achter haar. laghans regering met geen woord zinspeelt op het vragen van een nieuw, tussentijds mandaat aan het kiezersvolk, is een verkiezingssfeer op het Conservatieve congres dui delijk te onderkennen. Sir Geoffrey Howe stelde vast dat Engelands nationale bestaan zich "in verregaande staat van verval" bevond. Als men daaraan een halt wil toeroepen en nieuwe welvaart scheppen, zei hij, "dan moet het brengen", verklaarde schaduwmi- nister van economische zaken Sir Geoffrey Howe op de eerste dag van het conservatieve partijcon gres in de badplaats Brighton. De voorzitter van de partij, Lord Thorneycroft, riep de afgevaar digde op tot eenheid omdat nieuwe Lagerhuisverkiezingen "op z'n minst tot de mogelijkheden beho ren". tatuur De leiding van de Tory-partij zegt leiders, die een groot deel dat Laboür niet lang meer aan de lands politiek bepalen, verklaarde ondergaan? DiVblijkt" uit" de "rege? Cërbond Barre ja, macht kan zijn. Hoewel James Cal- Hij zei dat de Labourpartij in twee vleugels is uiteengevallen: een marxistische en een "slinkende groep" rond premier Callaghan. De kloof is volgens Sir Geoffrey zo breed, dat zelfs dr. Henry Kissinger PARIJS-(AFP/DPA) - Frankryks ringsverklaring die Barre zes we- haar niet zou kunnen overbruggen. Europese, verdedigings- en veilig- ken na zijn ambtsaanvaarding gis- Grpot-Bnttannie lijdt onder de die- heidspolitiek zal onder de nieuwe teren in de nationale vergadering in handvol vakbonds- regeringsleider, Raymond Barre, Parijs heeft afgelegd. geen echte jiccentyerschuivingen Tot ontsteltenis van de oppositie deze verklaring ADVERTENTIE Hebt u geld nodig dan kunt u dat op verschillende manieren lenen. De ABN kan u helpen de juiste keuze te doen. U weet toch dat de rente op een lening fiscaal aftrekbaar Wilt u graag steeds geld achter de hand voor wat extra's, dan is er het ABN Plan-Krediet. Daarbij kunt u desgewenstversneld aflossen en boven dien weer opnemen wat u hebt afgelost. Of gaat het om het opknappen van uw woning? Dan is een Beter Wonen Kredie natuurlijk het beste. Dat gaat tot f 15.00C en over het aflossen daarvan kunt u max maal acht jaar doen. Wilt u geld voor een eigen huis? Dan heeft de ABN voor u een hypotheek. De ABN overlegt graag met u welke manier voor li de beste is. niet de vertrouwenskwestie. Deze zal hy in de komende week bij de indiening van een wetsontwerp tot wijziging van de begroting 1976 stellen. De linkse oppositie kon digde gisteren aan dat zij dan een motie van, wantrouwen zal indie- Het belangrijkste deel van zijn ver klaring wijdde Barre aan het op 22 september door de regering inge diende anti-inflatieplan. Volgens Barre heeft de overmatige stijging van de inkomens en kosten de investeringsmogelijkheden kleiner gemaakt. Bovendien heeft Frankrijk sedert het begin van het jaar een tekort op de buitenlandse handelsbalans van zeven miljard francs (ca 3,5 miljard gulden). Hij onderstreepte dat hij bij het verbeteren van de economische si tuatie hechtte aan het gebruik ma ken van de klassieke methodes waarmee regeringen "met een zeer gevarieerde politieke horizon" zoals de Duitse socialisten, de Ja panse liberaal-democraten en de Britse Labourpartij resultaten hebben geboekt: "Allen hebben maatregelen op hetzelfde gebied genomen: begroting, krediet, prij zen en lonen". Over de defensie verklaarde hy dat Frankrijk autonoom zijn beslissin gen zal blijven nemen en de midde- len zal houden om deze uit te voe ren. De inspanningen tot handha ving en verbetering van de kern bewapening zullen worden voort gezet. Hij deelde mee dat het begro tingsaandeel voor defensie zal stij gen van 17,06 procent nu tot 20 pro cent in 1982.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 9