Japanse prentenboek
GELE
SPIN
TÏÏMIFI
ga'
kong-
ASTERIX
IN
HISPANIA
DË
WOENSDAG 6 OKTOBER 1976
U zult zich vermoedelijk afvra
gen wat ik gemeen heb met de
acteurs Jenny Arean, Yoka
Berretty, Ronnie Bierman,
Jos Brink, Jacques Com
mandeur, Hans Dagelet, Lex
Goudsmit, Jules Hamel, Leen
Jongewaard, Wim Kouwen-
hoven, Jeroen Krabbé, Jan
Lemaire, Ton Lutz, Pierre
Mijin en Huib Orizand, be
halve onze gemeenschappe
lijke interesse voor goed to
neel? Wat drijft mij op één
hoop met schrijvers als Ernst
van Altena, H. C. ten Berge, J.
Bernlef, Gerrit Kouwenaar,
Jaap van der Merwe'en Jaap
Walvis, behalve ons aller be
langstelling voor een goed
boek? Welke verwantschap
heb ik met muzikanten als
Louis Andriessen, Frans
Bruggen, Mischa Mengelberg
en Reinbert de Leeuw, be
halve onze dorst naar een
goed stuk muziek? Wat is het
aanrakingsvlak tussen mij en
zulke verdienstelijke beel
dende kunstenaars als Her
man Eerserik, Charles Eyk,
Yvonne Kracht en Marte Ro
ling, behalve onze liefde voor
het schilderij an sich? Wat, zo
zult u zich misschien afvra
gen, heb ik te maken met de
jurist Paul Litjens, en bij
voorbeeld Mieke Sterk, Jan
Timman en Ton Sijbrands,
want ik kan noch hockeyen,
noch hordenlopen, noch
schaken, noch dammen. Ik
zal het u vertellen: wij allen
zitten met nog een dikke
tweehonderd nette Neder
landers in het voorlopig ko-
mitee van aanbeveling, dat
zich achter de Stichting
Anti-apartheidsbeweging
Nederland stelt, die samen
met het medisch Komitee
Angola in november een na
tionale actie zal 1
politieke en materiële steun
aan de bevolking van zuide
lijk Afrika.
Eerste vraag: wat is zuidelijk
Afrika precies? Een redactie
lid van het NOS-journaal
meende, dat met zuidelijk Af
rika de door blanken gere
geerde landen Rhodesië,
Namibië en Zuid-Afrika wor
den bedoeld, die zich tegen de
vijf zogeheten "frontlijnlan-
den" opstellen, - en omge
keerd. Tot iemand van ANP-
buitenland zei dat op het
ogenblik onder zuidelijk Af
rika "in engere zin" alleen
Zuid-Afrika, Namibië en
Rhodesië (of Zimbabwe)
wordt verstaan, en Paul van 't
Veer, politiek commentator
vn de VARA, wees er op dat
het een term is die misschien
pas een jaar of vijf bestaat,
oorspronkelijk behalve
Zuid-Afrika, Rhodesië en
Nambië ook Angola en Mo
zambique, en Zambia en
Botswana omvatte, maar dat
in het spraakgebruik alleen
de drie blank-geregeerde lan
den zijn overgebleven, die nu
tegenover de vijf zogeheten
"frontlijnlanden" staan, te
weten (in volgorde van inwo
nerstal): Tanzania (14,5 mil
joen), Mozambique (7,5 mil
joen), Angola (5,6 miljoen),
Zambia (4,5 miljoen) en
Botswana (800.000). de cijfers
zijn van 1973. De term "zuide
lijk Afrika" is in feite net zo
vaag als de term "het
Midden-Oosten", die in de
Tweede Wereldoorlog door
de Engelsen werd gecreërd
toen zij een Eastern Com
mand oprichtten. Aldus Paul
van 't Veer.
Tweede vraag: als men zegt po
litieke en materiële steun te
willen verlenen aan de bevol
king van zuidelijk Afrika, dan
bedoelt men dus niet zozeer
de blanke bevolking aldaar,
neem ik aan, maar de zwarte
en gekleurde bevolking. Een
billijke eenzijdigheid, dunkt
me, want in Zuid-Afrika is er 1
blanke op 4 Bantoes, in Rho
desië is er 1 blanke op 20 Ban
toes, en in Namibië of
Zuidwest-Afrika (dat door
Zuid-Afrika gecontroleerd
wordt) is die verhouding 1 op
6. De actie zal worden ge
voerd onder het motto Angola
bevrijd, vrijheid voor zuide
lijk Afrika, en daar komen
ook nog drie leuzen bij: "on
voorwaardelijke steun aan de
vrijheidsstrijd in zuidelijk Af
rika" (dat lijkt me juist),
"Geen Nederlandse steun aan
de racistische regimes" (dat
lijkt me heel redelijk), en
"Vrijheid voor alle politieke
gevangenen in Zuid-Afrika,
Namibië en Zimbabwe" (dat
lijkt me vanzelfsprekend).
Derde vraag: hoe zit het eigen
lijk met de politieke'gevan
genen in de vijf frontlijnlan
den, Tanzania, Mozambique,
Angola, Zambia en Bots
wana? Het motto en de leuzen
zijn nogal algemeen gehou
den ("zuidelijk Afrika", "de
rascistische regimes"), be
halve in de laatste leus, waar
het verlangen naar vrijheid
voor "alle politieke gevange
nen" uitdrukkelijk gespecifi
ceerd wordt: Zuid-Afrika,
Namibië en Zimbabwe. Kom
jongens, zou ik zeggen, niet zo
preuts. Laten we meteen de
politieke gevangenen van de
vijf frontlijnlanden erbij ne-'
men, want die landen heeft
Amnesty International ook
op de korrel, al gaat het om
tientallen en niet om honder
den of duizenden, - dat moet
je ze nageven. Wat let ons of
we maken van die laatste
leuze "Vrijheid voor allé poli
tieke gevangenen in zuidelijk
Afrika", dan kan iedereen op
eigen gevoel het door hem
gewenste aantal landen invul
len. NICO SCHEEPMAKER
Gesleten en beschadigde drukken
willekeurige Japanse, prenten
konden kunstenaars als Van Gogh
toch sterk inspireren door de spe
ciale schoonheid van hun vormen
taal. Tegenwoordig zijn er ongeteld
veel boeken met afbeeldingen, die
ons gelegenheid geven ook de zeld
zaamste en kostbaarste drukken te
bestuderen. In een opzicht wint een
nieuwe goedkope (f24,50) uitgave
van Unieboek BV te Bussum het
van de meeste van die boeken. Het
formaat is zo groot, dat bijna alle
prenten op ware grootte gerepro
duceerd konden worden.
De uitvoerige beschrijving van elk
blad in "Japanse prenten" maakt
dit boek tot een goede inleiding.
Behalve op de voorstelling - die in
derdaad nogal wat uitleg behoeft -
wordt ook op technische finesses
ingegaan die zelfs in de kleurend
rukken niet alle tot hun recht kun
nen komen. Daar zouden een an
dere papiersoort en een onbetaal
baar drukprocedé voor nodig zijn.
Behalve een algemene inleiding wil
het boek ook een hulpmiddel zijn
voor degenen, die nog niet al te
dure bladen willen kopen. Daarom
ligt de nadruk niet op de zeer zeld
zame, vroege prenten in zwart-wit
en zijn meer dan gewoonlijk 19de
bladen gereproduceerd.
Uit museumcollecties worden al
tijd maar heel tijdelijk en met mate
dergelijke prenten tentoongesteld,
omdat ze anders door het licht ach
teruitgaan Voor het genieten van
deze kunst zijn we verder op boe
ken als dit van Richard Illing aan
gewezen. Hoewel in ons land ook
voorstellingen van het geslachts
verkeer gepubliceerd mogen wor
den - en hoewel die in de Japanse
prentkunst veel voorkomen - zijn
ze in deze keuze niet opgenomen.
De uitgave is namelijk een co-
produktie, die ook verkocht moet
kunnen worden in landen waar
zulke voorstellingen nog worden
geweerd.
Ter gelegenheid van 75ste sterfdag
Verdi-gala in concertgebouw
AMSTERDAM - In het Amster
damse Concertgebouw wordt op
zaterdagavond 16 oktober een
gala-concert gegeven ter nagedach
tenis van de Italiaanse componist
Giuseppe Verdi, die 75 jaar geleden
overleed. Het Concertgebouwor
kest zal op dit Verdi-gala onder lei
ding van de vermaarde Italiaanse
dirigent Riccardo Muti de Messa da
Requiem uitvoeren. Behalve het
Groot Omroepkoor en het Neder
lands Vocaal Ensemble werken aan
dit bijzondere concert mee de sop
raan Ileana Cotrubas, de alt Julia
Hamari, de tenor Veriano Luchetti
en de bas Ruggero Raimondi.
"De Scherf', Nassaulaan 41,
Oegstgeest, tel. 150220. Ans v. d. Hei-
de-Kort exposeert eigen werk glasbui-
gen, houtwerk, tegels en mozaïeken.
Galerie Van der Vlist
Botermarkt 3. Expositie Marjon de Wit
en Andries Beeftink - aquarellen, Piet
Gertenaar - schilderijen en Hans Kar-
reman - edelsmeedwerk. Tot 30 sept.
Geopend di. t.m. za. van 10-17 uur, do.
tot 21 uur.
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28).^Werkd 10 uur voortn.-5 uur
Art Gallery Gerard, Rijksstraatweg 358,
Wassenaar. Najaarstentoonstelling 1976.
Van 18 sept. t/m 3 okt., dag. geopend van
11-17 uur, zo. van 13-17 uur.
Galerie Ja, Sportfondsenbad Wassenaar.
Tentoonstelling Els de Haas - schilderij
en, Frans de Haas - schilderijen en pren
ten, Gerard Lutz - tékeningen en Peter
van der Meer - brohsplastieken. Van 16
sept. t/m 3 okt., geopend do. t/m zo. van
10-17 uur, woe. van 20-22 uur.
Galerie Pulchri Studio, Passage 10,
Oegstgeest. Tentoonstelling Jos van den
geopend van 10-16 uur (zo. gesloten).
De Lakenhal, Oude Singel 28-32. Ten
toonstelling van de Stichting Openbaar
'Kunstgebit. Van 25 sept. t/m 7 nov., dag
geopend van 10-17 uur, zo. van 13-17
ARS, Pieterskerkgracht 9. Tentoonstel
ling van schilderijen, grafiek en kera
miek van leden van de Kunstkring
Voorschoten. Van 18 sept. t/m 3 okt.,
geopend ma. t/m do. van 14-17 en
19.30-21 uur, vr. van 14-17 uur, za. en zo.
van 12-16 uur
Galerie 't Straatje, Nieuwstraat 23.
Handgeknoopte wand- en vloerkleden.
Tot 30 okt.
(KLEINE VAART)
Carebeka-7 4 vn Rotterdam nr Belfast,
Comelia-B-4 5 50 z Venetië nr Porto
Marghera,
Daniel pass 5 Kp. Villano nr Limerick,
Dutch Glory 4 vn Rotterdam nr Gothen
burg,
Dutch Mate 5 vn Rotterdam nr Imming-
Mare Altum 5 te Rotterdam,
Tycha 5 vn Vlissingen nr Londen.
(GROTE VAART)
Aalsum 4 330 nw Flores nr Canada.
Abel Tasman 4 280 w Walvisbaai nr
Zeebrugge,
Algol 4 250 zzw Canarische Eilanden nr
Vitoria,
Aludra 4 vn Santos nr Buenos Aires,
Amstellaan 4 vn Gladstone nr Singapo-
Antilla Bay 4 220 z AQABA nr Perzische
Golf,
Atlantic Crown 4 vn Le Havre nr New
York,
Banggai 4 ten anker Dar es Salaam,
Batjan pass 30 Kp Guadafui nr Suez,
Bilderdijk pass 4 Key West nr Houston,
Britsum 4 270 zo Salina nr Chiba,
Chevrop Amsterdam 4 1300 wzw Pa-
Coral Rubrum 4 95 zo Madura nr Santos,
Dallia 4 vn Portland nr Willemstad,
Daphne 4 rede Curasao.
Diadema 4 150 zzo Santo Domingo nr
Portland,
Dione 5 vn Pulau nr Mena,
Docklift II 5 vn Jubail nr Damman,
Farmsum 4 130 no Pitcairn nr Bumside,
Ganymedes 5 vn Rotterdam nr Antwer-
Hercules 4 te Belize,
Kelletia 4 100 no Okinawa nr Kobe,
Kermia 4 vn Ardrossan nr Teesport,
Leuve Lloyd 4 330 no Hobart nr Tauran-
Loire Lloyd 4 vn Juaymah nr Suez,
Madison Lloyd 4 vn Marseille nr Barce-
Marne Lloyd 5 te Parangua,
Mersey Lloyd 4 175 w Rarotonga nr
Noumea,
Musi Lloyd 5 te Balbao,
Mytilus 4 330 ono Beira nr Perzische
Golf,
Neder Lek 4 350 nw Buena Ventura nr
Papeete,
Ned lloyd Delft 4 200 zo Saigon nr Hong-
Nedlloyd Kimberley 5 te San Francisco,
Nedlloyd Nile 4 vn Le Havre nr Rotter-
Neptunus 4 vn Amsterdam,
Philippia 4 vn Piney Point nr Curasao,
Putten 4 225 z Dakar nr Engeland,
Salland 4 vn Santo Domingo nr Port au
Scheldeborg 4 te Amsterdam,
Straat Agulhas 4 vn Cebu nr Singapore,
Straat Amsterdam 5 te Auckland,
Straat Bali 5 380 zo Port Moresby nr Sin
gapore,
Straat Colombo 5 200 zw Adelaide nr
Mauritius,
Straat Florida 4 te Duabi,
Straat Forcados 6 te Abu Dhabi verw.,
Straat Fremantle 5 te Bangkok,
Straat Fukuoka 4 rede Lagos,
Straat Hobart 4 540 n Tristan da Canha nr
Santos,
Straat Lagos 5 te Singapore,
Straat Nagasaki 4 630 zw Riego Garcia nr
Kobe,
Straat van Diemen 4 vn Kaapstad nr
Ulysses pass 4 Trinidad nr New Orleans,
Walcheren pass 4 Belle Isle nr Gdynia,
Wonosari 4 vn Talcahuano nr Tauranga,
Zuiderkerk 4 vn Hongkong nr Shanghai.
(9uc/ &L
teiiim
6 OKTOBER 1976
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- De tentoonstelling te Phila
delphia, die nu 119 dagen open
is geweest, heeft reeds bijna zes
millioen bezoekers getrokken,
die bijna drie millioen dollars
aan entrée hebben betaald. Het
getal bezoekers is nu reeds veel
grooter dan het te Weenen was.
Den 1 Oden Novem ber zal de ten
toonstelling gesloten worden.
Eind September, op
Pennsylvania-dag - het eeuw
feest van de geboorte van den
Staat van dien naam - bedroeg
het aantal betalende bezoekers
257.000. Des avonds was er eene
illuminatie, besloten door een
prachtig vuurwerk. Dit vuur-
werk werd ontstoken op
Georges-hill en kon door meer
dan een half ijiillioen toeschou
wers, binnen en buiten het ter
rein, worden genoten. Tal van
vereeniQingeh hielden optoch
ten met banieren en muziek.
Van de spoorwegen werd het
uiterste gevergd om alle belang
stellenden te vervoeren. Er was
geen voertuig of het was in be
slag genomen voor het transport
van en naar de stad.
- De Pruisische 'minister van
koophandel heeft het gewijzigd
reglement voor de Berlijnsche
Beurs goedgekeurd. Krachtens
deze wijziging zal het bezoek
aan de Beurs aan bepaalde per
sonen verboden zijn, zooals aan
hen die, ingeval van faillisse
ment, hunne schuldeischers
door onderhandsche maatrege
len benadeelen, of in zaken van
handel niet aan hunne verplich-
tingen voldoen. Voorts zal het
bezoek worden ontzegd aan hen
die zich ter Beurze schuldig ma
ken aan beleedigingstoring der
orde of verspreiding van val-
sche geruchten. De uitsluiting
duurt in deze gevallen minstens
drie dagen en hoogstens een
jaar.
Vijftig jaar geleden:
- De Koning van Engeland heeft
den vermaarden vlieger Cob-
ham benoemd tot Commandeur
der Orde van het Brit sche Rijk.
Ook Cobhams mechaniciens
kregen onderscheidingen uit
handen van sir Samuel Hoare,
den minister van Luchtvaart.
De dertigjarige Cobham heeft
reeds 300.000 mijlen gevlogen,
p.m. een vlucht van 17.000 mij
len naar Rangoon en terug in
1924 en eenzelfden afstand naar
Zuid-Afrika en terug in 1925.
Thans heeft hij 28.000 mijlen ge
vlogen naar Australië en terug.
PANDA EN DE GOUDDORST
40-134 Tegen de avond keerde Panda ontmoedigd van de stad terug.
Het valt niet mee om een leerzaam baantje te vinden,"mompelde hij.
"Maar ik geef het niet op. Morgen is er weer een dag en dan ga ik het weer
proberen. Maar nu ga ik lekker een beetje televisie kijken."
Dat konwant toen hij weg was had Jollipop de woonkamer weer op orde
gebracht. De stof was afgenomen, de electrische draden waren wegge
haald, en over het gat in de vloer had de bediende enkele planken gelegd
zodat niemand er per ongeluk in kon vallen. Daarom kon Panda er
gezellig bij gaan zitten, nadat hij de televisie had aangezet en de
nieuwsdienst te zien kreeg Maar die gezelligheid duurde alleen maar tot
het eind van dat programma.
"En tenslotte hebben we dan een nieuwtje waar u van op zult kijken,"
sprak de nieuwslezer op olijke toon. "In de heuvel van Hobbeldonk is
goud te vinden. Ja, ja - hebt het goed gehoord: goud!"
KIP MET
NOTEN
Vraag uw polier een
flinke braadkip voor u
te ontbenen - of koop
iet al te droge
twee eetlepels
(kies het liefst
een Japans merk), 1
theelepeltje gember
poeder, 2 uitgeperste
teentjes knoflook, 1
theelepel suiker en wat
Klop nu 3 eieren los,
voeg er 2 eetl. gezeefde
bloem bij en roer tot u
een mooi dik beslag
krijgt. Hak anderhalf
ons walnoten of walno
ten én hazelnoten fijn en
doe die bij het beslag.
Haal de stukken kip
door het notenbeslag en
bak het in hete zonne
bloemolie.
FRED BASSET
r\lAAK Kuwr AJIE-r i/etWACH7-E/0
ovr De «ece (Mepecd eelaw;
JstEt-uw^j i/ooe oou tt
PEoBCEGEAj ne^er---
weer it
£A/\i NIE.T EEAJS
fiEj£.ssj ea! or H Er
wesrEt^ic wacfpoajo
ZvitLL- VAlArVLd. pi g
Dg
avonturen
van
Jommeke
Deze moet Ik nemen
Vanavond aJs het
donker rs klim ik
on gezien aan boord
Agenda
LUXOR - "Sartana regelt hier de begra
fenis", dag. 2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. 2.15,
4.30 enz., 14 jaar.
CAMERA - "It's alive", dag. 7.00 en 9.15
uur, 18 jaar. Kindermatinee - "Pop-
peye's grote lachparade", dag. 2.30, zo.
2.00 en 4.15 uur. Nachtvoorstelling -
"Repulsion", vrij. en zat. 11.30 uur, 18
jaar.
LIDO - "The Missouri breaks", dag. 2.30,
7.00 en 9.15 uur, zo. en 4 okt. 2.30,4.45 uur
STUDIO - "Monty Python en de heilige
graal", dag. 2.30,7.00 en 9.15 uur, zo. en 4
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13 00
Uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoekuur
13.45-14 30 uur Avondbezoeken
1.30-1930 uur. Kinderafdeling dage-
oktober ook 4.45 t
14 i;
TRIANON - "Max Havelaar", dag. 2.00
en 8.00 uur, 14 jaar.
REX - "Pornomei^jes van de onderwe
reld". dag. 7.00 en 9.15 uur, 18 jaar. Kin
dermatinee: "Robin Hood", zat., 20 ma.
en woe. 2.30 uur, zo. en ma. ook 4.30 uur.
Nachtvoorstelling - "Horror hospital",
vrij. 11.30 uur, 18 jaar.
toig.
arnt Elizabeth-ziekenhuis volwassenen
dagelijks van 14.00-14.45 uur en van
18.30 tot 19.30 uur; klasse-afdelingen ook
11.15 tot 12.00 uur. Kraamafdeling: dag.
van 11.15 tot 12.00 uur (alleen voorecht-
gen.)v. 15.00 tot 16.00 uur en van I8.30tot
19.30 uur. Laatste kwartier middag- en
avondbezoek babyshow. Kinderafde
ling dag. 15.00 tot 18.30 uur. CCU (hart-
bewaking) dag. van 14.15 tot 14.45 uur en
van 19.00 tot 19.30.
Sport-Medisch Adviescentrum Süreek-
uur, do. 19.30-20.30 uur in het St.
Elisabeth-Ziekenhuis.
Endegeest dinsdag en vrijdag 13-14.30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klasse: de gehele dag.
Annakliniek:
Klasse afdeling van 13.00-14.30 uur van
1*8.30 tot 20.00 uur
Derde klasse bezoekuur Van 13 00-14.00
uur en 18.30-19.30 uur.
Kinderzaal: van 13.00-14 00 uur. Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.30-19.30 uur.
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag'
14 15-15.00 uur.
18.30-19.30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voof ou-
Maandag tlm vrijdag:
18.30-18 45 uur.
Zaterdag en zondag:
14.45-15*00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door
lópend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur.
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur.
18.30-19.00 uut
Alphen aan den Rijn
Rijnoord' le en 2e klas 11-11.30; 13.30
14.15 en 18.30-19.30 uur; 3e kla$ 13 30-
14.15 en 18.30-19 30 uur; Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafidehng 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30 'üur.
Geluidshinder Schiphol'
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphor kunnen
dag en nacht wor Jen 'gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
