r/l
Moordaanslag op
Spaans kopstuk
wekt beroering
DEBAT FORD
CARTER OOK
HIER OP TY
Kohl zet liberalen onder druk
Actie vrijlating Indonesische gevangenen
\baf> 3
1
Amerikaanse
minister
stapt op na
beledigende
uitspraken
over negers
In het weekend koken
maakt nog geen moeder van u,
meneer.
Verenigde Staten
handhaven doodstraf
DINSDAG 5 OKTOBER 1976
AMSTERDAM (SP) - Terwyl offi
cieel verklaard wordt dat het
probleem van de politieke ge
vangenen eind volgend jaar "tot
een oplossing zal wonien ge
bracht" brengt de Indonesische
regering in het geheim politieke
gevangenen over naar het "ge
vangeniseiland" Boeroe in de
Molukken. Het aantal politieke
gevangenen op het eiland is
daardoor al gestegen tot 14.000.
Dit zegt Amnesty International, de
organisatie die zich inspant voor
verbetering van het lot van poli
tieke gevangenen overal ter we
reld. Volgens Amnesty is de In
donesische regering van plan
voor het eind van volgend jaar in
totaal 20.000 gevangenen naar
Boeroe over te brengen, waar zij
volkomen geïsoleerd van de bui
tenwereld en onder slechte om
standigheden in een aantal kam
pen hun leven moeten slijten,
zonder enig toekomstperspec
tief.
Want alle gevangenen behoren tot
de zogenaamde B-categorie. Dat
zijn mensen die verdacht worden
van indirecte betrokkenheid bij
de mislukte staatsgreep van 1965,
waarbij de regering toegeeft dat
er geen voldoende bewijzen zijn
voor een berechting, die dan ook
uitblijft.
Bovendien is de regering in Dja
karta volgens Amnesty bezig
langzamerhand deze mensen aan
de belangstelling van de publieke
opinie te onttrekken, door ze in
plaats van gevangenen „transmi
granten" te noemen, mensen die
naar Boeroe "overgeplaatst"
worden, om dit eiland "in cultuur
te brengen".
Deze ontwikkelingen zijn voor
Amnesty aanleiding een nieuwe
actie te gaan voeren voor de ge
vangenen op Boeroe, nadat vorig
jaar, ter gelegenheid van de
tiende verjaardag van de staats
greep al een grote actie voor de
volgens Amnesty ongeveer
100.000 politieke gevangenen in
heel Indonesië werd gehouden.
Hulpmiddel bij deze actie is onder
meer een film, die aan de hand
van oud archiefmateriaal is sa
mengesteld in opdracht van de
Westduitse afdeling van Amnes
ty. In deze film wordt op schrij
nende wijze het lot van de door
velen vergeten of miskende aan
wezigheid van zovele zonder
vorm van proces geïnterneerde
Indonesiërs naar voren gebracht
De gevangenen op Boeroe moeten
landarbeid verrichten, waarvan
de opbrengst niet henzelf ten
goede komt, maar vaak voor de
export dient. Daarnaast moeten
zij zien in hun eigen levenson
derhoud te voorzien, want voor
zover familieleden voedsel of an
dere zaken kunnen sturen, wordt
dat vaak door de bewakers inge
houden. Medische verzorging is
er niet of nauwelijks en hoewel de
gevangenen officieel mogen cor
responderen, komen brieven of
nooit of met een half jaar vertra
ging aan, aldus Amnesty.
De gevangenen mogen familiele
den naar Boeroe laten overko
men, maar zij maken daar haast
geen gebruik van, omdat de
vrouwen en kinderen het barre
leven van de gevangenen moeten
delen en zelfs in feite gevangenen
worden, omdat terugkeer naar
bijvoorbeeld Java niet mogelijk
is. Amnesty beschouwt de po
gingen van de Indonesische rege
ring om familieleden over te ha
len naar Boeroe te gaan boven
dien als een poging de verban
ning van de gevangenen naar het
afgelegen eiland een nog perma-
nenter karakter te geven.
Beloften over vrijlating van groe
pen politieke gevangenen zijn in
de ogen van Amnesty een rook
gordijn, voor de recente en nog te
volgen transporten naar Boeroe.
Amnesty vestigt mede door de nu
in Nederland uitgebrachte film er
ook de aandacht op dat de Indo
nesische regering zijn politieke
gevangenen onder merkwaar
dige motieven vasthoudt.
Juan Maria de Araluce y Villar
Frankrijk wil
praten met
alle leiders
van Libanon
PARIJS/BEIROET (Reu-
ter/UPI/AFP) - De Franse regering
is bereid tot gesprekken met de lei
ders van alle belangrijke Libanese
partijen, als die naar Parijs komen
om te praten over het Franse aan
bod een eind te helpen maken aan
de 18 maanden oude burgeroorlog
in Libanon. Dat hebben Franse re
geringsfunctionarissen gisteren
gezegd.
De zegslieden drukten de hoop uit
dat de rechts-christelijke partij in
het Libanese conflict het voorbeeld
zou volgen van de linkse voorman
Kamal Joemblatt, die zondag in Pa
rijs heeft gesproken met Frankrijks
president Giscard d'Estaing en
diens minister van Buitenlandse
Zaken, Louis de Guiringaud. Maar
rechtse leiders hebben inmiddels
Joemblatts inspanningen in Parijs,
een zuiver Libanese vredesconfe
rentie zonder aanwezigheid van de
Palestijnse partij in de burgeroor
log te regelen, futielgenoemd.
Volgens Frankrijk moet het
probleem-Libanon in drie stadia
worden aangepakt, aldus de rege-
ringszegslieden. De eerste fase zou
bestaan uit gesprekken tussen de
Libanezen om onderling binnen
landse vraagstukken te regelen.
Vervolgens zou een bijeenkomst
moeten plaatsvinden van Libane
zen en Palestijnen met als onder
werp de Palestijnse status en tens
lotte een ontmoeting worden gere
geld tussen Libanezen en Syriërs
met als gespreksthema de Syrische
militaire tussenkomst.
Gisteren werd in Libanon toch nog
gevochten. In de buitenwijken
SAN SEBASTIAN (UPI/Reuter) - Bij de zwaar
ste aanslag in Spanje sedert de moord op premier
Luis Carrero Blanco bijna drie jaar geleden zijn
gisteren in San Sebastian een lid van de kroon
raad, zijn chauffeur, twee politie-officieren en de
chauffeur van een volgauto omgekomen.
De auto van de 59-jarige Juan Maria de Araluce Villar en de
begeleidende politie-wagen, werden met automatische pis
tolen onder vuur genomen. Premier Adolfo Suarez heeft
onmiddellijk zijn kabinet bijeengeroepen ter bespreking
van de aanslag die werd uitgevoerd volgens het patroon dat
de Baskische afscheidingsbeweging ETA volgt.
Na een spoedvergadering van het
kabinet die 50 minuten duurde, zei
de minister van Binnenlandse Za
ken, Rudolfo Martin Villa, in een
televisietoespraak tot de bevolking
dat de regering legereenheden zal
inschakelen om de politie te helpen
bij het opsporen van de moorde-
Hij zei dat de regering "met grote
vastberadenheid" zal optreden om
de openbare orde te handhaven.
Tegelijkertijd zal de regering
voortgaan met haar plannen voor
democratisering. Terwijl de minis
ter sprak had de premier een on
derhoud met koning Juan Carlos.
ETA
In een anomiem telefoongesprek
met het in San Sebastian verschij
nende dagblad "La Voz de Espana"
heeft ETA de verantwoordelijkheid
voor de moord op Araluce opgeëist,
degene die opbelde, noemde zich
"vertegenwoordiger van de ETA"
en zei dat zijn organisatie zojuist de
voorzitter van de provincieraad en
zijn waakhonden nad gedood.
Het nieuws van de aanslag heeft in
Madrid sensatie verwekt. Vooral
was men verbaasd omdat de Baski
sche organisatie op een bijeen
komst in het Franse Saint Jean de
Uuz had aangekondigd dat zij de
^Wapende aanvalsstrijd zou opge-
JtB en dat zij afzag van aanslagen
«gen personen of militairen.
In kringen van deskundigen op het
gebied van Baskische kwesties
meende men dat dit het standpunt
van de meerderheid in de organisa
tie was maar dat het een splitsing
teweeg had gebracht en dat com
mando's hadden besloten hun ge
wapende aanvallen voort te zetten.
i Venetië, nadat zware regenbuien de straten
een periode van groeiende poli
tieke druk en straatonrust in het
na-Franco-tijdperk. Verwacht
werd dat hij ernstige consequenties
zou hebben. Politieke kringen slo
ten de mogelijkheid niet uit dat het
democratiseringsprogramma ver
traagd zou worden of tot stilstand
zou komen.
Rechtse Franco-getrouwen, die
nog machtige posities in het leger
en het bestuur bekleden, verzetten
zich tegen democratisering omdat
deze volgens hen chaos zal veroor
zaken.
Kroonraad
Araluce werd vermoord op een
kruispunt in het centrum van de
stad in de buurt van zijn huis. De
daders vluchtten in een witte auto
die later leeg op 200 meter van de
plaats van de schietpartij werd ge
vonden. De rechtse Araluce was
een van de 17 leden van de kroon
raad, het hoogste adviesorgaan in
Spanje, dat de koning raad geeft in
zaken zoals de keuze van het hoofd
van zijn regering. Hij was ook voor
zitter van de raad van de Baskische
provincie Guipuzcoa, waarvan San
Sebastian de hoofdstad is.
Beiroet werd machinegeweervuur Na een reeks aanslagen door de
uitgewisseld. ETA in Baskenland vorig jaar kon-
De belangrijker fronten, ten oosten digde de regering voor drie maan-
en ten zuiden van Beiroet, waren den de uitzonderingstoestand af.
echter rustig. De aanslag van gisteren kwam in
Premier China
zou een zoon
van Mao zijn
TAIPEH (UPI) - Een voormalige
Chinese communistische partij
functionaris, die naar Taiwan is
uitgeweken, heeft gisteren in een
artikel in één van de grootste dag
bladen in Taipeh geschreven dat
premier Hua Kuo-feng de zoon is
van wijlen partijvoorzitter Mao
Tse-toeng.
Wang Hun, die 12 jaar als politiek
commissaris in het Chinese leger
diende alvorens hij in 1974 uitweek,,
zei dat Hua's ware naam Mao Yen-
lung is, de jongste van Mao's drie
zonen uit een vroeger huwelijk.
"Eerst", aldus Wang, "hechtte ik
aan de verhalen geen geloof, maar
later raakte ik overtuigd dat zij juist
waren door Hua's gelijkenis met
Mao en zijn snelle promotie in de
communistische hiërarchie."
De jongste zoon werd vermist na de
dood van zijn moeder toen zijn va
der nog werd opgejaagd aldus
Wang.
WASHINGTON (SP) - In San
Francisco wordt morgena
vond het tweede grote televi
siedebat gehouden tussen
Gerald Ford en Jimmy Car
ter, de twee kandidaten voor
de Amerikaanse presidents
verkiezingen van 2 novem
ber. De NOS zendt dit zater
dag 9 oktober op Nederland I
van half vijf tot tien voor half
zeven uit.
Het debat heeft ditmaal de bui
tenlandse politiek en de de
fensie als uitgangsbasis. Car
ter, die in de opiniepeilingen
bij het vorige duel over bin
nenlandse aangelegenheden
en economie een kleine ne
derlaag leed tegen president
Ford, bereidt zich duchtig
voor op de strijd van morgen.
Hij heeft zondag urenlang van
gedachten gewisseld met
James Schlesinger, de vroe
gere minister van Defensie,
die vorig jaar door president
Ford is ontslagen omdat hij
vond dat er te weinig geld
werd uitgetrokken voor de
fensie. Schlesinger zou ook
zijn weggewerkt omdat hij
voortdurend overhoop lag
met minister van Buiten
landse Zaken Henry Kissin
ger, maar officieel is dat nooit
toegegeven.
Het feit, dat Jimmy Carter bij
Schlesinger heeft aangeklopt
zou de conclusie wettigen, dat
hij in het debat een "harde
lijn" zal gaan aanhangen. De
laatste tijd heeft Carter in zijn
campagnetoespraken laten
horen, dat hij niet zo gebrand
is op de "detente", de ont-
spanningspolitiek met de
communistische landen, die
Kissinger aanhangt en hij
voerde vooral veel bezwaren
aan tegen het Europese vei
ligheidsverdrag van Helsinki.
Maar The Washington Post
weet te vertellen, dat Jimmy
Carter contact heeft gezocht
met Schlesinger op aanraden
van Richard C. Holbrooke,
een van zijn adviseurs voor
buitenlandse politiek. Hol
brooke is een aanhanger van
de ontspanningspolitiek. Hij
was by het gesprek tussen
Carter en Schlesinger aanwe-
Vandaag scherpte Carter zich
opnieuw de hele dag met bij
zondere adviseurs op het de
bat en hij zal daar ook morgen
mee verder gaan. Hij zegt dat
hij met verlangen naar de
ontmoeting met Ford uitziet,
dat hij zich nergens over on
gerust maakt en dat hü hele
maal klaar is voor de strijd.
In de regels van het debat ko
men geen veranderingen. Het
wordt geleid door Pauline
Frederick, de correspondente
bij de Verenigde Naties voor
National Public Radio. In het
panel zitten de dagbladjour
nalisten Max Frankel van The
New York Times en Henri
Trewitt van The Baltimore
Sum en Richard Valeriani, de
man die Buitenlandse Zaken
doet voor het televisiestation
NBC.
Enoch Powell
in opspraak
LONDEN (Reuter, DPA) - De
rechtse politicus Enoch Powell, die
in Engeland al vaak voor opschud
ding heeft gezorgd met omstreden
uitspraken over rassenproblemen,
heeft gisteren voorgesteld een mil
joen gekleurde immigranten in En
geland „uit te kopen". De staat zou
1000 pond sterling moeten uitkeren
aan elke Aziaat of Westindiër die
bereid is uit Engeland te vertrek
ken. Powell deed zijn voorstel in
een rede voor de „Monday-club"
(een groep Conservatieven van de
rechtervleugel), waarvan de tekst
tevoren bekend werd.
Dat voorstel heeft direct voor grote
verontwaardiging gezorgd in de
immigranten-gemeenschap. Een
Aziatische voorman, Praful Patel,
vroeg de Britse politici Powells
rede te veroordelen als „kwaadaar
dig en gevaarlijk" en de Westindis-
che woordvoerder Cliff Lynch liet
weten: „Immigranten zijn niet te
koop".
In Engeland wonen ongeveer 1,7
miljoen gekleurde immigranten,
dat is ongeveer 3,5 procent van de
Britse bevolking.
WASHINGTON (SP) De Ameri
kaanse minister van landbouw
Earl L. Butz heeft ontslag aange
vraagd. Hij heeft samen met zijn
vrouw de beslissing genomen,
nadat hij „in een innerlijk beraad
met veel bidden" en na overleg
met zijn vrienden tot de conclusie
was gekomen dat zijn positie niet
meer was te houden.
Butz is in opspraak gekomen, nadat
hij in het popblad „Roling Stone"
had duidelijk gemaakt hoe hij
over de Amerikaanse negerbe
volking denkt. Op een vliegreis
na de Republikeinse conventie in
Kansas City had Butz zijn me
ning over „die zwartjes" ten beste
gegeven in een schuttingtaai, die
het in een pornoblad uitstekend
zou doen.
President Ford, die zijn minister
vrijdag „een ernstige berisping"
had gegeven, waarop Butz voor
radio en televisie zijn veront
schuldiging aanbood, heeft het
ontslag aanvaard „als een van de
droevigste beslissingen tijdens
myn presidentschap'\
Butz heeft zijn beslissing zelf ge
nomen, maar de druk, die op pre
sident Ford is uitgeoefend om
hem te ontslaan, ook van eigen
Republikeinse zijde, heeft zeker
tot het nemen van het ontslag bij
gedragen.
„Dit is de prijs die ik betaal voor een
grove indiscretie in een persoon
lijk gesprek. Gemene racistische
opmerkingen zijn beslist geen af
spiegeling van mijn werkelijke
houding", zo zei Butz in de ver
klaring, waarmee hij zijn heen
gaan aankondigde.
De 67-jarige Butz is nu van plan om
zich met hart en ziel te gaan inzet
ten voor de verkiezingscam
pagne van president Ford, diebij
met zijn onbesuisde vuilspuiterij
deerlijk in gevaar leek te bren
gen.
WASHINGTON (Reuter/DPA) - Het Amerikaanse opperste gerechtshof
heeft gisteren geweigerd zijn uitspraak van juli .van dit jaar opnieuw te
bekijken, waarin het de doodstraf niet ongrondwettig had bevonden. Dit
besluit geeft de Amerikaanse staten de mogelijkheid terdoodveroordeel
den te executeren.
Tegen de uitspraak van juli waren een aantal verdedigers van terdoodver-
oordeelden in beroep gegaan. Volgens waarnemers is het beroep niet
ontvankelijk verklaard, omdat niet is voldaan aan de gebruikelijke voor
waarde voor een nieuwe behandeling.
De beslsising van het opperste gerechtshof bezegelde het lot van 166
terdoodveroordeelden in Florida, Georgia en Texas.
Aangezien de opperste rechters in hun uitspraak van juli slechts de dood
straf wegens moord bekrachtigden, is de toekomst van 40 wegens ver
krachting, waarbij het leven van het slachtoffer werd gespaard, ter dood
veroordeelde mannen nog onzeker.
BONN (SP) - De voorzitter en kan
selierskandidaat Helmut Kohl van
de CDU, die zondag tesamen met
de Beierse zusterpartij CSU bij de
parlementsverkiezingen met 48.6
ADVERTENTIE
Moeder zijn betekent veel meer. Het is in feite een onbetaalbare
baan. Ook financieel gezien. Dat blijkt maar al te zeer, als zij er niet
meer zou zijn.
Zorg daarom voor een goede verzekering.
Praat met elkaar en met uw verzekeringsadviseur
over de Hartetyroiiwpolis van de Utrecht.de speciale U
verzekering voor de getrouwde vrouw. [DmECHTJ
Daar staat AMEV achter.
procent van de stemmgn veruit de
grootste partij werd, is gisteren op
zijn verzoek door bondspresident
Walter Scheel ontvangen. Kohl
heeft tijdens dit gesprek zijn ver
langen bevestigd als kandidaat van
de grootste partij de achtste
Bondsdag als kanselier te worden
voorgesteld.
Tezelfdertijd echter troffen de hui
dige sociaal-democratische bonds
kanselier Helmut Schmidt en de li
berale leider Hans-Dietrich Ge-
nscher (tevens vice-kanselier) el
kaar tijdens een uitvoerige gedach-
tenwisseling. Daarbij legden zij
vast dat zij ondanks het duidelijke
verlies van hun leider partijen op
grond van een nog steeds be
staande absolute meerderheid van
50.5 procent het zeven jaar be
staande bondgenootschap zullen
voorzetten.
De kans dat Scheel de CDU-
voorzitter Kohl als kanselier zal
voorstellen is daarom gering.
Weliswaar heeft Kohl gisteren in
een brief aan Genscher een voorstel
gedaan voor coalitie-besprekingen
tussen zijn partij en de liberalen.
Maar het staat vast dat Genscher
zijn aan de sociaal-democraten ge
geven woord gestand zal doen. Tij
dens het gesprek dat SPD-
voorzitter Brandt en Genscher met
het staatshoofd hebben gevoerd is
dat trouwens bevestigd.
Voor Scheel zit er in feite niets an
ders op dan Helmut Schmidt als
bondskanselier voor te stellen,
waar hij dan met een kleine meer
derheid van acht stemmen (op een
totaal van 518) opnieuw tot rege
ringsleider zal worden gekozen.
Overigens hoeft de bondspresident
met zijn keuze geen enkele haast te
maken. De thans zittende Bonds
dag blijft nog tot 14 december in
oude samenstelling bijeen. Theore
tisch kan Scheel dus tot voor die
dag wachten, al zal hij omwille van
de duidelijkheid zijn voorstel zeker
eerder bekend maken.
Uiteraard houdt Kohl er niet ern
stig rekening mee dat zijn luide
geuite wens dat de FDP zich met de
CDU verbindt, door de liberalen zal
worden opgevolgd: het zou de re
putatie van betrouwbaarheid van
de vrije democraten ten zeerste af
breuk doen. Maar Kohl acht het tac
tisch kennelijk gewenst nu reeds de
FDP onder druk te zetten, een op
zichzelf juiste gedachte, dat de hui
dige sociaal-liberale coalitie het de
komende vier jaar uitermate moei-
De Westduitse president Walter Scheel (links) sprak gisteren met de
voorzitter van de CDU, Helmut Kohl. Deze laatste heeft Scheel verzocht
een nieuwe regering te mogen vormen, maar algemeen wordt aangeno
men, dat de huidige coalitie van socialisten en liberalen met een meer
derheid van 8 zetels het regeringsroer in handen zullen houden.
lijk zal krijgen. Op een bepaald zingen van zondag een absolute
ogenblik zou het voor de liberale CDU-meerderheid. Zou Walter
partij zelfs aantrekkelijk kunnen Scheel, van huis uit liberaal, een
worden van partner te wisselen. tweede ambtsperiode van vijf jaar
Daar komt nog iets bij. In 1979 moet nastreven dan zou daarvoor de
opnieuw een bondspresident wor- steun van de christen
den gekozen door een 1036 leden democratische meerderheid on-
tellende "bondsvergadering" (518 ontbeerlijk zijn. Het jaar 1979 is dan
bondsdagleden, eenzelfde aantal nog wel ver weg, het is toch teke-
afgevaardigden uit de parlementen nend dat ook deze overwegingen in
van de deelstaten). Deze "bonds- politiek Bonn nu reeds de ronde
vergadering" heeft na de verkie- doen.
