Tweede Kamer: abortus
"Vrij loonoverleg ook als centraal akkoord mislukt"
CDA aanvaardt wet
ondernemingsraden
Van Dam zoekt
steun bij kabinet
Nieuw: Floxil
de keelpijnstiller.
VOORSTEL VVD-PVDA AANGENOMEN
Uit in de Randstad
Justitie op onderzoek na
bekentenis van terroriste
DEN HAAG (SP) - De Tweede Kamer heeft de weg vrij
gemaakt voor het straffeloos toestaan van het afbreken van
zwangerschappen in Nederland.
Dit geschiedde gistermiddag om vijf over vijf. Met 83
stemmen voor en 58 tegen nam de Kamer toen een initia
tiefvoorstel aan van de leden Geurtsen (VVD), Lamberts
(PvdA), Roethof (PvdA) en Veder-Smit (WD).
DONDERDAG 30 SEPTEMBER 1976
BINNENLAND
DEN HAAG (SP)- Het overleg tus
sen werkgevers en werknemers
over de lonen in 1977 zal vrij zijn.
Ookalszijer inde komende weken
niet in slagen centrale afspraken
te maken.
Deze belangrijke belofte heeft mi
nister Boersma (Sociale Zaken)
aan de vakbeweging gedaan tij
dens het gisteren gehouden ver
kennende gesprek van regering,
werkgevers en werknemers over
wat er met de lonen moet gebeu
ren.
Boersma's belofte komt er in de
praktijk op neer dat de regering
zich zal onthouden van een loon
maatregel waarmee de lonen vol
gend jaar opnieuw aan de ketting
gelegd kunnen worden, voor het
geval vakbeweging en werkge
vers het niet eens worden over een
centraal akkoord.
Minister Boersma zelf hield zich
gisteren nogal op de vlakte. Na af
loop van het gesprek met de so
ciale partners, waaraan ook het
hoger personeel meedeed, vol
stond hij met te zeggen dat de re
gering "voorwaarden zal schep
pen" voor herstel van het vrije
loonoverleg.
De vakbeweging - met name
FNV-voorzitter Wim Kok - heeft
de laatste weken herhaaldelijk
geëist dat de regering zich in de
toekomst zal onthouden van een
looningreep, zoals die nu al sinds 1
januari van dit jaar bestaat. Kok
heeft de steun van de FNV aan het
regeringsplan om de loonontwik
keling in 1977 te matigen medé af
hankelijk gesteld van toezeggin
gen op dit punt.
Het eventuele vrije loonoverleg
voor 1977 kan zich overigens maar
binnen zeer smalle marges afspe
len. De regering wil dat de koop
kracht van de werknemers vol
gend jaar niet meer dan 1,5 pro
cent toeneemt. Meer "reële" loon
stijging zit er niet in. Dat zou ten
koste gaan van de werkgelegen
heid en van de uitgaven voor rijk
en sociale zekerheid.
De vakbeweging heeft in het ge
sprek van gisteren opnieuw kei
hard vastgehouden aan de eerder
gestelde eis dat de werknemers er
nog dit jaar 40 gulden per maand
bij moeten krijgen, als de kosten
van levensonderhoud 2 procent
uitstijgen boven het peil van april.
De regering heeft hierover geen
toezeggingen gedaan.
De vakbeweging is wel bereid om
vanaf 1 januari volgend jaar ge
noegen te nemen met minder ver
goeding voor de gestegen prijzen,
als daarmee arbeidstijdverkor
ting kan worden gefinancierd. Die
kortere werkdag heeft tot resul
taat dat er meer arbeiders nodig
zullen zijn om evenveel te kunnen
blijven produceren. De werkloos
heid kan daardoor belangrijk af
nemen. Premier Den Uyl bere
kende zelfs dat afzien van 1 pro
cent prijscompensatie minder ar
beid betekent voor 40.000 man.
De vakbeweging heeft gisteren
geëist dat de regering de prijzen
strak in de hand zal houden. Tens
lotte werd de bereidheid om in
1977 en de komende jaren de lonen
te matigen ook afhankelijk ge
steld van de mate van invloed die
de werknemers kunnen uitoefe
nen op de investeringen in het be
drijfsleven.
Tegen het PvdA/WD-voorstel
stemden de fracties van de drie
christelijke partijen KVP, ARP en
CHU. Ook SGP. GPV. RKPN, Boe
renpartij en het onafhankelijke
Kamerlid Huijsen waren tegen.
Van de PvdA-fractie keerden de le
den Franssen en Van Ooijen zich
tegen het liberaal-socialistische
voorstel. Van de PPR-fractie waren
dit Bas de Gaay Fortman en Walt-
mans. Van de fractie van DS'70 was
Verwoert tegen. Van de fractie van
D'66 het lid Imkamp.
houdt een commissie van deskun
digen toezicht.
Iemand die niet bevoegd is tot het
uitoefenen van de geneeskunst en
die wel een vrouw een behandeling
geeft gericht op het afbreken van de
zwangerschap blijft volgens het
PvdA/WD-voorstel strafbaar.
Abortus mag alleen worden ver
richt in een algemeen ziekenhuis,
een ziekenhuis aan te wijzen door
de minister van Volksgezondheid
of een door deze minister erkende
abortuskliniek.
KVP-fractievoorzitter mr. Andries-
sen heeft gisteravond tijdens een
CDA-vergadering in Bellevue in
Assen woensdag een "zwarte dag"
voor Nederland genoemd. Met het
aannemen van het abortus wet
sontwerp van PvdA en WD is vol
gens hem een hoeksteen van het
recht weggeworpen. Daardoor
worden praktijken als in de
Bloemenhove-kliniek mogelijk.
Het CDA heeft op bekwame wijze
geprobeerd de rechtsbescherming
van het ongeboren leven veilig te
stellen als er noodmaatregelen no-
Met de beslissing over het
PvdA/WD-voorstel is aan een zes
jarige politieke discussie over abor
tus voorlopig een einde gekomen.
Een eigen initiatiefvoorstel van de
christelijke partijen ARP en KVP
werd van de agenda afgevoerd. Dit
voorstel ging uit van de bescher
ming van het ongeboren leven. Het
leunde dicht aan tegen het nog
steeds geldende strafrechtelijks,
verbod op abortus.
Afbreking van zwangerschap zou
volgens het KVP/arp-voorstel zojn
verboden, tenzij voortzetting van
de zwangerschap voor de lichame- dig zijn, aldus Andriesserv
lijke of geestelijke gezondheid van
'ouw een erenstige bedreiging
meebrengt en bovendien deze be
dreiging slechts door afbreking van
de zwangerschap zóu kunnen wor
den afgewend.
De christen-democratische fracties
vinden, dat het PvdA/WD-
voorstel dat nu in de Tweede Ka-
is aangenomen een "onaan
vaardbare" inbreuk betekent op de
plicht van de overheid het ongebo-
leven te beschermen. Daarmee
laar hun oordeel een van de
meest fundamentele elementen
5ns rechtsbestel aangetast.
Deze opvatting legt een groot ge
wicht in de schaal als straks minis
ter Van Agt van Justitie (een
christen-democraat) met zijn hand
tekening het PvdA/WD-voorstel
tot wet zou moeten verheffen. Het
'an de waarheid voor Van Agt
is aangebroken als ook de Eerste
Kamer het voorstel aanneemt en de
Baad van State, het hoogste advie-
ege van de regering, er advies
heeft uitgebracht.
De verwachting is, dat Van Agt in
de eerste maanden van volgend jaar
voor de vraag komt te staan of hij
wel of niet zijn handtekening zal
zetten.
Het PvdA/WD-voorstel komt te
gemoet aan de in de laatste jaren
gegroeide praktijk. Enkele tiendui
zenden zwangerschappen per jaar
werden afgebroken zonder dat de
justitie er tegen optrad. Een specta
culaire poging van de justitie om de
Bloemenhove-kliniek te Heem
stede waar zwangerschappen die
langer dan twaalf weken hebben
geduurd worden afgebroken, heeft
schipbreuk geleden. Minister Van
Agt heeft in verband hiermee ruim
een maand nagedacht over de vraag
of hij nog wel als minister van Justi
tie kon aanblijven.
Den Haag
Kon. Schouwburg: 1 en 3 oktober, 20.15 uur, Haagse Comedie met
"Butley" van Simon Gray; 2 en 7 oktober, 20.15 uur, Haagse Come-
die met "De bosgeest" van Anton Tsjechow; 5 oktober, 20.15 uur,
Hoofdstad Operette met "Der Vogelhandler" van Carl Zeiler.
Congresgebouw: 1 en 2 oktober, 20.00 uur, concert door het
Residentie-Orkest; 4 en 5 oktober, 20.15 uur, Hongaarse Staatso-
pera met "Die Czardasfürstin" van Emmerich Kalman.
HOT-theater: 1 oktober, 20.30 uur, Haagse Comedie met "Wou
tertje Pieterse" naar Multatuli; 2, 5 en 7 oktober, 20.30 uur, Haagse
Comedie met "Rosencrantz en Guildenstern" van Tom Stoppard.
Theater aan de haven: 1 en 2 oktober, 20.30 uur, toneelgroep De
Appel met "Preparadise sorry now" van Fassbinder; 7 oktober,
20.30 uur, Toneelgroep De Appel met "De tuin van het paradijs"
van Andersen.
Theater Pepijn: 1 en 5 oktober, 20.30 uur, "Heb je ons gezien", een
concert van Liselore Gerritsen en Laurens van Rooyen.
Rotterdam
Schouwburg: 2, 3, 4 en 7 oktober, 20.15 uur, première van "Het
liefdesconcilie" van Oskar Panizza door Toneelraad Rotterdam; 6
oktober 20.00 uur, Nederlandse Operastichting brengt Richard
Strauss' 'Ariadne auf Naxos'.
De Doelen: 1 oktober, 20.15 uur, concert Rotterdams Philharmo-
nisch Orkest olv Edo de Waart; 5 en 6 oktober, 20.15 uur, Rotter
dams Philhanhonisch Orkest met als soliste de pianiste Myung
Whun-Chung.
12 oktober, Theatergroep FACT met "Misdaad
Hofpleintheater: 1, 2, 5, 6 en 7 oktober, 20.15 uur, Seth Gaaikema
met "Grepen uit het leven van de familie Willekeur".
ir, de clowns Carlo en
Leiden
LAK-theater: 30 september, 20.15 uur, toneelgroep Baal met "Ge
trommel in de nacht".
Kasteel Duivenvoorde (Voorschoten): 7 oktober, 20.30 uur, optre
den toneelgroep Voorschoten.
Eén van de initiatiefnemers van het abortuswetsontwerp i
partijgenote Nel Barendregt gefeliciteerd met het aannemen
klaar om het voorbeeld van mevrouw Barendregt te volgen.
TEL AVIV (ANP) - De eind vo
rige week in Tel Aviv aange-
houden Nederlandse Ludwina
Janssen uit Breda, 23 jaar oud,
heeft bij het verhoor door de Is
raëlische- politie verklaard te
behoren tot de rode jeugd en dat
zij in de afgelopen zomer samen
met twaalf andere Nederlan
ders een trainingskamp in
Zuid-Yemen heeft bezocht.
explosieven. Na hun terugkeer
in Nederland had de Bredase en
haar eveneens uit Breda afkom
stige 31-jarige vriend M.
Nieuwburg opdracht gekregen
de route Parijs-Tel Aviv-Bom-
bay van Air France te verken
nen ter voorbereiding van een
vliegtuigkaping. N. werd in
feombay aangehouden. Mejuf
frouw J. legde nog meer belang
rijke verklaringen af tegenover
de Israëlische politie, die deze
doorspeelde aan de Neder
landse autoriteiten omdat dui
delijk een vliegtuigkaping werd
voorbereid. Gistermorgen is in
een gecoördineerde politieactie
op basis van de vuurwapenwet
een onderzoek ingesteld in wo
ningen in Amsterdam, Breda en
Nieuweroord (Dr.). Het minis
terie van Justitie heeft bekend
gemaakt dat hier vuurwapens
noch explosieven werden aan
getroffen. In Breda was een
drukkerij aanwezig waar pam
fletten van de IRA en de Rote
DEN HAAG (SP) - Staatssecretaris
Marcel van Dam (Volkshuisves
ting) heeft gisteravond binnen het
kabinet geprobeerd steun te vinden
voor zijn strijd tegen de Tweede
Kamer over de jaarlijkse huurver
hoging.
WD, PvdA-er Roethofwordt door Aan extra b"aadTjn, bet Catshuis
- - - namen naast Den Uyl, de ministers
Lubbers, Boersma en Van Agt deel.
Ook waren de drie bewindslieden
van Volkshuisvesting en Ruimte
lijke Ordening aanwezig: Gruijters,
Schaefer en Van Dam.
Eerder deze week leek Van Dam
een zware nederlaag tegemoet te
gaan, toen de Tweede Kamer niets
bleek te voelen voor zijn plannen de
jaarlijkse huurverhoging volgend
jaar drie maanden uit te stellen.
Het zag er vanmorgen naar uit dat
de regering aan kamervoorzitter
Vondeling zou vragen de stemmin
gen in de Tweede Kamer over het
voorstel, die vandaag in de middag
zouden worden gehouden, uit te
stellen.
Armee Fraktion gevonden
werden. Het onderzoek wordt
voortgezet. Justitie wil daar
over in het belang daarvan geen
nadere mededelingen doen.
Bij de politieactie zijn de cen
trale recherche informatie
dienst, de landelijke bijstands-
groep terreurbestrijding en ver
schillende politiekorpsen be
trokken. Bij het onderzoek op
het punt van hulpverlening aan
terroristische acties wordt ook
gebruik gemaakt van gegevens
van de binnenlandse veilig
heidsdienst.
De ministers van Binnenlandse
Zaken en van Justitie zullen op
korte termijn de commissie
voor de inlichtingendiensten
uit de Tweede Kamer van een
en ander op de hoogte stellen,
aldus een mededeling van het
ministerie van Justitie.
Morgen zou tijdens de wekelijkse
vergadering van de ministerraad
dan verder over de zaak worden ge
sproken. Het merendeel van de mi
nisters zou er tot nu toe niet veel
voor voelen de zaak op de spits te
drijven door het „onaanvaardbaar"
uit te spreken.
Aan de andere kant meent Van
Dam, dat het uitstel van de huur
verhoging volgend jaar noodzake-
-.y-- r—
Volgens het PvdA/WD-voorstel is
het verrichten van abortus door een
arts toegestaan, mits aan een aantal
voorwaarden is voldaan. Bij het
vervullen van deze voorwaarden
DEN HAAG (ANP) - De construc
tie, die het nieuwe wetsontwerp op
de ondernemingsraden voor het
overleg in de onderneming voor
stelt, stuit bij de tweede
kamerfracties van KVP, AR en
CHU niet op principiële tegen
stand. Zij kan echter moeilijk als
ADVERTENTIE
Floxil zuigtabletten helpen snel, vóórdat uw keelpijn
erger wordt.Twee krachtig werkende antiseptica bestrijden
uitbreiding van keel- en mondholte- infecties.
U kunt weer slikken en praten zonder pijn.
Floxil. Aangenaam zacht van smaak.
24 Zuigtabletten in handige
doordrukst rips. f3.85.
Uitsluitend bij
drogist en apotheek.
een wezenlijke verbetering worden
begroet, aldus de CDA-fracties in
hun schriftelijke inbreng voor de
behandeling in de Kamer.
Volgens de nieuwe wet is de voor
vergadering van gekozen leden
verzelfstandigd' tot ondernemings
raad. Deze dient met de directie
overleg te plegen in de zogenaamde
overlegvergadering. Ook worden
bevoegdheden van de onderne
mingsraad uitgebreid.
De drie fracties vragen zich af of de
vormgeving van de OR-nieuwe-stijl
geen praktische bezwaren oplevert
voor een goed functioneren van het
overleg. Dat het thans bestaande
vooroverleg nu wordt aangeduid
als ondernemingsraad, is meer een
kwestie van naamgeving dan van
een principiële wijziging. Volgens
de christen-democraten moet men
oppassen de polarisatie al te zeer in
huis te halen. Wanneer het verte
genwoordigend - beter gezegd be-
langenbehartigend - karakter ster
ker wordt benadrukt dan naar onze
opvatting nodig is, zal het besef dat
twee partijen met tegenstrijdige be
langen aan het onderhandelen zijn
eerder worden versterkt dan afge
zwakt, aldus de CDA-fracties.
Zij zeggen verder dat de betekenis
van het stemrecht van de onder
nemer naar hun mening sterk
wordt overtrokken. In een onder
nemingsraad van gemiddelde
grootte telt die ene stem nauwelijks
mee, aldus de christen
democraten.
De PPR-fractie vindt het wetsont
werp niet meer betekenen dan een
kleine verschuiving van de
machtsverhoudingen in het be
drijfsleven. De verbeteringen op
het gebied van de bevoegdheden en
van de informatieverstrekking
staan tegenover een verslechtering
van de wettelijk verplichte facilitei
ten van de ondernemingsraad, al
dus de radicalen in een commen
taar.
Het ontbreekt de regering volgens
hen aan een totaalvisie op de be-
drijfsdemocratisering. In een po
ging het onverzoenlijke te verzoe
nen heeft de regering een princi
piële keuze ontlopen en in feite het
overlegmodel als richtsnoer geko
zen. Het element van belangenbe
hartiging is daaraan ondergeschikt
gemaakt.
De uitbreiding van de bevoegdhe
den van de onderneming*- aad gaat
de radicalen niet ver ge: eg. De re
gering heeft niet de kans gegrepen
baanbrekend werk te verrichten
door de grenzen te verleggen,
waarbinnen werknemers in staat
zijn het medebeslissingsrecht wer
kelijk uit te oefenen, e rwordt over
medebeslissingsrecht gesproken,
maar in feite gaat het om ins'
mingsrecht of vetorecht, aldus
PPR-fractie.
Zij heeft evenals de CDA-fractie
moeite met de ingewikkelde struc
tuur die wordt voorgesteld. Verder
mist de PPR-fractie in het wet
sontwerp ook maar enige vorm van
institutionalisering van het overleg
tussen de OR en haar achterban.
'Een schrijnende tegenstelling,
vergeleken met de vele en zeer ge
detailleerde regelingen die het con
tact tussen de OR en de onderne
mingsleiding dienen te waarbor
gen', aldus de radicalen.
ROTTERDAM - Diergaarde Blijdorp is verblijd met de geboorte van een
Neval-panter. Deze geboorte mag een zeldzaamheid worden genoemd: in
1963 had in de Amerikaanse stad Dallas voor het eerst een dergelijke
geboorte plaatsIn totaal zijn er nu 38 Neval-panters in dierentuinen op de
wereld gekomen
lijk is, omdat dan totaal
huurwetten, die nog moeten wor
den ingediend bij de Kamer, voor
die tijd wetskracht zouden kunnen
krijgen.
Vertrouwen in
kabinet weer
toegenomen
DEN HAAG (ANP) - Volgens het
instituut voor publieke opinie (NI
PO) is sinds half augustus het ver
trouwen van de Nederlanders in
het kabinet-Den Uyl en premier
Den Uyl afzonderlijk duidelijk toe
genomen. Van de mannen en
vrouwen die medio september aan
een landelijke steekproef van het
instituut meededen verklaarde 31
procent veel vertrouwen in het ka
binet te hebben, 49 procent weinig
en 14 procent helemaal geen ver
trouwen. Half augustus was de
„stemverhouding" 23 procent veel
vertrouwen, 49 procent weinig ver
trouwen en 19 procent helemaal
geen vertrouwen.
Van alle ondervraagden bleek 36
procent (half augustus: 28 procent)
veel vertrouwen te hebben in de
minister-president. Weinig ver
trouwen zei 40 procent (half augus
tus 39 procent) te hebben. Achttien
procent (was half augustus 23 pro
cent) bleek helemaal geen vertrou
wen in de premier te stellen.
Kabinet stopt
steun aan
transacties
met Z.-Afrika
DEN HAAG (ANP) - Minister Dui-
senberg (Financiën) zal niet langer
transacties met Zuid-Afrika, waar
bij risico's op middlellange termijn
moeten worden gedekt, in herver
zekering aanvaarden.
Minister-president Den Uyl heeft
dit aan de Tweede Kamer meege
deeld in antwoord op eerder ge
stelde schriftelijke vragen van ch-
fractievoorzitter Kruisinga. Het be
sluit van de minister van Financiën
wordt in het antwoord toegeschre
ven aan de huidige door toene
mende spanningen gekenmerkte
situatie in Zuid-Afrika en aan de
mogelijke gevolgen daarvan.
Frans H. komt
volgende maand
voor rechter
MAASTRICHT (ANP) - De behan
deling van de rechtszaak tegen de
41-jarige hoofdverpleger Frans H.
uit Kerkrade, die ervan verdacht
wordt in de Lückerheidenkliniek
verscheidene bejaarde patiënten
met insuline te hebben doodgespo
ten, zal op maandagmorgen 25 ok
tober worden hervat. Tegen Frans
H. is door de officier van Justitie,
mr. J. Booster, twee maal leven
slange gevangenisstraf geëist. Op
28 mei deed de Maastrichtse recht
bank echter geen uitspraak. Zij be
sloot tot schorsing.
