nederlaag
Yan Dam
Huurdebat:
'Werk in bouwsector spreiden over meer jaren'
'Onderzoek aankoop
van wapens grondig'
prijzen moet steviger
„Ik keil maaréén halfzware met
dubbele omslag voordubbele versheid!'
Vakbeweging: "Greep op
Gruijters' „Nota bouwbeleid"
m
„Rider,
mijn idee!'
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1976
^qqqjjq^QH
PAGINA 7
DEN HAAG (SP) - Door het werk
in de bouw op wat langere termijn
te bezien en beter over die jaren uit
te smeren, wil minister Gruijters
(Volkshuisvesting en Ruimtelijke
Ordening) al te grote schommelin
gen op de arbeidsmarkt in de
bouwnijverheid voorkomen.
Hu heeft daartoe samen met zijn
collega's Westerterp van Verkeer
en Waterstaat, Lubbers van Eco
nomische Zaken en Boersma van
Sociale Zaken de „nota bouwbw-
leid opgesteld. Hierin geven de be
windslieden aan wat er tot 1980 aan
werk in de bouwnijverheid zal zijn
en hoeveel werknemers er in deze
sector aan de slag zullen kunnen
blijven.
Wat betreft de nieuwbouw van hui
zen zullen er in de jaren tot en met
1980 ieder jaar zo'n 110.000 huizen
bijkomen. Wel zal het aantal wo
ningwetwoningen van 36.600 in
1977 dalen naar 30.000 in 1980, maar
dit zal worden gecompenseerd
door een stijging in de premiesec
tor en de bouw van wooneenheden
voor bejaarden en alleenstaanden.
Groei zit er wel in de hoeveelheid
werk die de woonverbetering ople
vert. In 1976 werden ruim 40.000
voor- zowel als naoorlogse huizen
grondig verbeterd, over vier jaar
moet dit inmiddels opgelopen zijn
tot 51.500. Die stijging in de „ver
nieuwbouw" zal geheel uit de par
ticuliere hoek moeten komen.
Daartoe aangepaste subsidieregels
zijn hiervoor reeds aangekondigd
in de begroting voor 1977.
Als gevolg van de overheidsbezuin
igingen zal in de bouw van over
heidsgebouwen de komende jaren
niet meer werk werk te vinden zijn.
De ministers voorzien zelfs een
achteruitgang van de werkgele
genheid in dit deel van de bouwnij
verheid. Hopelijk zal deze terug
gang goed worden gemaakt door
meer werk bij de bouw van fabrie
ken en kantoren van particulieren.
Het werk in de grond-, water- en
wegenbouw zal zich na 1977 tot
1980 op hetzelfde peil houden.
De overheid heeft uiteraard de ac
tiviteiten van de bouwwereld niet
in de hand. Waar de overheid als
opdrachtgever of als geldschieter
werkt, kan vrij nauwkeurig worden
bepaald wat er de komende jaren
wordt gebouwd. Maar in de vrije,
ongesubsidieerde sector kan men
alleen maar prognoses maken over
de te verwachten bouwactiviteiten.
Dit incalculerend komen de vier
ministers tot de conclusie dat de
werkgelegenheid in de bouw in
1980 niet veel lager zal liggen dan in
1977. Voor dit jaar verwacht men
384.500 mensen in de bouwnijver
heid werkzaam te hebben, in 1980
„slechts" 1500 minder. De minis
ters baseren hun gegevens voor een
deel op het rapport van het Econo
misch Instituut Bouwnijverheid,
dat in opdracht van de regering de
toekomst van de bouwmarkt be
studeerde.
De conclusies van het instituut en
de regering stemmen niet geheel
overeen. Zo voorspelde het EIB
veel minder werkgelegenheid in de
bouw voor 1980 dan Grutters en
zijn collega's. De regering is wat op
timistischer, omdat men nogal wat
arbeidsplaatsen verwacht door de
verbetering van de kwaliteit van
het bestaande woning- en gebou
wenbestand. Gedacht wordt hierbij
aan het vetbeteren van de warmte-
isolatie, het aanbrengen van voor
zieningen tegen geluidshinder en -
hoewel slechts van beperkte bete
kenis - het toegankelijk maken van
gebouwen voor gehandicapten.
Beunhaas
In het bestrijden van de beunhaze
rij in de bouw omwille van de
werkgelegenheid ziet de regering
geen heil. Het merendeel van het
werk, dat „zwart" wordt uitge
voerd, zal niet ter hand worden ge
nomen, wanneer de „volle" prijs zal
moeten worden betaald. Ook het
weer aftrekbaar maken voor de be
lastingen van de onderhoudskos
ten van het eigen huis wijst de rege
ring in dit verband van de hand.
Wel ziet Gruijters heil in het geven
van subsidies voor het onderhoud
aan het eigen huis. Vooral in slappe
tijden voor het timmer- en schil-
derbedrijf kan een dergelijke rege
ling uitkomst bieden. Toen het mi
nisterie van Volkshuisvesting vorig
jaar een potje met geld klaar zette
voor het kleine onderhoud aan het
eigen huis, meldden zich maar
liefst 172.000 gegadigden, van wie
slechts een kwart in de prijzen viel.
Het ligt in de bedoeling deze meer
jarenplanning ieder jaar bij te stel
len. Minister Gruijters hoopt op
deze wijze de onzekerheid bij de
werkgevers en werknemers over de
toekomst in hun bedrijfstak een
weinig weg te nemen.
DEN HAAG (SP) - Staatssecretaris Van Dam (Volkshuis
vesting) is zwaar onder vuur genomen door de Tweede
Kamer. Dat gebeurde bij de behandeling van de wet "Jaar
lijkse huurverhoging".
Zonder meer zal de staatssecretaris een gevoelige neder
laag lijden over het tijdstip waarop volgend jaar de huur
verhoging moet ingaan.
Van Dam had zijn zinnen gezet op 1
juli 1977, omdat voor die tijd enkele
huurwetten die hij in petto heeft
van kracht zouden kunnen worden.
Met uitzondering van de PvdA en
de PPR keerde de hele Tweede
Kamer zich daartegen. Men gaf al
gemeen de voorkeur aan de datum
van 1 april.
Sterk verschilde de kamer van me
ning over het percentage waarmee
de huren omhoog zouden moeten
gaan. CDA en VVD hielden het op
acht procent, D'66 op zeven procent
DS'70 op zes procent en de CPN
keerde zich tegen elke huurverho
ging. PvdA en PPR gaven de voor
keur aan de door Van Dam voorge
stelde huurverhoging op 1 juli vol
gend jaar met acht procent. De PSP
hield een pleidooi voor uitstel van
de huurverhoging tot de herfst van
1977 en voelde zelfs eigenlijk meer
voor een totale huurstop.
Botsing
Tijdens de debatten kwam het gis
teren tot een frontale botsing tus
sen het PvdA-Kamerlid Kombrink
en zijn ARP-collega Scholten, die
namens de drie christen
democratische partijen het woord
voerde.
Kombrink deed een "theatraal" be
roep op Scholten om zijn standpunt
te laten varen. Deze bleek daar ech
ter niet toe bereid.
Scholten: "De kosten van het wo
nen moeten worden betaald. De
mensen moeten een evenredig deel
van hun inkomen aan huur betalen.
Dat deel is nu dalende".
Kombrink verweet Scholten, dat
"zijn betoog meereen aanval op het
kabinetsbeleid was dan een aanval
op het huurbeleid". Hij deed een
dringend beroep op de Kamer om
Van Dam het voordeel van de twij
fel te gunnen.
Twijfel
Staatssecretaris Van Dam krijgt in de kamer een nederlaag te slikken.
Deze twijfel kwam naar voren bij de
vraag of de nieuwe huurwetten die
Van Dam binnen enkele dagen wil
indienen bij de Kamer, vóór 1 juli
1977 van kracht zouden kunnen
worden.
Staatssecretaris Van Dam had de
Kamer gevraagd alles te doen om
dat te bevorderen. De woordvoer
ders van CDA, WD en D'66 betwij
felden echter of dat haalbaar zou
zijn, gezien de overvolle agenda van
de Tweede Kamer.
Staatssecretaris Van Dam: "Er is
drieëneenhalf jaar gewerkt aan een
nieuw huurregime. Uitstel bete
kent dat het kind met het badwater
wordt weggegooid".
ARP-Kamerlid Scholten betoogde
daarentegen dat hij geen zin had
zich op te laten jagen, omdat hij
prijs stelt op een "zorgvuldige be
handeling" van deze wetten.
Motie
Het D'66 Kamerlid Nypels onder
streepte zijn argumenten met een
motie. Daarin wordt de regering
gevraagd, als dit wetsvoorstel tot kopen
huurverhoging op 1 juli 1977 wordt Omdat
verworpen en daar ziet het naar uit, mentaire enquête in te stellen op dit
het percentage van de huurverho- ogenblik geen schijn van kans
ging te verlagen van acht naar ze- maakt, willen de progressieven
ven procent. Deze verlaging zou eerst de resultaten afwachten van
dan op 1 april 1977 moeten ingaan, het onderzoek dat een speciale
Staatssecretaris Van Dam: "Ik zou commissie van de Kamer naar het
het buitengewoon betreuren als het aanschafbeleid gaat instellen,
wetsontwerp zou worden verwor- PvdA, PPR en D'66 hopen dat tij
pen". dens dit onderzoek ook bij de con-
Hij kondigde aan in dat geval op- fessionele partijen en de WD de
nieuw binnen het kabinet te zullen ogen zullen open gaan voor de
overleggen. Morgen zullen de noodzaak van een parlementaire
stemmingen worden gehouden. enquête.
AMSTERDAM (SP) - Een sterkere
greep van de regering op de prij
zen zal de Federatie Nederlandse
Vakbeweging, FNV, vandaag als
eis op tafel leggen bij het
kabinet-Den Uyl. Dit geschiedt
tijdens een gesprek over het
sociaal-economische beleid in
1977.
De FNV is er nog lang niet van over
tuigd, dat de regering er inder
daad in zal slagen de prijsstijging
volgend jaar beperkt te houden
tot 6,5 procent Dit jaar wordteen
stijging tot negen procent ver
wacht.
Loon- en prijsdeskundige Frans
Drabbe van de FNV zei gisteren
op het FNV-congres het uitge
stippelde prijsbeleid bijzonder
ambitieus te vinden. "Het is
waarschijnlijk alleen te realise
ren via een bijzonder strak prijs
beleid of eventueel prijsverlagin
gen in bepaalde sectoren", zei
Drabbe.
Voorzitter Arie Groenevelt van de
Industriebond NW zei, dat het
bij de regering aan de politieke
wil ontbreekt om de prijzen in te
tomen. "De overheid is zelf trou
wens een van de grootste prij-
sopdrijvers. Ze heeft boter op het
DEN HAAG (SP) - De drie progres
sieve partijen FvdA, PPR en D'66
blijven zich inspannen voor een
grondig onderzoek door de Tweede
Kamer naar de grote vliegtuigaan-
de laatste jaren,
voorstel om een parle-
hoofd. Door volgend jaar de prij
zen maar weer gewoon te verho
gen zet de overheid zelf de zaak
nodeloos onder druk".
Ook zei Groenevelt, dat de Indus
triebond NW het meer dan zat is
dat de werkgevers maar door
gaan met het verpesten van het
arbeidsklimaat in ons land. Hij
kondigde "harde acties" aan als
regering en parlement de werk
gevers niet keihard tot de orde
roepen.
FNV-voorzitter Kok nam stelling
tegen het betoog van Groenevelt
die behalve de werkgevers het
kabinet en de (progressieve) poli
tieke partijen flink de mantel had
uitgeveegd. Kok vindt dat men
toch voorzichtig moet zijn met
het spuien van al te felle kritiek
aan het adres van Den Uyl en de
zijnen. Als men dat teveel doet
dan loopt de vakbeweging het ri
sico dat grote groepen mensen -
onder wie de eigen leden - gaan
zeggen "ze zoeken het maar uit".
Kok vindt het - in tegenstelling tot
Groenevelt - ook niet op zijn we£
liggen om de achterban een ste
madvies te geven. De vakbewe
ging heeft naar zijn mening niet
in de eerste plaats tot taak de
mensen stemadviezen te geven
maar wel moet de vakbeweging
proberen de mensen actiever bij
het politiek gebeuren te betrek
ken. De vakbeweging dient te
bevorderen dat de mensen actief
gebruik maken van hun kies
recht en straks niet moedeloos bij
de stemlokalen wegblijven, aldus
Kok.
Over een breed front in de Feder
atie Nederlandse Vakbeweging
oogstte het plan instemming een
deel van de prijscompensatie
volgend jaar op te offeren. In
plaats daarvan kan dan arbeids-
verkorting worden doorgevoerd.
Op die manier kan men meer
werklozen aan werk helpen.
vakbeweging. Voorzitter Schroer
van de Vervoersfederatie
NW/NKV zei liever onderhan
delingen over c.a.o.'s te voeren
per onderneming of bedrijfstak
dan mee te werken aan een ak
koord op centraal niveau tussen
werkgevers en de vakbeweging.
Voorzitters van verschillende an
dere bonden zeiden weinig ver
trouwen te hebben in de wil van
de werkgevers om tot een cen
traal akkoord te komen voor
1977.
JEANS
JAPONNEN
MANTELS
maten 34 t/m 46
niet te geloven
37.50
Daarom hebben de drie partijen den van een parlementaire enquê- ,T*.w j
gisteren een voorstel ingediend dat te. Langs een achterdeurtje probe-
ren de progressieve drie nu toch *r
zo'n diepgaand onderzoek naar de
vliegtuigaankopen ingesteld te
krijgen.
"Het instelllen van een commissie
is een goed middel om een onder
zoek naar de wapenaankopen te
beginnen. Maar om werkelijk resul
taten te boeken zal waarschijnlijk
een parlementaire enquête nodig
zijn", zefhet PvdA-Kamerlid Dan-
kert.
als leidraad voor het onderzoek
de speciale Kamercommissie kan
dienen en desnoods kan worden
omgezet in een parlementaire en
quête.
Een enquête geeft de Tweede Ka
mer vergaande bevoegdheden: ge
tuigen zijn verplicht te verschijnen
en kunnen onder ede worden ge
hoord. Een Kamercommissie kan
zulk zwaar geschut niet in stelling
brengen.
Tot de instelling van deze speciale
commissie-van-onderzoek werd
besloten naar aanleiding van het
rapport van de commissie-Donner.
De mqerderheid van de Tweede
Kamer voelde niets voor het hou-
eerder dit plan toegejuicht. Hij
zei maandag in Eindhoven: "Als
een stukje prijscompensatie ge
bruikt wordt voor arbeidstijd
verkorting, dan is dat een aan
trekkelijke zaak. Als er voor éên
procent minder gewerkt wordt,
dan kan voor -e-en procent meer
mensen aan werk worden gehol
pen. Eên procent meer mensen
aan het werk betekent 40.000
werklozen minder"
PvdA niet
Franse toer
op
De Kamerleden De Vries (PvdA). D? Twrede-Kamerleden Rietke k.
Van Aardenne en Keja van
WD hebben schriftelijk z
Waltmans (PPR) en Van Mierlo
(D'66) willen een parlementaire en
quête houden naar de vraag of zich
bij het besluitvormingsproces rond
de grote vliegtuigaankopen feiten
hebben voorgedaan die zich aan de
vanuit democratisch oogpunt
noodzakelijke - parlementaire con
trole hebben onttrokken".
Doel van de enquête is "de Kamer
en de bevolking een zo nauwkeurig
en volledig mogelijk inzicht te ver- üenalve
schaffen in het proces van de be
sluitvorming dat geleid heeft tot
vervanging en invoering van een
'wapensysteem".
nister Boersma van Sociale Za
ken gevraagd wat hij van dit plan
voor arbeidstijdverkorting
denkt. De liberale Kamerleden
willen van de minister weten hoe
deze gedachte kan worden uit
gewerkt en of er dan op enigerlei
wijze gevolgen zijn voorde werk
loosheidsfondsen.
strak prijsbeleid eisten
de bonden op de FNV-
vergadering in Amsterdam ook
met ingang van 1977 opnieuw
onderhandelingsvrijheid voor de
DEN HAAG (SP) - Samenwerking
van Partij van de Arbeid en de
Communistische Partij van Neder
land zit er op korte termijn niet in.
PvdA-voorzitter mevrouw Ien van
den Heuvel zei gisteren: "Ik heb
vooral de laatste maanden het ge
voel dat de meest fervente bestrij
der van het kabinet-Den Uyl de
CPN is geworden".
Mevrouw Van den Heuvel ziet in
Nederland geen volksfront in het
verschiet van socialisten en com
munisten, zoals Frankrijk dit kent.
Zij heeft dit laten weten aan haar
collega-voorzitter van de Franse
socialistische partij, Francois Mit
terrand.
Mitterrand en mevrouw Van den
Heuvel hebben afgesproken dat
hun partijen in de toekomst nauwer
zullen samenwerken.
AALTEN - Prinses Margriet heeft
gisteren de opening van een nieuwe streekschool voor onderwijs aan moeilijk lerende kinderen verricht. Zij
verrichtte die opening door het loslaten van een vlucht postduiven die afkomstig zijn uit alle gemeenten, waar de
leerlingen van de school woonachtig zijn.
Veertig Riders voor f 1.85. f|Tj
Elk pakje Rider heeft een
dubbele, goed afsluitende flap. Dat
voorkomt uitdrogen. Daardoor is
Rider een halfzware shag die tot op de
bodem vers blijft.
Samen met de extra lange draad
zorgt dat voor soepel rollen en een
konstante smaak: pittig en toch zacht.
Van de eerste tot en met de veertigste.