Onderwijs België negeert studentenstop
Wanneer komt er wat nieuws in aksieland?
DONDERDAG 23 SEPTEMBER 197G
PAGINA 21
Terwijl ik dit stuk wrocht, sche
mert door de struiken aan de
overkant een teken van aksie.
Naast de Huntersigarettenreklame
hangt de "Te koop" affiche.
Mijn overbuurman protesteert met
de winkeliers in de binnenstad.
Ik gun hem dat pleziertje wel.
Tenslotte is hij twee jaar lang
walgend opgestaan vanwege de
PvdA-affiche die ik voor het raam
had hangen. Hij vindt dat de
PvdA de neringdoenden in dit
land naar de bliksem helpt. Ik
vind hooguit dat ik door het ro
ken van zijn sigaretten mezelf
naar de bliksem help.
Toch zijn er nog wel meer verschil
len. Hij windt zich nog steeds op
terwijl ik Drobeer om me zo min
mogelijk door de aksie te laten
opwinden, 't Is kennelijk iets wat
met werk en positie te maken
heeft.
Een uitgesproken aksievoerder
ben ik nooit geweest. Toch zijn er
veel aksies geweest waar ik met
vreugde aan meegewerkt heb. De
beste en leukste aksies waren die
aksies waar je je tegen direkt
aanwezige personen kon richten.
Het roepen van de slogan "Nixon
moordenaar" gaf toch duidelijk
minder genoegens dan de
schimpscheuten op de aanwezige
burgemeester die de Maasvlakte
aan de Hoogovens wilde ver
kwanselen.
Van die positieverandering werd ik
me een jaar geleden pijnlijk be
wust. Nu was ik heb objekt van
een aksie. Sinds mijn kindsjaren
staan "Tesselaar zijn beentjes
raar", maar plots was "Tesselaar
een huichelaar". En notabene
voor de groep die hij driejaar ge
leden aanvoerde bij een protest
mars die krachtig het beleid van
zijn voorgangster verwierp.
Zo zijn er meer van die kleine her-
inneringspunten.
Het aanmaken van de behangsel-
lijm. Het vullen van de plastic
emmer. De ouwe stoffer. Het
schichtig plakken in de kleine
nachtelijke uurtjes. En dan de
vreugdevolle bijeenkomst op het
buro aan de Zonneveldstraat.
Dag emmer, dag stoffer, dag 25
gulden.
Zulke dingen scheppen een band.
Zeker in de kleine klup die tot
aksie voeren bereid is. Een rust
punt om op terug te vallen of om
mee vooruit te zien. En dan is het
voorbij.
In het café waar je 's avonds rustig
je pilsje dronk gaat het nu onder
aards sissen als je binnenkomt.
Je bent een regent geworden.
Een aksie-objekt. En die behan
del je op een speciale manier.
De één praat met een zwarte rouw
band om zijn arm over je mini
male bijdrage voor de sport. De
ander heeft je eigenlijk altijd al
een lui gevonden, formuleert dat
alleen wat anders. En wat doet de
regent? Hij voelt zich onbehaag
lijk. Hij drinkt nog steeds zijn
pilsje, maar nu ergens anders, in
de veilige kring van zijn mede
regenten. Lekker onder ons.
En zo is de situatie gelijk gebleven
en zijn alleen de poppetjes ver
anderd.
In het huidige college van burge
meester en wethouders zit een
aantal leden, dat de tijd dat de ak
sie het domein van de jeugdigen
was, als aksiegroepleden hebben
meegemaakt.
Er is dan ook een duidelijke waar
dering voor een goeie aksie, zeker
als die door de meer gevestigde
groepen in de samenleving uit
gevoerd wordt. En het is een
mooi'affiche.
Het slagen van de aksie is van vele
factoren afhankelijk. De kracht
van de argumenten. Het aantal
medestanders. De vasthoudend
heid van de partijen. De macht
die de partijen bezitten. En de
mate waarin iedereen zich op
windt.
Overigens is het duidelijk dat de
opwinding over een aksie daalt
bij de herhaling. Het wordt tijd
dat er weer eens wat nieuws komt
onder de zon van aksieland.
P.S. De afglopen zomer heb ik zelf
al mijn huis en voordeur geschil
derd.
Door
Dick Tesselaar
wethouder ondenvijs
en sport in Leiden
Meningen op
deze pagina
weergegeven zijn
voor rekening
van de auteurs
Door
Leo Pagano
in voor iedereen begrijpelijk neder-
lands geschreven, moet volgens
hem gehandhaafd blijven. Nu kan
men met het afschaffen van de offi
ciële sluiting van het parlementaire
jaar nog wel vrede hebben, maar ve
len zullen toch het ceremonieel -
door Kamervoorzitter Vondeling
kortheidshalve poespas genoemd,
rond de opening van het nieuwe zit
tingsjaar niet graag willen missen.
Bovendien zou deze afschaffing
ook betekenen dat vele Haagse
werknemers hun traditionele vrije
middag moeten inleveren en ontel-
Als het aan 2de Kamer-voorzitter
Anne Vondeling ligt, zullen
sluitings- èn openingsplechtigheid
van het nieuwe parlementaire jaar,
worden afgeschaft. De nestor van
de Staten Generaal - niemand van
de zittende leden in 2e en le Kamer
kan de socialistische Kamervoor
zitter in Kamerjaren overtreffen -
vindt het allemaal maar onnodige
poespas. Alleen de troonrede, mits
bare kijkers een toch altijd kleur
rijk beeld op de televisie zouden
Vondeling
Vertoning
verkiezingen voor de deur staan.
Nauwelijks enige verhoging van
belastingdruk (0,45 procent) en,
sinds jaren, nu eens geen nieuwe
aanslag op de portemonnaie van de
automobilist. De waarde van het
particuliere vervoermiddel wordt
nu zelfs erkend waarmee een pas
send antwoord is gegeven op het in
de 2e Kamer zo vaak gehoorde ver
wijt aan de regering dat zij niets an
ders doet dan "auto-tje pesten".
Geen verrassing
Weinig spectaculair nieuws dus dat
ons dinsdag vanaf het Binnenhof
bereikte. Ook aan enorme tot in de
miljarden lopende begrotingste
korten raak ie gewend en dat er
geen financiële voordeeltjes in het
VAD zaten, was ook al geen verras
sing. Toch is een kleine niet altijd
even oppassende groep vaderlan
ders er dinsdag redelijk goed afge
komen. De regering zal het zakgeld
van gedetineerden verhogen. Ook
worden de bibliotheken in de stra
finrichtingen uitgebreid, komen er
meer sportleiders en zal er gele
genheid worden geschapen om
voortaan ook aan creatieve expres
sie te doen. De 3300 Nederlanders
die nog een straf moeten uitzitten,
behoeven niet zo lang op deze extra
voordeeltjes te wachten. Er komen
volgend jaar maar liefst 200 plaat
sen bij waarin gelegenheid gebo
den wordt om de opgelegde straf
uit te zitten. Binnen achttien
maanden is die achterstand dan
weer weggewerkt.
Voor het afschaffen van de officiële
sluitingsplechtigheid van het par
lementaire jaar is evenwel alles te
zeggen. Die vertoning - maandag
middag in 4 minuten uitgevoerd
temidden van 37 van de 225 leden,
der Staten Generaal - heeft geen
enkele zin meer. Nog niet zo lang
geleden gebeurde de officiële slui
ting in de Ridderzaal op de zaterdag
voorafgaand aan de derde dinsdag
van september. Voor die gelegen
heid was een militaire- of politieka-
pel aangetreden en de minister van
Binnenlandse Zaken, die in naam
van de Koningin het parlementaire
zittingsjaar sloot, kwam per rijtuig
naar het Binnenhof. Sinds vorig
jaar wordt het parlementaire jaar
gesloten in de le Kamer. Het aantal
Kamerleden dat de moeite neemt
deze weinig zeggende plechtigheid
bij te wonen, loopt sterk terug. Zo
doorgaand zullen er volgend jaar
ook geen 37 volksvertegenwoordi
gers meer zijn. De voorzitter van de
2e Kamer zal dan ook wel gauw zijn
zin krijgen, op dit punt. Het af
schaffen van de officiële opening
Prins Bernhard stapt in de gouden koets.
van het parlementaire jaar zal, ho
pelijk, nog wel in verder verschiet
liggen. Eerder lijkt ons de wens van
de heer Vondeling vervuld worden
met betrekking tot het voor ieder
een begrijpelijke nederlands
waarin de troonrede wordt opge
steld. Met de samenstelling van die
rede is. volgens taaipuritein Vonde
ling ditmaal al veel gewonnen.
Passages
Troonrede en miljoenennota hou
den ditmaal geen passages in waar
tegen nu direct stelling genomen
behoeft te worden. Dat past ook
niet in een parlementair jaar v
BRUSSEL - Het katholieke on
derwijs zal zich in Belgie niets aan
trekken van de studentenstop die
de regering onlangs voor een aantal
scholen afkondigde. Vele honder
den leerlingen die de toegang
Door
Jari Werts
moest worden ontzegd, zijn giste
ren gewoon aan hun opleiding be
gonnen. Het gaat voornamelijk om
toekomstige leerkrachten.
In Brussel vragen waarnemers zich
af of het christelijk-liberale
kabinet-Tindemans het de ko
mende dagen tot een harde con
frontatie met het machtige katho
lieke onderwijs durft te laten ko
men. Er staan gemeenteraadsver
kiezingen voor de deur, de minis
ters hebben juist een conflict met
de vakbeweging weten te vermij
den en zij zullen daarom weinig zin
hebben in nieuwe herrie.
Speurend naar mogelijke bezuin
igingen besloot de regering in de
laatste dagen van juli om bij de
kweekscholen en by de opleiding
voor een aantal paramedische be
roepen het aantal nieuwe studen
ten met een kwart tot eenderde te
beperken. Dat gebeurde zonder
discussie met de betrokkenen, laat
staan dat het onderwijs enige in
spraak kreeg. Het koninklijk be
sluit waarop de maatregel berust
zal volgens juristen bovendien niet
op een goede wettelijke basis steu-
Waarom bezuinigen op het onder
wijs? Het weekblad KNACK
schrijft daarover dit weekeinde:
"Volgens de boeken van Ameri
kaanse hoogleraren die onze minis
ter van onderwijs De Croo zo graag
leest, hebben de huidige achttien-
jarigen slechts eenvijfde van hun
parate kennis van de school. Tach
tig procent komt van de parallelle
informatie: televisie, de mensen, de
wereld". En minister De Croo, lid
van de liberale PVV, zou als volgt
redeneren: "Wat zou ik een kwart
van het gehele staatsinkomen blij
ven uitgeven voor die schamele
twintig procent extra kennis".
In vergelijking met de situatie in
Nederland lijkt het Belgische on
derwijs een aantal jaren te hebben
stilgestaan. Zitten blijven, porties
strafwerk, flink wat tucht en het
van buiten leren van allerlei "Be
langrijke" zaken zijn hier nog
springlevend. Eenderde van de
kinderen blijft op de lagere school
minstens een keer zitten.
Minister De Croo legt er de nadruk
op dat hij weliswaar wil bezuinigen,
maar niet ten koste van de zwak
kere groepen of leerlingen. Hij zegt
zijn saneringsplan vooral te richten
op studenten die best een stukje
van hun opleiding zelf kunnen be
talen. De Croo: "Wij vormen in Bel
gië de meest conservatieve en in
rangen opgedeelde samenleving
die er ooit heeft bestaan. Driekwart
van de mensen in dit land heeft het
in het leven niet gemakkelijk. Maar
toch laat men hen allen het onder
wijs betalen, waarvan slechts een
kwart kan genieten".
Dit is voor de Nederlandse lezer
geen onbekende taal. We horen
DS'70-minister De Brauw. Een jaar
of vijf geleden probeerde die de
studenten minstens duizend gul
den per jaar te laten betalen. Wat
minister De Croo vervolgens op
merkt zou echter ook afkomstig
kunnen zijn van de huidige socia
listische minister van onderwijs
Van Kemenade. De Croo: "In het
lager onderwijs kost een leerling
mij per jaar 35.000 frank (ongeveer
2500 gulden, red.). Bij het middel
baar onderwijs wordt dat al drie
keer zoveel en een student in het
hoger onderwijs kost jaarlijks zelfs
300.000 frank. Negentig procent
van de kinderen volgt geen hoger
onderwijs. Zij moeten betalen voor
de tien procent die dat wel kan. Dat
is voor mij als liberaal een onthut
sende vatststelling".
De socialistische oppositie wijst er
op dat De Croo's bezuinigings
plannen de kinderen uit financieel
of sociaal zwakkere milieus zullen
treffen. Dergelijke kritiek raakte
het kabinet midscheeps toen en
kele weken geleden de christen
democratische CVP vrijwel letter
lijk hetzelfde ging vertellen. De
partij van premier Tindemans pro
beerde aldus de socialisten te over-
troefen.
Inbinden
De voorgestelde be
zuiniging moet slaan op verschil
lende sectoren van het onderwijs.
Wie het geheel doorleest krijgt niet
de indruk dat men zich speciaal
richt tot de mensen die het makke
lijk kunnen betalen. De beperking
van het aantal toekomstige onder
wijzers is volgens de minister nodig
omdat het aantal leerlingen flink
daalt. Tussen 1973 en 1980 scheelt
dat zesduizend leerkrachten. Juist
in die jaren zal het aantal afgestu
deerden verdrievoudigen.
Het verzet tegen de studentenstop
groeide in de loop van augustus
met de dag aan. De CVP liet de mi
nisters van onderwijs De Croo en
Humblet dan ook vallen De Croo
begon met zijn portefeuille te
zwaaien, maar moest er uiteindelijk
aan geloven: De regering liet toe dat
alle aangemelde studenten op 15
september hun toelatingsexamen
mochten afleggen. Pas daarna zal
met de scholen worden besproken
hoeveel jongelui de toegang wordt
ontzegd. Dit weekeinde maakten
de katholieke scholen bekend dat
zij alle geschikte kandidaten de op
leiding zouden laten beginnen. Het
overleg over het aantal toe te laten
cursisten, dat deze week moest be
ginnen lappen de meeste kweek
scholen aldus aan hun laars.
