LEIDSCH
DAGBLAD
"Minder loon
of meer
bezuiniging"
WEER BRAND
BIJ BURCHT
IN LEIDEN
Enorme ijsdeken op Mars
vandaag
LEIDSCH J DAGBLAD
Sojoez 22 is terug
In het net, de koningin komt
Werk van pyromaan?
NDERDAG 23 SEPTEMBER 1976
OPGERICHT 1 MAART 1860
35044
AMSTERDAM (SP) - De vakbeweging moet voor 1977 en
Ie volgende jaren kiezen tussen loonmatiging of nog meer
lezuinigingen op de uitgaven van het Rijk en de sociale
ekerheid.
foorzitter Wim Kok van de Federatie Nederlandse Vakbe
weging (NW en NKV) heeft dit z'n achterban vanmorgen
'oorgehouden.
p het congres van de Algemene
ond van Ambtenaren in de Am-
.erdamse RAI zei hij dat een keus
issen de bestedingsmogelijkrie
len voor de gemeenschap óf voor
ie particulieren niet meer te ontlo-
|at zou alleen maar kunnen als de
akbeweging zou menen geen
oodschap meer te hebben aan de
Dllectieve en sociale voorzienin-
len, zoals meer woningen, beter
nderwijs en de sociale verzekerin-
en. Kok herinnerde er aan dat die
loorzieningen onder zware druk
'an de vakbeweging in het verle-
len tot stand zijn gebracht. Hij zei
at de voorgestelde bezuinigingen
oor de overheid de vakbeweging
oor de klemmende vraag hebben
esteld in hoeverre deze besnoeiin-
en toelaatbaar zijn.
lij zei voorts dat het FNV-bestuur
iet afgelopen voorjaar de achter-
>an al op de noodzaak van een
teuze heeft gewezen. Die noodzaak
^erd volgens Kok door de achter-
>an wel ingezien. Maar voor dit jaar
Werden daar geen conclusies aan
Vrij bewolkt
Ei In het algemeen veel bewolking
Hmaar slechts hier en daar regen
Minimumtemperaturen om-
M streek s 10 graden. Maxima circa
H 19 graden. Matige tot vrij krach-
Htige zuid-oostelijke wind.
(opgemaakt om 11.15 uur)
Zon op: 6.29 uur, onder: 18.33 uur.
Maan op: 7.18, onder 18.37 uur.
Hoogwater te Katwijk om 3.08 en
15.29 uur, laagwater om 11.29 en
23.50 uur.
verbonden. In 1977 zal men die
keus echter wel moeten maken.
Kok hekelde de "uiterst rechtse"
oppositie - hij doelde op de WD -
die volgens hem ten onrechte naar
de vakbeweging lonkt met het ver
haal dat de werknemers geen ge
noegen mogen nemen met een
"habbekrats" en dat de collectieve
sector daarvoor zal moeten bloe
den. "Die groeperingen die de klok
terug willen draaien vergissen zich,
als zij menen de FNV als bondge
noot op hun pad te vinden. De FNV
is geen vakbeweging die alleen
maar opkomt voor enge groepsbe
langen, die alleen maar kijkt hoe
veel er in het loonzakje komt. Het
belang van de zwakkeren in de sa
menleving staat bij het FNV cen
traal. De FNV zet zich in voor be
houd van de collectieve sector", zei
Kok.
Dit alles mag en kan naar de me
ning van de FNV niet betekenen
dat de overheid maar zoveel moge
lijk geld moet blijven uitgeven. Be
perking van de stijging van de be
lastingen en sociale premies is on
vermijdelijk. Maar als dat gevolgen
heeft voor het beleid van de rege
ring en bezuinigingen met zich
meebrengt, dan mag dat niet ten
koste van de minst bedeelden in de
samenleving gaan en evenmin ten
koste van het scheppen van nieuwe
arbeidsplaatsen.
Tapijt vuil
Schoon met gat
antie!
Bel 02907-57
48.
Ter kennismaking 4 weken voor de halve prijs
BISSCHOP
NAAKT
GEVONDEN
RIO DE JANEIRO - Een Bra
ziliaanse bisschop is vanoch
tend vroeg in een voorstad van
Rio de Janeiro in naakte toe
stand en gebonden aangetrof
fen. Hij bleek ook mishandeld
te zijn.
Bisschop Adriano Hypolito,
een voorvechter van mense
lijke rechten en pleitbezorger
van de armen, werd aangetrof
fen, vier uur nadat hij was ont
voerd, zo heeft een woord
voerder van het nationale ver
bond van bisschoppen ver
klaard.
Het naakte lichaam van de
prelaat was ingesmeerd met
een glanzende rode stof.
Het Braziliaanse anti
communistische verbond
heeft bekend gemaakt, ver
antwoordelijk te zijn voor de
ontvoering van de bisschop.
Even voor de vrijlating van de
bisschop ging diens auto de
lucht in voor de zetel van het
bisschoppelijke verbond, dat
eveneens meermalen zich uit
gesproken heeft tegen uitbui
ting van de armen in Brazilië.
Ford-Carter
zondag hier
op televisie
HILVERSUM - De NOS-
televisie zendt zondagmiddag
het eerste van een serie van drie
tv-debatten tussen John Ford
en Jimmy Carter uit. Het eerste
debat tussen president Ford en
zijn democratische rivaal Carter
heeft vandaag in Philadelphia
plaats. Van het anderhalf uur
durende televisiedebat zendt de
NOS zondagmiddag zeventig
minuten uit. De uitzending is
om half zes op Nederland 2. De
filmbeelden zullen van een Ne
derlandse ondertiteling worden
Ik word abonnee per 7 oktober 1976 en ontvang de
krant vanaf heden.
Stuur mij 4 weken het Leidsch Dagblad voor
half geld en noteer mij aansluitend als abonnee.
naam:
adres:
plaats:
gironummer:
Hokje zwart maken, bon invullen, in open enveloppe
(zonder postzegel) sturen aan Leidsch Dagblad,
antwoordnummer 214, Leiden
PASADENA (Reuter) - Mars heeft,
in de vorm van ijs, waarschijnlijk
meer water dan de aarde.
Dat hebben geleerden van het Vi
king-project vandaag in Pasadena
meegedeeld.
De noordpool van de planeet bevat
geweldige hoeveelheden ijs en de
rest-van de planeet bestaat ver
moedelijk uit een dunne laag steen
over een enorme ijsdeken.
Met de bekendmaking van deze
bevindingen van de Viking is een
eind gekomen aan een reeds lang
bestaand geschilpunt over de sa
menstelling van de poolkap op
Mars. Velen meenden dat deze be
stond uit bevroren koolzuurgas.
Het deel van de Viking dat in een
baan rond de planeet is gebleven
heeft vastgesteld dat de tempera
tuur aan de pool 73 graden celsius
onder nul is. Bevroren koolzuurgas
.of "droog ijs" zou al bij veel lagere
temperatuur zijn verdampt.
Waarschijnlijk is de ijskap honder
den meters dik. Onderzocht van de
dampkring van de planeet heeft
aanwezigheid van de zware gassen De geleerden blijven dus zitten met
pen
krypton
aangetoond, het raadsel hoe de grote, droge ri-
Nergens is een spoor van stromend vierbeddingen op de planeet zijn
water op de planeet gevonden. Wa- ontstaan.
MOSKOU - Het Russische ruimteschip Sojoez-22 met aan boord Valeri
Bikowski en Wladimir Aksenow is vandaag teruggekeerd.
Het ruimtevaartuig maakte een zachte landing in het doelgebied op 150
km van Tselinograd in de republiek Kazakstan. De kosmonauten maken
het goed.
Volgens Tass is de missie van de twee ruimtevaarders die acht dagen
geleden begon, succesvol verlopen.
Voor het eerst was een ander Lid van het communistische blok betrokken
bij een Russische bemande vlucht. Zo was er Oostduitse apparatuur aan
boord waarmee foto's werden gemaakt van het gebied van de Sowjet-Unie
en de DDR. Voorts werden proeven genomen met planten, vissebroed en
microben in een toestand van gewichtloosheid.
Rellen in hart
Johannesburg
JOHANNESBURG - In het cen
trum van „blank" Johannesburg
heeft de Zuidafrikaanse oproerpo
litie vandaag met waarschuwings
schoten en ae wapenstok een me
nigte van enkele honderden zwarte
betogers tegen de apartheid uit
eengedreven.
Volgens de eerste berichten zou er
een dode zijn gevallen; ruim 70 per
sonen werden gearresteerd. Het
was de eerste keer dat er in het hart
van Johannesburg een grote zwarte
demonstratie plaatsvond.
Ook in de zwarte satellietstad So-
weto was het vanochtend voor het
eerst sinds bijna een week weer on
rustig.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
LEIDEN - Het Leidse PvdA-
raadslid Van Baaren heeft zich
geërgerd aan het feit dat geno
digden, die de officiële opening
van de schouwburg mogen bij
wonen „netjes" gekleed moeten
gaan, dat wil zeggen: de heren
in een donker costuum en de
dames in het lgng. Een en ander
staat op de, uitnodigingskaart
van het gemeentebestuur ver
meld. „Ik hou er niet van om
voorgeschreven te krijgen
welke kleding ik moet dragen",
aldus Van Baaren, die niet in
militaire dienst is geweest.
Hij zei dit gisteravond in de ver
gadering van de PvdA-fractie
en wilde weten uit welke hoek
deze „ongelukkige mededeling
op de kaart" was gekomen. We
thouder Tesselaar antwoordde
daarop dat met name burge
meester Vis erop aangedrongen
heeft om de „nette" kleding
verplicht te stellen. Vis zou op
zijn beurt daarover weer een
verzoek van of namens Konin
gin Juliana hebben gekregen.
Zij komt de opening van de
schouwburg bijwonen. Tesse
laar „We (de wethouders) heb
ben ons eerst wel tegen het
voorstel van Vis verzet, maar la
ter zijn we door de bocht ge
gaan. Daar heb ik nu eigenlijk
wel spijt van". Zijn collega Waal
voegde daar aan toe: „Vis vindt
het erg belangrijk. Het schijnt
belangrijk te zijn dat als Hare
Majesteit er netjes bijloopt, wij
dat ook moeten doen".
Het raadslid Höppener, die te
vens voorzitter is van de Cultu
rele Raad, sloot zich bij zijn
fractiegenoot Van Baaren aan:
„Als je de image van de cultuur
tempel wilt veranderen, moetje
niet zo'n eis stellen. Straks staat
er een foto in de krant van de
opening en dan zeggen de men
sen: waar gaan onze centen ei
genlijk heen?" Hoppener zal
overigens een donker costuum
aantrekken: „Ik conformeer me
wel. Ik maak er geen demon
stratie van". Waarop het raads
lid Van der Horst zich wist te
herinneren dat de PvdA-fractie
in 1955 nog eens geweigerd
heeft om zich aan eisen over de
kleding te onderwerpen.
SOLDAAT
VAN
ORANJE
De acteur Rutger Hauer
(links op de foto) beeldt Eric
Hazelhoff (rechts) uit in de
film „Soldaat van Oranje",
waarvoor gisteren opnamen
gemaakt werden op het
vliegveld Valkenburg. Ook
op het Katwijkse strand zal
een stukje historie worden
gereconstrueerd
PAGINA 5
Toch nog mogelijkheden
voor abortuswet confessio
nelen
PAGINA 7
Positie van Soeharto lijkt
niet meer zo sterk
PAGINA 9
I Veel over bloemen en plan
ten
PAGINA 11
t Gimondi overtroeft Hennie
Kuiper
i pak slaag
gaat geven
PAGINA 15
Sandra kwam naar het Bees
tenspul kijken
PAGINA 19
Prinsjesdag; onnodige poes
pas?
PAGINA 21
iCok (FNV): keuze
liet langer ontlopen
De landelijke Raad voor het Groot
winkelbedrijf heeftzoals bekend,
de strijd aangebonden tegen de
plannen, die verscheidene ge
meenten met hun binnensteden
hebben. Met name Amsterdam en
Leiden genieten de eer in de volle
belangstelling van het grootwin
kelbedrijf te staan.
In Leiden heeft dat geleid tot een
complete aanval op het gemeen
tebestuur, met name gericht tegen
de wethouders Van Aken en Waal.
In Amsterdam blijven de activi
teiten van het grootwinkelbedrijf
(nog) beperkt tot het schrijven
van brieven aan de gemeente
raad.
De argumentendie daarin worden
gebruikt, lijken sterk op de in
Leiden gehanteerde argumenten,
zo blijkt uit een brief die het
grootwinkelbedrijf gisteren aan
de Amsterdamse raad heeft ge
stuurd.
Daar staat onder meer het volgende
in: "Het verval van het centrum
van Amsterdam dat al jaren aan
de gang is, beroert ons diep. Er is
dringend behoefte aan een inte
grale visie op alle factoren die
van belang zijn voor het functio
neren van het centrum van Am-
Dit bleef erover van de grote zaal van het Burchtcomplex na de brand.
Exploitant Plasmeijer, bekijkt verslagen de resten. Foto Jan Holvast.
(Van onze versslaggevers)
LEIDEN - Het zalencomplex van
"De Burcht" in Leiden is van
nacht vrijwel volledig afge
brand. De schade wordt ge
raamd op ruim een miljoen gul
den. Het was de tweede maal in
een week, dat er grote brand
uitbrak in het Burcht-complex.
Vorige week - in de nacht van
dinsdag op woensdag - w erd een
flink deel van het Heerenloge
ment, tegenover de Burchtzalen,
een prooi van de vlammen.
Gezien de korte tijd, die er ligt tus
sen de beide branden en de ge
ringe afstand tussen de brand
haarden, is de Leidse recherche
vanochtend onmiddellijk be
gonnen met een diepgaand on
derzoek naar de oorzaak van de
brand. Met de mogelijkheid, dat
er een pyromaan aan het werk is
wordt ernstig rekening gehou
den.
Hooftl-inspecteur La Rivière: "we
zullen de zaak minitieus onder
zoeken. In de zaal gevonden za
ken zullen in het laboratorium
worden bekeken. Maar het zal
zeker enkele weken duren voor
de resultaten daarvan bekend
zijn. Op dit ogenblik weten we
nog niets van de oorzaak".
Exploitant van het Burcht
complex, de heer Plasmeijer,
vertelde vanochtend: "Ik ging
om tien voor twee vannacht
weg. Ik was juist bezig om het
hek te sluiten toen ik glasgerin
kel dacht te horen. Toen ik om
keek zag ik allemaal vlammen.
Zelf heb ik het vermoeden dat er
brandstichting in het spel is.
Want twee branden zo kort na
elkaar is wel erg toevallig. Maar
het kan ook zijn dat het dak is
ingestort en dat daardoor brand
is ontstaan".
De gevolgen van de brand in het
Burchtcomplex hadden ramp
zalig kunnen zijn. zou er meer
wind hebben gestaan, dan zou
zeker een aantal panden aan de
Nieuwe Rijn in brand zijn ge
raakt. Nu heeft de brandweer
ternauwernood kunnen voor
komen dat de vlammen naar de
panden oversloegen.
Van het zalencomplex zelf is
weinig meer over. De grote zaal
is volledig verwoest. Daarvan
staan alleen de muren nog over
eind. Ook de keuken is geheel
uitgbrand. Alleen de kleine zaal
is gespaard gebleven. Maar het
is onmogelijk de ruimte te ge
bruiken in verband met het ont
breken van de keuken en de
rook- en waterschade die de zaal
heeft opgelopen.
De expoitant van de Stadsgehoor
zaal, de heer Milikan, heeft van
ochtend aangeboden, alle even-
nementen, die in de Burcht
zalen gehouden zouden worden,
onder te brengen in de Stads
gehoorzaal.
In het stadhuis werd vandaag uit
gebreid overleg gepleegd, over
de vraag wat er zal moeten ge
beuren. Burgemeester Vis heeft
zich vannacht al van de situatie
op de hoogte gesteld. In verband
met de mogelijkheid dat de
brand is aangestoken zal de po
litie de komende dagen in de di
recte omgeving een extra oogje
in het zeil houden.
De inschrijving voor de uitreiking
van haring en wittebrood op 4 okto
ber, die vanavond in de grote zaal
van De Burcht zou plaats hebben, is
nu verplaatst naar de Stadsgehoor
zaal.
sterdam wil dit niet naar het ni
veau zakken van een provincies
tad aan de Zuiderzee. Het hui
dige verkeerscirculatieplan van
Publieke Werken behandelt
slechts een deelprobleem"
En: "Uitvoering van de plannen
van Publieke Werken zal ons in
ziens nog grotere groepen van de
bevolking in en rondom Amster
dam van het centrum doen ver
vreemden. Ook gedeeltelijke uit
voering ervan "op proefheeft dit
effect".
Verder schrijft de Raad voor het
Grootwinkelbedrijf: "Voor het
bedrijfsleven biedt dit alles som
bere vooruitzichten. Zeer belang
rijke kapitaalsvernietiging ligt
in het verschiet. Maar de detail
handel kan uiteindelijk het win
kelend publiek naar Purmerend,
Hilversum of Lelystad volgen.
Maar u, als bestuurders van deze
stad"?
De brief eindigt met een "herhaald
aanbod" van de Raad voor het
Grootwinkelbedrijf om "te helpen
met alle ons ter beschikking
staande middelen om tot een be
vredigenderoplossing te komen".
Zou het door de raad ingehuurde
public-relations-bureau hebben
geadviseerd, het Amsterdamse
gemeentebestuur wat vriendelij
ker aan te pakken dan het Leidse?
Dure breuk
ALPHEN AAN DEN RIJN - Eén
gebroken horlogebandje bezorgde
vijf auto's gisteren flinke blikscha
de.
Het gebeurde op de Herenweg in
Alphen. Vijf auto's reden achter el
kaar. Het horlogebandje van de be
stuurder van de achterste brak. De
man richtte even zijn aandacht op
het euvel en botste prompt tegen
zijn voorganger. Die werd tegen
zijn voorligger geduwd enzovoort.
Vijf auto's gedeukt. Gelukkig de
den zich geen persoonlijke onge
lukken voor.