Gunstige reactie
premier Smith
OVERLEG LIBANON WEER VOLLEDIG MISLUKT
'Monetair fonds'
erg optimistisch
Woede over details van
tv-debat Ford-Carter
Vooruitgang in kwestie-Rhodesië
TROUW VAN
EEN HOND
Beroering
over Pools
monument
in Londen
MAANDAG 20 SEPTEMBER 1976
BEIROET - Het gisteren gehouden
Libanees-Syrisch-Palesfijnse
overleg heeft geen resultaat ge
had, zo meldde het Falangisti-
sche radiostation 'Stem van Li
banon' in de avonduren.
Aan het overleg werd deelgenomen
door de gekozen president Sar-
kis, de Syrische onderminister
van Defensie Djamil, de Pales
tijnse guerillaleider Arafat en El
Kholi, de bemiddelaar van de
Arabische Liga.
Volgens het Falangistische station
verklaarde Djamil na afloop: 'Het
overleg heeft geen positieve re
sultaten opgeleverd.'
Volgens Djamil is besloten op 24
september opnieuw bijeen te
komen. Dat is één dag na de
ambtsaanvaarding van Sarkis die
volgens plan het presidentschap
donderdag moet overnemen van
Franjieh.
Sarkis zelf pleegde in de Syrische
hoofdstad Damascus overleg met
president Assad. Syrië speelt een
doorslaggevende rol in het Liba
nese conflict. De troepen van het
Syrische interventieleger hebben
ongeveer 60 procent van Libanon
in handen.
Na zijn gesprek met Assad, waar
over niets werd meegedeeld, had
Sarkis in eigen land een gesprek
met de Palestijnse guerrillaleider
Arafat en vertegenwoordigers
van de Arabische Liga. Bij dat ge
sprek was ook de plaatsvervan
gend defensieminister van Syrië,
Djamil, aanwezig. Centraal in het
gesprek met Arafat stond het Pa
lestijnse antwoord op Ede Syri
sche eis tot een onmiddellijke
stopzetting der vijandelijkheden.
Syrië eist dat de Palestijnen zich
weer gaan houden aan het uit
1969 daterende akkoord van Cai
ro, waarin hun positie in Libanon
was geregeld.
Toen in Libanon echter de oorlog
uitbrak tussen rechtse
christen-milities en strijdgroe
pen van Libanees links, verbon
den de Palestijnen zich met de
laatsten. Syrië stelt zich op het
standpunt dat Arafat daarmee
ver buiten zijn boekje is gegaan.
De Palestijnse leider wil echter
pas de wapens neerleggen als
daar een reeks garanties van de
andere partijen tegenover staat.
Sarkis voerde zaterdag in Ismailia
overleg met president Sadat van
Egypte. Volgens het Egyptische
semi-overheidsblad Al Ahram
heeft de aanstaande Libanese
president Sadat een ontwerp-
vredesplan voorgelegTTT^Tat^n^
dermeer zou voorzien in een on
middellijk staakt-het-vuren.
Verder werd over de inhoud van
dit plan niets meegedeeld.
Egypte heeft in het verleden felle
kritiek geleverd op de Syrische
rol in de Libanese burgeroorlog.
De Egyptische media gaven zich
gisteren veel moeite om te onder
strepen dat Sadat een belangrijke
rol kan spelen bij de oplossing
van het conflict, waaruit die in
breng concreet zou bestaan, werd
echter niet gezegd.
Maar ook wanneer de Palestijnen
zich weer zouden gaan houden
aan het akkoord van 1969, zou dat
niet meteen een eind van de
vijandelijkheden betekenen. De
leider van Libanees links,
Djoemblatt, verklaarde tijdens
het weekeinde opnieuw, dat zijn
troepen zullen doorvechten zo
lang de Syriërs in zijn land aan
wezig zijn.
De gevechten in Libanon duurden
inmiddels voort langs alle 'tradi
tionele' frontlinies. Vooral in Bei
roet werd hevig geschoten, met
name op enkele 'linkse' wijken
die onder raket- en zwaar artille
rievuur lagen. Over en weer be
schuldigden de militieleiders el
kaar dat zij de militaire situatie
'op het kookpunt willen houden'
teneinde Sakis' ambtsaanvaar
ding op 23 september te laten
mislukken.
Via het hem getrouwe radiostation
nam Franjieh echter al afscheid
van zijn land in een lange toe
spraak waarin hij opnieuw de
schuld voor de burgeroorlog bij
de Palestijnen legde. Volgens
Franjieh waren de Palestijnen uit
op de verovering van Libanon dat
zij 'wilden omvormen tot een ei
gen staat'.
Hoewel het einde van zijn ambt
stermijn met rasse schreden na
derde, aldus Franjieh, 'zal ik al
tijd onder u zijn, in uw strijd en in
uw oorlog'.
'Samen zullen wij vechten voor een
vrij Libanon, en samen zullen wij
sterven', aldus een nogal geëmo
tioneerd klinkende Franjieh.
Volgens hem moeten de Arabische
landen de Palestijnen voorgoed
tot de orde roepen 'om een
tweede Libanon, elders in de
Arabische wereld, te verhinde-
De Arabische landen zouden dat
dienen te doen met een plan dat
een grote concentratie van Pales
tijnen zoals in Libanon onmoge
lijk maakt. De Palestijnen, zei
Franjieh, 'moeten worden her
verdeeld over de hele Arabische
wereld, naar de mogelijkheden
en de geografische grootte van
elk Arabisch land'.
'Er is dringend behoefte aan een
Arabisch plan... dat Palestijnse
explosies, zoals vroeger in Jor
danië en nu in Libanon, voorgoed
verhindert', aldus de scheidende
Libanese president.
PRETORIA - De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Kissin
ger, heeft gisteravond verklaard te geloven, dat premier Smith van Rhode
sië gunstig gereageerd heeft op de jongste voorstellen van een oplossing
van het Rhodesische vraagstuk.
Tegenover journalisten zei Kissin
ger, na acht uur besprekingen met
Smith en drie van diens ministers
in het gebouw van de Amerikaanse
ambassade in Pretoria, dat de Rho
desische leider naar Salisbury was
teruggekeerd om verslag uit te
brengen aan zijn regering en leden
van zijn partij.
,Jk ben ervan overtuigd, dat Smith
en zijn drie naaste medewerkers
een gunstig verslag zullen uitbren-
Sterke man van
Thailand terug
BANGKOK - De voormalige sterke
man van Thailand, maarschalk Kit-
tikatsjorn, is uit ballingschap in zijn
land teruggekeerd om monnik te
worden en zo verdiensten te ver
werven voor zijn ziekelijke 91 jaar
oude vader, zoals de oude boedd
histische traditie wil.
De regering heeft Kittikatsjorn te
vergeefs gevraagd weg te blijven.
Op het vliegveld van Bangkok
werd Kittikatsjorn opgevangen
door militairen en politiemannen.
MOSKOU - Al twee jaar worden
vliegtuigen die neerstrijken op de
luchthaven van Moskou verwel
komd door een herdershond die op
het vliegveld werd achtergelaten
toen zijn baas hem bij zijn vertrek
miet mocht meenemen en op wiens
terugkeer hij nog steeds hoopt.
Het dagblad Komsomolskaya
Prawda schreef gisteren dat de on
bekende eigenaar van de hond wel
een reisbiljet voor het dier had
maar niet het voorgeschreven inen-
tingsbewijs.
De man knuffelde zijn hond, deed
de halsband af en vertrok aan boord
van een Iljoesjin 18 met bestem
ming noord-Rusland.
In het begin rende de herder achter
opstijgende vliegtuigen aan, maar
later ging hij wonen onder de keet
van werklieden in de buurt van het
stationsgebouw. Hij komt uit zijn
schuilplaats wanneer een vliegtuig
trap wordt voorgereden om passa
giers te laten in- of uitstappen. De
werklieden geven hem te eten. De
baas is nooit teruggekomen.
„Als we hem konden vinden zou ik
het dier op mijn eigen kosten naar
hem toe sturen", zei een piloot. „Al
mijn collega's zouden hem aan
boord nemen, als de eigenaar maar
een fatsoenlijk mens was."
Weinig kans op
gen aan hun andere collega's". Hoewel bijzonderheden ontbreken
Op de vraag of zijn verklaring bete- over de voorstellen die Kissinger
kende, dat er een doorbraak tot aan Smith heeft gedaan, zullen zij
stand was gekomen antwoordde de ongetwijfeld zijn gegaan over pun-
Amerikaanse minister van Buiten- ten als de overdracht van macht,
landse Zaken: „Ik meen, dat mijn bescherming voor de blanken
verklaring voor zichzelf spreekt,
het is nogal duidelijk, dat indien er
geen voortgang zou zijn gemaakt,
er helemaal geen verslag uitge
bracht behoefde te worden aan de
Rhodesische hoofdstad",
voegde Kissinger eraan toe.
macht overneemt en een fonds
1,8 miljard dollar ter compensatie
van het verlies van eigendom van
blanken.
zo Amerikaanse woordvoerders heb-
ben steeds gezegd dat Kissinger de
Rhodesische premier alleen zou
Tn Hpfail ontmoeten als deze openstond voor
het denkbeeld van zwart meerder-
Later zei de Amerikaanse minister heidsbewind in zijn land.
nog: „Ik heb de Rhodesische dele- De Rhodesische crisis dateert van
gatie op de hoogte gesteld van het de eenzijdige verklaring van onaf-
gemeenschappelijke Ameri- hankelijkheid van Engeland, die
kaans-Britse standpunt (ontwik- door Smith en zijn regering in 1965
oDe Amerikaanse minister
dien de zwarte meerderheid de Buitenlandse Zaken, Henry Kis-
keld in i
overleg met zwarte werd uitgegeven i
singer, in gesprek mat de Zuidafrx-
kaanse premier Vorster en diens
minister van Buitenlandse Zaken
Muller. Vorster heeft bemiddeld in
het totstandkomen van het gesprek
Kissinger-Smith.dat dit weekeinde
in de Amerikaanse ambassade in
Pretoria plaatsvond.
Brittannië wel een Constitutionele
conferentie wil organiseren.
De woordvoerder ging in op berich
ten uit Dar-es-Salaam volgens
welke de organisatie a
Afrikaanse presidenten), over het bewind van 270.000 blanken
onderwerp van de politieke en eco- miljoen zwarten te bestendigen,
nomische toekomst van Rhodesië. Kissingers bemiddeling is de
Ik ben tot in details ingegaan op de jongste van een reeks pogingen, te
standpunten van de presidenten komen tot een oplossing door
poging het ferentie over Rhodesië, de afgelo-
van zwart Afrika a
tiële punten in een Rhodesische re
geling zijn".
Waarnemers in Pretoria menen, dat
de verklaring van Kissinger op
zondag een belangrijke stap is naar
het oplossen van de kwestie-
Rhodesië.
pen week onderwerp is geweest
tussen president Nyerere van Tan
zania en de Britse regering.
De woordvoerder wilde wel beves
tigen dat deze correspondentie er
was geweest, maar hij wilde niet in
gaan op de inhoud.
derhandelingen van het geschil.
Vorige pogingen waren alle vruch
teloos.
De woordvoerder van het Britse Inmiddels hebben nationalistische
ministerie van Buitenlandse Zaken verzetsstrijders de guerrilla in
heeft zondag gezegd dat als dr. Rhodesië opgevoerd met het doel
Henry Kissinger in zijn Zuid- te trachten een meerderheidsbe-
Afrikamissie slaagt, Groot- wind op het slagveld af te dwingen.
WASHINGTON - Dankzij her
nieuwde aktiviteit in de Verenigde
Staten en enkele andere grote in
dustrielanden, heeft de wereldeco
nomie haar zwaarste recessie sinds
de crisisjaren van 1930 thans over
wonnen, maar achter de horizon
doemt het gevaar op van een
nieuwe inflatieronde.
Het bovenstaande is de kern uit een
van de meest optimistische rappor
ten die het Internationaal Monetair
Fonds (IMF) de afgelopen jaren
heeft gepubliceerd. "Toen de
tweede helft van 1976 inging", staat
in het gisteren gepubliceerde stuk.
WASHINGTON - Het debat tussen
president Ford en zijn Democrati
sche tegenstander Jimmy Carter is
op het nippertje voor televisie
uitzending gered. Alle televisie
maatschappijen hadden vrijdag
besloten het debat te boycotten
omdat de organisatoren niet toe
stonden dat er tijdens het woor
denduel tussen Ford en Carter op
namen van het publiek in de zaal
zouden worden gemaakt. Zaterdag
hebben drie televisiestations laten
weten dat zij het uiterst belangrijke
treffen toch op het scherm zullen
brengen.
Het debat wordt donderdagavond
gehouden in het Walnut Street
Theatre in Philadelphia ten over
staan van vijfhonderd toeschou
wers. De organisatie is in handen
van de League of Women Voters, de
Unie van Vrouwelijke Stemgerech
tigden, die voor dit publiek 270
mensen uit eigen kring en 230 jour
nalisten heeft uitgenodigd. Op ver
zoek van zowel Ford als Carter
werd aan de vier televisienetten.
die het debat zouden uitzenden,
verboden de reacties van de toe
schouwers uit de zaal naar de huis
kamers over te brengen. De televi
siemaatschappijen weigerden met
deze beperking akkoord te gaan
omdat zij deze zien als een onduld
bare censuur-vooraf.
Na een spoedbijeenkomst met de
organisatoren zijn twee grote maat
schappijen, National Broadcasting
Corporation (NBC) en American
Broadcasting Corporation(ABC),
zaterdag dan nog wel niet openlijk
gezwicht, maar via een omweg
hebben zij laten weten dat zij on
danks hun bezwaren tegen de cen
suur het debat toch zullen uitzen
den. Hetzelfde deed Public Broad
casting System PBS, een kleinere
televisiemaatschappij. De enige
grootheid, die nog niet door de
knieën is gegaan is Columbia
Broadcasting System (CBS).
De directeur van de nieuwsdienst
van deze maatschappij, Richard Sa-
lant, heeft woedend geweigerd de
bespreking van zaterdagochtend
bij te wonen, omdat een van de
functionarissen, die belast is met de
leiding van het debat, hem bij een
vorig gesprek had toegebeten:
"Houd je bek!" Dat gebeurde in een
emotionele woordenwisseling over
de afspraak tussen de beide presi
dentskandidaten en de organisato
ren, die de kandidaten het recht
geeft om bedenkingen te uiten
tegen de keus van de drie journalis
ten, die hem donderdagavond voor
het front van het hele Amerikaanse
volk zullen ondervragen.
Het is echter duidelijk, dat de soep
niet zo heet zal worden gegeven, als
CBS deze opdient. Het is nu een
maal onvoorstelbaar dat Amerika's
belangrijkste televisiestation bij
deze uitzending, waarvan het be
lang onmeetbaar groot kan blijken,
verstek laat gaan.
The League of Women Voters heeft
het verbod tot zaalopnamen inge
steld om zekerheid te krijgen, dat
het debat een open en eerlijk forum
wordt, waarbij niet de belangen van
een van de kandidaten, van de or-
redding van
107 mijnwerkers
MAPUTO (Mozambique) - Red
dingsploegen bestrijden onder
grondse branden op zoek naar ruim
100 mijnwerkers die vorige week
van de buitenwereld zijn afgesloten
na een schachtontploffing in een
mijn in de provincie Tete.
Volgens het persbureau van Mo
zambique zijn tot nu toe 13 doden
geborgen.
Deskundigen menen dat de ont
ploffing in de mijn van Moatize op
18 kilometer van de stad Tete is
veroorzaakt door kortsluiting.
Het reddingswerk, waaraan wordt
deelgenomen door vier ploegen uit
Zuid-Afrika, wordt bemoeilijkt
door gebrek aan water. De hoop dat
de 107 opgesloten mijnwerkers nog
levend tevoorschijn worden ge
haald, is nagenoeg vervlogen.
een miljoen gulden aan prijzen
Te winnen In de Nationale
Puzzelaktle t.b.v. Nationaal Fonds
Beter Leven
Olga brengt Het Rijke Slapen nu In
totale harmonie.
Voor mensen met oog voor schoonheid
bedacht Olga iets geheel nieuws: de
Harmony-look voor slaapkamers. Dat is:
Olga's beroemde springbox superbed -
lits-jumeaux of tweepersoons met bij
passende kussens, hoofdborden, sluimer-
rollen, spreien en gordijnen. Dat moet u
zien, voor u ook maar iets aan uw
slaapkamer gaat vernieuwen. Zend dus
uw naam en adres met daarbij 1,- aan
postzegels, in een als brief gefrankeerde
envelop naar Olga en u ontvangt een
uitgebreide, kleurrijke brochure van 24
pagina's. Olga Postbus 16, Leiden.
ganisatoren, van de journalisten of
de televisie op de voorgrond staan,
maar alleen de dienstbaarheid van
de voorlichting van het Ameri
kaanse volk.
Ook de beide kandidaten hebben
laten weten, dat zij een strak debat
zonder franje wensen, dus geen
theater-show of een stuk "lekkere
televisie" met camera's die heen en
weer switchen tussen de kandida
ten en de zaal. Het registreren van
reacties van mensen uit het publiek
zou volgens de organisatoren af
breuk kunnen doen aan de neutra
liteit omdat door deze reacties de
oordeelvorming van het publiek in
de huiskamers ongetwijfeld zal
worden beïnvloed.
Bij het debat tussen Richard Nixon
en John Kennedy, nu zestien jaar
geleden, deden deze moeilijkheden
zich niet voor, omdat dit duel zon
der publiek werd uitgevochten in
een televisiestudio.
Het bekende bureau voor opinie
onderzoek Gallup zal op de avond
van het debat een grote groep kie
zers samenbrengen voor de televi
sie in zijn centrum in Princetown,
New Jersey. Met een speciaal appa
raat zullen de reacties van deze
mensen tijdens het televisiedebat
worden gemeten. Direct daarna
kan worden vastgesteld wie van de
twee kandidaten in de publieke
opinie als "winnaar" uit het debat
naar voren is gekomen.
Nu al staat vast, dat het vooral de
manier van optreden zal zijn, die de
doorslag gaat geven in dit openbare
treffen tussen Ford en Carter en
niet hetgeen beiden aan feitelijke
politieke standpunten naar voren
zullen brengen. Gallup heeft in
1960 een soortgelijke opiniepeiling
gehouden tijdens het debat tussen
Nixon en Kennedy. De laatste
sprong daarbij direct als duidelijke
winnaar naar voren. Kennedy
dankte die winst aan zijn zeer ge
makkelijke optreden tegenovereen
Nixon, die tot het uiterste gespan
nen was. Nixon kwam bovendien
uiterst ongunstig over omdat hij
had geweigerd zich ter verdediging
tegen de onbarmhartige tv-lampen
zwaar te laten schminken.
Het eerste debat Carter-Ford van
donderdag (hierna komen er nog
twee) wordt een vraag- en ant
woordspel over economische en
binnenlandse aangelegenheden.
"voltooide de wereldeconomie het
eerste jaar van herstel uit de ern
stigste recessie sinds vier decen-
Een van de belangrijkste factoren
van dit herstel, aldus het rapport, is
een teruggekeerd vertrouwen bij
de consument. Dat vertrouwen
blijkt uit een stijging van de con
sumentenbestedingen en een aan
zienlijke daling van de individuele
spaartegoeden in de meeste be
langrijke industrielanden.
Het IMF waarschuwt echter dat
deze economische expansie "vol
doende plotseling komt, om alge
meen bezorgdheid te wekken over
het risico van een hernieuwde golf
prijsverhogingen". Met andere
woorden - opgepast voor inflatie.
Het IMF maakt deze opmerkingen
in zijn jaarrapport, bijna twee we
ken voor de jaarlijkse gemeen
schappelijke vergadering met de
Wereldbank. Deze vindt dit jaar van
4 tot 8 oktober plaats in de Filip
pijnse hoofdstad Manilla.
Het rapport zegt dat de produktie in
de industrielanden, met name de
Verenigde Staten, West-Duitsland
en Japan, "wederom met bevredi
gende snelheid uitdyt, terwijl de in
flatiepercentages behoorlijk onder
het niveau lagen van die in 1974 en
het eerste halfjaar van 1975".
Het IMF-rapport constateert, dat de
derde wereld, door wat economen
aanduiden als een "vertragend ef
fect", zowel later door de recessie
als de huidige opleving zijn be
roerd. Uitzondering op die regel
zijn de leden van het OPEC-
oliekartiel. De handelsoverschot
ten van deze landen bereikten in
1974 het recordbedrag van 67 mil
jard dollar en bedroegen in 1975,
het "magerste" jaar van de recessie,
altijd nog 35 miljard dollar.
Moord op Britse
LONDEN - In aanwezigheid van
5000 belangstellenden is zaterdag
op een Londense begraafplaats een
gedenkteken van zeven, meter hoog
onthuld ter nagedachtenis van de
14.000 Poolse militairen (onder wie
zeer veel officieren), die tijdens de
Tweede Wereldoorlog in de bossen
bij het Poolse plaatsje Katyh. zijn
vermoord. Poolse emigranten over
de gehele wereld hebben de oprich
ting van het gedenkteken mogelijk
gemaakt.
Aan de onthulling is een stormach
tige week voorafgegaan, waarin
duidelijk is geworden hoe het Britse
ministerie van Buitenlandse Za
ken, de Kerk van Engeland en de
Poolse en Russische regering alles
in het werk hebben gesteld om te
voorkomen dat het jaartal 1940 op
de gedenknaald zou worden ver
meld. In 1940 was Katyn in Russi
sche handen en dat zou automatisch
inhouden dat de moord op de 14.000
Poolse militairen aan de Russen
wordt toegeschreven. Het gemeen
tebestuur van Chelsea en Kensing
ton voelde er niets voor te zwichten
voor de Russische druk en daarom
staat dat jaartal toch op de ge
denknaald vermeld.
De Britse regering, die in verlegen
heid was geraakt over de kwestie,
woonde de plechtigheid niet bij en
had verboden dat Britse militairen
in uniform aanwezig waren. Het
Britse ministerie van Buitenlandse
Zaken liet weten dat "niet bewezen
is wie verantwoordelijk was voor
de slachting". De Russen hebben
steeds beweerd dat de moorden bij
Katyn door de nazi's waren ge
pleegd, na 1941 dus. Amerikaanse
zowel als Britse onderzoekers zijn
echter van oordeel dat de Sowjet-
Unieschuldig is aan de moord.Men
vermoedt dat de slachting één van
Stalins plannen was om de hele bo
xyen laag van Polen uit te roeien voor
hij het land bij de Sowjet-Unie zou
ixxlijven. De Londense Times viel
eind vorige week de Britse regering
scherp aan over haar houding in
deze zaak. "Er is over de massa
moord bij Katyn genoeg geschreven
om iedereen die de Sowjet-Unie niet
door dik en dun volgt ervan te over
tuigen dat de slachting in 1940 is
geschied, dus toen Katyn nog onder
Russisch gezag stond".
De Kerk van Engeland had al veel
eerder geen toestemming gegeven
het gedenkteken op te richten op de
begraafplaats van de St. Inca's
kerk. De Kerk wilde geen jaartal op
de gedenknaald hebben. Later ga
ven de kerkelijke autoriteiten te
kennen dat zij geen toestemming
konden geven omdat het gedenkte
ken volgens een wet uit 1884 een
"gebouw" was.
ambassadeur
werk van IRA
DUBLIN - De "provisionals" van
het ondergrondse Ierse Republi
keinse Leger (IRA) hebben zich
verantwoordelijk verklaard voor de
moord op de Britse ambassadeur in
Dublin, Ewart-Biggs, op 21 juli jl.
Zij zeggen in een verklaring, die
door het in Dublin verschijnende
blad "Sunday Independent" is ge
publiceerd, dat Ewart-Biggs is ge
dood "omdat hij naar Ierland was
gestuurd om de activiteit van de
Britse inlichtingendiensten te
coördineren". De aanslagplegers
hadden volgens de verklaring ten
onrechte verondersteld dat ook het
hoofd van de Britse geheime dienst
in Ulster in de auto van de ambas
sadeur zat.
Het gedenkteken voor "Katyn",
dat zoveel opwinding heeft ver
oorzaakt.
