Wel betalen maar niet mogen zien Wat is er voor geheim zinnigs aan het rapport dat hypo theekbank over uw huis laat maken? Wie een huis koopt, die leent daarvoor meestal geld. Door middel van een hypotheek. Dat is een geldlening met het huis als onderpand. Als degene die het geld heeft geleend, zijn rente en aflossingen niet betaalt, kan de uitlener het huis laten veilen en op die manier toch aan zijn geld komen. Daarom wil de hypotheekinstelling altijd eerst weten wat het onderpand zal opbrengen. Men laat, om dit te weten te komen, het huis taxeren door een (meestal) onafhankelijke deskundige, een makelaar-taxateur. De hypotheekbank of de verzeke ringsmaatschappij waar men om een lening aanklopt, geeft de taxatie-opdracht aan de deskun dige die zij kiest. Dus niet de eige naar van het huis. Die wacht af. Bij oudere huizen kan dat nog wel eens een spannend af wachten zijn, want deze blijken vaak een heel wat lagere veiling- kundige nou vindt van hun huis. Onder hen zijn er - weer minder, natuurlijk - die tegen de hypo- Door L. Bakker theekbank zeggen: ik heb dat rap port wel moeten betalen, maar mag ik. het nou ook eens hebben? Geven hypotheekinstellingen u als klant en betaler van de taxatie, op uw verzoek een copie van het taxatie-rapport? Dat verschilt nogal eens, gezien hun antwoorden op deze vraag: Rijkspostspaarbank alleen op schriftelijk ingediend verzoek, en na verkregen toestem ming van de makelaar- taxateur Amro Bankja. Algemene Bank Nederland: ja Nederlandse Middenstands Bank: Nationale-Nederlandennee. □Is regel niet. het algemeen niet gebruikelijk. Westland-Utrecht Hyp.ot heek bankja. Nederlandse Credietbank: in het algemee Friesch-Groningse Hypotheekbanknee. Bouwfonds Nederlandse Gemeenten: ja. Als leek zou je denken: dat zal geen problemen geven, want het gaat per slot over hun h^is en het rapport is met hun geld opgesteld. Maar dat is een wat al te gemakke lijke gedachte. Er heerst in de wereld van hypo theken,, banken en makelaars een .verbijsterende tegenstrijdigheid aan opvattingen over het al dan niet geheime van taxatierapporten en het al dan niet bestaan van een mo reel recht om ze te mogen zien, voor degene die ze heeft betaald. De ene bank geeft u zonder meer ojl* aanvraag een kopie van het rapport van uw huis, de andere bekijkt u alsof u een onzindelijk voorstel komt doen en weigert pertinent. Vraag gesteld Dit bleek mij toen ik deze zomer navraag deed bij een aantal wille keurig gekozen hypotheekinstel lingen. Ik deed dit naar aanleiding van de belevenissen van iemand die om inzage van zijn rapport had gevraagd. Bij de ene bank had hij het pas na herhaald aandringen ge kregen, en bij een andere (waar hij een nieuwe hypotheek had afgesle ten) had hij bot gevangen. Om meer licht in deze kwestie te krijgen, vroeg ik aan diverse hypo theekinstellingen: "Hoe is dat bij u geregeld, krijgt de klant op zijn ver zoek een afschrift van het taxatie- rapport, of niet"? In het lijstje dat hierbij staal afge drukt, ziet u dat de opvattingen daarover sterk uiteenlopen. k Er staat een meneer dingen op te schrijven c hij daar allemaal opschrijft. o huis. U kent hem niet, r, i betaalt u wel zijn rekening .Mag il t hun huis hoger te taxeren, als de cliënten nauw bij de taxatie be trokken raakten. En er zouden ook nog mensen kunnen zijn die een jaar later ergens anders een nieuwe lening zouden gaan afsluiten met het taxatierapport in handen. Dan besparen zij zich nieuwe taxatie kosten, maar dat is natuurlijk niet' de bedoeling van de makelaars". Een woordvoerder van de Nationale-Nederlanden:. "Er kun nen in een téxatierapport dingen "Makelaar bescher- staan die niet onder °een van de cliënt mogen komen. De makelaar HlGIl Zet soms bijkomende informaties in zijn rapport. Bijvoorbeeld of hij de buren hard ruzie heeft horen maken, om ons een indruk te geven van wat voor een soort buurt dat is. Stel je voor dat de cliënt dat rapport met die opmerking later aan die bu- iren laat zien." waarde te hebben dat de prijs die ër bij koop en verkoop voor wordt be-, taald. Enfin, de makelaar-taxateur gaat het huis bekijken, hij maakt zijn rapport op, doet er de rekening voor zijn honorarium bij, ^n stuurt dat alles in naar de bank. De bank leest het rapport en zegt tegen de geld-vrager U kunt van zus-en-zoveel v; Dit is dan een taxatie-rapport. Aan •dit exemplaar is niets geheimzin nigs te bespeurentrouwens ook weinig "deskundigs"Toch kon de eigenaar van het huis het slechts met zeer veel moeite loskrijgen vaii zijn hypotheekinstelling Wat is nu de opvatting van de instel lingen die u het rapport niet of lie ver niet in handen geven? Een woordvoeder van de Rijkspost spaarbank (RPS): "De makelaar is een onafhankelijk deskundige en hij moet in zijn onafhankelijkheid beschermd worden. Het zou verve lend voor hem worden, als hij door leken zou kunnen worden aange sproken over zijn taxatie. De men sen komen overeen een bepaalde prijs te betalen voor een huis. en als ze dan zien dat de makelaar het la ger taxeert, valt dat soms tegen. Daar willen ze dan wel eens moei lijkheden over maken. Het zou ook kunnen zijn dat er mensen probe ren een makelaar om te kopen om Zoals het lijstje laat ziert, hebben andere instellingen minder moeite met het doorgeven van het rapport. Een - woordvoerder van de Westland-Utrecht Hypotheek bank: "Wat de makelaar misschien vindt, staat er voor ons buiten. Hij maakt in onze opdracht een rapport en als wij dat aan onze cliënt willen doorgeven, dan doen we dan. Wij zien eeen enkele reden om dat te weigeren, als de lening eenmaal is afgesloten. De makelaar die daar wel bezwaren tegen heeft, moet de taxatie-opdracht niet aannemen". "Bepaalde vragen" Wat zou de Nederlandse Bond van Makelaars van dit alles vinden? Die schaart zich geheel en al aan de zijde van de geheimhouders'. Een woordvoerder van de bond: "Het is onjuist als anderen dan de opdrachtgevers de beschikking krijgen over rapporten die door makelaars worden uitgebracht: De cliënt van de hypotheekbank is we liswaar de meest betrokkene bij het pand in kwestie, maar het kan voorkomen dat de geldgevers aan - de taxateur heel bepaalde vragen hebben gesteld, die 'niet eens zijn toegespitst op het pand zelf. Dat de cliënt uiteindelijk het bedrag van de rekening van de makelaar moet betalen, dat is een kwestie tussen hem en dé hypotheekinstellingn daar staan wij buiten". De woordvoerder geeft toe: "De "makelaars zullen hierover indivi dueel van mening kunnen verschil- Dat er veel hypotheekinstellingen De geheimhouders zijn die op verzoek wel afschriften van taxatierapporten aan hun klan ten geven, zegt hij haast niet te kunnen geloven. nogal dat de klant het rapport toch niet goed zou begrijpen en er verkeerde conclusies aan zou ver binden over de marktwaarde van zijn huis. Maar ja, daar zou je hem dan uitleg van kunnen geven, als klein gebaar tegenover het feit dat hij het rapport heeft betaald? Bij de tegenstanders van het door geven van het rapport was ook ie mand die zei: "Wij laten ook per soonsinformaties trekken, voordat wij een lening afsluiten. Die gaan we toch ook niet aan de betrokkene bekend maken, al betaalt hij de kosten daarvan eveneens, zonder dat het er met zoveel woorden bij staat". Van zo'n redenering sta je dan wel even te kijken. Maar hoe dan ook, voor of tegen openheid met ae taxatierapporten laat de instellingen wel duidelijk in hun voorwaarden en regels zetten of je bij hun het rapport krijgt ja of Alles bij alles wordt niet duidelijk hoe zwaar de argumenten van een hypotheekinstellingkunnen zijn om een klant inzage te weigeren vah gegevens over zijn eigen huis. Bij navraag weet men weinig con creets te I; Want dat staat er nu, voorzover ik kan nagaan, niet in. Ook niet bij de genen die een verzoek om inzage achteraf eigenlijk een beetje onge- Dast vinden. hypothe ons krijgen, dat de geld- n heeften dat rgens anders Laten we aannem< vrager daar genoeg hij het niet nog een gaat proberen. Hy krijgt het geld, maaren nu komt het: hij moet meteen allerlei leningkosten betalen, waaronder de volle taxatiekosten. Dus de taxatie die de bank heeft laten verrichten om te bekijken hoeveel geld zij hem zonder risico kon lenen - een lening waar die bank tientallen jaren lang aan gaat verdienen - die taxatie moet hij be talen. Helemaal. Je kunt dat vreemd vinden, maar het is in elk geval een alom toege paste methode, en wie een huis aan het kopen is, die verliest links en rechts wel meer honderdjes of zelfs duizendjes, zonder dat hij daar een punt van maakt. Of durft te maken. Benieuwd wat er in staat De taxatiekosten worden berekend over het hypotheekbedrag. Ze zijn ruim 2 promille daarvan. Dus al gauw een paar hondérd gulden. Misschien interesseert het niet ie dereen, maar er zijn mensen die na het afsluiten van de hypotheek :denken: Ik zou best dat taxatierap port wel eens willen zien. Vooral als het om wat oudere huizen gaat. Ze zijn er benieuwd naar wat een des- III. COURANTHEID 1. Waartoe wordt het object gebruikt en is het voor andere doeleinden geschikt? I. LIGGING particuliere bewoning JÉf&i |S de naasje omgeving en de stand? Is er nog bouwterrein beschikbaar? oud herenhuis in het betere genre, tegen woordig geliefde woonomgeving a. de couranlheid ••an dit object«in het algemeen? b. da plaats ten ey zichle van de woningbouw- en de industriële oi twikkelmg? 2. Bijzondere omstandigheden t.a.v. bestemmingsplan- nen, uitwegerr, erfdienstbaarheden enz. ruim voldoende i 3. Is het perceel gelegen in de bebouwde kom en aan ja 3. Hop is de koopkra :ht ter plaatse zoals riolering, gas- en waterleidingt electra enz.? IV. GEBRUIK EN VERHURING 1. Hoeveel bedraagt ce geschatte huurwaarde In geval van eigen gebruik? 4. Eigen grond of erfpacht? Bij eigen grond de waarde in onbebouwde staat. Bij erfpacht, a. voortdurend of tijdelijk economische huurwaaide 12.000,p. j b. gegevens over de canon. eigen grond 3. Is het object verhuurd? Zo ja, hoeveel bedraagt: a. de werkelijre huuropbrengst? (met bijzonderheden omtrent bepalingen en loop tijd van he. huurcontract); b. de geschatte huurwaarde? c de wettelijl. toelaatbare huurprijs? vast of variabel thans geheel bij kredietaanvrager in c. einddatum van de lopende eigen gebruik. erfpachtsperiode 5. Belendingen. woningen van gelijk type alsmede een apotheek 6. Zijn er omstandigheden - zoals geluidshinder, lucht- neen 3. tpdien er spr« ke is van gedeeltelijke- of onderhuur: hiervan omschrijving. verontreiniging - die mogelijk van Invloed kunnen bouwjaar oa. 1920 4. Wijze van bewonin 3, feiten en omstandigheden. 1. Hoe oud zijn de opstallen en zijn zij mogelijk op uitstekend. de Monumentenlijsten geplaatst? V. NIEUWBOUW, VERBOUWING, ACHTERSTALLIG ONDERHOUD 1. Is er sprake /an a. een'in aanbouw zijnd pand? b. verbouwing? c. achterstallig ontarhoud? x 2. Bouwaard en constructip (o.a traditionele- of sy steembouw). soort dakbedekking, enz. traditioneel met mastiek dak 3. Kwaliteit met bet ekking tot de toegepaste mate- voldoende 2. a. waaruit bestaan de werkzaamheden' in hoofd- b. huiJige stand van ds werkzaamheden - - hypotheekbedrag in depot te worden gehouden? thans goed de £igenaar heeft de laatst* jaren successievelijk al het achterstalli onderhoud weggenomen.. 5. a. Hoe is de ind« ling? b. Omschrijving vin het aanwezige sanitair. parterre: entree, hall, gang, 2 kamers ei suite, grote serre, keuken, opkamer (met aparte trap boven de keuken) toilet/douel kelder. Ie etage: grote slaapkamer met achterbal grote voorslaapkamer met erker, badkamer. 3. Tekeningen en verdere bescheiden bijsluiten. toto c Centrale vern rmmg ,ei jectieveliik «rarmwaler- voorziening aanwezig en zo ja. walk systeem? VI. GEGEVENS OMTRENT AANVRAGER Wat is U eventueel omtrent aanvrager bekend? niet te onzer beoordeling. 6. a. Inhoud v.m do opstallen dienend voor de be rekening van k e herbouv waarde. 2e etage toilet C.V.ruimte 2 grote k« sanitaire voorzieningen voldoende C.V.gas w.w. boiler (gas) 800 n.J 1. 240.000,—

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 25