Met meester op mini-toer
Kruiswoord
Grandioze partij Wiersma
KomerACHT-er
Vienna Coup
JJESÜÜMj)
Bridgen
25g
Dammen
Schaken
Oplossing
vorige puzzel
Kom er achter
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 1976
s Weer zegels met
beperkte oplage
NEDERLAND - Vanaf de vol
gende week donderdag 2 septem
ber zullen aan de loketten vier bij
zondere zegels te krygen zijn die
achtereenvolgens aandacht vragen
voor het 50-jarig bestaan van de
.Koninklijke Nederlandse Vereni
ging tot Rheumatiekbestrijding,
het 75-jarig bestaan van het Ko
ninklijk Nederlands Verbond van
Drukkerijen en voor twee aspecten
van de Zuiderzeewerken, en wel de
verstedelijking en de landaanwin
ning.
De rheumazegel heeft een waard»
van 55 cent met een toeslag van 25
cent. Op de zegel, die is uitgevoerd
I in geel, oker, bruin, blauw, rose en
zwart een rheumapatiènt in half
liggende houding, omgeven door
•kringen van handen die de zore
voor de rheumapatiènt symbolise
ren. De loketverkoop eindigt op 30
september. Het ontwerp is van
j Jaap Drupsteen die twee jaar gele-
den debuteerde met de geslaagde
serie ter gelegenheid van 100 jaar
rundveestamboek, 25 jaar KWF en
150 jaar reddingwezen.
De bridge-literatuur kent vele
speelfiguren die als één of andere
coup te boek staan. De meest be-,
kende daarvan is ongetwijfeld de
Vienna Coup, genoemd naar de
stad Wenen, omdat deze figuur
naar het schijnt daar voor het
eerst ten tonele werd gevoerd.
Voor de bridge-fijnproevers is
het een delicatesse wanneer deze
speelwijze in de praktyk kan
worden toegepast, daar hij in
feite maar weinig voorkomt.
Wat is nu de Vienna Coup? In het
kort gezegd, is het een eindspel-
figuur waarin men een dwang
positie creeèrt en de dwangkaart
als het ware van de ene hand naar
de andere overhevelt. Vereiste is
dat de hoogste kaart van de kleur
wordt gespeeld. Men heeft mees
tal wel aanwijzingen (van bieding
of spel) welke tegenstander die
belangrijke kaarten bezit.
Onderstaand eindspel-figuur
kwam tot stand in de praktijk,
waarin zuid een eindcontract
moest spelen van 5 SA. Na een
opening van Noord met 1 Ru en
een volgbod van 1 Sch bij oost.
was het gebleven bij een mislukte
slem poging.
Zuid was reeds 2 slagen kwyt
moest dus alle slagen maken o
het contract te redden.
AB
O 3
O AB
geen
10 8
H7
8
<?9
O 76
OH V
geen
geen
V6
9 AH
O 8
geen
SchH zit, gegeven de bieding, met
zekerheid fout. maar zuid kan het
contract niettemin maken, mits
oost ook in het bezit 's avonds rui-
ten heer en vrouw. Zuid reali
seerde zich dat het tijd was voor
de Vienna Coup en zie wat er ge
beurde. Hij speelde Sch A,
waarmee de dwangkaart (in dit
geval bij Sch V) naar de zuid
hand word overgeheveld. Ver
volgens werd nu harten aas en
heer gespeeld, waarop in de
dummy o.a. Sch B werd geëcar-
teerd. Oost kwam in dwang en
moest of Sch H afgooien of Ru H
sec zetten.
Men zal zelf kunnen constateren
dat wanneer zuid eerst harten aas
en heer zou incasseren, er geen
dwang voor oost komt daar hij,
achter de noord-hand zittende,
dezelfde kleur kan afgooien als
noord.
Door een kleine variatie in de
noord- en zuid-hand aan te bren
gen, kón schuur zelf een nieuwe
figuur voor dé Vienna Coup be
denken en wel als volgt (oost en
west houden dezelfde kaarten):
AB
<p 10
4 10 8
8
O 76
Keen
H 7
9
O HV
geen
AH
O B 9
«f geen
En wederom ontkomt oost niet aan
een dwangpositie en maakt zuid
'alle slagen. Echter, nu moet eerst
Ru A worden geslagen. Probeert
U het maar.
T. SCHIPPERHEYN
Het 75-jarig bestaan van de druk
kersorganisatie wordt herdacht
met een zegel vgn 45 cent (blauw en
rood, oplage 7,5 miljoen). Afge
beeld wordt een gesticulerende fi
guur, als symbool voor de druk
kunst die een boodschap is van één
aan velen. De zegel is ontworpen
Uoor Willem Sandberg die ook de
nieuwe cyferzegels op zijn naam
schreef.
De zegels die aan het Zuiderzeepro-
ject zijn gewijd beelden het idee
land-uit-water uit. In de jaren '20
werd met dit enorme project be
gonnen: de inpoldering van de Wie-
ringermeer werd in 1930 een feit, de
Afsluitdijk tussen Noord-Holland
en Friesland werd in 1932 gedicht,
de drooglegging van de Noord-
Oostpolder werd in 1942 gereali
seerd en de afgelopen twintig jaar is
j hard gewerkt aan Flevoland waar-
11985 klaar hoopt te zijn.
Twee fraaie zegels - althans voor
zover we het aan de hand van de
j foto's kunnen bekijken - staan in
het teken van het Zuiderzeeproject.
1 Een zegel van 40 cent (blauw, rood
en geelbruin) verbeeldt de verste
delijking, terwijl de achtergrond
ivan de zegel wordt gevormd door
een groot zeilschip en op een 75 c.-
zegel (geel. rood en blauw) een op
vliegende eend boven een polder
landschap: landaanwinning. Van
de zegel van 45 cent zijn 7,5 miljoen
exemplaren' aangemaakt, van de
zegel van 75 cent echter slechts 4
miljoen. Opnieuw dus een zegel
met een beperkte oplage. We willen
in verband daarmee nogmaals wij
zen op de Nederlandse Amerikaze-
gel die eind mei uitkwam - ook in
een oplage van 4 miljoen - en nog
jgeen twee maanden later praktisch
nergens meer aan de loketten was
te krijgen.
Het Elsevierstoernooi, dat in Am
sterdam gehouden is en dat Harm
Wiersma de wereldtitel opleverde
heeft een paar prachtige partijen
opgeleverd en dan denk ik in de
eerste plaats aan de partij Jansen-
Smith en aan de partij Wiersma-
Tsjegolev. In de tweede plaats ko
men dan de partijen Hisard-
Wiersma, Koeperman-Smith,
Koeperman-Nimbi en Verpoest-
Gantwarg. Deze keer wil ik de twee
tot nu toe mooiste partijen behan
delen. Jansen-Smith is een partij
om van te likkebaarden, zij het dat
de openingsbehandeling van
Smith weer eens afgryselyk was
om aan te zien en de party
Wiersma-Tsjegolew heeft meer in
zich dan alleen maar likkebaarden,
want bij deze partij is niet alleen het
spel van Wiersma grandioos, vooral
de uitslag doet het hem.
Dan eerst de partij Wiersma-
Tsjegolew:
Wit Harm Wiersma, zwart Watsje-
law Tsjegolev - Elsevierstournooi
10e ronde - Amsterdam 16 augus
tus 1976.
32-28 (17-22) 28:17 (11:22) De Russi
sche opening, die vooral in het eind
der jaren zestig een enorme popula
riteit kende, wordt weer eens van
stal gehaald. 37-32 (12-17) 41-37 (6-
1146-41 (8-12) 32-28! Een zelden ge
speelde zet, maar na deze party zal
ook deze zet wel weer tot in de treu
ren geanalyseerd worden. (16-21)
31-26 (21-27) 35-30! Terecht ontwik
kelt wit deze randschijf, die op 25
veel sterker staat dan op 35. ((2-8)
30-25 (27-31) zwart is niet van plan
om de stelling al te gecompliceerd
te maken. Buitengewoon boeiende
partijen kunnen ontstaan na 19-23.
36:27 (22:31) 34-29 (31-36) 37-32 (1-6)
40-34 (19-23) 28:19 (14:23) 25:14
(10:19) 45-40 (5-10) 29-24! Wit moest
uitkijken dat zijn rechtervleugel
niet al te statisch gaat worden. Do(5r
deze ruil brengt hij zijn achterge
bleven schijven in het spel. (19:30)
34:25 (10-14) 39-34 (13-19) 50-45 (17-
21) 26:17 (11:22) 44-39 (8-13) 34-29
(23:34) 39:30 (6-11) En in deze byna
standaardremise positie gaat Tsje
golev in de fout (zie diagram).
In dit soort fiankstellingen is de
controle over het centrum vaak van
doorslaggevende aard en Wiersma
vindt een zo simpele oplossing om
het centrum te beheersen dat het
bijna geniaal lykt. 32-28!!! (11-17)
40-34!!! en zwart kan nu niet meer
verhinderen dat wit zich stevig op
veld 29 nestelt, want op 18-23 volgt
simpel 30-24. Zwart gaat zich nu
prepareren op de uitval 19-23, door
zetten als 3-8 en 4-10. (3-8) 34-29 (4-
10)29-23!! Bezorgt zwart een over
tollige schijf op 10 en combineert in
samenwerking met de schijf op 36
naar een dam op veld 5.
(18:29) 33:24 (22:33) 38:29 (19-23)
29:18 (13:22) 41-37 (9-13) 42-38 (12-
18) 38-33 verhindert 18-23 door 25-
20,24-20,33-29 en 43-39! (8-12) 33-29
(22-28)43-38 (28-33)38-32 een le
lijk foutje van Wiersma, want door
de manoeuvre 17-22-28 kan wit we
ieens in een remisehaven stranden.
Gelukkig voor hem dat zwart deze
mogelijkheid over het hoofd zag.
(33-39) Het vervolg geven we zon
der commentaar, daar het zonne
klaar is dat wit van nu af aan een
gewonnen partij speelt. Men lette
op de combinaties ingeleid door
36-41! 32-28 (18-22) 28-23 (7-11)49-43
(13-18) 43:34 (11-161 45-50 (16-21)
40-35 (21-26) 24-19 (22-28) gedwon
gen 23:32 (14:23) 47-41 (36:47) 32-27
(47:24) 30:28 en na een drietal zetten
gaf Tsjegolev Wiersma de hand ter
overgave. Een fraaie party van
Wiersma, maar jammer van het ene
remiseachtige gaatje.
Op het nevenstaand diagram ziet U
het hoogtepunt uit de partij
Jansen-Smith. (4e ronde).
Zwart zette zijn winstplan als volgt,
op: (2-8!!) verhindert 43-39,23-19 en
33-29 door 36-41 en 22-27. Het maakt
de witte aanval totaal krachteloos.
20-15 (9-14) 24-20 (3-9) 33-29 (8-12)
38-33 (21-26) 43-39 De laatste zetten
van wit waren praktisch alle ge-
dwongen (17-21) 39-34 (13-19) 23-18
gedwongen (12:32) 33-28 (32:23)
29:18 (19-23) 18:29 (14-19) 42-37 (9-
13) 34-30 (13-18) 29-24 (19-23) 20-14
(23-28) 15-10 (4:15) 14-9 (27-32) 47-41
(36:47) 9-4 (23:41) 4:39 (47:20) 25:14
(41-46) 14-9 (46-14) 9:20 (15:35) 39-34
(26-31) 34-23 (31-36) 48-43 (35-40)
23:45 (36:41) 45-18 (41-47) 43-39 (47-
36) 18-23 (36-9) 23-34 (21-26) 39-33
(26-31) 33-28 (31-36) 34-29 (9-4) 29-47
(16-21) 47-38 (21-26) 38-32 (5-10) 28-
23 (10-15) 23-19 (15-20) 32-28 (20-25)
19-14 (25-30) 28-23 (30-35) en Jansen
gaf zich gewonnen (er was gevolgd:
23-28 (35-40) 28-33 (40-45) 33-15 145-
50) 14-10 (50-33)
JOOP BURGERHOUT.
Het is nog steeds een verheugend
verschijnsel, dat in internationale
toernooien zo nu en dan partijen de
I aandacht vragen die beneden de 30
zetten tot een gigantische beslis
sing komen. Een dezer dagen ont
ving ik enkele schaakbulletins,
waaruit ik een keuze heb gemaakt.
Er valt dus vandaag in onze rubriek
weer heel wat te bewonderen
Het is byna niet denkbaar, dat de
I grote kunstenaar en ex-
wereldkampioen Michael Tal in
amper 25 zetten van het bord wordt
geschoven. Toch geschiedde dat in
het toernooi te Las Palmas '75. Zijn
opponent was echter een man die
eveneens in de schaakwereld hoog
genoteerd staat: de IJslander
Olafsson. Hier volgde de partij,
waard om tweemaal na te spelen!
PIRC-VERDEDIGING
e5xd4
Pf5-d7
Lf8-g7
8. c3xd4
9. Lcl-e3
10. Lb5xc6
De eerste onnauwkeurigheid. Een
nader onderzoek leert echter dat hij
helemaal niet zo best staat. Zijn
nieuw idee (Lc4 en De2) is dan ook
door Olafsson op eenvoudige wijze
weerlegd.
Ook na 21. Tc7-c2 Td7, benevens
Ted8 staat wit moeilyk.
10.
b7xc6
1. e2-e4
2. d2-d4
3. Lfl-c4
Tal wil ook wel e
d7-d6
g7-g6
Pg8-f6
Pb8-c6
Lc8-g4
e7-e5
4. Ddl-e2
5. Pgl-f3
6. c2-c3
7. Lc4-b5
I De voortzetting 7. d5 Pe7 8. h3 ligt
niet in de strategie van Tal! Hij
houdt van open stellingen, waarin
I zijn combinatievermogen sterk
domineert.
De aanval op de zwarte c-pion is
ondoelmatig. Met 12. h3 Lf3: 13.
Pf3: had wit geen zorgen meer om
zijn d-pion. Na 12. h3 Le6 13. 0-0 c5
14. b3 was er ook niets aan de hand
geweest.
12. c6-c5!
13. d4xc5 Lg7xb2
14. Tcl-c2 Lb2-g7
15. 0-0 TfB-e8!
16. Tfl-dl Pd7xc5
17. Le3xc5 d6xc5
18. Tc2xc5 Dd8-d6
Olafsson staat, ondanks de afwik
keling, duidelijk beter. Niet alleen
heeft hy een actief loperpaar, maar
moet zijn tegenstander steeds re
kening houden met een mat op de
eerste rij, zoals spoedig blijkt. Het is
onbegrijpelijk dat Tal zich geen
"luchtgat" heeft verschaft door
middel van h2-h3!
19. TDl-cl LG7-h6
20. Tc5xc7 Ta8-d8
21. Tcl-c2
Prachtig gespeeld! Een koning
zonder vluchtveld blijft een banne
ling, sprak eens dr. Tartakower!
(Zie diagram)
OLAFSSON
25. P(3-el Df4-g5ü
Wederom biedt de zwarte koningin
haar leven aah, zoals schakers zeg
gen. Wit gaf het op, want na 26. Db4
komt gewoon 26. .De$enz. Een
door Olafsson gaaf gespeelde par
ty!
In de volgende partij zien we op
nieuw een Pirc-verdediging. Het
loopt echter anders
BELJAWSKI-KUSMIN
1. e2-e4 d7-d6 2. d2-d4 Pg8-f5 3.
Pbl-c3 g7-g6 4. Lcl-e3 c7-c6 5.
Ddl-d2 b7-b5 (Goed, maar men
moet wel doorzetten!) 6. f2-f3 Dd8-
c7 7.0-0-0- Pb8-d7 (Hier moet a6 ge
schieden om d5 met c6-c5 op te
vangen) 8. d4-d5! a7-a6 9. d5xc6
Dc7xc6 10. Pgl-e2 Lc8-b7 11. Pe2-
d4 Dc6-c7 12. g2-g4 Ta8-c8? (Te
overwegen viel direct b5-b4) 13.
g4-g5 b5-b4 14. Pc3-b5! (Natuur
lijk!) a6xb5 15. g5xf6 Pd7xf6 16.
Lflxb5 Pf6-d7 17. e4-e5! en
zwart gaf het op. De pion is niet te
nemen, want dan komt 18. Pe6! enz.
Verder dreigt er 18. ed6: met spoe
dige beslissing.
Eslon - Anders son (Eksjó) 1976.
1e4 c5 2. c3 Pf6 3. eó Pd5 4. d4 cd4:
5. cd4: d6 6. Pf3 Pc6 7. Lc4 Pb6 8.
Lb5 de5: (Misschien is .d5 de zet.
Ook 8. .a6 is speelbaar) 9. Pe5:
Dd5 10. Lc6: bc6: 11.0-0 c5' 12. Pc3
Dd4: 13. De2! c4 14. Tdl Dc5 15. b4!
(Zeer sterk en praktisch beslissend)
15. cb3: e.p. 16. La3! Da5 17.
Td8+! en zwart gaf op.
De kortste nederlaag die de
Zweedse grootmeester ooit in een
toernooi heeft geleden!
B. Maller - Doncevlc
(Bandesllga Südwest 1976)
I. e2-e4 c7-c5 2. Pgl-f3 Pb8-c6 3.
d2-d4 c5xd4 4. Pf3xd4 g7-g6 5.
Pbl-c3 LfB-g7 6. Lcl-e3 Pg8-f6 7.
Lfl-c4 0-0 8. Ddl-e2?
Bekend is dat 8. Dd2 Pg4 voor zwart
gunstig is. Op 8.f3? komt Db6 en
zwart wint een pion. Zekerheid
geeft 8.Pb3 of 8.Lb3. Een stukje-
theorie om te onthouden.
8 Pf6xe4. 9.Pd4xc6 b7xc6
Zie de val 9 .Lc3: 10.bc3: bc6:
II.Lh6 Pc3: 12. De5 met matdrei-
ging. 10.Pc3xe4 d7-d5 11.0-0-0-
Dd8-a5 12. Pe4-c5 d5xc*.13.De2xc4
Ta8-b8 14. c2-c3 Lc8-f5 15.Pc5-
d7?
Na deze slechte zet komt zwart tot
een mooie winststelling. Nood
wendig was 15.f3 enz. Foutief is ook
15.g4? Lg4: 16.Dg4: Lc3:. enzo
voort. 15 Lfb-e6 16.Dc4-c5 Tb8-
b5 17.Dc5xc6 'Tb5xb2. 18.a2-a4
Lg7xc3 19. Tdl-d3 Tb2-bl+ 20.Kcl-
c2
Na 20.KbL' Db4 loopt wit mat.
20Tblxhl 21.Td3xc3 Le6-f5 22.
Kc2-d2 Lf5xd7.
Wit gaf op.
Neemt hjj op d7, dan gaat door
23 .Td8 zyn dame verloren. Een
aantrekkelijke partij, waarin de
"geheimzinnige" Siciliaan weer
eens zegevierde.
BISHOP
HORIZONTAAL
1. boom, 6. zakken, 11. eike-
sc.hors, 12. bont, 14. slaap
plaats, 16. stekelvarken, 18.
jongensnaam^ 20. verzoek, 22.
arrondissement, 23. plaats in
Noord-Brabant, 25. pluis, 26.
inhoudsmaat, 27. ongebon
den, 28. schaakterm, 30. broe
der. 32. noodsein, 34. dakbe
dekking, 36. water in Fries
land, 37. reeds, 39. jongens
naam, 40. plaats in Zuid-
Holland, 41. vogel. 43. num
mer, 44. titel, 45. rivier in Zwit
serland, 48. speelgoed, 49. wa
tering, 52. zandheuvel, 53. jon
gensnaam, 55. Engels bier, 56.
Europeaan, 58. dwaalleer, 61.
apatisch, 63. voedsel, 65. jon
gensnaam, 66. meisjesnaam,
67. Aurora, 69. Noorse god
heid, 70. vermoeid, 72. aarde.
VERTIKAAL
2. roofdier, 3. samentrekking
van edel, 4. maanstand, 5. fa
milielid, 7. jongensnaam, 8.
stremsel, 9. lusthof, 10. meis
jesnaam. 12. schel. 13. arron
dissement, 15. boom, 17. vis
been, 18. dwaas, 19. doorgang.
21. bloedgever, 23. bitter
vocht, 24. speelgoed, 28.
maand. 29. lijst, 30. carbol-
zuur, 31planeet, 32. duivel, 33.
handvat, 35. kostuum, 36. tel
woord, 38. onderricht, 39. uit
roep, 42. opbrengst, 46. ver
dicht verhaal, 48. mannelijk
dier, 50. geestvervoering, 51.
verheugd, 54. hemdboord, 55.
woonschip, 56. roem. 57. deel
van de voet, 59. baan voor bal
spel, 60. een zekere, 61. water
vlakte, 62. hoeveelheid, 64.
kloosterlinge, 66. vod, 68. Se
lenium, 70. persoonlijk voor
naamwoord.
WERK P L A A J SH5 P il S
AMËM-HpMyHukoWT
LEC E RHE!XIP,0 Si |T I E
(K L I MR,0 O.SME;' NE E
t> I A L 'E iCiTME IE :T Z AAL
MAT.I NEEHSiTRlOMAN
A R MiO ENNiglZjA'A
De eerste prijs van 10 - werd toe
gekend aan de heer A. L. Verlind,
Nachtegaalstraat 1 te Lisse. De
tweede prijs van 7.50 werd toe
gekend aan mej. T. Ruyter, Rubens
laan 39 te Hazerswoude-Dorp. De
twee prijzen van 5 - werden toe
gekend aan mevr. J. P. van
Delft-Den Haan, Koestraat 51 te
Rijnsburh en aan de heer A. J. M.
Bakker, Vijf Meilaan 24 te Leiden.
De prijzen worden de winnaars-
toegezonden.
afdtuooq i
squq iue.ni -9
uoAoq squq afpuor -g
sjqoaj afvvmoqaS qep
ueeui e
japuos^tpaj jftd z
jubjh uba 3aM S3WIA I
