Samenwonen met meer
vrouwen nieuwe rage
MODIEUZE
BRILLEN
Nachtje in de stoel
Koude keuken
Feestelijk eten
Een beetje heet
Realisme
in etalage
AUGUSTUS 1976
IN AMERIKA
Tussen het fameuze gouden bril
letje van de Oostenrijkse com
ponist Franz Schubert en de
transparante kunststofbril van
de Parijse mode-ontwerpster
Emmanuelle Kahn ligt ander
halve eeuw. In die periode ont
wikkelde de bril zich van een
prothese voor gefortuneerde in
tellectuelen tot een mode-artikel
voor iedereen.
Werden rond de eeuwwisseling
de duVe goudgerande brillen al
leen op bestelling gemaakt,
tegenwoordig verkopen zelfs de
warenhuizen zonnebrillen en
hebben heel wat grote super
markten een opticiënsafdeling
Brildragers laten het niet meer
bij èèn lorgnet voor het leven,
zoals in de vorige eeuw, want ui
de verkoopcijfers blijkt, dat
steeds meer mensen de laatste
tijd verschillende brillen voor
diverse doeleinden en gelegen
heden kopen.
Monturen gaan met de mode
mee. De nieuwe modellen voor
1976 werden op de Harold
Lloyd-bril, een bestseller uit de
jaren twintig ge-inspireerd.
Favoriet zijn de transparante
brillen, maar ook de opaal-
blauwe, zandkleurige, eigele,
rode en witte monturen staan
hoog genoteerd, terwijl zwart
nog steeds toonaangevend is
voor de zakelijke herenbril.
Titel: De koude keuken. Auteurs
Christine Schönherr/Christian
Teubner. Nederlandse bewerking
mevrouw E. H. A: Nakken-
Rövekamp. Uitgeverij Elsevier.
Prijs 45,-.
Een koude tafel klaarmaken is
meer dan wat Franse kaas, stok
brood, druiven en paté's op tafel
zetten, tenminste als u van uw
koude tafel een hartelijk welkom
aan de gasten wilt doen uitgaan.
"Dat is me te moeilijk", denkt u
misschien, daarbij terugblikkend
op het koude buffet dat u onlangs in
een vermaard restaurant genoot.
Maar dat hoeft helemaal niet. Het
zijn vaak kleine trucjes en hand
grepen die van uw eenvoudig opge
zette koude tafel een aparte sfeer
doen uitgaan.
Die kleine handgrepen (en ook het
moeilijker werk in alle graden)
kunt u leren uit het boek De koude
keuken. Een prachtige kleurrijk
geïllustreerde uitgave van Elsevier.
Het boek begint heel overzichtelijk.
In het eerste hoofdstuk wordt ge
leerd hoe belangrijk garneren is.
Hele eenvoudige hapjes worden
juweeltjes als ze aardig worden
aangekleed. Het kost tijd, maar u
zult er eer mee in leggen. En als u
eenmaal aan die sfeervolle borrel
hapjes bent begonnen dan is de
weg naar een echte koude tafel niet
meer zo ver als u denkt. Uit het zeer
internationaal repertoire van de
koude tafel bijvoorbeeld Zweedse
haringrolletjes, karper volgens
grootmoeders recept, verse mosse
len zoals men ze in Napels eet,
kalfsrolletjes Provence, Antil
liaanse braadkuikens en natuurlijk
vele variaties in salades.
Titel: Wina Born's menuboek voor
feestelijke etentjes. Auteur Wina
Bom. Uitgeverij Zomer en Keunig.
Prijs 24,50.
Het valt niet mee voor feestelijke
gelegenheden een aardig menu
samen te stellen. En soms is er ook
gewoon geen tijd voor. Dan is een
greep in de boekenkast (of op de
keukenplank want daar horen ze,
de kookboeken) naar het boek van
Wina Bom waarin 75 menu's hele
maal zijn uitgewerkt wel de oplos
sing.
Wina Bom heeft voor 75 "min of
meer feestelijke gelegenheden"
menu's met wijnadviezen ontwor
pen. De menu's die Wina Bom u
voorschotelt bestaan ten minste uit
drie gangen. Ze zijn aangepast aan
de huiselijke feestjes die u zo door
het jaar heeft. Ze begint op nieuw
jaarsdag en gaat zo door tot het ou-
dejaarssouper. Ze heeft daarbij ook
gedacht aan een paar vegetarische
menu's en een kindermenu. Wat
ontbreekt is een kolommetje
waarin wordt aangegeven hoe
moeilijk het maken van een be
paald menu is en wat dat globaal
gaat kosten, hoewel dat laatste na
tuurlijk niet zo gemakkelijk is te
zeggen.
soorten
Met ons winderige weer wil het niet
altijd lukken om wapperende ha
ren nog een beetje in vorm te hou
den. Daarom zyn sjaals zo gemak
kelijk. Je kan er alle kanten mee uit.
Er zijn talloze mogelijkheden om
bonte vierkante doeken, kleurige
langwerpige sjaals en kleine pad-
Bij de foto: De huwelijksstoel van Thonet. Het kersverse echtpaar werd vindersdoekjes te dragen. Strik er
geacht de eerste huwelijksnacht op die stoel door te brengen. Hoe, vermeldt desnoods drie tegelijk om en draag
de geschiedenis niet. sjaals zoals in zuid-Frankrijk op
Titel: Een beetje heet. Auteur Beb
Vuyk. Uitgeverij Luitingh Laren.
Prys 9,90.
De titel zal de koks onder u wel be
kend voorkomen. Luitingh heeft
"Een beetje heet", dat tien jaar ge
leden bij de Arbeiderspers uit
kwam, herzien. Het is een eerste
kennismaking met de Indonesi
sche keuken, gelardeerd met per
soonlijke ervaringen van de schrijf
ster. Voor beginnelingen in de In
donesische keuken een aardig
werkje voor een niet te grote prijs.
Een rustig aanloopje dus
H.v.d.H.
zijn Russisch, zoals de Berber-
vrouwen of als een beroemde film
ster. De Parijse schoenenfabrikant
Charles Jourdan, die sinds kort ook
Sjaals maakt, stuurde er de bekende
tekenaar Urs Schmid op uit, om op
de terrasjes van St. Tropez en
Juan-les-Pins de talloze manieren
zoals daar sjaals worden gedragen
met een viltstift vast te leggen.Zie-
hier het resultaat.
Overigens zijn sjaals ook aan mode
onderhevig, of liever gezegd ze
gaan met de mode mee. Doe dus
maar niet die sjaal met alpenroosjes
en koeienbellen om die tante Mien
uit Kitzbühel meenam, maar kies
sjaals met romantische Perzische
patronen of met wat Egyptisch
aandoende geometrische dessins.
Sjaals met een ivoorkleurige,
goudbruine, ijsvogelblauwe, goud
gele, oudroze of donkerrode onder
grond passen helemaal bij het
nieuwe modebeeld. Maar met een
wollen folklorehoofddoek kan men
ook in zigeunerstijl blijven. De
Jourdan-sjaals zijn in Nederland bij
de Lange (Amsterdam-Den Haag)
te koop.
"De leeuw van Lyon, de koning
der koningen van de gastronomie":
zo noemt maandblad Marie Claire
de Franse heer Paul Boscuse die
het koken tot zijn beroep heeft ge
maakt en in de vak een meester
moet zijn. De lezeressen van het
blad krijgen van hem een aantal
adviezen waarin het begrip een
voud de boventoon voert. Bocuse
vindt dat gastvrouwen tijdens
maaltijden veel te veel opdienen.
Volgens hem zou iedereen na af
loop van een gastmaal nog "een
tikje hongerig" moeten zijn. Maal
tijden met twee, drie warme ge
rechten noemt hij "gewoonweg
dodelijk", nog afgezien van het feit
dat de gastvrouw na het bereiden
van zo'n diner de uitputting nabij
is. Ook bij het serveren wordt de
eenvoud uit het oog verloren door
dat men professioneel-gemaakte
schotels wil nabootsen. Soepen
mogen niet te lang tevoren worden
klaargemaakt, waarschuwd Bo
cuse en hij geeft voor een groente
soep het volgende recept neem
zeshonderd gram groenten op an
derhalve liter bouillon en fruit de
groenten geruime tijd in wat boter
voor dat de bouillon erbij gaat.
Samenstelling
Henriëtte v.d. Hoeven
In weekblad Time foto's en
een verhaal over "etalages
nieuwe stijl" in Amerika. De
starre etalagepoppen van we
leer zijn daarin vervangen
door zo levensecht mogelijke
figuren die toneelscènes lij
ken op te voeren waarin bi
zarre fantasieën, sex en (zelfs)
zelfmoord de leidende motie
ven zijn. Jonge etalageont
werpers in New York en Los
Angeles willen op deze manier
de voorbijgangers als het ware
in het nekvel grijpen en tot
kijken dwingen. In strand- en
slaapkamertaferelen worden
erotische situaties tussen
mannen en vrouwen gesugge
reerd ("en zelfs lesbische scè
nes", aldus het weekblad).
Een etalageontwerper heeft
een scène bedacht waarin
vrouwenfiguren naar een van
hen staren die blijkbaar zelf
moord heeft gepleegd en door
pillenflessen is omringd. In
soortgelijke enscénering
wordt in een reeks etalages de
zelfmoord van een rijke erfge
name uitgebeeld, compleet
met een krant met haar
doodsbericht. De erfgename-
etalagepop draagt een zijden
bloeze van over de hónderd
dollar in een minimum van
tijd was de voorraad van deze
bloezes uitverkocht. Realisme
verkoopt kijkers staan in
drommen voor een etalage-
raam met droomkeuken, op
de vloer waarvan een stukge
vallen rauw ei ligt. Elke avond
wordt de smurrie opgedweild,
en elke ochtend wordt een
vers ei op de vloer stukge
gooid.
Bezit verschaft geluk
Waarschijnlijk behoort de huwe
lijksstoel niet tot uw huisraad.
Geeft ook niet; kan zelfs niet wor
den verwacht. Wat is namelijk een
"huwelijksstoel". Dat is een stoel
bijna zoals alle andere. Met èèn ver
schil; een wezenlijk verschil. De
stoel heeft twee leuningen. Eèn
voor en èèn achter. Of andersom
zoals u wilt. In bepaalde streken
van Oostenrijk was het de ge
woonte om een dergelijk "zitele-
ment" cadeau te doen aan man en
vrouw ter gelegenheid van het zo
juist gesloten huwelijk.
Waar dient die stoel nu voor, vraagt
u zich wellicht af. Goed, nu komt
het het kersverse echtpaar werd
geacht de eerste huwelijksnacht
door te brengen op die stoelMet z' n
tweeèn wel te verstaan. De stoel
was het symbool voor de twee
eenheid van het net gesloten huwe
lijk. Het verhaal deed dan de ronde
dat het bezit van een huwelijksstoel
het stel een zeer liefdevol en geluk
kig huwelijksleven verschaft. De
stoel is aan het einde van de vorige
eeuw in onbruik geraakt. Daarom is
het wellicht ook dat er niets bekend
is over hoe het echtpaar plaats
moest nemen: met de ruggen tegen
de leuning of met de ruggen tegen
elkaar.
Zeldzaam
De huwelijksstoel is zeldzaam ge
worden. Eh van de laatste exempla
ren, destijds gefabriceerd door de
wereldberoemde meubelmaker
Thonet, is in het bezit van prof. H.
Th. Oudejans, buitengewoon hoog
leraar aan de Delftse Technische
Hogeschool. Hij kreeg de stoel ter
gelegenheid van zijn huwelijksca
deau van Jan Benthem en Kees van
der Hoeven. Beiden zijn medewer
kers van het tijdschrift Utopia.
Dit tweetal maakte twee jaar gele
den een studie over Thonet-
meubelen en reisde daarvoor onder
meer naar Oostenrijk. In een café in
een dorpje Onder de rook van We
nen hoorden Jan en Kees het ver
haal over de huwelijksstoel. Een
verhaal overigens dat niet zo se
rieus werd genomen. Wie zal het
hen kwalijk nemen? Totdat echter
in een oud rommelzaaltje in Wenen
zo'n stoel werd gevonden. Dè hu
welijksstoel dus. Het meubelstuk is
mee naar Nederland genomen, ver
volgens opgeknapt en aan het
echtpaar Oudejans gegeven.
Wordt het een nieuwe rage om met
meer vrouwen tegelijk samen te le
ven? Alex Joseph en zo'n 30.000
andere Amerikanen, die met meer
vrouwen door het leven gaan, gelo
ven er heilig in. Net als trouwens de
Nederlandse kunstenaar Anton
Heijboer, die er kortgeleden een
vierde vrouw heeft bijgenomen.
Alex Joseph, die in de Ameri
kaanse staat Utah met een dozijn
vrouwen samenleeft, meent dat
monogamie de wortel van al het
kwaad is. Twee maal probeerde hij,
lahge tijd, maar een vrouw trouw te
zijn, maar hij moest beide pogingen
opgeven omdat hij een dergelijke
stikte levenswijze onmogelijk en
onnatuurlijk vond. Josepehs
nieuwste vrouw Joan, een 22-jarige
studente, die de universiteit van
Montana verliet om zich bij de fami
lie van Alex Joseph aan te sluiten,
heeft het er niet moeilijk mee.
"Trouwen leidt tot allerlei nare
dingen zoals echtscheiding en ille
gale verhoudingen", zegt ze. En ze
Niets
Overigens moeten de
het dorpje bij Salt Lake City, waar
Joseph met zijn vrouwen en zeven
kinderen in drie huisjes woont,
niets van zijn zonderlinge com
mune hebben. De 37-jarige pa
triarch werd door boze buurtgeno
ten al heel wat keren bedreigd. Bij
de politie kwamen klachten bin-
"Ik begrijp niet waar de
zich zo druk over maken", aldus
Joseph, die nu maar uit voorzorg
een revolver draagt. "Het oude Tes
tament staat vol met verhalen over
aartsvaders, die meer vrouwen
hadden. Iedereen schijnt vergeten
te zijn, dat David duizend vrouwen
had en wat zou je zeggen van Salo
mon en Mozes
Er zouden heel wat minder moei
lijkheden op de wereld zijn als meer
mannen er toe over zouden gaan
om hun leven met verscheidene
vrouwen te delen".
Dertigduizend
Alex Joseph is niet de enige Ame
rikaan, die er zo over denkt. De au
toriteiten schatten dat er in de sta
ten Utah, Arizona, Idano, Nevada
en Nieuw Mexico zo'n 30.000 man
nen met meer vrouwen samenle
ven. Hoewel de polygame verbin
tenissen officieel niet staan geregi
streerd, komt de Amerikaanse re
gering tot deze schatting op grond
van o.a. computergegevens van de
belastingdienst en geboorteaktes.
Officieel is het in Amerika verbo
den om met meer vrouwen tegelijk
getrouwd te zijn en zelfs de Mor-
momen stapten in 1890 officieel van
de "veelwijverij" af. Maar het mer
kwaardige is, dat er door de Ameri
kaanse justitie vrijwel nooit wordt
opgetreden tegen mannen die er
verscheidene echtgenotes op na.
houden. De districts-rechter van
Salt Lake City voelt er ook niet veel
voor om de commune van Alex Jo
seph aan te pakken. Hij wacht lie
ver af met ingrijpen totdat er zich
eventueel ontoelaatbare
voordoen. En daarop kan hij lang
wachten, want Alex Joseph, die
marinier, politieman en onderwij
zer is geweest en op het ogenblik
een dorpscafé annex supermarkt
en souvenirwinkel exploiteert, is
een voorbeeldig huisvader. Hy
slaapt om de beurt bij een van zijn
vrouwen, die in leeftijd variëren
van 16 tot 29 jaar.
Systeem
De dames hebben in onderling
overleg een rouleersysteemopge
steld. "Wjj zijn niet jaloers op el
kaar", aldus Joan Joseph, "want in
deze situatie leer je wel om geen
ruzie te maken, dat kan eenvoudig
niet". Wat Joan en haar rivales Ju
dy, Pamela, Margaret, Melinda en
Paulette zo in het communeleven
met Alex Joseph trekt, is dat ze
volkomen vrij zijn, maar toch een
zorgzame man achter de hand heb
ben.
Kunstenaar Anton Heijboer met
drie van zijn vier vrouwen.
