Kom erACHT-er
KRYPT0GRAM
Jersey completeert frankeerserie
O
Q
Q
p
O
1
O
P
O
V
Q
b
3
0
O
p
Q
s
O
P
OO
p
p
O
a
j
Fragmenten uit IBM-toernooi
Probleem waaraan
voor de
vakantie
veie kanten zitten
Problematiek
Oplossing
vorige puzzel
Voor'n
mode
pruikje
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ft
ZATERDAG 7 AUGUSTUS 1976
Omdat de meeste dagbladen aan het IBM-toernooi uitvoer
ige beschouwingen na elke ronde hebben gewijd, zal de
aanhef in deze rubriek slechts beknopt zijn. De meeste
toeschouwers in de toernooizaal - alsmede in de zalen er
naast waar de partijen op het demonstratiebord werden
toegelicht door "deskundigen" - waren het er unaniem
over eens dat de "nieuwbakken" grootmeester Tony Miles
(Engeland) de meeste kleur aan het geheel heeft gegeven.
Stelling na 23. Dc4:
Hier volgen enige willekeurig ge
17. Pe2xd4!
c5xd4
kozen partijen.
18. f4xe5
d4xc3
19. Dd2-g5!
Lg4-e2
Wit: H. Böhm
20. TH-f2
Da5-b6
Zwart: K. Langeweg
21. e5xd6
b5xc4
22. d3xc4
Db6-d4(?)
SICILIAANS
23. Dg5xe7
1. e2-e4 c7-c5
Zwart gaf het op Zijr
1 stelling is een
2. c2-c4
Böhm kiest bij voorkeur varianten
die niet zo bekend zijn of buiten het
theoretische vlak liggen. Hij heeft
er reeds vele successen mee ge
boekt!
2 Pb8-c6
3' Pbl-c3 Lf8gv7
4. g2-g3 Jj-f8-g7
5' Lfl'62 PeS re
6. d2-d3 Pg8-f6
Het is altijd een moeilijk vraagstuk
geweest of zwart hier met 6.
e5?! moet voortzetten. Weliswaar
heeft hij hiermede veld d5 in han
den, maar daar staat tegenover dat
hijzelf bezit kan nemen van het veld
d4. Dergelijke dogmatische stellin
gen liggen de moderne meester
niet!
7. Pgl-e2
0-0
8. Lcl-g5
a7-a6
.9. Ddl-d2
Ta8-b8
10. Lg5-h6
Lg7xh6
11. Dd2xh6
b7-b5
12. b2-b3
Pc6-d4
Langeweg die het toernooi slecht
begon bleek ook later in geen beste
vorm te verkeren. Veelbelovender
ziet 12b4 13. Pd5 Pd5: 14. ed5:
Pe5 er uit. Tot niets leidt 12Pb4
13. Dd2
13. 0-0 Pf6-g4
14. Dh6-d2 Dd8-a5
15. Tal-cl Pg4-e5
16. f2-f4 Lc8-g4
Riskant, en zoals spoedig blijkt ook
dubieus. Na 16. .Pec6 behield hij
goede remisekansen.
In de nu volgende partij moet Hans
Böhm het hoofd buigen voor de
Joegoslaaf Kurajica, die als een me
teoor in de schaakarena is versche
nen en "zijn licht" in de toekomst
nog lang zal laten schijnen (ver
moed ik)
Wit: Kurajica
Zwart: Böhm
CARO-KANN
1, e2-e4 c7-c6 2. d2-d3 d7-d5 3. Pbl-
d2 d5xe4 4. d3xe4 e7-e5 5. Pgl-f3
Dd8-c7 6. a2-a4 (U ziet 't: ook de
Joegoslaven houden van de meest
frivole zetten! Onze Jan Hein Don-
ner speelde zelfs in de 13e ronde op
zijn sokken .maar dat is een ge
schiedenis apart6. .Lc8-g4 7.
c2-c3 Pg8-f6 8. h2-h3 Lg4-h5 9.
Ddl-c2 Pb8-d7 10. a4-a5 Lf8-e7 11.
Pf3-h4 Lh5-g6 12. Lfl-c4 Pd7-c5 13.
Ph4 xg6 h7xg6 14. b2-b4 Pc5-d7 15.
Pd2-f3 Pf6-h5 16. h3-h4 b7-bö
(Böhm moet iets ondernemen,
want plotseling staat hij niet happy.
De witte lichte figuren beheersen
bijna het gehele bord!) 17. ab6: Pb6:
18. Dc2-b3 0-0 19. 0-0 Ta8-d8 20. g2-
g3 c6-c5 21. b4-b5 Ph5-f6 22. Pf3-g5
Pb6xc4 23. Db3xc4
(Zie diagram)
(Gezien de witte pionnenstructuur
staat zwart deplorabel) 23Pf6-
d7 24. Dc4-a4! Td8-a8 25. Tfl-dl
Pd7-b6 26. Da4-a2 c5-c4 27. Lcl-e3
TfB-c8 28. Da2-e2 Pb6-d7 29. Tal-a6!
c8 28. Da2-e2 Pb6-d7 29. Tal-a6!
Dc7-b7 30. Tdl-d5 .(wit staat uit
stekend) 30. .Pd7-c5 31 Le3xc5
Le7xc5 32. De2-g4 Lc5-b6 33. h4-h5
Db7-e7 34. h5xg6 f7xg6 35. Dg4-h4
De7-f6 36. Ta6xb6! (Een mooi slo-
Zwart: G. Ligterink (Nederland)
1. d2-d4 Pg8-f6 2. c2-c4 g7-g6 3.
Pbl-c3 Lf8-g7 4. e2-e4 d7-d6 5. Lfl-
e2 0-0 6. Pgl-f3 e7-e5 7. Lpl-e3 c7-c6
8. d4-d5 c6xd5 9. c4xd5 Pf6-h5
(Wanneer het centrum gesloten is,
moet zwart proberen f7-f5 door te
drukken: het bekende recept) 10.
Pf3-d2 Ph5-f4 11.0-0 f7-f5 12. Pd2-c4
Pf4xe2+ (Zwart denkt - en met
hem duizenden - dat het sluiten van
de stelling met f5-f4 gunstig is,
5 dat
13. Ddlxe2 f5-f4 14. Le3-d2 Tf8-f6?!
15 Pc3-b5 g6-g5 16. f2-f3 h7-h5 17.
Ld2-a5! (Miles is een fijne posities
peler en weet steeds iets nieuws te
verzinnen. Dat heeft u overigens in
een voorgaande rubriek gezien!)
17. .b7-b6 18. La5-b4 Lg7-f8 19.
Tal-cl Lc8-a6 20. a2-a4 Pb8-d7 21.
De2-dl Pd7-c5 22. Lb4-el Dd8-d7
23. Pc4-a3 La6-b7 24. b2-b4 Pc5-a6
25. Tfl-f2! Lf8-e7 26. Tf2-c2 Le7-d8
27. Pa3-c4 Tf6-g6 28. Kgl-hl Dd7-e7
29. Ddl-d3 (Hier waren beide spe
lers in tijdnood) Pa6-b8 30. Lel-f2
g5-g4 31. f3xg4 h5xg4 32. Dd3-dl
g4-g3 33. Lf2-gl g3xh2 34. Lgl-f2!
(Natuurlijk!) Pb8-a6 35. Ddl-h5
(Het grote positievoordeel wordt
nu omgezet in een combinatoir
vuurwerk!) 35. .Kg8-g7 36.
Pc4xd6! Tg6xd6 37. Pb5xd6
De7xd6 38. Tc2-c6! (Elegant!)
Lb7xc6 en zwart gaf op.
BISHOP
In verband met vakantie kan ik nog
geen partijen van het wereldkam
pioenschap bespreken. Als alterna
tief heb ik een fraai damprobleem
voor u uitgezocht. Voor de liefheb
ber van de rommel-maar-wat-aan-
standen zal het zijn bekoring wel
hebben. Philip de Schaap, oud
secretaris van de Werelddambond,
publiceerde dit probleem een tien
tal jaren geleden. Zijn commentaar
is schitterend; "De witte stand -
zonder middenrif-, met verkrampte
grijparmen, die in de vijandelijke
stelling zijn gepenetreerd - is wel
haast even absurd als de opstelling
der zwarte stukken. Geen pro
bleem voor de partijliefhebber,
maar zoals u weet, de auteur Max
Douwes uit Hilversum zwelgt in dit
soort absurditeiten en zijn fana
tieke bewonderaars krijgen hier het
volle pond"
Tot zover het bloemrijke
taar van mijn collega.
Een lezer legde een probleem
voor waaraan zoveel algemene
kanten zitten dat het zeker
'waard is in deze kolommen be
handeld te worden. Het betreft
het volgende geval.
4 AH B 10 8 5
9 AB 7 6 4 V 2
O A V 8 10
HB 106 A 7 5 3
West opende (niemand kwets
baar) 1 Ha, noord 2 Ru, oost 4 KI
(azen vragen) - NZ passen ver
der - west 4 Sch, oost 4 SA (he
ren vragen), west 5 Ru, waarna
het slechte eindcontract werd
bereikt van 6 Ha.
De eerste vraag was: is dit spel
te maken, maar de eerste vraag
had natuurlijk moeten zijn: is
dit spel goed geboden.
Het antwoord is stellig nee.
Oost stort zich door zijn directe
vragen naar azen en heren in
een afgrond, waarvan hij de bo
dem niet eens kan zien. De
west-hand kan nog altijd be
staan uit:
V 4 V 7 4
A 10 7 6 4 C AB764
O A 8 2 O A 8
H V 10 6 rf. H B 6
4 3
AB764
O H B 9
H62
Met het eerste spel is 7 KI een
gezonde onderneming, met het
tweede 6 Sch en met het derde
kan het zelfs moeilijk zijn 4 Ha
(of 4 Sch) te maken. Kortom
oost moet niet beginnen azen te
vragen, maar beginnen met aan
te geven dat hij een sterk spel
heeft.
Dat kan op twee manieren: door
3 Ru te bieden (manche-
forcing), waarna het goede
eindcontract wordt bereikt van
3 SA. Of door 3 Sch te bieden
(sterk spel, goede kleur),
waarna eveneens 3 SA zal wor
den bereikt of misschien wel 6
KI. Geen fraai slem, maar in elk
geval het meest kansrijke.
Hiermee is dan ook weer eens
aangetoond dat azen vragen
met 4 KI niet goed is; klaver
slems zijn dan als regel moeilijk
biedbaar, omdat - zoals hier -
een klaverkleur nooit op
4-niveau kan worden geïntro
duceerd (als tweede kleur), of
gesteund.
In de praktijk werd uitgekomen
met Sch 2. Na Sch A werd ge
tracht op Sch H een ruitentje te
lozen, maar noord troefde. Op
zich natuurlijk niet zo vreemd,
want een dergelijke uitkomst
duidt meestal op een singleton.
Noord had Ha H-derde en zuid
KI V-dito met bovendien Ha 10
9 3, hetgeen resulteerde in één
down.
De post-mortem vraag was na
tuurlijk of het contract mis
schien toch had kunnen wor
den gemaakt. Oost beweerde
bijv. dat het troeven van twee
ruitens tot het gewenst" resul
taat zou hebben geleid, maar
zag daarbij waarschijnlijk over
het hoofd dat dan twee troefsla-
gen verloren gaan. Het beste
lijkt (met open kaart): 'Sch A,
kleine klaver naar de tien,
kleine harten al dan niet voor
noord's heer. Oost heeft hierna
nog twee entrees in klaveren
om de schoppenkleur vrij te
troeven en te benutten.
o AH3
V AH753
O 7 2
A VB
*5 4» V 10 9 8 7 6
<?VB84 t?10 9
OHVB103 «865
4 3 2 H 6
B 4 2
C 6 2
A 9 4
10 9 8 7S"
Het probleem van de vorige
week. Zuid moet 3 SA maken
waartegen west begint met drie
ronden ruiten, zuid moet op de
derde ruiten Sch A afgooien. Hij
creeért daarmee een extra en
tree naar de hand om de vrije
klaveren te benutten. Zuid
geeft KI H af, neemt de terug
gespeelde harten, incasseert
alle hoge kaarten, van noord en
speelt vervolgens een kleine
schoppen. Oost maakt Sch V,
maar moet zuid daarna de reste
rende slagen laten.
T. SCHIPPERHEYN
f"L
0 P
Tl
"Al
P ElR
SHH
r|
11
E Ni
"k}3
[51 1 Si
Ipl IpI fïï
JTk_, U'Kit> i 0 )5
K fl^N
e iviËipr;
R H ]uE
_/h|
KA1
"JAI
|p jBWjg A
'Öl'TyA!N:Ü!5
Oplossing: 34-30 (25:43), 45:34,
(14:25), 49:38, (3:14), 46-11 (36:47),
27:36, (47:50), 22-17 (50:11), 16:7,
(2:11), 6:17, (12:21), 23:3, (14:23),
29:9, (4:13), 34-30, 24-40, 26:31,
3:45!!
Het tweede probleem is voor de
problemist, die van problemen met
partijstand houdt. We hebben een
probleem gekozen van de grote
Zwitserse componist Jules Bour-
quin. Het probleem won de eerste
prijs in een wedstrijd van proble-
misten in 1902.
JERSEY - Het Britse Kanaaleiland
Jersey gaf op 29 januari de eerste
dertien zegels uit (lage waarden)
van een nieuwe serie frankeerze
gels, de tweede sedert 1969. Deze
dertien zegels staan in het teken
van de twaalf kerkelijke gemeenten
die het eiland telt en op elke zegel
staat dan ook het wapen van een
bepaalde gemeente, alsmede een
panorama (landschap) of een be-
ffl K 9
O
ffl ffl
O
r
serie waarop gestileerde dieren
staan afgebeeld. Nu verschenen ze
gels van 8 en 9 pence waarop een
eland voorkomt. De reeks kent
verder nog zegels met afbeeldingen
van een vliegende os en een ade
laar.
FRANKRIJK - In de nu enkele ja
ren lopende serie Grandes Réalisa-
tions heeft Frankrijk op 28 juni een
zegel uitgegeven gewijd aan de
communicatiesatelliet Symphonie,
een van de resultaten van de
Frans-Duitse samenwerking op het
gebied van communicatie en ruim
tevaart. Op de zegel in de waarde
van 1,40 fr. (donkerbruin, bruin en
violet) de Symphonie, zwevend
door het luchtruim. Gedrukte op
lage: 7 milioen.
De eerste prijs van f 10 werd toege
kend aan Marrie Kardol, Lekstraat
14, Leiden, de tweede prijs van
f7.50 gaat naar G. J. van Weerlee,
Van Duivenvoordelaan 84, Wasse-
De twee derde prijzen van f5 wer
den toegekend aan P. Spierenburg
jr., Rijnstraat 132, Katwijk aan den
Rijn en aan mevrouw M. Marchand,
Spieghelstraat 38a, Leiden.
De prijzen worden de
toegezonden.
Oplossing: 34-29, (23:45), 25-20,
(14:34), 24-20, (15:24), 28-22, (17:39),
26:17, (12:21), 38-33, (39:28), 32:5,
(21:41), 5:40, (45:34), 42-37, (41:32),
43-38, (32:43), 48:8, (16-21), 8-2 etc.
JOOP BURGERHOUT
De reeks zal op 20 augustus gecom
pleteerd worden met vijf hoge
waarden: 20 pence, 30p, 40p, 50p en
£1. Op de zegel van 20 pence staan
alle twaalf gemeentewapens, bij
eengebracht op een schild, dat op
zyn beurt is geprojecteerd voor een
beeld van de kust. De zegel van 30
pence laat de vlag van Jersey zien
die in het eiland is gepriemd, De
zegel geeft verder duidelijk de posi
tie aan van het eiland in Het Kanaal.
Het hoofdpostkantoor van Jersey,
dat in de hoofdstad St Heiier staat,
komt voor op de zegel van 40 pence.
De zegel toont bovendien het em
bleem van de posterijen. Het par
lementsgebouw dat in het hartje
van St. Heiier is te vinden, alsmede
het wapen van Jersey staan op de
zegel van 50 pence en het in 1817
gebouwd gouvernementshuis
(waar ook de Britse koningin haar
intrek neemt bij een bezoek aan het
eiland), alsmede de vlag van de
gouverneur worden verbeeld op de
zegel van 1 pond.
Omdat Jersey, Guernsey en het ei
land Man zich hebben ontwikkeld
tot geliefde verzamelgebieden wil
len we deze aflevering niet voorbij
laten gaan alvorens de 13 waarden
die in januari uitkwamen te memo
reren: lp. Trinity en de dierentuin;
5p, St.Mary en de Parish-kerk van
St. Mary; 6p, Grouville en de
Seymour-toren; 7p, St. Brelade en
de vuurtoren van La Corbière; 8p,
St. Savior en de Parisk-kerk van St.
Saviour; 9p, St. Heiier en het
Elisabeth-kasteel; lOp, St. Martin
en de haven van Gorey met het kas
teel Mont Orgueil; lip, St. Peter en
het vliegveld van Jersey; 12p, St.
Ouen en het Grosnez-kasteel; 23p,
St.John en de Bonne Nuit-haven;
14p, St. Clement en de Le Hocqto-
ren en 15p, St. Lawrence en de
Morel-farm.
IERLAND - De Ierse posterijen
hebben op 14 juli vier aanvullende
waarden uitgegeven van de nu al
weer acht jaar koersende frankeer-
Voor dit jaar heeft Frankrijk in to
taal zes toeristische zegels op het
programma gezet. Op 12 april ver
scheen de eerste van de zes zegels
met daarop het kasteel van Mal-
maison. De tweede en derde zegel
werden op 12 juli in roulatie ge
bracht. Op een zegel van 1 fr. (olijf
groen, donkergroen en bruinrood)
staat de toeristische trekpleister:
het kasteel van Bonaguil. De an
dere zegel vraagt aandacht voor het
charmante stadje Ussel. Ook op
deze zegel, in de waarde van 2 fr. en
uitgevoerd in violet, bruinrood en
donkerbruin, staat een deel van een
kasteeltje, althans het kan er voor
doorgaan. t HERO WIT
m PELATTI
v.TONGEREN Leiden,
Breestraat 32, tel. 071 -125212*
KOM ER ACHTER
•siqoaj 5fue]d jue^fiz agirej g
say jseeu jpg januq
japuos^tuq sooj)eui uba ;ad 9
suun SiniSaqA ja}ipe ^jom g
sjipaj jfiiejd do ja^fids
sjipaj dtips utapi uba [iazja>fUT] g
lipnj ap ut uaAoq jagoA jaifur] Z
liren ja^ipaj ap uee jooq do 3e[A 1
1
3
V
5
r™
O
Q
Q
Q
J.
11
Q
JO
m
Q
Q
Q
V
O
Q
Q
O
0
O
Q
'V
V
Q
O
O
<9
O
Q_
70
71
22
73
25
Q
ïb
'w
HORIZONTAAL
1De lengte van de insluiper
is z'n vriend
4. De man achter 't fornuis
7. Dun of niet, het blijft lek
ker bereid
9. Wat is Uw mening over dit
plaatselijke bier?
11. Een land zonder vijand
schap waar ze U zo opnemen
12. Teren op uw centen
13. Dit tenslotte ter overtui
ging
15. Deze vindt u niet aan het
strand
18. Wat is nu de bedoeling in
dat lied, El, of zwam je maar
wat?
19. Niets in de races van een
voorzetsel
20. Ria in de B.B.? Laat haar
leraar het niet horen
22. Kleurstof van de aarde, dit
moet er eerst op
24. Veler jongelui
25. Schatten die je doorziet
27. En de boom staat daar
28. Iemand lawaaierige prik
ken geven.
VERTICAAL
1Door beroepsrijders nogal
versmaad voertuig
2. Deug je niet als je jong
bent?
3. Wegwezen zonder trein
4. Die kleding krijgt u er bij,
maar zeg eerst eens precies
hoe het was
5. Kijk naar mijn enkel en
mijn andere lichaamsdeen
6. Probeer het eerst met een
dier voordat het kind komt
8. Dat gemopper van hem
over zijn beroerde lichaams
delen!
10 Of het land nu onderont
wikkeld is of niet, dit blijft het
11. U moet draven; draal niet
langer als U aan dit strafbare
feit wilt ontkomen
14. Het is bijzonder dat Lenie
haar giro daarvoor heeft
opengesteld
16. Eerst de honden omkeren
17. Het was een trechter, maar
verder mag U niet gaan
21. Ben at de vruchten er van
22. Erg, hé, zoals dat meisje
eruit ziet
23. Het valt nogal eens samen
met honger
26. En het nummertje in het
klooster
