Portugal
heeft een
regering
Sadat wil terugtrekking Syrië uit Libanon
Veel tam-tam
om slippertje
SABELGEKLETTER OM EGEÏSCHE ZEE,
Spaanse oppositie
kritiseert regering
Soares geslaagd
Guur weer verjaagt
droogte uit Europa
EgypteSoedan en Saoedie-Arabië: belangrijk militair machtsblok
AGINA 6
VRIJDAG 23 JULI 1976
WASHINGTON (SP) - De zeevaartschool voor de Amerikaanse
koopvaardij in Kings Point, New York, heeft besloten een vrouwe
lijke leerling terug te nemen, die gedwongen was de school te
verlaten, nadat zij samen met een mannelijke kadet, een vierdejaars
leerling, in bed was betrapt. De leiding van de school had haar
onder grote druk het voorstel gedaan zich na dit schandaaltje vrij
willig terug te trekken. In ruil daarvoor zou haar vriendje zijn studie
kunnen afmaken, zonder dat tegen hem disciplinaire maatregelen
zouden worden genomen.
De zaak van de 20-jarigc Nancy Donnelly, een van de 25 meisjes die
aan de zeevaartschool studeren, kreeg veel publiciteit en wekte
grote verontwaardiging om de duidelijke tendens van discrimina
tie van sexe, daar de jongen vrijuit ging en het meisje de klappen
moest opvangen. Het ministerie van Koopvaardij is in grote verle
genheid gebracht door alle tam-tam die rond het slippertje ontstaan
ATHENE (SP) - In Athene en An
kara wordt met groeiende spanning
gewacht op het vertrek van het
Turkse olie-exploratieschip Sismik
2 naar de EgeCcische Zee. Al dagen
voeren Griekenland en Turkije een
papieren oorlog met regeringsver
klaringen. De Griekse strijdkrach
ten zijn in een staat van verhoogde
waakzaamheid en de vloot patrouil
leert op vollesterkte rond de
Griekse eilanden in het omstreden
zeegebied.
Het dispuut over territoriale rech
ten in de EgeTrische Zee nadert zijn
hoogtepunt en een conflict is niet
uitgesloten als beide partijen be
reid zouden blijken tot het uiterste
door te zetten.
Griekenland beschouwt de zeebo
dem rond de drieduizend Griekse
eilandjes in de Egeische Zee als een
Grieks continentaal plat. Turkije
op zijn beurt zegt dat zijn Anatoli-
sc-he kust zich als een continentaal
plat uitstrekt tot ongeveer het mid
den van de Egeische Zee. op som
mige plaatsen voorbij Griekse ei
landen. De Griekse regering heeft
de lidstaten van de NAVO alsmede
de Sowjet-Unie een nota gestuurd
waarin zij er voor waarschuwt dat
er een "gevaarlijke ontwikkeling"
op gang wordt gebracht als de Tur
ken het seismografische schip de
Egeische Zee op sturen. Turkije
kreeg van Athene de raad de "ge
volgen goed af te wegen" als het
zijn plannen doorzet. Aan de
Griekse waarschuwingen gingen
drie dagen van Turkse verklarin
gen vol sabelgekletter vooraf.
Hof
Athene verwijt de Turken dat zij
vijftien maanden geleden hebben
ingestemd met een Grieks voorstel
om de zaak voor het Internationaal
Gerechtshof in Den Haag te bren
gen. maar dat Turkije "onder di
verse voorwendsels" niet zijn
handtekening zette onder een ge
zamenlijke verklaring waarmee dat
proces in gang gezet kan worden.
Toch menen waarnemers dat geen
van beide landen do zaak op de
spitszuilen drijven. Zij wijzen erop
dat het vertrek van de Sismik is uit
gesteld, officieel "wegens repara
tie".
Diplomaten verwachten dat de
Sismik weliswaar zal uitvaren,
maar zorgvuldig de Griekse territo
riale wateren en omstreden delen
van het zeegebied zal vermijden.
Ook wordt het onwaarschijnlijk
geacht dat de Turken het schip een
marine-escorte mee zullen geven.
Een verzoenend gebaar was ook de
verklaring van de Turkse minister
van buitenlandse zaken Caglayan-
gil waarin hij toegaf dat de Griekse
regering niet tot diegenen behoort
die stellen dat de Egeische Zee een
"Grieks meer" vormt.
"Opgeladen"
Pessimisten menen echter dat de
Griekse publieke opinie en met
name de Griekse strijdkrachten
inmiddels zo "opgeladen" zijn dat
het verschijnen van de Sismik, zo
kort voor de tweede verjaardag van
de Turkse invasie Cyprus, een inci
dent tengevolge zal hebben. Ge
zaghebbende bronnen in Athene
zeggen dat indien de Sismik in
Griekse wateren zou komen.
Athene verplicht zal zijn tot een mi
litaire reactie. Turkse ministers
hebben Griekenland gewaar
schuwd dat Grieks ingrijpen met
gelijke munt zal worden betaald.
Naar verluidt zijn ook de Turkse
strijdkrachten in staat van ver
hoogde paraatheid.
De Turkse minister van energie
voorziening Selahattin Kilic heeft
verklaard dat de Turkse regering
met zijn onderzoekprogramma
"geen agressieve bedoelingen"
heeft. ,Ik geloof vast dat het ge-"
zonde verstand zal overheersen in
Griekenland. Ik zie niet in waarom
we de zaak tot een zenuwoorlog zul
len laten ontaarden. We zullen kalm
onze plicht doen zonder iemand te
provoceren".
Er is een maand lang onderhandeld tussen het ministerie en advo
caten van de Amerikaanse Unie voor Gelijke Burgerrechten om
Nancy weer op de zeevaartschool terug te krijgen. Dat is nu gelukt,
maar ze zal wel nog disciplinair worden gestraft.
Nancy Donnelly, dochter van een koopvaardij-officier die aan de
zelfde zeevaartschool studeerde, is erg gelukkig dat ze mag terug
komen. Maar haar advocate Kathleen Peratis, directrice van het
bureau voor vrouwenrechten van de Unie voor Gelijke Burger
rechten. vindt dat ze helemaal niet meer moet worden gestraft De
publiciteit is al erg genoeg geweest voor het meisje. Bovendien
heeft Nancv b ekend en is het incident niet officieel bewezen. De
leiding van de school heeft de kadet. met wie Nancv het avon
tuurtje had, zogenaamd nooit kunnen identificeren, hoewel ieder
een wist dat het een vierdejaars student was. met wie Nancy ver
loofd is.
Het meisje zelf noemt de maatregelen, die tegen haar zijn genomen,
oneerlijk, omdat het gereld voorkomt dat de meisjes op de zee
vaartschool bij de jongens blijven slapen. Zij heeft het gevoel dat
dez leiding van de school met haar zaak een voorbeeld heeft willen
stellen.
LISSABON (DPA/AFP/ANP) - Het socialisti
sche avondblad ,,A Luta" heeft gisteren de sa
menstelling gepubliceerd van de nieuwe Portu
gese regering, die vandaag wordt geïnstalleerd.
Premier is Mario Soares, minister
van buitenlandse zaken:Jose Me-
deiros Ferrei'ra, binnenlandse za
ken: luitenant-kolonel Costa Braz.
defensie: luitenant-kolonel Mario
Firminio Miguel. Financiën: Me
dina Carreira en economische za
ken: Sousa Gomez.
De meeste ministers zijn leden van
de socialistische partij, maar ook
militairen en onafhankelijke poli
tici maken deel uit van het
kabinet-Soares. De bekendste on
afhankelijke minister is minister
van Justitie Almeida Santos, die
ook deel uitmaakte van vorige re
geringen en een grote rol speelde in
het dekolonosatie-proces. De
links-socialistische Jose Lopez
Cardoso, die tot dusver minister
van landbouw was, ontbreekt in het
lijstje van A Luta.
Beroering
Intussen is in Portugal enige beroe
ring ontstaan over het ontslag van
schout-bij-nacht Leonel Cardoso
als onder-stafchef van de marine.
Cardoso was de laatste Portugese
hoge'commissaris in Angola. Offi
cieel wordt gezegd dat het ontslag
om .technische redenen" is gege
ven. maar linkse dagbladen denken
daar anders over. Diano de Lisboa
meent dat Cardoso is ontslagen on
der druk van de NAVO, die anders
geen materieel willen leveren aan
de marine. Volgens het uiterst
linkse weekblad Al Gazeta zit de
rechtse stroming in het leger achter
het ontslag, met name de gepensio
neerde uiterst-rechtse generaal
Kaulza de Arriaga, die eens zou wil
len uitproberen hoe de nieuwgeko-
zen president Eanes zich opstelt.
De marine geldt nog steeds als het
meeste linkse onderdeel van de
Portugese strijdkrachten.
Vertrouwen
De conferentie van de Portugese
industrie heeft Soares een ver
trouwensvotum" gegeven voor zijn
pogingen een regering te formeren.
De steunbetuiging is overgebracht
door de voorzitter van dit werkge
versverbond. Vasco de Melo, die
tegenover de pers uitweidde over
de gesprekken die hij woensdag in
Porto voerde met Soares. Volgens
Vasco de Melo is een socialistische
regering, zelfs als minderheidsre
gering. ..op dit moment de enige
goede oplossing voor het totstand-
brengen van evenwicht tussen de
verschillende politieke krach
ten".De werkgeversvoorzitter zei
de aandacht van Mario Soares te
hebben gevestigd op een aantal
concrete problemen die. volgens
hem. op korte termijn moeten wor
den geregeld. Hij verduidelijkte dat
de confederatie bereid is met de re
gering samen te werken op het ge
bied van de investeringen „als aan
de noodzakelijke voorwaarden
wordt voldaan, dat wil zeggen als
aan de industriëlen garanties wor
den gegeven".
De „welwillendheid" die de werk
gevers hiermee tegenover een ka
binet Soares hebben gemanifes
teerd heeft de belangstelling ge
wekt van waarnemers in Lissabon.
Zij herinneren eraan dat Vasco de
Melo nog niet zo lang geleden de
Europese investeerders uitnodigde
zich verre van Portugal te houden,
zolang de politieke situatie in het
land niet door stabiliteit zou zijn
gewaarborgd.
Jimmy Carter
laat zich
Voorlichten'
WASHINGTON (SP/AFP)
George Bush, directeur van de
Amerikaanse inlichtingendienst
CIA, gaat dezer dagen met Jimmy
Carter in diens woonoord Plains in
Georgia praten, om hem een inzicht
te geven in het werk van zijn dienst
ten aanzien van het buitenlands be
leid. President Ford heeft hiertoe
persoonlijk opdracht gegeven. Ook
de Democratische kandidaat voor
het vice-presidentschap. Walter F.
Mondale kan een dergelijke voor
lichting krijgen als hij dat wenst.
Het is de gewoonte, dat de kandida
ten voor het presidentschap vóór
de verkiezingen op de hoogte wor
den gebracht van het buitenlandse
beleid van de CIA, maar meestal is
de minister van Buitenlandse Za
ken dan de man. die de kandidaat
inlicht. Jimmy Carter heeft echter
gevraagd of George Bush hem in de
geheimen mag inwijden, omdat hij
in zijn campagnes nogal veel kri
tiek op de minister van Buiten
landse Zaken, Henri Kissinger,
heeft laten horen. Ford had hierte
gen geen bezwaar en stuurt de
CIA-directeur nu naar Plains. Kis
singer zal zich buiten het geheel
houden.
MADRID (DPA. AFP, UPI) - De
nieuwe Spaanse regering is giste
ren, twee weken na haar beëdiging,
voor de eerste maal gekritiseerd.
Het oppositieblok. de 13 leden -
onder wie de communisten - tel
lende "democratische coördina
tie", beschuldigde de regering in
een aan "de volkeren van Spanje"
gerichte verklaring, herhaaldelijk
de democratische rechten en vrij
heden te hebben geschonden.
Als voorbeelden van schendingen
van door hervormingswetten ge
waarborgde vrijheden geeft hel
oppositieblok het verbieden en
verspreiden van amnestie
betogingen, het arresteren wegens
politieke en vakbondsactiviteit en
de ontbinding van een bijeenkomst
van de "democratische coördina
tie". De oppositie noemt in dit ver
band ook de dood van een Baski-
sche in Santurce door kogels van
politie in burger en de het afgelo
pen weekeinde over Spanje ge
spoelde golf van bomaanslagen
Deze gebeurtenissen toonden dat
"de duistere krachten van het
Spaanse fascisme bereid zijn cri
minele handelingen uit te lokken,
om de weg naar de democratie te
versperren"
Anderzijds prijst de oppositie de
toon van de regeringsverklaring,
die afgelopen zaterdag werd uitge
geven. en de bereidheid tot een dia
loog met de oppositie. Desalniet
temin is de regering, vanwege haar
herkomst en samenstelling, niet
geschikt om de dringende behoef
ten van het land te bevredigen. Het
is een kabinet dat uit de franquisti-
sche instituten is voortgekomen,
aldus de "democratische coördina
tie".
Verder eist de oppositie in haar
verklaring opnieuw een algemene
amnestie, volle vrijheid voor alle
politieke partijen. vakbonds
vrijheid, vrijheid van vergadering
en vereniging, vrijheid van me
ningsuiting en democratische con
trole van de staats-
communicatiemedia. Zij meent dat
de souvereiniteit van het volk
slechts werkelijke betekenis kan
worden gegeven door een consti
tuerend proces op gang te brengen.
Daaronder valt de beslissing van
het volk over de regerings- en
staatsvorm, dus ook over de vraag
republiek of monarchie.
Een lid van het blok, "democra
tisch links" (ID), een van Spanjes
christen-democratische partijen,
distancieerde zich van de kritiek op
de regering. De partij deed dit in
een afzonderlijke verklaring.
Intussen meldde de krant "El pais"
gisteren dat de regering in kwesties
van de openbare orde een "harde
lijn" gaat volgen. Zoals het blad uit
betrouwbare bron had vernomen,
zal die verharding met name een
verscherpt optreden tegen deel
nemers aan verboden betogingen
omvatten.
r Politiemannenuitgerust met hooivorken, doorzoeken het terrein, waar de aanslag op de Britse ambassadeur
werd gepleegd, centimeter voor centimeter in de hoop aanwijzigingen te kunnen vinden, welke naar de
vermoedelijke drie daders van de aanslag zullen leiden. Tot nu toe heeft de Ierse politie echter nog met veel
succes geboekt bij haar actie.
Tornado's, onweer, sneeuwstormen en slagregens
LONDEN (UPI) - Hevig onweer in
zuid-Joegoslavië, tornado's in Ita
lië, sneeuwstormen in de West-
duitse Alpen en slagregens in
Frankrijk. De droge periode die
Europa zo'n 4 maanden in de greep
heeft gehad is definitief ten einde.
Dat neemt niet weg dat het red
dende water te laat kwam voor
oogst en veestapel, laat staan voor
de bijna uitgedroogde zoetwater-
voorraden.
In Beieren zijn de afgelopen dagen
meer dan 12.000 runderen geslacht
bij gebrek aan voedsel Gezegd
werd dat de oogst in dat gebied
even slecht zal zijn als die van 1947.
In en rondom Londen worden spe
ciale maatregelen genomen om het
huishoudelijk waterverbruik te
miniseren. In zuid-Wales geeft de
kraan dertien uur per dag geen wa
ter. De regen van de afgelopen paar
dagen bleek bij lange na niet ge
noeg om de sterk geslonken voor
raden aan te vullen.
Italië werd gisteren geteisterd door
hagelbuien, slagregens, onweer en
tornado's. In Genua en Livorno
Boliviaanse
ex-minister
gearresteerd
SANTIAGO DE CHILE (Reuter) -
De voormalige minister van volks
huisvesting van Bolivia. Jose Pa-
lino Ayorga. is gisteravond volgens
welingelichte kringen in de Chi
leense hoofdstad gearresteerd. Pa-
tino Ayorga is in Chili als politiek
vluchteling.
werden bomen uitgerukt alsof ze
net geplant waren, de regen van
dakpannen maakte straten onveilig
en auto's tolden in het rond. In Ge
nua viel in een tijd van twee uur 80
mm regen. In Friuli spoelden ten
tenkampen van slachtoffers van de
aardbevingen van vorige maand
weg De wijngaarden werden in
drie kwartier vernield door hagel
stenen zo groot als eieren.
Frankrijk-haalde opgelucht adem.
De hevige regenval betekende.in
elk geval het einde van de enorme
bosbranden. Meer dan 100.000 hec
taren bos zijn verloren gegaan.
Formateur
in Italië
heeft program
ROME (AFP) - De Italiaanse kabi
netsformateur Giuho Andreotti
heeft gisteren een programma ge
publiceerd dat als basis moet die
nen voor de besprekingen over de
vorming van een nieuwe regering.
Andreotti besprak zijn program
gisteren met de leiders van de so
cialistische communistische en
andere partijen. De socialisten en
republikeinen lieten doorscheme
ren dat zij een christen
democratisch minderheidskabinet
zouden kunnen gedogen door zich
in het parlement van stemming te
onthouden. Maar de communisten,
die zich terwille van de overle
vingskansen van zo'n kabinet ook
van stemming zouden moeten ont
houden. willen zich niet uitspreken
over hun standpunt.
Zo kunnen
Nepalezen
zien of het
een goed
jaar uordt
r In Nepal hadden ze het wel kun
nen voorspellen: daar steken ze
ieder jaar een lange naald in.de
tong van een jonge boer. Komt er
bloed uit zijn tong, dan wordt het
een slecht jaar. komt et geen
bloed dan zal de oogst voortreffe-
lijk zijn.
CAIRO (UPI) - President Anwar
Sadat van Egypte wil dat Syrië
zijn troepen uit Libanon terug
trekt, omdat die er niet in zijn ge
slaagd een oplossing te bieden
voor de burgeroorlog in dat land.
Sadat wil dat de Syriërs worden af
gelost door een vredesmacht van
de Arabische Liga. Deze zou buf
ferzones tussen de strijdende
partijen dienen te vormen.
Egypte is bereid een dergelijke
vredesmacht, waarvan een voor
hoede reeds in Libanon is zonder
overigens veel uit te richten, wa
pens te leveren „opdat zij zich
kan verdedigen tegen eventuele
stommiteiten".
Sadat zei dit in een redetot het par
lement en het centrale comité der
Egyptische eenheidspartij, op de
24ste verjaardag van de revolutie
waarmee het leger de monarchie
afschafte.
De president kondigde aan dat
Egypte, Soedan en Saoedi-
Arabie gezamenlijke bewape
ningsprojecten zullen uitvoeren
waardoor zij een belangrijk mili
tair machsblok zullen gaan vor-
Egvpte en Soedan sloten vorige
week een defensie-akkoord. Sa
dat liet in het midden of Saoedi-
Arabië formeel tot dit pact zal
toetreden. Hij kondigde echter
aan dat hoge officieren van de
drie landen binnen enkele dagen
zullen vergaderen over speci
fieke militaire samenwerkings
vormen. Wij hopen dat ook an
dere Arabische staten zich bin
nen enkele maanden bij deze sa
menwerking zullen aansluiten,
aldus Sadat.
Het Egyptisch-Soedanese pact is in
eerste instantie gericht tegen Li
bië, welk land door Cairo en
Chartoem verantwoordelijk is
gesteld voorde mislukte opstand
van 2 juli tegen het Soedanese
bewind van generaal Noemeiri.
Nogmaals naar deze coup verwij
zend, zei Sadat dat deze was
georganiseerd door de ..Libische
gek", waarmee hij doelde op ko
lonel Moammar Gadaffi, de Libi
sche sterke man.
„Dergelijke terroristische plannen
zullen door Egypte de voet wor
den dwarsgezet. Hetzelfde geldt
voor iedereen die er zich mee in
laat, de ophitsers, de plannenma
kers en de feitelijke daders", al
dus
Steunen
Sadat zei dat Egypte de zaak van
het Palestijnse verzet zal blijven
steunen. De Palestijnen, die in
Libanon zij aan zij met de linkse
moslims vechten, werden maan
dag door president Assad van Sy
rië over de hekel gehaald omdat
zij zich zouden hebben gemengd
in een zaak die de hunne niet is.
Sadat zei dat alleen Israël uiteinde
lijk voordeel kan trekken uit de
Libanese burgeroorlog.
„Het Palestijnse verzet en de Liba
nese nationalisten krijgen de
klappen", verzuchtte de Egypti
sche president, .is dat de ma
nier waarop de Arabische zaak
wordt gediend? Is dit niet nadelig
voor de Arabische inspanning tot
bevrijding van de door Israël be
zette gebiedsdelen?"
Volgens Sadat is er voor Israël
thans nog geen reden om in Li
banon tussenbeide te komen. Je
ruzalem zou volgens hem wel tot
een interventie kunnen beslui
ten, „als de samenzwering tot het
opdelen van Libanon vaste vorm
zou aannemen".
„Ik richt hierbij een waarschuwing
tot Israël en al degenen die de
hand hebben in dit monsterlijke
plan dat tegen ons allen (de Ara
bieren) is gericht", aldus Sadat.
Het Egyptische staatshoofd
noemde de recente Israëlische
commado-operatie op het vlieg
veld van Entebbe in Oeganda -
waarbij ruim 100 gijzelaars uit de
handen van pro-Palestijnse ter
roristen werden bevrijd - een
'thetrale actie'.
Acties van dit kaliber worden ech
ter in de hand gewerkt door de
stupiditeit van hen die zich Ara
bische nationalisten noemen,
hoewel het Arabisch nationa
lisme niets met hen te maken
heeft", vervolgde Sadat.
,Laat iedereen, vijand nog meer
dan vriend, gezegd zijn dat dit
soort theatrale vertoningen ons
niet kunnen intimideren en dat
wij onze strijd tot herstel van ons
recht en tot teruggave van ons
grondgebied niet zullen opge
ven", aldus Sadat in zijn bijna
drie uur durende rede.
