Klopjacht op moordenaars OPZIENBARENDE OMMEZWAAI PRESIDENT FORD Over seinen mensen Mars is echt rood JVESTDUITSE ANARCHISTE OPGEPAKT Ierland geschokt door aanslag op Britse ambassadeur DONDERDAG 22 JULI 1976 Bij beslissing wetsontwerp ter voorkoming tweede Watergate WASHINGTON (SP) - De Amerikaanse Senaat heeft gisteren met de overweldi gende meerderheid van 91 tegen 5 stem men een wetsontwerp aangenomen, dat een dijk opwerpt tegen herhalingen van het grootste schandaal, dat de Ameri kaanse geschiedenis tot nu toe heeft ge brandmerkt: de Watergatezaak. Op zich zelf is dat niet zo opzienbarend: de Se naat heeft al meer dan anderhalfjaar aan deze sanenngswet gewerkt. Het is wel zeer opmerkelijk dat president Ford en zijn Republikeinse regering plotseling hun zegen hebben gegeven aan dit wet sontwerp, waartegen zij zich eerst met handen en voeten hadden verzet. Sterker nog. Ford heeft enige amendementen toegevoegd, die door de initiatiefnemers in de Senaat maar al te graag werden aanvaard, omdat zij het aanvankelijke ontwerp belangrijk aan kracht doen toe nemen. De regering-Ford is duidelijk zeer ernstig geschrokken van de ferme taal, waarmee de Democraten tijdens hun Conventie in New York het Watergate-schandaal opnieuw aanpak ten. Vooral de gerichte aanval van sena tor Walter F. Mondale, kandidaat voor het vice-presidentschap, loog er niet om en gaf het sein, dat de Democraten de Watergate-zaak en vooral ook het straffe loos stellen van oud-president Nixon door zijn opvolger Ford in hun verkie zingscampagne gaan gebruiken. Gedurende de anderhalf jaar dat de Watergate-wet bij de Senaat in behande ling was boden president Ford en vooral minister van Justitie Edward H. Levi felle tegenstand tegen het ontwerp, na dat ze eerst zelf hadden geprobeerd de acties van de senatoren geheel te nege ren. De minister achtte het initatief van de Senaat een persoonlijke belediging en zag het als een motie van wantrouwen tegen zijn integriteit. Maar gedurende het weekeinde na de stoutmoedige aanval van Jimmy Carters "running mate" Mondale - "wij zijn net door het ergste politieke schandaal in de Amerikaanse geschiedenis heengeko- men. maar worden nu geleid door een president die de man gepardonneerd heeft die het allemaal or zijn geweten heeft" zei hij in de speech waarmee hij zijn kandidatuur aanvaardde - is men in het Witte Huis erg zenuwachtig gewor den. Maandag kwam president Ford plotse ling met een aantal amendementen, die het oorspronkelijke wetsontwerp zelfs nog versterkten. De belangrijkste aan vulling, die het Witte Huis voorstelde was de instelling van een permanent bu reau voor een onafhankelijke speciale openbare aanklager, dat belast wordt met het onderzoek naar klachten wegens strafbare feiten, waarbij personen in de top van de regering zijn betrokken. De Senaat bedacht zich geen tweemaal en nam gisteren dit amendement en nog enige andere aanvullingen van rege ringszijde in het wetsontwerp op. Het stuk moet nu nog worden goedgekeurd door het Huis van Afgevaardigden, maar nu de regering zich erachter heeft gesteld kan amper worden verwacht dat daar se rieuze tegenstand zal komen, ook niet van Republikeinse zijde. De Republi keinse senatoren, die het ontwerp, waar voor de grondslag is gelegd door de spe ciale Watergate-commissie van oud senator Sam Ervin, steunen geven toe dat de ommezwaai van Ford zonder twij fel voortkomt uit vrees dat de Democra ten de pardonnering van Nixon en de hele Watergate-affaire in hun verkie zingscampagne gaan gebruiken. Presi dentskandidaat Jimmv Carter heeft we liswaar laten weten dat hij hieraan geen directe behoefte heeft, maar hij geeft zijn tweede man Mondale vrij mandaat in diens beleid. Het wetsontwerp is vervat in een raam van drie hoofdstukken, het eerste betreft de mogelijkheid van het aanstellen van een tijdelijke speciale openbare aankla ger, die corruptie van regeringsinstanties moet opsporen en vervolgen. Het plan om een permanent bureau in te stellen liet men varen, omdat men dacht dat er niet genoeg zaken aan de orde zouden komen om dit te rechtvaardigen. Het amendement van president Ford schept voor deze bijzondere aanklager echter wel een vaste functie en breidt zijn on- derzoeksbevoegdheid uit tot in de hoog ste regionen, inclusief de president zelf. Het tweede hoofdstuk vestigt een juri disch bureau voor het Congres, dat de volksvertegenwoordiging moet advise ren ingeval van geschilpunten met pre sident en regering. Het derde hoofdstuk vereist een jaarlijkse openbaarmaking van de persoonlijke financiële status van de president, de vice-president, federale rechters, leden van het Congres en hoge .regeringsfunctionarissen. In voorgaande artikelen in deze serie hebben wij herhaaldelijk gewezen op de praktische on mogelijkheid van direct per soonlijk contact tussen bescha vingen op planeten bij verschil lende, zelfs kosmisch gezien be trekkelijk dicht bij elkaar staande sterren. Zoals zoveel pertinente bewe ringen op welk gebied dan ook geldt ook voor deze, dat er „uit wijkmogelijkheden" zijn/die de geschetste barrières kunnen omzeilen. Dat geldt in theorie ook voor direct contact tussen beschavingen. Zuiver in theorie - en waar schijnlijk nooit in realiteit - be staat er de mogelijkheid om ma teriële zaken met de snelheid van het licht over te seinen naar elders. We moeten nu, in tegen stelling tot in deze serie tot dus ver, een beetje technisch wor den. Het is voor ons mensen in de „ontwikkelde" wereld van van daag doodnormaal, via de radio concerten te beluisteren op dui zenden kilometers afstand en via de televisie direct in de huiskamer te „zien" hoe zich aan de andere kant van de we reld sportevenementen en moordaanslagen afspelen. Wij horen dat concert of zien die voetbalwedstrijd niet echt, al leen een vertaling ervan. Inge wikkelde instrumenten zetten geluid en beeld om in elektro magnetische (in modulatie of frequentie gemanipuleerde) straling. Die straling met een snelheid van 300.000 km per se conde 'vangen wij thans op mét een antenne, waarna in ons radio- of televisietoestel de stra ling weer omgezet wordt in beeld en/of geluid. Het mer kwaardige gevolg is, dat we na bootsing horen of zien, die de realiteit vrijwel totaal evenaart. Gevolg is merkwaardig genoeg ook, dat de radioluisteraar het concert een fractie van een se conde eerder hoort dan de luis teraar achterin de concertzaal: die laatste moet wachten op de veel langzamere geluidsgolven (300 METER per seconde). Het is theoretisch niet onmoge lijk, ook stoffelijke zaken na bootsend over te seinen via elektromagnetische golven, wanneer bij de ontvanger vol doende materiaal voorhanden is om het elektromagnetisch overgebrachte signaal te her scheppen in de oorspronkelijke vorm. Er komt dan niet het zelfde stukje materie uit de ont- vanger als er bij de zender is „ingestopt", maar een volmaakt replica. Eigenlijk precies als dat via radio en televisie gebeurt. Dan hoort of ziet men ook alleen een „weergave", maar die kan even doeltreffend zijn (en vaak waardevoller) als het origineel. Het is mogelijk, een materie deeltje mathematisch en ver taalbaar voor elektromagneti sche golven te omschrijven, zo dat duplicatie bij de ontvanger ook mogëlijk is, zoals bij aurale en visuele seinen. Deze „teleportatie" brengt ech ter bijzonder grote moeilijkhe den mee. De omschrijving van constellatie en momentele toe stand van slechts éën molecuul vergt miljarden signalen, ter wijl we (nog) niet in staat zijn de materiële en energetische toe stand van een eenvoudig atoom te beschrijven. Iedere waarne ming van de materiële positie of de energetische potentie van een sub-atomair deeltje ver stoort namelijk de positie of het energieniveau van dat deeltje. Die beperktheid betekent ech ter niet, dat het principieel on mogelijk zou zijn. Er zijn echter miljarden seinen nodig om slechts één molecuul van één den maal miljarden seinen om een mens te „teleporteren". ADVERTENTIE Ijs en weder dienende trekken er dit week-end weer 1.468.976 Nederlanders op uit Naar de kust en de plassen. Het wordt weerdruk op, aan en in het water. Weet u waar het nooit druk wordt? Te ver in zee, midden in het meer, op verraderlijke plekjes in het kanaal. Vermijd die plekjes. En let op waarschuwings borden. De politie. Maar dat gaat dan wel met een aantrekkelijke snelheid: 300.000 km per seconde in plaats van de trage gang waar mee die mens zelf door het heelal zou kunnen reizen. Het lijkt in hoge mate onwaar schijnlijk, dat een dergelijke techniek voor interplanetair persoonlijk contact ooit be reikbaar zal zijn, al zouden de technieken ervoor worden ontwikkeld. Teleportatie als middel tot di rect persoonlijk contact tussen kosmisch uiteenliggende be schavingen lijkt (maar nog maals: niet is) onmogelijk. Bo vendien zouden er buitenge woon merkwaardige neven effecten kunnen optreden wanneer een mens (of iemand van een andere beschaving) in tweevoud door de kosmos zou ronddreunen. Want het origi neel van het geteleporteerde replica zou op eigen wereld net zo goed blijven bestaan en func tioneren als de concermusici en atleten, die u nu al over radio en televisie hoort en ziet. Een geheel ander contact tus sen kosmisch gescheiden be schavingen zou tot stand kun nen komen wanneer wij de mo gelijkheid hadden, ons in de tijd te verplaatsen, maar dat is een hoofdstuk apart en ligt teveel op het terrein van wetenschap pelijke fantasie om er dieper op in te gaan in een serie, die opge bouwd is rond de landing van de Amerikaanse Viking op Mars. Uit deze foto, die gisteren in kleur in PasanedLa werd opgevangen, blijkt dat de rode planeet Mars écht rood is. PASADENA (Reuter) - De planeet Mars is werkelijk rood, zo blykt uit de eerste kleurenfoto die gisteren naar de aarde is geseind. De opname uit de Viking-1 toont dat de met steneh bezaaide oppervlakte er aangenaam bruinrood uitziet, zoals veel woestijnen in Australië en het midden van de V.S. Het hoofd van de foto-afdeling van het project, dr. Thomas Mutch, zei dat het verrassend veel op de aarde lijkt en absoluut niet de kleuren zijn van de maan. De foto toont een lichtblauwe lucht. De stenen op de grond zijn lichtbeige gekleurd. De rode kleur is volgens Mutch blikbaar veroorzaakt door ver wering van ijzerhoudend gesteente, waardoor roestvlekken ontstaan. De foto is samengesteld uit drie afzonderlijke opnamen in het rood, groen en blauw. Bij aankomst in Pasadena verzorgde een computer de uiteindelijke driekleurendruk. BERLIJN (DPA) - Na een speurac tie van ruim twee weken is één van de vier ontsnapte anarchisten die op spectaculaire wijze uit de Be- rhjnse vrouwengevangenis ont snapten, gepakt. De politie arresteerde op klaar lichte dag de 33-jarige Monika Be- rberich (zie foto). Ze wist samen met Inge Viett, Juliane Plambeck en Gabrielle Rollnik op 7 juli uit de gevangenis te ontkomen. Toen zij op de Kurfürstendam werd gearresteerd probeerde ze nog een pistool te trekken. De christendemocraten in het Westberlijnse parlement hebben gisteren een motie van wantrou wen ingediend tegen burgemeester Klaus Schütz in verband met de ontsnapping van de vier vrouwe lijke anarchisten op 7 juli uit de ge vangenis. LONDEN (SP) - Leger en politie zijn ingeschakeld in de massale klopjacht op de daders van de moord op de Britse ambassadeur in Dublin, de 55-jarige Christopher Ewart-Biggs. Voorlopig wordt aangenomen dat leden van een uiterst extreme splintergroep van de provisonele IRA verantwoordelijk zijn voor de aanslag, waarbij behalve de ambassadeur ook een secretaresse om het leven kwam en twee anderen levensgevaarlijk werden gewond. De speurtocht vindt plaats op een schaal zoals de Ierse Republiek die niet eerder heeft gekend en de regering in Dublin heeft ruim 100.000 gulden uitgeloofd voor aanwijzingen die kunnen leiden tot de arrestatie van de schuldigen. Aan beide kanten van de Ierse Zee heeft de bloedige aanslag diepe verslagenheid veroorvaakt. Dé Ierse premier Lyam Cosgrave ver scheen direct voor de televisie om van zijn diepe afschuw te getuigen en in het Lagerhuis, waar. woe dende afgevaardigden opriepen tot een nieuwe campagne tegen de IRA, vertelde de Britse premier James Callaghan met gebroken stem hoe hij het was geweest die persoonlijk op de benoeming van Christopher Ewart-Biggs tot am bassadeur in Dublink had aange drongen, vanwege zijn speciale kwaliteiten. Pas twee weken gele den is deze benoeming ingegaan en de ervaren diplomaat, die jarenlang tweede man op de Britse ambas sade in Parijs is geweest, was nog maar net begonnen om zich in Ier land met zijn bijzondere problemen in te werken. De aanslag vond plaats, l ?n hij zijn officiële residentie buiten de Ierse hoofdstad verliet in het gezelschap van Brian Cubbon, de rechterhand van Engelands speciale minister voor Noord Ierland, Merlvn Rees, diens secretaresse en de Ierse chauffeur van de Britse ambassade. Voor en achter hun wagen reden zoals te doen gebruikelijk auto's met agenten van de Ierse veilig heidsdienst, maar het was precies onder hun wagen dat een zware landmijn op enkele tientallen me ters afstand van de ambassadeurs- woning tot ontploffing werd ge bracht, via zogenaamde afstands bediening. De gevolgen waren verwoestend. De auto werd meters omhoog geslingerd en kwam on dersteboven in een diepe krater te recht. Ooggetuigen hebben gezien hoe kort na de aanslag een tweetal gewapende mannen zich haastig uit de voeten maakten en in een ge reedstaande auto wegreden. De ambassadeur en de secretaresse moeten op slag zijn gedood. De twee anderen werden zwaar ge wond en verminkt uit het wrak ge haald. Ironie Allen waren op weg naar een be spreking met de Ierse minister van buitenlandse zaken, dr. Garrett Fitzgerald, waarbij ironisch genoeg ook de veiligheidssituatie in Ier land op de agenda stond. Nog zeer recent was de nieuwe ambassadeur er in een gesprek met Ierse journa listen op gewezen dat ook hij en zijn diplomatieke staf tot het doelwit vormden van de provisionele IRA. Hij had bij die gelegenheid geant woord dat hij zich van dat gevaar terdege bewust was en dat hij eer der in zijn diplomatieke loopbaan al eens bedreigd was door de OAS, toen hij in Noord-Afrika werkzaam De toch al zwaar beproefde Ierse veiligheidsdienst heeft van premier Cosgrave opdracht gekregen om met nog meer inzet dan voorheen Britse functionarissen in de repu bliek te beschernlen. Men acht het niet uitgesloten dat extreme eroe- peringen van de IRA nu op eigen terrein aan een nieuwe campagne zijn begonnen, rechtstreeks gericht tegen Engeland. Zeer onlangs nog heeft de leider van de provisionele IRA, David O'Connell ook in de ac tualiteitenrubriek "Hier en Nu" van de NCRV verklaard dat men in Ierland wat hem betreft echt wel weer op een lange hete zomer kon rekenen en dat zijn doelstellingen onveranderd gericht bleven op te rugtrekking van de Britse troepen uit Noord-Ierland. Terwijl in Noord-Ierland het voornamelijk sectarische geweld onverminderd voortduurt, is ten zuiden van de grens, nu ook de betrekkeklhk rus tige republiek weer hard met de neus op de feiten gedrukt. De rege ring van premier Cosgrave houdt vol dat zij van haar kant alles doet om de provisionele IRA aan ban den te leggen en dat zij via haar spe ciale gerechtshof de meest strin gente wetten tegen te extremisten in praktijk brengt. In het kader past ook de nieuwe arrestatie van de provisionele IRA-leider David O'Connell, die op de dag van de moordaanslag op de Britse ambas sadeur door veiligheidsagenten werd ingerekend. O'Connell woonde de begrafenis bij van een bij een explosie omgekomen ÏRA- lid, toen hij door veiligheidsagen ten na een korte worsteling werd ingerekend en nu de kans loopt om opnieuw geruime tyd achter slot en grendel te komen. r De auto, waarin de Britse ambassadeur in Dublin gisteren is omgeko men toen onder de wagen een zware landmijn ontplofte. Een medewerk ster kwam eveneens om het leven. De chauffeur en een vierde inzittende werden zwaar gewond. Commando's Van Engelse zijde is herhaaldelijk gesteld dat de Ierse autoriteiten aanzienlijk meer kunnen doen tegen de extremisten, die volgens Londen altijd een goed heenkomen weten te vinden in de republiek na acties in Ulster. Tegen deze achter grond verdedigt Londen het optre den van een achttal Britse com mando's. die in mei van dit jaar zwaar bewapend op het grondge bied van de Ierse republiek werden aangehouden en zich daarvoor in oktober in datzelfde speciale ge rechtshof in Dublin moeten ver antwoorden. Alle diplomatieke po gingen om dit pijnlijke proces te voorkomen hebben gefaald en men kan zich voorstellen dat de gruwe lijke moord op de twee Engelsen, ook deze affaire weer opnieuw in de volle aandacht brengt. Trouwens, de gewelddadige dood van ambas sadeur Ewart-Biggs betekent toch al een extra-belasting voor de ge voelige Brits-Ierse verhoudingen over Ulster. De lange aristocraat Ewart-Biggs, die in de slag bij El Alamein tijdens de Tweede Werel doorlog zyn rechteroog verloor en sindsdien een opvallend donker lorgnet droeg, was een alom zeer geziene figuur, die zich ook met de pen zeer bedreven toonde. Een van zijn boeken: "Trial by Fire", dat hij schreef onder het pseudoniem Charles Elliot, is in Ierland verbo den vanwege enkele passages. Met radiotelescopen als deze Parkes-antenne in Good- bangdal in de Australische staat Nw. South Wales kan het theoretisch mogelijk worden om materiaal, en derhalve ook snelheid van het licht. Het lijkt op science fiction en zal dat ook nog heel lang (of altijd) blijven, maar soortgelijke technieken voor persoonlijk contact tussen beschavingen, die door het heelal zijn ver spreid, mogen toch niet bij voorbaat naar het land der fabelen worden verwezen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 6