Socialistisch muziek
drama van Hans Henze
TMIIFI1IL
ll(1 KAMAATttërEf&EntéTER, TUUT.
"e UCHSp PÉMACUr. MA,HA,HA HA!
Generaal:
Trans
Tita
Telajora
TT~
(9uc/ Qlte
teuim
.DINSDAG 20 JULI 1976
VARIA
Even generaliseren. In Canada
trek je alle gordijnen open door
aan een van twee touwtjes naast
de gordijnen te trekken. De Ca
nadezen kennen het washandje
niet, ze gebruiken een lapje van
25 bij 25 centimeter dat bij stevig
wassen uit je hand vliegt (je zou
schatrijk kunnen worden door in
Canada het washandje te intro
duceren, en de kroket). Zodra je
gaat zitten in een restaurant
krijg je een glas water voorgezet.
De boter in restaurants en kanti
nes ligt in een dun plakje op een
glad kartonnetje en is met een
vierkant papiertje afgedekt.
Geen gepeuter dus om het zilver
papiertje eraf te pellen. Theel
epeltjes hebben de grootte van een
kleine dessertlepel, de koppen
waaruit koffie wordt gedronken
zijn dienovereenkomstig ruim 15
keer zo groot als onze kopjes, en de
koffie is dienovereenkomstig
slap.
Canada is het ideale land om een
paar weken uit te proberen of kof
fie zonder suiker (of zoetjes) ook te
drinken is. Als je een gebouw,
winkel of huis binnentreedt blijkt
de deur tot je grote verrassing
niet naar binnen maar naar bui
ten open te gaan. Als je een ge
bouw of winkel verlaat, blijkt de
deur tot je verrassing niet naar
binnen maar naar buiten open te
gaan. Melk- en broodwinkels he
ten Becker's of Mac's Milk en zijn
doorgaans zeven dagen open van
negen uur 's morgens tot 11 uur 's
avonds.
Met grote omzichtigheid wordt
het metrieke stelsel ingevoerd. In
plaats van Fahrenheit spreekt
men van Celsius. Coca Cola heeft
de 1J> literfles geïntroduceerd en
de kartonnen koffie bekertjes die
afgesloten worden tegen het mor
sen met een plastic dekseltje, be
vatten leerzame teksten met plaa
tjes onder het motto: Canada me
tric, Canadametrique. lOOOmgis
1 g, 1000 g is 1 kilo, 1000 kilo is lt
staat er op te lezen, of ,jde afstand
van Vancouver naar St John's is
7640 km, het grondgebied van
Canada is 9J976J40 km2". Denk
metrisch staat eronder een lange
basketballer van wie wordt aan
gegeven dat hij 220 cm is met
naast hem een jockey die 150 cm
is. Mijn drinken is leren, is een
Canadees spreekwoord.
Op borden die de naam van de
plaats of de stad aangeven die je
binnenrijdt staat ook altijd het
aantal inivoners vermeld. Bij
voorbeeld: "aai, population
19JD00'. Vrachtauto's moeten op
bepaalde punten langs de weg
halt houden bij zogeheten Inspec
tion Centres for Trucks, waar ze
dan gewogen worden (de chauf
feur rijdt de vrachtwagen met een
wiel op de ingebouwde weeg
schaal). Is de vrachtauto te zwaar
geladen, dan moet er gelost wor
den. De maximumsnelheid is €0
mijl, dus minder dan 100 km per
uur. Lang niet iedereen houdt'
zich daaraan. Rechts passeren op
zesbaanswegen is gebruikelijk.
De opvatting van de Engelstalige
Ontario-Canadezen dat de Fran
stalige Quebec-Canadezen roeke
loze automobilisten zijn, wordt
behalve door de wijze van rijden
van de laatsten ook gevoed door
het feit dat hun maximumsnelhe
den hoger zijn, de voorschriften
voor het gebruik van veiligheids
riemen soepeler, en de boetes voor
verkeersovertredingen lager dan
in Ontario. Voor een stilstaande
schoolbus die zijn zwaailichten
aan heeft, moeten alle auto's halt
houden, niet altijd maar meestal
wel aan beide zijden van de weg,
totdat de schoolbus weer verder
rijdt.
Alfie
Alexandria, Breslau, Ceylon,
Delhi, Exeter, Florence, Grimsby,
Hastings, Interlaken, London,
Melbourne, Newcastle, Odessa,
Paris, Ravenna, Southampton,
Toledo, Verona, Waterloo, York,
Zurich. Plus 21min. 5 (steden en
dorpen in Zuid-Ontario).
NICO SCHEEPMAKER
'We come to a river':
InUondcn ging vorige week een re
cente opera van de nu vijftigjarige
in Italië wonende Duitse compo
nist Hans Werner Henze in wereld
première. Henze componeerde het
in opdracht van Covent Garden
ontstane werk in samenwerking
met de Engelse schrijver Edward
Bond. De titel luidt „We come to a
river". De rivier is in dit geval een
symbool voor bevrijding, een sym
bool van de behoefte van de mens
aan vrijheid. Evenals in het geval
van Beethoven in „Fidelio" is gees
telijke bevrijding het hoofdmotief
van de componist en de schrijver
geweest.
Traditioneel is Henze's opera al
lerminst In de partituur staat
trouwens niet het woord opera. Er
is sprake van .Actions for music".
Wie van Henze weer een grote
opera als „Der junge Lord" of „Die
Bassariden" verwacht komt be
drogen uit. Maar wie Henze's
muziektheater-experimenten van
de laatste jaren heeft gevolgd zal
niet verrast zijn op het podium drie
ensembles te zien met talrijke exo
tische muziekinstrumenten.
Die drie groepen begeleiden simul
taan de actie die op drie plaatsen op
het toneel tegelijkertijd plaats
vindt. Opvallend is in het bijzonder
het aandeel van de 25-jarige slag
werker Vary Kettel die vaak meer
de aandacht trekt dan de vocale so
listen.
Kettel levert een ritmisch com-
memtaar op de theatrale actie en
verbindt de diverse scènes. Henze's
partituur is in hoofdzaak atonaal en
nogal emotioneel van karakter,
maar er komen toch ook tonale
momenten in voor die onmisken
baar lyrisch zijn. De componist en
de schrijver hebben het in dit werk
vooral gemunt op geweld en mili
tairisme.
De hoofdpersoon is een markante
generaal wiens ogen worden
geopend voor het lijden dat hij
heeft veroorzaakt en voor het so
ciale systeem dat hij vertegen
woordigt, zowel op het slagveld als
in zijn burgerbestaan. Hij krijgt van
zijn arts te horen dat hij door een
ongeneeslijke ziekte blind zal wor
den. Dan keert hij zich tegen alles
wat hij eerst verheerlijkt heeft en
doet dat op een zo gewelddadige
manier dat hij wordt opgesloten in
een psychiatrische inrichting.
Het koor en 59 solisten van Covent
Garden acteerden en zongen voort
reffelijk onder muzikale leiding
van David Atherton. De produktie
was vooral wat de enscènering be
treft een tour de force waarop het
grootste deel van het premièrepu-
bliek enthousiast reageerde. Maar
ook een aantal protesterende boe-
roepers liet zich niet onbetuigd
•toen Henze na afloop op het toneel
verscheen. Dit socialistische mu
ziekdrama dat sommige eigen
schappen met een Lehrstuck van
Brecht gemeen heeft wordt in sep
tember in Berlijn opgevoerd en
vervolgens in Turijn waar het werk
wordt overgenomen door plaatse
lijke zangers en zangeressen, sa
men met musici van het orkest van
het Teatro Reggio. In mei 1977 ver
schijnt „We come to a river" op het
programma in Stuttgart, waar het
stuk, evenals in Londen, door de
componist zelf wordt geregisseerd.
Daarna komen de theaters in Keu
len en Zürich aan de beurt.
GaTerip Van der Viist Voorjaarsten
toonstelling "Günther Borst (lino's). Fre-
denk van' Batenburg (grafiek), Jettj
Wery (keramiek) en Judith Vermeeren
Vtelief "De Scherf', Nassaulaan 41.
Oegstgeest, tel. 150220. Ans v. d. Hei-
de-Kort exposeert eigen werk glasbui
gen, houtwerk, tegels en moza%eken.
Galerie Pulchn Studio, Passage 10,
Oegstgeest. Werken van Jan van Heel.
Van 16 juli t/m 4 aug., dag. geopend van
10-16 uur. vr. ook van 19-21 uur.
Rijksmuseum van Oudhede* (Rapen
burg 28) Werkd. \Q uUr vpörm.-5 uur
nam. zondag 1-5 uurtiBm.
Galerie JA. Sportfondsenbad, Wasse
naar. Tentoonstelling Rie Bouters -
gouaches en ikoontje* Witte van Leeu
wen- fictile fiction. Van 15julit/m 1 aug.,
geopend woe. t/m zo. van 10-17 uur. woe
ook van 20-22 uur
Galerie-Bibliotheek. Luifelbaan 1, Was
senaar. Tentoonstelling Hannie Bal -
aquarellen en Cara Waller - schilderijen
en etsen Van 17 juli t/m 25 aug Ope
ningstijden van de bibliotheejc
Kleine vaart)
Dutch Engineer 16 vn Rotterdam nr Fe
lixstowe,
Dutch Faith 18 vn Rotterdam nrSaltend,
Dutch Mate 19 te Dordrecht.
Dutch Spirit 18 te Rotterdam.
Liberum vn Rotterdam nr Pur-
fleet,
Nassauborg 18 te Amsterdam,
Pandora 17 te Rotterdam,
(Grote vaart)
Aalsum 17 te Quebec,
Acila 19 te Tela,
Acteon 19 te Basrah,
Alkmaar 17 vn 17 Le Guaira zr Santa
Marta,
Antilla Cape 17 vn Mersin zr Samsun,
Area IT vn Shellhaven nr Stanlow,
Atlantic Crown 19 te New York,
Büderdjjk 17 vn Bremerhaven zr Savan-
Ceres 18 vn Valparaiso zr Chan ar al.
Crania te Cardon.
Diloma 18 vn Punta Cardon zr Patapa-
lenque,
Diogenes 18 vn Buenaventura nr Le Ha-
Dock'hft-I 19 te New York,
Eemhaven 18 te Rotterdam,
Gaasterdyk 17 te Esbjerg.
Gardenia 17 vn Manna di Carrara nr
Djeddah,
Grotendijk 18 te Rotterdam,
Hermes 16 vn Bremen nr Hamburg,
Katelysia 19 te Karachi,
Kermia 17 te Curacao,
Khasiella 16 vn Rotterdam nr Dagen-
■Kylix 16 vn Punta Cardon nr Valparaiso,
Neder Ryn 18 te Barcelona,
Neder Waal 15 vn Galveston nr Norfolk,
Neder Weser 19 te Kingston,
Nesdlloyd Dejima 18 te Rotterdam,
Nedlloyd Niger 17 te Abidjan.
Nedlloyd Nile 17 te Le Havre.
Ondina 16 vn Townsville nr Miri,
Onoba 17 vn St James zr Curacao,
Palamedes 17 te Paramaribo,
Patro te Wadi Freiran,
Safocean Adelaide 16 vn Sydney nrTau-
ranga,
Salland 17 ta. te Bilbao,
Seine Lfoyd 17 te Rotterdam,
Steenkerk 17 vn Abu Dhabi,
Straat Agulhas 17 vn nr New Plymouth,
Sraat Frazer 17 te Auckland,
Straat Frementle 19 60 zo Mackay nr Su
ra b^ja.
Straat Kobe 17 te Antwerpen,
Straat Lagos 17 te Penang,
Straat Luanda 19 150 vn Djakarta ni
Keelung,
Straat Luzon 18 te Kaapstad,
Straat Napier 17 te Durban,
Straat Nassau 16 vn Kaapstad nr Singa
pore,
Straat Tauranga 17 vn Settin nr Helsing
borg.
Straat van Diemen 17 vn Hong Kong n
Kaapstad.
Talamanca 18 rede Christobal,
Trident Rotterdam 17 vn Le Havre nr
Amsterdam.
Viana 17 te St Croix,
Walcheren 18 te Odessa^,
Waterland 18 vn Santos'nr At^jai,
Westerkerk 16 vn Lissaabon nr Suez,
Westland 17 te Port Said,
Zuiderkekrk 18 te Barcelona.
PANDA EN DE MEESTER-FLINKERD
48-133 In het midden van het weiland groeide dicht struikgewas - en
daar liepen de Panda-voetsporen naar toe die Zwarte Zwier en Knars
volgden .Maar omdat ze elkaar niet konden zien doordat de struiken net
tussen hen in groeiden, konden ze elkander niet waarschuwen.
Toen Zwarte Zwier dan ook riep, dat vluchten niet baatte en dat hij de
boel onder schot had, dacht Knars dat men het tegen hem had.
"Allemaal praatjes!" riep hij dan ook terug. ,Jk ben heus niet bang!
Kom maar tevoorschijn met de handen omhoog!"
Datnam Zwarte Zwierniet.en hij leegde zijn wapen op het struikgewas.
Nu bevatte dat geen kogels, maar een zwarte vloeistof die een kwalijke
geur verspreidde - en die sprenkelde natuurlijk over Knars die in de
vuurlijn stond. De spion liet zich daardoor echter niet afschrikken - en
op zijn beurt haalde hij de trekker van zijn eigen wapen over. De zwarte
wolken van hun meningsverschil waren van verre zichtbaar - en Pam
draaide zich dan ook tevreden om toen bleek dat zijn list gelukt was.
"Kom Panda,"zei hij. "Wij gaan er vandoor. Naar de grens. En denk er
aan: we kunnen niemand vertrouwen. Ook de douane niet. We moeten
zorgen dat ze de microdot met de Geheime Formule niet vinden."
Vier kalfsschnitzels pa
neren - door losgeklopt
eiwit halen vervolgens
door het kruim van oud
wittebrood (of paneer
meel) halen - en boter
snel aan beide zijden
bruin bakken. De
schnitzels (het mogen
ook varkensschnitzels
zijn) op een verwarmde
schaal leggen. Bij de
bruine boter in de koe-
kepan giet u nu een be-
glas droge witte wijn en
enkele lepels bouillon of
magere jus. Roer alle in
grediënten goed door
een en laat het even
of
frisse salade, geef er een
klein gekookt aardap
peltje of wat stokbrood
by. De saus serveert u
HANS BELTERMAN
De
avonturen
van
Jommeke
Choco, je bent natuurlijk een
verkeerde kamer
j binnengeklommen j
Morgen proberen, we
Flip op een andere
manier terug te
-7 krijgen.
- Dr.J P.Heye heeft eene som van
f6000 Inschrijving Grootboek 2llt
pc. vermaakt tot eene stichting
ten eeuwigen dage, onder admi
nistratie van zyn schoonzoon en
opvolgers, ten behoeve van de
gemeenteschool te Abbenes en
de naai-en breischool aldaar. Een
vierde der rente is bestemd tot
aanwas van het kapitaal; drie
vierden worden toegekend aan
de genoemde inrichtingen, elk
voor de helft. (Het betreft hier de
Nederlandse volksdichter Jan
Pieter Heye, arts in Amsterdam,
die in 1876 op 67-jarige leeftijd
overleed. Hij was samen met
Potgieter en Bakhuizen van den
Brink ook letterkundig werk
zaam en schreef tal van kinder- en
volksliederen, waaronder Zie de
maan schijnt door de bomen. Heb
je wel gehoord van de zilveren
vloot. Daar zaten zeven kikker
tjes, enz., Red
Vijftig jaar geleden:
- Voor de eerste maal in zijn ge
schiedenis is thans bij het Vati-
caan een staking uitgebroken: de
tuinlieden hebben namelijk ge
weigerd het werk te hervatten al
vorens hun hooger loon is toege
zegd. Er is een onderzoek gelast.
- Twee gewapende bandieten
hebben een inval gedaan in het
gebouw van de firma Hyman en
Fagan, diamanthandelaren in het
hartje van de juwelierswijk van
New York. Hun buit was over
igens niet evenredig aan hun bru-
taliteit, want zij'slaagden er niet
in meer dan voor 75 000 dollars
aan ongezette stenen mee te ne
men. Het bleek onmogelijk iets
tegen hen uit te richten: zy ont
snapten via de lift.
Leidse Bioscopen
LUXOR "The Genius", dag. 2 30,7 00 en
9.30 uur, zo. 2.00,4 30,7.00 en 9.30 uur 14
CAMERA- "De Eend en de Cadillac",
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. 2.00, 4.15,
7.00 en 9.15 uur. AL.
Nachtvoorstelling: "The last picture
show", vr. en za. 11.30 uur. 18 jaar.
LIDO: "Diamonds are forever", dag.
2.30.7.00 en 9 15 uur, zo. ook 4 45 uur 14
STUDIO: "One flew over the cuckoo's
nest", dag. 2.30, 7.00 en 9 15 uur. zo. ook
4 45 uur. 18 jaur.
TRIANON "Vakantieperikelen", dag.
2 30. 7.00 en 9.15 i
AL
REX "KingKong",dag 7.00en9 15u
Kindervoorstelling: "101 Dalmatiëi
za. en woe. 2.30 uur. AL
Nachtvoorstelling "De lachende w
ker", vr. en za. 11.30 uur 18 jaar
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13 00
Uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13 00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabelh-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: Middagbezoekuur
13.45-1430 uur. Avondbezoeken
18.30-19 30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14 00-19 00 uur alleen voor ou
ders zondag 14 00-15.00 uur voor overige
familieleden. Kinderen beneden 14 jaar
hebben geen toegang op de kinderafde
ling.
Sint Elizabeth-ziekenhuis volwassenen
dagelijks van 14 00-14.45 uur en van
18.30 tot 19.30 uur; klasse-afdelingen ook
11.15 tot 12.00 uur. Kraamafdeling. dag.
van 11.15 tot 12.00 uur (alleen voor echt-
gen.) v. 15.00 tot 16 00 uur en van 18.30 tot
19.30 uur. Laatste kwartier middag- en
■avondbezoek babyshow. Kinderafde
ling dag. 15.00 tot 18.30 uur. CCU (hart-
bewaking)dag van 14.15 tot 14 45 uur en
van 19.00 tot 19.30.
Sport-Medisch Adviescentrum Spreek
uur ma en do. 19.30-20.30 uur in hel St.
Elisabeth-Ziekenhuis.
Endegeest dinsdag en vrydag 13-14.30
uur 's zondags 11-12 uur en 14-15 uur;
eerste klasse de gehele dag.
18.30 tot 20.00 -
Derde klasse bezoekuur van 13.00-14.00
uur en 18 30-19.30 uur.
Kinderzaal van 13.00-14 00 uur. Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18 30-19.30 uur.
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag
14 15-15>00 uur
18 30-19.30 uur.
Voor de prematurenafdehng gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders):
Maandag tlm vrijdag:
16.30-18.45 uur.
Zaterdag en zondag
14.45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten door-
ciale kaarten verstrekken
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15 00-15.45 uur.
18 30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14 15-15 00 uur.
18.30-19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14.15 en 18.30-19 30 uur; 3e kla4 13.30-
14.15 en 18.30-19 30 uur; Kraamafdeling
13.30-14.15 uur alleen voor echtgenoten
19-20 uur; Kinderafdeling 15-15.30 uur
alleen voor ouders 18-18.30'üur.
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol" kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
FRED BASSET
