3
Geen plan
tot actie i
1
333321
TWEE METER UIT DE BOEKENKAST
GEMAAKT TOT HANDZAAM PAKKETJE
„Geen duurdere margarine
om zuivel te helpen
%ete
Koersen van de Amsterdamse Effectenbeurs
565
Utrechtenaar liet proefschrift op microfiche drukken
MAANDAG 19 JuANI
„Mijn probleem was", zegt Veder
„dat mijn proefschrift gigantisch
auur zou worden, wilde ik het op de
oude gebruikelijke manier laten druk
ken. In de eerste plaats omdat het
vrij omvangrijk is: 900 pagina's. En
daarbij gaat het over een manus
cript uit de veertiende eeuw in het
oud-Russisch, wat voor de uitgever
natuurlijk bijzonder moeilijkheden
met zich meebrengt. Ik heb een paar
Jaar geleden eens een prijsopgaaf
aangevraagd bij een bekende weten
schappelijke uitgever en die kwam
op een slordige 150.000 gulden. Voor
een gewoon mens niet te betalen,
kortom. Zelfs als je zo'n dissertatie
op de meest goedkope manier, off
set dus, zou laten uitgeven dan be
taal je al gauw een gulden of 40.000
exclusief b.t.w.
ernaar. Nu is het nog zo. dat een op
lage uitgeput kan raken en dat de
uitgever zich dan weer moet bezin
nen over een tweede druk Vaak doet
hij dat niet omdat hjj vreest dat hy
die niet meer kwijt zal raken. Maar
een boek in microfische is razend
snel geproduceerd; de moederfiche
levert vijftig duplicaten per minuut
af. en het kan met speciale compu
ters nog veel sneller als het moet".
Leesapparaat
Nieuw tijdperk
„Ik heb daarom aan het College
van Bestuur van de universiteit van
Utrecht, gevraagd, of ik mijn proef-
proefschrift in microfiches mocht
uitgeven. Dat hebben ze goed gevon
den, waarschijnlijk zonder te besef
fen dat ze daarmee een nieuw tijd
perk in de wetenschappelijke publis-
tiefc hebben ingeluid. Ik kon nu zowel
het origineel van het manuscript als
mijn eigen annotaties laten micro-
fotograferen bij de Inter Documen
tation Company in Leiden. Dat gaat
heel snel, er is eigenlijk alleen maar
iemand nodig die voortdurend de
bladzijden omslaat en de fotoknop
indrukt. De kosten zijn ongelooflijk
gering: een gulden per microfiche,
waarop ongeveer zestig bladzijden
van mijn dissertatie staan. In totaal
telt mijn proefschrift dus 17 velletjes.
Veder toomt zijn eindproduct, dat
Inderdaad de omvang van een zak
agenda niet te boven gaat. Het oogt
niet, dat is zeker. Menig ouderpaar
zou een kreet van teleurstelling niet
kunnen onderdrukken als hun kinde
ren na een langjarig verblijf aan een
universiteit met dit bescheiden bre
vet zouden thuiskomen. Is dit alles,
zouden zij roepen. Een kwestie van
wennen, vindt Veder: „Ik zie hier een
grote toekomst in. ook voor niet-we-
tenschappelijke publicaties. Ga maar
na: de papierschaarste bijvoorbeeld
zal ons steeds meer in de richting
van de microfiche dwingen.
Een bijkomend voordeel ervan
is. dat Je een boek altyd weer kunt
opleveren, afhankelijk van de vraag
WEERRAPPORTEN
Luchth. Rtd
Stockholm
1. bew. 24 15
l.bew. 23 15
onbew. 23 13
5W. bew. 23 16
1. bew. 22 13
l.bew. 24 15
bew. 30 22
onbew. 22 13
onbew. 29 17
bew. 33 18
nbew. 31 18
-. bew. 28 15
1. bew. 29 18
l.bew. 25 18
h. bew. 27 20
De enige belemmering voor onge
stoord leesgenot met microfiches is
de noodzaak om een leesapparaat bij
de hand te hebben. Dat klinkt heel
omslachtig en dat was het, tot voor
kort, ook wel. Maar sinds enige tijd
bestaan er handige apparaatjes die
ongeveer tweehonderd gulden kosten
en die niet groter zijn dan een schoe
nendoos. By gebruik hoven de gor
dijnen niet eens dicht, het daglicht
heeft geen invloed op de projectie.
Gesteld dat microfiche met een
proefschrift van Veder aan een op
mars is begonnen (en het ligt voor
de hand dat toekomstige promovendi
van deze methode gebruik zullen
gaan maken) dan zulen we binnen
niet al te lange tijd in de sector lees-
apparaten ongetwijfeld ook een ex
plosie van commercieel vernuft mee
maken. Want de computer, die en
kele jaren geleden nog de aanvang
van een flinke ijskast had. is inmid
dels ook al teruggebracht tot vest
zakformaat.
Ooit wel eens geprobeerd zestig
boeken tegelijk te dragen? Tien te
gen een dat het u niet lukt, en by
by verhuizingen treft ons dan ook
telkens weer het droeve beeld van de
man die tussen hoogeheven kin en
handpalmen op kniehoogte een deel
van zijn bibliotheek tracht te ver
voeren, de stapel voelt schuiven, in
paniek een steuntje zoekt en tenslotte
zijn collecie in wanorde op de grond
ziet belanden. Maar de 34-jarige
Utrechtse slavist William Veder kent
deze problemen niet. Althans niet
voor de ruim zestig kloeke handboe
ken die hij de afgelopen jaren heeft
bestudeerd om zijn proefschrift over
het oud-Russische Scaliger Paterikon
te kunnen schrijven. Met een hand
heft de tengere geleerde zijn totale
studiemateriaal op, bijna twee strek
kende meter boeken.
Het geheim dat achter deze onge
hoorde prestatie steekt is, zoals alle
echte geheimen, simpel: Veder heeft
de vele duizenden bladzijden op zoge
naamde microfiches gezet. Vleesdun
ne velletjes celluloid ter grootte van
een gezinpak lucifer, die per stuk
tussen de 40 en 112 pagina's gedrukte
tekst kunnen bevatten, afhankelijk
van de omvang van he gecopiëerde
boek. Twee meter uit de boekenkast
worden zo moeiteloos gereduceerd tot
een handzaam pakketje van enkele
kilo's. Op zichzelf is deze truc niet
niuw: al enkele jaren gebruiken
bijvoorbeeld de grote bibliotheken
en ook de archieven van grote bedrij
ven de microfiche om hun bestand
binnen de perken te houden. De da-
gelijke oogst van „vooral" tijdschrif
ten is zo enorm groot, dat er een
voudig geen ruimte meer is om het
binnenstromend documentatiemate
riaal op te slaan. Voor wanhopige
archivarissen, die met loodzware
jaargangen moeten sjouwen op zoek
naar een leeg hoekje ergens in de
catacomben van hun opslagruimten,
is microfiche de uitkomst: waar eens
een hele stellage nauwelijks toerei
kend was. kan men het nu af met
een eenvoudig kaartenbakje.
DEN HAAG (ANP) De on
dernemingsraad en de staf van
VredensteinLoosduinen hebben
zich zaterdag in een telegram aan
minister Lubbers gekeerd tegen
wat wordt genoemd de „politieke
oplossing" voor de problemen rond
dit bedrijf.
Het telegram luidt: „Als u Vre-
destein wilt redden moet u Loos
duinen niet sluiten. Wij willen in
deze economisch gezonde en vitale
vestiging blijven werken. De poli
tieke oplossing zoals de regering
die thans voorstelt kunnen wij
niet steunen. Wij zullen ons met
alle middelen tegen i
verzetten".
Onderneming;
raad en staf
Vredestein
tegen
„politieke
oplossing"
Zilvt
LOOSDUINEN (SP) De werknemers liepen of
vanmorgen vroeg de poort van het Vredestein-comple:
Loosduinen binnen alsof er niets aan de hand was. Aj
minister Lubbers niet het doodvonnis over deze vestn
heeft uitgesproken. Fietsend over het bruggetj'e, een p<
brood onder de snelbinders, een hand opstekend naar de j
tier.
Dr. William Veder werkt aan zijn proefschrift in microfiche.
Niets te merken van plannen tot ten trekken i
harde actie. Geen vastberaden wil elk geval eer
tot doorgaan, zoals de werknemers horen. Zelfs
van de Franse horlogefabriek Lip of
de Britse Triumpf-motorfabriek, die
zelf de touwtjes in handen namen
en op coöperatieve wijze bleven door
produceren. Een CPN-aanhanger, die
bij de ingang pamfletten uitdeelt is
het enige teken van het feit dat er
iets loos is. Eén van de werknemers
reageert laconiek op het papiertje:
„Hé, gaan we alweer sluiten?" Hij
had nog geen t.v. of kranten gezien.
t te f
dat
de waarheid krijgt
u nog probeert d.
staande te houden, dat
yr Loosduinen nog nietDb
„Dit is een gezond bedpp
gezegd. Maar lang niet^,
takken zijn 100 pet. Bovendit^J
directi
hoop
loren
wordt
Consumentenorganisaties
Belazerd"
het hier één grote bouwval. Er
ik weet niet hoeveel vernieuwd £V<
den om door te kunnen draaienjjai
geloof pas dat Loosduinen blijfQn
ze die oude t'roep hier eerst eeru-
breken en er iets nieuws voor k
zetten". 0 1
ïre
Het is niets bijzonders voor die
enkele honderden, die dagelijks in
deze rubberfabriek hun brood ver
dienen. Al jaren hangt het boven
hun hoofd. Dat het nu werkelijk zo
lijkt te zyn gekomen, verbaast
DEN HAAG (ANP) De con-
mentenorganlsaties in de landen van
de Europese Gemeenschap hebben
bezwaar tegen een plan van de EG-
ministe'rs, dat erop neerkomt dat
margarine duurder wordt om de zui
velsector te helpen. De BEUC, sa-
menkewerkingsorgaan van de consu
mentenbonden in de EG, heeft zich
gericht tot minister Van der Stee,
voorzitter van de vergadering van
landbouwministers, die vandaag bij
elkaar komt onder andere om voor
stellen over de dierlijke en plant
aardige vetten te bespreken. Een van
deze voorstellen voorziet in het leg
gen van extra heffingen op de olieën
en vetten, die in margarine worden
verwerkt, alsmede de verplichtingen
om zuivelvetten bij te mengen in
margarine. De consumentenbonden
hebben tegen beide voorstellen sterk
bezwaa'r. Zij vinden dat problemen
in de zuivelwereld niet moeten wor
den opgelost door andere produkten
te belasten en evenmin door produ
centen en consumenten te dwingen
zuivelveüten te verwerken resp. te
verbruiken, als zij dit niet verkiezen.
Het te verwachten gevolg is een on
nodige prijsverhoging voor de consu
ment. De consumentenbonden erken
nen wel, dat voor de problemen in
de sector van de melkveehouderij Eu
ropese oplossingen gezocht moeten
worden en zij willen dit in principe
ook graag ondersteunen, maar zij
achten de nu voorgestelde methode
bepaald ongewenst en ongeschikt.
Meeste winst MARKTBERICHTEN
Stapje verder
De toepassing die Veder voor mi
crofiche heetf gevonden gaat echter
weer een stapje verder en is daarom
revolutionair te noemen, al valt
iedere associatie met grote opwinding
binnen Veders strak wetenschappe
lijke werkkader weg. De niet-inge-
wyden zal misschien de schouders
ophalen by het horen van zyn ver
haal.
in i d voor
Irianian OU
NEW YORK Het Iraanse olie
concern NIOC (National Iranion Oil
Company) is vorig jaar het meest
winstgevende bedryf ter wereld ge
weest, zo meent Business Week. NIOC
behaalde by een omzet van 18,9 mil
jard dollar een winst van niet min
der dan 16,9 miljard. Bescheiden
produktiekosten en de fors gestegen
olieprijzen zijn in die cijfers duide
lijk terug te vinden.
LEIDEN. Veemarkt. 19 Juli Totale
aanvoer 2688, slachtrunderen
varkens 123, schapen
1475. Prijzen
1.27. rabarber 5860. spinazie 5683,
tomaten A 66.40. B 6.406.60. C 5—
CC 3,10, uien 6289, meloenen
„Vijf jaar lang zijn we belazers",
zegt een al wat oudere man. „Iedere
keer als er iets in de kranten stond
over een dreigende sluiting, werd ons
hier door de directie gezegd dat er
niets aan de hand was. Dat het uit
de lucht was gegrepen. Ook nu weer.
Dat ultimatum, dat onze Amerikaan
se bazen van Goodrich de Nederland
se regering hebben gesteld, dat werd
ook ontkend. Vorige week heeft onze
directeur nog gezegd dat Loosduinen
openbleef".
„Iedereen wist dat die sluiting te
wachten stond, maar je schrikt toch
als je het zo ineens te horen krjjgt.
We hebben het allemaal via de tele
visie en de kranten moeten verne
men. Het was toch wel wat eleganter
geweest als we persoonlijk op de
hoogte waren gesteld. Er zijn toch
mensen, die nu weten dat ze zeer
waarschijnlijk nooit meer aan de
slag zullen komen. Mannen van in
de vijftig, die het hele weekeinde
niet hebben kunnen slapen".
Een lid van de ondernemlngg
kwam vandaag speciaal wat vro
„Als er moeilijkheden komen mo
er wel bij zijn", liet hij de po111
weten. Vanmorgen zag het er ecj j
naar uit, dat hij voor niets zo v'^j(
uit z'n bed was gekomen. Toen
terrein op liep draaide hij zich'erT
even naar de portier toe en zei: ,n
ten, dat is het enige wat we nuej
kunnen doen".
BEURSOVERZICHT
7.05. 2e kw. 6,35-6.55.
1.504.45. bloemkool
2e kw. 5.65-6.20. koeien
le kw. 6.05-6.80. 2e kw. 5.15-5.70. 3e 64. C 4050. D 2733. E 26. sla
10-5.10, worstkoei
ens extra kw.
kw. 3.18-3,20. 2e
1172. peterselie 1247, paprika
23—52. kg 40—50.
3,18. 3e kw. 3.14-3.16. slachtzetigen
2.40-2,50 en zware varkens 2.80-2.90.
Prijzen (per stuk): schapen 150-180.
lammeren 175-205 Overzicht (resp. Bloemkool: 61 235243. 6 11 98107.
aanvoer, handel en prijzen): slacht- 8 1 175—237. 8 11 49—151. 12 1 140—
varkens klein - g(
ijk - stabiel,
oger, schaDer.
ruim - redelijk - stabiel
„Een actie? Staken heeft geen zin.
16. komkommer We mogen dat trouwens alleen als
de vakbond toestemming geeft. Maar
wat gebeurt er dan? Die Amerikanen
gooien nog liever vandaag dan mor
gen de tent dicht. Bovendien wer
ken hier veel buitenlanders. Die be-
■71. AH 3862. BI 5275; grijpen vaak nauwelijks wat er gaan
de is. Die proberen de weken die nog
resten aan het werk te blijven, om
nog zo lang mogelijk te verdienen.
155; Bospeen: I 78—87. II
10—39; Spitskool 42—61; Spinazie 42
50: Princessebonen 240. Aanvoer:
waspeen 71.000 kg. bloemkool 1000 st..
Animo klein Bm!
"tte
AMSTERDAM, 19 Juli Op d&
fectenbeurs kon maandag wordeij.i0
geschreven op de 9.15 pet. achte. jr
stelde obligaties 1976 per 1987^,
groot f 100 min ten laste van T n:
sen-Bornemisza NV tegen pari^a
belangstelling voor dit nieuw sooi^d
ning was volgens beurskringen
tengewoon groot en algemeen hi,or
men er rekening mee dat de toed
zingen miniem zullen zijn. De
gatiemarkt gaf eerder een wat,
makkelijker stemming te zien
kleine koersverliezen. ij i
Op de aandelenmarkt was de ,ar
mo om zaken te doen zeer kleitzj
dit manifesteerde zich in een m^e]
met geringe koersafwijkingen
de balans naar de verkeerde c
uitsloeg. Van de internationals bge
te Hoogovens het grootste verliep;
op f 52 werd 80 cent verloren.
Unilever en Olies moesten een ijn
dubbeltjes terug terwijl Philips la,
veranderd bleef. ,0j
Van de scheepvaartaandelen sp^
Van Ommeren er uit met een he^'
f 2.50 op f 227,50. maar de ov^°
LEIDEN. 19 Juli. Leidse
bospeen 1800 bossen.
Fruitveiling. Aardappelen 38BARNEVELD. Eiervelling
94. 761.64, snijbonen 3,905.60, MÉT fijfi
stambonen 2.803,05. kroten 2429.
kroten gek 85. rode kool 53. spitskool 9,92;
5478, postelein 1,211.36. prei 1,11
Zelf de zaak
produceren? Ach, door die toestand
van de afgelopen Jaren is de fut bij
de mensen eruit. We zouden eigenlijk
met z'n allen naar de kantine moe-
rederijen bleven dichter bij huis
door- ook het geval was bij de overige^
tieve aandelen. Heineken steeg,
cent tot f 149.50 en de ABN kon i
vankei ijk f 1.50 oplopen tot f 307
ke winst later verloren ging.
MAANDAG 19 JULI 1976
AKZC f 20 40
ABN 1100 305.5
AMRO 120 69.8
Dell-MJJ 175 94.5
Dordtsche 120 163.7
Dordtsche Pr. 161.5
Heineken 125 149.1
Heineken H_ 125 142.2
H-A-L. Hold f 100 89
Hoogov. t 20 52.8
KVA-MRen oert 49.5
KNSM cert 1100 125
KLM l 100 117-5
Koa Olie 120 130.1
Nat Ned. 1 10 87.7
OrrunereD Cert 225
Philips 1 10 30.4
Robeot t 50 198.5
Rollnoo 50 152
Scheepv 0 t 61 107.5
Unilever f 20 124
A CP 267
Anog-BOB 39.8
Aholc 105
AMAÊ 10.5
AMEV 58.5
Amfas
Asd Droogd.
Asd Rijtuig
Aniem Nat.
Ant. Brouw.
Ant. Verf
Arnh. Schbw
Asselberg
AssSt. R'dam
AUDET
Ant. Ind. Rt
Ball ast-N
BAM
Batenburg
Beek, van
Beers
Begemann
Berkel P
Blydenst C
Boer Druk
Ceteco
id cert
Chamotte
Cindp-Key
Crane Ned.
Desseaux
Dikkers
Dr.Ov.Hout
Droge
Duiker App.
Econosto
Elsevier
id cert
EMBA
Enkes
Ennia
Fokker
Ford Auto
Fr.Gr.Hyp.
Furness
230
1250b
235.50
38.70
276.50
276,30
146
11.5
Bols
87
Gamma H
37.2 36,5
Borsumlj W
103.5
102.50
id 4 pet PW
16 16
Bos Kalis
Gel Delft c
Gelder oert
Geld .Tram
246 245
60.1 60,5
302 300
191
187
305 28.5
Braat Bouw
28.5 232,5
Bredero VG
234 572
id cert
Bredero *T3
id. cert
Buhrm. Tett.
ld. cert
Calve-D cert
1250
276
270
66.3
167
279
273
66.10
166
id cert
Goudsmit
Grasso
Grinten
Grofsmed.
565 57 2
88 liKS
116.5
180.5 182
107 106
ld. 6 pc* cert
1150
1135
Hagemeller
80.1 80
Centr. Sulk.
98
98
Hero Cons.
114 115,5
ld. cert
91
89
Heybroek
173 172,5
Hoek's Mach
Holec
Holl.Beton
Holl.Beton c
Hunter D.
ICU
IHC Holland
Ind. Maatsch.
IBB Kondor
Interlas
Internatio M
Inventum
Kappa cert.
Kempen Beg.
Key Houth.
Kiene S
Kloos
Kluwer
KBB
id. cert.
ld. 6 cum.
Kon. Ned. Pap.
Krasnapolsky
KSH
Kwatta
Landre&Gl
Macintosh
Leids.Wol
Maxw. Petr
Meneba
Metaverpa
Moeara En.
td 1-10
ld 1-4
Moluksche
Mijnb.W,
Na arden
Naeff
Nat.Grondb.
NBM-Bouw
Nedap
Nederhorst
Nod.Bon tw.
Ned.Crediet
Ned.Dagbl.
id cert
NMB
Nelle
Netam
Nieaf
Neirstrasz
Norit
Nutrlcla GB
Nutricia VB
Nijverdal
OGM Hold.
Orenstein
Oving-D-S
Pakhoek H
ld. cert.
Palembang
Palthe
Philips
Pont Hout
Por cel .Flea
Proost&Br
Rademakers
Reeslnk
Reeuwfjk
Relss en Co
RIVA
ld. cert.
Rohte&Jisk
RommeLholl.
Rijn-Scnelde
Sanders
Sarakreek
1800
1150
91.2
55.5
46,5
1800
1180
Scheepshyp.
Schev.Expl.
Schlum berger
Schokbeton
Sc hu item a
Schuppen
Schuttersv.
Slavenb-Bnk
ld. Cert.
Steven Gr
Stoomsp Tw.
TabJnd.Phil.
Telegraaf
THV Intern
Tilb.Hyp.bk
Tilb.Waterl.
TwKabelI.
Ubbink
Unikap
Unil oert
ld. 7 pet
ld. 6 pet
v.d.Vliet-W
Veneta
Wer.Glansf
Ver.Hand.S.
VMF
Ver.UitgmiJ
Ver. Touw
ld. cert
Vezelverw.
VihamiJButt
VRG Panier
Vulc.oord
Wegener C
ld. cert
Wessanen c
W.U.Hyp.
Wyerr
Wyk en Her.
Zaalberg
52.4
82.2
301.5
53.50
65.50
36.50
53
52.3
82.50
301,5
Beleggings Inst
Alg. Fondsenb.
America Fnd
Asd Belegg.D
Bmn.Beli.VG
Breevast
Convert©
Butcb Int
Goldmines
Holland F
IKA Belegg
Interbonds
Leveraged
Ned.Vastgoed
Nefo
Obam
Rorento
Tokyc PH(S)
Tokyo PH
Uni-Invest
Wereldhaven
ConcenCn»
Europaionds
Eurunion
Finance-O
Unifondit
Chemical F
Col.Growth
Dreytus F
Fidelity P
Investors M
Japan Fund
Lehman Corp
Madison P
Manhattan
Massachus
Oppenheimer
Technology
Value Lane
Cance.SancL