Loonmaatregel zal niet
tot een staking leiden
BERUFSVERBOTE OOK IN NEDERLAND
RADIO 1 programma
INDUSTRIEBOND NVV VERWACHT:
...en gisteren
toegelicht
Den Uyl handhaven
Park- 2255
MAANDAG 19 JULI 1976
BINNENLAND
Nederlander
in Noorwegen
verongelukt
OSLO (NTB/AFP) Een 22-Ja-
-ige Nederlandse student is by
een bergtoch in het westen van
Noorwegen om het leven geko
men. Twee metgezellen konden
door een helikopter worden ge
red.
De drie studenten, allen uit Den
Haag, werden sinds vrijdag ver
mist. Zij waren de dag tevoren
uit hun kampeerplaats in het
Lodalendal vertrokken.
Twee leden van een gealarmeer
de reddingsploeg signaleerden
gisteren twee van hen op een
richel van een berg. Een heli
kopter slaagde erin het tweetal,
Hans Vermeyden en Dik Ludik-
huizen, uit hun hachelijke posi
tie te bevrijden. Voor de derde
Nederlander, Albert Schram,
kwam de hulp echter te laat.
Zijn lijk lag 60 meter lager op de
berghelling.
De twee geredde studenten had
den slechts lichte verwondingen.
Zij zijn voor observatie opgeno
men in een plaatselijk zieken
huis.
De 29-jarige Journalist Jelmer
Sterk uit Doetinchem en zijn 28-
Jarige echtgenote Dina zijn vrij
dagavond omgekomen bij een
verkeersongeluk bij Troyes in
Oost-Frankrijk.
Hun auto botste op een vracht
wagen die door sterk afremmen
dwars op de weg kwam te staan.
De 52-jarige. uit Amsterdam af
komstige Maria Anna Siero, is
zaterdagmiddag bij het baden in
Vias, Zuid-Frankrijk, verdron
ken.
Israëlische
slachtoffers
van München
herdacht
AMSTERDAM Tijdens een za
terdagmiddag door de werkgroep Is
raël gehouden herdenkingsbijeen
komst voor de 11 Israëlische slacht
offers, die bij de Olympische Spelen
1972 door Palestaijnse terroristen
werden vermoord, heeft Wilma van
Gooi (tweede van links), één van de
zes Nederlandse sportlieden die na de
terreuractie van verdere deelname af
zagen, bij de Marathontoren van het
Olympisch Stadion in Amsterdam een
krans gelegd. De werkgroep Israël zei
het zeer te betreuren dat het Inter
nationaal Olympisch Comité tijdens
de Olympische Spelen in Montreal
geen herdenking te wijden aan de in
München omgebrachte sportlieden.
Het IOC heeft zich volgens de werk
groep laten leiden door politieke over
wegingen en angst voor ongeregeld
heden en represailles. Enkele tien
tallen mensen, onder wie verschillen
de voorzitters, en vice-voorzitters van
Nederlandse sportverenigingen, woon
den de bijeenkomst bij.
DRIEBRUGGE In een huis
in Driebrugge vond zaterdagmid
dag een gasontploffing plaats,
waarbij de linkerkant van het
huis instortte. De vrouw des hui
les werd licht gewond.
UTRECHT (ANP) De ledenvergaderingen van de In
dustriebond NW zullen nog moeten beslissen over de
vraag, of er tegen de loonmaatregel moet worden gestaakt.
Maar WIK, het blad van de bond, is ervan overtuigd dat
,,ook in onze kring leden zo sterk van de democratische
waarden overtuigd zijn, dat zij de grootste moeite hebben
met acties tegen een maatregel die door de regering, na
mens de meerderheid van het Nederlandse volk, is geno-
DEN HAAG (ANP) Na de ko
mende verkiezingen is premier Den
Uyl de meest aangewezen figuur om
voor een nieuwe periode het kabinet
te leiden, ook al zou het CDA de
grootste party worden. Dat is de
mening van de ministers Vredeling
(PvdA, Defensie), Van der Stee
(KVP, Landbouw), De Gaay Fort
man (ARP, Binnenlandse Zaken) en
Trip (PPR, Wetenschapsbeleid).
Door de KRO-tv zei Vredeling
zaterdag niet te weten wie de men
sen zyn die in het CDA de politiek
zullen maken, maar dat hij voorlo
pig alleen nog maar Joop den Uyl
ziet als leider van een nieuw kabi
net. Van der Stee zag geen enkel
principieel bezwaar tegen Den Uyl.
De Gaay Fortman meende, dat het
uit het oogpunt van continuïteit een
goede zaak is als het kabinet twee
termijnen kan volmaken, zeker bij
dit kabinet, dat veel overhoop heeft
gehaald.
Intresse voor
geblakerd bos
ARNHEM (ANP) Duizen
den nieuwsgierigen hebben dit
weekeinde het verkeer ten noor
den van Arnhem geheel in de
war gestuurd. Het autorijdende
publiek had er uren file ryden
voor over om de geblakerde res
ten te aanschouwen van het
door brand verwoeste natuur
gebied.
Op de Apeldoornseweg, de ver
binding van Arnhem naar Apel
doorn, stond gistermiddag om
half vijf een file van vijftien
kilometer in de richting van
Arnhem.
Ook zij zijn van mening, aldus
WIK, dat de vakbeweging de gren
zen van haar macht overschrijdt
wanneer zij actie zou gaan voeren
tegen een door regering en parle
ment genomen beslissing. „Het wapen
van de politieke actie is voor hen
een laatste middel, dat niet mag
worden gebruikt in een strijd om een
loonverschil van f 13,50 per maand".
(Het verschil tussen de FNV-eis en
het resultaat van de loonmaatregel).
Overigens heeft WIK geen goed
woord over voor de loonmaatregel.
„De regering Den Uyl heeft met
haar maatregel veel leden van de
vakbeweging in gewetensnood ge
bracht, voor verdeeldheid binnen de
vakbeweging gezorgd FNV tegen
over CNV en de werkgevers de
gelegenheid geboden hun verant
woordelijkheid uit de weg te gaan".
Noodsituatie
Als er sprake is van een noodsitu
atie in verband met de werkloosheid,
had volgens WTK van de regering
een algemene aanpak mogen worden
verwacht, maar volgens het blad is
zelfs geen poging in deze richting
gedaan: „De niet CAO-loners blij
ven buiten schot, het prijsbeleid
blyft onveranderd, en de greep op
de investeerders wordt niet ver-
versterkt".
Wat de regering hier tegenover
heeft gesteld, noemt WIK „doekjes
voor het bloeden". Het voorstel met
betrekking tot de ondernemings
raden wijkt ver af van de opvattin
gen van de Industriebond NW over
de personeelsraad. Het ontwerp ver-
mogensaanwasdeling hangt volgens
WIK zo van ©ompromissen aan el
kaar, „dat een beetje slimme onder
nemer best kans zal zien onder het
afstaan van een dieel van de over
winst uit te kamen". En de structuur-
nota van minister Lubbers tenslotte
laat de ondernemers volkomen vry
in hun investeringsbeslissingen. „Dit
alles lijkt in niets op een progres
sief, laat staan een socialistisch be
leid", aldus WIK. „Hoe premier Den
Uyl en de zijnen zich tot deze vol
maakt onwaarachtige politiek heb
ben kunnen lenen, blijft een raadsel".
WIK stelt, dat ook de door de FNV
gevraagde vrije onderhandelingen de
vakbonden voor een moeilijke opgave
zouden hebben gesteld. De economi
sche omstandigheden aldus het
blad zijn niet van dien aard dat
massale acties voor de hand liggen.
„Maar we hadden in ieder geval in
vrijheid met onze leden kunnen pra
ten over de mogelijkheid van actie
voeren".
In de huidige situatie staan er, als
de leden in meerderheid de politieke
actie afwijzen, voor de bonden drie
wegen open: de CAO's verlengen,
onderhandelen over „kleinigheidjes"
of niets doen en alle aandacht con
centreren op de periode na 31 de
cember 1976.
Voor verlenging van de CAO's voelt
de Industriebond NW niets, omdat
hy dan voor de rest van het jaar
gebonden zou zijn aan de zogenaam
de „vredespdicht-artikelen", die hem
kunnen dwingen de werkgevers te
helpen by het bestrijden van acties
die spontaan ontstaan.
Voor CAO-onderhandelingen valt
volgens WIK ook weinig te zeggen,
aangezien de resultaten er van, al
thans voor de rest van 1976, niet de
moeite waard zullen zyn.
Dan blyft het „mets doen" over.
Als voordeel daarvan noemt WIK
dat „de vakbeweging de handen vry
heeft; niet hoeft te helpen branden
te blussen en dat ze bovendien werk
gevers die wel wat meer willen doen
dan volgens de loonmaatregel mag,
bij dit knoeien dat we uit voor
gaande perioden kennen kan hel
pen".
Weren van staatsgevaarlijke personen niet alleen in Duitsland
Den Haag Premier Den Uyl heeft
het bij links Nederland verbruid.
Oorzaak zijn Den Uyl's vergoeilij-
kende opmerkingen over het West-
duitse „radicalendecreet", dat het
mogelijk maakt mensen met extre
me en radicale politieke opvattingen
te weren uit overheidsfuncties.
In Nederland wordt door linkse
kringen krachtig geprotesteerd tegen
aeze „politieke discriminatie", in de
Partij van de Arbeid is zelfs een
comité tegen de „Berufsverbote"
opgericht, dat de Duitse socialisti
sche zusterpartij, de SPD, onder
grote druk ret.
De Nederlandse socialistenleider
heeft niet veel op met de reacties.
„Ik vind het ageren door een comité
in het buitenland nogal bedenkelijk.
Voortdurend wordt de indruk
gewekt alsof het in de Bondsrepu
bliek met de geestelijke vrijheid is
gebeurd. Dat is niet zo. Hoezeer ik
ook verwerp dat men op grond van
zijn overtuiging van overheidsfunc
ties kan worden uitgesloten", zei
premier Den Uyl kort geleden in
een vraaggesprek.
Het vraagstuk achter de „Berufsver
bote" - de Duitse vrees voor
communistische infiltratie - kende
de minister-president naar zijn
zeggen „door en door met alle
nuances". Net als Willy Brandt, de
voormalige leider van de SPD, vindt
Den Uyl dat het „radicalendecreet"
beter niet tot stand had kunnen
komen. „Maar", zo voegde hij er tot
woede van links aan toe, „het is in
het Duitse klimaat wel begrijpelijk
dat men indertijd heeft gezocht
naar een afscherming van het
brgerlijk bestuur. De sfeer die er
nu omheen geschapen wordt - van
„het einde van de democratie in de
bondsrepubliek" en zo - vind ik
overtrokken en niet gemotiveerd."
Een ding staat vast: in Den Uyl is
meer de regeerder dan de actievoer
der aan het woord, als hij het
„radicalendecreet" probeert te ver-
goeilijken.
Eigenlijk verdedigde Den Uyl de
Nederlandse praktijk, die - hoewel
niet zo vergaand, zo „gründlich" als
in Duitsland - ook z'n „Berufsverbo
te" kent. Ook in ons land is - zoals
Den Uyl dat noemt - „het burgerlijk
pestuur afgeschermd."
Er is nooit een probleem van
gemaakt. De democratische samen
leving heeft de dure plicht - zo is
het algemene standpunt - zich te
verweren tegen anti-democratische
krachten, tegen hen die de vrijheid
willen misbruiken om de vrijheid
om zeep te nelpen.
In onze ijver voor de democratie is
de democratie wel eens geweld
aangedaan. Inl 956 en 1968 bijvoor
beeld - na de Russische invallen in
Hongarije en Tsjecho-Slowakije -
werden in velschillende plaatsen
communisten gewipt als wethouder.
CPN-kamerleden werden tot 1965
buiten de defensiecommissie van de
Tweede Kamer gehouden. De „koude
oorlogsmentaliteit" vierde hoogtij.
Den Uyl deed er zoals iedereen aan
mee. „In de strijd der westerse
democratieën voor vrijheid vormt de
grote aanhang welke de communis
ten helaas nog bezitten een
bedreiging", zei hij eind '54 in de
Amsterdamse gemeenteraad.
Door
Jan Schinkelshoek
Dit is vrijwel voorbij. Maar er zijn
nog duidelijke restanten van de
„koude oorlogsmentaliteit". Zo wor
den tot op vandaag de dag nog
Altijd geen communistische burge
meesters benoemd.
Niet alleen communisten, maar ook
andere „extremisten" worden uit
overheidsfuncties geweerd. De Bin
nenlandse Veiligheidsdienst, de
BVD, ziet daar nauwlettend op toe.
„Dit is een voorzorgsmaatregel van
democratische landen tegen degenen
die hun op ondemocratische wijze
belagen", zei minister De Gaay
Fortman vorig jaar in de Tweede
kamer.
Er zijn in ons land 68.415
„vertrouwensfuncties", die „de moge
lijkheid bieden de veiligheid of
andere gewichtige belangen van de
staat te schaden." Alle banen - van
portier tot topambtenaar - bij de
ministeries van buitenlandse zaken
en defensie vallen daaronder. Bij de
PTT (met een verbindingsnet van
groot belang) staat 40 procent van
de functies als .geclassificeerd" te
boek. Veel vertrouwensfuncties zit
ten ook bij algemene zaken (62
procent), volkshuisvesting (32 pro
cent) en binnenlandse zaken (27
procent). Van de andere functies bij
het rijk is ongeveer 15 procent een
vertrouwensfunctie.
Zo'n functie ligt alleen binnen het
bereik van een ambtenaar die door
de BVD - na een grondig
„antecedentenonderzoek" - is gewo
gen en niet te licht bevonden.
Sollicitanten die deelnemen a a
„staatsgevaarlijke activiteiten" of Md
zijn van organisaties de het gemunt
hebben op de „democratsche
rechtsorde" worden zonder meer
afgewezen.
Zo kon iemand geen postbode
worden, omdat hij het communisti
(f^j^vandaag...
NEDERLAND I
17.30 Olympische Spelen (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 KRO's Wereldcircus (KRO)
19.55 Mocadades (KRO)
20.55 Er zit muziek in (KRO)
20.50 De Gouden Zeezwaluw (KRO)
21.15 Uit de agenda van een bisschop (KRO/RKK)
21.35 Journaal (NOS)
21.50 Tradities en taboes in Marokko (KRO)'
22.15 Een film van de stichting Nederlandse Vrijwilligers
over Bolivia (SOCUTERA)
22.25 Reportages Olympische Spelen (NOS).
NEDERLAND II
18.45 Ti-Ta-Tovenaar (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 NL Discoshow (TROS)
20.00 Journaal (NOS)
20.25 Als je voor een dubbeltje geboren bent (TROS)j
21.50 Aktua TV (TROS)
22.35 Burt Bacharach 1974 (TROS)'
23.25 Uitzending van Symbiose
23.29 Journaal (NOS)
koopcijfers van televisietoestellen,
die met de Spelen in het verschiet
altijd recordhoogten bereiken, te
gengevallen, ook de opening van
de Spelen die te uitgebreid op ons
scherm werd gebracht, vermocht
niet dat enthousiasme te wekken
als in andere jaren. Het KRO-
omroeppastoraat liet een sport
leraar aan het woord die tijdens
de Spelen op vakantie gaat om
op dit manier maar alles te kun
nen missen. Dat is natuurlijk
struisvogelpolitiek van de boven
ste plank, maar niet geheel on
begrijpelijk. Het ergste van de
Spelen vond hij dat kinderen van
zeer jonge leeftijd worden opge
fokt voor de Spelen en volgens
deze sportleraar is dat geen sport
meer. Hy heeft gelijk. De Olym
pische Spelen zijn al lang niet
meer het sportevenement van de
eeuw, ook al willen de ex-deel
nemers en officials ons dat doen
geloven.
Ondanks alles zyn de Olympi
sche Spelen dan toch begonnen.
Het spektakel in Montreal is bloe
dige ernst. Om dat aan te geven
waren er maar liefst twee repor
tages, één van de AVRO op vrij
dagavond en een van de KRO op
zaterdagavond, met vrijwel iden
tieke beelden, die ons lieten zien
dat de Olympische Spelen al zo'n
40 jaar te kampen hebben met
politiek. Ook nu weer waren er
moeilijkheden, maar of er nu do
den vallen, of er nu dreigementen
worden geuit, de Spelen gaan
door.
Dit keer doen 22 Afrikaanse
landen niet mee, mijnheer Kis
singer wil niet komen, maar
Queen Elizabeth staat stram als
een Engelse first lady betaamt de
hele openingsceremonie uit.
Op de een of andere manier
lijken de Spelen in Montreal niet
zo interessant als de voorgaande
Spelen. Niet alleen zyn de ver-
De Belgische cineast Lode Nusselein reisde zes maanden door
Marokkaanse woestijndorpen, waar hij de Marokkaan niet al
leen in het dagelijkse leven maar ook in zijn taboes die nog
zelden of nooit werden gefilmd, volgde. De cineast was aan
wezig tijdens de beschildering van de bruid, de naehtdansen
van de Berbers, de geheime godsdienstritussen, het morgen
gebed van de muzelmannen en tijdens een huwelijksceremo
nie. Deze beelden zijn om 21.50 uur op I te zien in „Tradities
en taboes in Marokko". Nusselein vond tevens de enige markt
in de wereld waar men nog openlijk een vrouw verkoopt Ook
kreeg hij toestemming aanwezig te zijn bij de voorbereiding
van het grote besnijdenisfeest en de besnijdenis van een 7-ia-
rige jongen.
Showman Burt Bacharach, componist/pianist/arrangeur en
levensgezel van Angie .Pepper" Dickinson, is al enkele jaren
lichte"mu-ieksuccesrijke mannen in de wereld van de
Aan deze Bacharach is de vanavond om 22.35 uur op II uit te
zenden muzikale show van Amerikaanse makelij gewijd
In de show rond Burt Bacharach, die vijftig minuten in be
slag ne"nt. zijn gasten als Roger Moore. Sandy Duncan Jack
jTckParneUt™Tn "ar,em GlohetrotterS en het orkest van
aa"tal bekende Bacharach-songs zijn in het pro-
gramma onder andere te horen What's new Pussycat" PU
drnZ l°ve aBCin", Make it easy on yourself", „Rain-
drops.en „Sweet Georgia Brown".
18.00 (S) Wij hebben een woord voor
de wereld. 18.30 Nws. 18.40 (S) Daar
waar de molens staan. 19.00 (S) Rond
uit. 19.40 (S Bijbels perspectief. 20.00
(S) Orgelbespeling. 20.25 (S) De grote
22.00 Voor blinden en slechtzienden.
22.15 (S) Lichte orkestmuz. 22.25 Bond
3600 Seconden akt.
voorlichting. 12.49 Uitzending voor de
landbouw. 13.00 Nws. 13.11 Echo. 13.40
17.20 (S) Country t
Hilversum UI
Ieder heel uur nieuws.
NOS: 7.02 Samenvatting Olympi
sche Spelen. VARA: 7.20 (S) Gesode-
meurders. 9.03 (S) Pep-op-drie. 11.03
IS) Drie draait op verzoek van men-
't de sportwereld.
sche dagblad De Waarheid las.
Iemand die jaren geleden eens in
een anti-Viet nam-demonstrant i e had
meegelopen, kreeg pas na veel pijn
en moeite een baantje op verkeer en
waterstaat. Dat lukte een man, die
een broer in Oost-Duitsland had
wonen, uiteindelijk niet.
Dit is de harde werkelijkheid achter
schoonschijnende grondwetsbepalin
gen, die iedere Nederlander tot „elke
landsbediening" benoembaar verkla
ren.
Ook het verbod van „discriminatie
wegens politieke gezindheid" dat de
regering in de nieuwe grondwet wil
laten opnemen, zal in deze praktijk
geen verandering brengen. Veel
meer dan dat VVD'ers niet meer
belasting hoeven te betalen dan
PvdS'ers betekent het niet. De
regering haast zich te verklaren dat
- ondanks het verbod van politieke
discriminatie - „politieke gezindheid
medebepalend blijft voor de beoor-
delng van de geschiktheid van een
bepaalde functie." Met andere
woorden: alles bhjft zoals het is.
Communisten kunnen ook straks
geen burgemeester en postbode
worden.
In weerwil van schoonschijnende
woorden blijven .Rerufsverbote" in
Nederland mogelijk.
18.30 17.03 (S) Olympische Spelen.
fonie orkest. 21.00 (S) Klass. piano
muziek. 21.35 (S) Literama. 22.20 (S)
De polder in de hondsdagen. NOS:
23.00 (S) Met het oog op morgen.
23.06 Akt. 23.20 Den Haag Vandaag.
23.52 Even ontspannen voor het sla
pen. gaan. 23.55 Nws.
Hilversum lil
5.02 (S) De maandagnachten van
DINSDAG 20 JULI
Hilversum I
AVRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) Dag met
een gaatje. 7.30 Nws. 7.41 Radiojour-
NOS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Capriccio.
tien tot twaalf. 12.00 (S) Intermezzo.
13.00 (S) De meest %*erkochte „klass.
tien". 13.30 (S) Koren en korpsen
8.50 Morgenwijding. 9.00 (S) Gev:
rleerd programma. 10.00 Radio Law
Rondom twaalf. 212.26 Med.
en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.41 Radio
journaal. 13.00 Knipperlicht. 13.25 'n
4.02 Aktua-special. 14.3
tounsrt. 15.00 (S) Belcan-
DUITSE TV
MAANDAG 19 JULI
Duitsland I
17.55 Journ. 18.00 Olympische Spe
len. Regionaal programma NDR: 18.25
Akt. 18.35 Zandmannetje. 19.15 Akt.
pische Spelen. 21.44 Journaal.
Middagje AVRO. 15.30 Nws. 16.33 Ra- Journaal. 19.30 Aus Forschung und
diojoum. Overheidsvoorlichting. 17.20 r-^ fi
Ontwikkelingshulp aan de Nederlandse
Echo. 8.30 Aubade. 9.35 Waterstanden.
9.40 Aubade. 10.00 De letter M. 11.00
Nws. 11.55 Scheepspraat, Overheids-
BELGISCHE TV
België-Ned
19.38 Med. en weerber. 19.45 Journ.
20.15 Kwis. 21.00 De kroniek van de
familie Adams. 22.00 Olympische Spe-