Kamerleden gaan niet luieren tr Meneer de voorzitter fungeert als komma 'Wonen in de binnenstad is sores op je hals halen VRIJDAG 9 JT.TU 1976 Door Til Gardeniers lid van de Tweede Kamer voor de KVP Het is byria veertien dagen geleden dat 's nachts om 4.05 uur kamer voorzitter Vondeling de hamer liet vallen en daarmee het zomer reces liet ingaan. Op 23 augustus starten de kamerzittingen weer. In de recesperiode van ongeveer twee maanden vinden er dus geen openbare kamerzittingen plaats. Dit keer blijft de moge lijkheid open, dat, indien de rege ring overgaat tot het nemen van een loonmaatregel, de vergader ing wél in een openbare zitting bijeenkomt. Maar denkt U nu niet, dat alle kamerleden met deze aankondiging van het reces 8 weken luieren tegemoet kun nen gaan. Onmogelijk. De ravage van ongele zen stukken, nog te beantwoor den brieven en studies, welke al leen te doen zijn in een periode waar je minstens één dag achte reen aan hetzelfde kunt werken - is in de eerste dagen niet onmid dellijk te overzien. Vast staat voor mij in ieder geval dat ik twee we ken, klaar of niet klaar, geen stuk, brief wens te lezen of vergadering wil bijwonen; die twee weken zal ik er dit jaar uithalen. Afscheidspraatje De kamervoorzitter weet de kamer leden in zijn afscheidspraatje, waarmee hij ieder reces inluidt, altijd heel wat feiten van ver richte zaken maar ook van onver richte of slecht verrichte zaken voor te houden. Aan een terug blik over de laatste maanden ontkom je gewoon niet, wanneer je orde op zaken gaat stellen. Eén ding staat bij mij vast, het ka merwerk kan veel en veel beter. Maar vraagt U hoe, dan kan er maar één antwoord komen. Het moet langzamer. Het tempo waarin de laatste week besluiten zijn genomen heeft het uiterste gevraagd van het vertrouwen van de kamerleden in hun collega's in de fracties, die beschikten over alle stukken, en daarnaast de kennis en kundigheid bezaten deze te verwerken, te beoordelen en onder kritiek te stellen. Want schrikt U niet. Wanneer je geen lid was van de z.g. één- percentscommissie, beschikte je pas in de zittingsdagen over de veelbesproken nota. Het normale kamerwerk t.w. commissie ver gaderingen, horen van groepen en personen, fractievergaderin gen gaat door, zodat het meer kennisnemen van zo'n nota wordt dan bestuderen. De uiterst belangrijke investeringsnota van minister Lubbers kreeg ik in het reces. Ook deze werd met alle deelnota's alleen gezonden aan de leden van de kamercommissie Economische Zaken, voordat het debat moest plaatsvinden. Bezwaren Het meest simpele leek gewoon een week erbij nemen, en het reces met een week te bekorten. Daar waren twee grote bezwaren tegen t.w. het loonoverleg dat duidelijk op de kamerbeslissingen mede zat te wachten en ten tweede de hele vakantieregeling van het ongetwijfeld uitgebreide kamer- personeel, dat in een uiterst strak schema was opgesteld. Drie nachtvergaderingen moesten dan maar de oplossing in tijd brengen. En de uitkomst van dit alles? In ie der geval voldoende steun en be grip voor de noodzaak van be zuinigingen. De werkelijke be reidheid zal moeten blijken wan neer de gerichte maatregelen en wetten worden gepresenteerd. Op dit moment valt bijna niet te overzien wélke groepen wellicht meer dan een keer in directe be zuinigingen worden betrokken, noch welke consequenties gep aard gaan met de noodzakelijke bezuinigingen binnen de over heidsuitgaven. Het is goed, dat het debat nu al heeft plaatsgevonden al was het slechts een globale benadering van wat er te gebeuren staat. Want de a.s. algemene beschou wingen over de begroting 1977 zullen de verkiezingsmotoren op gang brengen. Verkiezingen, normaal zo vol beloften, zullen nu gehouden worden, móeten wor den aan de hand van program ma's, die de financiële haalbaar heid van de opgenomen punten behoren in te houden. Het C.D.A.-programma blijkt ook - financieel gezien - te hoog gegre pen. Met elkaar zullen wij de prioriteiten opnieuw dienen te bezien. Wij zullen met elkaar orde op zaken moeten stellen. De werk-loosheid moet terugged rongen kunnen worden, inflatie mag niet verder invreten op ze kerheden, de economie moet kunnen aantrekken en dit alles in de betrekkelijk korte periode van 3 a 4 jaar. Te veel wordt gedacht, dat met nu een klein beetje bij sturen en wat geluk de betere tijden wel weer aanbreken. Te weinig is bekend over de terugs lag die Nederland na 1980 zal moeten opvangen in de dan jaar lijks snel dalende opbrengsten van het aardgas. Welke energie bron zal geleidelijk het aardgas gaan vervangen en tegen welke prijs?In deze warme dagen lijkt het antwoord zo voor de hand te liggen, maar de geleerden zijn nog niet zo ver, dat de zon - an ders dan experimenteel - voor energielevering kan zorgen. Praat eens Het is vakantietij d; we trekken er op uit en veel naar het buiten land. Kijk. daar niet alleen maar praat eens met de mensen en vraag hoe het toegaat in dat land. U zult beseffen, dat Nederland zo veel voorzieningen heeft, die men in dat land niet kent. De A.O.W., de W.A.O., die nog in dit jaar ook voor niet-werknemers in de A.A.W. een financiële zekerheid geeft, de bijstandswet; het on derwijs vanaf 4 jaar voor bijna 90% van de kinderen, de studiefi nanciering als in geen ander land ter wereld, de eisen van volks huisvesting, de individuele huur subsidie, de ontwikkelings- en saneringsregelingen voor land bouw en midden- en kleinbedrijf; de werkloosheidswetten. Kijk in de Europese landen, in an dere landen; U zult in het ene land in het ene punt vergelijking kunnen vinden in een ander land voor een tweede, maar waar voor alles? De zekerheid van een mi nimumloon, hoe verguisd ook? U vindt de term terugb.v. in Frank rijk maar niet dezelfde betekenis. Toch staat dit alles te wankelen, dat is duidelijk. Al deze beslissingen werden ge nomen om degenen, die buiten hun schuld in moeilijkheden, of slechte omstandigheden kwa men, te helpen. Het is ee.n te sim pele oplossing om te zeggen: dan moeten we dat maar weer al- schaffen. Met elkaar wisten wij deze zekerheden tot stand te brengen door wetten, en finan ciering door premies en uit de be lastinggelden. Winsten Winsten van bedrijven worden voor 50% belast en zyn daarmee mede de bouwstenen voor de so ciale zekerheid. Een herstel van de economie, en daarmee het te rugdringen van de werkloos heid is ook met het oog daarop uiterst belangrijk. Een zwaar parlementair jaar staat ons te wachten. Een eerste wer kelijke bezuinigingsbegroting en in 1977 de verkiezingen. Een jaar dat hopelijk geen schone schijn brengt, maar mensen, die de waarheid durven zeggen en de moed hebben om de consequen ties daarvan te dragen. Door Jan A. F. Doove secr. Pieters- Academiewijk "Wil jij even een stukje schrijven over het binnenstadsgebeuren" werd mij vorige week gevraagd. Ik meet verbaasd gekeken heb ben. Geen wonder, want over het binnenstadsgebeuren schrijf je niet "even" een stukje. Trou wens, wat is eigenlijk "het bin nenstadsgebeuren"? Ik geloof, dat er twee aspecten aan zitten: "het binnenstadsgebeuren" als probleem, dat van buitenaf wordt aangepraat en "het gebeuren in de binnenstad" zoals dat door bewoners van die binnenstad wordt ervaren. Daar zit soms een wezenlijk verschil in. Dat laatste lees je dan ook in allerlei rappor ten en nota's die met de regel maat van de hete zomerklok van de pers rollen; een "plan van ak- tie voor de binnenstad"; "Leiden een lust"; rehabilitatieplannen; reconstructie-plannen; verkeer splannen; bouwplannen en ad viezen van de Adviesraad. En dan noem ik nog niet eens alles op. Hoe meer ik die rapporten, plan nen, nota's lees, hoe duidelijker het wordt het binnenstadsge beuren is voor buitenstaanders met één veeg van de werktafel af te duwen door in die binnenstad nieuwe dingen te realiseren. Het "gebeuren in de binnenstad" wordt daardoor voor de bewo ners van die binnenstad steeds meer een "goed" dat verdedigd moet worden. En dat geeft di kwijls levensgrote misverstan den. Maar wanneer ik een paar voorbeelden mag noemen, wordt het "gebeuren" misschien wat duidelijker. Een sierbestrating kan een futiliteit zijn voor iemand die na afloop van de dagtaak in een winkel naar zijn huis rijdt buiten de stad. Voor de bewoner van de straat waarin die sierbestrating moet worden aangebracht, betekent het maanden zand en rommel en ongemak. Maar voor een binnen stadsbewoner die elders in die zelfde binnenstad struikelt over een bestrating die al jaren gele den verbeterd had moeten wor den, is die sierbestrating een ver kwisting van geld. Maar die drie mensen hebben wél allemaal ge lijk wanneer ze hun gedachten kenbaar maken! Renovatie; rehabilitatie; ver nieuwbouw en hoe we het verder allemaal kunnen noemen, is in de ogen van een buitenstaander een mooi gegeven. Op zich genomen is dat terecht, maar degene die het aan den ly ve moet ondervin den, kan best tegen de romps lomp opzien en zeggen "voor mij hoeft het niet zo nodig". Beide zienswijzen zijn juist, ook al zijn ze aan elkaar tegengesteld. Litanie Ik kan er een hele litanie van ma ken, maar dat heeft - denk ik - weinig zin. Eén voorbeeld kan ik niet nalaten te noemen. In het kadèr van de nieuwbouwplannen van de Universiteit lahgs de Witte Singel is sprake van een "ver keersarme zóne" langs die singel. In het praeadvies, dat in oktober aan de Gemeenteraad zal worden aangeboden over de afsluiting van een deel van de Breestraat, staat, tot nu toe, zwart op wit, dat diezelfde Witte Singel een moge lijke route kan zijn voor het ver keer, dat dan niet meer door de Breestraat kan ryden. Door zulke tegenstrijdige nota's wordt het gebeuren in de binnen stad voor de bewoners een moei lijk te verteren zaak. Al veel te dikwijls zijn zij als bewoners met vage verhalen van de kant van de plaatselijke overheid in rust ge sust Maar de tijden veranderen en het tijdstip is aangebroken dat mensen het niet meer nemen, dat buitenstanders zich bemoeien met het gebeuren in de binnen stad. Helaas houdt dat nog niet in dat alle binnenstadsbewoners op een ge lijke manier over dat gebeuren in hun binnenstad denken. Heel re cent nog bleek dat tijdens de hoorzitting over de Trekvliet. Ik befreur zulke kruideniersmenta liteiten zeer. Iedere poging om met elkaar te praten over het leefmilieu in een (binnen)stad moetje aanpakken, vind ik. Dat is makkelijk gezegd, maar minder makkelijk gedaan, aangezien ook dat weer twee aspecten heeft je moet je inzetten om alle achter gronden van zaken, die je eigen leefstraatje misschien wel te bui ten gaan, te achterhalen én je moet weer een deel van je tijd in vesteren in zaken die je mis schien helemaal niet interesse ren. Dat is dan de prijs die je moet betalen voor het feit dat je in de binnenstad woont. Want het feit datje in de binnenstad woont, be tekent gewoon dat je méér sores op je hals hebt dan wanneer je in de Meren wijk (om maar een voorbeeld te noemen) woont. Open zijn Het is zonder meer waar, dat het gebeuren in de binnenstad iedere bewoner van stad en omtrek aan gaat De uitdrukking "ik ga naar de stad" betreft net zo goed de inwoonster van de Brahmslaan als een inwoner van Lisse. "De stad" is dan de binnenstad van Leiden. Men voelt zich met die binnenstad verbonden op een ty pische éénrichtingsmanier. Men wil er gebruik van kunnen ma ken. Daartoe moet die binnen stad open zyn; bereikbaar zijn; parkeergelegenheid bieden en vult U verder zelf maar in. Maar ik heb nog nooit iemand ontmoet, die wakker lag na lezing van het bericht dat de Breestraat zal wor den afgesloten. Dat is namelijk een problematiek die te ver van het eigen bed afligt. Pas wanneer het "verkeer van de binnenstad door de Brahmslaan of door Lisse zal gaan (om ine tot de eerder ge noemde voorbeelden te beper ken), wordt men wakker. O AN PAS zal men het "gebeuren in de binnenstad" zelf ondervinden. Zo lang dat niet aan de orde is, is er sprake van een "Leids binnen stadsgebeuren". En dat is ver weg; dat is moeilijk in te denken; dat is lastig. Daarom zyn strijders voor het "gebeuren in de binnen stad" ook zo dikwyls "lastige mensen" genoemd. "Dat gifkik kertje" hoorde ik mezelf in dit verband nog kort geleden noe men tydens een bespreking in het Stadhuis. Goed, ik geef het toe: ik ben dikwijls een gifkikker. Mag ik misschien? Wat zou U doen wanneer U Uw leefmilieu zag aangetast? Wat zou U doen wanneer U werd ingepakt door een binnenstadsbewoner die niets begrypt van het woonmi- lieu in - noem maar wat - de Kooi? Zou U zich laten inpak ken? Vast niet Nou, dat is nu precies de reden waarom wy ons, als binnen stadsbewoners, geen "binnen stadsgebeuren" laten- aanpraten. Want er is niemand die dat ge beuren beter kan beoordelen dan de bewoner van de binnenstad zelf. En voor haar/hem geldt al leen maar de vraag "wat gebeurt er met onze binnenstad?" Mogen we ons daar dan misschien, alsje blieft, mee bezig houden? Mogen we daar misschien, alsjeblieft, wakker om liggen? Mogen we daar misschien, alsjeblieft, onze aandacht op richten? Ja? Vraag me dan ook maar nooit meer om een stukje te schrijven ("even"!!!) over het binnenstadsgebeuren. WANT DAT BINNENSTADS GEBEUREN BESTAAT VOOR DE BINNENSTADSBEWO NERS NIET. En wat moet ik schrijven over een modeshow wanneer ik geen naald kan hanteren? Wat moet ik schrijven over de waarde van een voorgeschoteld diner wanneer ik niet weet wat koken is? Ik kan zeggen, dat ik het niet mooi of niet lekker vond. Maar heeft het zin wanneer ik ook niet kan aan geven waardoor het niet mooi/goed/best/zichtbaar/eetbaar was? Wanneer het "gebeuren" buiten me staat, kan ik kreten slaken. Wanneer ik het "gebeu ren" kan beoordelen naar waar de, heet ik een criticaster wan neer ik de gevestigde mening niet verkondig. Nou, dat moet dan maar. Ik wacht immers al jaren op mensen die me komen vertellen dat ik onge lijk heb met betrekking tot alles wat er in de binnenstad gebeurt. Reacties? Ho maar! Meningen op deze pa gina geuit, zijn voor re kening van de auteurs. Bijdragen van lezers zijn welkom. Het doek is gevallen. De Tweede Kamer is op reces. Het aantal toe risten op het Binnenhof neemt nu met de dag toe. Mensen die overal vandaan komen. Nederlanders op de eerste plaats. In hun blik lees je de gedachte: zo, hier ge beurt 't dus allemaal. Veel buiten landers, vooral Duitsers die ei genlijk geen toeristen zijn, geen enige zorg schijnt te zijn: hoe krijg ik mooie foto's? En daar zijn plekken genoeg voor. Ze moeten zich wel tussen de auto's door wringen. Alleen rond de mini- fontein met de banken wordt niet geparkeerd. Langs de gebouwen is 't nog steeds bar, ondanks en kele goede initiatieven van Von deling. Maar de bedoeling van deze regels is enkele indrukken te geven van wat zich daar binnen in dat gebouw afspeelt, met name in de grote vergaderzaal van de Tweede Kamer. Toen de kredietgarantie voor de bedrijven die mee wilden werken aan het bouwen van kerncentra les in Zuid-Afrika aan de orde was, heb ik dat marathon-debat grotendeels gevolgd vanaf de ge reserveerde tribune. Het was niet de eerste keer dat ik daar zat. Als je er op een gewone dag met leer lingen bent - in het kader van het merkwaardige vak: "maatschap pijleer" - dan ga je met hen ont goocheld en diep teleurgesteld weg. Het is heel gewoon dat Kamerleden het woord voeren voor een nage noeg lege zaal. De voorzitter is aanwezig, maar meestal duidelyk ongeïnteresseerd. De paar Ka merleden die op hun plaatsen zit ten tonen evenmin enige belang stelling. Ze praten met elkaar of lezen kranten. Waarom staat daar zo'n Kamerlid dan haar of zijn verhaal af te steken? De stand punten van de sprekers zyn toch al van tevoren bekend, 't Maakt een vreemde indruk. Men zou er ten onrechte uit concluderen, dat de Tweede Kamer alsmaar vrij neemt. Elders in de gebouwen is men druk bezig met allerhande zaken. Dat blijkt als er gestemd moet worden. Maar waarom die eenzame, nutteloze voordrach ten? Ik heb er nog nooit een goede verklaring voor gekregen. Jargon Maar dié dag waren vrijwel alle Kamerleden aanwezig. Hoewel ook toen de standpunten al van tevoren vastlagen. Maar daarover dadelyk. De taal waarvan men zich bedient is minstens zeer stuntelig te noemen. Men ge bruikt een grauw soort jargon dat je nergens anders tegenkomt. Vondeling is al jaren bezig er ver andering in te brengen, maar zonder succes. Het wordt nog er ger doordat byna iedereen aller lei dwaze mode-woorden veel vuldig hanteert. Woorden die re gelmatig gehoord worden: pak ket (van alles en nog wat), toets en, aanreiken, alles op een rijtje zetten, 'n stuk (vul maar in: be grip, onwaarachtigheid,- proble matiek; 'n stuk gelul, dus), hard maken. Ton Planken had het onlangs over leuk in de pul fietsen. Pas één Ld^Dd'in)'7 Md) w@i Vondeling. keer gehoord. Verder spreekt elke spreker zonder enige zin on ophoudelijk de voorzitter aan Meneer, de voorzitter fungeert als komma, uitroepteken, vraagte ken, als aanzet van een nieuwe regel en als punt. Topscorer in dit opzicht is minister Duizenberg. Bij hem fungeert "meneer, de voorzitter" ook nog als adempauze. De voorzitter voelt zich allerminst aangespro ken en is rustig met eigen zaken bezig, lezend, telefonerend, aan wijzingen gevend aan boden of kamerdienaren. Eén keer veerde hij op. Drees jr gebruikte by een uitval tegen de regering 't woord, "leugen". De voorzitter vroeg of hij een meer passend en genuan ceerd woord wilde gebruiken. De heer Drees jr vroeg of 100% on waarheid erdoor kon. 't Werd toegestaan. Standpunt Je vraagt je af of zo'n debat enige zin neeft. Ervaren Kamerleden hebben me verzekerd, dat de standpunten van alle partijen al» vastliggen vóór het debat begint. Men zou derhalve luisteren naar wat men al weet. De woordvoer ders doen niets anders dan mee delen welk het standpunt van hun fraktie is. Een ander trachten te overtuigen is er niet bij. De taak van de pers is zeer belang rijk, want zij maakt bekend welke partijen voor en tegen waren en op grond van welke argumenten. Maar geen journalist hoeft iets op te schrijven want hy heeft de be schikking over alle teksten. H**t gesproken woord als zodanig is gedevalueerd, ontkracht. Maar moet dat zo? Doet het er voor een Kamerlid absoluut niet toe of zij of hij goed kan spreken, m.a.w. over de "gave van het woord" be schikt? Neen, want het stand punt van een partij wordt in frak- tievergaderingen in nauw con tact met 't partijbestuur al vastge legd. Drees Jr. Als een Kamerlid alleen maar, na tuurlijk met de eigen nodige in breng by de voorafgaande verga deringen spreekbuis is, moeten we daar drn uit opmaken, dat er voor een "profeet" geen plaats is? Natuurlijk kan een Kamerlid met hoge idealen en met een gegre- penheid in haar of zijn partij een grote invloed hebben. Maar kansen om anderen te over tuigen via het spreekgestoelte in de Tweede Kamer zijn er niet. Of een debat nu een of tien uren duurt tevoren ligt al vast hoe er gestemd zal worden. Het voorle zen van de uitgebreide speeches heeft geen zin. Het uitzenden voor de t v. evenmin, want de kij ker heeft er niets aan. Het schaamteloos slechte jargon be let de kijker erachter te komen waar 't nu eigenlijk over gaat. Die uitzendingen verbreden slechts de kloof tussen regering en gere- geerden, tussen gekozenen en kiezers. Ontmoediging Deze situatie lijkt me ontmoedi gend. En ik meen, dat we ons daar ook niet zo maar bij neer mogen leggen. Toen ik de "pleidooien" hoorde tij dens het Zuid-Afrika-debat heb ik veel gemist. Ook bij de spaar zame goede sprekers. Het was ook niet nodig, de standpunten lagen al vast Bovendien had Zuid-Afrika de order al aan Frankryk "gegund", 't Ging niet meer om wel of geen order, maar om de vraag of de regering nog wel het vertrouwen waard was. Maar er doen zich regelmatig si tuaties voor, ook zeker in de ko mende maanden, waarbij het werkelijke belang van het Neder landse volk op het spel staat of het belang van mensen in de ontwikkelingslanden of de kan sen van de meerderheidsbevol king in Zuid-Afrika, enz. Stelt U zich dan eens voor dat er by zo'n debat werkelijk een figuur zou optreden als een profeet, als een Martin Luther King die in die vergaderzaal het woord zou krij gen. Die alleen al door zijn ernst, door zijn persoon, door zijn dui delijke gegrepenheid de aan dacht zou krijgen. Die alle bur gerlijke, kleingeestige, be nauwde bezwaren en bezwaartjes weg zou wuiven en een groot pleidooi zou houden. Verstaan baar voor iedereen. Zo dwaas als 't nu lijkt, is het absoluut niet. drukwekkende voorbeelden. Na tuurlijk roepen nu mensen, dat dat levensgevaarlijk is en de on dergang van de democratie kan betekenen. Pardon, ik heb geen volksmenners c.q. volksmislei ders op 't oog, maar eerlijke, be wogen fhensen, die heel en al binnen het kader van de demo cratische spelregels het Kamer lidmaatschap meer zin en inhoud kunnen geven; Kamerleden die werkelijk de mensen die op hen stemden willen en kunnen verte- genwoordigén. Er zijn zeker veel zaken die eigenlijk best de in stemming zouden kunnen krij gen van alle partijen. Zij krijgen die instemming nü nooit. De op positie is oppositie en blijft dat. Zo het partijbelang boven het werkelyk belang van het Neder landse volk gesteld. Het volgend jaar krijgen we de ver kiezingen. Dat valt nu al te mer ken. Vele mensen zyn al driftig bezig de aandacht op zich te ves tigen om een verkiesbare plaats te krijgen. Ik hoop dat de partijbesturen van alle politieke partijen ertoe zullen komen nu ook eens mensen te plaatsen die 't eigenlijk zelf niet willen, 'n Kamerzetel in ieder ge val niet ambiëren, maar die wer kelijk bewezen hebben andere mensen goéd te kunnen verte genwoordigen, die in staat zijn een nieuwe geest te brengen in 't politieke gebeuren en erin slagen dicht by de mensen te blijven staan die ze mogen en moeten vertegenwoordigen. Jawel, me neer de voorzitter. PIET WESSELING Voorbeelden De geschiedenis geeft talloze in

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 14