Tour en Olympische Spelen
voor radio: een lachertje
UflRfl
tmmmsn
vandaag...
...en gisteren
toegelicht
RADIOPROGRAMMA
Kinderen maken, kiezen, snijen, monteren zelf film.
Samen met Edwin Rutten Maarten van Rooyen.
't Zal de VARA weer niet zijn.
Oud-voorzitter Senaat
mr. Jonkman overleden
...Want als de VARA
je nog geen tientje waard is-
waar blijven we dan?
*X>NDEHDAG 1 JULI 1976
Henk Terlingen: alleen en ondeskundig in de Tour.
Ooit lichtte Kees Buurman, de chef actualiteiten van de
NOS-radio, Henk Terlingen beentje als de centrale figuur
van de populaire Paul Meijershow. Nu is die zelfde Buur
man als een kind zo blij, dat ApoHo-Henkie, die in de loop
der jaTen door de KRO en Veronica alls te lastig en eigen
wijs de laan werd uitgestuurd, zo vriendelijk wil zijn als
freelancer de Tour de France voor de radio te verslaan.
Door
Peter Dijkgraaf
Want er is op de sportafdeling
van de Nederlandse Omroep
Stichtirig weer eens van alles mis
gegaan in het organisatorische
vlak en het resultaat was, dat
Terlingen alleen overbleef om de
eerste weejc van 's werelds groot-
Tot bevreemding ook van de
organisatoren van de Tour, want
waarom zo vragen die zich af,
hebben we eigenlijk perskaarten en
andere noodzakelijke paperassen
afgegeven voor zo'n tien Nederlandse
radiocommentatoren, als die NOS
cr maar een stuurt.
Producer George Tor. die een
bepaalde faam heeft opgebouwd als
duizendpoot van de NOS, begreep er
ook niet veel van. Er was hem
vanuit Hilversum verzekerd, dat hij
minimaal steeds zou kunnen be
schikken
de motor
Terlingen) en een voor het
(deskundige» fdnishverslag. Hij
wachtte bij de start van de Tour in
Merlin la Plage echter vergeefs op
(in de wielerwereld volkomen
vreemde) Kees 's-Gravendaal. Bij
navraag bleek deze allround verslag
gever door zijn eigen omroep, de
NCRV naar Zuid-Afrika te zijn j
gestuurd voor impressies van de
rasse nonlus ten daar.
Er restte Tor nog slechts een ding,
een knieval maken voor televisie-re
gisseur Martin Lmdenberg met het
verzoek of tv-commentatoren Fred
Racke en Jean Nehssen de radio dn
de eerste dagen van de Tour zouden
willen bijspringen. NOS-jongens
onder elkaar zou Je denken, maar zo
eenvoudig liggen de zaken niet. Een
paar Jaar geleden heeft de NOS een
gecombineerde radio- en tv-pioeg
naar de Tour gestuurd. Dat is geen
doorslaand sucoes geworden, waarna
op verzoek van de radiojongens de
afspraak werd gemaakt om in het
vervolg maar weer gescheiden de
ronde door Frankrijk te maken.
Lindenberg gaf aarzelend toestem
ming op voorwaarde, dat Racke en
Neldssen zelf zouden willen en dat
Bob Spaak zou worden ingelicht.
Toen de regisseur het afgelopen
weekeinde naar Nederland overvloog
om de Haarlemse honkbalweek „te
doen" - collega Romer is Juist in
deze tijd van belangrijke sporteven
ementen met vakantie maar dat is
weer een heel ander verhaal -
hoorde hij tot zijn verbazing dat de
chef sport van de televisie nog altijd
van niets wtist. Spaak heeft nu
alsnog Raoke en Nelissen toestem
ming gegeven de radio er bij te
doen. Tot morgen, in de hoop dat
Theo Koomen zich dan bij de
Tourkaravaan aansluit.
Koomen is de eerste in een lange
rij, die de NOS-radio voor wat
betreft de Tour in de steek liet.
Toen de zo vaak om niet6
bulderende en gierende commentator
onlangs besloot bij de TROS op te
stappen en in te gaan op een
lucratieve aanbieding van het
Algemeen Dagblad om een populaire
gezinspagina te gaan vullen, bleek
zijn vakantie er bij in te schieten.
Hij liet Kees Buurman weten
daarom de eerste weken van de
Tour te laten schieten.
Niets aan de hand, want Mart
Sm e ets, Tom Blom en Hans Prakke
zouden staan dringen om zijn plaats
in te nemen en hadden ai een
geldig doorlaatbewijs voor alle
commentatoiposities op zak.
Smeets, die een losse verbintenis
heeft met de NOS, gaf echter de
voorkeur aan de hobby boven de
verdiensten. Hij verkoos een uit
eigen zak betaalde reis naar
Hamilton - om de nationale
basketbalploeg te kunnen volgen in
het pre-Olympische toernooi - boven
een goed betaalde maand achter
fietsers aan rennen wi Frankrijk.
Hij zegde toe de laatste vijf dagen
van de Tour te zullen verslaan
czodat George Tor dan de keus
heeft uit vier verslaggevers)
Vriendelijke vragen
Tom Blom, de presentator van
„Langs de lijn", die altijd van die
vriendelijke vragen stelde aam de
sinds vandaag ex-bondscoach Geor
ge Knobel - \xx>r de 150 gulden per
uitzending die Knobel kreeg zou een
wat kritischer benadering niet
hebben misstaan - mocht zijn
'kenniis van het wielrennen ophalen
bij de nationale kampioenschappen
in Simpelveld. Maar hij kan helaas
ook niet afredzen naar Frankrijk
omdat zijn „maatje" Willem Ruis
nog voordat deze zich op zijn
nieu we serie tv-Shows stort, op
vakantie moest en er dan geen
presentator over Weef voor de
programma's „Langs de lijm" en
„Woensdagavond-sport". Ook Blom
maakt slechts de fdnalle van. de Tour
mee.
ai Hans Prakke, een kleine
zelfstandige uit Amsterdam kwam
vorig Jaar uit het niets, maakte erg
veel wielerverslagen uit Ahoy' (op
zondagochtend voor de AVRO en
later ook voor de NOS) volgde begin
van dit seizoen nog een aantal
amateurklaseiekers en is nu ook
weer in het niets verdwenen. Toch
was hij officieel als Tour-verslagge
ver opgegeven.
Tot zover de officiële lijst, maar die
kan nog moeiteloos worden aange
vuld met andere potentdele commen
tatoren. Zoals Charles Taylor, de
man van Telesport, die het vorig
jaar niet slecht deed achterop de
motor, maar nu de voorkeur geeft
aan de Olympische Spelen in
Montreal boven de Tour. Of Heinze
Bakker, de chef van de NCRV-
Sportshow, die plotseling te (horen
kreeg, dat hij an Montreal het
fietsen voor zijn rekening moet
nemen. Met frisse tegenzin aan
vaardde Heinze de opdracht onder
de voorwaarde, dat hij zich een
beetje kon inwerken in de voor hem
vreemde wielerwereld. En daarom
mocht hij Olympia's ronde (samen
met Terlingen) en het Nederlands
kampioenschap verslaan. Maar Bak
ker, die het afgelopen Jaar toch al
verschrikkelijk veel radiowerk voor
de NOS (erg goed) heeft opgeknapt
bedankte voor de eer ook nog eens
de Tour er bij te pakken en ging
lekker met zijn gezin op vakantie.
Door de ma»nd
En zo zitten de tienduizenden
radioluisteraars, die "s middags uit
een soort traditie op Hilversum lil
afstemmen om de Tour op de voet
te kunnen volgen, opgescheept met
Terlingen, die met name zondag
tijdens de tijdrit als deskundige
weer eens pijnlijk door de mand
viel. Henk oordeelde dat het
parcours in het voordeel van Ocana
was (die eindigde in de middenmoot
ver achter de overige vedetten), dat
Van Impe zo snel reed (hij vergat
dat de Belgische klammer een
kleiner verzet gebruikt) en dat
Zoetemelk op weg was naar een erg
knappe tijd (kort hierna werd de
Nederlander ingelopen door Pollen-
tier)v
Voor Montreal leek de ellende voor
Kees Buurman helemaal niet te
overzien, toen de weinige deskundi
gen van de omroepverenigingen het
lieten afweten. Na Wim Hoogen-
doorn, de atletiefcspeoialist bij
uitstek, die bij de VARA om
gezondheidsredenen uit de sport is
gestapt, en Theo Koomen -terug
naar de krant) bedankte ook Dick
van Rijn voor de eer. De eerste keus
van de AVRO, die altijd zoveel
moraal in zijn commentaren stopt
en zoveel foutieve namen in zijn
wedstrijdverslagen, was boos omdat
ondeskundige Hudde van der Ploeg
(opvolger van Hoogendoorn bij de
VARA) het waterpolo had toegewe-
Heinze Bakker (NCRV) en Bep van
Houdt (KRO.) waren op voorhand
verbannen naar respectievelijk de
wielerbaan en de zeilwedstrijden bij
Kingston en voor de restsporten was
nog een aantal deskundige (dure)
medewerkers beschikbaar. Zo zal
Hans LJsvogels uiteraard de paarden
voor zijn rekening nemen, Geer-
hardt de Gnootih het hockey, Rob
van den Brink kano en roeien en
reist Joop Niezen mee als voorzitter
van de Nederlandse Sportpers. Hij
had zich -tijdens de Wereldkam
pioenschappen Voetbal in West-
Duitsland ontpopt als een ideale
ombudsman en kan daarnaast ook
nog een beetje het Olympische
voetbal bijhouden. Tot zover geen
problemen, alleen, de twee belang
rijkste Olympische sporten, atletiek
i bleven onbezet.
minder belangrijke voetbalwedstrij
den mee voor „langs de lijn." Maar
aan atletiek had Jack nog nooit iets
gedaan. Hij wilde zich echter niet
laten kennen, schafte zich stapels
documentatie aan (records enz.) en
mocht wat trainen op duiteraard
slechte) verslagen van atletiekwed
strijden.
Met Joop Niezen is het eigenlijk een
identiek geval. Zijn enig» zwakke
punt is zijn goedheid - mede
daardoor miste Neerlands enige
voetbalweekblad, Voetbal Internatio
nal waarvan Joop hoofdredacteur is,
het ontslag van Knobel als
bondscoach - en daarom zei hij ook
geen „nee" tegen Buurman. Maar
zijn kennis van keerpunten houdt
wel op bij dat van de Parttij van de
Arbeid.
De enige verstandige in het
gezelschap bleek Eddy Poelman
(TROS). Hij bedankte voor de eer
er gaf eerlijk toe te weinig verstand
te hebben van zwemmen an atletiek.
Uit het voorgaande mag duidelijk
zijn, dat bij de NOS op sportgebied
veel mogelijk is. Maar deze
kunstgrepen gingen velen te ver en
de kritiek aan het adres van
Buurman barstte los. En wat doe je
in zo'n geval, je haalt de oude
deskundigen van stal. Aan de
radio-epuipe voor de Olympische
Spelen zijn toegevoegd Henk Lichte-
veld en Jan Kamlag. Ldchfeveld was
voordat hij bij het NOS-journaal
kwam, waar hij nu parlementair
redacteur is, de zwemspecialist op de
sportredactie van Het Vrije Volk en
heeft nog tot voor kort de
Zwemkroniek, het officieel orgaan
van de XNZB geredigeerd. Hij
neemt in plaats van Niezen het
zwemmen en waterpolo voor zijn
rekening samen met Dick van Rijn.
Jawel, ome Dick reist toch al. want
nu de basketballers een kansje
maken op de eindronde in Montreal
heeft HÜdde van der Ploeg het
waterpolo toch maar aan Van Rijn
gegund. En Kamlag, die bij
„Studio-Sport" als atletiekdeskundlge
duidelijk voorbij is gestreefd door
Theo Reitsma. en niet naar
Montreal zou gaan, kreeg alsnog een
ticket om ..samen met Van Gelder
de atletiek ^reportages te-verzorgen".
Diöcjockey's
NEDERLAND I
17.00 Wimbledon (NOS)
18.30 Tour de France (NOS)
18.45 "Toeristische tips (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 EO-kinderkrant (EO)
19.30 De Waltons (EO)
20.15 Windkracht 16 (EO)
20.40 Nader bekeken (EO)
21.00 God leidt zijn volk (EO)
21.35 Journaal (NOS)
21.50 Accatone, Ital. speelfilm (VPRO)
23.30 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Ti-ta-tovenaar (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Film-blik (VARA)
20.00 Journael (NOS)
20.25 NederL elftal (VARA)
20.55 Onder een dak (VARA)
22.25 Achter het nieuws (VARA)
22.55 Journaal (NOS)
23.00 Tour de France (NOS)
Het ligt in de bedoeling, dat
binnenkort een onbemand ruim
tevaartuig op de planeet Mars
landt. Voor het doorlichten van
deze en aanverwante materie be
schikt de Nederlandse televisie
sinds jaar en dag over de ko-
misch-ogende Belg Titulaer. Gis-
teren
hij
present.
dit keer met de intrigerende
vraag: zouden er op Mars wel
licht ook mensen of vergelijkbare
wezens leven?
Definitief uitsluitsel kon nog
niet worden gegeven. Als deze
vraag in de toekomst eventueel
bevestigend beantwoord zal wor
den, kunnen we misschien ook
meteen antwoord krijgen op de
vraag: hebben ,ze" daar ook tele_
isie? En zo ja. worden ze dan
net als wij verblijd met program
ma's, zoals woensdagavond, over
Vietnam, de rietlanden van
Nieuwkoop, kinderen in Honga
rije, Volendam, Uruguay, Kerk-
rade en Colombia?
Bij de NCRV zijn ze doorgaans
nogal goed gesorteerd in natuur
films, en vooral zomers worden
alle archieven leeggehaald. Eer
gisteren een programma over de
orang-oetangs, gasteren over alles
wat leeft en groeit rond de
Nieuwkoopse plassen. Mooi. al die
vogels, zinnen als „de moerasan-
dijvie schiet omhoog", zo'n gewo
ne paardebloem is toch ook heel"
en „watersnippen schichten in
snelle zwermen over het rietland".
Informatie over het buitenland
was er ook volop. Twee commu
nistische landen kwamen ter
sprake: Hongarije en de pas sinds
een week officieel bestaande de
mocratische republiek Vietnam.
De verschillen tussen Hongarije
en Vietnam zijn groter dan de
overeenkomsten, maar beide films
hadden een wat ik maar even
„positieve benadering" zal noe
men gemeen.
In „Jouw wereld, mijn wereld"
van de IKON vertelde leerlingen
van een gymnasium in Boedapest
wat hen beweegt. Het klonk over
het algemeen bekend: trouwen
kinderen krijgen, en sparen voor
een auto. Er viel geen wanklank
te vernemen, alles was uitstekend
in Hongarije, nee, in het westen
zouden ze niet willen leven („wü
hebben hier alles wat we maar
willen") want daar maakt de
jeugd haar zakgeld alleen maar
op aan drugs. De jongen, die
deze laatste opmerking maakte,
werd meteen gecorrigeerd door
een klasgenote: „Je moet niet ge
neraliseren, we weten daar veel
te weinig van".
Afgezien van de wat al te ter
loopse en losse manier waarop
over de Hongaarse opstand van
1956 werd gespreken (door de
commentator: „de mensen kwa
men im opstand, de onbekwame
leiders werden verwijderd, en
daarna is het leven veel beter en
vrijer geworden") was het best
een aardig filmpje. Met „Jouw
wereld, mijn wereld" richt de
IKON zich vooral op de jeugd.
Die zou nu kunnen denken: Hon
garije? Alles botertje tot de boom.
Een van de betere facetten van
de Nederlandse televisie is dat in
andere rubrieken nog veel aan
vullende informatie over Honga
rije kan worden gegeven.
In zo'n rubriek als „Panora-
miek" bijvoorbeeld, dat gisteren
overigens over het nieuwe Viet
nam ging.
GERARD PAQUES
r Tot 21.35 uur zendt de EO-tv uit op Nederland I. Het pro
grammapakket meldt bekende uitzendingen als „Kinder
krant". „De Waltons" en „Nader Bekeken". Om 21.50 uur
neemt de VPRO de uitzending over met de eerste uit een
reeks speelfilms van de overleden regisseur Pier Pasolini.
Op het programma staat Accatone", een füm over een
jongeman die ten koste van alles en iedereen een vrolijker
leventje wenst te leiden dan zijn sociale omstandigheden
toelaten.
Na het Journaal van 20.00 uur presenteert Koos Postema
op Nederland 11 (2025 uur) zijn nieuwe programma „Ne
derlands Elftal". De naam heeft niets met voetbal, maar
wel alles met Nederlanders te maken. Het elftal bestaat
namelijk uit elf landgenoten, die een doorsnee vormen
van onze bevolking. Met Koos Postema praten ze over de
toestanden in de wereld. Dat kan variëren van ingewikkel
de politieke situaties tot het weer.
DONDERDAG 1JUL
Hilversum I
18.00 (S) Tijd vrij
(16.00 Nws.). 16.30 Kijk op bu»-
I'ilmblik: vanavond en 9 weken
achterelkaarom \ijf over zeven. Familie-
programma waarin je wijzer wordt van
titels maken bijvoorbeeld. Waarin
stomme films geluid krijgen, waarin
gemonteerd wordt geschmi n kt gekleed.
Waarin verzoeken worden gedraaid
voor geliefde teken film figuren, actrices
en acteurs. F:en hardstikke goed pro
gramma. F>n doe-programma. I )e VAR V
weer. Waar u altijd nü nódig lid van
moet worden. Voor een tientje. Of auto
matisch jaarabonnee op de VARAOids
voorf. 36,80. Bellen a.u.b. 02150-16353.
Of schrijven: VARA. Antwoordnummer:;.
Hilversum.
Doen a.u.b. I.' bent nodig.
de montagetafel.
Vreemde oplossingen
En toen kwamen er zeer vreemde
oplossingen uit de hoge hoed van
Buurman. Onder het hoofdstuk
atletiek werd de naam van Jack van
Gelder ingevuld en voetbalexpert
Niezen mocht het zwemmen erbij
doen.
Van Gelder is een aardige Jongen,
die iets in de mode doet en daarbij
tijd overhield om af en toe een
sporfconderwerpje voor de TROS-ra-
dio te bewerken. Hij heeft een goede
micrafoonstem en pakte tegen het
einde van het seizoen ook wat
Volgens ingewijden is het niet
denkbeeldig dat nog voor het
Olympische vuur 17 juli wordt
ontstoken, ir. Van Emmenes. Rien
Bal en Jan Cöttaar aan de
radio-equipe worden toegevoegd.
Aangevuld met enkele discjockey's,
die het de laatste tijd ook erg goed
doen in de sport voor de radio. Het
is maar goed dat de EBU - de
Europese omroep-koepel - alsnog
overeenstemming met de Canadezen
heeft bereikt over televisie-uitzen
dingen van de Olympische Spelen.
Want Je zal toch op de radio
aangewezen zijn.
vrije tijd. 16.30 Nws. 18.41 Wereldpa- ,enland- VPRO: 17.00 Welingelichte
noraraa. 18.53 De kerk vandaag. 19.10 k™n£en- 17 45 Symbiose. 17.55 Med.
CS) Leger des Hellskwantier. 19.2"
juist verschenen. 21.00 (S) Beter
23.00 (S) Stairway
Radlojourn. 20.10 Progr.c
Soiree MuslcaAe. 21.40 (S) Theater In
tern. 22.10 (S) Jazzspectrum. NOS:
23.00 Met het oog op morgen (23.05
Akrt.overz. 23.20 Den Haag vandaag.
V2/.ÖV2 Even ontspannen voor het sla
pen gaan). 23.55 Nws.
Tydseto. (8.03, 8L30 en 8.45
s-°3 (S) De muzikale fruitmand. 10.03
(S) Te Elfder Ure. TROS: 11.03 (S)
Drtedraaat op verzoek. 12.03 (S) De
Hugo van Gelderenshow. NCRV: 13*30
SPöp-Kontakt. NOS: 16.03 SI De
Hitmeesters. v
Hilversum IV
n 7 00 Nws" 7 02 *s> Vroeg klass.
9.00 Nws. 9.02 (S) Stof van eeuwen.
10.30 (S) Vooallse. 12.00 (S). I De
Loeiiiets (V). H. Kerkorgelmuziek.
""U1 (S) Klankspie gel. 14.00 Nws.
DUITSE TV
The Beatles Story (herh.). 20.02 Sesamstraat. WDR: 8.0
werk. 1.02 (S) De
7.02 Het levende Vreemdeling.
Progr. „„„JB
Noordrij n 1 and -Westf alen18.05 Inte-
Koora ubernehmen Sle. Aansl.
De VARA,dol ben je zelf.
DEN HAAG <ANP» Mr. J. A.
Jonkman, die van 1951 tot 1966 voor
zitter was van de Eerste Kamer, is
zondag in Den Haag overleden. De
crematie heeft gisteren in stilte
plaaits gevonden. Mr. Jonkman is 84
jaar geworden.
Mr. Jonkman is geboren in Utrecht.
Na een rechtenstudie in Utrecht,
Toulouse en Leiden promoveerde hij
in Leiden op een dissertatie over de
Indonesische-nationale grondslag van
het onderwijs voor de inlandse be
volking. Vanaf 1919 was mr. Jonk
man in Indonesië, waar h(j officier
van justitie was en lid, later voorzit
ter, van de volksraad. In 1946 werd
hij in Nederland minister van over
zeese gebiedsdelen in het kabinet
Beel. Van 1948 tot 1966 zat hij. als
lid van de Partij van de Arbeid, in de
Eerste Kamer, vanaf 1951 als voor
zitter.
Mr. Jonkman was onderscheiden met
het grootkruis in de orde van de Ne
derlandse leeuw en hij was grootoffi
cier dn de arde van Oranje Nassau.
De Sowjetrussische pianist Jakow
Zak is op 63-Jarige leeftijd overleden.
Dit heeft het persbureau Tass gis
teren bekendgemaakt.
Zak was volkskunstenaar van de
Sowjet-Unie", de hoogste onder
scheiding die een artiest in de Sow-
Jet-Unie kan krijgen.
Hilversum I
KRO: 7.00 Nws.
woord. 7.07 (S) Zomer '76. (7.30 Nws. 19.15 Akt. 19.45 Tip
7.41 Echo. 8.24 Overweeging). 8.30 Nws. 20.00 Journaal en weerber ">0 15 D
h^XroUWé NOS: kua8fle- 21 00 Detektlv Rockford. 21
8.36 Gymn.
8 45 Spiegel van Belgl. KRO:
(S) Zomer "76. (10 30 Nws.). 12.00 weerber. 22 50 Sport.
J Duitsland II
Kontrasten 22.30 Journ.. komm
(S) Gramm.r
12.26
Nws. 12.41 Echo). 13.00 (S) Ih de
gesprek. 14.""
0 Nws.). 16.
Ikaal spreekuur. 17.00 (S) Vakantie
tips voor kinderen. 17.30 Nws. 17 32
(S) Echo magazine.
Hilversum II
NCRV: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7.20 Te Deum Laudamus. 7.54 Spoor
zoeken. 8.00 Nws. 8.11 Hier en nu.
8.25 Rozegeur en prikkeldraad. NOS:
Journ. 17.10 Tekenfilmserie.
tes: Die Nlbelungen. 19.00 Journaal.
19.30 Schlagerfestival 1976. 21.00 Jour-
21.15 Journ. Interviewen pollti-
Umwelt
BELGISCHE TV
In Je hand. 10.30 Euidight. 11.00 Ronde
9.40 Med. 19.45 Journ.
Tienerklanken.
Nws. 1.03 Meer overmlnder. 12.30 denZeezwaluw
Toerismo. Overheidsvoorlichting: 12.49 rama. 21.40 St
Ulte. voor de landbouw. NOS: 13.00 mière.
Nws. NCRV: 13 11 Hier en nu. NOS
13.30 Vonken onder de ae. 13.45 Onder de
De Gouden Zwaluw
Knokke. 23.15 Journ. met verslag 1
Frankrijk.
Dick van Rijn: ,Jk laat me het waterpolo niet a/pakken'
