Miljarden leve
Impasse Italië
door verkiezing
niet doorbroken
Denji
Leven elders
in het heelal
Dialoog V S-PLO
op gang gekomen
T 11
daar blijft'n mens gezond bij!
KOMT!
DINSDAG 22 JUNI 1976
■ESQKCEHI
PAGINA 7
i 3ft A -
i A
"fi'j "'"J 4 y* Vj'
r -V
,.y -v.:-. V a /aV- v." .-
ÏV
;7 '~*~k -""'7*
Door P. Bok
reldbeelddwz dat we allang
niet meer menen dat de aarde
het middelpunt van het heelal is
of in dat heelal zelfs maar een
bijzonder plaats zou innemen of
functie hebben.
Aanvaarding van het aardse
leven als een unicum zou op slag
betekenen het iveer betrekken
van die verlaten stelling, die in
alle overige opzichten volstrekt
onhoubaar is gebleken. Bij dat
alles komt nog dat de theologen
geen moeite meer hebben met de
aanvaarding van de levensmo
gelijkheden elders ondanks con
sequenties voor het religieuze
denken.
Om iets van de problemen rond
leven in het heelal te begrijpen is
het elk geval nodig een beeld in
grote lijnen van de kosmos te
hebben, tefs te weten over het
verschijnsel leven zelf. en aller
lei zaken .die daar mee te maken
hebben.
In een serie artikelen naar aan
leiding van de landing van de
Amerikaanse onbemande ruim
tesonde Viking-1 in de nacht
va n 4 op 5 juli a s. op onze buur-
planeet Mars om daar naar
sporen van bestaand of fossiel
leven te zoeken zullen wij u
daarover iets uit de doeken
trachten te doen.
Nadrukkelijk willen wij echter
wijzen',dat daarbij allerlei za
ken zeer vereenvoudigd zullen
worden voorgesteldsoms op het
randje van oversimplificatie af.
Dat is nodig om in betrekkelijk
kort bestek onderwerpen te be
handelen waarover bibliothe
ken zijn volgeschreven. Des
kundigen zullen in deze artike
len dan ook op een uitzondering
na geen nieuws vinden.
Het eerste artikel, dat wij hier
bij publiceren, behandelt in een
ruwe schets de structuur van het
heelal waarin wij leven.
De Andromeda-nevel, een spiraalvormige sterrenhoop die hon
derdmiljard sterren telt, een van de tienmiljard van de kosmos.
De Andromedanevel is kosmisch gezien "dichtbij", ongeveer
tweemiljoen lichtjaar van ons eigen Melkwegstelsel verwijderd
De lichtende stippen gelijkmatig verdeeld over de gehele foto zijn
meegefotografeerde sterren van de Melkweg.
waargenomen, die men door
hun aard moeilijk kon identifi
ceren als sterren. Het bleken
andere sterrenstelsels buiten
onze Melkweg te zijn, elk weer
een verzameling van om en na
bij de honderdmiljard sterren
en op onvoorstelbare afstand
van ons verwijderd.
Op waarnemingen en theoriën
berustende ramingen stellen
het aantal van dergelijke ster
renstelsels in het waarneem
bare heelaal (een term waar wij
later op terug zullen komen) op
tienmiljard. Dit betekent dat
zich in dat waarneembare
heelal ongeveer
1.000.000.000.000.000.000.000
sterren bevinden.
Zo'n getal gaat ons opvattings
vermogen ver te boven. Zelfs
als we het "vertalen" in dage
lijks zaken. Stapelt men zoveel
vellen krantenpapier op elkaar
dan krijgt men een toren ter
hoogte van tweemiljard maal de
omtrek van de aarde. Zou men
de hele mensheid (voor het ge
mak nu maar even te stellen op
driemiljard zielen) aan het tel
len van al die velletjes zetten, en
iedereen zou in dat krankzinnig
hoge tempo van tien per se
conde doen, dan zou de hele
mensheid dag en nacht, etmaal
na etmaal zonder rusten er
100.000 jaar over doen om met
dat werk klaar te komen, dus
vijftig maal de tijd die nu verlo
pen is sinds het begin van de
jaartelling.
Inderdaad onvoorstelbare aan
tallen, maar toch: zoveel sterren
zijn er m het waarneembare
heelal aanwezig.
Het is bij deskundigen allang
met meer de vraag of er elders m
het heelal leven en zelfs intelli
gent leven voorkomt, maar al
leen waar dit het geval is en of.
hoe en wanneer we het zullen
ontdekken of zelf ontdekt zullen
worden
Astronomen en kosmologen zijn
vrij algemeen van mening, dat
de ontwikkeling van een plane
tenstelsel als dat van de zon een
vrij normaal verschijnsel is in
de kosmos en dat er ontelbare
miljoenen planeten moeten zijn
waar omstandigheden heersen
welke het bestaan van leven
mogelijk maken. Biologen en
chemici zijn er van overtuigd
dat een kenmerk van het leven is
dat het zich overal ontwikkelt en
in stand houdt waar een aan
vaardbaar milieu bestaat.
Filosofen tenslotte wijzen er op.
dat al eeuwen geleden is afge
stapt van het geocentrische we-
De aarde waarop wij leven is
een miniem stofje in de wereld
zee, zo onbeduidend klein dat
het eigenlek een wonder is dat
we nog genoeg ruimte vinden
om voortdurend ruzie met el
kaar te maken.
De aarde is een van de negen
planeten die banen op verschil
lende afstanden om de zon be
schrijven. De negen bekende
planeten zijn, van de zon af ge
rekend: Mercurius, Venus,
Aarde, Mars, Jupiter, Saturnus,
Uranus, Neptunus en Pluto. De
aarde is een van de kleinste van
dit negental. Verder draaien om
de zon nog duizenden kleinere
brokken kosmisch puin, de
Planetoiden, voornamelijk in
banen tussen die van Mars en
Jupiter.
blote oog kunnen zien. zijn der
gelijke gloeiende glasbollen.
Dat zij zo klein lijken komt al
leen door hun enorme afstand,
waarover in een volgend artikel
De sterren die wij met het blote
oog kunnen waarnemen beho
ren alle tot een samenhangend
geheel, een soort bij elkaar ge
plakte hoeveelheid sterren, die
wij een sterrenstelsel noemen,
en wel in ons eigen geval het
Melkwegstelsel. In zeer heldere
nachten en zonder atmosferi
sche storingen kunnen wij een
groot deel van dat sterrenstelsel
aan de hemel zien als de Mel
kweg. Met het blote oog zijn
daarin geen afzonderlijke ster
ren waarneembaar. De grijze
band langs de hemel laat zich
alleen door middel van telesco
pen ontleden in aparte sterren.
Ook dat is een gevolg van de
enorme afstand.
In die Melkweg, die de vorm
heeft van een pannekoek met
een verdikt middengedeelte,
bevinden zich naar de huidige
opvattingen ondeveer honder
dmiljard sterren waarvan de
zon er dus eén is. Het stelsel
heeft een dikke bolvormige
kern waaromheen zich enkele
spiraalarmen slingeren. In een
van die spiraalarmen bevindt
zich de zon. Sterrenstelsels als
de Melkweg worden dan ook
spiraalnevels genoemd.
Het fragment 'nevel" in deze
benaming stamt van de ont
dekking van sterrenstelsels
naast het onze. Indertijd wer
den via telescopen wazige, ne
velachtige plekjes aan de hemel
Om sommige planeten draaien
weer andere, kleinere hemelli
chamen. de manen. De aarde
heeft er maar een. Mercunus,
Venus en Pluto voor zgver be
kend geen. Mars twee, Jupiter
dertien, Saturnus tien (ongere
kend de duizenden brokken
materie van welk aard dan ook
waaruit het ringcnstelsel is op
gebouwd), Uranus vijf en Nep
tunus twee.
Die planeten, planetoiden en
manen stralen zelf geen licht
uit. Zij weerkaatsen slechts
door de zon uitgestraald licht en
zijn daardoor vanaf de aarde
waarneembaar.
De ons aller vertrouwde zon is
een heel simpele ster. Voor ons
leven op aarde is het een bij
zondere, omdat hij het dichtst
bij staat, maar kosmisch gezien
is het zelfs een vnj onbedui
dende ster naar omvang en stra-
lingskracht. Het is een soortge
noot van vele duizenden ster
ren, die wij als nietige puntjes
aan de nachthemel zien schitte-
Sterren zijn heet gloeiende
glasbollen, die op allerlei ma
nieren enorme hoeveelheden
energie uitstralen welke vrij
komt bij kernfusie-reacties
zoals wij die op de aarde aan
wenden voor waterstofbom
men. Het beheersen van dit
kernfusieproces om de energie
niet explosief maar geleidelijk
en gecontroleerd vrij te laten
komen, zou de mensheid van
het energieprobleem verlossen,
maar men is daar nog niet in ge
slaagd.
Alle sterren, die wij met het
Politie blijft
hard optreden
in Z.-Afrika
JOHANNESBURG (AP, Reuter,
UPI) - Bu de in de negerwyken van
Pretoria en Johannesburg gisteren
uitgebroken rellen, zijn tien men
sen om het leven gekomen. De mi
nister van politie, James Kruger
heeft in het parlement verklaard
dat het officiële cijfer van de slach
toffers is gestegen tot 140 doden en
1128 gewonden. In de wijk Mapo-
bone werden drie autobussen en
vrachtwagens vernield. Nog eens
20 bussen en 6 auto's werden in
brand gestoken. Een autobusga
rage ging ook in vlammen op. Bij
Mapobane werd een boerderij van
een blanke overvallen. De boer
werd mishandeld, zijn boerderij in
brand gestoken en zijn vee afge
maakt. In Atteridgeville trokken
jongeren van school naar school cn
stenigden drankwinkels en ge
bouwen van de overheid.
Minister Kruger waarschuwde in
het parlement dat de politie geen
toegevendheid zou betonen in haar
optreden: "Wij kunnen niet toe
staan dat de onrust zich uitbreidt.
De politie zal moeten ingrijpen om
de ongeregeldheden te bedwingen.
Zuid-Afrika kan zich niet veroorlo
ven dat gebouwen in brand worden
gestoken zoals dat is gebeurd. De
politie zal zeer krachtig moeten op
treden".
Circa 80 mensen hebben gisteren
voor de streng door de politie be
waakte Zuidafrikaanse ambassade
in Bonn betoogd tegen de apar
theidspolitiek van de Zuidafri
kaanse regering en de samenwer
king tussen Bonn en Pretoria.
De betogers protesteerden onder
meer tegen de "wapenleveranties
aan Zuid-Afrika" en de "samen
werking op kerngebied met Preto-
Premier Vorster van Zuid-Afrika
en de Zuidafrikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Hilgard Mul
ler. confereerden in het ambassa
degebouw met de Zuidafrikaanse
ambassadeurs in de Europese lan
den.
Honderd Britse parlementsleden
hebben een verzoek aan president
Giscard d'Estaing van Frankrijk
ondertekend om geen wapens meer
te leveren aan Zuid-Afrika. Giscard
begint vandaag een officieel bezoek
aan Engeland. In het verzoekschrift
uiten de parlementariërs hun
"diepe verontrusting over de on
derdrukking van de meerderheid
in Zuid-Afrika, die mogelijk wordt
gemaakt door wapens en uitrusting
die de Zuidafrikaanse regering in
het buitenland koopt".
Frankrijk is de grootste wapenle-
Zuid-Afrika.
ROME (AP/AFP/UPI) - De algemene verkiezingen van zondag en gisteren in Italië hebben
een grote winst voor de communisten opgeleverd. Zij kregen eenderde van de stemmen
tegen een kwart in 1972. Niettemin zijn zij niet de grootste partij geworden, want de
Christen-Democraten toonden een verrassend standvastige aanhang, waardoor zij de
communisten vóór bleven. De winst van de twee grote blokken kwam voornamelijk van de
kleinere partijen, o.a. de neofascisten.
CAIRO (AFP) - President Sadat
van Egypte is er in geslaagd de Ver
enigde Staten en het Palestijns ver
zet te brengen tot rechtstreekse
contacten, zo meldt de correspon
dent van AFP Nabil Jumbert uit
Cairo.
Het Egyptische staatshoofd pro
beerde in feite sedert de onderte
kening van het tweede Sinai-
akkoord met Israël de Verenigde
Staten te overtuigen van de nood
zaak met de Palestijneneen dialoog
te beginnen.
Deze rechtstreekse contacten zijn
onthuld door het hoofd van de
Egyptische diplomatie, Ismail
Fachmi, en daarna bevestigd door
president Ford.
Volgens minister Fachmi werden
de contacten onderhouden door de
leider van de belangrijkste Pales
tijnse verzetsorganisatie, El-
Fatach, Jasser Arafat, die ook voor
zitter is van de overkoepelende Pa
lestijnse bevrijdingsorganisatie
PLO en het Witte Huis via de Ame
rikaanse zaakgelastigde in Beiroet.
Als de operatie tot evacuatie van-
Amerikanen zondag geslaagd is,
dan is dat, aldus minister Fachmi,
te danken aan de medewerking van
El-Fatach en aan het verantwoorde
lijkheidsgevoel van haar leiders.
Die contacten tussen Washington
en de leiding van El-Fatach. die drie
dagen duurden, volgden op een
boodschap van president Sadat aan
zijn Amerikaanse ambtgenoot.
Ford.
President Sadat hecht aan deze dia
loog het allergrootste belang om
een algemene regeling van het
Israëlisch-Arabische conflict tot
stand te brengen. De kansen voor
de Egyptische president zijn nu
toegenomen na de samenwerking
van de Palestijnen met de
evacuatie-operatie en na de
Egyptisch-Palestijnse verzoening
die volgde op het Syrische optre
den tegen de Palestijnen in Liba-
A1 in december vorig jaar had pre
sident Sadat er bij de V.S. op aan
gedrongen de dialoog metde Pales
tijnen te beginnen.
Twee weken geleden onderstreepte
het Egyptische staatshoofd in een
vraaggesprek het gevaar van een
groeiende invloed van de Pales
tijnse extremisten. "In de Pales
tijnse gelederen beginnen de ex
tremisten de overhand te krijgen op
de gematigden", zei hij. "Om die
reden vroeg ik president Ford en
minister Kissinger een dialoog met
de Palestijnen te beginnen opdat de
gematigden hun leiderschap hand
haven". "Een dergelyke dialoog zal
de zaken voor de Israëliërs verge
makkelijken".
Voor president Sadat zal die dia
loog de uiteindelijke deelneming
van de Palestijnen aan het tot stand
brengen van een algemene regeling
van het Israelisch-Arabische con
flict mogelijk maken
BARCELONA - Twee met diese
lolie geladen tankwagens gingen
in Barcelona in een zee van rook
en vuur ten onder. De brandbare
inhoud van de wagens ontplofte
bij het overladen uit opslagtanks
in de haven. Bij het ongeval
kwam één van de omstanders om
het leven.
Ambassadeurs
India-Pakistan
NEW DELHI (UPI) - India en
Pakistan hebben wederzijdse
ambassadeurs benoemd als
bekroning van het herstel van
hun vijf jaar geleden verbro
ken diplomatieke betrekkin
gen.
India heeft zijn ambassadeur
in Den Haa'g. Kayatyani
Shankar Bajpai, benoemd tot
zijn ambassadeur in Pakistan
en dit land benoemde Syed
Fida Hoessain tot zijn ambas
sadeur in India.
Beide diplomaten zullen hun
nieuwe functie tegen 24 juli
aanvaarden. Dit is de termijn
die de twee ministers van Bui
tenlandse Zaken tijdens hun
onderhandelingen in Islama
bad in mei hebben gesteld aan
de uitwisseling van ambassa
deurs en herstel van alle ver
broken betrekkingen.
India en Pakistan braken met
elkaar ten tijde van hun oorlog
in december 1971 waaruit
Bangladesj, het voormalige
Oost-Pakistan werd geboren.
Het ziet er dus naar uit dat de ver
kiezingen geenszins een oplossing
hebben gebracht voor de politieke
impasse waarin Italië al geruime
tijd verkeert. Maanden van moei
zame coalitieonderhandelingen
staan voor de deur, want geen van
beide blokken heeft een parlemen
taire meerderheid. De Christen-
Democraten kunnen, met hun tra
ditionele rechtse en centrum-
bondgenoten, geen meerderheid
van de afgevaardigden achter zich
krijgen; hun winst komt in hoofd
zaak van de verliezende rechtse
partijen, de neofascisten en de libe
ralen. Communisten en socialisten
samen, eventueel met linkse splin
tergroepen, zijn ook niet in staat
een regeringsmeerderheid te vor-
Op de wip
De socialisten, die met ongeveer 10 Democraten".
De Christendemocratische partij
leider Amintore Fanfani, ver
klaarde dat zijn partij de verkiezin
gen heeft gewonnen en op het
standpunt blijft staan dat de com
munisten uit de regering geweerd
moeten worden. "We hebben ge
vraagd voor democratische her
vormingen in vrijheid, we hebben
het mandaat gekregen om daar lei
ding aan te geven", aldus Fanfani.
Zaken doen
De communistische partijleider
Enrico Berlinguer zei, voor een ge
hoor van 10.000 juichende aanhan
gers voor het partijkantoor in Ro
me: "De Christen-Democraten
kunnen er niet onder uit dat ze za
ken moeten doen met de Commu
nistische Partij, en wij moeten,
zoals we ook steeds gezegd hebben,
zaken doen met de Christen
procent van de stemmen vrijwel ge
lijk zijn gebleven, zitten nu dus,
evenals voor deze verkiezingen,
weer op de wip. Zij kunnen de
Christen-Democraten aan een re
geringsmeerderheid helpen, maar
ze hebben herhaaldelijk verklaard
alleen met de DC te willen regeren
als er ook communisten worden
opgenomen. En daartegen verzet
ten de Christen-Democraten zich
met hand en tand. De socialistische
partijleider Francesco de Martino
zei maandagavond te verwachten
dat zijn partij, de PSI, zal vasthou
den aan de eis dat de PCI deel
neemt aan de regering.
ADVERTENTIE
Niet alleen de Christendemocrati
sche Partij, maar ook Washington
en het Vaticaan hebben in krach
tige bewoordingen gewaarschuwd
tegen communistische deelneming
in de volgende Italiaanse regering.
De Christen-Democraten hadden
hun verkiezingscampagne sterk
geconcentreerd op het "afwenden
van het communistische gevaar".
Verrast
Vrij algemeen was verwacht dat de
Christendemocratische Partij, ge
teisterd door onderlinge verdeeld
heid, corruptieschandalen en eco
nomische crisis, veel slechter uit de
stembusstrijd tevoorschijn zou
komen. Tegen alle verwachtingen
in heeft deze partij zich niet alleen
weten te handhaven, maar haar po
sitie zelfs versterkt. Ook de Chris
tendemocratische partijleider Be-
nigno Zaccagnini toonde zich ver
rast over de uitslag. Hij zei dat hij
pessimistisch was geweest.
Het Italiaanse ministerie van Bin
nenlandse Zaken heeft meegedeeld
dat iets meer dan 93 procent der
stemgerechtigde Italianen is opge
komen om hun stem uit te brengen
De opkomst was het grootste in het
communistisch-bestuurde
Emilia-Romagna in het noorden en
het slechtste in het Christendemo
cratische Calabrie in het zuiden.
ADVERTENTIE
Spits Arabisch
vredesleger
is in Beiroet
BEIROET (AP) - Enkele honder
den Libische en Syrische militai
ren, die deel uitmaken van het vre-
descorps van de Arabische Liga.
zijn gisteren aangekomen bij het
vliegveld van de Libanese hoofd
stad Beiroet. Sommige van de sol
daten droegen rode rozen om hun
vreedzame bedoelingen duidelijk
te maken.
Zy hebben de opdracht gekregen
om de luchthaven weer open te stel
len en om een einde te maken aan
de gevechten tussen Syrische
interventie-troepen en Palestijnse
guerrillastrijders.
De Syrische en Libische eenheden
kwamen met vrachtwagens uit
Damascus in Beiroet aan Aan de
voertuigen waren witte vlaggen
bevestigd en de wagens droegen
het opschrift "Arabische veilig
heidsmacht".
Ongeveer 500 militairen hebben
posities ingenomen by het vlieg
veld van Beiroet, een aantal andere
soldaten heeft zich aangesloten bij
Syrische troepen in de zuidelyke
buitenwijken van de Libanese
hoofdstad en in de heuvels by Si-
don, 35 km ten zuiden van Beiroet.
